Afscheid van 2 oude heren
Duitsers weten weinig over bezettingstijd van Nederland
Kinderboekencongres te Delft geopend
Het Kerst- en Nieuwjaarsverlof
voor de militairen
IERIKZEESCHE NIEUWSBODE Mumiag as oktober i%3 so. 19110
BLIK DOOR HET WERELD
Er is een merkwaardige overeen
komst in het politieke afscheid van
twee der Europese oude heren,
Adenauer en MacMillan. Beiden zijn
staatslieden van formaat geweest en
beiden laten ze een wat verwarde
erfenis na. Noch in Engeland, noch
in Duitsland kan men op enige lo
gische grond voorspellen hoe het nu
verder zal gaan.
De moed van MacMillan is waar
schijnlijk zijn grootste verdienste.
Hij toonde die toen hij Eden opvolg
de op een moment dat Engeland door
het Suezavontuur internationaal aan
prestige had ingeboet, vervreemd
was van de V.S. en ook economisch
op een dieptepunt was geraakt. In
verrassend korte tijd slaagde hij er
in dit alles vrijwel te laten vergeten.
Hij had de moed de Britten voor
te houden dat ze geen wereldmo-
gendheid van de eerste rang meer
waren en ook dat ze aangewezen
waren op samengaan met de E.E.G.,
iets wat voor de Britten beslist moei
lijk te verteren is geweest. Dat bij
het laatste de derde oude heer, de
Gaulle, hem de voet dwars zette,
was een pech die het aanvaardbaar
had gemaakt de strijd op te geven,
maar hij zette weer doornu door de
Engelse natie aan te vuren het dan
alleen klaar te spelen. En er kwam
weer een economische opleving, die
zo hoog nodig was.
Ziekte als spelbreker
In de grote zaken toonde MacMil
lan zich een meester en het zijn de
betrekkelijke kleinigheden die voor
al de laatste tijd zijn aanzien schaad
den, als politicus maar beslist niet
als gentleman, waarvan hij een haast
overdreven toonbeeld werd. Spion-
age-affaires, het geval-Profumo, het
waren onaangename zaken die niet
lieten twijfelen aan zijn persoonlijke
integriteit, maar wel of hij zich wel
moeite genoeg gaf om te zorgen dat
zijn bewind ook in de kleinere za
ken straf georganiseerd was.
Waarschijnlijk zou hij ook nu moe
dig weer aan de slag zijn gegaan om
dit mengsel van misfortuin en zwak
ke plekken in zijn team teboven te
komen, als hij niet ziek was gewor
den en moest erkennen dat hij de
kracht zou missen om zowel een land
te leiden als een partij die toil pro
beren de volgende verkiezingen te
winnen.
Dat ivordt de moeilijke taak van
zijn opvolger in beide functies. Hij
zal als premier moeten tonen opge
wassen te zijn tegen de regerings-
taak en hij zal bovendien de Britten
de overtuiging moeten geven dat de
conservatieve doelstellingen voor de
toekomst wat beters beloven dan
Labour bieden kan. Op het partij
congres van de Conservatieve partij
is daarvan niet veel gebleken. Men
heeft zelfs niet een figuur in eigen
midden kunnen ontwaren waarvan
men direct kon zeggen dat hij de lo
gische opvolger zou zijn. Het con
gres van Labour daarentegen heeft
duidelijk gemaakt dat Wilson een
geboren leider is die zelfs kans heeft
gezien de bijna spreekivoordélijke
verdeeldheid van dergelijke socialis
tische congressen te laten verdwij
nen. En hij heeft bovendien een mo
tief voor de toekomst gevonden dat
op onverwachte wijze is aangesla
gen: de toekomst van het land zo
groots mogelijk te maken door ver
standig gebruik van de mogelijkhe
den die de wetenschap en de tech
niek bieden. Tenzij MacMillans op
volger in het kleine jaar dat nog
verstrijken moet voor de stembus
spreekt, zowel zijn eigen persoon al
lure kan geven als het programma
van zijn partij, hoeven de conserva
tieven niet veel hoop te hebben het
te winnen van Labour.
Adenauer en oppositie.....
En in Duitsland? Daar zal Aden-
Scheepvaartberichten
Alchiba, 24-10 te Port Said.
Straat Colombo, 24-10 van Luanda
naar Port Harcourt.
LANDBOUW EN VEETEELT
Mengmeststoffen
in Sas van Gent
De N.V. Zuid-Chemie te Sas van
Gent, dochteronderneming van het
concern Pechiney/St. Gobain te Pa
rijs, heeft nu naast de produktie
van enkel- en dubbelsuperfosfaat,
zwavelzuur en kiezel fluornatrium
ook de fabricage van mengmeststof
fen ter hand genomen. Voorlopig
worden drie geconcentreerde meng
meststoffen gemaakt, van de volgen
desamenstelling: NPK 20 4- 10 4- 10;
14 4- 14 4- 14 en 12 10 18. De
eerste is een voor Nederland nieuwe
samenstelling, die in het bijzonder
geschikt is voor bemesting van gra
nen en grasland. In deze drie meng
meststoffen zijn alle componenten
volledig wateroplosbaar.
De produktiecapaciteit is voorlopig
ingesteld op ongeveer 5.000 ton per
maand en zal tot 100.000 ton per jaar
worden opgevoerd. Deze mengmest
stoffen worden in Nederland in de
handel gebracht door het Centraal
Stikstof Verkoopkantoor te 's-Gra-
venhage.
(Plattelandspost)
Straks meer
vliegvakanties
SCHIPHOL, 26-10. De K.L.M. en
Martin's Air Charter 'hébben mee
gedeeld, dat zij hun activiteiten op
het gebied van bet va kantievervoer
door de lucht in het komende sei
zoen meer zullen gaan coördineren.
Hoewel de programma's voor de va-
kantievluchten in het komende sei
zoen nog niiet zijn uitgewerkt, ver
wacht men een grote toename van
dit vervoer t.o.v. 1963.
auer beslist niet gaan rusten op zijn
lauweren als de man die de be-
smeurde Duitse naam zuiverde en
zijn land weer aanzien verschafte,
die vriendschap wist te sluiten met
„erfvijand" Frankrijk en zeer veel
deed om de Europese eenheid te be
vorderen en ook een atlantisch bond
genootschap met zijn eigen land als
volwaardige partner, een reeks re
sultaten die niemand zo vlot voor
mogelijk had gehouden als hij ze
verwezenlijkte. Zijn jongste politie
ke uitlatingen kan men als richt
snoer nemen voor zijn toekomstige
actie en dan mag men vrezen dat
Erhard daaraan een harde dobber
kan hebben.
Hij heeft zich nog niet uitgelaten
over zijn inzichten, maar men kan
veilig aannemen dat die meer vol
gens de ideeën van Schroder zijn dan
in de wat gaullistische geest van
Adenauer. Deze had over het alge
meen geen moeite met zijn eigen
partij in het parlement, die hij door
gaans haast met gemak in toom
hield. Adenauer als bondsdaglid zal
zich zeker niet zo in toom laten
houden en hij staat geenszins alleen.
Erhard zal er rekening mee moe
ten houden bij tijd en wijle de twee
partijen waarop zijn coalitie steunt,
nogal verdeeld te vinden in het par
lement, zoals in Adenauers nadagen
al eens vaaglijk bleek maar wat nu
in versterkte mate het geval zal zijn.
Het zal hem het regeren niet ge
makkelijker maken en ook niet het
bepalen van een koers.
BURGERLIJKE STAND
Zierikzee
Overleden: 18 oktober: Levi-
nus Klink, 76 jaar, gehuwd met En-
gelina Krina Saman. 19 oktober: Ja
cob van Beveren, 68 jaar, gehuwd
Elizabeth Berrevoets.
„Flitsen"
uit het buitenland
MARRAKESJ. Volgens bet Ma
rokkaanse persbureau zijn de Alge
rijnse militairen die de grensposten
Hass/i Beida en Tinjoufo aanvielen
volkomen ontredderd op de vlucht
geslagen, achtervolgd door de Ma
rokkaanse strijdkrachten. Een groep
Algerijnse artilleristen is gevangen
genomen, aldus het persbureau.
NEW YORK. President Tito van
Zuid-Slavië, die vrijdag na zijn be
zoek aan Amerikaanse landen en
laatstelijk aan de V.S. naar huis te
rugkeerde, heeft in een telefoonge
sprek met president Kennedy zij in
„hartelijke dank" betuigd voor de
genoten gastvrijheid.
NEW YORK. President Kennëdy
heeft een wetsontwerp getekend
waardoor de regering de bevoegd^-
heid krijgt ruim 300 miljoen dollar
te besteden voor hulp aan geestelijk
ontvolwaardigen. Er zijn ongeveer
twintig miljoen Amerikanen die in
gezinnen 'leven waarin 'een geestelijk
onvolwaardige voorkomt.
STOCKHOLM. De Nobelprijs voor
letterkunde is toegekend aan de
Griekse dichter Giorgos Seferi's. De
winnaar heeft zijn land o.a. als am
bassadeur in Londen vertegenwoor
digd'.
SAIGON. Door het verongelukken
van een Amerikaans transportvlieg
tuig ten zuiden van Saigon zijn vier
Amerikanen en vier ZuidVietname-
zen om het-leven gekomen.
SALDA. Bij opgravingen te Saida
in Libanon - het oude Sidon van de
Phoeniciërs - zijn de overblijfselen
van een antiek theater gevonden.
ALGIERS. President Ben Bella
heeft in een radiotoespraak bekend
gemaakt, dat kolonel Mohand Ou El
Hadj, de leider van de opstandige
beweging in Kabylië, weer in de ge
lederen van het Algerijnse leger is
teruggekeerd en met zijn manschap
pen aan de strijd bij Hassi Beida en
Tinjouto zal deelnemen.
NEW YORK. Volgens een commis
sie van onderzoek van de staat New
York is de politie in de deftige bui
tenwijken van plaatsen in de pro
vincie Westohester .opzettelijk blind'
geweest voor wetteloosheid, en heeft
zij statistieken over de misdbad ver
anderd om een goede indruk te ma
ken.
WASHINGTON. Naar bet Ameri
kaanse ministerie van defensie heeft
meegedeeld, heeft Australië in de
Verenigde Staten 24 bommenwer
pers van het nieuwe type „TFX" be
steld. Met de aflevering zal in 1967
worden begonnen.
HOUSTON. De Amerikaanse mi
nister van handel, Luther Hodges,
heeft aangedrongen op een heron
derzoek van Amerikaanse beperkin
gen van de handel tussen oost en
west, waarbij hij aanvoerde dat de
Verenigde Staten geen aandeel heb
ben in de snel groeiende Oosteuro-
pese markt.
KARATSJI. Pakistan heeft India
laten weten, idat het zijn openbare
leeszalen in Oost-Pakistan moet
sluiten, omdat deze instellingen „cen
tra van ondermijnende en vijandige
activiteit tegen Pakistan" zijn ge
worden. Ook zou de Indische hoge
commissie in Karatsji „kwaadaardi
ge propaganda" moeten Btken.
TORONTO. De Sowjet-Unie is van
plan in de naaste toekomst opnieuw
een hoeveelheid tarwe in Canada te
kopen, zo iheeft de Russische ambas
sadeur in Canada verklaard' tegen
over led'en van de verenigde U.S.S.
R.-Canada in Toronto. De hoeveel
heid zal echter niet zo groot zijn als
bij de vorige transactie van 6,8 mil
joen ton.
EEN MERKWAARDIG BOEK
FRANKFORT, 26-10. „Wy weten
hier te lande weinig over de natio-
naal-socialistische heerschappij in de
landen, die tijdens de tweede we
reldoorlog door de Duitse troepen be
zet waren", zo begint een recensent
van de „Frankfurter Allgemeine Zci-
tung", Hans-Dietrich Loock, een be
spreking van 'n door Werner Warm-
brunn geschreven beek over de Ne
derlanders onder de Duitse bezetting.
Dit boek, getiteld „The Dutch under
German Occupation 1940-1945", is
verschenen bij de Staford Univer
sity Press to Stadford, California.
De recensent merkt op, dat welis
waar Alexander Dallin en onlangs
nog Martin Broszat belangrijke
werken hebben géschreven over de
Rusland1- en de Polen-politiek van
de 'nationaal-socialisten, maar dat de
gebeurtenissen, die gelijktijdig heb
ben plaatsgevonden in die landen,
die thans binnen de Navo politiek
en militair met Duitsland zijn ver
bonden, slechts enkele specialisten
bekend is. Hij hoopt dan ook, dat
'dit boek, dat de lezer in de eerste
plaats vertrouwd maakt met de re
actie van het Nederlandse volk, spoe
dig in het Duits zal worden uitge
geven.
Het verzet
De auteur van het boek toont
vooral belangstelling voor het ver
zet en voor d'e burgerlijke groepen
en personen, (die met en tegen Mus-
sert streefden naar een „arrange
ment" irnet de bezetter. Hij consta
teert, dat in ide, weliswaar spoedig
mislukte „reasonable collaboration",
anti-parlementaire stromingen aan
de dag traden, die kennelijk ree'ds
lang op giftige wijze in de Neder
landse burgerij werkzaam waren.
Bij zijn onderzoek van het verzet
constateert de auteur, dat aanvan
kelijk uitsluitend radicale groepen
van links en rechts - derhalve no
toire tegenstanders van de parle
mentaire democratie - zich tot actie
tegen 'de bezetter aangordden. Voorts
wijst hij op het onpolitieke rigoris
me van christelijke stempel, dat de
confessionele groepen bracht tot het
vormen van verzetseentra. Volgens
de recensent verstoort deze consta
tering 'het in de naoorlogse litera
tuur met zoveel liefde 'geschilderde
beeld' van duidelijke fronten tussen
„totalitairisme" en „democratie".
Staking 1943
In de plaats hiervan brengt het
boek, aldus de recensent, het inzicht
dat de bezetting in de eerste plaats
de ook in andere west- en oost-
Europese landen smeulende crisis
van het parlementarisme liet uit
breken, en verder het inzicht, dat
onder de extreme omstandigheden
van het historische ogenblik alleen
nog de radicalen en rigoreusen tot
handelen in staat waren. Vervol
gens beschrijft de auteur wat men
volgens de recensent zou kunnen
noemen een regeneratie van het par
lementair-democratisch denken. Hij
geeft weer, hoe de diverse verzets
groepen sedert 1943 meer en meer
gingen samenwerken en hoe de aan
vankelijk letterlijk verlamde parle
mentaire politici uit de vooroorlogse
tijd hun wantrouwen tegenover de
activiteiten van het verzet overwon
nen. De bevolking, die aanvankelijk
de neiging had zich met de bezetter
te verstaan, kreeg met 'het inzicht in
de vruchteloosheid van dit pogen be
grip voor de radicaliteit der verzets
groepen. De grote staking van het
voorjaar van 1943 kenmerkte een
ommekeer, die beslissend was voor
de gehele toekomst.
DELFT, 26-10. In het museum Het
Prinsenhof te Delft is het kinderboe
kencongres begonnen, waaraan wordt
deelgenomen door velen uit Neder
land en Vlaanderen, die op een of
andere wijze bij het kinderboek zjjn
betrokken.
Na een begroetingswoord van de
heer P. Brand jr., voorzitter van de
commissie voor collectieve propa
ganda van het Nederlandse boek,
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Amsterdam (Bacih-
zaal'gemeente)F. Oberman te Rot
terdam; te Wissekerke: J .van Gin-
kei, Uitwijk.
Aangenomen naar Saaxum (toez.):
J. F. N. v. Harrvelt, em.pred'. te
Niekerk (Gron.).
Ger. Kerken
Beroepen te Purmerend (2e pred.
pl.): C. H. v. d. Berg, Lollum; te
Oud-Vossemeer: kand. H. Eikelen-
boom, Sleeuwijk; te Zierikzee: A. C.
van Beek, Ottoland.
Chr. Ger. Kerken
Aangenomen naar Papendrecht:
M. v. d. Klis, Zierikzee.
Evang. Luth. Kerk
Driebal te Amsterdam-N.: K. v. <d.
Braak, Apeldoorn-Kampen, L. Eve-
Jijn, Zwolle en C. Sohröder, Amstel
veen.
Wat moet die
Fasto geiser
met 'n brander
voor alle
soorten gas?
DEN HAAG, 26-10. Binnenkort zal
er een beslissing genomen worden
over een speciale verlofregeling voor
de Kerstdagen en voor oud en nieuw
voor de militairen die in Hohne en
Seesdorf in Duitsland dienst doen.
Diie regeling is op dit moment - zo
verneemt het A.N.P. in antwoord' op
vragen van de legewoorlichtings-
dienot - nog in studie. De regeling
van vorig jaar die bepaalde dat het
gehuwde beroepspersoneel echtge
note en een aantal van de kanderen
op rijkskosten kon laten overkomen,
zal dit jaar niet gelden.
Voor de in Nederland gelegerde
parate troepen zal weer de bekende
fifty-fifty-regeling gelden. Deze
houd in dat de helft van die troepen
met Kerstmis en de andere helft met
oud en nieuw thuis zal zijn. Zij diie
met Kerstmis thuis zijn hebben ver
lof van 13 december ma 13 uur tot
27 december voor 12 uur. De ande
ren 'krijgen verlof van 27 december
na 13 uur tot 10 januari voor 12 uur.
Voor depots en bepaalde oplei-
dingseeniheden (in het algemeen dus
voor de miet-parate troepen) is een
verlof vastgesteld dat loopt vam 20
december na 18 uur tot 2 januari
voor 12 uur. Speciale regelignen gel
den verder voor bepaalde catego
rieën militairen zoals bijvoorbeeld
gehuwd beroepspersoneel dat woont
in zijn standplaats of d'aar dagelijks
naar toe reist. Een aparte regeling
geldt ook voor bepaalde instituten
zoals Koninklijke Militaire Akade-
mie, Hogere Krijgsschool, Koninklij
ke Militaire School enz.
de enige geiser veilig
voor Uw kinderen
vanaf f 169.50
AMSTERDAM. De consul generaal
van de Dominicaanse republiek in
Amsterdam, dr. Salvador Barinas,
erkent 'het bewind in zijn land niet
langer, dat kortgeleden aan de macht
is gekomen na het afzetten van pre
sident Juan BosCh. Juan Bosch, die
thans als banneling in Porlorico ver
blijft, was de eerste president van
de Dominicaanse republiek in 38
jaar, die door democratische verkie
zingen werd gekozen.
werd het congres geopend door de
burgemeester van Delft, de heer D.
de Loor. Deze wees op de nauwe sa
menwerking die er in Zweden be
staat tussen school en openbare bi
bliotheken, hetgeen hij een ideale
toestand noemde. Nu is het lezen
door kinderen ook in ons land zeer
goed te noemen, alleen met de ge
woonten van Frankrijk voor ogen
vond de burgemeester toch nog iets
dat hij mogelijk wat anders zou wil
len zien. In dit land is het namelijk
gewoonte dat ook op de scholen
klassiekaal gedeelten van de grote
literatuur worden gelezen. Als men
de tegenwoordige leesboekjes voor
de Nederlandse scholen inziet dan
ontbreekt daar wel eens wat aan. De
kinderboeken zijn hier voortreffelijk,
maar de letterkunde, desnoods bij
wijze van kennismaking ontbreekt
nog wel eens, zo meende hij.
Ingezonden mededeling
Jongen, die
universele brander
zal narigheid
voorkomen als we
hier ooit ander
gaan krijgen.
UW VASTE KEUS:'N FASTO GEISER
MAN IN ZAK
Twee mannen vonden op een''
aardappelveld in de omgeving
van de zuid-Zweedse stad
Ilaelsingborg een kennelijk le
venloze man die slechts in een
zak was gehuld. Zij brachten
het stoffelijk overschot naar
een ziekenhuis. Daar kwam
echter weer leven in de man,
die woedend verklaarde, dat
het niemand aanging waar en
in welke kledij hij de nacht
wilde doorbrengen.
Nieuw filmpje:
„Medemensen"
„Medemensen" is de titel van een
filmpje, dat door de N.T.S. op maan
dagavond 4 november voorafgaande
aan de hoofdfilm wordt uitgezonden.
„Medemensen" is een documentaire
die aan de hand van authentieke
levensverhalen is samengesteld door
de cineast Jan Wiegel (camera: Rob
van 'der Drift, scenario: Hans Ruyg-
rok, geluid: Cor Koenders, Gerard
Beckers en H. van Aggele).
De film is tot stand gebracht in
opdracht van het Koningin Juliana
Fonids, het nationaal fonds ter be
vordering van maatschappelijk werk.
De uitzending vindt plaats naar aan
leiding van het 15-jarig bestaan van
dit Fonds.
Het zijn niet de activiteiten van
het Fonds zelf, die in de documen
taire op de voorgrond treden, doch
mensen, die als gevolg van levens
moeilijkheden met enigerlei vorm
•van maatschappelijk \verk in aan
raking zijn gekomen: een „nozem";
een ongehuwde moeder; een alco
holist; een gedetineerde; kinderen in
een kindertehuis en een bejaarde.
Een oude schuld
HEILBRONN, 26-10. Frankrijk is
de Duitse stad Heilbronn nog een
aanzienlijkegeldsom „schuldig".
Deze ontdekking werd gedaan toen
men in deze stad oude stukken door
keek in verband met een voorgeno
men nauwere samenwerking tussen
Heilbronn en de Zuidfranse stad
Beziers.
Uit de vergeelde oorkonden bleek
dat de protestantse vrije rijksstad
Heilbronn in 1591 de oorlog van de
Franse koning Hendrik IV tegen de
katholieken met een lening van 2000
„gulden" steunde en daarvoor een
vriendelijke dankbrief van de ko
ning ontving. Honderd jaar later
herinnerde men Lodewgk XIV aan
de schuld van zijn voorganger maar
ditmaal kregen de vroede vaderen
geen reactie.
Er is thans uitgerekenddat het
geleende bedrag bij vijf procent ren
te is aangegroeid tot 37.200 „gulden"
een som die men op 100.000 mark
heeft gestelde Niemand koestert
echter de verwachting dat presi
dent de Gaulle de stad op een goede
dag met de aflossing van deze le
ning zal verrassen.
DE ONEERLIJKE RECHTER
32. Zo snel hun benen hen kunnen dragen
stuiven de vluchtelingen de zijgang in. Een
smalle wenteltrap voert daar omhoog. Als
ze bovenaan de trap zijn, horen ze be
nauwend dicht achter zich het rinkelen
vap een lans, die tegen de muur ketst.
„Alarm, hierheen Vluchtelingen brult
de lansknecht, de trap opstormend. Aram
duikt snel weg achter een zuil naast de
trap, terwijl de anderen voortvluchten. Dan
ziet hij de lanspunt langsschieten en blik
semsnel steekt hij zijii been voor de bo
venste traptrede. De soldaat tuimelt er
overheen en zijn borstkas galmt als een
gong als hij tegen de grond stort Aram
staat reeds klaar om zich op hem te wer
pen, maar de man blijft verdoofd liggen en
verroert zich niet meer
Let de komende weken eens extra goed op de verrassende inhoud van Margriet!
Ingezonden mededeling
Vraag het links, vraag het rechts...
MARGRIET is véél gezelliger I Ontdek het
zelf: als U zich nü abonneert, ontvangt U
het boek van ex-Keizerin Soraya „Nu zeg
ik alles" voor de speciale prijs van 49 ctl
Schrijf mij in als MARGRIET-abonnee
is. 40 ct. per week. Ik heb dan tevens recht
1 op het boek van Soraya 49 ct.
I NAAM
STRAAT
PLAATS
In open envelop met 4 ets postzegel z
den aan MARGRIET, postbus 245. A'dam.
50 V 47