Sterke toename longkanker bij mannen
Speurwerk naar het lezen van boeken
ONZE PUZZEL-RUBRIEK
DEN HAAG, 5-9. Het aantal ge
vallen van longkanker by mannen
neemt volgens de direkteur-generaal
van de volksgezondheid, prof. dr. P.
Muntendam, sterk toe. Bovendien
komt longkanker in de vier grote
steden van ons land meer dan twee
keer zo vaak voor dan in overig Ne
derland.
Bij het röntgenonderzoek, dat twee
jaar geleden plaats vond werden in
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht per 10.000 mannen 9,6
gevallen van longkanker aangetrof
fen, terwijl in de rest van ons land
4,2 gevallen van longkanker per 10
duizend mannen werden gesigna
leerd.
Dit blijkt uit de cijfers en gege
vens, die de direktie volksgezond
heid heeft verzameld, zowel met be
trekking tot de doodsoorzaak als
naar aanleiding van de periodieke
röntgen -bevolkingsonderzoeken
Voor deze bevolkingsonderzoeken
in 's lands hoofdstad liep een derde
ronde van 2 september 1957 tot 15
maart 1961. In deze periode werden
in Amsterdam 113.195 mannen on
derzocht, bij wie 32 gevallen van
actieve longtuberculose werden ge
constateerd (3,8 per 10.000) en 94 ge
vallen van longkanker (8,3 per 10
duizend).
De sterke toename van het aan
tal gevallen van longkanker 'bij man-
ren komt duidelijk naar voren als
men tegenover dit getal van 8,3 ge
vallen het cijfer van 10,3 gevallen
stelt, dat is berekend uit het opspo
ren van 33 gevallen van longkanker
in 1961, toen in Amsterdam 32.073
mannen werden doorgelicht. Het an
dere getal is becijferd over het tijd
vak van even meer dan drie jaar en
zeven maanden.
Percentage bejaarden op Schoiiwen-Duiveland
bedraagt 12.5
DREISCHOR, 5-9. Volgende week
woensdag start in Dreischor de be-
jaardensoeiëteitvv eer. Alle leden en
zy die de leeftyd van 60 jaar hebben
bereikt, werden traditiegetrouw in
het Dorpshuis verwacht.
De bejaardensociëteit werd kort na
de watersnoodramp opgericht door
de vrouwenvereniging van de Her
vormde Gemeente in samenwerking
met de Vrouwenbond van de Partij
van de Arbeid en de Plattelands
vrouwen en aanvankelijk kwam men
in de consistoriekamer van de kerk
bijeen. In het begin was de toegang
beperkt tot de 70-jarigen en ouder
uit het dorp, maar dit werd later
gewijzigd in 60 jaar en ouder.. Het
doel van dergelijke bijeenkomsten is
om het de bejaarden zo gezellig mo
gelijk te maken, waarvoor o.a. ver
schillende spelen beschikbaar zijn.
Enkele jaren geleden bedroeg het
percentage ouden van dagen op ons
eiland circa 12.5 procent van de to
tale bevolking, terwijl dit getal voor
Dreischor zelfs of 18 procent ofwel
171 van een kleine negenhonderd in
woners benaderde.
Van de zijde van het voormalige
gemeentebestuur van Dreischor werd
na de ramp het initiatief genomen
tot het stichten van een verenigings
gebouw. Een dergelijk verenigings
gebouw is er echter nooit gekomen,
want uiteindelijk werd besloten om
het voormalige café ,.Het Centrum"
voor dit doel aan te kopen, hetgeen
later als Dorpshuis werd ingericht.
Hier komen de bejaarden van Drei
schor voor het eerst weer bijeen in
het nieuwe seizoen. Door het lof
waardig doorzetten van de vroegere
predikant ds. G. H. Duyvendak en
Jarig Bartje
ASSEN, 5-9. Met een feest-
muts op zijn krullen en een
koek onder de arm heeft de
stenen Bartje, het geesteskhid
uit het gelijknamige boek van
de schrijver Anne de Vries, te
Assen zijn negende verjaar
dag gevierd. In de omgeving
van het beeldje, dat sinds 1954
het plantsoen aan de Gedemp
te Singel siert, is het een grote
drukte geweest. Honderden
kleine en oudere ingezetenen
legden aan de voet van het
beeldje, dat destijds is ver
vaardigd door de beeldhouw
ster Suze Bosma-Berkhout,
ontzaglijke hoeveelheden fruit
die bestemd zijn voor de kin
deren in de Asser ziekenhui
zen, sanatoria en inrichtingen.
De drie plaatselijke jeugd
drumbands hebben een gekos
tumeerde optocht opgeluisterd
waaraan door een groot aantal
Asser schoolkinderen is deel
genomen. Op de Gedempte
Singel werd in het kader van
Bartjes verjaardag een teen-
ag erf eest gehouden, waarvoor
enorme belangstelling bestond.
m De Westberlynse gemeenteraad
heeft donderdag met algemene stem
men de verklaring van burgemees
ter Brandt aangenomen, waarin ge
vraagd wordt om vrye toegang over
land naar West-Beriy'n.
Franse
landbouwvoorstellen
PARIJS, 5-9. De Franse minister
van landbouw, Edgar Pisani, heeft
donderdag aan verslaggevers mede
gedeeld, dat Frankrijk tijdens de in
november a.s, in Rome te houden
conferentie van de voedsel- en land
bouworganisatie (FAO) der Verenig
de Naties zal aandringen op bespre
king van zijn voorstellen voor de
organisatie van landbouwmarkten
op wereldbasis.
Deze Franse voorstellen werden
in 1961 gedaan op een conferentie
van de FAO en tijdens een minis
terconferentie van de organisatie der
algemene overeenkomst voor tarie
ven en handel (GATT). Zij hebben
ten doel de wereldhandel in land-
bouwprodukten te regelen om dum
ping te voorkomen en ook organi
satie van voedselsteun voor econo
misch minder ontwikkelde landen
op een internationale basis.
De minister deelde nog mede, dat
hij met do directeur-generaal van
de FAO over deze kwestie gespro
ken had en dat zij het eens waren
over de noodzakelijkheid van een
hervatting der besprekingen daar
over.
diens echtgenote en de loyale mede
werking van de plaatselijke kerk
voogdij, kon dus al jaren geleden
met deze bijeenkomsten worden ge
start. Ongetwijfeld zullen woensdag
middag weer vele bejaarden de weg
naar het Dorpshuis weten te vinden.
Waterbuffel kreeg jong
STOCKHOLM, 5-9. In het circus
Scott, dat in Stockholm optreedt,
heeft de waterbuffel Aida een jong
ter wereld gebracht, na de avond te
voren nog in de voorstelling te zijn
opgetreden. Zulk een geboorte in ge
vangenschap is zeldzaam.
Vliegtuig verongelukt
in Afrika verongelukt
NAIROBI, 5-9. Een chartervlieg
tuig, dat uit Dar-Es-Salaam, de
hoofdstad van Tanganjika, was ver
trokken om dr. Kenneth Abrahams
en andere Zuidafri'kaanse vluchte
lingen in Beetsjoeanaland op te ha
len is donderdag bij Mbeya, in het
zuiden van Tanganjika, verongelukt.
De piloot maakte een noodlanding
omdat een van de motoren weigerde
Het vliegtuig wend' zwaar bescha
digd doch de piloot bleef ongedeerd.
De Zierikzeese kermis
begint zaterdag
ZIERIKZEE, 6-9. Zaterdag aan
staande gaat de jaarLykse kermis
weer van start. In vroeger tijden
was het altyd de eerste donderdag
in september, dat de zware klok van
het stadhuis de kermis inluidde. Ge
let echter op de teruglopende be
langstelling besloot de gemeenteraad
vorig jaar reeds de kermis op de
zaterdag na de eerste donderdag te
deen aanvangen. Deze regeling geldt
ook voor dit jaar. De kermis duurt
tot en met donderdag 12 september.
Intussen 'blijkt van de zijd'e d'er
exploitanten nog vrij grote belang
stelling te bestaan voor de 'kermis.
Er komen nog al wat „spullen", waar
van een deel' reeds een plaatsje heeft
gevonden op het Havenplein. De
marktmeester deed ons de volgende
opgave: een kinderdraaimol'en, een
schiettent, een balco rotor-tent, een
rupsbaan, een autoscooter, 'een lijn-
trektent, een golfbaan en 'een bum-
pei\ Maar cok de inwendige mens
wordt niet vergeten, 'gelet op de vol
gende rij tonigsbrelende kramen: een
pailin'gkraam, een oliebol!enkraarn,
een wafelkraam, een nougat-kraam
en 'een suikerspin.
Protesterende negers
klommen in kraan
NEW YORK, 6-9. Vier negers die
donderdagmorgen in een kraan op
een bouwterrein in New York waren
geklommen en zich aldaar op vijftien
meter hoogte met kettingen hadden
vastgebonden uit protest tegen de
rassendiscriminatie in de bouwvak
ken, zijn des avonds door de politie
naar beneden gehaald en gearres
teerd wegens het betreden van ver
boden terrein.
Ook een achttienjarig blank meis
je dat zich aan een kraan had vast
gebonden werd in hechtenis geno
men. Zij werden latex- alle vijf op
borgtocht vrijgelaten.
Portret van de koningin
naar Ned. Antillen
WILLEMSTAD, 5-9. Het gouver
nementshuis -in Willemstad, de zetel
van gouverneur mr. N. Debrot, zal
in de ontvangstzaal een nieuw por
tret 'krijgen van koningin Juliana.
Dit zal worden aangeboden door de
zjg. „Junior Chamber" van Curasao,
een organisatie van jenge mannen,
ever het algemeen werkzaam in het
bedrijfsleven die vaak gangmakers
zijn van allerlei akties. Het portret
is geschilderd door Sierk Schroder
in Wassenaar.
Dode en viel' gewonden
bij autobotsing
WOUW. 5-9. Een autobotsing op
de weg Roosendaal-Bergen op Zoom
onder de gemeente Wouw heeft het
leven gekost aan de 59-jarige ac
countant de heer J. de W. uit Roo
sendaal. Bij dit ongeluk werden te
vens vier pendelarbei'ders uit Vlis-
singen zwaar gewond; zij zijn over
gebracht naar het Algemeen' Burger
Gasthuis in Bergen, op Zoom. Het
ongeval ontstond doordat een van
d'e twee betrokken auto's slipte.
De poppencollectie
van wijlen
Harry van Tussenbroek
ROTTERDAM, 5-9. De gemeente
raad van Rotterdam heeft na een
bijna drie uiur durende discussie
zonder hoofdelijke stemming 'een mo
tie 'aanvaard, waarin werd vastge
legd), dat de procedure ov'er het be
zit van de poppencollectie van wij
len Harry van Tussenbroek wel
ke collectie volgens de im 1958 ge
maakte testament vernietigd moet
Worden gestaakt zal worden, ech
ter op een dusdanige wijze dat een
dei-de partij 'die vernietiging wil
voorkomen diets in de weg zal wor
den gelegd om dat doel te bereiken.
Wethouder Schil thuis deelde in de
loop van het d'ebalt mede dat een on
derzoek van 'b. en w. heeft uitgewe-
zen dat ds verzameling nog in goede
staat is.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Hijkersmilde: R. Hout-
sma, Exmorra.
Aangenomen naar Ried c.a. (Fr.):
kand. J. F. M. van Malssen, Zaan
dam.
GeVef. Kerken
Tweetal te Amsterdam-west (vac. J.
Wiei-sema): A. C. Kersten, Uti-echt-
west en F. J. v. d. Wal, Zwolle.
Beroepen te Heeden: kand. J. Geel,
Amsterdam.
Aangenomen naar Schoondijke:
kand. E. Hoogerwerf, Baarn.
Bedankt voor Bozum, Dalfsen,
Heinkenszand en voor Midsland op
Terschelling: kand. E. Hoogerwerf,
Baarn.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Amsterdam-zuid: P.
Blok, Dirksland
gemeente westerschouwen Kinderboekenweek 1963 STAD EN PROVINCIE
Burgerlijke Stand
en loop der bevolking
AMSTERDAM, 5-9. Naar aanlei
ding van het verschijnen van het
rapport „Kinderen en boeken 1963"
van de stichting Speurwerk betref
fende het boek heeft de voorzitter
daarvan, drs. R. E. M. van den Brink,
medegedeeld dat speurwerk op het
gebied van het lezen van boeken in
de ons omringende landen geleid
heeft tot soortgelijke onderzoekin
gen als voor de twee rapporten der
stichtingen werden verricht.
Een. nadeel ihieilbii is 'evenwel dat
deze vormen van speurwerk geheel
onafhankelijk per land worden on-
dernomten. De resultaten van een
onderzoek in West-Du,i'tsland. Frank
rijk, Engeland en Nederland 'kunnen
vrijwel niet vergeleken worden. In
heb voorjaar van 1964 zullen echter
afgevaardigden van speurwerkcen
tra in Frankrijk, West-Duitsland en
Nederland elkaar 'ontmoeten rondk
om "het onderwerp van uniformering
van onderzoekingen. Van het eerste
rapport der stichting Speurwerk
„Mensen en boeken", zijn 'een verta
ling dn het Engels en Duits versche
nen. Drs. Van den, Brink hield het
voor mogelijk dat vertegenwoordi
gers van een beperkt aantal landen
binnen, niet al te lange-tijd een uni
forme benadering van het onder-
zoekspatrooni kunnen formuleren.
over augustus 1963
Gabox'en: 8. Arie Hendrik, z. van
C. Speelman en H. C. Sloof (Burgh);
12. Richard, z. van J. U. Soigedi-a-
ger en F. M. Knuist (Haamstede).
Gehuwd: 16. Jan Willem Oosthoek
26 jaar, en Arabella Kenters, 26 jaar
(Burgh).
Overleden: 8. Gi-ietje Elenbaas, 80
jaar, wed. van A. van Staalen
(Haamstede); 14. Leendert Bezuijen.
91 jaar, wedn. van N. van der Linde
(Haamstede); 15. Gustav Walther
Otto Dittmann. 60 jaar, echtg. van
E. van Schwung.
Ingekomen: 1. M. E. van der Bijl
uit Bi-ouwershaven (Haamstede); 1.
M. D. Hart uit Wiei-ingermeer
(Noox-dwelle); 2. W. C. Sleutel uit
Goes (Haamstede); 5. D. E. Jonker
uit Amsterdam (Haamstede); 9. J. M.
op den Brouw uit Middenschouwen
(Renesse); 9. P. J. Gaandei-se en
echtg. uit Brouwershaven (Haam
stede); 14. C. Fennet en gezin uit
Goes (Renesse); 15. A. N. Kok uit
Schiedam (Haamstede); 23. M. Koo-
man en gezin uit Sint Maartensdijk
(Renesse); 26. I. W. van Waveren
uit Heiloo (Haamstede).
Vertrokken15. M. E. van de Vel
de (Haamstede) naar Rotterdam; 16.
R. Klos (Haamstede) naar Zierikzee;
23. A. den Heijer en dochter (Burgh)
naar Middelburg.
AMSTERDAM, 5-9. De Kinder
boekenweek 1963 zal worden gehou
den van 26 oktober t.m. 2 novem
ber. Het kinderboekenweek geschenk
„Viermaal J. en Janus", werd ge
schreven door Hans Andreus en ge-
illustreerd door Babs van Wely (het
verhaal gaat over de 4 J-club,
Jan I, Jan II, Jan III en Jeannetje,
die -vele avonturen beleven bij de
ontmaskering van de bekende boei'
Janus de Gladde). Enkele dagen
voor de kinderboekenweek wordt op
alle lagere scholen de 4-J-clubkrant
uitgedeeld. Voox-ts wordt dit blad
door de boekhandel verspreid.
Nieuw soort koffiemelk
APELDOORN, 5-9. De N.V. Ver
enigde Melkproduktenfabriek in
Nuiispeet komt met een nieuw arti
kel op de markt, zogenaamde geüpe-
riseerde koffiemelk in een eenmali
ge verpakking.
Deze koffiemelk is zolang de ver
pakking niet wordt geopend onbe-
pex-kt houdbaar en wordt tegen een
lagere prijs dan de normale koi'fie-
melk op de markt gebracht.
Het woord geüpeniseerd is afgeleid
van de ultra pasteurisalie. Het pro
ces is ontwikkeld door de Zwitserse
dochtermaatschappij van de fabriek
de „Albura" die reeds geüperiseerde
gewone mel'k op de markt 'brengt.
De koffiemelk wordt in een tijdsbe
stek van 2.4 seconde op een tempe
ratuur van 150 graden Celsius ge
bracht, en even snel weer afgekoeld.
De koffiemelk ondergaat bij de be
handeling geen smaak- of kleurver
andering.
Het aantal inzendingen op onze
wekelijkse puzzel neemt weer gesta
dig toe en de verleiding is groot
hierbij verband te zoeken met de
sledbte - reeds herfstachtige - weers
omstandigheden.
De eerste prijs is ditmaal bestemd
voor:
mevrouw E. v. d. Linde-Timmers,
Arkehveg 1, Kerkwerve
De tweede prijs gaat naar:
de heer A. Flikweert,
Nieuwstraat 47, Oóst-Souburg
De oplossing van de puzzel luidt
als volgt.
Horizontaal: 1. bloed; 4. rol; 6.
sprot; 10. st; 11. aa; 12. av; 14. ei;
15. ca; 17. cent; 19. kalk; 21. dr; 22.
ons; 24. ot; 25. ra; 26. koe; 27. nfo;
29. in; 31. va; 32. ar; 33. peen; 35.
atol; 37. irib; 38. ameland; 40. men;
42. ems; 45. utrecht; 49. las; 51. vlet;
53. itoon; 56. ar; 57. mt; 58. ld; 60.
po; 62. ook; 64. ee; 65. 10; 67. gas;
69. rk; 70. snel; 72. rins; 74. it; 75.
ne; 76. sa; 77. ol; 78. te; 80. netto;
81. kat; 82. kader.
Verticaal: 1. bacon; 2. os; 3. etc;
4. ra't; 5. lak; 7. pek; 8. ri; 9. toren;
11. anti; 13. vara; 16. an; 18. eo; 20.
la; 21. do; 23. sneb; 26. krom; 28.
be; 30. nee; 31. via; 32. at; 33, pi;
34. na; 35. ad; 36. Ie; 37. ree; 39. lee;
41. nis; 43. mv; 44. slak; 45. ut; 46.
rit; 47. cel; 48. tt; 49. loog; 50. an;
52. er; 54. op; 55. koi-an; 57. mees;
59. dril; 61. aster; 63. ok; 64. en; 66.
on; 68. ai; 70. set; 71. lak; 72. rot;
73. sta; 75. nt; 79. ed.
DE NIEUWE PUZZEL
Horizontaal: 1. deel van de bijbel;
3. windrichting; 5. soort vaartuig; 8.
afstandsmaat; 10. slank; 13. gereed
schap; 15. bergruimte; 16. familielid;
17. voorzetsel; 19. zangnoot; 20. pers.
vcornaamw.; 21. soort onderwijs; 22.
bar; 24. spil; 26. vr. munt; 28. zoog
dier; 29. plaats in Overijsel; 31. aan
wijzing; 32. vogel; 33. lol; 34. plaats
in België; 36. soort onderwijs; 37.
vreemde munt; 39. voorzetsel; 42. af
sluiting; 45. vlug; 47. kledingstuk; 48.
vloerbedekking; 50. strijdperk; 52.
onmeetbaar getal; 54. meisjesnaam;
55. water in Utrecht; 57. onder het
nodige vooibehoud; 58. afstands
maat; 59. kindergi-oet; 61. inhouds
maat; 63. familielid; 64. water in
Friesland; 65. plaats in N.-Bi-abant;
67. vaax-tuig; 69. lidwoord (fr.); 70.
voorzetsel; 71. zangstuk; 72. reeks.
Verticaal: 1. edel metaal (fr.)2.
poeder; 3. in orde; 4. bevel; 6. laïcs;
7. geheel de uwe; 8. slecht, oud
paard; 9. pers. voornaamw.; 11. voor
zetsel; 12. eng. bier; 14. de somma
van; 16. soort aax-dappel; 18. plaats
in België; 20. beetje; 21. rang in het
leger; 22. zoogdier; 23. inwendig or
gaan; 25. selenium (afk.); 27. schrijf
behoefte; 28. voorzetsel30. voorzet
sel; 33. kledingstuk; 35. deel van een
bex-g; 38. deel van een huis;; 40. vo
gel; 41. verstand; 42 land in Azië; 43.
muzikaal drama; 44. levenslucht; 46.
eenheid van kracht; toestemming;
49. zangnoot; 51. nummer; 53. begrip;
56. slot; 58. groot water; 60. ver-
br-andingsx-est; 62. bestemming; 63.
stoot; 64. stofmaat; 65. welwillende
lezer; 66. zoals de akten getuigen; 67.
familielid; 68. duur van eb en vloed.
DE ONEERLIJKE RECHTER
3. „Wat wenst u op dit late uur? Wie bent
u?" De bediende, die de deur wantrouwend
op een kier houdt, neemt de late bezoeker
op met een wantrouwende blik.
„Mijn naam is Bentley, ik ben opper-
rec\ter' te Blackpool.. Ik zou graag een
onderhoud hebben met Miss Julia Cabot.
Het betreft een uiterst dringende zaak van
het hoogste belang", zegt do bezoeker op
zelfverzekerde toon.
„Wacht u een ogenblik", zegt de be
diende en hij haast zich het huis in.
Julia Cabot, voor haar toilettafel zit
tend, kijkt verbaasd op als de bediende de
late bezoeker komt melden. „Goed, laat
hem verder komen", zegt ze met enige aar
zeling.
„Hot doet mij groot genoegen kennis te
maken met de dochter van Cabot, Enge-
land's gi'ootste zeevaai-der van onze tijd",
zegt de i-echter als hij binnenkomt en hij
maakt een zwierige buiging. „Ik kom voor
een delicate zaak..,, ehHij kijkt
veelbetekenend naar de bediende. „Je kunt
wel gaan, John", zegt Julia tot de knecht.
zierikzee
Chr. Plattelandsvrouwenbond
De leden van de C.P.B. van de afd.
Schouwen-Duiiveland hopen op 11
september a.s. weer bijeen te 'komen
in het Ned. Herv. Verenigingsge
bouw in 't Vrije te Ziei"ikzee. Op
deze avond zullen ds. en mevrouw
van Vliet uit Sirjansland vertellen
over hun reis naar Australië en Ca
nada, toegelicht met films. Ook zal
dan de uitgestelde bestuursverkie
zing worden gehouden.
burgh
De kerkdienst voor a.s. zondag
In veuband met ziekte van de pre
dikant ds. Don, woixk ons medege
deeld dat de dienst zondag a.s. ge
leid zal worden door ds. Hamminga
uit 's-Heer Ablskeike. Aanvang van
de dienst is om 10 uur.
noordgouwe
Samenkomst bejaardensociëteit
Na een vakantie-periode van bij
na drie maanden zullen de veertien
daagse be j aarden -samen komsten
weer een aanvang nemen, en wel
voor het eerst op woensdag 11 sep
tember in 'het jeugdgebouw. Het be
stuur ihoopt op een goede opkomst.
De komende bijeenkomsten beloven
weer bijzonder gezellig te worden.
oosterland
Chr. kleuterschool
De chr. kleuterschool „Radda
Barnen" alhier, hoofd mej. M. K.
Beije, (heeft de lessen dinsdagmor
gen weer hervat. Er zijn 20 nieuwe
kleuters voor het eerst op de school
gekomen, in 'totaal 'bedraagt het aan
tal 'leerlingen thans 55.
bruinissf
De mosselexport
Nadat ook augustus reeds goede
cijfers in de mosselexport had laten
zien, zétte ook september 1963 goed
in. Op Bruinlsse was er bijna geen
mosselkwöker, die deze week niet
aan de leveling deelnam, nu er on
geveer 30.000 tonnen mosselen op de
verwatei-plaatsen te Yerseke zullen
worden gelost.
Dalende werkloosheid
DEN HAAG, 6-9. In augustus is
de 'geregistreerde arbeidsreserve van
mannen van 22.212 tot 20.644 ge
daald'.
De bezetting op aanvullende werk-
gelegeniheidsobjecten daalde met
rond 300 tot 1163, zodat het aantal
werklozen een daling ondex-ging van
bijna 1300 tot 19.481.
Het voor normale seizoen invloe
den gecorrigeerde cijfer van de ge
registreerde arbeidsreserve, bleef
ongewijzigd; en 'bedroeg eind augus
tus 27.000.
VENNEN
De kanten van Hummelo uit is men
zot van de „Wrangenbuit", een berg
achtig geval, temidden van dichte
bossen. De Wrangenbuit vraagt om
een ontdekkingstocht, want onze
germaanse voorouders hebben op
deze merkwaardige plaats de vier
schaar gespannen over degenen, die
- naar hun inzicht - de wetten over
traden en brachten offers aan hun
goden. Op stormachtige herfstavon
den hoort men hier de oude beu
ken kraken en de takken zwiepen.
De maan komt tevoorschijn van
achter grillige voortjachtende wol
ken. Dan moet dat wel sfeer geven
rond die merkwaardige bult, die
zich overigens niet gemakkelijk laat
vinden. De V.V.V.'s zijn bereidwillig
genoeg een kaart van het gebied te
verkopen, maar een stevig uurtje
zoeken moet men er dan toch nog
wel voor over hebben. Staande op
deze door dicht struweel omgeven
verhevenheid, nodigen zes d zeven
bospaden uit de tocht te vervolgen.
Eèn ervan leidt naar volstrekt on
bekende vennetjes, die daar als ro
bijnen in een schrijn van gevarieerd
groen liggen weggedoken. Men pro
beert het een keer of wat, maar in
eens lukken doet het beslist niet.
Eén der paden heeft een onmogelijk
zijlijntje en dat is het nu juist wat
men hebben moet. Plotseling opent
zich het dichte groen en ligt een
vennetje te blinken in het helaas
maar povere licht van deze zomer.
De zoektocht wordt wel beloond,
want het is juist de intense oever
begroeiing die het ven - of Hevel
de vennetjes, want er zijn er twee,
die dicht bij elkaar liggen - zo lange
lijd aan het oog onttrokken houden.
Op het gladde wateroppervlak -
geen windgerucht kan zover door
dringen - drijven waterlelies en de
lijnen van machtige bomen weer-
spigelen zich in het heldere water.
Er is een onogelijk paadje dat slin
gert rond de vennetjes. Het wordt
telkens onderbroken door vrij die
pe sloten, waarin onbekenden wat
takkebossen hebben neergelegd, om
althans een min of meer veilige
overtocht te Jcunnen garanderen. Het
is niet vriendelijk plaatselijke
schoonheden tegenover elkaar uit te
spelen, maar Oisterwijk kan er echt
niet tegenop. Iets van een oeroude,
niet-beroerde sfeer hangt cr rond
deze Keppelse vennetjes, die nog
geen object zijn voor massaal toe
risme en het ook wel nooit zullen
worden. Daarvoor zijn ze te heerlijk
diep weggeborgen, te eenzaam, te
stil, te innig, te puur.
Wie hier een uur of wat heeft ge
toefd is ruimschoots voldaan en op
weg weer naar de heidense offer
heuvel. Als een dreigend wolkendek
de hemel versluiert en de wind op
steekt voor de zoveelste bui is het
of men het „witte wief van de
WrangenbulV' door de lucht hoort
zoeven en bijna is men blij alweer
op de Hessenweg te staan, die zich
als een brede, kronkelende baan
door de bossen slingert. Een won
derlijke, schone wereld, echt heel
anders dan Schouwen-Duiveland, zo
open, zo wijd, zo zonder die gehei
men van een locrcld vol bossen.
EILANDMAN.
