Belgen in Kieldrecht eten Schouwse „krukels"
als patates-frites
Oud-premier Reynaud van Frankrijk
sprak met Chroesjtsjef
De heer D. A. de Hooge maakt bij de Kon. Zeelandia
vier kruisjes vol
Zierikzee levert jaarlijks veertig ton zeeslakken!
dit produkt hier op gehouwen
door een bescheiden aantal
ouderen een aardig centje kan
worden bijverdiend ter verstevi
ging van de huishoudelijke kas
en dat Zierikzee met de kreukels
toch ook nog aan export kan
doen. Een export van zoals ge
zegd nog altijd zon 40 ton, dat
wil zeggen een waarde van ruim
15.000 gulden!
de heer A. Boot, een typische krukelaer
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode).
ZIERIKZEE. De 75-jarige heer
A. Boot uit Zierikzee is één van
de ouderen in de stad die dank
baar zijn voor hun A.O.W. maar
dankzij een goede gezondheid
en een aangeboren drang naar
zelfstandigheid dankbaar gebruik
maken van de mogelijkheid een
aardig centje bij te verdienen met
het vergaren van alikruiken of
kreukels („krukels"), de vooral
bij onze zuiderburen zo geliefde
eetbare zeeslakken. De slakken
zijn in België het hele jaar in
trek maar vooral als het kouder
wordt. Daarom wordt het in deze
weken langzaamaan weer druk
ker met de „krukelaers" langs de
dijken rond Zierikzee en vooral
bij het Schelphoekgat, dat na de
ramp de belangrijkste vindplaats
voor de rapers op Schouwen-
Duiveland is geworden.
De vraag in België is het gehele
jaar maar vooral des winters gro
ter dan het aanbod en daarom wor
den in de winter zowel de grote als
kleinere exemplaren geraapt, waar
in de zomer alleen de kleinere mo
gen worden geleverd. De handel in
de kreukels is op Schouwen-Duive-
land geconcentreerd bij de combi
natie firma D. Bleijenberg en W.
K. Schot, die de slakken van de
rapers afnemen voor de somma van
dertig cent per kilo en door-verko
pen en verzenden naar Yerseke.
Daar worden de kreukels gespoeld,
eventueel gekookt en getranspor
teerd naar Kieldrecht.
De Belgen daar eten ze als wij een
zakje patates-frites. Zij zijn be
paald verzot op deze zeeslak, die
ze kopen „per pint"; de kreukels
zijn er net zo geliefd als de wulk,
een groter soort alikruik, die in
Brussel warm aan een stalletje ge
kocht veel aftrek vindt.
Daarom blyft de vraag geduren
de het gehele seizoen groter dan
het aanbod, ondanks het feit dat
praktisch de gehele „oogst" van
Schouwen-Duiveland naar Kiel
drecht en omgeving en Antwerpen
wordt geëxporteerd. Deze „oogst"
betekent dan altijd nog ongeveer
40.000 kilo „krukels" per jaar, want
de firma Bleyenberg-Schot ver
zendt wekelijks gemiddeld 700
800 kilo kreukels naar Yerseke.
Het eigen gebruik op Schouwen
van de gedraaide grauwe zeeslak
is in de loop van de jaren zeer
sterk terug gelopen en bedraagt
thans praktisch nihil. Alleen om
streeks de tijd van Pasen zijn er
kreukels in de viswinkels te ver
krijgen en verschijnen ook de ven
ters op straat om te trachten het
typische zeebanket aan de man te
brengen.
Schouwen-Duiveland kent im
mers nog altijd het oude gebruik
van „krukels en krentebroad" met
de Paasdagen en dat is dan ook de
enige tijd dat de visboeren verze
kerd kunnen zijn van enige afzet
van de alikruik. Overigens moet
men geen al te grote dunk hebben
van deze „afzet" want ook dit
volksgebruik is sterk aan slijtage
onderhevig en vooral bij de jonge
ren zijn er tegenwoordig zeer velen
die hun neus ophalen voor de zee
slak. Overigens werd vorig jaar
met Pasen nog een deel van de Zie-
rikzeese jeugd op „krukels" ont
haald en wel op een onverwachte
plaats, namelijk te St. Hilaire in
Frankrijk, waar de kreukels een
bijzonder geliefd gerecht vormen.
De weken voor Pasen trekken ook
de „zelfverzorgers" naar de dijken
want vele families gaan er op uit
om naar het oude gebruik zélf de
Paas-kreukels te vergaren.
Intussen blijkt wel dat de
krukels" van Schouwen-Duive
land het op het eiland nog niet
zover hebben geschopt als in
België, want zeeslakken eten als
patates-frites is er hier bepaald
niet bij. Daarom is het echter
toch verheugend dat door de
voorliefde van de Belgen voor
De Westduitse
verkiezingen
BONN, 18-9. Een coalitie van
Christen-democraten en Liberalen
wordt als een zekerheid beschouwd
schrijft de politieke commentator
van het Westduitse nieuwsbureau
DPA op grond van verklaringen
van de leiders van deze partijen.
Hij acht het waarschijnlijk, dat
deze coalitie onder leiding zal staan
van prof. Ludwig Erhard, de chris
tendemocratische minister van eco
nomische zaken.
In christendemocratische kring
vraagt men zich af, welke houding
dr. Adenauer zal aannemen.
Dr. Eugen Gerstenmaier, de voor
zitter van de Bondsdag, heeft be
vestigend geantwoord op de vraag
of hij zich een kabinet zonder
Adenauer kon voorstellen.
De liberale leider Erich Mende
heeft zich bereid verklaard een
coalitie met de CDU aan te gaan,
maar niet met Adenauer als Bonds
kanselier.
Oost-Duitsland kan soevereine staat worden
KERKNIEUWS
De positie van de kerk
in Polen
WARSCHAU, 17-9. In de Poolse
R.K, kerken is zondag een herder
lijke boodschap van kardinaal
Wyszynski en zestig bisschoppen
voorgelezen, waarin wordt gezegd,
dat de ouders moeten waken over
het godsdienstonderwijs aan hun
kinderen. De R.K. kerk, zo wordt
gezegd, zal voortgaan met het ge
ven van godsdienstonderwijs en er
met alle middelen voor zorgen, dat
dit niet wordt belemmerd.
Het herderlijk schrijven was zo
danig gesteld, dat het de indruk
dat het episcopaat het niet
tot een openlijk conflict met de
overheid wil laten komen.
LANDBOUW EN VEETEELT
NETHEID OP DE BOERDERIJ
geeft voordeel
Netheid en orde op de boerderij
is niet alleen een kwestie van
schoonheidsgevoel, maar ook van
materiaalbesparing en arbeidsbe
sparing en organisatietalent. En
dan gaat het niet om de netheid
van de woning, daar dit het terrein
van de huisvrouw is, maar om die
in en om de bedrijfsgebouwen.
Op sommige bedrijven stralen u
de reinheid en de degelijkheid te
gen. Alles even schoon en ordelijk,
het gereedschap schoon en op een
vaste plaats. Ook de landerijen, de
teelten en het vee getuigen van
deze netheid en organisatie. Hebt
u wel eens uitgerekend, wat slor
digheid kostMotoren en trekkers
onverzorgd, roestig en vaak buiten
in de regen, rondom in het onkruid
en gereedschap zoek als men het
nodig heeft. Met slecht onderhou
den, roestig gereedschap is het
moeilijk te werken. Aankoeken van
grond aan ploeg, schoffel, schop
e.d. geeft moeilijkheden met het
v;erken en doet ze eerder verslij -
ten,. Er treden vaak storingen op
die veelal op de meest ongelegen
ogenblikken komen, als iedereen
druk is en ook de reparateur geen
tijd heeft, zodat vaak veel geld. en
man-uren verloren gaan.
In een tijd van dure en schaarse
arbeidskrachten speelt ook het tijd
verlies een zeer grote rol. Wat eert
tijd wordt er niet zoekgebracht met
het zoeken naar een bepaald stuk
gereedschap dat na het laatste ge
bruik op het land is blijven staan.
Veelal moet er dan nog de nodige
tijd aan besteed worden om het
voor het gebruik gereed te maken,
als bv. slijpen, smeren, roestvrij
maken enz.
Eerste vereiste op een bedrijf is,
dat er orde heerst, dus dat alles
netjes wordt schoongemaakt na
gebruik en terugkeert naar zijn
vaste plaats. U moet het a.h.w. ii
het donker kunnen vinden. Con
troleer na de arbeid even of alles
wel schoon op zijn plaats hangt of
staat.
Machines, trekkers enz. worden
na de campagne eerst grondig na
gezien en schoongemaakt, blanke
delen roestvrij gemaakt en ingevet.
Wrijvende delen geolied, onderde
len die versleten zijn als bv. schij
ven enz. worden gerepareerd of
vervangen. Verder wordt de gehele
machine opnieuw geschilderd, ban
den zonodig gerepareerd of ver
vangen en dan goed opgeborgen,
zodat wanneer u ze weer nodig
hebt, ze bedrijfsklaar staat.
Voor de winter moet gezorgd
worden dat tanks, koelers, slangen
en kranen geleegd worden om stuk
vriezen te voorkomen. Verder moet
rondom de boerderij ook gezorgd
worden voor de nodige netheid, zo
dat het geen moddertroep wordt,
waar het vervoer moeilijkheden
oplevert. Zorg voor de nodige ver
harding, met wat puin of stenen
kunt u al heel wat bereiken. Zorg
ook dat de toegangswegen, hek
ken, heiningen enz. in goede staat
zijn en blijven om narigheden en
schade te voorkomen.
Zeg nu niet daar heb ik geen
tijd voor", want de tijd die u daar
aan besteedt is beter besteed dan
vruchteloos zoeken of machteloos
staan als een machine niet werkt.
Het vee en de gewassen zullen er
wel bij varen, dus tenslotte u zelf
ook.
MARKTBERICHTEN
Aardappelen
ROTTERDAM, 18-9. Klei-aard-
appelen 35 mm. opwaarts, voor het
binnenland:
Bintje f 9,50-9,75; IJseïster f 8,75-
9,25.
Voeraardappelen f 1,50-2,25.
Prijzen berekend per 100 kg. en
op de handelsvoorwaarden vastge
steld voor de verkoop van con
sumptie-aardappelen op wagon,
schip of auto.
Granen en peulvruchten
ROTTERDAM, 18-9. Officieuze
noteringen per 100 kg.
Tarwe, basis 17 pet. vocht vol
gens monster, tot f 30,45 per schip,
franco fabriek; tot f 30,10 per auto.
Voedergranen - goed prijshou
dend: Maalgerst, volgens monster
f 24,50-26,25; Kippegerst, volgens
monster f 26,50-27,75; Rogge, vol
gens monster f 22-22,50; Haver,
volgens monster f 22-23,75.
Peulvruchten, franco Rotterdam:
Groene erwten, op monster, f 22,50
-26, prima kwaliteiten tot f 29;
Schokkers, op monster, f 23-26,
prima kwaliteiten tot f 31; Capu-
cijners, op monster, f 36.
MOSKOU, 18-9. Chroesjtsjef is
van mening dat Oost-Duitsland een
soevereine staat zoals China kan
worden, zonder dat deze door alle
landen „de jure" als zodanig is er
kend. Dit heeft oud-premier Paul
Reynaud van Frankrijk maandag
In Moskou op een persconferentie
meegedeeld. Hü heeft vrijdag drie
uur met premier Chroesjtsjef ge
sproken.
West-Berlijn als vrije stad en
Oost-Duitsland moesten zich jegens
elkaar verplichten zich niet te be
moeien met de zaken van de ander.
De vrije verbindingen van West-
Berlijn met de buitenwereld moe
ten volgens Chroesjtsjef worden
vastgelegd in een internationaal
verdrag dat bij de V.N. wordt ge
deponeerd.
Wat de aan West-Berlijn te ver
lenen militaire garanties betreft
heeft de Russische premier ver
scheidene oplossingen op het oog,
waartussen hij de keus aan het
Volgens een mededeling van de
Oostberlijnse burgemeester Frie-
drich Ebert heeft 99.86 procent van
de kiezers in oost-Duitsland zon
dag bij de aldaar gehouden ge
meente- en districtsradenverkie-
zing op de kandidaten van het
(communistische) Nationale Front
gestemd. Van het kiezerskorps was
98,71 procent opgekomen.
Westen laat. Er moet volgens hem
een scheidsgerecht komen voor de
oplossing van eventuele geschillen.
De partijen moeten daar op voet
van gelijkheid in vertegenwoordigd
zijn.
Chroesjtsjef heeft er geen be
zwaar tegen, dat de zetel van de
V.N. in West-Berlijn gevestigd
wordt.
SPORT
DUIVENSPORT
P.V. „Gevleugelde Vrienden"
Zierikzee
Behaalde kampioenschappen sei
zoen 1961.
Vitesse duif: 1. Fr. Maijs 147936
595 p.; 2. J .Verwest 147620 537 p.;
3. Feleus-Westenbrugge 202160 517
punten.
Hok vitesse: 1. Fr. Maijs 1546 p.;
2. J. Wiltenburg en Zn. 1485 p.; 3.
J .Verwest 1387 p.
Midfond duif: 1. Fr. Maijs 121736
785 p.; 2. J. Verwest 147620 713 p.;
3. Feleus-Westenbrugge 324665
536 p.
Midfond hok: 1. Fr. Maijs 1580
p.; 2. J. Verwest 1545 p.; 3. Gebr.
Krijger 1442 p.
Fond duif: 1. Fr. Maijs 325007
438 p.; 2. J. Wiltenburg en Zn.
273676 272 p.; 3. Fr. Maijs 147947
239 p.
Fond hok: 1. Fr. Maijs 983 p.; 2. J.
Wiltenburg en Zn. 471 p.; 3. J. C.
Dalebout 289 p.
Jonge duif: 1. Fr. Maijs 1002428
665 p.; 2. Feleus-Westenbrugge
1002206 630 p.; 3. J. Verwest
10021222 606 p.
Jonge duiven hok: 1. Gebr. Krij
ger 2157 p.; 2. Fr. Maijs 1992 p.; 3.
Feleus-Westenbrugge 1877 p.
Aangewezen duif alle vluchten
oud: 1. Feleus-Westenbrugge 324665
646 p.; 2. Gebr. Krijger 202163 616
p.; 3. Fr. Maijs 325001 527 p.
Eerstgelekende alle vluchten: I.
Fr. Maijs 3775 p.; 2. Feleus-Wes
tenbrugge 2907 p.; 3. J. Verwest
2804 p.
Generaal kampioen: 1. Fr. Maijs
6101 p.; 2. Gebr. Krijger 5023 p.;
3. J. Verwest 4851 p.
Navlucht duif: 1. Feleus-Wes
tenbrugge 1002232 349 p.; 2. idem
700205 271 p.; 3. J. Verwest 1149123
240 p.
Hok navlucht: 1. Feleus-Westen
brugge 841 p.; 2. A. Hagesteijn 694
p.; 3. J. Verwest 564 p.
BEKENDMAKING
Burgemeester en wethouders van
Zierikzee maken bekend dat de ge
meentelijke vuilstortplaats nabij
Levensstrijd voortaan op zaterdag
gesloten zal zijn.
Zierikzee, 18 september 1961.
Burgemeester en wethouders
van Zierikzee,
F. TH. DIJCKMEESTER,
burgemeester.
R. VAN OMMEREN, secretaris.
Eéu der eersten van het kantoor
Mail die de Zeelandia-wieleii richting geeft
ZIERIKZEE, 18-9. Wie bij de
Kon. Zeelandia N.V. in het privé-
kantoor van de heer D. A. de Hoo
ge komt te zitten en de man, die
hier de scepter zwaait eens goed
aankijkt krijgt de neiging het hoofd
te schudden en te zeggen: „Neen,
deze Zeelandia-funktionaris kan er
by het bedryf nog geen veertig jaar
hebben opzitten", tégen de ijzer
harde logica van cyfers, feiten en
data in. Maar de heer de Hooge is
wél jubilaris. Vandaag de dag - 19
september - maakt hy bij Zeelan
dia de vier kruisjes vol, maar men
zou het hem niet aanzeggen. Hy is
er rustig en kalm onder gebleven
en wie in Nederland ook last mag
hebben van „manager-ziekte", niet
de heer de Hooge, die - en dat is
dan het verschil met al die achter
liggende maanden en jaren - deze
week wel wat meer aan vroeger
denkt. Voor hem betekent „vroe
ger" altijd de pionierstyd, toen hy
als 16jarige begon „bij Doeleman",
nog niet vermoedend waar het al
lemaal op uit zou draaien.
Zijn eerste woorden in een al'
leraardigst gesprek dat wij met
hem mochten hebben, gelden dan
ook wijlen de heer H. J. Doeleman,
de grondlegger van het bedrijf, een
man met een werkdrift en „pus
hing power", waaraan de heer de
Hooge nog vaak terug moet den
ken. Vooral in die eerste „wilde
tijd" was het driftige enthousiasme
van de „oude baas" het allesbe
heersende element bij Zeelandia
toen de heer de Hooge als 16-jarig
„broekje" bij Zeelandia was opge
doken als tweede man op kantoor.
Als enig administratief personeels
lid was er al eerder de heer J. Le-
gemaate. De begintijd uit de doe
ken doen zou meer vergen dan een
aantal krantenkolommen, maar
met betrekking tot de werknemers,
met voorop de heer de Hooge - om
dat hij ook een snufje verstand had
van techniek - wordt alles gety
peerd mét het woord „manusje van
alles". Zo gek kon het niet gaan
en zo iets uitzonderlijks kon zich
niet voordoen, of de eersten van
velen - onder wie de jubilaris van
vandaag - waren er goed voor. Het
manusje zijn impliceerde ook het
heen en weer draven van kantoor
naar fabriek en van fabriek naar
kantoor, toen nog gevestigd in het
woonhuis van wijlen de heer Doe
leman aan dé Poststraat.
Specialisatie kwam later
Inderdaad, de specialisatie is la
ter pas gekomen", zo vertelde de
heer de Hooge, „men moest de bus
sen etiketteren, maar ook de or
ders inboeken en met de pen wer
den soms per week tienduizend
adressen geschrevenallemaal
keurige briefjes aan vaderlandse
bakkers, die op de enveloppe het
gilderudiment „Mr. Bakker" droe
gen.
Geen wonder dat het op zater
dagavonden doorgaans acht uur
was, want een vrije dag „neen, dat
was er in die begintijd niet bij".
„Eerlijk had ik aanvankelijk ook
niet gedacht dat er zoveel muziek
in het toen toch altijd nog betrek
kelijk kleine bedrijf zou zitten", zo
vervolgde de heer de Hooge, die
een glimlach van herinnering om
de mond speelt, vooral als hij los
komt met het verhaal van de ex
plosie van de gasmotor in de twin
tiger- jaren, met een knal die er
zijn mocht. Hadden de mannen van
de fabriek de kantoorman de Hoo
ge ook maar niet bij dat technische
klusje moeten halen, maar het is
al gezegd, Zeelandia-kantoormen-
sen waren toen voor alles bruik
baar.
Bevoorrading depots
De heer de Hooge is thans hoofd
van de administratieve verkoopaf
deling, een afdeling waaronder ook
het vervoer ressorteert. Een vari
ant op een bekende slagzin zou
kunnen zijn: „alle wielen staan stil,
als zijn machtig arm het wil". Maar
zo iets wil de heer de Hooge be
paald niet, want het gaat er hem
om vlug en efficiënt de dertig Zee-
landia-depöts te bevoorraden en de
bewegingen van het wagenpark zo
goed mogelijk voor te bereiden en
te leiden. Als dat voortdurend goed
loopt, wist een nog flinke en fitte
heer de Hooge zich het zweet van
het voorhoofd en prijst hij zich nog
dagelijks gelukkig, zijn baantje bij
de toenmalige Zierikzeese boot - a
raison f 7,50 per week - er maar
aan gegeven te hebben. „Overigens
nog dit", zegt de heer de Hooge,
„uitstekend is altijd de verhouding
met de direktie geweest en dat lijkt
mij in welk bedrijf ook dringend
nodig". En tot slot: „overigens
veertig jaar gaan wel vlug". Hij
aarzelt even en voegt er nog aan
toe: „het is feitelijk of ik pas be
gonnen ben".
Direktie en personeel zullen
straks wel vertellen dat dit beslist
niet waar is en hulde brengen aan
de man die Zeelandia hielp groot
maken. Oók het personeel, want
als penningmeester van de reisver-
eniging en de ontspanningsvereni
ging, weet men wat men heeft aan
deze „man van het eerste kantoor
uur", die - dit moet er volledig
heidshalve wel bij - zich ook reeds
jarenlang belast met het sekreta-
ris-penningmeesterschap van „Be
ter Wonen", een „job", die hij er
even bijpakt, zij het dat een strook
je grijs in zijn dunnende haren
daar wel verantwoordelijk voor is.
DE NIEUWE WERELD
51. „Nou nou, die is ook niet meer in z'n beste jaren", mompelt
Agua, die met Presto en Tim na Aram de hut is binnengekomen.
Het oude, door een netwerk van rimpeltjes overdekte gelaat van
de grijsaard, verraadt geen enkele emotie als hij de vier blanken
met een flauwe beweging van zijn uitgeteerde hand beduidt te
zitten. „Hij is kennelijk niet zo ondersteboven van onze aanblik als
zijn stamgenoten", merkt Aram op.
De oude man haalt uit een leren zak een voor de blanken onbe
kend voorwerp tevoorschijn. Het is een fraai versierde pijp met
een lange steel. Aram en zijn vrienden, die nog nooit tabak gezien
hebben, kijken verbaasd toe als de oude de pijpekop volstopt met
een voor hun onbekend bruin gewas. „Bij Neptunus, wat doet hij
nou?!" roept Tim ontzet als de grijsaard vuur slaat en het vlam
metje bij de tabak brengt. De inboorling blaast met een uitdruk
kingsloos gezicht een paar geweldige rpokwolkcn uit z'n neus en
biedt dan zwijgend de pijp aan de verblufte Tim.
