DE ZIERIKZEESCHE COURANT
MOTIE-VONDELING INZAKE DE LONEN VERWORPEN
KONINGIN EN PRINS IN TEHERAN GROOTS INGEHAALD
Plannen voor meervormig bouwbeleid
O x
REGERING VAN HONDURAS DOOR HET LEGER AFGEZET
Ruimtevaarder pleit
voor samenwerking
Gromiko sprak weer met Rusk en Home
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 4- oktober 1963
120e jaargang No. 19157
WAARIN OPGENOMEN
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
tannewelcken 11Zierikzee, Postbus no. 1, tel. Ott 10-2255
Na 18.00 uur: tel. 01110-2118, Girorekening no. 137677
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Uitgave: N.V. Drukkerij v/h. Lakenman Ochtman.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling 1 4,55, per week
35 cent. Losse nummers 10 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. Advertentieprijs 15
cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm) I 1,per stuk.
In dit nummer: Eerste steenlegging nieutve kerk, Haamstede
Voortzetting algemene beschouwingen in de Tweede Kamer
Weer haring
wittebrood in Leiden
DEN HAAG, 3-10. Tijdens de avondvergadering van de Tweede Kamer
vatte minister-president Marijnen de bezwaren van de socialistische oppo
sitieleider, de heer Vondeling, tegen het program van maatregelen in ver
band met de arbeidsmarkt en de toonbeweging als volgt samen:
le. de regering maakt een lastenprogramma bekend, terwijl zy zich niet
uitlaat over de vraag of een forse loonsverhoging nodig is;
2e. de overwogen beleidslijn is niet passend voor dit tijdsbestek;
3e. het complex van maatregelen zou onevenwichtig zyn.
De heer Marijnen wees er op, dat
de regering tekort zou schieten in
haar taak als zij nu niet in verband
met 'de toonbeweging en de span
ning op de arbeidsmarkt dit com
plex van maatregelen zou nemen.
Het verwijt, dat zij zich niet uit
laat over de lonen was z.i. geheel
onverdiend. De spelregels leggen de
toonzaken primair Lm handen van
het bedrijfsleven. Dit weerhoudt de
regering thans van uitspraken.
Het tweede punt van bezwaar van
de heer Vondeling weersprak de pre
mier eveneens. Het streven om het
aanbod van arbeid te vergroten, de
vraag ernaar t'e verkleinen en de
lonen aan te passen, voegt aidh zeer
wel naar de eisen.
Over het vrijwillig doorwerken
van pensioengerechtigden met het
vooruitzicht op uitgestelde, verhoog
de A.O.W., dat door de heer Vonde
ling van Weinig betekenis werd ge
noemd, zeide mr. Marijnen, dat het
hier „een der middelen" beslist niet
„het middel" betreft om de spanning
te verminderen.
Op het gebied van A.O.W. cn A.
WAV. wordt een S.E.R-rapport in
zake een aanvaardbaar sociaal mini
mum afgewacht Indien prijsverho
gingen en huruverhogingen optre
den dan is garantie van waardevast
heid het middel tot verbetering.
Mimister-preid'ent Marijnen deelde
mee, dat de overheid1 de hand zal
houden 'aan de stiChtingskosten bij
de woningbouw. Een onderzoek zal
worden ingesteld of van overheids
wege invloed zal 'kunnen of moeten
worden uitgeoefend op speculaties
ini bouwgronden 'en huizen. Mr. Ma
rijnen merkte op, dat geen bouw
vergunningen worden verleend voor
woninigbou wobj ecten en premie-
bouw waarvan de bouw- en grond-
kosten te hoog zijn.
Met betrekking tot het inschake
len van gepensioneerde 'ambtenaren
in het arbeidsproces, dat geheel op
vrijwillige basis zal (geschieden,
werd meegedeeld1, dat 'inschakeling
van deze oud-ambtenaren in het ge
organiseerd overleg zal worden ge
bracht.
Muziek voor Sjoukje
AMSTERDAM, 3-10. Het ge
meentebestuur van Amster
dam. heeft aan vier componis
ten een opdracht verleend tot
het maken van een muziek
stuk bij een door de wereld
kampioene kunstrij den op de
schaats Sjoukje Dijkstra te rij
den kur. Het zijn twee compo
nisten in het klassieke genre,
de pianisten Geza Frid en Cor
de Groot, en twee componisten
in het genre der lichte muziek
Guus Jansen en Joop Porten
gen. Sjoukje zelf zal uit de
vier composities een keuze
doen. De vier componisten zijn
vorige week zaterdag naar
Dortmund geweest, waar door
Sjoukje een demonstratie ge
geven iverd, om haar te zien
rijden en met haar te over
leggen.
Motie Vondeling.
De heer Vondeling, «iet tevreden
zijnde over het regeringsantwoord,
bracht 'de volgende motie ter tafel:
„De Kamer, er van uitgaande dat
een forse loonsverhoging onont
koombaar is, welk uitgangspunt
kennelijk - zij het 'niet duidelijk uit
gesproken door de regering wordt
gedeeld,
van menihg, dat, behalve loons
verhogingen ook andere maatrege
len nodig zijn om de spanningen in
onze volkshuishouding te verminde
ren,
gelet op de jongste voorstellen
van de regering,
geeft als haar oordeel te kennen
dat dit samenstel van maatregelen
nodig noch geschikt 'is om het ge
stelde doel te bereiken.
geeft de regering in ovexweging
haar houding nader te bezien".
De heer Bakker (cjp.n.) kwam ook
van zijn ontevredenheid getuigen en
deelde mede deze motie te steunen.
De heer Geertsema (v.v.d.) noem
de de motie volstrekt onjuist, omdat
hier ingrijpen in loononderhande
lingen wordt voorgesteld, terwijl de
regering de resultaten dezer onder
handelingen slechts kan toetsen aan
h'et algemeen' belang.
De heer Beermink (c.h.u.) vond op
dezelfde gronden de motie volstrekt
overbodig. H'et complex van maat
regelen van de regiering boezemt
vertrouwen in.
De heer de Kort (k.v.p.) nam een
soortgelijke houding aan.
De heer Smallenbroek (a.r.) vond
de motie ook niet gewenst voor de
juiste ontwikkeling van het loon-
overleg.
De premier ontraadde aanvaar
ding van deze motie.
De heer Vondeling vroeg hoofde
lijke stemming.
De motie werd verworpen met 79
tegen 46 stemmen.
Voor stemden de fracties van p.v.
d.a., p.s.p., c.p.n. en vrije boeren
Veertien mensen gedood
bij busongeluk
BOGOTA. 4-10. Een autobus met
18 inzittenden'is donderdag tussen
de steden V'illavicencio eft Bogota in
Colombia in een 100 meter diep ra
vijn gereden, waardoor 14 mensen
om het leven kwamen en de andere
vier werden gewond. Het ongeluk
ontstond door een defect in de stuur
inrichting.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Met het uitreiken van haring en wittebrood is de stad Leiden donderdag
weer de jaarlijkse herdenking begonnen van de bevrijding van de Span
jaarden door de watergeuzen in 1574. - Foto: er was kennelijk reden voor
een gulle lach bij deze hartige hap.
Vele duizenden kwamen om de sprookjesstoet te aanschouwen
TEHERAN, 3-10. Koningin Juli
ana, Prins Bernhard en Prinses
Beatrix zyn donderdag in Teheran
aangekomen voor hun officiële be
zoek aan Perzië op uitnodiging van
de sjah.
Het koninklijk gezelschap, dat in
twee regeringstoestellen op het en
kele kilometers buiten de stad gele-
Minister wil verhoging van sociale status bouwvakker
UTRECHT. „Met het handschrift
in Nederland is het zeer slecht ge
steld, het is niet overdreven om het
als ruïneus te betitelen". Dit zei de
heer J. A. Dortmond, voorzitter van
de stichting ter verbetering van het
handschrift, donderdagmiddag bij de
opening vain een tentoonstelling in
Utrecht die aan het handschrift is
gewijd.
Prins Bernhard
kocht twee paarden
DEN HAAG, 3-10. Prins Bernhard
heeft twee paarden gekocht van de
heer Heemskerk, de eigenaar van de
boerderij „De Laar" in Herwijnen,
die vorige v/eok door de prins werd
geopend. Bij die gelegenheid zag de
prins de dieren. Ze trokken zijn be
langstelling en hij vroeg allerlei bij
zonderheden. De moedei* van de
prins, prinses Armgard, kwam later
de koop sluiten. De paarden zijn
„Paris", een bruine ruin cn „Jasmin"
een koffiekleurige vos, beide afkom
stig uit Tsjechoslowakije. Het zijn
dressuurpaarden. De adjudant van
de prins, luitenant-kolonel C. C.
Geertsema, koch t een jonge vos ruin,
een MeCklenburger, die uit oost-
Duitslarrd was geïmporteerd.
DEN HAAG, 3-10. In zijn bornv-
nota aan de Tweede Kamer kondigt
de minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid een serie plannen en
suggesties aan voor een meervormig
(pluriform) en expansief bouwbeleid
dat van een stroomversnelling moet
leiden tot een sneeuwbaleffect.
Enerzijds wordt dit beleid 'geba
seerd op aanzienlijke verbeteringen
voor de bouwvakarbeiders, o.m.
loon- en positieverbeteringen en
vrijstelling van militaire dienst, an
derzijds op een soepel beleid in het
goedkeuringssystetern, beide te acti
veren met het gebruik maken van
een reeks nieuwe mogelijkheden en
varianten.
Minister Boigaers wenst verhoging
van1 de 'sociale status van d'e bouw
vakarbeider. Voorts heit 'afstemmen
van het toewijzingsbeleid, mede op
capaciteit®- en produkfcie-overwegin-
gen. Voorts streeft hij naar het acti
veren van potentieel aanwezige
bouwcapaciteit en tenslotte naar het
tot staan brengen van d'e omrustba-
rende stijging van de 'bouwkosten.
Structuele kwesties.
Tijdens een persconferentie zeide
hij, dat alle moeilijkheden zijn terug
te brengen tot structurele kwesties.
In de 'laatste maanden 'werd hem
duidelijk, dlat de zaken nog ernsti
ger zijn, dan aanvankelijk werd ge
dacht.
De produ-ktie van woningen is de
laatste jaren, ondanks een stijgend
aantal bouwvakarbeiders, terugge
lopen. Bevolkingsgroei en gezins
verdunning hebben de vraag naaa*
wondngen doen toenemen. Deze be
hoefte, ongeacht 'het bestaande te
kort van naar schatting 175 tot
200.000 woningen, beloopt 70 tot
75.000 woningen per jaar.
Daarnaast zullen jaarlijks onge
veer 15.000 woningen moeten wor
den vervangen in het kader van de
krotopruiming. De produktie per
jaar zal dus ver boven de 90.000
moeten komen om de woningnood
effectief te kunnen bestrijden.
Aartsbisschop van Praag
werd vrijgelaten
VATICAANSTAD, 3-10. De Rooms-
Katholieke aartsbisschop van Praag,
monseigneur Joseph Beran, is door
de Tsj echoslowaakse autoriteiten in
vrijheid gesteld, zo is in het Vati-
caan vernomen.
De persdienst van het Vaticaan
deelde in een communiqué mee, dat
het Vaticaan bericht heeft ontvan
gen, dat in Tsjeohoslowakije met in
gang van 2 oktober de beperking
van de persoonlijke vrijheid waaraan
een aantal prelaten was onderwor
pen, is opgeheven. Deze prelaten zijn
mgr. Joseph Beran, aartsbisschop
van Praag, mgr. Karei Skoepy, bis
schop van Brno, mgr. Jan Vojtassak
bisschop van Spis, mgr. Sanislav
Zela, titutlair bisschop van Arpassa,
en mgr. Ladislav Hlad, titulair bis
schop van Cedie.
gen Mehrabadvliegveld arriveerde,
werd op de luchthaven verwelkomd
door de sjah cn keizerin Farah. Tet
begroeting waren voorts ministers,
hoge militaire autoriteiten en leden
van do Nederlandse kolonie aanwe
zig.
Tuiwiji de Nederlandse gasten uit
de vliegtuigen stegen 'klonken eenen
twintig saluutschoten, gevolgd door
de volksliederen van beide landen,
die een muziekkorps van het Perzi
sche leger ten gehore bracht.
In de keizerlijke hof auto's reed
men naar de grens van Teheran,
waar burgemeester Abbas Nafissi
koningin Juliana een gouden sleutel
van de stad overhandigde. De bur
gervader zei daarbij „U bezit reeds
de sleutel tot onze harten, die ver
vuld zijn van oprechte gevoelens
voor het Nederlandse volk".
Na deze plechtigheid reden de Ne
derlandse gasten en hun Perzische
gastheren in koetsen door de met
vlaggen versierde straten van Tehe
ran naar het Golestan-paleis, waar
koningin Juliana, prins Benrhard en
prinses Beatrix zullen logeren.
De rijtuigen met het hoge gezel
schap werden begeleid door 'keizer
lijke lijfwachten, lanciers en politie,
terwijl langs de route politie en mi
litairen met bajonet op het geweer
duizenden juichende en in de 'handen
klappende Perzen in bedwang hiel
den.
Donderdagavond zou burgemeester
Nafissi de Nederlandse gasten e'en
geschenk van de bevolking van Te
heran aanbieden. Dit geschiedt vóór
een staatsbanket dat de sjah-en kei
zerin Fara'h de koninklijke bezoekers
aanbieden.
Tevoren beleefde de kleine Neder
landse kolonie, die om 'half vier op
het Mehrabad vliegveld stond aan
getreden een trots moment, toen de
koninklijke Fokker-Friendship met
zijn hoge staart en lange vleugel ma
jestueus aan de horizon verscheen,
geëscorteerd door 8 kleine Sabre
straalvliegtuigen van de Perzische
luchtmacht in feilloze V-formatie,
vier aan iedere kant.
Het leek op een vlucht wilde een
den, geleid en aangevoeld door een
grote zwaan. De formatie maakte een
vlucht langs het vliegveld waarna
Geluk kan U rijk maken,
maar alleen verstand kan U
rijk houden.
WAT
mr
PE
61LT
Ketting-reactie van staatsgrepen voor ex-president Bosch
GUATEMALA-STAD, 3-10. - De
Hondurese radio heeft meegedeeld,
dat de regering van president Vill-
da Moralis donderdagmorgen door
het leger omver is geworpen. In de
hoofdstad van Honduras, Tegucigal
pa, hebben zich enkele schietpartijen
voorgedaan, aldus- het radio-station.
Het Hondurese luchtruim is tot na
der order voor alle verkeer gesloten.
In een te Miami opgevangen uit
zending van radio-Havana is gemeld
dat de nieuwe militaire junta wordt
geleid door kolonel Osvaldo Lopez
Arellano, die aan het hoofd staat van
de Hondurese strijdkrachten. Presi
dent Morales was in zijn paleis ge
arresteerd. Militairen patrouilleven
in de straten van de hoofdstad en er
doen geruchten de ronde, dat bij ge
vechten tussen militairen en leden
van de burgerwacht enkele doden
zijn gevallen.
De Hondurese ambassadeur in
Washington, dr. Celeo Davila. heeft
donderdagavond de Raad van de Or
ganisatie van Amerikaanse Staten
(O.A.S.) laten weten, dat zijn presi
dent volgens berichten uit zijn land
momenteel op weg is naar Costa
Rica. De vertegenwoordiger van dit
laatste land, die thans voorzitter is
van de Raad, verklaarde direct dat
de Hondurese president „met open
armen" zal worden ontvangen.
Ultimatum
De leiders van de staatsgreep had
den - zo zei Davila - president Mo
rales een ultimatum gesteld, waarin
deze voor de keuze werd gesteld om:
1. naar een land te vertrekken dat
door de militaire junta zou worden
aangewezen, en 'de kandidaat van de
liberale partij voor de komende pre
sidentsverkiezingen dan gelijk mee
te nemen;
2. asiel te vragen in een buiten
landse ambassade, door de militaire
junta uit te zoeken; of
3. een aanval op het presidentiële
palcis te kunnen verwachten, waar
de Friendship afzwaaide en in een
wijde bocht op de landingsbaan neer
streek. Gelijktijdig kwamen de sjah,
keizerin Fara'h en onze ambassadeur
in Teheran, de (heer A. H. Hassel-
man, over liet platform naar voren
terwijl ditmaal met brullend, geweld
de 8 straaljagers laa'g over raasden.
Voor- de meterslange rode loper
stopte 'het vliegtuig, de koningin
daalde de met bloemen getooide trap
af en begroette 'de sjah en zijn ge
malin. Daarna volgden de prins en
ook prinses Beatrix, die voor Farah
een reverence maakte.
Staande op 'het dikke Perzische
tapijt, dat het 'lage platform afdek
te, hoorden de sjah en koningin Ju
liana een minuut later roerloos de
beide volksliederen aan. Onze vor
stin 'hield daarbij de ogen 'bijna ge
sloten, omdat ze op dit 1100 meter
hoog gelegen vliegveld kennelijk
last 'had van 'de reciht in haar ogen
schijnende felle zon.
De Nederlandse kolonie riep daar
na n'iet alleen „leve de koningin",
toen onze landsvrouwe voorbij
schreed, maar ook „leve prins Bern-
hard!".
LONDEN, 3-10. De Russische ruim
tevaarder Popovitsj heeft donder
dagavond tijdens een onverwachte
rede voor radio Moskou een beroep
gedaan op de volkeren van alle lan
den om door gezamenlijke inspan
ning de enorme moeilijkheden te
overwinnen idie de mens in de weg
staan in zijn streven andere werel
den te bereiken.
Des te eerder de energie van de
mens hiervoor wordt aangewend, des
te eerder 'kan de produktie van ver-
nietigingsmiddelen. worden 1
aldus Popovitsj.
Af en toe zon
Verwachting tot zaterdagavond:
Nu en dan zonneschijn, maar voor
namelijk in het noorden van het land
ook hier en daar enkele buien. Kou
dere nacht en morgen overdag on
geveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Matige, langs de kust af
en toe krachtige westelijke wind.
5 okt. Zon op 6.46; onder 18.11
Maan op 19.45; onder 9.26
6 okt. Zon op 6.47; onder 18.08
Maan op 20.15; onder 10.51
7 okt. Zon op 6.49; onder 18.06
Maan op 20.53; onder 12.13
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
5 okt. 4.43 v.m. 16.45 n.m.
6 okt. 5.17 v.m. 17.27 n.m.
7 okt. 5.50 v.m. 18.08 n.m.
BROUWERSHAVEN;
5 okt. 4.13 v.m. 16.25 n.m.
6 okt. 4.50 v.m. 17.05 n.m.
7 okt. 5.29 v.m. 17.45 n.m.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 4-10. Het K.N.M.I. deelt
méde: Het regengebied van een sto
ring boven 'het noorden van de
Noordzee passeerde vannacht ons
land. De regenhoeveelheden varieer
den ongeveer tussen 5 en 10 mm.
Achter de regenzone trok een gebied
met opklaringen over maar in de
aangevo.erdê luoht ontwikkelden zich
later langs de Waddenkust weer
buien. De 'komende 24 uur houdt de
depressie boven het noorden van de
Noordzee een westelijke luchtstro
ming in stand waarin enkele kleine
storingen meedrijven, die plaatselijk
nog enkele buien zullen veroorza
ken afgewisseld door opklaringen.
Een depressie boven de Middel
landse zee veroorzaakte de afgelo
pen dagen plaatselijk zware regen
val, vooral in noond-Italïë.
De graaf van Parijs, de Franse
troonpretendent en zijn echtgenote
hebben donderdagavond de verlo
ving bekend gemaakt van 'hun doch
ter prinses Claude met prins Em
manuel van Savoye, hertog van
Aorta. Het huwelijk zal binnen en
kele maanden plaats hebben in de
koninklijke kapel te Dreux in Nor-
mandië. De prinses is 19 jaar, de
prins 20 jaar.
Gesprek over ontwapening wordt verder voortgezet
bij hij mogelijk om het leven zou
komen.
Ambassadeur Davila zei tenslotte:
„Dit is de laatste maal dat ik aan
de besprekingen in deze Raad deel
neem, omdat ik geen regering van
geweld kan vertegenwoordigen, die
aan de macht kwam zonder de vrije
wil van het Hondurese volk".
Ex-president Bosch
Volgens ex-president Juan Bosch
van de Dominicaanse Republiek, die
zich momenteel op Porto Rico be
vindt, is er thans een kettingreactie
van staatsgrepen gaande. Naar zijn
mening moet met de grootst moge
lijke spoed een inter-Amerikaanse
overeenkomst worden gesloten, die
voor eens en voor altijd een einde
maakt aan „het met voeten treden
van de wensen van het volk" door
militaire elementen. Als een derge
lijke overeenkomst er niet spoedig
komt, kan men alle hoop op demo
cratie in latijns Amerika wel laten
varen, zo zei hij.
NEW YORK, 4-10. De Russische
minister van buitenlandse zaken,
Andrei Gromiko, heeft donderdag
avond in New York voorspeld, dat
er „in de naaste toekomst" overeen
stemming kan worden bereikt over
een verbod om kernwapens in een
baan om de aarde te brengen.
Hij zei dit na afloop van zijn derde
gedachtenwisseling in een week tijd
met zijn ambtgenoten van de V.S.
en Engeland, Dean Rusk en Lord
Home.
De Sowjet-minister en zijn twee
collega's lieten in een verklaring,
welke voor de persvertegenwoordi
gers werd voorgelezen, weten dat zij
hun gesprek over internationale
kwesties hadden voortgezet. In het
bijzonder hadden zij zich geconcen
treerd op de mogelijkheid om op het
gebied van de ontwapening vorde
ringen te maken. Men kwam hierbij
niet tot beslissingen, maar er werd
overeengekomen dat het gesprek
over deze kwesties via de verschil
lende daarvoor openstaande kanalen
zal worden voortgezet.
Gromiko verklaard© nog dat de
besprekingen tussen Oost en West
volgende week in Washington zullen
worden vervolgd. Op 10 oktober zal
hij een onderhoud hébben met pre
sident Kennedy.
Op grond van voorlopige cijfers
is het tekort op de betalingsbalans
der Verenigde Staten volgens de
Amerikaanse minister van financiën
Douglas Dillon, 'in 'het derde kwar
taal van 'dit jaar verminderd tot 2
miljard dollar op jaarbasis.
Emballage bij groot
handel kruidenierswaren
DEN HAAG, 4-10. De groothandel
•in kruidenierswaren in ons land
heeft in 1961 470 miljoen stuks em
ballage moeten verwerken. De be
handeling van die hoeveelheid (glas-
palten, glazen flessen, blikken en
.trommels, dozen, zakken, kratten en
kisten, vaten en drums) heeft de
groothandel in 1961 circa 15 miljoen
gulden gekost, uitgaande van de ag.
gemiddelde b everk imgskosten per
stuk van 3,15 cent.
De groothandel in 'kruidenierswa
ren 'heeft 'in 1961 130 miljoen gulden
moeten investeren in statiegeld-em
ballage.
