Ernstige gevaren bedreigen Schouwen-Duivelandse
natuurgebieden
NIEUWE ONTWIKKELING OP KOMST
Schouwsc duingebied waardevol maar teer
SCHOUWEN-WUIVELAND, 6-12. In verband met de te ver
wachten toeloop van recreanten, als gevolg van de aanleg van dam
en brug, waardoor de verbinding noord-zuid zoveel gunstiger
wordt, doet zich het probleem voor in hoeverre mag worden gere
kend op een verlies van natuurgebieden, welke zullen moeten wor
den opgeofferd indien de beschikbare recreatieruimte niet toerei
kend zal blijken te zijn. In eerste instantie kan hierbij worden ge
dacht aan terreinen welke bestemd zijn voor de bouw van bunga
lows en weekend-verblijven. Daarnaast zullen parkeerterreinen,
picnicplaatsen, sportvelden en wat dies meer zij, een plaats moeten
hebben. Er zullen wegen worden aangelegd om de „natuurbehoef-
tigen" op de meest comfortabele wijze naar de gewenste plaatsen
te leiden, desnoods op desbetreffend verlangen tot op het strand
of zelfs tot in het zeewater.
Naarmate de Grevelingen-
dam en het Haringvliet-
brugplan groeien, nadert
het moment dat Schouwen-
Duiveland eiland af zal zijn
en dan eerst komen de
grote problemen voor flora
en fauna, met name van het
Westhoekse duingebied. Er
zal - dat staat wel vast -
een harde strijd moeten
worden gevoerd, voor be
houd van 't natuurschoon.
In nevenstaand artikel
geeft de entomoloog de heer
W. J. Boer Leffef te Apel
doorn, verbonden aan het
R.I.V.O.N., een inzicht in de
grote gevaren, die voor het
natuurbehoud dreigen. We
hopen dat het belangwek
kend artikel zal mogen bij
dragen tot een juist begrip
van de belangen, die op het
spel staan.
Dit betekent o.a. dat de gebie
den waardoor deze karavanen zich
gaan bewegen, in de eerste plaats
overspoeld worden door benzine
en dieseldampen in combinatie met
stofdelen en andere verontreinigin
gen. Dit heeft voor de vegeatie de
zer terreinen een maximale ver
ontreiniging ten gevolge, zoals be
wezen is. Tenslotte leidt dit tot een
vermindering van de groeiproces
sen, waardoor aan het terreinas-
y
-'.C--f-
rust voor plant en dier
enkel opzicht meer te vergelijken
met de handelingen van de natuur
lijk gebleven wezens, ze zijn zelfs
natuur-vijandig geworden en pas
sen niet meer in het natuurleven.
Wanneer daarom dit natuurvij-
andlg geworden mensdom wordt
losgelaten op dat uiterst gevoelige
natuurleven, zal het daarin een
bijna onherstelbare chaos veroor
zaken, of het zelfs totaal vernieti
gen. Dat is om vele en doorslagge
vende redenen allerminst gewenst.
Voortdurende strtfd
Zolang echter bij een relatief
kleine groep het wetenschappelijke
gefundeerde besef bestaat, dat de
mensheid met de opoffering, (ver
nietiging) van het laatste natuur
terrein (natuurleven) daarmede ook
peet duidelijk merkbare schade
wordt toegebracht. Behalve het
landschappelijk schoon, zal de we
tenschappelijke waarde ervan af
nemen en uiteindelijk worden te
ruggebracht tot op een volkomen
waardeloos minimum. Uit de be
staande correlatie van flora en
fauna kan logischerwijze worden
afgeleid dat verarming van de eer
ste, die van de laatste ten gevolge
heeft. Bovendien is de factor rust
van essentieel belang voor de in
standhouding van het bestaande
biologische aspect der natuurter
reinen. Druk verkeer, in welke
vorm ook, verjaagt de dieren uit
hun schuilplaatsen, vertrapt voe
dingsbodem (planten) nesten, op de
grond levende faunabestanden (ha
gedissen, keversoorten, enz.), en
ontstaat uiteraard brandgevaar,
kortom, we zien een geleidelijke
eigen milieu heeft geschapen, zich
in de loop van zijn bestaan een
eig enmilieu heeft geschapen, zich
heeft gedistancieerd van zijn oor
spronkelijke biotoop, de natuur,
zijn zijn verrichtingen even zoveel
anders geworden. Zij zijn in geen
A
WKÊMÊÈMÏ?
Ëpr
v' -
prijsgeven is onverantwoordelijk
gevoelige natuur
haar laatste bestaans-voorwaarde
prijsgeeft, zal door deze worden
gestreden voor het behoud van de
voor onze geestelijke en lichame
lijke gezondheid onontbeerlijke na
tuurterreinen. Het is daarom on
verantwoord wetenschappelijk
waardevolle terreinen of land
schappelijk schone gebieden prijs
te geven aan dat gedeelte der be
volking hetwel zich niet bewust is
van deze waarden, en nog niet de
instelling heeft zich op de juiste
wijze te recreëren. Bovendien zal
er op moeten worden toegezien ge
bieden te bestemmen voor meer
materieel begunstigden waarvoor
deze aan het algemeen belang wor
den onttrokken. De totale opper
vlakte van de voor recreatieve
doeleinden te bestemmen terreinen
in Nederland staat, in verband met
een billijke verdeling over het be
volkingsaantal, geen roofbouw toe
ten behoeve van de enkeling.
Voor het behoud van de weten
schappelijke waardevolle en land
schappelijk schone terreinen, wel
ke uiteraard niet voor recreatieve
doeleinden in aanmerking mogen
komen, dienen speciale maatrege
len ter bescherming te worden ge
nomen. Natuurlijk blijft voor se
rieus belangstellenden de moge
lijkheid te alle tijde open deze „re
servaten" te bezoeken. Het duin
gebied van het eiland Schouwen is
op grond van vele aspecten, waar
devol. Het bevat vele milieus, wel
ke uit botanisch en faunistisch
oogpunt intens belangrijk zijn. Zij
vormen onderzoekskernen die in
niet geringe mate zullen bijdragen
tot de biologische wetenschap in
Nederland. In vele gevallen bete
kenen zij schakels, zonder welke
het niet mogelijk zal zijn door te
dringen in deze ethologie (gedach-
tenleer) en oecolqgie van vele
planten en vooral diersoorten. Het
is daarom van nationaal belang de
juist oplossing te vinden voor het
recreatieve gebruik van dit gebied.
De illustratie van: „wie het onder
ste uit de kan wil hebben, krijgt
het deksel op de neus" zou wel
licht nergens beter passen dan
hier.
Deels goede, deels slechte berichten
over de wateroverlast
Kritieke toestand b(j Gramsbergen (Overijssel)
DEN HAAG, 0-12. Uit de ver
schillende delen van ons land waar
men in de laatste da'gen met wa
teroverlast te kampen heeft gehad,
komen deels goede, deels slechte
berichten binnen.
In het algemeen is de situatie in
het uiterste noordoosten van ons
land en even zuidelijker daarvan
slechter dan in het middenoosten
en in het midden. Op dit ogenblik
lijkt de toestand het meest kritiek
te zijn in het gebied van het wa
terschap „De Boven-Vecht" in de
omgeving van Gramsbergen. Daar
is het water woensdagmorgen over
de dijk van de Overijsselse Vecht
gestroomd en het loopt nu, zonder
dat er echter daadwerkelijk gevaar
voor deze stad bestaat, in de rich
ting Coevorden.
Zandzakken
Tengevolge van het overstromen
van de dijk zijn enkele landerijen
onder water komen te staan. Boe
ren, geholpen door leden van ver
scheidene jongerenorganisaties uit
Gramsbergen, zijn begonnen rond
een tiental boerderijen dijkjes van
zandzakken te leggen. De water
overlast in dit waterschap wijt men
voornamelijk aan het feit, dat in
het Duitse graafschap Bentheim
evenals in zuid-oost Drente in de
laatste jaren veel landerijen zijn
opgenomen in de waterbeheersing.
Al-het overtollige water moet nu
worden afgevoerd via de Over
ijsselse Vecht die echter (hetgeen
door uitdieping en verbreding zou
kunnen geschieden) nog niet is
aangepast aan de nieuwe situatie.
Ingezonden
Reumatiek
Griep
Migraine
Menstruatiepijn
Verkouden
Hoofdpijn
Spit
mededeling
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
TOGAL HELPT
RECHTSZAKEN
Vyftien jaar gecist
tegen bejaarde moordenaar
AMSTERDAM, 6-12. Een gevan
genisstraf van vijftien jaar met af
trek heeft de officier van justitie
bij de rechtbank in Amsterdam
geëist tegen de 72-jarige gepensio
neerde kapperspatroon G. A. de G.
uit Amsterdam, die op 24 maart jl.
in zijn woning aan de Bonaire-
straat eerst zijn 73-jarige vrouw
wurgde en later zijn 41-jarige de
biele zoon bij thuiskomst achttien
hamerslagen toebracht en eveneens
wurgde.
Richtlijnen voor boeren en tuinders
bij radio-actieve neerslag
Binnenkort van regeringswege te verwachten
DEN HAAG, 6-12. De Nederland
se boeren en tuinders zullen bin
nenkort worden voorzien van richt
lijnen, hoe zij met vee, gewas en
de voor aflevering bestemde voe
dingsmiddelen dienen te handelen
en hoe zij de bedrijfsvoering kun
nen inrichten ingeval van het op
treden van radioactieve neerslag
tengevolge van kernontploffingen.
Het ministerie van landbouw en
visserij deelt mede, dat aan alle
land- en tuinbouwbedrijven in ons
land een kaart met beknopte richt
lijnen voor voorzorgs- en bescher
mingsmaatregelen tegen radio-ac
tieve besmetting zal worden ge
zonden.
Boeren en tuinders ontvangen te
gelijkertijd een door het ministerie
uitgegeven brochure „Radioactieve
neerslag en landbouw", waarin de
ze richtlijnen en de aanbevolen
maatregelen nader zijn verklaard
en toegelicht. Bij waarschuwing
voor naderende radio-actieve neer
slag, bij alarm voor onmiddellijk
gevaar en in de periode na het op
treden van deze neerslag zullen op
de bedrijven van land- en tuin
bouw voorzorgs- en beschermings
maatregelen moeten worden geno
men, die in normale omstandighe
den kunnen worden voorbereid.
Ondanks de storm
zette Sint in de Westhoek toch door
Opgewekt bezoek aan enkele scholen
De westerstorm heeft Sinterklaas
bij zijn bezoek in de Westhoek,
weinig moeilijkheden in de weg ge
legd. Het bleef bij e enplotseling
grijpen naar een dartele mijter, die
wat onwennig, er door een speels
stormpje, plotseling vandoor wilde.
Zo hier en daar waren er bij het
uitstappen uit de auto ook wel on
verwachte moeilijkheden met de
kleding, waardoor op een zekere
plaats een gepettycoate Sinterklaas
met volle zeilen de plaats van be
stemming naderde, naarstig ach
tervolgd door een eveneens voor
de wind huppelende Piet.
In een kort onderhoud vertelde
Sint, dat een dergelijke stormach
tige ontvangst hem niet gelegen
valt en hij vooral in verband met
zijn kleding een rustiger omgeving
zeker zal appreciëren.
Reeds in de voormiddag trok de
goede Sint naar de kleuterschool,
waar de kleintjes, velen met hun
moeders, met angstige oogjes de
komst afwachtten. Een minzaam ge
ruststellend woord deed al spoedig
het ijs breken en was iedereen
weer op zijn gemak. De kinderen
zongen wat, voerden een paar
kleuter-toneelstukjes op en wer
den getracteerd.
Ook de beide wethouders, de he
ren v. d. Klooster en Vis waren
aanwezig. Hinderlijk was het ge
loop rond de school van opgescho
ten jongens.
„Hulptroepen"
Na de middag werd het voor Sint
te machtig; er werden hulptroepen
in het geweer geroepen, waardoor
twee scholen tegelijk verblijd kon
den worden. Allereerst de o.l.
school te Haamstede, die elk jaar
van dit kinderfeest een enorm
werk maakt en er een complete
toneeluitvoering aan verbindt,
waarbij de kinderen zelf als ar-
tisten fungeren. Daar de school
lokalen hiervoor te klein zijn, trok
de school naar de grote zaal van
hotel Bom, die geheel vol was.
Sint Nicolaas onderhield zich ge
ruime tijd met de kinderen .deelde
vermaningen uit, doch kon ook een
prettig geluid laten horen. Ook
hier werd gezongen, getracteerd,
terwijl de goede man ook het on
derwijzend personeel wat letters
aanbood.
Na zijn vertrek begon de toneel
voorstelling, waaraan ook dit jaar
weer zeer veel aandacht was be
steed. „Prof. Spillebeen", de nieu
we huisknecht", „de kleine nik
kertjes" en als laatste de televisie
uitzending met een echt beeld-
Predikant promoveert
op onderwerp
echtscheiding
KAMPEN, 6-12. Aan de theolo-
gische hogeschool te Kampen (sy
nodaal) is gepromoveerd de Aal-
tense predikant ds. J. Rinsema, die
een proefschrift verdedigde „Hu
welijk en echtscheiding in de bijbel
en in de moderne samenleving".
In zijn studie heeft dr. Rinsema
een poging gedaan een antwoord
te vinden op de vraag in welke op
zichten de veranderingen in de mo
derne maatschappij het huwelijks
leven hebben beïnvloed en in hoe
verre de huwelijksethiek hiermee
rekening heeft te houden.
Het onderwerp werd door dr.
Rinsema uitvoerig behandeld in een
sociologisch en theologisch gedeel
te. Enkele stellingen van dr. Rin
sema waren: dat het probleem van
de evangelisatie hierin bestaat dat
in het dagelijks leven van de ge
meenteleden het evangelie in on
voldoende mate geïntegreerd is on
der invloed van een onbewust dua
lisme tussen natuur en genade. Een
tweede stelling was: dat het ambt
van diaken dient te worden open
gesteld voor vrouwelijke belijden
de lidmaten in de Gereformeerde
Kerk in Nederland.
Skelet van dinosaurus
In het noorden van de Zuid-Afri
kaanse Kaapprovincie hebben ge
leerden van het Zuid-Afrikaanse
museum van natuurlijke historie
een volledig skelet van een dino
saurus gevonden. Men meent dat
het de eerste maal in de geschie
denis is dat een volledig skelet van
dit dier is aangetroffen. Ook wer
den resten van op vogels lijkende
reptielen gevonden.
scherm; elk stuk bewees dat ër
goed gestudeerd was. Vooral het
laatste stuk, vol afwisseling, oogst
te veel succes.
Eveneens in de middag werd de
o.l. school te Burgh door de Sint
bezocht. In beide klassen onder
hield Sinterklaas zich enige tijd
met leerkrachten en leerlingen, ter
wijl er natuurlijk gezongen werd
en de kinderen een tractatie werd
aangeboden.
Ook in de Chr. Nat. school werd
het Sinterklaasfeest gevierd.
Libanese „kruisdrager"
in Den Haag
DEN HAAG, 6-12. Op doorreis
naar New York is „kruisdrager"
Edmond Khayat, een Libanees uit
Casablanca, van beroep filmdistri
buteur, thans enkele dagen in Den
Haag .De heer Khayat ,die een vre-
destocht maakt en daarbij een
enorm kruis (vijf meter lang, 40
kg zwaar) draagt, zal vrijdag in
Den Haag demonstreren.
's Middags zal hij voor het vre
despaleis, waar hij om ongeveer
drie uur zal aankomen, betogen
dat in een groot aantal landen geen
vrijheid bestaat en honger heerst.
Het Internationale Hof van Justitie
zo meent hij, wordt mede in stand
gehouden door landen, waar hon
ger en onvrijheid heersen. De re
geringen van die landen, zo rede
neert Khayat, regeren ten onrechte
Daaraan verbindt hij de conclusie
dat het Internationale Hof zichzelf
moet ontbinden.
Bouwvolume 1962
voor het onderwijs
DEN HAAG, 6-12. In 1962 is, ge-
lijk aan dit jaar, f 275 miljoen be
schikbaar aan bouwvolume voor
scholenbouw, als onderdeel voor
het totale volume voor de sector ge
bouwen, groo.t 3050 miljoen gulden.
Dit deelt de minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen
mede in de zesde nota inzake het
bouwvolume voor het onderwijs. In
een bedrag van f 115 miljoen voor
gebouwen voor gezondheidszorg
zijn de academische ziekenhuizen
begrepen. Deze vallen dus buiten
de f 275 miljoen. Voor het kleuter
onderwijs zal 11 miljoen gulden be
schikbaar zijn, dit is onvoldoende
om de achterstand in te halen en
om voldoende kleuterscholen in
nieuwe wijken te stichten.
Nog meer meisjes
gaan judo leren
BRUMMEN, 6-12. De meisjes van
de huishoudschool van de Gelderse
Maatschappij van Landbouw in
Brummen zullen een cursus van
zes maanden in zelfverdediging
krijgen. De school telt ruim 200
leerlingen. De bedoeling is de meis
jes - die voor een deel grote af
standen per fiets moeten afleggen
om de schooi te bezoeken - meer
zelfvertrouwen te geven voor het
geval zij onderweg worden lastig
gevallen.
Op een buitengewone ouderavond
die onder leiding van de directrice
mej. Hildebrand is gehouden, heeft
een judo-leraar een korte uiteen
zetting over zelfverdediging gege
ven en een demonstratie gehouden.
Van de ruim 70 ouders die deze
avond bijwoonden was niemand
tegen.
De meisjes zullen een uur les per
week krijgen, aansluitend op de
normale lesuren.
Tsjombe
terug naar Katanga
PARIJS, 612. Na tegenstrijdige
berichten over het tijdstip van zijn
terugkeer naar Katanga blijkt de
Katangaanse leider, pres. Tsjombe,
toch op woensdagavond uit Parijs
te zijn vertrokken. Het vliegtuig
waarmee hij de reis naar Brazza
ville maakt, is woensdagavond om
half twaalf van het Parijse vlieg
veld La Bourget opgestegen.
Uit de tentoonstellingszaal van
een Londense kunsthandel is een
Nederlands schilderij ter waarde
van een kleine zestienhonderd gul
den ontvreemd. Het betreft hier
een in 1850 door de Amsterdamse
schilder Jan Jacob Spohler op het
doek gebracht wintergezicht.
Lichte vorst in de nacht
Verwachting tot vrijdagavond:
Aanvankelijk opklaringen en op de
meeste plaatsen droog; morgen
weer toenemende bewolking met
later op de dag in het westen en
zuiden van het land mogelijk enige
regen of sneeuw; vannacht vrijwel
overal lichte vorst, morgen over
dag dezelfde of iets lagere tempe
raturen; aanvankelijk zwakke wind
later matige tot krachtige wind tus
sen zuid en oost.
8 dec. Zon op 8.33, onder 16.29.
Maan op 8.36. onder 17.25.
Nieuwe maan: 8 det. te 0.52.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
8 dec. 3.32 v.m. 15.41 n.m.
BROUWERSHAVEN
8 dec. 2.49 v.m. 15.04 n.m.
Springtij: 10 dec.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 7-12. Het K.N.M.I. deelt
mede: Een randstoring van een de
pressie boven Scandinavië trok de
afgelopen nacht over ons land en
veroorzaakte vrij veel buien waar
van sommige met flinke sneeuw
val. Intussen komt een hogedruk-
gebied, dat nu boven de Golf van
Biscaye is gelegen, snel naderbij.
In verband daarmede wordt een
heldere nacht verwacht met vrij
wel overal lichte vorst. Het hoge-
drukgebied wordt gevolgd door een
nieuwe oceaandepressie, die zich
echter maar langzaam in de rich
ting van Europa verplaatst. Het
neerslaggebied van de depressie
kan morgen later op de dag het
zuidwesten van het land bereiken.
Op de nadering van de nieuwe de
pressie neemt de wind weer toe uit
richtingen tussen zuid en oost.
Aan onze abonné's
Per 1 januari a.s. moet ons
kaartsysteem weer ver
nieuwd worden. Nu blijkt
dat diverse adressen van
abonné's inmiddels fout of
onvolledig zijn door ver
huizing, overlijden enz. Wij
verzoeken U daarom be
leefd, te willen controleren
of het adres waaraan de
krant gestuurd wordt, nog
geheel juist is. Is dit niet
het geval, dan gelieve U dit
foute adres met daarbij het
juiste adres (naam, straat
naam en huisno. enz.) op te
sturen aan
Adm. Zierikz. Nieuwsbode
Postbus 1, Zierikzee.
Koningin Elizabeth van Groot-
Brittannië is woensdag in Enge
land teruggekeerd na een bezoek
van een maand aan west-Afrika.
De hertog van Edinburgh is nog in
Afrika gebleven.
AMSTERDAM. Woensdagochtend
20 december zullen 40 taxichauf
feurs op de Nieuwe Hemweg te
Amsterdam (nabij Houtveem N.V.)
een demonstratie geven van zelf
verdediging.
Ingezonden mededeling
MET GRATIS CHOCOLADE