DE ZIERIKZEESCHE COURANT
TSJOMBE'S TROEPEN DRINGEN IN ELISABETHSTAD
V.N.-TROEPEN IN HET DEFENSIEF
Nederlandse industrie
gaat kernreactor bouwen in Italië
Nieuwe Russische
kernproef
Conferentie
in Washington
Twee Westduitse straaljagers vlogen
175 km over Oost-Duitsland
Rood-China en de
Ver. Naties
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1961
118e jaargang No. 19041
ZIERIKZEESCHEMNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15; per week
32 cent. Losse nummers 10 cent. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 cent per mm. Succesjes (max. 15 mm) I 1,per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus 1, tel. 01110-2255;
na 18.00 uur tel. 01110-2118. Postgirorekening 137677.
Redakteur: M. J. Bij de Vaate, Zierikzee, tel. 01110-2938.
Uiigave: N.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman.
Dreigende chaos in Katanga
ELISABETHSTAD, 14-9. Er is
donderdag in de Katangaansc
hoofdstad verwoed gevochten tus
sen V.N.-troepen en Katangaansc
militairen. De V.N. strijdkrachten
zijn volkomen in het defensief ge
drongen. De toestand loopt hun
uit de hand. Volgens een niet-of-
ficiële schatting zijn aan beide zij
den circa honderd doden gevallen.
In Jadotstad is een compagnie
Ierse V.N.-soldaten door de Katan-
ganen ingesloten. Zij wordt met
mortieren bestookt.
Volgens in Salisbury ontvangen
betrouwbare berichten duurt de
strijd in vele delen van Katanga
voort. Uit de berichten valt op te
maken, dat de oostelijke helft van
Elisabethstad in handen van de
V.N-troepen Is en de westelijke
helft in die van de troepen van
Tsjombe. De V.N.-troepen schenen
vrijwel in het defensief te zijn ge
drongen. Gemeld werd, dat het ra
diostation en postkantoor, die
woensdag na een bloedig gevecht
door de V.N.-troepen waren bezet,
thans weer in Katagaanse handen
zijn.
In de stad zou een algehele cha
os heersen. Alle winkels zijn dicht
en de voedselvoorraden raken uit
geput. De elektrische stroom is af
gesneden.
Alle telefoon- en telexverbindin
gen tussen Elisabethstad en Salis
bury zijn verbroken -De telegraaf-
installaties in Elisabethstad wer
den door handgranaten van de
V.N.-troepen vernield.
Afgesloten
De V.N.-troepen hebben alle we
gen naar Rhodesië geblokkeerd en
niemand krijgt toestemming Ka-
tanga te verlaten. De premier van
Rhodesië, sir Roy Welensky, heeft
Tsjombe asiel beloofd als hij naar
Rhodesië mocht vluchten.
Intussen heeft de Afrikaanse
Verenigde Nationale Onafhanke
lijkheidspartij een afgezant gezon
den naar Leopoldstad, om aan de
centrale regering een groot aantal
Vrijwilligers uit Noord-Rhodesië
aan te bieden om te helpen bij de
overname van Katanga.
Hastings Banda, de leider van
de Malawi congrespartij in Nyas-
saltnd, heeft de bezetting van Ka-
tanga toegejuicht. Hij noemde
Tsjombe een verrader, die samen-
zweerde met bepaalde blanke ele-
saland, heeft de bezetting van Ka-
tanga een provincie van de fede
ratie van Rhodesië willen maken.
In Salisbury houdt men rekening
met de mogelijkheid van het uit
breken van stamoorlogen in Ka-
tanga.
DEN HAAG, 14-9. De N.V. Nera-
toom in Den Haag heeft van de
Europese Gemeenschap voor A-
toomenergie (Euratoom) in Brussel
opdracht ontvangen voor het con
strueren van een kernreactor. Deze
reactor is bestemd voor het ge
meenschappelijk onderzoekcen
trum van Euratom bü Ispra in Ita
lië en zal daar door Neratoom ter
plaatse worden gebouwd.
De reactor is een zogenaamd
kritisch experiment (kleine reac
tor van maximaal één kilowatt),
beter bekend als het E.C.O,-project
Het ontwerp voor de reactor is
deze zomer door Neratoom uitge
voerd in samenwerking met het
reactorcentrum Nederland, het in
genieursbureau Comprimo en het
advies- en constructiebureau Te-
bodin. Deze samenwerking zal ook
bij de uitvoering van het ontwerp
worden voortgezet.
Bij het accepteren van de op
dracht voor het maken van een
ontwerp voor deze reactor hadden
Neratoom en de enkele andere in
de Euratomlanden aangezochte in
dustriële groeperingen zich ver
plicht het ontwerp, bij aanname
ervan, ook uit te voeren.
De reactor zal in de loop van
1963 worden opgeleverd.
Bij opgravingen in de Deense
plaats Esjboel zijn ongeveer 2.000
voorwerpen uit het late Romeinse
ijzeren tijdperk gevonden. Ook zijn
op deze plaats, die als de rijkste
bron van oudheidkundige schatten
in Denemarken wordt beschouwd,
voorwerpen uit het oude Germaan
se ijzeren tijdperk - ongeveer 450
jaar na Christus - aangetroffen.
I
in de veemarkthallen in 's-Hertogenbosch wordt de 29ste grote inter
nationale tentoonstelling gehouden van de Koninklijke Vereniging „Het
Nederlandsche Trekpaard".
Volgens dit radiostation hebben
zich in Katanga „gruwelen" voor
gedaan ,die „nog erger zyu dan die
van Boedapest", aldus sir Rcy.
Tsjombe heeft alle landen drin
gend om „morele en materiële
hulp" verzocht .Hy zou vastbeslo
ten zyn „tot het einde voor de vrÜ-
heid van zyn volk te strijden".
WASHINGTON, 14-9. De Sow-
jet-Unie heeft donderdag in de
buurt van Nova Zembla weer een
kernbom tot ontpoffing gebracht,
ditmaal weer een bom ter sterkte
van verscheidene megatonnen of
miljoenen t.n.t.
De proef is volgens de Ameri
kaanse commissie voor atoomener
gie donderdagochtend vroeg geno
men. Het was de tiende proef van
de lopende serie.
WASHINGTON, 14-9. De weste
lijke ministers van buitenlandse
zaken Dean Rusk, lord Home en
en Couve de Murville, hebben don
derdag in Washington de eerste
besprekingen van een driedaagse
conferentie over de kwestie Ber
lijn en Duitsland gehouden. De
westduitse minister van buiten
landse zaken, van Brentano, zal
vandaag (vrijdag) en zaterdag
eveneens aan de conferentie deel
nemen .De ministers legden geen
verklaring tegenover de pers af.
President Kennedy zal vrijdag
een bijeenkomst hebben met de
vier ministers, zo heeft het Witte
Huis donderdagavond meegedeeld.
Russische militaire
maatregelen
aan Turkse grens?
ISTANBUL, 14-9. Het Istanbulse
blad „Aksam" meldt, dat de Sow-
jet-Unie troepen samentrekt aan
en versterkingen bouwt langs de
Turkse grens.
De Russische militaire activiteit
was midden augustus begonnen en
zou verband houden met de Ber-
lijnse crisis.
Russische raketproef
MOSKOU, 14-9. De Sowjet-Unie
heeft woensdag met succes een
nieuwe en krachtiger raket be
proefd. Zij kwam neer in het cen
trale deel van de Stille oceaan, zo
meldt het Russische persbureau
Tass. De afgelegde afstand is meer
dan 12.000 km. Het was een meer-
Irapsraket.
Soebandrio naar Moskou
NEW YORK, 14-9. President
Soekarno heeft donderdag gezegd,
dat hij zijn minister van buiten
landse zaken, dr. Soebandrio, naar
Moskou zal zenden voor bespre
kingen met premier Chroesjtsjef
„over de gemeenschappelijke vre
desbelangen".
De Indonesische president deed
deze mededeling aan journalisten
in de hal van het Waldorf-Astoria
hotel in New York na een onder
houd van vijf kwartier met de eer
ste Amerikaanse afgevaardigde bij
de V.N., Adlai Stevenson.
Zorgen om Zwingeul
te Cadzand
OOSTBURG, 14-9. Tijdens de
donderdag gehouden algemene
vergadering van het waterschap
„Het Vrije van Sluis" heeft de dijk
graaf, de heer J. B. Becu, ver
klaard, dat het in handen houden
van de zwingeul bij het natuur
reservaat het Zwin te Cadzand het
waterschap steeds ernstige zorg
baart.
De Zwingeul verplaatst zich
langzaam naar de kust en is de
duinenrij al dicht genaderd. Daar
dit een internationale kwestie is,
kan het waterschap niet zonder
meer zelf ingrijpen aldus de heer
Becu. Met de Rijkswaterstaat zul
len binnenkort besprekingen be
ginnen over de aanleg van paal
hoofden ,die de geul zullen moeten
dwingen een andere richting naar
zee te kiezen.
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Dag Hammarskjoeld,
werd op het vliegveld Ndjili bij Leopoldstad verwelkomd door de Kon
golese eerste minister Cyrille Adoela. - De foto toont Hammarskjoeld
en Adoela bij het inspecteren van de erewacht op het vliegveld.
Toestellen zouden zijn verdwaald bij oefenvlucht
BERLIJN, 14-9. Twee Westduit
se straaljagers hebben donderdag
175 km over Oost-Duitsland gevlo
gen en zjjn daarna op het West-
berlijnse vliegveld Tegel geland. De
regering in Bonn verontschuldigde
zich hiervoor onmiddellijk bij de
vier westelijke bezetters. Zij ver-
k»;'.t.rde dat de twee F-84 straalja
gers waren verdwaald tijdens een
oefenvlucht, omdat instrumenten
onklaar geraakt waren, en wegens
brandstoftekort op Tegel moesten
landen.
Een Franse regeringswoordvoer
der zei dat de vliegtuigen niet in
of nabij de drie luchtcorridors ge
vlogen hadden. Westduitse mili
taire vliegtuigen mogen deze corri
dors niet gebruiken. Van Sowjet-
russische zijde zijn de westelijke
mogendheden van misbruik van
'deze corridors beschuldigd.
Een Westberlijnse persfotograaf
werd door de Franse politie van
het vliegveld gearresteerd omdat
hij met een telescooplens foto's van
de straaljagers trachtte te nemen.
Na twintig minuten werd hij zon
der camera vrijgelaten. De politie
zette het vliegveld af en zorgde er
voor dat niemand de vliegtuigen te
zien kreeg. Volgens westelijke waar
nemers in Berlijn is het de eerste
keer dat Westduitse militaire vlieg
tuigen in West-Berlijn zijn geland.
Omstreeks kwart voor acht don
derdag werden de hoofdingangen
van het vliegveld door Franse sol
daten gesloten. Een Duitse functio
naris zei dat dit „tijdelijk" was.
Een waakpaard
JOHANNESBURG, 14-9.
Met veel moeite en niet
zonder levensgevaar is een
jonge boer in Kuïlsrivier
bij Kaapstad er in ge
slaagd een Arabische mer
rie van zuiver ras te vangen
en veilig op stal te zetten
nadat het dier gedurende
enkele dagen de afgebrande
boerderij had bewaakt waar
zijn eigenares, die in af
zondering leefde, verkoold
werd aangetroffen. De
merrie, Ruby, was door
haar meesteres getraind om
als waakhond op te treden,
te bijten en met de voor
benen te slaan. Toen in de
boerderij brand uitbrak
durfde geen der omwonen
den zich in de buurt te wa
gen om de bewoonster mo
gelijk hulp te bieden. Toen
men de dag daarna de vele
dieren, die de overledene
had gehouden, wilde weg
halen kwam de merrie als
een razende op de indrin
gers afstormen. Geen kat
kon men te pakken krijgen.
Enkele dagen lang faalden
alle pogingen om de ruïne
te benaderen. Totdat ten
slotte bedoelde jonge boer
het „wachtpaard" in een
stal wist te lokken en op te
sluiten. Kenners schatten
de waarde van „Ruby" op
tienduizend gulden.
Willy Brandt, de burgemeester
van West-Berlyn, noemde het in
cident „alarmerend". Tijdens een
verkiezingsbijeenkomst in Stutt
gart zei hy de minister van Defen
sie, Strauss' te zullen verzoeken een
onderzoek naar het voorval te doen
instellen.
Russen en Chinezen
zouden onderhandelen
PEKING, 14-9. Volgens sommige
buitenlandse waarnemers in Pe
king zijn er aanwijzingen, dat er
op het ogenblik in Moskou belang
rijke besprekingen worden gevoerd
van politieke en militaire aard.
Men acht het niet uitgesloten, dat
er een topconferentie tussen
Chroesjtsjef en Mao Tse Toeng aan
de gang is. Zeker acht men het, dat
er door Russische en Chinese ge
neraals overleg wordt gepleegd.
Men merkt op dat de Britse
maarschalk Montgomery, die als
gast van premier Mao al sinds 6
september in China is, nog steeds
niet door zijn gastheer is ontvan
gen. Mao is al twee weken niet in
het openbaar verschenen.
Vluchtelingen
tegengehouden
SALISBURY, Zuid-Rhodesië, 14-9.
Troepen van de Verenigde Naties
hebben donderdag vliegtuigen met
ongeveer honderd vluchtelingen
uit Katanga, die uit Elizabethstad
zouden vertrekken, belet op te stij
gen. Dit bericht is afkomstig uit
Ndola, Noord-Rhodesië. Er zullen
pogingen gedaan worden de vluch
telingen vrijdag naar Ndola over
te vliegen.
WASHINGTON, 14-9. De Ver
enigde Staten hebben besloten zich
dit jaar niet te verzetten tegen het
houden van een debat in de alge
mene vergadering van de V.N. over
de vertegenwoordiging van China
in de volkerenorganisatie, zo heb
ben Amerikaanse functionarissen
donderdag meegedeeld. De Ameri
kaanse delegatie zou echter voor
stellen, een eventuele vervanging
van de vertegenwoordiging van na
tionalistisch China door een dele
gatie uit Peking te beschouwen als
een „belangrijke kwestie", waar
voor een meerderheid van twee
derden vereist is.
Dodelijk
verkeersongeval
BADHOEVEDORP, 14-9. De 75-
jarige heer E. Wierda uit Badhoe
vedorp is donderdagavond om
streeks zeven uur in zijn woon
plaats om het leven gekomen toen
hij met de fiets aan de hand wilde
oversteken en door een personen
auto werd gegrepen.
Het ongeluk gebeurde op de hoek
van de Sloterweg en de Schiphol-
weg in Badhoevedorp. Volgens de
politie verleende de heer Wierda
geen voorrang.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
De beste bestuurders zitten
naast de chauffeur.
Diamanten
in vuilnisbak
JOHANNESBURG, 14-9. Grote
consternatie ontstond dezer dagen
in een Johannesburgse stomerij
toen bekend werd dat een diamant
handelaar een partij diamanten ter
waarde van tienduizend gulden in
de zak van de pantalon had laten
zitten die hij voor een schoonmaak
beurt had afgegeven. Buiten adem
was de ontstelde man in de zaak
teruggekomen maar men had daar
niets opgemerkt, aldus kreeg hij te
horen. De pantalon werd tussen de
duizenden anderen uit te voorschijn
gehaald maar geen pakje diaman
ten in de zakken. Toen ondervroeg
men de bantoebediende die de pan
talon had aangenomen. Ja, hij had
wel een pakje gevonden en het
opengemaakt. Er zaten alleen maar
stukjes glas in en die had hij in
de vuilnisbak buiten gegooid. Ge
lukkig bleek die bak nog niet door
de gemeentereiniging te zijn opge
haald en de „stukjes glas" werden,
zij het na veel gewroet en gezift,
teruggevonden. De bantoebediende
hield er toch nog een flinke belo
ning aan over.
Rode-Kruishulp
voor Birma
DEN HAAG, 14-9. Op verzoek
van de Liga van Rode Kruis-ver-
enigingen heeft het Nederlandse
Rode Kruis ten behoeve van de
slachtoffers van de ernstigste en
grootste overstromingen in Birma
sinds 25 jaar, per vliegtuig 528 la
kens en 510 dekens met een geza
menlijke waarde van ongeveer 10
duizend gulden verzonden. Begin
volgende week zullen nog 1800
blikken kindervoeding per schip
worden verzonden.
Vragen over herindeling
van Walcheren
DEN HAAG, 14-9. Het Tweede
Kamerlid de heer Scheps (P.v.d.A.)
heeft aan de minister van binnen
landse zaken schriftelijk gevraagd
of het waar is dat de minister het
voorstel tot herindeling van de ge
meentelijke grenzen van het eiland
Walcheren aan het college van
Gedeputeerde Staten van Zeeland
heeft teruggezonden, met de mede
deling dat een ontwerp bij de
Tweede Kamer geen meerderheid
zal behalen zolang opheffing van
de gemeente Oost- en West-Sou
burg daarin begrepen zal zij»
De heer Scheps vraagt de minis
ter verder hoe hij in dit geval
heeft kunnen vaststellen, dat in de
Tweede Kamer geen meerderheid
voor het oorspronkelijke ontwerp
zal zijn en dat daarom het onder
deel over de gemeente Oost- en
West-Souburg moet worden terug
genomen.
Heeft de minister dan zijn eigen
oorspronkelijke standpunt niet
prijsgegeven alvorens de Tweede
Kamer haar eigen, woord kon la
ten horen?, aldus de heer Scheps.
Grote ravage en schade
bij ongeval
BOXTEL, 14-9. Op rijksweg 64
Den Bosch-Eindhoven, bij het
kruispunt St. Charles in Boxtel, is
donderdagmiddag het verkeer vier
uur lang gestremd geweest. Een
trekker met aanhangwagen uit
Wijk bij Duurstede, beladen met
stenen, kon niet tijdig stoppen toen
een bestelauto naar links afdraaide
Hij ramde eerst een voor hem rij
dende militaire tankwagen en be
landde toen zelf in de sloot, ter
wijl de bestelauto tussen deze ko
los en een boom verkreukeld werd.
De ravage werd nog groter doordat
de lading stenen van de vernielde
aanhangwagen in beweging kwam.
Studenten van het Philosoficum
der Witte Paters, de dienst van ge
meentewerken uit Boxtel en een
bergingsploeg met groot materiaal
van een garagebedrijf hadden uren
lang werk alvorens het verkeer
weer vrijgegeven kon worden. Bij
dc grote materiële schade slak het
cijfer der persoonlijke ongelukken
gunstig af. Slechts de bestuurder
van de bestelauto, de heer B. uit
Esch, moest met verwondingen in
het ziekenhuis te Boxtel worden
opgenomen.