Berusting over Duitsland
100.000
marrie s
mogelijkheden
Koningin bij herdenking 150 jaar N.B.G.
Sneeuwval
in Zuid-Afrika
Vlet overvaren
Ontslagen kringhoofd B.B. werkte door
jfcflflföf-puïstjes
Vroeg or faaf nppft rie protestanfs.ci7ri'™pliikevr0^qe voorkTuraafl
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 19 juni 1964 Nu. 19600
Ingezonden mededeling
BLIK DOOR HET WERELD
en nog hoop in Zuid-Afrika
VENSTER
Al is het daar de laatste tijd -
jaren nu al - opvallend rustig: het
in tweeën gespleten Duitsland blijft
een pijnlijk en gevaarlijk punt in de
verhouding tussen de machtsblok
ken van oost en west. De huidige
situatie bevalt noch de ene, noch de
andere partij, maar men berust erin
omdat men over en weer nog min
der voelt voor de situatie die de an
dere partij er graag voor in de
plaats zou stellen. Echter: zowel in
Moskou als in de westelijke hoofd
steden heeft men er terecht weinig
vertrouwen in dat de berusting
eeuwig kan duren.
Een van de redenen waarom
bondskanselier Erhard naar Was
hington toog was dan ook zeker om
president Johnson aan te sporen op
de bres te blijven staan voor de her
eniging der twee Duitslanden. Een
toezegging die hem moeilijk gewei
gerd kan worden, want voor de
Amerikanen is het niet aantrekke
lijk hun voornaamste bondgenoot op
het vasteland voor het hoofd te slo
ten, vooral niet nu de verhouding
met Frankrijk nogal te wensen over
laat.
Dat wil overigens niet zeggen dat
men in Washington nu wel erg ge
looft in de mogelijkheid van hereni
ging. En in zachte termen zal Er-
hard ook wel te verstaan zijn ge
geven wat Johnson in een niet zo
gelukkig interview met een Duits
blad al eens heeft gezegd: dat Bonn
zelf zijn best eens moet doen om op
betere voet met het communistische
blok te geraken. Immers als er van
een verbetering in de Duitse situ
atie ooit eens iets moet komen, dan
kan dat alleen doordat de Russen er
aan meewerken. 'Er voor te gaan
rijden :al geen zinnig mens voor
staan.
Geen stommetje spelen
Nu doet het kabinet. Erhard wel
iets in die richting, zij het voorzich
tig om de door Adenauer en Strauss
geleide politici niet in het harnas te
jagen. Die zijn nog altijd van mening
dat met communisten helemaal lie
ver niet gepraat moet worden voor
ze toegeven, een standpunt waarmee
men in geen geval verder komt. Of
men door de voorzichtige uitbrei
ding van contacten met Moskou,
Warschau, Praag, Boekarest die nu
aan de gang is wel verder komt, sto.at
natuurlijk nog te bezien. Maar Er
hard en Schroder zijn er in ieder
geval van overtuigd dat de zaak er
nooit slechter door kan worden Met
stommetje spelen bereikt men ten
slotte nooit iets, denkt Ehard te
recht. Zijn nota aan Moskou is in
ieder geval een poging althans weer
een gesprek op gang te krijgen, een
tactiek waarin Adenauer bepaald
niet zo bedreven was.
Hoe men tegenover de kwestie in
Moskou staat, blijkt wel enigszins
uit het verdrag dat de Oostduitser
Ulbricht daar gesloten heeft. Het is
het zoveelste verdrag en in de versie
van dit jaar staat weer van alles dat
ook al in de oude stond: samenwer-
I-en en vriendschap in frasen die
rechtstreeks ontleend schijnen aan
vr^^nerc verdragen.
Opvallend is echter wel dat
Chroesjtsjef zich heeft onthouden
van eisen dat Berlijn een open stad
wordt met behalve Britten, Ameri
kanen en Fransen ook andere solda
ten als beschermers. Over de oude
rijkshoofdstad wordt haast gezwe
gen: slechts de opmerking dat het
geen stukje west-Duitsland is -
waarover geen meningsverschil van
belang bestaat - kreeg een plaats.
We krijgen de indruk dat het ver
drag voornamelijk moest dienen als
een moreel steunende tegenhanger
voor Ulbricht tegen Erhards bezoek
aan Washington. Het een en ander
geeft vooral te kennen dat beide
partijen nog geen mogelijkheid zien
de zaak tot wederzijdse tevreden
heid op te lossen. Dat is jammer,
maar gelukkig tonen beide partijen
ook nog steeds een bereidheid lot
berusten.
Mandela
De Afrikaanse negerleider Nelson
Mandela heeft levenslang gekregen
en niet de doodstraf, hoewel hij daar
volgens het Zuidafrikaanse recht wel
voor in aanmerking was gekomen.
Het lijkt of de regering-Verwoerd
enigszins soepeler wordt. Daarop
duidt ook het feit dat er sprake van
is, de voornaamste wet tegen het
verzet tegen de apartheid, de sabo-
tagewet, op te schorten.
Waarschijnlijk beduidt dit niet
dat Pretoria gaat twijfelen aan de
noodzaak tot apartheid; denkelijk
gelooft men door Mandela achter de
tralies te hebben voorlopig geen
grote last meer te hebben van de
strijd tegen de apartheidspolitiek.
Dan heeft het ook geen zin meer om
de buitenwereld, in het bijzonder de
Ver. Naties, te prikkelen met felle
apartheidsmaatregelen.
Aan de andere kant is het ook ge
lukkig dat Mandeia's leven is ge
spaard, omdat hij een van de wei
nige negerleiders is die eventueel
zowel b" zwart als blank vertrou
wen kunnen inboezemen. Het zou
niet de eerste keer zijn in de ge
schiedenis dat regeringen gingen on
derhandelen met tegenstanders die
ze lang achter slot en grendel heb
ben gehouden. Kenyatta is een voor
beeld' en ook wijlen Nehroe. En wie
de overtuiging heeft dat de blanke
Afrikaners nog wel eens tot overleg
zullen moeten komen met hun ge
kleurde medeburgers, kan het alleen
maar verheugen dat dan een man
als Mandèla hun gesprekspartner
kan zijn.
Ingezonden mededeling
Echtpaar - terug uit (Ie
Sow jet-Unie - in arrest
NEW YORK, 18-6. De politie
heeft te New Ycrk het Amerikaan
se echtpaar Morris en Mollie Block
gearresteerd, dat verleden week, na
ter. verblyf van vjjf jaar in de Sow-
jet-Unie, met zijn dertienjarige
dochter in de Verenigde Staten is
teruggekeerd.
De echtelieden wordt ten laste ge
legd dat zij in 1959 valse verklarin
gen hebben afgelegd om Morris
Block in staat te stellen het paspoort
te verkrijgen, dat hij nodig had om
naar Sovvjet-Rusland te kunnen gaan
Blocks paspoort was in 1957 inge
trokken, nadat hij, zonder acht te
slaan op een verbod van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken, een bezoek aan de Chinese
volksrepubliek had gebracht.
Nader wordt gemeld, dat mevrouw
Bleek op vrije voeten is gesteld, ter
wijl Morris Block, tegen betaling'
van een borgstelling van duizend
dollar, eveneens de gevangenis kan
verlaten.
Teen het echtpaar Block verleden
week, met zijn dochter, weer Ame
rikaanse bodem betrad, verklaarde
het „onbeschrijfelijk gelukkig" te
zijn met zijn terugkeer in de Ver
enigde Staten. De echtelieden ver
klaarden dat hun vijfjarig verblijf
in de Sowjet-Unie een grote ont
goocheling voor hen was geweest.
kleintjes uitÊ&
kei Ointxe^lcuid
JOHANNESBURG, 18-6. In Zuid-
Afrika is veel sneeuw gevallen. In
Johannesburg en omgeving ligt hiel
en daor 25 cm. In vele streken is het
voor het eerst sinds het begin van
deze eeuw dat er sneeuw valt. Hon
derden schapen zijn al van koude
gestorven.
Twee mensen verdronken
ROTTERDAM, 18-6. Oo de Nieuwe
Maas, nabij het oostelijk havenhoofd
van de tweede petroleumhaven in
Rotterdam, is gisterennacht de mo-
torvlet „Dirk" van het aannemings
bedrijf P. Troost uit Pernis over
varen door de sleper „Australië" van
de sleepdienst P. Smit jr. Twee op
varenden van de vlet, de 43-jarige
schtener Willem Bakelaar (Bealrix-
straat 3, Cuddorp) en de 2-jarige
Freddy Corten, het zoontje van de
31-jarige matroos L. J. Corten (Eve-
raerstraat 104, Antwerpen), verdron
ken. De matroos kon ternauwernood
door de bemanning van de „Austra
lië" worden gered.
Het ongeluk gebeurde toen de
„Australië" bezig was met het ver
halen van een Zweeds zeeschip. Bij
het oostelijk havenhoofd kwam de
motorvlet, kort onder de zuidelijke
oever, zonder enige verlichting, recht
op de „Australië" af. Ondanks waar-
schuwingssignalen van de „Austra
lië" hield de vlet haar noodlottige
koers. De „Dirk" kwam dwars voor
de steven van de sleper en zonk b"-
na onmiddellijk.
AMSTERDAM ,17-6. II.M. de ko
ningin, de ministers Scholten cn Bot
er. drie staatssecretarissen hebben
woensdag de herdenkingsbijeen
komst in de Westerkerk te Amster
dam ter gelegenheid van het 150-
jarig bestaan van het Nederlands
Bijbelgenootschap bijgewoond.
Voorts waren aanwezig de voor
zitter van de Eerste Kamer, mr. J.
A. Jonkman, vertegenwoordigers van
het proviciaal bestuur van Noord-
Holland, het gemeentebestuur van
de hoofdstad en vertegenwoordigers
van de synodes der verschillende
protestantse kerkgenootschappen en
van de r.k. kerk. In deze herden
kingsbijeenkomst waren liturgen de
voorzitter en vice-voorzitter van het
N.B.G.ds. J. H. Sillevis Smitt en ds.
J. R. Wolfensberger. Prof. dr. H.
Berkhof hield een herdenkingsrede,
getiteld: „Het woord aan het woord"
Dubbele opdracht
De algemeen voorzitter, ds. Sillevis
Smit, getuigde in zijn openingswoord
van de jaarvergadering van de
dankbaarheid jegens de voorgeslach
ten „voor het woord dat ze doorga
ven en de erfenis, die zij ons lie
ten". „Er zijn geen jaren geweest
waarin zo intensief gewerkt is aan
de verspreiding van de bijbel, dan
in de afgelopen jaren", zo merkte
spreker op. Vóór de toekomst zag
AMSTERDAM. Evenals op 5 juni
hebben ongeveer 150 Amsterdamse
brandweerlieden een demonstratieve
mars door de stad gemaakt die ein
digde bij 'het sta'dhuis, waar verte
genwoordigers van de demonstran
ten werden ontvangen door de hoof
den van algemene personeelszaken
van de gemeente.
ROTTERDAM. In het kader van
de Oostenrijkse week, die in tegen
woordigheid van H.M. koningin Ju
liana in de Rotterdamse Ahoy-hal
door de minister van economische
zaken, prof. dr. J. A. Andriessen,
werd geopend, is in het Rijnhotel in
Rotterdam een kleine, charmante
tentoonstellin gingeridht onder de
titel „Festliches Wien", 'het feeste
lijke Wenen.
AMSTELVEEN. De 'heer A. Kap-
tein, wethouder van openbare wer
ken van de gemeente Amstelveen,
heeft in de jonaste gemeenteraads
vergadering onverwacht zijn functie
neergelegd en bedankt voor het lid
maatschap van de gemeenteraad. De
oorzaak hiervan was een geschil over
•gunning van de bouw van 825 wo
ningen.
NIJMEGEN. In Nijmegen wil men
een fonds vormen, dat aan kred'iteu-
ren van de stichting „Viering 150
jaar Koninkrijk" in Nijmegen scha
deloosstellingen moet uitkeren.
EDAM. Woensdagmiddag is het
achtjarig zoontje van de heer C.
Doerland bij hét vissen in de zee
sluis in het water gevallen en ver
dronken.
DEN HAAG. De 'beheersraad van
het speciale fonds van de Verenig
de Naties heeft een nieuw hulp-
program ten 'bedrage van 85,2 mil
joen dollar goedgekeurd ten behoe
ve van 39 ontwikkelingslanden en
-gebieden.
SCHIPHOL. Na op uitnodiging
van prinses Beatrix een 'bezoek van
drie dagen aan ons land 'gebracht te
hebben is de 20-jarige prinses Chris-
1 ra met een lijnitoestel van de S.
A.S. naar Stockholm vertrokken. Zij
werd op Sdhiphol uitgeleide gedaan
door de Zweedse ambassadeur in
ons land, Bryn'olf Eng.
ZANDVOORT. De 26-jarige Zwit
ser E. R. Riöder uit Basel, van be
roep kelner, die op het circuit van
Zandvoort uit zijn sportwagen werd
geslingerd, is ?n de „Maria Stich
ting" in Haarlem overleden. Het on
geluk gebeurde toen Rieser 'het bos
uit kwam. Hij verloor toen de macht
over het stuur.
BERKEL EN RODENRIJS. De 33-
jarige kraamverpleegster J. de Gel
der is op het 'kruispunt Molenweg-
Zuidersingel te Berkel en Rodenrijs
op haar bromfiets 'door een vracht
auto gegrepen en om het leven ge
komen.
UTRECHT, 18-6. De assistent-
kringhoofd van de Bescherming Be
volking, de heer C. uit Oisterwijk,
werd in juni 1961 eervol ontslagen
wegens opheffing van zijn functie.
Pas in december van dat jaar kwam
hij tegen deze beslissing in beroep,
niet eerder, omdat hij dacht dat het
beslag louter een formaliteit was. Al
die t\jd werkte hij normaal door.
De centrale raad van beroep in
Utrecht heeft zich met deze zaak be
ziggehouden. De gemachtigde van
de assistent-kringhoofd, mr. J. F. J.
Bijlevelt uit Den Haag, verklaarde
dat de heer C. was misleid door de
reorganisatie van de B.B. in Brabant
De kring waar hij werkte, de kring
Ncord-Brabant 3, werd dn decem
ber 1961 opgeheven en er werd een
grotere nieuwe kring gevormd. De
heer C. nu dacht dat het formeel
nodig was dat hij werd ontslagen
noor de oude kring om daarna weer
benoemd te worden door de nieuwe.
Pas in november begreep hij dat het
ontslagbesluit niet enkel een forma
liteit was.
In december ging" hij in beroep bij
het Ambtenarengerecht in Den Bosch
en kreeg daar te horen dat hij te
laat was met zijn beroep, waardoor
het niet ontvankelijk werd ver
klaard. De voormalige B.B.-functio-
naris ging" van deze beslissing in be-
rcep bij de centrale raad.
Daar stelde zijn tegenpartij, de A-
kring Noord-Brabant voor de B.B. in
Tilburg", vandaag bij monde van mr.
A. Hilgers, dat hij op het ogenblik
dat hij wachtgeld ontving, toch had
moeten begrijpen dat hij werkelijk
was ontslagen. Het ontslag was vol
gens mr. Hilgers gegeven wegens op
heffing van de functie.
De heer C. zelf werkte tot in 1962
toe voor de B.B. Hij gaf in diverse
gemeenten lessen aan B.B.-ers. Dat
dit mogelijk was, kwam doordat hij
niet door de kringraad ,maar door
de gemeente waar hij werkte, werd
gehonoreerd.
De centrale raad zal in deze zaak
over drie weken uitspraak doen.
hij een dubbele opdracht: meer bij
bels en beter lezen. Jaarlijks worden
er 60 miljoen mensen aan de wereld
bevolking toegevoegd. Kwantitatief
en kwalitatief zullen wij ons tol het
uiterste moeten inspannen, aldus de
N.B.G-voorzitter, „een bijbel geven
en er zelf bij leven". In de komende
jaren zal meer aandacht aan het
buitenlandse werk van het N.B.G.
worden gegeven, o.a. len aanzien van
de actie de bijbelverspreiding te ver
snellen.
VISSERIJBERICIITEN
Spoedig begin van nieuw
mosselseizoen verwacht
In de deze week gehouden verga
dering van de Mosseladvieseommis-
sie werd een voorstel van de sectie
Inleggerijen om de mosselen van de
zg. A-kwaliteit, de kwaliteit die
uitermate geschikt is voor inlegge
rijen, vrij te mogen aankopen, door
zelf te bepalen welke kweker zou
mogen leveren, afgewezen. Deze gang
van zaken toch, zou het systeem
waarmee het Mosselkantoor staat of
valt ondermijnen. Het Mosselkantoor
ontvangt de orders van handel en
inieggerij, wijst zelf de kwekers aan
die mogen leveren en geeft opdracht
aan die kwekers voor welke firma
moet worden gelost. Door daarin
verandering te brengen zou men een
stap terug zetten, naar de weg die
voor 1935 tot de chaos in de mossel-
handel heeft geleid.
Intussen werden vandaag reeds
weer de eerste monsters aangevoerd
voor levering in het nieuwe seizoen.
Van de gelegenheid tot het aanbie
den van een monster maakten op
Bruinisse vier firma's gebruik. Aan
de hand van de ingeleverde mon
sters bepaalt het Mosselkantoor of
de kwaliteit goed genoeg is om met
de levering aan de handel te kun
nen beginnen en hoe groot de lever
bare partijen zijn. Zijn feide fakto-
ren gunstig dan wordt de handel de
gelegenheid gegeven partijen te be
stellen.
Een spoedig begin van het nieuwe
mosselseizoen is dan ook zeker wel
te venvachten, men hoort algemeen
dat op de Grevelingen de mosselen
weer spoedig algemeen leverbaar
zullen zijn.
DEN' HAAG. De Tweede Kamer
heeft na een korte discussie het
wetsontwerp tot deelneming in de
aanvulling der middelen van de In
ternationale Ontwikkelings Associ
atie (I.O.A.) goedgekeurd. Hiermee
is 60 miljoen gulden gemoeid te ver
delen over drie jaar.
Ingezonden mededeling
jFZAAy PURQL-poeder
CAIRO. In de Rode Zee is brand
uitgebroken aan iboord van het 3900
ton metende Egyptische schip „De
Nijl", dat 357 militairen van Jemen
naar Egypte terugbracht.
Ingezonden mededeling
VERENIGING VOOR CREMATIE AVVL
AMSTERDAM, PLANTAGE MIDDENLAAN 58
FEUILLETON DOOR J. DE VRIES
„Natuurlijk niet, maar ik was on
derhand negentien en niet van plan
me nog langer de wet te laten stel
len. Toen hij me vertelde, dat hij
ging hertrouwen, toen wist ik na
tuurlijk al, wie de gelukkige bruid
werd. Ik heb hem tei^stond aan het
verstand gebracht, dat ik het een
schande vond, de nagedachtenis van
mams te bezoedelen en dat ik niet
van plan zou zijn om haar als de
nieuwe huisvrouw te erkennen. Nu
ja, het resultaat begr'mt u wel, dat
werd hevige ruzie. Maar slaan was
er niet meer bij. Dat was één van
de weinige Australische voordelen,
dat je je als negentienjarige vrouw
niet meer behoeft te laten aftuigen
door je vader. Enfin, de politie is er
zells aan te pas gekomen en die heeft
papa in duidelijke taal laten weten,
dat hij zijn handen thuis moest hou
den. Aan de andere kant moet ik
toegeven, dat Grace- zo heet zij -
verstandiger was. Ze heeft hem dik
wijls in toom gehouden, als hij weer
zo'n aanval kreeg. Dan waren de
jongens als de dood voor hem en
begonnen de kleintjes te huilen,
maar ik was op het laatste niet meer
bang voor hem. En als ik er genoeg
van kreeg, liep ik naar buiten. Ik
ben een paar keer een hele nacht
weggebleven, maar naar de politie
durfde hii toch niet te gaan. Enfin,
cp mijn een-en-twintigste verjaar
dag ben ik vertrokken en in een
naburig dorp aan het werk gegaan.
Van die dag af heb ik elke penny,
die ik opzij kon leggen, opgespaard
om de reiskosten bij elkaar te krij
gen. Want vóór ik in Australië was,
had ik al in mijn hoofd gezet om
eens weer terug te keren. Nog vóór
ik voet aan land zette, had ik al een
hekel aan dat land en ik heb het
nog. Ik ga er nooit weer heen, hoe
erg ilc het overigens ook vind, dat
ik nu misschien mijn broers en zus
jes nooit meer zal zien. Hoewel,
Klaas begint opstandig te worden
en laatst was hij bij me en zei, dat
hij ook terug ging naar Holland, als
hij meer der jarig was".
„Hoe is het nu eigenlijk gegaan,
toen hij negen dagen later naar
Australië vloog?"
MaiVie zocht in haar herinnering
en begon te lachen. „Nu ja, u weet,
dat ik vanaf het ogenblik, dat papa
met het idee kwam om te gaan emi
greren, verklaarde niet mee te zul
len gaan, de moeilijkheden een aan
vang namen. Vader lachte me uit -
ik weet het nog, het was op een
zondag en we kwamen net uit de
kerk - en zei: „Als wij gaan emi
greren, dan gaan wij". En hij legde
de nadruk op het woordje „wij".
Met andere woorden: Dan gaat
iedereen mee. Ik haalde toen mijn
schouders op en dacht: ik ga toch
niet. U weet wel, dat ik toen al bijna
een jaar met Fons ging. Die jongen
schrok zich een aap, toen ik vertelde
van de emigratieplannen van papa
„Maar jij gaat toch zeker niet mee?"
vroeg hij met angst in zijn stem.
„Natuurlijk niet", antwoordde ik. „Ik
ben toch zeker al bijna achttien?
Nou dan?"
„Later namen de plannen vaste
vorm aan. We werden allemaal aan
een geneeskundig onderzoek onder
worpen en in stilte hoopte ik, dat
één van ons maar afgekeurd zou
worden, maar daar was geen den
ken aan. We waren zo kerngezond
als maar mogelijk was. We kregen
onze prikjes en op een dag in juli
kwam papa opgewekt terug uit Den
Haag met de papieren: We zouden
begin augustus met het vliegtuig
naar Australië vliegen. Iedereen
nam per 1 juli ontslag en moeder
begon langzamerhand de spullen bij
elkaar te zoeken, die ze mee wilde
nemen. De jongens vonden het ge
weldig en de kleintjes beseften na
tuurlijk op geen stukken na, wat dat
emigreren eigenlijk precies inhield.
Alleen ik zei niets".
Ze zweeg een poosje .waarop tante
Duuk vroeg: „En had niemand thuis
het door, dat jij vast in je hoofdje
had gezet om niet mee te gaan?"
Marrie lachte. „Och, papa mis
schien wel, maar die was zo zeker
van zijn zaak als altijd. Wat papa
decreteerde, dat gebeurde. Daar
werd niet meer over geredeneerd.
Zelfs niet door moeder. Iedereen
legde zich er bij neer, zij het som
tijds zuchtend. Vader besliste wan
neer en waar er kleren gekocht
moesten worden. Vader besliste,
waarheen we met vacantie gingen
en hij was het natuurlijk, die be
paalde hoeveel zakgeld ieder kreeg.
En als er iemand van schocJl kwam,
zocht vader werk en dat werd ge
woon geaccepteerd. Niemand hield
er immers een eigen wil op na?"
Tante Duuk knikte enkele malen.
„Ik heb Elsje - je moeder - vaak
genoeg' gewaarschuwd. Trouwens, ik
niet alleen: Laat je niet op je kop
zitten, want anders heb je later he
lemaal niets te vertellen. Maar ja,
Elsje was altijd veel te goed".
Marrie keek dromerig naar buiten.
„Mams was een schat. Om haar ben
ik gebleven, toen ik er eenmaal was.
Anders zou ik zeker na enkele dagen
al weggelopen zijn".
(Wordt vervolgd.)
Ingezonden mededeling