GRONDBOOR BEREIKT DE OPGESLOTEN MIJNWERKERS
Amerikaanse troepen blijven in Europa
Winkelier schoot
negerjongen dood
Huurverhoging in 1964 is niet zeker
SHOW
Fa. de GRAAF Co. - Goes
Grens aan geldleningen door lagere
publiekrechtelijke lichamen
Nederland levert „hersenen"
voor radio-telescoop in de Ver. Staten
De apartheid
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 1 novembe
120e jaargang
1963
Burgein.
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
lannewekken 11, Zierikzee, Postbus no. 1, tel. 01110-2255
Na 18.00 uur: tel. 01110-2118, Girorekening no. 137677
Zierikzee. Redakleur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Uitgave: N.V. Drukkerij v/h. Lakenman Ochlman.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,55, per week
35 cent. Losse nummers 10 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs 15
cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm) I I,per stuk.
In dit nummer:
Tekeningententoonstelling prof. Zeeman-lyceum
Grote kans op redding
Bestand Algerije-Marokko
LENGEDE, 1-11. De boor die de reddingssehacht
■naakt voor de drie in de ijzermijn van Lengede op
rond 80 meter opgesloten mijnwerkers, is vrijdag
morgen vroeg door de aardkorst gebroken en heeft
de drie mannen bereikt.
Op het ogenblik van de doorbraak
werd de rubbermanchet, nodig om
de omhoog samengeperste lucht te
gen te houden, om de top van de
boorschacht gesloten. „Het kritiekste
ogenblik is nu voorbij", zo zei een
woordvoerder van de mijn. Als alles
verder goedgaat zullen de drie mijn
werkers - de 34-jarige Emil Pohlai,
de 36-jarige Fritz Leder en de 43-
jarige Gerard Hanusch - vandaag
het daglicht weer zien.
De drie man meldden, dat alles be
neden in orde is. Later bleek echter
dat dit niet betekende dat de boor-
punt nu werkelijk vrijgekomen is,
maar dat het koelwater rond de boor
in de gang gespoten is. De boorpunt
is neg steeds twee meter boven de
„zolder" van de mijngang. Maar men
maakt zich hier niet teveel zorgen
over. Het gat is er en het ergste is
voorbij.
Nu moet men met de boor het gat
nog groter zien te maken opdat de
reddingsbom erdoor kan. Mijndirec-
teur Rudolf Stein zei dat er niet één
liter lucht bij de doorbraak ontsnapt
is en dat het peil van het water in
de mijn kennelijk ongewijzigd is ge
bleven.
Men had maar tien seconden tijd
om de boorschacht af te sluiten. Ru-
dolf Stein meende dat de drie, als
alles tenminste naar wens blijft gaan,
rond 12.00 uur naar boven konden
worden gebracht.
- i ,1 i vu
Tegen de. gntkgnjrmg, Y.ap.mÜjdi.-
recteur Stein in' zeiden waarnemers
dat de mijnwerkers geïrriteerd raak-
!ngezonden mededeling
ten toen de boor donderdagmiddag
stil stond. Zij toonden zich ongedul
dig en teleurgesteld omdat hen al io
dikwijls gezegd was dat het werk
spoedig zou worden hervat en leken
wanhopig toen een der redders hen
zei een hogere stellage te bouwen in
het droge deel van hun gang, omdat
er meer dan 27.000 liter water en
modder naar beneden zal komen
wanneer de boor doorbreekt. De
mijnwerkers waren lange tijd stil; zij
moeten overleg gepleegd hebben.
Daarna kwam een van hen aan de
radio-telefoon en zei: „maar wij heb
ben er al een gebouwd". De functio
naris zei onmiddellijk dat dit maar
een voorzorgsmaatregel was. „Het
zou tamelijk stom zijn als een van
jullie in dit stadium gewond raakt".
Bij het hervatten van het boren
riep een der ingesloten mann: „nu
zijn wij in een goed humeur". Zij
kregen de raad de microfoon met
zich mee te nemen op de verhoging,
om in contact met de oppervlakte te
blijven op het meest kritieke ogen
blik.
Kennedy beaamt het
FORD
CONSUL
CORTINA"
de 5 persoons wagen
voor een 4 persoons prijs
Vraagt een demonstratierit
WASHINGTON, 31-10. President
Kennedy heeft donderdagavond op
een persconferentie gezegd, dat de
V.S. niet van plan zijn de Ameri
kaanse troepen in West-Duitsland te
verminderen. De zes divisies die er
nu zijn zullen worden gehandhaafd
zolang dat nodig is. Minister Rusk
heeft dat vorige week als in Frank
furt gezegd, zei hij.
Wel wordt met de bondgenoten
overleg geoleegd over mogelijke
vermindering van het administra
tieve personeel. De zes divisies wa
ren a'ls tijdelijke versterking tdjr-
dens de Berlijnse crisis in 1961 naar
West-Duitsland gezonden. Zij wa
ren nodig.omdat de andere Navo- r
landephup. .verplichtingen nietten
volle, warep nagekomen in „een zeer
'kriti.eke.ïtijcl",' zei Kennedy. Hoéwei
door het vormen 'van een Westduits
leger aan dit tekort is voldaan, zijn
de V.S. bereid de divisies daar te
laten. Als er verandering komt zal
dit alleen onder de logistieke afde
lingen zijn, die minder dan een pro
cent vormen van de 250.000 man die
in West-Duitsland zijn, aldus de
Amerikaanse president.
De terzake bevoegde rechter heeft
bepaald 'dat 'het proces tegen de tien
beklaagden zes negers, drie blan
ken en een Indiër die worden
beschuldigd van samenzwering tot
omverwerping van de Zuidafrikaan-
se regering. 12 november aanstaande
te Pretoria Zal worden hervat.
Kennedy zei te menen dat Chroesj-
tsjef niet bedoeld heeft dat de Sow-
jet-Unie zich zal terugtrekken uil
de wedloop om de maan. „Ik wil
cm de Russische bedoelingen hele
maal niet wedden", zei hij.
PHILADELPHIA, 31-10. De 45-ja-
rige William Rigler, eigenaar van een
snoepwinkel in Philadelphia, zal te
recht moeten staan op beschuldiging
van moord,' omdat hij een 13-jarige
negerjongen' heeft doodgeschoten, die
weigerde zijn winkel te verlaten.
De negerjongen, Deward Bolden,
stierf zes uur nadat hij in het zieken
huis was opgenomen.
Rigler had tegen de politie gezegd
dat hij wist dat het geweer geladen
was, hoewel hij dacht dat het „op
veilig" stond. Hij had.de jongen twee
weken geleden de toegang tot zijn
winkel ontzegd „omdat hij daar rond
hing".
Hoewel Rigler een blanke is, meent
de politie niet dat de moord iets met
het rassengeschil te maken heeft.
TWEEDE KAMER
Garage
M. P. GLERUM
telefoon 2281 Zierikzei
De politieke commissie van de
Algemene Vergadering der V.N. heeft
donderdag met 97 stemmen tegen écn
(Albanië), bjj drie onthoudingen (Pa
kistan, Frankrijk en Cuba), een ont-
werp-resolutie aanvaard, waarin op
alle lid-staten een beroep wordt ge
daan, het gedeeltelijke kernstopak-
kcord te onderschrijven en het „naar
letter en geest" te eerbiedigen.
Hulp aan geestelijk
gestoorden in V.S.
WASHINGTON, 31-10. President
Kennedy heeft donderdag een wets
ontwerp ondertekend dat 329 mil
joen dollar bestemt voor de behan
deling vangeestelijk gestoorden.
De wet voorziet in de bouw van ge
meentelijke inrichtingen en instel
lingen voor onderzoek en behande
ling. De Amerikaanse president is
nauw betrokken bii deze wet om
dat een van zijn zusters, Rosemary,
geestelijk onvolwaardig is.
Tijdens de ondertökeningsplech-
tigheid op het Witte Huis zei Ken
nedy dat de komende jaren het on
derzoek zo ver zal zijn gevorderd
dat het waarschijnlijk in de meeste
gevallen mogelijk zal zijn achter
lijkheid te voorkomen.
De familie Kennedy heeft zelf een
stichting in het leven geroep om
dit probleem te bestrijden. Dat ge
beurde in 1946. Sindsdien heeft de
familie meer dan 16 miljoen dollar
geschonken aan instellingen op het
gebied van geestelijke gezondheids
zorg.
Mevrouw Rose Kennedy, de moe
der van de president, zei donderdag
in een vraaggesprek voor de televi
sie dat Rosemary haar derde kind
was. De zes die daarop volgden zijn
allen normaal, zodat de vrees van
velen, dat na een achterlijk kind er
neg meer zullen volgen, volgens
haar dikwijls ongegrond is.
DEN HAAG, 31-10. Minister Bo-
gaers verklaarde in de vaste com
missie voor volkshuisvesting uit de
Tweede Kamer, dat de regering het
doorvoeren van een huurverhoging
in 1964 nog niet heeft besproken.
Niet alleen het tijdstip staat nog
open, maar ook de hoogte ener ver
hoging, alsmede de uitzonderingen,
die zullen moeten worden gemaakt.
In het streven naar evenwicht in
het huurniveau moet het' uiterste
worden gedaan om prijsstijgingen
zoveel mogelijk tegen te gaan. Het
nieuwe beleid is gericht op goed en
goedkoop -bouwen. Dat zal ook spe
culaties tegengaan.
De minister zeide aandacht te
zullen besteden aan de kwestie van
onteigeningsvergoedingen. De ene
rechtbank legt de maatstaf van
Ingezonden mededeling
Uitnodiging
de
in hötel „CONCORDIA'1 te Zierikzee op maandag 4
november en dinsdag 5 november van 10 uur 's morgens
tot 10 uur 's avonds van
Alumex aluminium dubbele ramen
Perma aluminium jalouzieën
en zonneschermen
Aluminium tochtstrips
Alumex dealer voor Zeeland:
Valckeslotlaan 19 Tel. (01100) 5992
(fabrikant van Perma aluminium jalouzieën)
Overheid stelt limiet
EEN HAAG, 31-lOi De minister^,
van'•financiën, van binnenlandse za-,,
'kentien van verkeer, en waterstaat,
hebben besloten met ingang van 1
november een maximum vast te
stellen voor het totaal van de geld
leningen met een looptijd van lan
ger dan een jaar, die door de lagere
publiekrechtelijke lichamen worden
aangegaan of gegarandeerd.
Nu in het verloop van de con
junctuur een toestand van over
spanningen -Hs Ingetreden, hebben
de bewindslieden een tweetal be
sluiten uitgevaardigd1, waarb" hier
voor een regeling wordt getroffen.
Ook 'de lagere publiekrechtelijke
lichamen zullen aldus naar even
redigheid deelnemen aan de beper
kingen van de overheidsinvesterin
gen.
De bevoegdheid tot vaststelling
van dit leningplafond is neergelegd
in artikel 4 van de Wet Kapitaal
uitgaven publiekrechtelijke licha
men.
Het maximum dat gedurende de
periode van 1 november 1963 tot
en met 31 oktober 1964 voor boven-
.bedoelde, leningen gelden, stellen de
..bewindslieden op 911 procent van
.,het 'totale bedrag aan geldlènihgert'
dat dóór de lagere' publiekrechte
lijke lichamen in de basisperiode,
t.w. van 1 juli 1962 tot en met 30
juni 1963, is aangegaan en gegaran
deerd.
Mededeling aan G.S.
De minister van binnenlandse za
ken zal aan Gedeputeerde Staten
van elke provincie afzonderlijk me
dedelen tot welk maximum bedrag
de lagere publiekrechtelijke licha
men in hun provincie gezamenlijk
geldleningen mogen aangaan of ga
randeren.
Met ingang van 1 november 1963
mag door Gedeputeerde Staten in
hun provincie in elke periode van
drie maanden niet meer dan een
kwart van dit maximumbedrag wor
den goedgekeurd. Dit laatste maakt
het mogelijk de toepassing van ar
tikel 4 op 30 april 1964 te beëindi
gen indien de ontwikkeling in de
komende zes maanden zich daar niet
tegen verzet.
marktwaarde aan, de ander deze
marktwaarde plus een zekere mate
van verwachtingen over toekomsti
ge waarde. Een oud' voorontwerp
van wet inzake de onteigeningspro
cedure zal opnieuw in studie wor
den genomen.
Een suggestie van de iheer Bom-
•mer (arb.) om op te richten bureaus
van verenigingen van onderhuur
ders en kamerhuurders te steunen,
vond minister Bogaers aantrekkelijk
Voorlidhibinig en morele steun zal het
departement zeker igeven. Of ook
financiële steun zal kunnen wor
den gegeven om, naar mening van
de heer Bommer aan vaak erger
lijke gevallen van overvraging bij
onder- en 'kamerverhuur een eind
te maken, kan de minister niet di
rect toezeggen.
ROTTERDAM, 31-10. Een Ne
derlandse fabriek, het Rotterdamse
Metaalbedrijf Rademakers N.V.,
gaat de „hersenen" leveren voor een
grote radio-telescoop - met haar dia
meter van 48 meter binnenkort de
grootste van de Verenigde Staten -
die in opdracht van lie Amerikaanse
luchtmacht wordt gebouwd voor het
wetenschappelijk onderzoek van de
Melkweg, het planetenstelsel waar
voor de astronomen nog steeds een
bijzondere belangstelling hebben.
Die „hersenen" zijn twee betrek
kelijk kleine kasten vol ingenieuze
instrumenten, die tezamen de z.g.n.
coördinaten transformator vormen,
de merendeels electronisohe appara
tuur welke de telescoop leidt bij het
aftasten van de ruimte. Volgende
week worden zij per vliegtuig schok
vrij, temperatüur-bestendig en af
gedekt door een stofvrij omhulsel,
overgebracht naar de staat Massa
chusetts, waar de telescoop wordt
opgesteld. Dat gebeurt onder het
toeziende oog van twee Amerikaan
se deskundigen, die de montage-
werkzaamheden in Rotterdam 'heb
ben 'gevolgd.
„Het probleem"
Het probleem, dat de Amerikanen
maar liever aan het Nederlandse
vernuft overlieten, was het ontwer
pen van apparatuur, die het voor
zo'n uitzonderlijk grote telescoop
mogelijk moest maken de hemel
lichamen door middel van een re
gelmatige volgbeweging op één punt
in de lens vast te houden. Dat is
geen eenvoudige zaak, want de ster
ren bewegen en zouden dus lang
zaam uit het gezichtsveld' „lopen"
als de telescoop hun niet voortdu
rend zou volgen, niet slechts in een
horizontale baan, maar draaiend
rondom een parallel van de aardas.
President Ben Bella van Algerije
is donderdag per vliegtuig uit Ba
mako in Algiers teruggekeerd. Hij
werd op het vliegveld door een grote
menigte geestdriftig verwelkomd.
Drama op Indische
oceaan
MEDAN, 31-10. Negen beman
ningsleden van een kustwachter die
door een storm uit de koers was ge
slagen en zestien dagen op de Indi
sche oceaan ronddreef zijn van uit
putting gestorven. Een Duitse vracht
boot heeft de elf overlevenden aan
boord genomen en hen naar Medan
op Sumatra gebracht. Het ongeluks
schip was afkomstig van de Mala-
diven, een eilandengroep in de In
dische Oceaan.
Op de conferentie van Bamako is
overeengekomen, dat met ingang van
2 november het vuren aan de Alge
rijns-Marokkaanse grens zal worden
gestaakt. - Foto tijdens de onder
tekening van het akkoord: v.l.n.r.
keizer Haile Selassie (Ethiopië), pre
sident Ben Bella (Algerië), koning
Hassan (Marokko) en president Mo-
dibo Keita (Mali).
Dit nummer bestaat uit'ió' pagina's
Men geeft op velen af, die
hun huishoudster tot hun
vrouw maken, maar van dege
nen, die hun vrouw tot hun
huishoudster maken, zegt men
niets.
Rustig weer
Verwachting tot zaterdagavond:
Veel bewolking met hier en daar wat
lichte regen en ook plaatselijk mist;
overwegend zwakke wind tussen oost
en zuid; weinig verandering in tem
peratuur.
2 nov. Zon op 7.35, onder 17.12.
Maan op 18.10, onder 8.22.
3 nov. Zon op 7.36, onder 17.10.
Maan op 18.46, onder 9.49.
4 nov. Zon op 7.38, onder. 17.08.
Maan op 19.30, onder 11.11.
Volle maan: 1 nov. te 14.56.
Laatste kwartier: 8 nov. te 7.37.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
2 nov. 3.30 v.m. 15.40 n.m.
3 nov. 4.07 v.m. 16.22 n.m.
4 nov. 4.45 v.m. 17.05 n.m.
BROUWERSHAVEN:
2 nov.
3 nov.
4 nov.
3.06 v.m.
3.46 v.m.
4.27 v.m.
15.18 n.m.
15.59 n.m.
16.41 n.m.
NEW YORK, 31-10. Diplomatieke
kringen in New York achtten het
donderdag waarschjjnlyk dat de Vei
ligheidsraad vóór half november bjj-
een zal komen ter bespreking van de
Zuidafrikaansc apartheidspolitiek.
Twee en dertig Afrikaanse staten
hebben om een dergelijke bijeen
komst gevraagd.
De Verenigde Staten zouden er de
voorkeur aan geven te wachten op
een bijeenkomst van de Veiligheids
raad, boven het aannemen van een
voorstel om de belangrijkste landen
waarmee Zuid-Afrika handel drijft
te verzoeken „concrete maatregelen"
tegen de apartheidspolitiek te nemen.
Dit voorstel is woensdag door Guinea
ingediend bij de speciale politieke
commissie van de V.N.
Springtij: 3 nov.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 1 -11Het K.N.M.r. deelt
mede: Een gebied van 'lage lucht
druk, dat zich gisteren ten zuidwes
ten van Ierland bevond, verplaatst
zich meer en meer naar de Golf van
Biscaye. Het bij dit lagedrukgebied
behorende frontensysteem trekt
langzaam in noordelijke richting.
Dit gaf in vrijwel het gehele land
aanleiding tot overwegend liohte
regen, die plaatselijk al gisteravond
begon. Op geen der waarnemings
stations werd vanmorgen echter
nog meer dan 2 millimeter afgetapt.
De eerstkomende 24 uur zijn er in
de drukverdeling boven West-Euro
pa geen belangrijke wijzigingen te
verwachten. Het blijft dan ook 'be
wolkt met waarschijnlijk af en toe
wat lichte regen.
AMSTERDAM. Het Werelddiako-
naat van de Gereformeerde Kerken
in Nederland 'heeft besloten een aan
tal nieuwe hulpprojecten in een paar
landen in Azië aan te pakken.
