GAS
HET GEBEURDE OP OUDEJAARSAVOND
£sso.
Hoe ontwikkelt zich de
Oost- West- verhouding?
Als u extra verwarming wenst...
deurloo
De Noorse politiek
ZIERÏKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 3 oktober 1963 No. 19456
BLIK DOOR HET WERELD
Ingezonden mededeling
Ogenschijnlijk maakt de huidige
politieke situatie in de wereld een
indruk van ontspanning, hoofdzake
lijk dank zij het tussen Rusland en
Amerika gesloten kernstopakkoord
en de telkens weer opduikende be
richten van verdergaand overleg
tussen deze belde rivalen. Maar wie
meent dat de wereld op weg is naar
een vreedzamer periode vergist zich,
want overal liggen nieuwe haarden
van onrust te smeulen en ongetwij
feld zullen zich straks problemen
voordoendie van het Westen de
uiterstewaakzaamheid zullen ver
gen.
Het belangrijkste probleem in de
huidige situatie is zeker wel hoe
de verhouding tussen de Sow jet-
Unie en China zich verder gaat ont
wikkelen. De spanning tussen deze
twee communistische staten groeit
met de dag. Mfn werpt elkaar over
en weer allerlei lelijks voor de voe
ten en als dit zo doorgaat, moet het
leiden tot een ernstige breuk in de
communistische wereld. Dan zal de
ene communistische staat zich laten
leiden door Moskou, de andere door
Peking, al naar men zijn eigen voor
deel ziet en deze tweespalt zal ook
zijn invloed doen gelden op de stra
tegie van het Westen.
Ook dat Westen is niet één hecht
politiek front. Europa en Amerika
zijn het lang niet in ieder opzicht
met elkaar eens. Hier is Frankrijk
degeen die naar een eigen gedrags
lijn streeft en geen afhankelijkheid
van Amerika wil aanvaarden, al
blijft het bondgenootschap echter
wel gehandhaafd.
De tweespalt in het Oosten is van
veel ernstiger aard en bezorgt de
Sowjet-Unie ongetwijfeld grote zor
gen. Er komt bij, dat het staats-
landbouwsysteem steeds minder
blijkt te voldoen en Rusland teleur
stellingen in de oogsten niet zelf
kan opvangen. De Comecon, de eco
nomische unie voor Oosteuropese
staten, blijkt ook allerminst tot al
ler tevredenheid të werken en dat
schept voor de regeringen in die
landen grote interne moeilijkheden.
Anderzijds tracht China zijn in
vloed niet alleen in Azië doch ook
in Afrika en zelfs in Zuid-Amerika
Uit te breiden, hetgeen allerminst
strookt met de belangen van de
Sowjet-Unie.
Deze laatste wordt door een en
ander wel gedwongen meer toena
dering tot het Westen te zoeken.
Maar het dient daarbij uiterst voor
zichtig te zijn om niets van zijn in
vloedsfeer prijs te geven, ja deze
toch zo mogelijk nog uit te breiden.
In de met Moskou gelieerde Oost
europese staten wordt ook een steeds
sterker verlangen merkbaar naar
meer handelscontact met West-
Europa en dat zou weieens tot meer
liberalisatie in het regiem kunnen
leiden. Doch daar staat nog altijd
d;e muur in Berlijn en het zich met
de moed der wanhoop in standhou
dende regiem van Ulbricht.
Het heeft er wel eens op geleken,
dat deze situatie niet meer zou ver
anderen. tenzij er toch een oorlog
kwam. Maar in de ontwikkeling die
thans gaande is, moet het niet uit
gesloten worden geacht, dat Rus
land toch nog eens tot overeen
stemming komt met West-Duitsland
en een hereniging van de beide
Duitslanden plaats heeft wanneer
dH Duitsland een welwillende hou
ding tegenover de Sowjet-Unie zou
aannemen. En bij een vrijere han-
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Bussum (wijkgem. B):
H. Bossenbroek te Rijsoord; te IJs-
selrnuiden: K. Schipper te Ederveen;
te Vorchten (toez.): A. Hennephof
te Paesens; te Soest (vac. dr. B.
Maarsingh) (toez.): J. W. van der
Heide te Oudega (Wijrnbr.).
Aangenomen de benoeming tot
vicaris te Zuidzande: mej. H. B. de
Neeiing, vicaris te Bilthoven.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Amsterdam-W. (vac.
J. Wiersema): A. C. Kersten te
Utrecht-West; te Spijkenisse (2de
pred.pl.): Th. P. van Belzen te Ma-
riënberg; te Maasland (2de pred.pl.):
F. de Jong te Lichtenvoorde; te Em-
mercompascum: C. Houtman, laat
stelijk predikant te Zwolle.
Aangenomen naar Haulerwijk: J.
van Wijngaarden te Treebeek.
Bedankt voor Oud-Beijerland; Chr.
van Ulden te Sint Laurens; voor de
benoeming tot directeur van de Rek
kende Inrichtingen te Rekken: Th.
Rienks te Sittard.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor'Harderwijk en voor
Vlaardingen: B. Bijleveld te Bus
sum.
Tweetal te Dordreoht-Zuid: .J J.
Rebel te Haarlem-Noord en J. H.
Velema te Apeldoorn-Centrum.
Beroepen te Hilversum-Oo9t: H.
P. Brandsma te Rozenburg.
Bedankt voor Dokkum: J. de Jong
te Gouda.
Geref. Gemeenten
Tweetal te Yerseke: J. van Haa-
ren te Rijssen en L. Rijksen te Rot
terdam-West.
Beroepen te Tricht: H. van Grist
te Losse.
Bedankt voor Leiden: H. Ligten-
berg te Oudemirdum; voor SCharne-
goutum (toez.): A. J. de Bue te Pes-
se (Dr.).); voor Barneveld: J. van
Rootselaar Delft.
del tussen Oost en West moet dit
niet uitgesloten worden geacht. Het
zal uiterst belangwekkend zijn om
de ontwikkeling van het Oosteuro
pese communisme in de komende ja
ren te volgen.
In Zuidoost-Azië ontwikkelt zich
een situatie die momenteel een veel
dreigender karakter draagt. Daar
voert communistisch China een
agressieve politiek om zijn invloed
sfeer uit te breiden en niet zonder
succes. Zowel in Laos als in Zuid-
Vietnam houdt het een onrust gaan
de waarbij het Westen nauw betrok-
kij blijft zonder hieraan paal en
perk te kunnen stellen. De vorming
van de staat Maleisië kan ook gezien
worden als een poging een sterker
bolwerk te vormen tegen de Chinese
invloed.
Maar Indonesië voelt er zich ook
door bedreigd en beknot in zijn hei
melijke verlangens ten aanzien van
het noorden van Borneo, voert agi
tatie tegen de nieuwe staat en tegen
het Britse rijk, dat de steunpilaar
van Maleisië is, en vindt hierin een
nieuwe mogelijkheid om binnen
landse onrust wegens de slechte co-
nomische toestand te smoren. Dat
gaat ongetivijfeld tot een periode
van sterke spanningen in dit gebied
leiden. De sterke communistische
partij in Indonesië oriënteert zich
daarom sterker op Peking dan op
Moskou en het is zeer de vraag of
Soekarno in deze omstandigheden
de steun van het Westen d.w.z. van
Amerika kan behouden. In het hele
gebied van Z.O.-Azië is een machts
strijd aan de gang, die een voortdu
rende bedreiging van de vrede in
houdt. Ook India en Pakistan zijn
hierbij betrokken. In het midden-
Oosten is er bovendien nog de du
rende agitatie van de Arabische sta
ten, in het bijzonder Egypte, tegen
Israël. Ook in dit conflict ivordt het
de laatste tijd weer roeriger.
Zo zijn er talloze interessante ont
wikkelingen aan de gang, die van
de kopstukken in de wereldpolitiek
de uiterste behendigheid en waak
zaamheid vereisen om openlijke oor
logen te voorkomen.
kleitxtjss uitjfif
het l>ir\r\enjjalp.d
Ingezonden mededeling
Borrel duurder
DEN HAAG, 2-10. De minister
van economische zaken heetf de dis
tillateurs toegestaan, de prijzen van
gedistilleerde dranken wegens ge
stegen 'grondstofienkosten met in
gang van 1 oktober 1963 te verhogen
met ten hoogste vijftien cent t>er li
ter. De uit deze prijsverandering
voortvloeiende verhoging van de
consumentenprijzen dient eveneens
tot dit bedrag beperkt te blijven.
Dr. Hans Globke, de veelomstre
den staatssecretaris en rechterhand
van bondskanselier Adenauer, legde
dinsdag officiëel zijn werkzaamhe
den neer, wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd.
RECHTSZAKEN
Apothekersassistente
vergistte zich
ROTTERDAM, 2-10. De rechtbank
in Rotterdam heeft de 23-jarige apo
thekers-assistente M. K. T. uit Spij
kenisse wegens een ernstige nalatig
heid, die de door van' eer. éénjarige
Amerikaanse baby tengevolge heeft
gehad, veroordeeld tot een geldboete
van honderd gulden, subsidiair 20
dagen hechtenis. Deze straf is ho
ger dan de eis, die de officier van
justitie, mr. van d'e Roemer, gesteld
had: zestig 'gulden, subs, twaalf da
gen hechtenis
De trieste fout, die dé assistente
maakte, betrof de dosering van Ace-
totabletten (Aspirine), welke een
huisarts in Spijkenisse had voorge
schreven voor drie leden van het
Amerikaanse gezin Peddie. Dat ge
beurde op 19 'februari. De assistente
moest drie recepten verzorgen, zeer
goed 'leesbare recepten, zoals zij tij
dens de zitting verklaarde: twee
doosjes tabletten met 500 mg Aceto-
sal, bestemd voor de oudere leden
van het 'gezin en één doosje met ta
bletten met 50 mg, waarvan de één
jarige Eveline Ria er driemaal per
dag twee moest innimen. De assis
tente deed evenwel de tabletten met
500 mg Acetosal in het doosje van
de baby, dat vier dagen later als
een gevolg van de te sterke dosis
overleed.
Ingezonden mededeling
wend U dan tot een Esso Gas depothouder...
voor een spegiaal Esso Gas-kacheltje. 't Geeft
IJ een dubbele garantie: 1) het kacheltje is
goedgekeurd door het Gasinstituut en 2) het
gas is veilig Esso Gas in veilige fles!
voor meer comfort!
SCHIPHOL. Dr. Mohammed Hat-
ta, de 61-jarige voormalige vice-pre
sident van Indonesië, is met zijn
vrouw en dochter uit Dusseldorp op
Schiphol aangekomen. Ruim een
maand geleden liet hij zich in het
Serafimmer Lasarettet in Stockholm
opnemen, waar hij enkele weken be
handeld werd.
AERDENHOUT. Bij een verkeers
ongeval, dat is gebeurd op de Zand-
voorterweg in Aerdenhout, is de 31-
jarige aannemer H. Revers uit deze
plaats zo ernstig gewond geraakt,
dat hij enkele uien later in het „Gro
te- of Elisabeths Gasthuis" in Haar
lem is overleden.
ASSEN. Tussen Dieverbrug en
Geeuwerbrug in de gemeente Diever
zijn twee elektromonteurs uit Den
Haag, de 31-jarige G. van der Pol
en de 31-jarige P. Becks, dodelijk
verongelukt. Hun personenauto reed
in volle vaart onder een stilstaande
vrachtwagen, die goed verlicht was.
SCHOORL. In het Centraal Zie
kenhuis in Alkmaar is op 78-jarige
leeftijd overleden de kunstschilder
Piet Wiegman.
UTRECHT. De opperploegbaas
van de Nederlandse Spoorwegen H.
W. Maatman is door een locomotief
gegrepen en gedood. Het ongeval ge
beurde tussen Kropswolde en Mar-
tenshoek, waar de heer Maatman
bezig was met werkzaamheden aan
de brug over de Molensloot. Hij be
merkte de naderende Diessellocomo-
tief te laat op.
BREDA. Het was dinsdag een
eeuw geleden dat de eerete lijn van
de Staatsspoorweger, in Nederland,
n.l. die van Breda naar Tilburg, ge
opend werd. Dit jubileum is in Bre
da en Tilburg, maar ook in het aan
de honderdjarige lijn gelegen Gilze
Rijen gevierd.
MEPPEL. Bij het bejaarde echt
paar Hazelaar in Meppel heeft zich
een geval van kolendampvergifti
ging voorgedaan, dat aan de 81-
jarige heer W. Hazelaar het leven
heeft gekost.
EMMELOORD. Vorig jaar stelde
de gemeenteraad van de Noordoost-
po) der de kroon voor het maximum
aantal vergunningen en verloven-A
1"> verhogen tot respektievelijk 21 en
20. De Kroon heeft aan dit voorstel
haai* goedkeuring onthouden, zodat
di maxima voorlopig op veertien
vergunningen en op evenveel ver
loven-A blijven vastgesteld.
BEGROTING
LANDBOUWSCHAP
„Elegant"
kleding
warm
modern
behaaglijk!
„elegant" stijl!
herenkleding
Havenplein 11 - Zierikzee
DEN HAAG, 2-10. De ontwerp
begroting van het Landbouwschap
voor het jaar 1964, welke thans door
het dagelijks bestuur is aangeboden
aan het bestuur, sluit voor de ge
wone dienst met een bedrag van
f 7.495.935,- aan uitgaven. Hierte
genover is een bedrag van f 7.189.335
aan inkomsten geraamd. Er is dus
een nadelig saldo van f 306.600,-. Op ZOlldag
Ter dekking van dit bedrag zal ge
put worden uit de algemene reserve.
Het Jongeren
Vrijwilligers-progranima
DEN HAAG, 2-10. De opleiding
van de tweede ploeg van het Ne
derlandse Jongeren VrijwiiMgerspro -
gramma begint vandaag in het Ko
ninklijk Instituut voor de Tropen-
De opMding duurt ongeveer drie
maanden. Deze tweede ploeg, die,
zoals bekend, gaat werken aan een
mediilsch-sociaal project dn Brazilië,
bestaat uit veertien vrouwelijke en
acht mannelijke vrijwilligers. Het
project omvat onder meer de bouw
van een ziekenhuis. Vijf van de
veertien vrijwilligsters zijn ver
pleegster.
Zoals bekend, is in het Koninklijk
Instituut voor de. Tropen reeds een
aantal weken de eerste ploeg in op
leiding die voor een overwegend
landbouwkundig project naar West-
Kameroen gaat.
De rado-nieuwsdienst
Ter vergelijking moge dienen, dat
de begroting voor 'het jaar 1963 voor
de gewone di'enst een bedrag van
f 7.853.900,- aanwees aan inkomsten
en uitgaven.
In de loop van 1963 heeft een com
missie ad hoe het begrotingsbeleid
en 'in het bijzonder het subsidiebe
leid aan een diepgaande beschou
wing onderworpen. De adviezen van
deze commissie heeft het dagelijks
bestuur zoveel mogelijk tot uitdruk
king gebracht 'in een 'aantal onder
delen van de begroting die thans is
opgesteld, zo vernemen wij van het
Landbouwschap
Het dagelijks bestuur stelt in de
eerste plaats voor, de grens beneden
welke geen algemene heffing wordt
opgelegd', te verhogen van f 6,- tot
f 10,-. Zou da heffing tien 'gulden of
minder 'bedragen, dan wordt deze
dus niet opgelegd.
HILVERSUM, 2-10. Met ingang
van de volgende week komen er
twee veranderingen in de uitzendin
gen van de radionieuwsdienst op
zondag.
De nieuwsdienstuitzending, die tot
nu toe gegeven werd 's ochtends van
half tien tot kwart voor tien, komt
voortaan van kwart voor tien tot
tien uur. Ook de waterhoogten ko
men voortaan op zondag dus een
kwartier later.
De uitzending van 's avonds kwart
voor acht tot acht uur vervalt. In-
plaats daarvan wordt de nieuws
uitzending van acht uur tot vijf
over acht voortaan -op zondag in bei
de programma's uitgezonden.
Het weerpraatje zal op de zon
dag voortaan worden, 'gelezen aan
sluitend aan deze korte nieuwsuit
zending, alleen over de zender,
waarop dit tot nu toe gebeurde in
de uitzending van 19.45-20.Oo uur.
OSLO, 2-10. Koning Olav van
Noorwegen heeft woensdag in zijn
troonrede b" de opening van het
nieuwe parlementaire jaar gezegd,
dat Noorwegen zal blijven streven
naar versterking van de Verenigde
Naties, de samenwerking met de
ontwikkelingslanden zal uitbreiden
en zich tegen elke vorm van rassen
discriminatie zal blijven keren. De
samenwerking met het Westen op
defensiegebied zal eveneens worden
voortgezet. Noorwegen zal de hui
dige militaire paraatheid handhaven
terwijl de militaire diensttijd zal
worden bekort onder plannen op
lange termijn.
Balling-koning van
Albanië op Schiphol
SCHIPHOL, 1-10. „De staatsvorm
avn Albanië is nog steeds de consti
tutionele monarchie, het huidige
communistische regime is onwettig".
Dit zei de ruim twee meter lange,
24-jarge koning in ballingschap van
Albanië, Leka de Eerste, toen hij na
een driedaags bezoek aan enige be
kenden in Den Haag enkele uren op
Schiphol vertoefde.
De jonge koning heeft gedurende
zijn gehele leven slechts enkele da
gen, naar hij vertelde, in eigen land
doorgebracht. Drie dagen na de ge
boorte van koning Leka op 8 april
1939, gaf 'de Italiaanse fascistenlei
der Mussolini zijn troepen bevel Al
banië binnen te vallen, waarop zijn
vader, (koning Zog en zijn moedor,
koningin Geraldine, met 'hun pas
geboren zoon de wijk namen naar
Engeland.
FEUILLETON
54
„Zo, mijne heren, en hiermede is
dan zo ongeveer alles gezegd, wat er
te zeggen viel. Een wonderlijke sa
menloop van omstandigheden was er
oorzaak van, dat de medeplichtige
van een opgezet moordplan zelf hte
slachtoffer werd. Meneer Gillissen,
hef zal u nu wel blijken, dat u op
oudejaarsavond door 'het oog van
een naald 'bent gegaan, in aanmer
king nemende, dat er twee mensen
met oen revolver gereed stonden om
u neer te knallen".
Gillissen knikte en bevochtigde
zijn lippen. „Het is maai* goed, dat
ik me er niet van bewust was".
„Uw losse veter heeft u, menselij
kerwijs gesproken, van de dood ge
red. Als u nog weet, welke veter
'het was, bewaart u die dan maar de
rest van uw leven als herinnering.
Ik weet niet, of er eventueel nog
vragen zijn? Voor zover dit in mijn
vermogen ligt, zal ik graag hierop
antwoorden".
Gllissen knikte andei'maal. „Ja,
meneer Iloohverf, veel is me nu dui
delijk geworden, waar i'k eerst na
tuurlijk niets van begreep. Maar
toch dat briefje, dat tante Anne
me schreef. Waarin ze meedeelde,
dr.! ze oudejaarsavond zou komen.
U weet welhet was nogal bele
digend. Wat zou ze daarmee voor ge
had hebber.? Als ze toch het plan
had om me te laten vermoorden?"
Huolwerf pakte een brief van de
tafel en las hom nog eens door. „I'k
zei u al, dat de opzet vrij geraffi
neerd geschied was. Tante Anne had
weliswaar ook haar goede eigen
schappen. Ik denk alleen maar aan
'haar offers voor wat de opvoeding
betreft van 'haar pleegdochter. Geen
koe is zo bont of er zit een wit
vlökje aan. Maar de andere kant
van haar 'karakter zag er lelijk uit:
ze was een sluwe, berekenende
vrouw. Dat zal ze wel in de loop dei-
jaren geworden zijn in de uitoefe
ning van haar twijfelachtige beroep.
Waarom schreef ze dit eigenaardige
briefje?1' Hij 'keek er even in. „Ze
schrijft onder meer.Ik weet, dat
je het op m'n ondergang hebt voor
zien, maar ik neem wat mee en i'k
hoop, dat je 'dit zult willen aanne
men en me dan verder met rust zult
willen Jaifcen. En dan verder.Dat
het om m'n geld te doen 'is, heb ik
a'l lang 'begrepen. Wat nam tante
Anne mee? Een 'kistje met juwelen.
I'k heb het in Enschede 'laten taxe
ren door een juwelier en de waarde
ervan werd! geschat op dertigdui
zend gulden. Natuurlijk dacht tante
Anne er niet aan om dat 'kistje mot
juwelen aan haar neef te geven. Ze
had immers opdracht 'gegeven aan
haar 'beschermeling Giel dat neef
Jan vermoord moest worden? Waar
om dan wel? Een soort alibi voor
zichzelf. Het 'briefje zowel ais hot
kistje. Als Jtrn Gillissen doodgescho
ten was, zou er natuurlijk huiszoe
king gedaan worden 'bij het slacht
offer. En dan zou het briefje van
tante Anne gevonden worden. Tante
Anne zou wel een aannemelijke ver
klaring gehad hebben voor haar
schriftelijke beschuldiging en dan
zou ze ongetwijfeld met veel ver
toon hét kistje met juwelen op de
proppen hebben 'gebracht: ziet u
door Frank van Falckenoorl
wel? Dat heb i'k voor hem meegeno
men. In de hoop, dat hij me voort
aan met rust zou 'laten. Ja, hij had
het op mijn geld voorzien. Wie weet,
wat hij nog meer van plan was. Hij
zal daarom wel vijanden ?ehad heb
ben en één ervan heeft hem natuur
lijk neergeschoten. Wie? Ja maar
meneer, ik ben 'hier wildvreemd in
Dorringen; ik 'kom hier vanavond
voor het eerst. En zo voort, en zo
voort. En wie zou de oude tante
Anne verdacht hebben? Ze liep toch
immers naast het slachtoffer, toen
zij neergeschoten werd? Konden wij
van iemand als Jan Gillissen theo
retisch nog verwachten, dat hij
gauw even naar het bos rende om
vandaar uit zijn tante neer te schie
ten, 'geen mens zou het in zijn hoofd
halen zoiets ook te veronderstellen
van een oude zwaarlijvige vrouw.
Nee, dat had ze van te voren alle
maal goed uitgedokterd. Ze heeft
alleen één fout gemaakt. Het briefje
is namelijk nieit 'in Amsterdam ge
post maar in Ruurlo. En dat. zou
haar wel eens grote moeilijkheden
kunnen bezorgen, als ze in haar plan
nen geslaagd' was. Met een loep was
het poststempel te ontcijferen. Zelfs
de datum van de af stempelling: 30
december, 6 uur 's morgens. Dat
klopt ook wel, want de avond te vo
ren was ze met. Giel in Dorringen
en ongetwijfeld ós Giel via Ruurlo
teruggereden en heeft ze daar de
van te voren reeds geschreven brief
gepost".
(Wordt vervolgd)