Ervaren of onervaren huisvrouw
Annoncen Anno
Voor 40 jaar
Wettelijke regeling vakantiespreiding
Hoop voor
kaalhoofdigen?
DE GOUDEN TOMAHAWK
Wat gebeurde er in het jaar 1922?
De jaren verglijden en geen betere dag dan de Oudejaarsdag om
terug te denken aan vroeger. „Vroeger" is een bijzonder rekbaar
begrip, want de historie der mensheid is even lang als moeilijk.
Om wat handzamer de gedachten te kunnen bepalen, zullen we
een „vroeger" kiezen, dat velen onder ons zich nog gemakkelijk
kunnen herinneren. We gaan terug naar de jaarwisseling van 1922
-1923, veertig jaar geleden dus en stippen enkele dingen aan uit
het voorbije jaar 1922, dat toen - evenals tegenwoordig - reeds
veelbewogen werd genoemd.
De natuur neemt in die oude mededelingen altijd een belang
rijke plaats in. Wie dacht dat alleen 1962 maar klimatologische
teleurstellingen met zich bracht, vergist zich, ook in 1922 werden
er wanklanken gehoord, al was het alleen maar om de meer dan
uitzonderlijk droge lente, die de aarde geselde met ijskoude noor
delijke en noordoostelijke winden, die tot in mei sneeuw en hagel
met zich mee brachten. Als op eenmaal echter kwam op 5 mei de
ommekeer en 6 mei was de eerste stralende voorjaarsdag.
Wat trok landelijk de aandacht in 1922? Daar was vooreerst het
koninklijk bezoek aan Den Briel, dat met een groot feest het feit
herdacht dat 350 jaar geleden de Watergeuzen de stad innamen.
Een ware verkiezingskoorts heerste in de zomer. Politieke ver
gaderingen werden gehouden tot diep in de nacht (kom daar nu
ereis om) en tenslotte volgde in juli de kabinetsverkiezing. De re
gering Ruysch de Beerenbrouck bleef gehandhaafd. Voor het eerst
deden enkele vrouwelijke afgevaardigden hun entree in de Tweede
Kamer. Op 5 november werd te Doorn het huwelijk voltrokken
tussen de ex-keizer van Duitsland en prinses Hermine von Reuss.
Te Zierikzee was de zomer van 1922 bijzonder feestelijk. Op 14
juni werd in de Concertzaal het 125-jarig bestaan van het Nuts-
departement herdacht. Uitzonderlijk fraai zomerweer was het op
13 juli. Dat trof bijzonder goed, want op deze dag herdacht Zie-
rikzee met een prachtig feest het feit dat de stad 350 jaar tevoren
de zijde koos van Prins Willem. Op een vergadering ten stadhuize
van Zierikzee, kwamen alle gemeentebesturen van Schouwen-Dui-
veland tezamen, om te horen over de waterleidingplannen. De fi
nanciële positie van het Rijk bleek nog niet zodanig te zijn, dat
realisering van waterleiding op het eiland, op afzienbare termijn
voor mogelijk werd gehouden. Lief en leed dus in een jaar dat
nog zo „voor de pak" schijnt, maar in wezen eindeloos ver van
onze tijd is verwijderd. Veertig jaar, het is niet veel, maar wat is
het veel!
EN WAT BENT U?
Annonces anno... precies is
het niet te zeggen, maar vijftig
jaar en (soms) langer is het
wel geleden. Zelfs een koe zag
er in die tijd iets zwieriger
uit. Zo kwam zij in de adver
tenties van die tijd.
Een trap-naaimachine met
stijl. Toen al doelmatiger
variant op de handnaaimachi-
ne en uiteraard krulliger dan
de gestroomlijnde modellen
van nu.
Schepen werden niet elke dag
te koop aangeboden, maar
moest een oude raderboot van
de hand gedaan, dan ging het
met zo'n plaatje.
Bij de tabak ging men zoeken
in de illustratiën uit tropen-
landen, onder het motto: „een
tevreden roker
Een klok, een thermometer en
een barometer in één kloek
geheel verwerkt.
Voor „nieuwe" landbouwma
chines gebruikte men een der
gelijk plaatje, met onveran
derd enkele stevige boeren
paarden er op.
„M'n moeder kon zo heerlijk grau
we erwten met spek klaarmaken"
Deze woorden van haar echtgenoot
speelden nog door het hoofd van het
piepjonge, pasgetrouwde vrouwtje,
toen ze, vlug uit kantoor vandaan,
even naar de kruidenier ging.
De grauwe erwtjes werden ge
kocht, thuis gauw afgewassen en op
gezet. Maar het eten was geen suc
ces en het jonge vrouwtje voelde
het als een nederlaag
Had de kruidenier haar maar ver
teld, dat ze de erwten eerst in de
week moest zetten, dan had zij ze de
volgende dag kunnen eten en was
het maal zeker wel smakelijk en ge
zellig geworden.
De ervaren huisvrouw 'eet grauwe
erwtjes om een gemakkelijke dag
te hebben wat het koken betreft,
omdat er die dag andere, dringen
der dingen op het programma staan.
De vrije zaterdag of de drukke was
dag eisen wel eens een eenvoudige
maaltijd. En moet er eens snel een
japon genaaid voor een onverwacht
feestje, dan moet moeder ook wel
eens in de provisiekast duiken.
Niet in een trommel
Door de gemakkelijke bewaafbaar-
heid van peulvruchten kunnen we
zorgen van enige soorten erwten of
bonen steeds een paar kg. in voor
raad te hebben. Als we ze maar op
een koele, droge en donkere plaats
bewaren, en niet in een gesloten
trommel. Door hun hoog eiwitgehalte
zijn ze een uitstekend voedingsmid
del. Peulvruchten kunnen ook zon
der bezwaar vooruit gekookt wor
den, want ze behouden hun voe
dingswaarde ten volle.
De huisvrouw die op een goede
samenstelling van de maaltijd let,
combineert peulvruchten met melk,
yoghurt of karnemelk, groenten of
vruchten en weinig vet of boter,
eventueel wat vlees. Vlees is in een
peulvruchtenmaaltijd niet noodzake
lijk. Aardappelen kunnen ook ach
terwege gelaten worden, hoewel men
ze natuurlijk zonder bezwaar ge
bruiken kan.
Wanneer de peulvruchten vóór het
koken geweekt worden en ze zijn
goed van kwaliteit, dan zijn ze bin
nen korte tijd gaar. Bij voorkeur
zetten we erwten of bonen op in het
weekwater, dan gaan er geen kost
bare vitaminen verloren. Vanzelf
sprekend hebben we ze eerst goed
gewassen.
Ervaring moet spreken
Hier in Nederland verbouwt men
goede kwaliteiten. Veel neerslag en
onoordeelkundig bewaren kunnen
natuurlijk een nadelige invloed heb
ben. Maar de huisvrouw weet door
ervaring wel welke kwaliteit ze ko
pen moet en welk soort haar en haar
gezin het best bevalt. Ze beoordeelt
de peulvruchten dan ook meestal
naar haar ervaring „in de kook",
want het kwaliteitsverschil, wat zo
ogenschijnlijk niet of nauwelijks is
waar te nemen, komt bij het koken
wel degelijk naar voren.
En dit moet het jonge mevrouwtje
natuurlijk allemaal nog leren. Maar
de praktijk is de beste leermeester,
dus zullen we er het beste maar van
hopen. Een kookcursus vóór het hu
welijk was misschien ook niet te
versmaden geweest. En niet alleen de
fijne keuken dan.
Maar och, misschien weet dit on
ervaren huisvrouwtje weer dat
peulvruchten de zaden van vlinder
bloemige planten zijn. Dat de bloem
pjes meestal wit zijn en dat de bloe
men van kapucijners en bonen ook
wel paars, violet of roseachtig zijn.
En dit is ook interessant om te we
ten. Betty Teeling.
Premier van Ceylon
naar China
HONGKONG, 30-12. De premier
van Ceylon, mevrouw Sirivamo Ban-
daranaike, heeft zondag voor haar
vertrek uit Hongkong naar Peking
in een schriftelijke verklaring aan
de pers gezegd, dat de zes nict-gc-
bonden Afrikaans-Aziatische lan
den, die in Colombo het Chienes-In-
dische grensgeschil hebben bespro
ken, er op vertrouwen, dat hun voor
stellen er toe zullen bijdragen, dat
China en India aan de conferentie
tafel gaan zitten. De voorstellen van
de zes waren geenszins bedoeld als
oplossing van de grenskwesties tus
sen China en India, maar wel ais
basis voor onderhandelingen.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Terkaple c.a.: A. J.
Plug, Blankenham; te Apeldoorn
(wijkgemeente Berg en Bosch), (toe
zegging): dr. E. J. Beker, studenten
predikant, Utrecht; te Apeldoorn
(vac. P. Visser): J. Folkertsma, Wan-
neperveen.
Aangenomen naar Amersfoort als
ziekenhuispredikant „De Lichten
berg": J. D. Smids, Schiedam; het
beroep ais zendingspredikant van de
Evangelische kerk te Kameroen: J.
van Slageren, kand., Oegstgeest.
Bedankt voor Haaften (toez.): H.
A. van Bemmel, Leerbroek; voor
Stadskanaal: P. Hetebrij, Sellingen.
Geref. Kerken
Beroepen te Wageningen (vac. B.
G. Mees ten Oever): P. A. E. Sille-
vis Smitt, Rotterdam; te Schipluiden:
J. C. Langeveld, kand., Brandwijk.
Bedankt voor Ens (N.O.P.): J. W.
de Roo, Sellingen; voor Steenwijk
(2e pred.pl.): J. Snel, Harlingen.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Rilland-Bath: Chr. v.
Dam, Rotterdam-zuid.
Aangenomen naar Middelburg: G.
A. Zijderveld, Capelle aan de IJssel.
Bedankt voor Giessendam en voor
Meliskerke: A. Hofman, Zeist.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. In een radio-toe
spraak over de zender Hilversum I
heeft vice-president drs. H. A. Kort
hals een terugblik gegeven op de be
trekkingen in koninkrijksverband
tussen Nederland, Suriname en de
Nederlandse Antillen in 1963.
AMSTERDAM. Een kleine uit
slaande brand, vermoedelijk veroor
zaakt door een met lucifers spelend
vierjarig kind, heeft een Amster
dams gezin van acht personen dak
loos gemaakt.
HOLLANDIA. Met ingang van 1
januari a.s. zal het Nederlandse pro
gramma van Radio Nieuw-Guinea
worden teruggebracht van drie tot
twee en een half uur per dag.
ROTTERDAM. Een recordcijfer
voor de Nieuwe Waterweg werd za
terdagmorgen bereikt. De Noorse
vrachtvaarder „Havskar" (9380 brt.)
van de rederij P. Meyer uit Oslo,
werd als het 29.000ste zeeschip ge
registreerd dat in één jaar tijd bin
nen de pieren van Hoek van Hol
land is gekomen. Dat ronde getal
was nog nooit eerder bereikt.
DEN HAAG. Het Amerikaanse
ministerie van handel heeft bekend
gemaakt dat het op het ogenblik be
zig is met de samenstelling van een
groep bgkwame zakenlieden voor een
handelsmissie, die van 15 april tot 17
mei van het volgende jaar een be
zoek aan Nederland zal brengen.
DEN HAAG. Tijdens een op het
marinevliegveld Valkenburg gehou
den besloten plechtigheid is vlieg
tuigesquadron 321, dat onlangs uit
westelijk Nieuw-Guinea is terugge
keerd, na ruim 22 actieve jaren, tij
delijk buiten dienst gesteld.
UTRECHT. Op een niet-beveiligde
overweg in de gemeente Voorst, aan
de spoorlijn Apeldoorn-Zutphen, is
de 18-jarige J. Wissink uit Klaren-
beek, met zijn bromfiets tegen een
trein gereden. Hij liep een zware
hersenschudding op en moest naar
een ziekenhuis in Zutphen worden
gebracht.
DEN HAAG. Op onverklaarbare
wijze zijn uit Haagse plantscenvij-
vers in de afgelopen dagen ongeveer
veertig borden verdwenen, waarop
vermeld stond dat het ijs ter plaatse
levensgevaarlijk was.
HILVERSUM. Op 2 januari wordt
de bekende literator Anton van
Duinkerken (prof. dr. W. Asselbergs)
60 jaar. De K.R.O.-televisie ruimt in
de rubriek „Brandpunt" van die
avond tien minuten in en laat dan
Jan Engelman, prof. Grossouw en
prof. Fr. Baur uit Gent (geschiede
nis der Nederlanden) aan het woord
over Anton van Duinkerken.
Lugubere moord
LOS ANGELES, 29-12. De 34-ja-
rige Amerikaan Alfred Smith Law
less, die vrijdag zou worden vrijge
laten uit een gevangenis in Los An
geles, waar hij wegens openbare
dronkenschap twee maanden heeft
uitgezeten, heeft ongevraagd bekend
in 1956 te Chicage twee zusters van
13 en 15 jaar te hebben overweldigd
en hen ontkleed en geboeid in de
sneeuw te hebben laten doodvriezen.
Voorts vertelde hij „in 1947 of 1948"
te Jamestown in Kentucky een man
te hebben vermoord.
DEN HAAG, 28-12. De Nederland
se Onderwijzersvereniging (N.O.V.)
zal voortgaan met aandrang op de
regering uit te oefenen om de va
kantiespreiding voor het onderwijs
in Nederland wettelijk geregeld te
krijgen. Dit werd*meegedeeld op het
congres van de N.O.V. in het Kur-
haus te Scheveningen.
Een Oostduitse korporaal is don
derdagavond naar west-Berlijn ge
vlucht, in uniform maar zonder wa
pens.
ROTTERDAM. De in aanbouw
zijnde zeesleepboten „Willem Ba-
rendsz" en „Jacab van Heemskerck",
bestemd voor Bureau Wijsmuller in
IJmuiden, krijgen een vermogen van
5375 pk, waarmee zij - na de nieuw
ste aanwinsten van L. Smit Co. en
de Duitse rederij Bugsier - tot de
sterkste ter wereld zullen behoren.
Ondanks de meest klemmende ad
viezen voor vakantiespreiding is nog
niets tot stand gekomen. In een be
roep op gemeente- en schoolbestu
ren om vrijwillig vakantiespreiding
door te voeren, zag het hoofdbestuur
van de N.O.V. geen enkel nut.
Over het 'vraagstuk van de va
kantiespreiding voor het onderwijs
werd uitvoerig gediscussieerd. Pogin
gen zullen worden gedaan om de
richtlijnen uit het R.N.O.F.-vakan-
tierapport in breder opzet uit te wer
ken. Alle takken van onderwijs zul
len er dan in worden betrokken.
STOCKHOLM, 29-12. Een Zweedse
chirurg, professor Lars Engstrand
uit Stockholm, heeft een nieuwe me
thode ontwikkeld om het kaalworden
tegen te gaan. Hij zou met zijn
„hoofdhuid-operaties" reeds merk
waardige resultaten hebben bereikt.
Hij gaat ervan uit dat de oorzaak
van het kaal worden van mannen
in negentig procent van de gevallen
te vinden is in vermindering van de
bloedcirculatie in de hoofdhuid door
het dik en hard worden van de „ga
lea", het dunne elastische membraan
dat de schedel bedekt. Dit verhar
dingsproces zou reeds op ongeveer
achttienjarige leeftijd beginnen, zij
het in zeer uiteenlopende graad voor
de verschillende individuen, en zelfs
tot praktisch algehele stopzetting
van de bloedcirculatie in,de hoofd
huid kunnen leiden, hetgeen dan
kaalheid zou veroorzaken. Aan de
slapen en in de nek, waar zich geen
hard wordend vlies bevindt, verliest
men in het algemeen geen haar.
De ingreep van professor Eng
strand bestaat nu in het verdelen
van de „galea" door een verticale en
een horizontale insnijding om de
bloedstroom-remmende werking van
het vlies op te heffenVoor degenen
die al meer dan vijf jaar lang kaal
zijn zou er echter niet veel uitzicht
op succes bij deze ingreep bestaan.
Kerstactie
Leger des lleils
AMSTERDAM. He! Leger des Heils
te Amsterdam was bijzonder verrast
toen het bij het ledigen van de kerst-
potten in de kerstpot van de dag
twee bankbiljetten van f 1000 aan
trof. Deze driedaagse actie heeft tot
jaar in totaal 14.359,45, dat is f 700
meer dan vorig jaar, opgebracht.
Ook de opbrengst van de speldjes
dag bleek hoger, nl. f 14.074,11, tegen
f 13.694,88 in 1961.
Het hoofdstedelijke Leger des
Heils heeft 3500 kinderen en 900 be
jaarden en eenzamen een vreugde
vol kerstfeest bereid. Aan 1608 be
hoeftige gezinnen konden kerstpakj
ketten worden uitgereikt.
RECHTSZAKEN
Bendeleden veroordeeld
DORDRECHT, 28-12. De rechtbank
in Dordrecht heeft uitspraak gedaan
in de zaak tegen vijf jongelui, die
een bende hadden gevormd en tal van
inbraken en diefstallen hadden ge
pleegd. De rechtbank veroordeelde
de hoofddaders, de 21-jarige H. A.
L. en de 23-jarige C. H., ijzerwer
kers uit Dordrecht, elk tot negentien
maand enmet aftrek, waarvan vier
maanden voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd en ondertoezichtstel
ling.
De eis tegen L. was achttien maan
den met aftrek, waarvan zes maan
den voorwaardelijk met drie jaar
proeftijd en ondertoezichtstelling en
tegen H. zestien maanden met aftrek
waarvan 6 maanden voorwaardelijk
met drie jaar proeftijd en onder
toezichtstelling.
De twintigjarige klassificeerder G.
van der K. uit Dordrecht en de acht
tienjarige elektricien G. W. even
eens uit Dordrecht, werden veroor
deeld tot tien maanden met aftrek,
waarvan drie maanden, voorwaarde
lijk met drie jaar proeftijd en on
dertoezichtstelling.
De eis tegen hen was respectieve
lijk vijftien maanden met aftrek en
negentien maanden met aftrek.
ZIERIKZEE
Oudejaarsavoiuliliensl
Hervormde Gemeente
De rechtz. wykkerkeraad verzocht
ons het volgende te willen mede
delen:
In afwijking van de gepubliceerde
en afgekondigde mededelingen is de
oudejaarsavonddienst hedenavond
om NEGEN uur in de Gasthuiskerk.
Voorganger: ds. L. Boer van Haam
stede.
DEN HAAG. De minister .van
buitenlandse zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, deelt in zijn Memorie van
Antwoord op het voorlopig verslag
van de begrotingscommissie voor
buitenlandse zaken uit de Tweede
Kamer mee, dat de Nederlandse re
gering bij de Spaanse regering heeft
doen blijken van haar bezorgdheid
over de behandeling van de protes
tanten in dat land.
„F/N"
Op kousevoeten komtde oude
jaarsavond aangeslopen naar het
onherroepelijke „fin", zoals het zo
kernachtig staat aan het slot van
Franse films. Het jaartje zit er weer
bijna op. Wanneer het precies tijd is
zullen de „boeh's" van de scheeps
roepers en de zware slagen van me
nigvuldige klokken ons weer wel
kond doen. Er is altijd lawaai aan
het jaareinde, maar tussendoor ont
brak het er - bij de baard van Fidel
- ook werkelijk niet aan. Miljoenen
mensen maken balansjes op, alles op
order van die merkwaardige af
spraak dat nu het oude jaar voorbij
is en straks het nieuwe begint. Het
is immers tenslotte maar een af
spraak, zij het een verdraaid zin
volle. Wim Kan heeft het op een
oudejaarsavond „zeivers" gezegd.
Het is maar een afspraak, zo goed
als de mensen destijds hebben afge
sproken elkaar niet meer op te eten.
„Nietwaar, dat doen we niet meer,
nee we eten elkaar niet meer op.
Geestelijk nog wel eens een keertje,
maar niet meer met bloed en zo".
Of hebben we in het afgelopen
jaar toch iemand (of iemanden) op
het oog gehad, die we best eens had
den willen opkluiven? Dan was het
geen best 1962, want al laten we de
zalen niet meer zo klassiek dreunen
wan enthousiasme, al laten we vele
sprekers voor veel lege stoelen pra
ten, al doen we niet meer zo harts
tochtelijk aan politiek en zijn veler
levensbeschouwelijke dadendrang en
gemeenschapszin op een laag pitje
gedraaid, met de naaste hebben we
nog altijd te maken. Die kostbare
naaste, die we zo lief moeten hebben
als onszelf. Voor het reële, zintuige
lij k waarneembare en lastbare le
ven van een vervlogen jaar, bepaalt
zelfs die naaste de laatste regels van
uw en mijn balans; debet of credit.
Als het creditis kunnen de goed-
gespaarde guldens van de zakenba-
lans echt niet als „reserve" dienen.
Nog een raad voor 1963. Met name
de mannen zullen meer een voor
beeld moeten nemen aan de Schotse
Hooglanders. Zelfs op de ver afge
legen Hebriden (ook allemaal eilan
den) zitten de mannen 's avonds
voor hun huizen sokken te breien.
Bomen van kerels, die zwaarwich
tige spelen beoefenen - boom werpen
bijvoorbeeld - breien óók sokken en
in de stad Argyllshire zenden de
mannen die zelf gemaakte sokken
zelfs naar een tentoonstelling, waar
een kundige jury de „prijzenswaar
dige" exemplaren aanwijst.
Een bruikbare tip vriendensok
ken. breien. Het zal mild stemmen
jegens alle mensen en 't is nog iets
voor bij de t.v. ook. Breien totdat
1963 ook zelf iveer een ouwe sok zal
zijji geworden. Vraag niet, waarom
nu precies sokken breien 't Ma}) ook
best (heel) wat anders zijn. Als dc
omtrekken van de naaste maar niet
van ons radartje afgaan. Gelukkig
1963! EILANDMAN.
95. Door dc donkere straatjes van Cabots-
villc loopt een eenzame figuur. Een kille
najaarsregen slaat hem in het gezicht en
een gure wind doet zijn wijde mantel wild
fladderen. Bij een der weinige huizen waar
nog licht brandt, houdt hij stil en klopt
aan. „Wie ben je? Wat moet je op dit late
uur?" vraagt nors de bediende, die even
later de huisdeur opent. „Woont hier Ge
orge Williams, de broer van kapitein Wil
liams?" De knecht knikt bevestigend. „Zeg
hem, dat Silas Creep hem wil spreken.
Silas Creep, die van alles op de hoogte is".
Schouderophalend sloft de huisknecht
weg om even later weer terug te komen.
„Mijn meester kan u ontvangen", zegt hij
bars en zwijgend gaat hij Creep voor naar
een ruime kamer. De dikke, rijk geklede
man bij de tafel neemt zijn bezoeker on
derzoekend op
