10 TIPS voor kerst
öie qoeje
ouwe tijö
onze kerstpuzzle
20 eeuwen
clOachtend op een aalmoeó
en teekemét
Zijn éérste en
Zijn léétste kleed
ZIER IKZ F. ES CI IE NIEUWSBODE VKIJDAQ a DECEMBER IM Na us»
•fa Over 40 jaar
een onderdrukte kerk?
>-*
Te» tyde yan Jezus' geboorte trof men nog veel bedelaars aan in
de straten der Palestijnse steden. Zij richtten daar veelal een af
dakje op en wachtten op een aalmoes. Dergelijke tafereeltjes zijn
natuurgetrouw uitgebeeld in de Heiige Landstichting by Nijmegen.
Ze had heel weinig meegenomen
toen ze vertrok uit Nazareth
En in de laatste van haar dagen
de moeiten van de tocht verdragen
in een voortdurend stil
Ze was wanhopig door het zoeken
er was geen plaats in Bethlehem;
Doch toen haar uur was aangebroken
had Jozef haar, van hulp verstoken,
getroost met zijn vertrouwde stem.
Ze had haar doeken mogen winden
om 't Kindeke, haar vlees en bloed;
De stal was arm, de kribbe pover,
maar vol geluk dacht zij nu over
haar Zoon en haar geheim, zo zoet.
Ze had de herders zien verschijnen;
toen kwam er vreugde na haar smart;
Eenvoudig waren slechts hun woorden,
doch voor haar hemelse akkoorden
die ze bewaarde in haar hart.
En, slapend in haar warme doeken
ligt daar haar eerstgeboren zoon,
Die, nu met liefde nog omgeven,
eens schuld zal boeten en Zijn leven
zal geven nu veel smaad en hoon.
Zijn Iddtste kleed zal door soldaten
verdobbeld worden door het lot
Dan heeft, als Kind door haar omwonden,
Hij ook betaald voor moeders zonden,
haar plaats bereid in 't huis van God.
JAAP MIJDERW1JK
„In het jaar 2000 zal de christe
lijke kerk een onderdrukte kerk
zijn". Dat voorspelde onlangs de
bekende Duitse theoloog Martin
Niemöller in een rede, gehouden in
de Domkerk te Utrecht.
Deze mededeling is op zichzelf
geen nieuws. Christus profeteerde
al dat zijn volgelingen op aarde
niet moesten rekenen op vrede,
maar op strijd en hoon, op verach
ting en onderdrukking. De profe
tie is uitgekomen, want de eerste
eeuwen van de christelijke kerk
zijn als het ware met letters van
bloed geboekstaafd.
Christus maakte zijn volgelingen
er ook vertrouwd mee, dat hun
geen betere behandeling ten deel
zou vallen dan Hij had ondervon
den. Toen Hij geboren werd, was
er in heel Bethlehem voor Hem
geen plekje te vinden, zodat Hij
met een stal genoegen moest ne
men. Kort daarna moesten zijn
ouders met Hem naar Egypte
vluchten, omdat het eigen land
voor Hem geen veiligheid bood. En
wanneer Hij eenmaal als volwas
sen man door het land gaat om
Zijn boodschap aan de mensen
over te brengen, dan is er steeds
de dreiging van haat en dood.
Voor Christus is op de wereld
geen plaats. Dit komt zelfs uit in
de doodstraf die Hij ondergaat:
aan het kruis, dat wil zeggen niet
op de aarde en niet in de hemel.
Beneden ongewenst, boven niet
toegelaten. Én zo is het ook voor
duizenden van zijn volgelingen
geweest: voor hen geen plaats.
Het is er op het ogenblik wel
een heel eind vandaan, dat de
christenheid onderdrukt wordt. En
je kunt je moeilijk indenken dat
dit over veertig jaar anders zal
zijn. Toch wordt er door een deel
van de kerk reëel geleden. Als
vanzelf gaan de gedachten uit naar
oost-Duitsland en naar de nog ver
der achter het ijzeren gordijn ge
legen landen. Laat niemand gering
.denken over het lijden van de
i christenen aldaar. Niet overal is
het erg. In Polen en in Rusland
zelf leeft de kerk grotendeels on
gehinderd en ook in oost-Duits-
land en Hongarije wordt zij niet
te vuur en te zwaard vervolgd. Er
staan geen brandstapels opgericht.
Maar soms is lichamelijk lijden
nog beter te verdragen dan een
geestelijke onderdrukking, dan ge
wetensdwang.
Gebeden uit Siberië.
Er is laatst een merkwaardig
gebedenboekje uitgekomen. Het
stamt uit Siberië en het bevat ge
beden, opgeschreven door meisjes
die daarheen waren verbannen.
Wie deze gebeden leest voelt iets
van de ontzettende spanning waar
in de ongelukkigen verkeren moe
ten, die in een kamp voor dwang
arbeid leven. Maar naast de diep
ten van ellende kent men toch de
hoogtepunten van geloof. Dat blijkt
b.v. uit enige fragmenten van het
gebed in de kerstnacht:
Zet by de kerstboom elke avond
een emmer water met dweil ge
reed, vóór u de kaarsjes aan
steekt. Hoe voorzichtig u ook
bent, de droge naalden vatten
heel gemakkelijk vlam! Plaats
geen kaarsen bij houtwerk,
wanddoeken of behang!
Tafelversiering moet. vooral „laag"
gehouden worden. Hoe eenvou
diger, hoe mooier, bv. lint, den-
negroen en hulst. Een aardig
kerstplantje in het midden op de
tafel, mits niet te hoog, zal u ze
ker bevallen. Hiervoor zijn zeer
geschikt bv. kerstroos, kersttul
pen of een witte cyclaam.
Een kroon van gesmeed ijzer kan
door verwijdering van de lampen
omgetoverd worden in een mooie
kerstlamp, door in de bakjes
kaarsen te plaatsen. Denne-ap-
pels. klokjes, hulst enz. voltooien
de versiering.
Een eenzaam familielid za! u dank
baar zijn voor een uitnodiging
aan uw kerstdis; laat hem of haar
ook niet op zijn huurkamer een
zaam van „het oude in het nieu
we" vertoeven.
Kerstfeest is de tijd voor het her
stellen van een verbroken vriend
schap. Wacht niet tot de andere
partij eerst komt, maar doe zelf
de eerste stap.
De onderste rand van uw schemer
lampje krijgt door het aanbren
gen van een kerstrand een fees
telijk aanzien.
Krijgt of geeft u bloemen ten ge
schenke, splijt de stelen vóór u
ze in het water zet. Ze blijven
dan langer goed.
De goede temperatuur van port of
sherry is ongeveer 12 gr. C. Rijn
en moezelwijnen behoren een
temperatuur te hebben van onge_
geveer 10 gr. C.
Stel de hulsvrouw in de gelegen
heid op de feestdagen ook bij
tijds klaar te zijn. Help haar al
lemaal een handje en plaag haar
niet met karweitjes op het laat
ste ogenblik.
Een aardige wandversiering kunt u
maken van wat denneappels en
eikels. Deze samenvoegen met
dennegroen en gekleurde linten.
De lippen met ijs bedekt,
de ogen vol tranen,
gemarteld door hulpeloosheid,
stormen wij naar Uw krib,
heilig Kind.
Aanvaard onze smeekbeden,
aanvaard ons heimwee,
onze moeilijke beslissingen.
Aanvaard de offers van de helden,
aanvaard de tranen van onze
geliefden,
hun gebeden
en hun van smart doordrenkte
zorgen.
Redt ons allen
Voor de schonere toekomst.
Met een vermorzeld hart vraag ik:
bekort de dagen der beproeving.
Als het voor het offer nodig is,
neem het dan van mij.
Geef mij slechts de moed
en de volharding
van de martelaren.
Ja, het kerstfeest kan er nog wel
eens anders gaan uitzien dan ge
durende onze dagen van licht,
warmte en vreugde op 25 en 26
december. Maar is het er minder
om? Al talloze keren werd er te
gen Kerstmis op gewezen, dat een
feestelijke herdenking van het feit
van Christus' geboorte allerminst
op dezelfde lijn staat met een per
soonlijk beleven van het christelijk
geloof. Velen zien de sféér aan als
een stukje geloofsbeleving.
Daarom is het kerstfeest van
daag vaak niet veel anders dan
een soort zelfbedwelming, dan een
ODgaan in uiterlijke schijn, waar
bij men niets wezenlijks ontvangt.
Het kerstfeest staat niet hoger dan
een folkloristisch evenement.
Kerstviering: afgeschaft
In Amerika heeft menige ker£
de kerstviering afgeschaft. De
kerstklokken luiden niet meer, de
kerkdeuren gaan niet open.
Men viert „Christmas" als een hui
selijk hoogtepunt, maar de kèrke-
lijke herdenking van Christus' ge
boorte geschiedt op een andere tijd
in het jaar. Misschien zal dit van
lieverlede ook de toekomst van het
kerstfeest in west-Europa worden.
En de verdrukking waarvan Nie
möller sprak? Zij komt volgens
hem niet voort uit het feit dat de
christenen door hun godsdienstige
ijver zich de haat van de massa op
de schouders halen, maar juist om
dat de kerk eeuwenlang haar taak
voorbij heeft gezien. Zij heeft de
materiële en geestelijke armoede
van de mensen niet werkelijk op
gevangen en het eind is, dat de
wereld met deze onbewogen chris
tenen geen raad meer weetzij
moeten maar weg.
Een symptoom van dat groeien
de verzet tegen een christendom
van mooie woorden en benepen
daden, is het boek van dr. G.
Szczesny „De toekomst van het
ongeloof". Hij beklaagt zich over
de dictatuur van het christendom,
dat feitelijk aan het ongeloof geen
Ditmaal willen wij de wekelijkse puzzel stellen in het teken van
het Kerstfeest en hebben een apart versieringskader uitgezocht
om de puzzel een bijzonder tintje te geven. Wellicht is er met de
feestdagen ook wat meer vrije tijd, om ernstig aan het knobbelen
te gaan. We hopen het resultaat er volgende week van te zien.
Alvast alle deelnemers(sters) goed succes toegewenst.
Horizontaal:
Verticaal:
bevestiging
oudejaarsavondlekkernij
zangnoot
rij
keurtroep
drank
nul
rivier (Spaans)
jongensnaam
plek
muziektekeri
vrouwelijk zoogdier
klein mens
Frans lidwoord
deel van de bijbel
getij
voorzetsel
rivier in Brabant
Duits pers. voornaamw.
maanstand (afk.)
ambtshalve (Lat. afk.)
kerf, wond
ik (Lat.)
levenslucht
harige huid
slag
zwijn
gesloten
woede
Romeins Imperium (afk.)
Vervoersmaatschappij (afk.)
briefaanhef (afk.)
meisjesnaam
titel (af.)
te zijner plaatse (afk.)
uitroep
gewicht (afk.)
zitplaats
vlaktemaat
toestand van rust
wapen
vulkanische stof
op de wijze van
roofdier
vaartuig
verdieping
niets
herkauwer
Aziaat
inhoudsmaat (afk.)
leeftijd (Eng.)
geografische aanduiding
(afk.)
smalle strook stof
gek, dwaas
meisjesnaam
plaats in Overijsel
Chinese maat
maand
school (Fr.)
vervoermiddel
sluis
op leeftijd
kindergroet
maanstand (afk.)
geestdrift
onaangename
op dit moment
welwillende lezer (Lat. afk.)
bloem
meisje
natuurkundeterm (afk.)
verlichtingsartikel
plaats in Overijsel
plaats in Gelderland
Europeaan
in orde
graafwerktuig
telwoord
voegwoord
loon
soort schip (afk.)
bergplaats
kleurling
achterklap
meisjesnaam
vogel
mil. opleidingsschool (afk.)
ligplaats voor schepen
vice versa (afk.)
ieder
taaie lekkernij
zangstuk
onderricht
alpenweide
Engels voorzetsel
heer (afk.)
plaats toekent. Hij bepleit het
„goed recht" van hen, die welbe
wust zonder God willen leven, om
dat zij niet in Hem geloven, maar
die dan óók bevrijd willen zijn
van christelijke tradities, die als
een zware druk op de westerse
cultuur liggen. Want het christen
dom dringt aan het westen een
wezensvreemd gezag op.
Het is hier niet de plaats om op
deze gedachten nader in te gaan.
Maar wel is het goed om zulke uit
latingen ten volle ernstig te ne
men, Dr. Szczesny vertolkt immers
het gevoelen van velen. Achter
zijn woorden mag men gerust iets
opmerken van de bedreiging, die
het christendom te wachten staat.
Niemand heeft zich het toe
komstbeeld van Niemöller of van
Szczesny (ook een Duitser) te la
ten opdringen. Maar wel is het
goed om juist ter gelegenheid van
het kerstfeest - wanneer immers
het christendom nog volop in bloei
schijnt te staan - rekening te hou
den met de mogelijkheid dat het
een verdwijnende zaak Is. En om
zich voorts te bezinnen op de we
zenlijke betekenis van het feit dat
op 25 december herdacht wordt.
H. DE JONG
.4.11e klokken in de kerketoren
heel nabij en in 't verschiet
juichen, zingen blij hun lied,
dat Maria's Kindje is geboren.
Maar Zijn kreten gaan alweer
verloren;
zelfs de klokken hoort men niet.
Twintig eeuwen roept en maant
Zijn Stemme,
biedt H\) ons Zijn Goedheid aan,
Die w\j stug en stuurs weerstaan.
Steeds terwijl wij 't stuurwiel
weer omklemmen
en rumoerig rijden, racen,
remmen,
ziet Hij al die onrust aan.
Twintig eeuwen zijn vergeefs
vergleden,
vocht de mensheid onverstoord;
diefstal, oniucht, onmin, moord,
méér vrij, méér geld 0177 te
besteden,
macht en onmacht maken allen
ontevreden
Wordt Zijn Boodschap nooit
gehoord?
Gierend door de hoogste, ijle
luchten
vliegt de vlammende raket
met een eeuwenoud gebed,
dat de mens deez aarde mag
ontvluchten
Hééft hij dan iets van dit
Kind te duchten?
Wordt Zijn Vrede ddn gered?
ELLEN EECKHOFF.
Kerstmis 1960.
Mag de vrouw een glaasje drinken?
Zij die zich - zeer terecht - ergeren aan het misbruik van
sterke drank, waaraan een deel der hedendaagse vrouwen zich
schuldig maakt, slaken soms de verzuchting: „Neen, dan die
goede oude tijd, toen er nog geen cocktails bestonden en toen
de vrouwen nog degelijk waren!" Ook wij hebben dat altijd
braaf meegezucht totwij eens toevallig in oude kronieken
snuffelden en toen kwamen er heel andere dingen aan het
licht I
In 1663 ging een zekere dominee Simonides reeds heftig
te keer tegen „het taveernebezoek van vrouwen en maagden,
die onvermoeid mededrinken". In 1640 vinden we voor het
eerst de jenever vermeld. Tot dan was het sterkste wat men
dronk: Spaanse wijn met brandewijn en witte suiker met
citroenspiritus.
De brandewijn, die oorspronkelijk slechts in de apotheken
verkrijgbaar was, werd tegen het einde van de zeventiende
eeuw ook in de herbergen getapt. Wie herinnert zich niet de
ouderwetse baker uit onze overgrootmoeders tijd, die altijd
een fles brandewijn eiste „voor het hoofdje van de zuigeling!"
De goeden niet te na gesproken, waren dronken bakers zeker
geen ongewoon verschijnsel.
Toen de thee door de Nederlanders in Europa werd inge
voerd, gingen de vrouwen zich prompt hieraan te buiten. Zij
dronken wel tot dertig kopjes achtereen en aten zelfs de thee
blaren op! Na de thee werd een „sekje" gedronken (koppige
wijn uit gedroogde druiven), daarna een „anijsje" en tenslotte
een „suver brandewientje" enmeestal bleef het niet bij
één glaasje.
Wat er van de nuchterheid van de dames op die wijze
overbleef, laat zich gemakkelijk raden, waaruit wij alweer
zien, dat die goede oude tijd op menig gebied helemaal niet zo
best was!
