VOOR 35 JAAR
Allerlei van het
vaderlandse erf
EEN JAAR NEDERLANDSE
BINNENLANDSE POLITIEK
i'-v.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE zaterdag 30 december i9«i No. 19100
Dit jaar kwamen eindelek de
zilveren rijksdaalders terug, die de
inmiddels twintig jaar oude zilver-
bonnen gingen vervangen. Nu er
bijna een jaar verstreken is, ziet
men de papieren rijksdaalders niet
zoveel meer, maar ze zijn nog niet
geheel uit de circulatie verdwenen.
De grootste sportbelevenis van
het jaar was de klinkende overwin
ning van de Utrechtse Anton Gee-
sink op de Japanse judoka's. Te
Parijs werd hij wereldkampioen.
In februari trad de Maas buiten
haar oevers en teisterde een deel
van het zuiden van ons land. Erger
hadden onze zuiderburen de Bel
gen het te verantwoorden.
Nadat wij het twaalf en een half
jarig regeringsjubileum van onze
vorstin hadden herdacht, kwam het
probleem van de vijfdaagse werk
week in het centrum van de be
langstelling te staan. In de loop van
dit jaar werd deze vijfdaagse werk
week zeer snel gemeengoed. In alle
sectoren van het bedrijfsleven, die
zich dit maar even konden permit
teren, werd deze verkorte arbeids
week ingevoerd. Over het algemeen
wel met succes.
Ondanks deze verkorte werkweek
ontstond toch weer een zekere so
ciale onrust. Er zijn diverse groe
pen in ons volk die zich wat hun
salariëring betreft nog tekort ge
daan voelen. We behoeven hierbij
maar te denken aan de leraren, de
hogere ambtenaren en de politie en
verpleegsters. Zeer veel stof deed
de dreigende staking bij het radio-
en televisiepersoneel opwaaien.
Hier staan de zaken wel uiterst
merkwaardig. Werkgevers en werk
nemers zijn accoord wat betreft een
salarisverhoging van deze werkne
mers, maar de overheid weigert
haar medewerking om tot nu toe
duistere redenen. Inmiddels werd
hun werktijd ook verlengd, doordat
de televisie meer zenduren kreeg
toegewezen.
Tegenslagen
De bijzonder onaangename gang
van zaken deze zomer bij de spoor
wegen vond ook voor een deel zijn
oorzaak in ontevredenheid bij het
spoorwegpersoneel. De ontworpen
zomerdienst van de N.S. bleek
moeilijk uitvoerbaar en dit was de
druppel die de maat deed overlo
pen. Het ging steeds slechter met
deze dienst en het gevolg was, dat
de N.S. genoodzaakt werden de
dienst aanmerkelijk te vereenvou
digen. Geruime tijd heeft deze na
righeid zijn stempel gedrukt op de
vervoerszaken in Nederland. Ook
de post kwam overal te laat.
In de Rotterdamse haven deed
zich een ramp voor, zoals onze ha
vens nog niet gekend hebben. Ze
ven personen zijn omgekomen door
verstikking en een twintig kregen
gasvergiftiging, toen er een lek
kwam in de koelinstallatie aan
boord van een der schepen.
In september kwam Oldenzaal in
het nieuws door een ware veldslag
die hier geleverd werd tussen man
schappen van de rijkspolitie en in
le Twentse industrie werkzame
Italiaanse en Spaanse arbeiders. De
oorzaak hiervan was de discrimi-
xatie waaraan deze buitenlanders
n Oldenzaal bloot stonden. Ver
schillende van deze werknemers
namen ontslag en keerden naar hun
and terug.
Dit jaar verloor Nederland door
'iet overlijden van prof. Sjoerd
Gerbrandy een van zijn prominent
ste parlementariërs. De heer Ger
brandy werd door vriend en tegen
stander gewaardeerd als mens en
politicus. Vooral als minister-pre
sident tijdens de oorlog in Engeland
maakte Gerbrandy naam. Met hem
ging een groot Nederlander heen.
Vreemde capriolen maakte de zo
mer, die als uitzonderlijk nat te
boek staat.
Geruchtmakende gebeurtenissen
Het verplichte lidmaatschap van
het Landbouwschap is diverse boe
ren een doorn in het oog. Deze zo
genaamde Vrije Boeren hebben zich
aan het einde van het jaar danig
geweerd. Toen het Landbouwschap
grond van enigen van hen gedwon
gen wilde verkopen, aangezien deze
boeren niet aan de verplichtingen
van het Landbouwschap wensten
te voldoen, kwamen de boeren in
aktie. Zij versperden met tractoren
en landbouwwagens de wegen bij
Putten en Nijkerk, doch door tact
vol optreden van de rijkspolitie
werden grote onaangenaamheden
voorkomen.
De Nederlandse Televisiestichting
vierde in oktober haar tienjarig ju
bileum. De PTT boekte de miljoen
ste toestelbezitter. Een en ander
ging met de nodige feestelijkheden
en spotternijen gepaard. Het gemis
aan een tweede programma deed
zich steeds sterker gevoelen. Radio-
Hilversum moest een aantal luis
teraars afstaan aan de „piraten
zender" Veronica.
De Baarnse moordzaak waarin
de gemoederen van het publiek da
nig in beroering werden gebracht
en moeilijkheden bij de Brandaris
verzekeringsmaatschappij uitstel
van betaling moest vragen; een
grote verduistering bij de Amster
damse Bank en enkele geruchtma
kende zedenmisdrijven vormden de
schandaaltjes, waarin het publiek
sterk was geïnteresseerd.
FINANCIËN EN ECONOMIE
In 1962 zwakkere
economische groei
verwacht
HAMBURG, 27-12. Volgens een
prognose van de afdeling conjunc-
tuuronderzoek van het Welt-Wirt-
schaft9 Archiv te Hamburg zal de
economische groei in West-Duits-
land in het komende jaar gerin
ger zijn dan in 1961 gemiddeld het
geval was. Naar de mening van
het onderzoeksbureau zullen er
slechts hier en daar spanningen
ontstaan, vooral in de bouwsector.
Het eerste half jaar zal vermoede
lijk conjunctureel zwakker uitval
len dan de tweede helft.
Volgens de prognose zal de lang
zame expansie in het overige West-
Europa zich eveneens voort zetten.
Het onderzoeksbureau verwacht,
dat er in de loop van het jaar van
de wijzigingen in het teren op de
voorraden en de geleidelijk weer
toenemende exporten naar overzee
se agrarische en grondstoflanden
extra stimulansen tot expansie zul
len uitgaan. Bij een verdergaande
opleving zal echter de betalings
positie van de Verenigde Staten
nog slechter worden. Er is daaren
tegen een verbetering te verwach
ten in de buitenlandse handel van
de grondstoffenlanden.
Kwestie V.N.-kosten
voor Internationaal Hof
DEN HAAG, 28-12. Het Interna
tionaal Gerechtshof heeft van de
Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties een verzoek ontvan
gen om een adviserende uitspraak
over de vraag of de kosten van de
V.N.-operaties in Kongo en van die
in het gebied van Gaza in 1965 tij
dens de Arabisch-Israëlische bot
singen „uitgaven van de organisa
tie vormen", aldus heeft de griffie
van het hof medegedeeld.
In 1961 werden de eerste spaarpremies uitgereikt aan twee „Zilver-
vloot"-spaarders, die reeds in 1958 een spaarovereenkomst tekenden.
wiebelen op rand van kabinetscrisis
Nog vóór de kalenders van dit
jaar werden opgehangen, werd Ne
derland in een kabinetscrisis ge
stort. De A.R. was ontevreden over
het beleid van haar eigen minis
ters. De kabinetscrisis heeft in de
A.R. heel wat deining veroorzaakt.
De regeringspartijen waren ech
ter over het algemeen wel tevre
den met het kabinet met als gevolg
dat door bekwaam bemiddelen en
hard werken van de inmiddels
aangewezen informateur, prof. mr.
W. G. de Gaay Fortman, prof. dr.
de Quay koningin Juliana heeft
verzocht de ontslagaanvrage van
zijn kabinet als niet gedaan te be
schouwen. Hetgeen neerkomt op
het terugkeren van het oude ka
binet in ongewijzigde vorm.
Zowel de Kamer als de minister
hebben wat water in de wijn ge
daan en in wezen bleef de toestand
dus zoals ze was. De Tweede Ka
mer had door dit incident slechts
een achterstand van een week op
gelopen.
De Nederlandse regering kwam
trouwens voor verschillende be
langrijke zaken te staan in de loop
van het jaar 1961.
Begin maart werd na een lang
durige nachtelijke spoedzitting be
sloten het Duitse voorbeeld na te
volgen en de Nederlandse gulden
te revalueren met 5 procent. Aan
vankelijk vreesde men dat de ge
volgen voor Nederlands export
misschien bijzonder onprettig zou
den zijn, aangezien het Neder
landse produkt met 5 procent zou
stijgen in prijs. Het blijkt echter,
dat de zwartkijkers ongelijk heb-
bengekregen. Natuurlijk heeft de
revaluatie wel een zekere ongun
stige invloed op de export gehad,
maar toch niet in die mate, als ve
len hadden verwacht.
Dreiging bleef
Even dreigden er weer ernstige
moeilijkheden toen de minister
voor o-, k. en w.r mr. Cals, dreig
de zijn portefeuille neer te leggen
wanneer de Mammoetwet tot re
geling van het voortgezet onder
wijs zou worden verworpen of
daarin fundamentele wijzigingen
door amendementen zouden wor
den aangebracht .Ook deze kwes
tie is met een sisser afgelopen.
Even vroeg men zich af, of het
kabinet De Quay andermaal ge
spietst zou worden op de pieken
der oppositie. Het ging in dit ge
val over de nieuwe regeling van
Zeer veel fraais
verscheen op de
kalendermarkt
Ook voor 1962 is de „kalender-
markt" weer rijk voorzien en vele
firma's, instellingen en bedrijven
hebben zich beijverd iets goeds toe
te sturen aan de relaties. Vaak
overtreft het foto-grafisch- en /of
kunstzinnig element dat der rekla.
me en zulks moet men als symp
toom van de goede ka lender loven.
Evenals vorig jaar bracht Esso
een fraaie foto-kalender uit, met
groot formaat kleurenopnamen uit
diverse landen als; Zwitserland,
Denemarken, Italië, Oostenrijk,
Spanje, Noorwegen, België, Duits
land, Zweden, Engeland, Portugal
en Frankrijk. Een vrijwel Europe
se kalender dus, die het uitstekend
doet Het Open Deur-werk en de
Bijbel Kiosk Vereniging gaven een
kalender uit die frappeert door zeer
originele zwart/wit foto's. Hierbij
aansluitend staat op de achterkant
der (veertiendaagse) kalenderbla
den een pakkende tekst afgedrukt.
Een zeer aparte kalender.
Sabena-kalender
De Belgische luchtvaartmaat
schappij deed een groot formaat
kalender het licht zien, waarin de
zonsondergang in de verschillende
werelddelen, het fotografisch mo
tief vormt. De kleurenfoto's mogen
indrukwekkend worden genoemd
en tonen het afscheid van de zon
aan vele vreemde kusten en stran
den. Het aan de luchtvaart herin
nerend motief, mag een trouvaille
I worden genoemd en had een su-
blieme kalender tot gevolg. Onder
het motto: „Kinderen van één Va
ia» der" gaf de Bijbel Kiosk Vereni-
Vreemde capriolen maafcle de zomer van het afgelopen jaar. Een plaatje genomen op 2 augustus, om 11.15 iging (e Amsterdam een scheur-
's morgens. dagkalender uit. Boven het kalen-
X- - -
de algemene kinderbijslag. De ver
dere ontwikkeling heeft geleid tot
het ontslag nemen van minister
Rooy van sociale zaken en volks
gezondheid. De minister had zo
ontaktisch gehandeld en een zo
star standpunt ingenomen, dat hij
de Kamer bizonder boos had ge
maakt. Zijn conclusie was ont
slagaanvrage. Het kabinet steun
de hem niet, met als gevolg dat
er geen regeringscrisis uit voort
vloeide. Hij werd opgevolgd door
dr. G. M. J. Veldkamp, staatssecre
taris van economische zaken.
Niét over rozen
Maar ook h$l pad van de nieuwe
bewindsman ging niet over rozen.
De K.V.P. bleek niet accoord te
kunnen gaan met het gewijzigde
wetsontwerp algemene kinderbij
slag. Tenslotte komt die kinder
bijslag er toch.
Toch ontsnapte Nederland ter
nauwernood aan kabinetscrisis op
het einde van het jaar, toen in de
Tweede Kamer de minister van fi
nanciën prof. dr. J. Zijlstra, „het
onaanvaardbaar voor mij en het
hele kabinet" liet klinken in ant
woord op de vraag wat er zou ge
beuren als een van zijn belasting-
ontwerpen zou worden verworpen.
Na een langdurige schorsing
kwam de leider van de K.V.P.
mededelen, dat zijn fractie in ver
band met de gespannen wereldr
situatie op het ogenblik geen ka
binetscrisis wilde riskeren. „Wij
zullen de minister steunen, maar
verplichten ons tot niets in de ko
mende maanden". Dat is wel een
dreigende taal, die misschien zou
kunnen wijzen op de kans van een
kabinetscrisis in het komende jaar,
of althans zeker een zware strijd
tussen de minister en de Kamer
over belastingzaken. Wanneer we
daarbij nog rekenen de gevaren
die dreigen rond de algemene Kin
derbijslagwet, dan mogen we con
cluderen, dat het kabinet een
spannend 1962 tegemoet gaat.
Wat bracht het
jaar 1926
De traditie van overzichten schrtf-
ven voor de Oudejaarskranten is
al oud en by de jaarwisseling 1926-
1927 is het niet anders gegaan. Na
tuurlijk is déze jaarwisseling maar
willekeurig gekozen. Het is vyf en
dertig jaar geleden, lang genoeg om
„oud nieuws" op te leveren, an-
dersztyds niet zolang, dat het me
rendeel der lezers het zich niet
meer zou kunnen herinneren.
Het buitenlands overzicht begint
met Japan, in welk land in de
kerstnacht de mikado, keizer Jos-
jihito overleed, een keizer, die toen
nog zeer „heilig" was.
In China was het hommeles in
1926. Sterke rode invloeden waren
reeds toen merkbaar en talrijke
opstanden brachten benauwde uren
teweeg voor de blanken, die zich
In eigen afgebakende woonconces-
sies ophielden.
Ook in het voormalige Ned. Oost-
Indië werden rode invloeden merk
baar. Een reusachtige aardbeving
teisterde eind juni Sumatra's west
kust.
Krassin, één der toenmalige gro
ten in Sowjet-Rusland, overleed,
dij liet36 miljoen gulden na.
In Roemenië sukkelde koning
Ferdinand met zijn gezondheid.
In Griekenland riep generaal
Pangalos zich tot dictator uit, maar
later in het jaar duikelde hij al
weer. De Joegoslavische staatsman
Pasjitsj overleed. Hij was werk
zaam tot heil van het land. Een
geesteskranke Engelse dame schoot
Mussolini door de neus, maar de
dictator bleef de snaren van de
Italiaanse volksziel bespelen. Span
je rekende af met de onruststoker
Abd-el-Krim. Portugal beleefde een
militaire revolutie. Een Hagenaar
ontdekte een enorme bankbiljet-
tenvervalstng in Hongarije. Duits
land werd lid van de Volkenbond.
Franse en Duitse ministers hielden
geheime besprekingen, om de nog
altijd slechte verhouding tussen
beide landen wat op te lappen. Een
enorme ontploffing en een dito or
kaan betekenden rampen voor de
V.S.
Binnenland
In Nederland kwamen overstro
mingen voor. Half januari, na een
periode van veel vocht, viel een
felle vorst in. De nood in de over
stroomde Gelderse en Overpsselse
dorpen steeg. Gelden, bijeenge
bracht voor de viering van het
zilveren huwelijksfeest van het
koninklijk paar, werden in een wa
tersnoodfonds gestort. Na een cri
sis formeerde minister de Geer een
kabinet. Het Ned.-Belgisch Trac-
taat werd aangenomen. Het kerke
lijk erf werd beroerd door de
kwestie-Geelkerken.
Schouwen-Duiveland
Zierikzee zag zich verrijkt met
een Kweekschool. Hard werd ge
werkt aan de elektrificatie van het
eiland, maar voorlopig nog slechts
met de mond. In het gebouw van
school B werd de Eerste Zierikzee-
sche Landbouwhuishoudschool ge
opend. Bij één van twee branden
te Zierikzee kwam veel vee om het
leven. Het waterschap Schouwen
sukkelde met de heffing op het ge
bouwd.
Alles bijeengenomen was 1926
ook niet zo'n paradijselijk jaar. Een
troost voor hen die menen, dat het
alleen in deze tijden onrustig in de
wereld is. De conclusie moet ech
ter wel zijn: „er is niets nieuws on
der de zonl"
Een belangrijk feit op onderwijsgebied in 1961 was de ingebruikneming
van het nieuwe u.l.o.-scholencomplex in Malta. Een kijkje in de fraaie
school.
darium treft men kinderen aan uit
verschillende werelddelen. Reeds
eerder werd besproken hier de pit
tige Pro Juventute-kalender, die
beelden brengt van het koninklijk
gezin.
Jo Spier tekende in zijn nog al
tijd onnavolgbare stijl de plaatjes
bij de kalender van de Nederland
se Spoorwegen, een frisse kalender
waarop de trein, als ge-ijkt ver
voermiddel uiteraard niet ont
breekt.
Voorzien van prachtige pastel
schilderingen van hondenfiguren
verscheen een kalender van de
N.V. Levensverzekering Mij. „Vi-
talis" te Nijmegen. De uitgever
sprak - en met recht - van een „Vi-
talis"-kunstkalender 1962.
De „Pan-Am"
De „Pan American" is present
met een kalender, waarop - hoe
kan het anders - de wereld prijkt
in goed getroffen kleurenfoto's van
bescheiden formaat. Op deze ka
lender treft men beelden aan uit
Hawaii', Caraibische zeegebied,
Iran, Italië, Japan, Spanje, Enge
land, Frankrijk, Hongkong, Brazi
lië, Argentinië, Oostenrijk en Ame
rika.
Mobil-Oil bracht een zeer gevoe
lige kalender uit met motieven,
ontleend aan het volksleven in de
verschillende landen. Op deze ka
lender b.V.volksdans in Portugal,
dorpsmarkt in Joego-Slavië, straat
muzikanten op Sicilië enz.
Een kalender zonder illustraties,
maar met handig kalendarium
bracht Vesta-levensverzekering uit.
Het betreft hier een maandkalen-
der.
Ook de D.A.F.-fabrieken te Eind
hoven zijn weer present met een
kalender, die de voertuigen toont
in verschillende Europese steden,
als Brussel, Rotterdam, Parijs en
op buiten- en binnenlandse wegen.
De P.Z.E.M. blijft de motieven
van andere jaren trouw en brengt
een kunstkalender met reproduk-
ties van P. J. C. Gabriël, Jacob H.
Maris („Schelpenvissers"), Josef
Israëls („Kinderen aan Zee") en H.
W. Mesdag („Onstuimige zee").
Zeer fraai is ook een kalender
van de Nederlandsche Lloyd, ver
zekeringsmaatschappij. Deze ka
lender brengt schepen van allerlei
soort, als; een staten jacht, een drie
masthoeker, veerpont, vissersbom-
men, tjalken e.d.
Enkelvoudige kalenders gaven
uit de Leidsche onderwijsinstellin
gen en het Verbond voor Veilig
Verkeer. Laatstgenoemde kalender
is buitengewoon geschikt voor de
kinderkamer, want de jeugd wordt
gewezen op de gevaren, die het
verkeer met zich brengt. Een met
il een verzameling kalenders, die
er wezen mag en uiteraard is het
allemaal nog maar een „snufje uit
vele".
Deze week
geen sporttoto
DEN HAAG, 28-12. De sporttoto
van zaterdag 30 december, nummer
62, waarbij gespeeld zou worden
op de wedstrijden van de Engelse
league, komt te vervallen. De laat
ste week van het jaar 1961 wordt
dus „totoloos".
Tweeling omgekomen
door zuurstofgebrek
DEN HAAG, 28-12. De eenjarige
tweeling van het gezin W. uit de
Fultonstraat is om het leven ge
komen, vermoedelijk door gebrek
aan zuurstof. De kinderen - twee
meisjes - lagen in een uitbouw in
bed en toen de moeder omstreeks
half elf hen wilde overbrengen naar
de box, bleken de kinderen geen
tekenen van leven meer te verto
nen. In de uitbouw brandde zowel
een kolen- als een petroleumka
chel. Naar de oorzaak van het on
geluk wordt nog een onderzoek in
gesteld, maar men neemt aan, dat
gebrek aan zuurstof de doodsoor
zaak is geweest.
De premier van India, Nehroe,
heeft op een persconferentie in
Nieuw Delhi verklaard, dat de In
dische actie tegen Goa tweemaal
is uitgesteld en dat zijn regering
„nagenoeg tot het einde" had ge
aarzeld geweld tegen de voormali
ge Portugese nederzettingen te ge
bruiken.
Bij Catanzaro in Italië zijn be
togingen gehouden in verband met
het ernstige spoorwegongeluk op
23 december, waarbij zeventig men
sen om het leven kwamen.