„Aannemers met de rug tegen de muur"
ZEEUWSE VISSERS HEBBEN DE NOODKLOK GELUID Langlopende contracten leveren moeilijkheden
Visserij-adres
aan de regering
Wervelstorm teistert
zuidwest-Marokko
PRESIDENT JOHNSON NAAR ALGEMENE VERGADERING
Belgisch-Nederlandse expeditie
met Deense ijsbreker naar de Zuidpool
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Maandag 9 december 1963
120e jaargang No. 19494
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
1797-1869
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus no. 1, tel. 01110-2255,
na 18.00 uur: tel. 01110-2118.Girorekening no. 137677.
Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938. Uitgave:
N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman, Zierikzee.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,55; per week
35 cent. Losse nummers 10 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs 15
cent per mm.; „Succesjes" (max. 15 mm) I 1,— per stuk.
In dit nummer: Sch.-Diiivelandse stemmen op protestvergadering
Protest vergadering te Middelburg
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
(Van onze redakteur).
MIDDELBURG, 7-12. - De Zeeuwse vissers hebhen
alarm geslagen. Bedreigd in hun bestaan, zijn ze
zaterdag massaal naar Middelburg getogen, om daar
uiting te geven aan hun grote verontrusting over de
desastreuse gevolgen, die het Deltaplan heeft voor
de Zeeuwse schelpdierencultuur en evenzeer aan hun
verontwaardiging over de overheid, die de georgani
seerde Zeeuwse visserij wereld voor voldongen feiten
stelt en die bovendien de met vernietiging der be
drijven en met deportatie (naar het Waddenzeege
bied) bedreigde vissers in het ongewisse laat over
hun toekomstig lot, met name op het punt van de
scliadevergoedings regeling.
Do Zeeuwse leeuw heeft zaterdag in het Middelburgse City-theater de
manen geschud en de hartekreet: „Voor het Zeeuwse goud, de Ooster-
schelde zout!" is met een hartstocht vernomen, die Den Haag niet onver
schillig kan en mag laten. Wü hopen - en hebben vertrouwen - dat de
zevende december een keerpunt zal zijn op de weg bergafwaarts. De vis
serij mag niet uit deze provincie verdwijnen. Wie in een Delta-roes het
tegenovergestelde durft beweren, moet of bewust onwelwillend zijn of
stekeblind.
Het heeft ons deugd gedaan dat - 1
het Zierikzeese geluid op deze in- -
drukwekkende protestvergadering zo
krachtig is vernomen. Na de bijzon-
der overtuigende en geladen rede
van de voorzitter van „Zevibel", de
heer A. L. S. Lockefeer, sprak de
voorzitter van de Zierikzeese vis
sersvereniging „Helpt Elkander", de
heer B. W. Schot, die - als inleiding
op zijn betoog - nog eens herinnerde
aan de weinig fraaie ervaringen die
destijds Philippine heeft opgedaan.
Eens had deze plaats een belangrijke
en bedrijvige mosselhaven en een
daarmede samenhangende mossel-
handel. Philippine is langzaam de
nek omgedraaid en het dorp kan mo
del staan voor de ontwikkeling die
thans in Zeeland gaande is.
In feite komt het er op neer dat
de Zeeuwse vissers moeten „verhui
zen", maar dat is een veel te zwak
woord, aldus de heer Schot. Het is
„verbannen"; „het is uitgestoten
worden uit het eigen land, uit Zee
land". Spreker hekelde fel kranten
artikelen, die suggereren dat deze
migratie al een vérgaand stadium
heeft bereikt. In feite zijn er slechts
zes. zegge en schrijve zes, kwekers
verhuisd. Gelukkig zijn er andere
artikelen die met klem pleiten voor
het behoud van de schelpdiercultuur
in Zeeland, omdat - en de visserr
weten d»t uit de praktijk - de be
drijfszekerheid in Zeeland, „onein
dig veel groter is dan op de Wad
den". Na een westerstorm ginds kan
het gebeuren dat een mossel nerceel
geheel verdwenen is. De Wadden-
gronden z\jn neg niet tot rust ge
komen en verzendingen treden op,
waardoor veelbelovende oercelen
cenvcud'Er van de kaart zijn ver
dwenen. Maar ir« Zeeland vindt men
een grote stabiliteit, die voor de
inosselcultuur onontbeerlijk is. Er
7iin zelfs percelen, waarop reeds
«vrds 1682 cultures worden ontwik
keld.
Ilillllllll
vrije schepen op een zoute Schelde
i ü-us Paulus 'brengt zijn bezoek
arn Palestina van 4 tot 6 januari.
Ingezonden mededeling
Hieronder volgen enkele cita
ten uit de rede van de voorzit
ter van „Zevibel" heer A.
L. S. Lockefeer:
„Ons volk juichte bij het gi
gantische Deltaplan; de we
reld keek bewonderend tegen
ons durvende kleine Neder
land op. Verzuimd was echter,
om tijdig te overzien te rege
len de weerslag en het gevolg
van dit plan voor onze vis
serij".
„Wij blijven ons afvragen of
er geen nieuwe studie kan
gemaakt worden van een zo
danige verandering in de Del
tawerken, dat de visserij, het
behoud van mossel- en oes-
lercultures, mogelijk blijft.
Het is de hartewens van onze
mensen".
„Laat ik het nog eens duide
lijk zeggen; „Wij gaan niet
naar de commissie (art. 8 Del
tawet voor advies in zaken
betreffende getroffen bedrij
ven) als boodschappenjongens,
maar wij willen als volwaar-
digen, met de commissie dis
cussiëren over alle punten,
die juist voor ons van zo im
mens belang zijn".
Automobielbedrijf
Fa. W. GILIJAMSE
Rencsse, Tel. 0111 6-370
Zeeland is derhalve voor de mos-
selarij belangrijk beter dan de Wad
den. „Moeten wij dit alles nu maar
zonder protest prijs geven"? zo vroeg
de heer Schot zijn gehoor. Hij gaf
zelf het antwoord: „nee, nooit!"
Intussen zullen niet alleen de oes
ter- en mosselkwekers worden ge
dupeerd, maar ook de garnalen-, bot
en kreeftenvisserij worden om zeep
gebracht, evenals de aanverwante
bedrijven. In de Oosterschelde vin
den de garnalen namelijk hun broed
plaatsen. Het is de plicht van een
land zijn natuurlijke rijkdommen te
beschermen, aldus spreker, die er op
wees hoe de wereld Nederland be
nijdt om deze unieke kweekgebie-
den. Veel kan gered worden, als er
open dammen komen in de Ooster
schelde en van vele zijden wordt
hierop met grote klem aangedron
gen. Al is het laat aan de tijd ge
worden, het is nog niet te laat.
Ernstig is de tegenslag voor de
oestercultuur geweest door de wel
strenge winter, maar op het mini
sterie wordt hiervan een onheus ge
bruik gemaakt. „Volgend jaar kan
Zeeland weer oesters laten zien zo
groot als keukenbordjes", riep de
heer Schot met stemverheffing uit.
(Groot applaus).
De minister van landbouw „wil de
Zeeuwse vissers als onkruid rukken
uit hun bodem, die aan allen zo lief
is". Geheel onnodig, want de verge
lijking met de Zuiderzee gaat niet
op, want daar ging het om een ex
periment met 100.000 hectare vrucht
bare grond als inzet.
Spreker weerlegde hierna het ar
gument van de verzilting. Nota bene
in een ministerieel rapport staat let
terlijk: „Van een steeds verdergaande
verzilting van het polderwater is in
het algemeen geen sprake".
De heer Schot besloot aldus: „La
ten wij de moed opbrengen en vast
stellen welke dag wij als één man
naar Den Haag zullen gaan. Laat het
Zeeuwse bloed uw ziel doorstromen
en u kracht geven om zonder buiten
sporigheden te tonen dat wij Zeeu
wen zijn en een deel van Nederland.
Innd moet aan zijn toekomst
bouwen en datgene, dat als een ze
gen geschonken is in stand zien te
houden en desnoods daarvoor vech
ten. Laten wij het in Den Haag doen
horen: „voor het Zeeuwse goud de
Oosterschelde zout".
DEN HAAG, 8-12. De Nederlandse
Aannemersbond en Patroonsbond
voor de Bouwbedrijven, N.A.P.B.,
verklaart, dat de aannemers met de
rug tegen de muur staan. „Wie bet
ongeluk heeft een lang lopend werk
te moeten afmaken zonder mogelijk
heid stijging van lonen en prijzen te
verrekenen, kan zich afvragen hoe
dat nu verder moet.
In de regel zijn dat werken, die
zeer arbeidsintensief zijn. Grote ver
liezen doemen als evenzovele schrik
beelden op. De tijd breekt nu snel
aan, dat geen enkele aannemer meer
een werk 'kan 'gaan uitvoeren waar
van de looptijd meer, dan (hoogstens
een Ihalf jaar 'bedraagt. Er zit al een
heel' risico in zover te 'gaan, want al
kan men dan zo ongeveer uitrekenen
hoeveel de lonen m het 'komende
jaar gaan stijgen, niemand kan pre
cies voorspellen in hoeverre de prij
zen omhoog gaan. Alle prijsopgaven
zijn 'vrijblijvend, want de leveran
ciers weten zich wel te dekken; de
aannemer mag fijn 'het kind van de
rekening zijn".
Deze a'lóneas uit „De Aannemer"
worden gevolgd door een beschou
wing met voorbeelden, waarin wordt
opgemerkt, dat de aannemer, die een
langlopend contract aanvaardt, het
voortbestaan van zijn bedrijf in ge
vaar brengt. Het blad constateert,
dat voor de aannemers het moment
kan komen om gezamenlijk „neen"
te zeggen.
Niemand kan U zonder uw
toestemming een minderwaar
digheidsgevoel bezorgen.
Nachtelijke brand in bejaardentehuis van Hulst
MIDDELBURG. Na afloop van de
vissersprotestvergadering to Middel
burg is het volgende adres aan de
Nederlandse regering gezonden, te
vens bedoeld als appèl aan het Ne
derlandse volk.
De Zeeuwse visserij, dn buitenge
wone vergadering bijeen te Middel
burg op 7 december 1963, geconfron
teerd met de steeds vorderende aan
leg van de Deitadamimen, teleurge
steld over de wijze waarop de rege
ring haar problemen behandelt, ver
ontrust over het uitblijven van toe
gezegde maatregelen,
verzoekt:
1. De Grevelingen en de Ooster
schelde nog geschikt te houden
voor de oestercultuur.
2. Meer openbaarheid over het wer
ken van en de gang van zaken bij
de commissie ex-artikel 8. van de
Deltawet.
3. Tegemoetkoming voor de vissers,
die door het afsluiten van het
Veersche Gat-Zandkreek nu met
bun sdhepen vanuit Colijnsplaat
moeten vissen:
een bijdrage ineens voor de
hoge investeringskosten;
vrijstelling van mijnrechten;
uitkering aan de oude vissers,
die de verhuizing naar Co
lijnsplaat niet meerkonden
volbrengen en nu zonder in
komen in Veere zitten;
verhuiskosten voor de vissers
die wel verhuisd zijn, of reis
kosten voor degenen die tus
sen hun woonplaats en Co
lijnsplaat heen en weer pen
delen.
4. Een onderzoek naar de mogelijk
heden de oesterproef toch nog in
Zeeland te doen uitvoeren.
5. Proefondervindelijk te onderzoe
ken of de mosselverwa tering in
Zeeland kan blijven bestaan.
Voor dit adres werd verzonden
heeft de voorzitter van de ZEVIBEL
de heer A. L. S. Lockefeer, een rede
gehouden voor de Zeeuwse vissers,
waarbij hij al deze punten nog eens
toelichtte.
Herdenking mariniers
van 298-jarig beslaan
ROTTERDAM, 6-12. Op 10 decem
ber is het 298 jaar geleden dat het
korps mariniers op advies van Jan
de Witt en Michiel Adriaansz. de
Ruijter bij resolutie van de Staten
van Holland en West-Friesland werd
opgericht.
Dat feit zal die dag worden her
dacht met de traditionele plechtig
heid op het ereveld van de begraaf
plaats „Crooswijk" in Rotterdam en
een parade bij het mariniersmonu
ment op het Oostplein, die wordt af
genomen door de commandant van
het korps mariniers, de generaal-
majoor der mariniers J. G. M. Nass.
De deelnemende troepen maken daar
na een mars door de stad.
HULST, 7-12. Door tot nu toe on
bekende oorzaak is vry dagnacht om
streeks half twee brand uitgebroken
in het rooms katholieke bejaarden
tehuis „Sint Liduina" aan de Potter
straat in Hulst. Dank zij het snelle
optreden van de brandweren van
Hulst en Sint Jansteen kon het vuur
na twee uur werken worden geloca-
liseerd.
Omstreeks 'half twee werd een be
woonster van een kamer op de be
nedenverdieping wakker en be
speurde een brandlucht. Dank zij
haar kordate reactie konden per
soonlijke ongelukken worden voor
komen. Ze liep naar de dichtbij ge
legen kapel en begon de klo'k te lui-
.cïen. Daardoor werd iedereen ge
wekt en kon men onmiddellijk be
ginnen met het overbrengen van de
ouden van dagen naar de nabijgele
gen paviljoens.
.'Gevaarlijke brand
Dé' brandweer van Hulst- was jn-~
middels gewaarschuwd en verscheen-,
met 'groot mateiiieel. Daar er ernstig
gevaar bestond dat het vuur van het
midden gedeelte van het gebouw
naar de beide zijvleugels zou over
slaan, vroeg brandweercommandant
Sonne veld assistentie van 'de twee
de brandweer van Hulst en van het
brandweerkorps van St. Jansteen.
CASABLANCA, 8-12. - Het zuid
westelijk deel van Marokko, met na
me Agadir en omgeving, is zaterdag
door een wervelstorm geteisterd. De
huizen stortten in, 'landerijen kwa
men onder water te staan en wegen
naar het 'binnenland werden onibe-
gaanlbaar. In Safi, een 'haven aan de
Atlantische Oceaan ongeveer 250 ki
lometer ten zuiden van Casablanca,
trof de .'bliksem een minaret van een
moskee d'ie instortte op de gelovigen.
Twee van hen kwamen om het le
ven en verscheidene liepen verwon
dingen on.
Met vijftien stralen weid het vuur
aangepakt. Eenvoudig was dit niet,
want door de dichte bebouwing ter
plaatse kon men de vuurhaard dik
wijls moeilijk bereiken. Om vier uur
kon echter het sein worden gegeven:
brand meester.
De gehele middenvleugel van "het
tehuis, waarin 'ongeveer driehonderd
ouden van dagen en Chvonisoh zie
ken zijn ondergebracht, is door het
vuur vernield. Dertig 'kamers, waar
onder tien van het verplegend per
soneel, ginigen verloren, waardoor
zeventig mensen moesten worden
geëvacueerd. De schade wordt voor
lopig geraamd op f 400.000.
Afscheid uit Witte Huis
WASHINGTON, 6-12. Preoiestwee
weken na de moord op haar man,
heeft mevrouw Jacqueline Kennedy
.vrijdagmiddag met-haar beide kin
deren 'het Witte Huis voorgoed ver
laten. Zij heeft voorlopig 'haar an-
'trelc genamen in de woning van
Averell Harrinam, de onderminister
van (buitenlandse zaken, in afwach
ting van het vinden, van een nieuw
huis, waar -zij zich permanent zal
kunnen vestigen.
Vermoedelijke daders
van bankroof gegrepen
EPE, 8-12. Twee der drie vermoe
delijke daders van de bankoverval
te Epe, die in de nacht van 15 op 16
november plaats vond, zijn in Aken
door de Duitse politie 'gegrepen. Het
zijn de 33-jarige K. W. en de 22-\ja-
rige H. W. Deze Duitsers zijn, an af
wachting van hun berechting, in de
gevangenis te Krefeld opgesloten.
De eveneen® verdachte 33-jarige G.
A. B. uit Rotterdam ig nog voort
vluchtig.
Het bestuurscollege van Aruba
heeft besloten de naam van de Aru
baanse technische school te veran
deren. in President J. F. Kennedy-
school.
Rustig vriesweer
Verwachting tot dinsdagavond:
Droog weer met opklaringen, maar
plaatselijk ook mist of lage wolken;
zwakke wind; in de nacht en och
tend lichte tot matige vorst, midden
op de dag lichte vorst tot tempera
tuur om het vriespunt.
10 dec. Zon op 8.36, onder 16.29.
Maan op 2.19, onder 14.28.
Nieuwe maan: 16 dec. te 3.07.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
10 dec. 10.54 v.m. 23.43 n.m.
BROUWERSHAVEN:
10 dec. 10.46 v.m. 23.21 n.m.
Doodtij: 10 dec.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 9-12. Het K.N.M.I. deelt
mede: Een 'gebied van hoge lucht
druk, dat zaterdagmorgen bij Schot
land lag, .heeft zich tijdens het week
einde naar centraal Europa ver
plaatst. Het centrum ervan ligt hu
met een barometerstand van 1.030
millibar boven Tsj echo-Slowakije.
Het is geheel (gevuld met koude con
tinentale 'lucht. Vrijwel overal op het
vasteland komt dan ook vorst voor.
De laagste temperaturen, 9 tot 11
graden onder nul, werden vanmor
gen 'gemeld uit het oosten van Beie
ren. In zuidelijk Nederland en in
België 'kwam op verscheidene plaat
sen 8 'graden vorst voor. Kort na
zonsopgang daalde in Woensdrecht
de temperatuur nog tot min negen
graden. Plaatselijk zowel dn het noor
den al's dn het zuiden van het land
ging de afkoeling voldoende ver om
mist te doen ontstaan. Het Europese
hogedrukgébied blijft naar alle waar
schijnlijkheid nog wel een paer da
gen toestaan. Van de zijde van de
oceaan is voorlopig geen aanval op
het vorstgebied te verwachten. De
eerstkomende dagen zal dan ook de
toestand met lichte tot matige vorst
in de nacht en ochtend voortduren.
In het begin van de middag zal de
temperatuur slechts weinig, op som
mige plaatsen in het geheel niet bo
ven het vriespunt komen.
Besparing van vier miljard dollar bij defensie
WASHINGTON, 7-12. - President
Johnson heeft zaterdag medegedeeld
op 17 december a.s. een korte toe
spraak tot de Algemene Vergadering^
der Verenigde Naties in New York
te zullen houden.
De president maakte 'dit beleend
tijdens een informeel gesprek onder
een kopje koffie, waartoe hij de bij
het Witte Hui's gedetacheerde ver
slaggevers. had uitgenodigd.1
President Johnson (deelde, in ant
woord op hem gestelde vragen, ver
der mede voorlopig niet naar hét
buitenland te zullen gaan. Hij had
wel, informele zowel a'Is meer for
mele, uitnodigingen voor bezoeken
aam verschillende landen ontvangen,
doch hij meende dat zijn plaaits in
de Verenigde Staten lis. Daar zal hij
tussen Kerstmis en februari bespre
kingen voeren met 'de Wéstdui'tse,
Canadese, Italiaanse en Engelse re
geringsleiders.
Op een vraag of hij ook president
de Gaulle zou ontmoeten, antwoord
de de Amerikaanse president, id'aft
daarvoor nog geen bepaalde plan
nen bestaan.
Vermindering bij defensie
De Amerikaanse minister van de
fensie McNamara, heeft zaterdag
medegedeeld mét president Johnson
t.c hebben gesproken over een aan
zienlijke vermindering van hot per
soneel in het buitenland van het
ministerie van defensie. Hierdoor
zou in het lopende begrotingsjaar
oen 'bezuiniging van anderhalf mil
jard dollar worden verkregen en te
gen medio 1965 een bezuiniging van
vier miljard dollar per jaar.
HCt gaat 'hier o.m. om het ontslag
van 9.000 buitenlanders werkzaam
bij Amerikaanse militaire vestigin
gen 'in het buitenland, een vermin
dering met tien procent van het per
soneel, werkzaam bij militaire mis
sies en militaire bij stan'dscommissies
in het buitenland, alsmede om een
vermindering hoofdkwartieren.
Voorts zou het burgerpersoneel
van het ministerie van defensie per
1 juli 1965 met 25.000 man worden
teruggebracht tot 997.000.
Minister McNamara gaf de verze
kering, dat door deze vermindering
de strijdkrachten van het Ameri
kaanse leger in geen enkel opzicht
zal worden aangetast.
BRUSSEL, 8-12. De uit negen Bel
gen en vier Nederlanders bestaande
Zuidpool-expeditic is zondagmiddag
met de Deense ijsbreker „Magga
Dan" uit Antwerpen naar zijn be
stemming vertrokken.
'Het doel van de expeditie is we
tenschappelijke onderzoekingen te
doen in het raam van. het internatio
nale geofysisch jaar. De expeditie
zal tot eind januari 1965 in het Zuidu
pooligebied blijven. De expeditie staat
onder leiding van de Antwerpse in
genieur Lucien Caibes, d'ie reeds deel
uitmaakte van do Belgische expedi
tie van 1957-1958.
De afgelopen dagen is ongeveer
400 ton materiaal 'in de „Magga Dan"
geladen. De expeditie besabikt over
een sneeuwploeg, drie voertuigen op
rupsbanden en 'twee kleinere voer
tuigen op luchtkussens, Tot het we
tenschappelijke materiaal behoort 'n
door de Verenigde Staten in bruik
leen afgestane rad ar installatie. Er is
ook een indrukwekkende hoeveel
heid levensmiddelen aan boord, n.l.:
2.000 kg. bevroren vlees, 2.000 kg.
meel', 200 kg. eieren, 600 kg. boter,
297.000 sigaretten en 875 kisten bier..
Vele Belgische en Nederlandse au
toriteiten woonden in Antwerpen het
vertrek bij. Aan commandant Ca bes
werd de Belgische wimpel overhan
digd!, die in 1897 door de eerste Bel
gische expeditie op de Zuidpool werd
geplant.
De reis gaat eerst naar Kaapstadi,
vanwaar het afhankelijk van de
weersomstandigheden 'n vijftien
tal dagen varen is naar 'het Zuid
poolgebied. De expeditie zal aan land
gaan nabij de vroegere, door de Bel
gen gestichte Koning Boudewijn-ba-
sis, die, na vier jaren verlaten Ie zijn
geweest, waarschijnlijk onder meters
sneeuw 'bedolven ligt.
