DE ZIERIKZEESCHE COURANT
„Onderhandelingen met Indonesië volmaakt uitgesloten"
De priestermoord
in Kongo
„Bemande" ruimtevlucht
niet voor donderdag
Staatsgreep
in Ceylon mislukt
Geschakeerde kritiek op het plan in gemeenteraad
van Westerschouwen
MAANDAG 29 JANUARI 1962
118e jaargang No. 19116
ZIERlKZEESWlSNIElIWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag, en vrijdag. - Advertentieprijs
15 ct. per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) II,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus no. 1, tel. 01110-2255
Na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening no. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij v7h. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Dr. Van Roijen (voor overleg in Nederland):
Soebandrio: „Grote druk tot vergelding"
SCHIPHOL, 28-1. By zyn aankomst uit de Verenigde Staten heeft
dr. J. H. van Ro(jen, ambassadeur van Nederland in Washington, zon
dagmiddag op Schiphol in antwoord op een desbetreffende vraag ge
zegd: „Het is volmaakt en ten enenmale uitgesloten, dat Nederland
met Indonesië zal gaan onderhandelen zolang de Indonesische regering
als prealabele voorwaarde blyft stellen, dat Nederland eerst capituleert
voor de partijen om de tafel kunnen gaan zitten.
En met dat „capituleren" doelde
dr. Van Roijen - naar hij zelf ver
duidelijkte - op de Indonesische eis
dat Nederland er om te beginnen
mee instemt uitsluitend te zullen
spreken over de wijze waarop
Nieuw-Guinea aan Indonesië zal
worden overgedragen. De ambas
sadeur voegde daar aan toe: „Die
eis is onaanvaardbaar".
Dr. Van Roijen bevestigde uit
Den Haag een oproep te hebben
ontvangen om zich voor consultatie
met de regering naar Nederland te
begeven. „Ik vermoed dat men wil
weten hoe de V.S. staan tegenover
de problematiek betreffende Nieuw
Guinea", zei hij. Hij had geen en
kel commentaar op de verklaring
van de Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken, Soebandrio,
dat Oe Thant's bemiddelingspogin
gen zonder resultaat zouden zijn
gebleven, om de eenvoudige reden
dat hij naar hij zeide niets van die
verklaring afwist.
In bilaterale besprekingen tussen
Nederland en Indonesië op ambas
sadeurs-niveau zei dr. Van Roijen
geen heil te zien. Hij acht de aan
wezigheid van een derde partij
(„en Oe Thant zou een gelukkige
keuze zijn geweest") noodzakelijk.
Overigens noemde hij de secreta
ris-generaal der V.N. „zeer vol
hardend" en hij vermoedde dat de
ze zyn bemiddelingspogingen niet
zou opgeven.
Jani en Soebandrio
NEW YORK, 28-1. Generaal Ah
mad Jani heeft in een televisie
programma dat zondag in New
York werd uitgezonden, gezegd dat
Indonesië „in de nabije toekomst
de patrouille-aktiviteit in het ge
bied van westelijk Nieuw-Guinea
zal uitbreiden. Hij zei tegen een
correspondent van de American
Broadcasting Company in Djakar
ta dat het grootste deel van de be
loofde militaire hulp van het Rus
sische blok ter waarde van 500 mil
joen dollar reeds was verstrekt en
dat „de wereld nooit onze kracht
moet onderschatten".
Aan minister Soebandrio werden
ook vragen gesteld voor dit pro
gramma. Op de vraag of hij een
vreedzame regeling met de Neder
landers nog mogelijk achtte, voor
al na de marinebotsing, antwoord
de hij: „Om oprecht te zijn, op dit
ogenblik is het moeilijk. Ik geloof
dat wü onze emotie en veront
waardiging binnen de grenzen moe
ten houdenals er een moge
lijkheid is voor een vreedzame re
geling zal onze regering deze mo
gelijkheid onderzoeken".
Dr. Soebandrio zei dat er „grote
druk" was uitgeoefend tot Indone
sische vergelding en van sommige
kanten tot oorlogverklaring aan
Nederland.
„Onze schepen zijn aangevallen
25 mijl van de kust van West-Irian
maar aan de andere kant, als er
nog een mogelijkheid is voor een
vreedzame oplossing dan zal onze
regering natuurlijk deze mogelijk
heid niet negeren. Zij zal zelfs deze
mogelijkheid onderzoeken".
Mr. Schürmann
Ook waren vragen gesteld aan
de Nederlandse vertegenwoordiger
bij de V.N., mr. Schürmann. Deze
Géén volledige overeenstemming
over bouw C.A.O.
AMSTERDAM, 26-1. Het is niet
juist dat werkgevers- en werkne
mersvertegenwoordigers volledige
overeenstemming hebben bereikt
over de nieuwe landelijke C.A.O.
voor het bouwbedrijf. Aldus heeft
de heer C. Brandsma, voorzitter
van de by het N.V.V. aangesloten
Algemene Nederlandse Bouwbe-
drijfsbond, aan het A.N.P. mede
gedeeld.
„Over de materiële inhoud be
staat inderdaad overeenstemming,
maar over enkele andere naar onze
mening belangrijke punten zijn we
het nog niet eens", zo zei de heer
Brandsma, die enigszins verwon
derd was over de mededelingen
die ir. H. D- Prins, voorzitter van
de Raad van Bestuur voor het
Bouwbedrijf, tijdens een in Den
Haag gehouden persconferentie
zou hebben gedaan.
Volgens de heer Brandsma be
staat met name geen overeenstem
ming over het vraagstuk van de
strafbaarheid van werknemers die
meer loon in ontvangst nemen dan
het bovenwettelijke, de werktijd
verdeling en het systeem van de
prestatiebeloning.
AMSTERDAM. Ongeveer 1500
belangstellenden hebben zaterdag
middag een „nationaal vredescon
gres" bijgewoond van de „Neder
landse Vredesraad" in Krasnapols-
ky te Amsterdam. Mevrouw dr. M.
B. Minnaert-Colingh hield een toe
spraak over „De strijd voor het be
houd van de vrede", waarin zij on
der meer eiste: onderhandelingen
met Indonesië over de overdracht
van Nieuw Guinea.
Tevredenheid over winstcijfers
in jaarverslag Rotterdamsche Bank
ROTTERDAM, 27-1. De winstcij
fers van de Rotterdamsche Bank
N.V. over 1961 stemmen commis
sarissen tot tevredenheid. Ook
stemt het hun tot voldoening dat
de integratie in de belangen ge
meenschap met de Nationale Han
delsbank N.V. goede voortgang
vindt. Biykens het jaarverslag is
de nettowinst, ondanks een sty ging
van de kosten, toch nog gestegen
met f 807.936.
De directie acht dit zeer verheu
gend. De goede conjunctuur in Ne
derland heeft h.i. hiertoe ongetwij
feld bijgedragen. Juist daarom
baart de snelle stijging van de kos
ten haar grote zorgen, voor het ge
val bij een eventuele conjunctuur
omslag de inkomsten sterk zouden
verminderen.
De inkomsten uit rente en wis
sels namen toe van f 36,94 tot
f 39,35 miljoen, die uit provisie van
f 22,67 tot f 23,75 miljoen en die
uit effecten en syndicaten van
f 1,89 tot f 2,61 miljoen. De be-
drijfsonkosten stegen van f 33,33
tot f 36,73 miljoen. Voorgesteld
wordt f 5 miljoen toe te voegen
aan de onder crediteuren geboekte
reserve voor eventuele risico's.
Ter verdeling resteert een winst
saldo van f 9,77 miljoen (v.j. f 7,46
miljoen). Voorgesteld wordt twaalf
procent dividend (onveranderd).
„In 1961 is meer
gelezen dan ooit"
AMSTERDAM, 26-1. Het afgelo-
pen jaar is er meer gelezen dan
ooit tevoren aldus het verslag over
1961 van de openbare leeszaal en
bibliotheek te Amsterdam. Het
aantal boeken dat deze bibliotheek
met haar vier filialen in het ver
slagjaar heeft uitgeleend steeg met
bijna 100.000 tot ruim \Vz miljoen,
nl. 1.537.845. Als lezers waren in
geschreven 50.116 volwassenen en
kinderen (vorig jaar 48.928), zij
hadden de beschikking over 389.830
boeken, 26.000 meer dan het voor
afgaande jaar.
Het bezoek aan de lees- en stu
diezalen, dat zich de laatste jaren
in dalende lijn bewoog, is in 1961
weer toegenomen; met 181.591 be
zoekers werd het hoogste aantal
genoteerd sinds 1945.
herhaalde hel Nederlandse rege
ringsstandpunt dat de Papoea's de
gelegenheid moeten krijgen zelf
over hun toekomstige status te be
slissen. „Als zij bij Indonesië wil
len, is dit uitstekend wat ons be
treft. Maar zij moeten dit zelf zog
gen".
Hangbrug
o
over de Rijn
DUSSELDORF, 26-1. De
grootste hangbrug van
Europa zal in 1965 aanslui
ting over de Rijn geven
met de autoweg naar Ober-
hausen via Emmerik en
Kleef. Het werk aan deze
brug, die 803 meter lang
wordt en nog een oprit
over land van 380 meter
krijgt, begint in mei aan
staande. De kosten zijn ge
raamd op veertig miljoen
mark. De brug komt aan
twee masten te hangen die
nog zestig meter boven het
- voorlopig dierbaans -
bruggewegdek zullen uit
steken. De doorvaartope-
ning voor schepen wordt
vijfhonderd meter breed en
ook bij de hoogste water
stand zal de doorvaart-
hoogte nog twaalf-en-een-
halve meter zijn, bij ge
middelde waterstand 21
meter.
Triest relaas van enige
overlevende
LEOPOLDSTAD, 26-1. De enige
Belgische R.K. missionaris die de
moordpartij van nieuwjaarsdag in
Kongolo (noord-Katanga) heeft
overleefd, is in Leopoldstad aan
gekomen.
De uit Luik afkomstige missio
naris, Jules Darmont, reisde in ge
zelschap van een Britse V.N.-offi-
cier, majoor Lawson. Deze heeft
op de plaats van de moord een on
derzoek ingesteld, waarover bin
nenkort een rapport te verwach
ten is.
Lawson vermoedt dat er 22 gees
telijken zijn vermoord - drie meer
dan eerder door een ooggetuige is
bericht. De stad Kongolo is bijna
geheel verwoest. De bewoners zijn
de bossen in gevlucht. Volgens de
majoor zijn de Kongolese militai
ren die zich aan de moord en ook
aan plundering hebben schuldig
gemaakt, merendeels 17 of 18 jaar
oud. Hun officieren trachten vaak
met gevaar voor eigen leven de
troep onder discipline te krijgen,
maar zonder veel 2*esultaat.
De gebeurtenissen
in Kongo
LEOPOLDSTAD, 28-1. De Britse
majoor Lawson die verbonden is
aan het Nigeriaanse hoofdkwartier
in Loeloeaburg in Kongo, heeft zon
dag gemeld dat alle blanke nonnen
en priesters veilig uit noord-Ka
tanga zijn geëvacueerd. Hij zei in
een rapport aan het hoofdkwartier
van de Ver. Naties te Leopoldstad
in dit weekeinde de missieposten
van Kongolo en Mboeloela in noord
-Katanga en die van Kasongo in
Kivoe te hebben bezocht.
Majoor Lawson was vergezeld
van de enige geestelijke die het
bloedbad van Kongolo heeft over
leefd, Pater Darmont.
De Britse majoor zei dat op de
andere posten geen slachtoffers
zijn. De priesters en nonnen van
Sola zijn door Katangaanse troe
pen naar Boudewijnstad aan het
Tanganjikameer gebracht.
Oostduitse grenswachten heb
ben zondag traangasgranaten ge
worpen naar een groep Westberlij-
ners, die naar de Franse sector
grens war engekomen om vrien
den en familieleden in oost-Berlijn
te groeten. De Westberlijnse politie
was snel ter plaatse en antwoord
de met soortgelijke granaten. Nie
mand werd gewond.
STREEKPLAN EN RECREATIE
De gemeenteraad van Westerschouwen heeft uitvoerig gesproken
over het streekplan Schouiuen-Duiveland, dat vooral voor het West-
hoekse recreatiegebied verregaande konsekwenties heeft. Knelpunt bij
dit plan immers is de vraag hoe de steeds groeiende stroom toeristen
op te vangen en gelegenheid tot ontspanning te bieden, zonder dat de
eigen streekbelangen worden geschaad.
CAPE CANAVERAL, 27-1. - De
V.S. zullen niet voor 1 of 2 februari
een nieuwe poging doen om een
man in een baan om de aarde te
brengen, zo heeft het Amerikaanse
bureau voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) zaterdagavond bekend ge
maakt.
Eén woordvoerder zei dat de
Amerikaanse marine had laten we
ten ,dat zij dan met dezelfde onder
delen de proef zal kunnen steunen.
Hij voegde hieraan toe, dat zich
noch met de raket, noch met de
ruimtecabine bepaalde problemen
hadden voorgedaan, toen zaterdag
v/erbesloten de vlucht uit te stel
len. „Toen het 09.30 uur (15.30 uur
Nederlandse tijd) was geworden,
hetgeen betekende dat het slechts
een vlucht van tweemaal om de
aarde zou kunnen worden, dachten
wij dat het niet de moeite was om
verder te gaan", aldus de woord
voerder.
Hij zei dat kolonel Glenn de te
genslag „zeer filosofisch" had op
gevat en dat zijn stemming goed
was. De kolonel had een weinig
lichaamsgewicht verloren tenge
volge van transpireren in de ruim
tecabine, waarin hij tevergeefs vijf
uur en een kwartier had doorge
bracht. De lange wachttijd van de
kolonel was, volgens de woord
voerder, ook een factor geweest
voor. het besluit tot uitstel.
Toen kolonel Glenn uit de ruim
tecabine klauterde zei hij: „Wel, er
zal nog wel een dag komen".
Dit nummer bestaat uit 4 pagina's
Wie veel praat weet meestal
weinig te bewijzen.
NIEUW DELHI, 28-1. De rege
ring van Ceylon heeft meegedeeld,
dat zij een staatsgreep heeft weten
te voorkomen. Er zijn acht arres
taties verricht: hoge politiefunktio-
narissen en militairen.
Al tien maanden lang is er on
rust en spanning in het land. Sinds
april vorig jaar leven de ruim ne
gen miljoen inwoners in een door
de overheid afgekondigde noodtoe
stand.
Volgens politieke waarnemers in
Nieuw Delhi is de poging tot een
staatsgreep voortgevloeid uit de
strijd tussen linkse en rechtse groe
peringen binnen en buiten de re
gerende vrijheidspartij van me
vrouw Sirimavo Bandaranaike, de
premier.
Vluchtelingenkinderen
weer terug
DUISBURG, 28-1. Na een ver-
blijf van tien weken in Nederland
se pleeggezinnen zijn zondag 550
kinderen uit gezinnen die van
oost- naar west-Duitsland zijn uit
geweken, teruggekeerd in het
Ruhrgebied. De kinderen verklaar
den drie tot vijf pond te zijn aan
gekomen. De meesten waren door
de tijdelijke pleegouders nieuw in
de kleren gestoken.
Voor het verblijf in Nederland
waren alleen kinderen uitgekozen,
die met hun ouders nog in kam
pen en barakken woonden.
HET STREEKPLAN DE WESTHOEK
Aan areaal verdroogde boomgaarden werd niet gedacht
WESTERSCHOUWEN, 27-1. Hoewel er op de raadsagenda van de
gemeente Westerschouwen, die zaterdagmorgen op het gemeentehuis
werd afgewerkt, maar een gering aantal punten stond, waren er toch
enkele van zeer groot belang. In deze vergadering was de heer West
hoeve wegens ziekte afwezig, terwijl de heer Van Oord na de behande
ling van het streekplan de vergadering verliet wegens ziekte in huise
lijke kring.
Eindeiyk is dan het veel besproken streekplan Schouwen-Duiveland,
waarin vooral voor de Westhoek alles zit wat in de toekomst met re
creatie te maken heeft, verschenen. Ged. Staten vroegen de mening van
de raad. De voorzitter zegt hierover dat reeds gedurende een zestal
jaren is aangedrongen op klaar maken van dit streekplan, opdat ook
het uitbreidingsplan Westhoek voortgang kan maken. Het streekplan
dekt niet geheel het gebied van het uitbreidingsplan. N.a.v. dit streek
plan is door het Stedebouwkundig Adviesbureau Schut een rapport
cpgemaakt, waarna b. en w. hun zienswijze aan dit rapport koppelden.
Over het plan voert eerst de heer
M. den Boer het woord. Spreker
noemt het teleurstellend dat de op
stelling van het streekplan zo lang
heeft geduurd, zodat de gemeente
niet op tijd heeft kunnen zijn met
de uitbreidingsplannen. Zoals het
er nu uitziet zullen in 1964 de vaste
verbindingen met Schouwen klaar
zijn, terwijl er hier niets gereed zal
zijn. Met de grondgedachte kan de
heer Den Boer zich verenigen,
te weten de sparing van het na
tuurschoon, „dat door oude West
hoekers niet meer wordt gezien",
maar elke vreemdeling weer ver
rast doet staan.
Als dit plan door belanghebben
den zou zijn opgemaakt dan bleef
er van het natuurschoon niets over
zeide de heer Den Boer, die de op
merking maakte dat de gebieden
rond van Damme en Mulock Hou
wer niet in hun funktie van re
creatieve doelstelling zijn opgeno
men. Ook de boomgaarden die door
droogte en wateroverlast hebben
te lijden en gelegen zijn aan de
Vertonsweg, zou spreker er graag
bij zien opgenomen.
Hjj zou gaarne de mogelijkheid
onder ogen willen zien om Se-
rooskerke en Noordwclle ook
in de recreatie te betrekken.
De levensvatbaarheid van deze
kernen zou er veel door ver
groten. Spreker vroeg zich ver
der af of er geen gelegenheid
is te Serooskerke voor 'n kam
peerterrein.
Over beide grote toegangswegen,
de Zuid- en de Noordweg, gaat
spreker met het eerste tracé ak
koord. Het Noord-tracé zou op de
geplande manier te veel versnij
dingen tengevolge hebben, vooral
aan het Hogezoom-gebied. De heer
Den Boer zag dit tracé gaarne de
Armenhoekseweg volgen.
Streekplan te laat
De heer C. A. v. Oord dankte al
lereerst voor de mogelijkheden om
tesamen met b. en w. in een com
missievergadering dit plan dieper
te bekijken. De snelle maatschap
pelijke ontwikkelingen in ons land
worden gekenmerkt door verschui
vingen. Zo gaan veel arbeidskrach
ten die vroeger in de open lucht
werkten, nu de sombere vier mu
ren van de industrie binnen. Daar
door is de recreatie een concreet
economisch belang geworden. Daar
ons land maar krap in de recrea
tie-gebieden zit, moeten we hier
zuinig mee omspringen. Het streek
plan komt zes jaar te laat op tafel.
„Wie de schuldige is weet ik niet,
doch het is wel zeker dat de ont
wikkeling van de Westhoek jaren
lang stagneerde, terwijl tevens de
schuldigen de Zeeuwse en speciaal
de Schouwse ontwikkeling hebben
geschaad. Ze komen nu wel met
een brug over de Oosterschelde,
waar niemand om vraagt", zei de
heer v. Oord.
Spreker zeide verder dat hij wel
bedenkingen had tegen het plan.
Dit plan hield de ontwikkeling van
de tijd niet bij. „Onaanvaardbaar
is het, als de kampeerders nergens
hun tenten op kunnen slaan en als
er bijna nergens parkeerterreinen
aangelegd kunnen worden. Aktie
op korte termijn is dringend nood
zakelijk, daar de huidige maat
schappij nieuwe methodes eist voor
een ruimere recreatie.
Een „misbaksel"
Zij die het plan opmaakten heb
ben geen begrip voor: a. struktu-
rele karakter van de rekreatie; b.
plaatselijke bedrijven die nu moe
ten verdwijnen en c. voor de 50 ha
verdroogde boomgaard die er niet
aan toegevoegd zijn.
„Ik betreur het dat na zovele
jaren een onrijpe vrucht, een
misbaksel, een misgeboorte tot
stand is gekomen", aldus de
heer v. Oord.
Hij voegde er nog aan toe dat,
wanneer kamergeleerden enz. hier
regeren het tot dergelijke toestan
den komt. Beter ware het geweest
de gemeente dit zelf te laten doen,
dan was dit stukje echt Zeeuws
natuurgebied de Schouwse West
hoek met al zijn schoons zo geble
ven. We moeten komen tot een
harmonische ontwikkeling, waarin
de belangen van iedereen verant
woord zijn. „Ik blijf echter opti
mist", besloot de heer v. Oord zijn
beschouwingen over het streekplan
P. v. d. A.-standpunt
Wethouder v. d. Klooster be
treurde het in verband met het te
laat uitkomen van dit streekplan
ook de hand in eigen boezem te
moeten steken. „Hadden in het
verleden de gemeentes de hoofden
bij elkaar gestoken, dan was er
misschien iets anders uit de bus
gekomen", meende de wethouder,
die vervolgens zei: „Voor mij is
het plan aanvaardbaar met be
hoorlijke correcties".
Vooral een betere verdeling van
kampeerterreinen en terreinen voor
villagebouw vroeg de heer v. d.
Klooster, die er nog aan toevoegde:
„De zon de zee, het duin en de
bossen zijn voor iedereen". De
gronden rond de duinen moesten
aangekocht zijn voor parkeerter
reinen. Ze moeten nu losgemaakt
worden uit partikulier bezit".
(Zie vervolg op pagina 3)