deurloo
8 P E R
Vervangende materialen voor de oneconomische stortsteen
STAD EN EILAND
ièir€&toin
werpt DE handschoenI
Sir €btoin
Voel u vrij en sportief
in een sir edwin
pullover
deurloo
KWALITATIEF AAN DE SPITS
lGct
DE UITVOERING DER DELTAWERKEN
Sluitingsvolgorde: Bronwershavense Gat Oostersehelde
Causerie over „De ontwikkeling der grondprijzen"
UTRECHT, 20-11. Ir. J. Volkers,
hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat, tevens hoofd van
de Deltadienst, heeft op een van-
eenkomst van de Bond van Materia-
lenkermis medegedeeld, dat door de
Deltadienst in samenwerking met
de Nederlandse industrie gezocht
wordt naar nieuwe materialen en
werkmethoden voor een gedeelte
lijke vervanging van het zogenaam
de stortsteen.
Met deze stortsteen wordt momen
teel het sluitgat van cle dam in de
Grevelingen gesloten. Voor de 'ge
leidelijke sluiting van de Grevelin-
gen wordt gebruik gemaakt van een
kabelbaan, bij de bouw waarvan, zo
als bekend tegenslag is ondervonden,
waardoor vertraging is ontstaan.
Niettemin hoopt men het volgend
voorjaar 'het laatste sluitgat van de
dam te sluiten.
Ir. Volkers zei, dat stortsteen in
stukken van tien tot driehonderd
kilo vooral voor Nederlandse om
standigheden, een materiaal is met
een aantal niet te onderschatten be
zwaren. Deze stortsteen moet uit het
buitenland worden aangevoerd, het
geen door de lange aanvoerwegen
hoge transportkosten betekent. Aan
gezien het onmogelijk is deze aan
voer op de wisselende behoefte zo
af te stemmen, dat de steen direkt
in (het werk wordt gebracht, zijn
grote buffervoorraden nodig, waar
door renteverlies optreedt en extra
overslagk09ten moeten worden ge
maakt.
De Deltadienst heeft thans in sa
menwerking met de Nederlandse in
dustrie aa nde hand van model- en
praktijkproeven enkele nieuwe stort
materialen ontwikkeld die bij de af
sluiting van de Grevelingen zullen
worden beproefd. Met behulp van
zand, dat ter plaatse aanwezig is,
wil men pakketten mak endie als
stroombestendig materiaal kunnen
dienen.
De eenheden bijeengehouden zand
zullen 2,5 ton wegen, dat is het
grootste gewicht dat- in een keer
vanaf de kabelbaan kan worden ge
stort.
Zo wil men zakken van geweven
doek, gevuld met nat zand gebrui
ken, waarbij weefsels van natuur-
vezels en kunststofvezels zullen
worden getest. Een andere mogelijk
heid die men «gaat beproeven is het
vullen van zakken met zand dat ge
stabiliseerd is met 2 3 procent bi
tumen. Hieraan is het voordeel ver
bonden dat bij besdhadiging van zak
de inhoud niet uitstroomt. Ook kan
men zandkluiten storten tot een ge
wicht van 2,5 ton met een hoger as--
faltpercentage, namelijk 4 a 6 pro
cent, die ook zonder verpakking in
tact blijft.
Een vierde materiaal: folie
Een vierde materiaal dat wordt
ontwikkeld betreft luchtdichte zand
zakken van P.V.C.-folie waarin de
luchtdruk is verlaagd, zodat door de
overdruk die de buitenlucht via de
folie op de zandkorrels uitoefent het
geheel een grote vastheid krijgt en
zich gedraagt als een blok.
Wanneer bij de sluiting van de
Grevelingen een of meer van deze
nieuwe damibouwmaterialen inder
daad zullen blijken te voldoen, dan
zou, volgens ir. Volkers, het ideaal
van een industriële dambouw een
heel eind dichter bij zijn gekomen.
De bouw van een dam zou dan on
getwijfeld goedkoper en waarschijn
lijk ook sneller kunnen geschieden.
Ook bij de keuze die te zijner tijd
voor een aantal sluitingen zal moe
ten word engedaan tussen de cais
son-methode en de geleidelijke slui
ting zal de mate van het succes die
het gebruik van deze nieuwe mate
rialen zal hebben mede van invloed
zijn.
Geen herhaling Veerse Gat
Met de sluiting van het Veerse
Gat op 27 april 1961, werd door het
neerlaten van de laatste schuiven
van de doorlaatcaissons een groot
gecompliceerd en moeilijk werk vol
gens plan tot een goed' einde ge
bracht. Het zou, volgens ir. Volkers,
ech'ter'van weinig werkelijkheidszin
getuigen indien dit succes ertoe zou
verleiden te menen, dat nu ook reeds
de sleutel voor de afsluiting van de
andere zeegaten aanwezig was en dat
de operatie Veerse Gat slechts op
enigszins andere schaal herhaald zal
behoeven te worden.
Het gemiddeld volume dat over de
vloed (dus in ongeveer 6 uur) het
Veerse Gat binnentrok of over eb
(dus eveneens in 6 uur) weer naar
buiten trok, bedroeg 70 miljoen ku
bieke meter. Voor het Brouwersha
vense Gat bedraagt dit 325 miljoen
kubieke meter en voor de Ooster
sehelde maar liefst 1100 miljoen ku
bieke meter.
Brouwershavense Gat
Daarom acht men het van groot
belang eerst het Brouwershavense
Gat af te sluiten, hoewel de daar
mee te behalen voordelen voor het
geheel van de Delta niet zo groot
zijn. Pas daarna vat men het werk
in de Oostersehelde aan, aldus wer
kend in het systeem van klein naar
groot. Dit systeem heeft een belang-
i Pak op de broek
V Een jeugdrechter in Kasson
Minnesotaheeft 50 dollar
boete gekregen omdat hij een
meisje, de 11-jarige Jenny Ka-
baga, dat op straat vuurwerk
afstak, een pak op de broek
gegeven had. De rechter, L. A.
Paulsrude, zei bij het toepas-
sen van deze afstraffing tegen
omstanders, dat hij op straat
zitting hield.
rijke invloed op het tijdsprogramma
voor het geheel van de Deltawerken
omdat, volgens ir. Volkers, eerst de
volledige ervaring van het kleinere
werk beschikbaar moet zijn voor de
plannen voor het grotere werk defi
nitief kunnen worden vastgesteld.
De afsluitingen van Grevelingen
en Vol'kerak, hoewel op zichzelf
grote werken, overtreffen de orde
van grootte van de afsluiting van
het Veerse Gat niet en zij kunnen,
de Deltadienst in relatie tot de af-
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. Volgende week zul
len dn Den Haag twee concerten ge
geven worden in het kader van de
nationale herdenking 1813-1963. Op
beide concerten zal muziek worden
uitgevoerd die ontstond rond 1813.
DEN HAAG. De Belgische minis
ter van cultuur, adjunct voor natio
nale opvoeding, de heer R. van Els-
lande, heeft een dezer dagen een
werkbezoek gebracht aan zijn Neder
landse ambtgenoot, mr. Th. H. Bot,
minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen.
HEERLEN. De besprekingen zijn
voortgezet, die het dagelijks bestuur
van het Bedrijfsschap voor de Steen-
kölenmijnindustrie in verband met
de landelijke ontwikkeling, de vorige
week met alle in de mijnindustrie-
raad vertegenwoordigde organisaties
over verbetering van de arbeids
voorwaarden was begonnen.
TILBURG. Bij een auto-ongeval
in Deurne (België) is de 41-jarige J.
Thijs uit Tilburg op slag gedood. De
56-jarige J. BeCkert, eveneens uit
Tilburg, die bij hem in de auto zat,
is in zorgwekkende toestand in het
Stuyvenbergziékenhuis in Antwer
pen opgenomen.
WEERT. Twee in Budel gelegerde
Duitse militairen zijn met 'hun jeep
betrokken geweest bij een ernstig
ongeval in Weert. Een van hen, de
23-jarige luitenant Dautzenberg uit
Gmünd werd zeer zwaar gewond1.
Hij verkeert 'in levensgevaar. De be
stuurder van de jeep, de 21-jarige
soldaat eerste klasse Bockelmann
uit Munster werd ernstig, doch niet
levensgevaarlijk gewond.
AMSTERDAM. Op de Amerikaan
se tentoonstelling in het Amster
damse RAI-gebouw is de honderd
duizendste bezoeker verwelkomd.
AMSTERDAM. Voor de stadsver
nieuwing der 19e eeuwse bebouwing
in Amsterdam is een saneringsplan
nodig, dat de vervanging van 80.000
woningen omvat (30.000 heel slechte
en 50.000 slechte woningen).
DEN HAAG. Minister Andriessen
(econ. zaken) heeft de Indonesische
handelsmissie die zich in ons land
bevindt op zijn departement ontvan
gen.
FRANEKER. Vijfendertig stam
boekkoeien en een paard zijn omge-,
komen bij een boerderij brand in het
Friese plaatsje^ Dongjum, enkele ki
lometers ten noorden van Franeker.
De boerderij waarin veel hooi, stro
en aardappelen waren opgeslagen
ging geheel in vlammen op.
DEN HAAG. In besloten vergade
ring hebben de leden van de Twee
de en Eerste Kamer besloten het
500-jarig bestaan van de Staten Ge
neraal op donderdag 9 januari in de
Ridderzaal plechtig te herdenken.
Aldus is door de voorzitter van de
Tweede Kamer medegedeeld.
EINDHOVEN. In het bijzijn van
prins Bertil van Zweden heeft de
president van 'de Afrikaanse repu
bliek Liberia, dr. V. S. Tubman, dc
270 km. lange Lamco-spoomveg. die
bestemd is voor ertsvervoer, officieel
in gebruik gesteld.
DEN HAAG. Oo donderdag 21 no
vember zal een officiële handelsmis-
jt'p nu Th~'intvd een brv.oek van en
kele dagen aan ons iuiid brengen.
sluitingen van het Brouwershavense
Gat en de Oostersehelde in wezen
niet veel helpen. De afsluiting van
het Haringvliet heeft een van de an
dere afsluitingen geheel afwijkend
karakter,in verband met de aan
wezigheid van de in aanbouw zijnde
grote spuisluis. die bij de sluiting
van de wederzijds aansluitende dijk
vakken geheel open zal staan zodat
het verval beperkt blijft en zich
hier dan ook niet een echt sluitings
probleem zal voordoen.
Maharadja sloeg jongen
arm af
NEW DELHI, 19-11. De voorma-
lige maharadja van de Indische
staat Bastar, Privir Chandra Bhan-
jd'eo, die tien jaar 'geleden werd af
gezet, is gearresteerd, 'omdat 'hij de
aim van een ri'ksja-jongen had af-4
geslagen toen deze met uitgestrekte
aam om een aalmoes vroeg. En dat
gebeurde terwijl 'hij 'geld uitdeelde
aan de armen, omdat hij' zijn juwe
len ter waaide van twee miljoen
roepies (f 1.530.000). van de rechter
had teruggekregen, nadat deze tien
jaar geleden in1 beslag waren geno
men.
De t.v.-kijkdichtheid
in de wereld
KEULEN, 20-11. Met 131 televi
sietoestellen op de duizend inwoners
heeft West-Duitsland van 'de lan
den van de E.E.G. de grootste kijk
dichtheid. Wat heel Europa betreft
komt West-Duitsland echter achter
Groot-Brittannië (230), Zweden (217)
en Denemarken (182).
Naar het Duitse industrie-insti
tuut meedeelde liggen de Verenigde
Staten m'et 311 televisietoestellen op
de duizend inwoners aan de kop,
gevolgd! door Canada met 235 toe
stellen. De Sowjet-Unie ligt met 32
toestellen nog onder het wereldge
middelde, dat op 41 t.v.-'apparaten
per duizend1 mensen geraamd wordt.
Voor 35 jaar....
RENESSE. In zaal Kappers gaf de
rederijkerskamer „De Watergeus"
een opvoering van het toneelstuk
„In flarden", een spel in drie be
drijven.
ZIERIKZEE. Op een bal in „Juli
ana" werd door vier kinderen een
menuet gedanst in de stijl van Louis
XIV.
ZIERIKZEE. Voor kinderen en
volwassenen werd in de Concertzaal
de bekende zendingsfilm „Java en
Soemba" vertoond.
NOORDGOUWE. In zaal Coomans
gaven de zangvereniging „Gloria in
Excelsisen het kinderkoor een uit
voering.
ZIERIKZEE. Voor leerlingen van
r.h.b.s. en kweekschool hield de heer
H. H. Crevels een causerie over
Indië.
DREISCHOR. Op de jongste Nuts-
vergadering trad op Frits Bouw
meester in een programma met ka
rakteruitbeeldingen.
HAAMSTEDE. Een collecte ten
bate van de nabestaanden der om
gekomen bemanningsleden van de
reddingsboot „Prins der Nederlan
den" bracht f 481,60 op.
BRU1NISSE. De in hel Slaak ge
zonken sleepkast „Fluviale 10" is
met behulp van drie bokken gelicht
en op de slikken gezet.
NOORDWELLE. Het financieel
verslag van het Ziekenfondstoont
een tekort van bijna f 100.
ELKERZEE. De raad stond een
subsidie toe van f 10 voor een op te
richten landbouwschool op Schou-
wen-Duiveland.
BRUINISSE. Eind januari zal -
naar wordt verwacht - de elektri
sche straatverlichting iv gebruik
kunnen worden genomen.
DEN HAAG. H.K.H. Prinses Bea
trix is voornemens ter gelegenheid
van de nationale herdenking 1813-
1963 aanwezig te zijn 'bij een bijeen
komst in het oude stadhuis te Den
Haag aan de Groenmarkt, waarbij
hulde zal worden gebracht aan de
nagedachtenis van Gijsbert Karei
van Hogendorp en waarbij aan haar
de eerste exemplaren van de her
denkingspostzegels zullen worden
aangeboden.
ARNHEM. Burgemeester Chr. G.
Matser vani Arnhem opent op 23
november in het gemeentelijk mu
seum een tentoonstelling „Beeld
houwkunst 1813-1963 in Nederland".
De expositie wordt gehouden in de
gedachte van de nationale herden
king.
ELLEMEET
Rode Kruis-vergadering
Op dinsdag 26 november a.s wordt
in café van der Have te Ellemeet de
algemene ledenvergadering gehou
den van de afdeling Schouwen
(Westhoek) van 'het Rode Kruis. O.
m. komen de jaarverslagen aan de
orde.
ANNA JACOBAPOLDER
Vergadering N.C.V.B.
Onder leiding van haar presidente
mej. van Strien, kwam de N.C.V.B.
in jaarvergadering bijeen.
Deze avond werd door eigen leden
verzorgd met zang, spel en voor
drachten. Ook was er nog een ver
loting ten bate van de kas. De se
cretaresse las het jaarverslag. Door
het aftreden van enkele leden kreeg
het bestuur nieuwe gezichten te zien.
In de plaats van de secretaresse
mevr. D. Quist- Abraham se en het
lid mevr. M, Verhage-Geuze wer
den gekozen mevr. C. v. d. Reest-de
Vos en mevr. A. Wesdorp-Kaashoek.
De volgende vergadering is de
Kerstavond, die samen met de C.P.
B. wordt verzorgd.
SPORT
VOETBAL K.N.V.B.
District Zuid I
Hetprogramma voor zondag 24
november a.s. luidt:
4e klasse G: Zierikzee-RKFC (half
3); Vosmeer-Burgh); Cluzona-Hals-
terenDIVO-NVS; Kruisland-De
Schutters;' SC Gastel-VES '35.
Afdeling Zeeland
leklasse B: Dreisohór I-Hans-
weertse Boys I ('half 3, soheidsr. H.
Schot); Renesse I-Kwaderidarnme I
(half 3, sdheidsr. A. Dorst); Luctor I-
Röbur I; Kruiningen I-Patrijzen I.
2e klasse C: SVOWK I-Renesse II
(half 3, sdheidsr. G. M. v. d. Wielen);
Zonnemaire I-Zieri'kzee III ('half 3,
scheidsr. G. van Belzen); Burgh II-
Brouwershaven I (half 3, sdheidsr.
A. v. d. Rest).
Zaterdagmiddagcompetitie
Het programma voor a.s. zaterdag
23 november luidt:
le klasse: Bruse Boys I-AZW II
(ha'lf 2, soheidsr. P. van Baaien);
Kra'bbendijke II-MEVO I (kwart
voor 3, sdheidsr. A. Wijgman); Ka-
pelle I-Wolf aartsdijk I; Kats I-
Nieuwland I; Hodk I-Wemeldinge I;
Yerseke III-Nieuwdorp I.
2e klasse B: WIK I-Duiveland I
(kwart voor 3, scheidsr. J. Thole-
naar); SKNWK I-Heinkenszand I
(half 2, sdheidsr. A. Dorst); Kloetin-
ge I-Zeemeeuwen I (half 3, sdheidsr.
J. van Eenennaam); SVD I-Brou-
wershaven II (kwart voor 3, scheidsr.
A. 'dc Willigen); Beren I-Colijns-
plaatse Boys I.
3e klasse D: MEVO Il-Zwaluwcn
'61 II (kwart voor 3, soheidsr. J. C.
de Bilde); Zwaluwen '61 I-Bevelan-
ders I (half 2, sdheidsr. Th. Sies);
Cortgenc II-Wissekeilke I (kwart
voor 3, scheidsr. M. Krijgex").
Juniorencompetitie
Groep A IV: Burgh A I-Wolf -
aartsdijk A I (kwart voor 3, scheidsr.
N. Speelman); Röbur A I-MEVO A I
(kwart over 3, sdheidsr. F. v. d. Zee);
Goes A II-Beren A I.
Groep B VII: Renesse B I-Zwalu
wen '61 B I (half 3, soheidsr. J. D.
v. d. Linde).
Groep B VIII: Dreischor B I-SK-
NWK B I (half 3, sdheidsr. L. Ver-
luu).
GEWESTELIJKE AFDELING C.B.T.B.
ZIERIKZEE, 21-11. Inde geheel
gevulde koffiekamer van het „Huis
van Nassau" te Zierikzee sprak
dinsdagavond de heer P. Ton uit
Oostburg, vice-voorzitter van de
Zeeuwse Chr. Boeren- en Tuinders-
bond, voor de gewestelijke afdeling
van die bond over het onderwerp
„De ontwikkeling der grondprijzen"
De vergadering stond onder lei
ding van de gewestelijk voorzitter,
de heer J. A. v. d. Bijl uit Zonne
maire, die de vergadering opende
met het lezen van Matth. 5 1-12
en gebed en vervolgens een inlei
dend woord sprak, waarin hij spe
ciaal de heer Ton hartelijk welkom
heette en er op wees dat wij voor
een ontwikkeling staan, die naast
vele andere zaken ook tot openba
ring komt in de grond- en pachtprij
zen. In het kort besprak de voorzit
ter nog de te verwachten ontwikke
ling van de graanprijzen en de ko
mende loonsverhogingen.
Hierna volgden enkele mededelin
gen, waarbij bleek dat het hoofdbe
stuur van de landelijke organisatie
afwijzend staattegenover de sug
gestie om verhoging der pachtprij
zen te 'helpen bevorderen met door
berekening in de prijzen. Verder
werd de aandadht gevraagd' voor de
bestrijding der vogel-t.b.c., welke
voorlopig nog vrijwillig zal kunnen
geschieden, doch waarbij ophökken
van het pluimvee noodzakelijk is.
Ten slotte wekte de voorzitter op tót
deelneming aan een te houden ont
wikkelingscursus, waarvoor men zich
'bij 'de secretaris 'kan opgeven.
De heer Ton besprak de afschaf
fing van de „Wet vervreemding
landbouwgronden" en de wijzigingen
in de Pachtwet 1958, waaraan hij
een stukje historie vastknoopte,
waarna hij dieper inging op enkele
bepalingen van de niéuwe Pachtwet,
die niet zo algemeen bekend zijn,
a'ls 'bv. artikel 1, wat de huur be
treft, de paohtoverneming, 'de kwes-
tien van de onderpacht, de verle-
nühgsprocedlire en de pachtvaststel-
ling. Vooral het laatste behandelde
hij uitvoerig, waarbij hij wees op het
invoeren van „externe omstandighe
den" en het rendabel maken van
cultuurtechnische werken. Ook (het
verkopen van gronden en de grond-
compensatie aan verdreven boeren
en tuinders in (de randstad besprak
de heer Ton uitgebreid en in ver
band daarmede ook het zg. „voor-
keursredht" en de „verkeerswaarde"
waarna hii de notitie voorlas die in
het provinciaal bestuur van de C.B.
T.B. is behandeld en' daarop enige
toelichtingen gaf, waarbij hij o.m.
betoogde dat verhoging der pacht
prijzen niet prettig is, doch 'beter
dan verkoop door de verpachter.
Onteigeningsvraagstuk
In het laatste gedeelte van zijn,
met tal van voorbeelden uit dc prak
tijk verhelderd, betocg wijdde spr.
aandacht aan onteigeningsvraag-
stukken, o.a. als gevolg van uitbrei
dingsplannen, waarbij het werk der
verschillende daarbij betrokken bu
reaus en instantdes en de vaststel
ling der vergoedingen uiteenzette.
De voorzitter dankte de heer Ton
voor zijn duidelijke en leerzame uit
eenzetting en gaf na de pauze ge
legenheid tot het stellen van vra
gen, waarvan een druk gebruik ge
maakt werd.
Deze betroffen o.m. het verdwij
nen van bedrijven als gevolg van een
uitbreidingsplan, waarbij ook het
eilandelijke uitbreidingsplan ter
sprake kwam, het al of niet goed
ontwaterd zijn van Schouwen-Dui-
veland, hei voorkeursrecht bij on
verdeelde boedels, de verkeerswaar
de, dehoge priizen die voor grond
worden betaald, de toekomstige ont
wikkeling r>a nde pachtprijzen, door
berekening van de herverkavelings
rente, de ontwatering in een gedeelte
van de Westhoek van Schouwen i.v.
m. het niet goed geëgaliseerd zijn
van sommige gronden, het vrij ma
ken van de pachtprijzen.
Nadat de heer Ton alle vragen
uitvoerig had beantwoord, dankte de
vooi-zitter hem nogmaals en bood
hem als aandenken een fotoboek
van Zierikzee aan.
De voorzitter verwees de aanwe
zigen verder nog naar het Grond
en Pachtzakenbureau van de C.B.
T.B., waav men over verschillende
zaken advies kan inwinnen en gaf
nog als zijn oordeel te kennen dat
paohtprijsverhoging, hoezeer ook in
Zeeland gewenst, voorlopig wel geen
doorgang zal vinden.
De sterfdag van
koningin Wilhelmina
DEN HAAG, 20-11. Ter herden
king van het fe'it dat koningin Wil
helmina op 28 november 1962 over
leed', za'l de N.C.R.V. op 28 novem
ber 's avonds van 19.10-19.30 uur
een fantasie voor orkest en koor op
het 'lied „De zon schijnt in. mijn ziel
vandaag" uitzenden. Dit lied werd
gezongen tijdens de uitvaartdienst
in de Nieuwe Kerk te Delft.
Het werk werd In opdracht van
de N.C.R.V. gecomponeerd door
Herman Nieland. De tekst van het
lied werd uit het Noors vertaald
door H.M. 'koningin Juliana en het
werk i's aan Hare Majesteit opge
dragen.
Ingezonden mededeling
Havenplein 11
Zierikzee
Ingezonden mededeling
Ingezonden mededeling
Havenplein 11
Zierikzee
SENORITAS