10 TIPS van St. Nicolaas
SINT NICOLAAS
Plaag broertje en zusje niet
HEILIGEN EN
BISSCHOPPEN
VOOR DE KLEINTJES
en Kinderliefde
ZIERDvZEESCHE NIEUWSBODE dinsdag 22 november wo No. 18878
De Goedheiligman heeft de reis uit Spanje er weer V
op zitten. Welgemoed en monter nog (maar hoe zal
ucu straKs zijn?), heeft hij de Nederlandse boaem
betreden. Het avontuur gaat weer beginnen. Sint X
is er toch wat van onder de indruk. Maar de Pieten
popelen al om aan de slag te gaan. 'jt,
'HXJaar leejcle
Onder alle heiligen neemt Sint
Nicolaas een bijzondere plaats in
Hij geniet een algemeen verbreide
bekendheid en populariteit, die
geen andere heilige met hem deelt
De oorzaak hiervan moet gezocht
worden in het feit, dat deze heilige,
naast zijn bescheiden plaats in de
kerk, een folkloristische figuur is
geworden, waaromheen vele legen
den wérden geweven, die nog altijd
gemeengoed zijn. Zijn naamdag
wordt nog elk jaar met grote luister
gevierd.
Het merkwaardige is, dat over
hem in tegenstelling tot vele andere
heiligen weinig historische feilen
bekend zijn. Het is bekend, dat hij
in de vierde eeuw na Christus bis
schop was van de stad Myra in
Klein-Azië, dat hij enig kind was
van rijke ouders en hij een bijzon
der goed mens is geweest. Hij gaf
zeer weinig om aardse bezittingen,
schonk zijn gehele vermogen weg
en trad in de geestelijke stand,
waar hij tenslotte bisschop van
Myra werd. Het is heel weinig wat
wij van hem weten en juist daar
om is het interessant eens na te
gaan in welke tijd en omstandighe
den deze figuur geleefd heeft.
Geïsoleerd en lang onafhankelijk.
Om te beginnen was hij dus bis
schop van Myra, maar dat zegt ons
betrekkelijk weinig want de mees
ten van ons weten nauwelijks waar
deze stad ligt. Weten wij echter, dat
Myra in Lycië ligt dan weten we
althans waar we in Aziatisch Tur
kije moeten zoeken.
Lycië is een kleine uitstulping in
zee aan de zuidzijde van het schier
eiland. Het is een hoogvlakte, die
omstreeks duizend meter boven de
zeespiegel ligt en die in het noor
den van het overige deel van Klein.
Azië is afgesloten door een flinke
bergketen die wel drieduirend me
ter hoog is Hierdoor was Lycië
eeuwen lang een geïsoleerd land,
waar een volk van onbekende her
komst woonde, dat zijn steden
bouwde aan de kust en in de dalen
langs de drie belangrijkste rivie
ren die van de bergen over 't hoog-
plateau naar zee stromen Deze ri
vieren zijn de Xanthos, waaraan
als belangrijkste plaats Xanthos,
met als belangrijkste kustplaats bij
de monding Myra en als derde ri
vier de Limyra, eveneens met en
kele belangrijke steden aan zijn
loop.
Geruime tijd heeft Lycië zijn on
afhankelijkheid weten te bewaren,
doch tenslotte werd het rond het
begin van onze jaartelling een Ro
meinse provincie, die echter niet
van zo bijzonder veel belang was
en slechts een bescheiden Romein
se bezetting kreeg.
Slechts kort christelijk.
In de eerste eeuwen breidde het
christendom zich vanuit het Heilige
Land uit over Azië. maar we zien,
dat Lycië door zijn afgesloten lig
ging van de rest van Klein-Azië,
aanvankelijk nog geen kennis met
het christendom maakte. Ten noor
den van de bergen verbreidde het
zich intensief, maar het was pas
later, dat het ook in Lycië opbloei
de. Zo moet Nicolaas een van de
eerste bisschoppen geweest zijn, die
Lycië kende. In die tijden werd het
echter snel een waar bolwerk van
het christendom, dat zich later nog
handhaafde tegen de opdringende
Islam, om tenslotte vrijwel geheel
door deze godsdienst te worden
verdrongen.
Bisschop Nicolaas en zijn chris
telijke gemeenschap leefden in een
belangrijke tijd ook al zullen zij
dit zelf niet beseft hebben. De eer
ste christenen in Lycië maakten
wel een zeer slechte tijd door. De
glorie van het Romeinse rijk liep
namelijk ten einde en in die tijd
waren er keizers, die trachtten het
verval te remmen en de oude glorie
te herstellen. Alle narigheid werd
dikwijls toegeschreven aan het op
treden van de christenen en zo zien
we, dat aan het begin van de vier
de eeuw keizer Diocletianus met de
grootste hardheid tegen de chris
tenen laat optreden. De gebouwen
waar zij hun samenkomsten hiel
den, werden verwoest en zij zelf
voor de keus gesteld hun geloof te
verzaken of gedood te worden De
slachtingen en de wreedheden die
toen werden bedreven, tarten elke
verbeelding Ook Lycië heeft hier
van zijn deel gekregen en van de
eerste christenen hebben slechts
weinigen dit overleefd Maar het
bloed van de martelaren is het zaad
der kerk en ziet, nadat de vervol
gingen beëindigd werden, bloeide
het christendom als nooit te voren.
Van de:e wedergeboorte van het
christendom is Nicolaas getuige ge
weest en hij heeft er het zijne toe
bijgedragen.
De ommekeer.
Het edict van 313, het zogenaamde
Magna Charta, uitgevaardigd door
Konstantijn de Grote, bracht een
ware ommkeer. Het christendom
werd volledige vrijheid gegeven, ja
zelfs hier en daar begunstigd. De
godsdienstvrijheid werd gegaran
deerd en later trad Konstantijn zelf
tot het christendom toe. Dit was
wel het uitzonderlijke belang van
deze tijd. Van een vervolgde gods
dienst, werd het christendom de
belangrijkste godsdienst in het rijk,
dat in de wereld de toon aangaf.
In politiek opzicht was deze tijd
ook van bijronder belang, doordat
het de laatste eeuw was van het
Romeins imperium, waaraan de
volksverhuizing en de invallen der
barbaren een einde maakten. Ni
colaas heeft wel op een keerpunt
der tijden geleefd.
Het schijnt een vreemde zaak
dat wij op 5 december de vrolijkste
avond van het jaar plegen te bele
ven rondom een kerkelijke figuur
Ja, tabberd, mijter en staf accen
tueren 2elfs een fiest. 2onder deze
bisschoppelijke attributen zou de
Sint Nicolaasavond veel van zijn
glans verlie.en.
Wat ogenschijnlijk vreemd moet
worden geacht, is in werkelijkheid
echter helemaal niet ongewoon. De
plechtstatigheid van een bisschop
en de ongedwongen kindemeugde
verdragen elkaar opperbest. Het is
beslist jammer dat wij veelal ge
woon 2ijn, om alles wat met kerk
en godsdienst te maken heeft in
een zwarte rand zetten: hier komen
alleen maar strakke gezichten en
sombere gedachten bij te pas. En
vooral: hier gaat het om boven
menselijke zaken, kinderen hebben
daar nog geen begrip voor.
Daarom beschouwen wij Sint
Nicolaas meer als een schijnfiguur
en wij drukken de gedachte terug,
dat hij eenmaal een echte bisschop
geweest is en dat hijzelf als een
heilige wordt aangemerkt. Heiligen
en bisschoppen, ze schijnen ons te
verheven om met de kindervreugde
op 5 december enige gemeenschap
te hebben.
Maar we zijn er naast! Een goe
de bisschop kan niet vreemd zijn
aan het kind En hetzelfde geldt
natuurlijk evengoed van alle ande
ren, die in een geestelijk ambt
staan.
Christus een ware kindervriend
Waarom niet? Omdat het chris
tendom bijzondere belangstelling
voor het kind heeft Geen gods
dienst ter wereld heeft voor het
kind zo'n grote plaats ingeruimd.
Jezus Christus was een echte kin
dervriend en hij schaamde zich er
ni'et voor om, na allerlei gewich
tige disputen met de toenmalige
godsdienstleiders, kinderen op zijn
knie te trekken en met hen te spe
len.
In de redevoeringen van Chris
tus blijkt telkens zijn interesse
voor het jonge volkje. Een van zijn
bekendste gelijkenissen bewijst, dat
hij zich verdiept heeft in het kin
derspel op de markt. Trouwens, hoe
an het anders: het christendom
lijdt immers hoe God zelf als
:ind op aarde kwam. Geen enkel
;erkfeest wordt zo intens gevierd
,ls het kerstfeest, feest van Chrls-
us' geboorte. Sint Nicolaas en
ze stmis behoeven elkaar ook wer
kelijk niet te storen.
Wanneer wij lezen van de levens
•Ier heiligen, dan komen wij weer
lie.elfde trek der kinderliefde te
len. En meer nog die heiligen wa
zen in menig opzicht zelf kind ge
bleven. Zij hebben in hun leven
nooit dat argeloze, eerlijke en na-
leve afgelegd, dat ook de kinderen
siert. Hoe „onschuldig" waren wij
in onze eerste levensjaren, toen wij
nog ni'et geleerd hadden onze ge
dachten te verbergen Hoe kunnen
wij soms naar de onbezorgdheid
van het kinderleven terugverlan
gen.
Wat ls bezorgdheid?
Het is wederom deze „heilige"
onbezorgdheid, die de heiligen ge
kenmerkt heeft Zij hadden hun le
ven immers geheel losgelaten en
het aan God overgegeven. Dan ver
dwijnen de zorgen Want onze be-
orgdheid houdt onverb'eekbaar
verband met onze gehechtheid aan
het leven.
Sint Nicolaas wordt op een heel
andere manier een werkelijkheid
voor ons wanneer wij dit alles be
denken. Dan zien wij de verhalen,
die rondom hem zijn geweven, als
een bewijs van zijn kinderliefde,
welke op haar beurt weer een uit
spruitsel was van zijn geloof.
Wij hebben een predikant ge
kend, die gewoon was zijn vakan
ties door te brengen in een inrich
ting van achterlijke kinderen.
„Nergens vind je zo'n sfeer van
oprechtheid", zei hij. En het ver
blijf verkwikte hem.
Het feest van de populairste hei
lige vieren wij bij het .ouder wor
den met steeds grotere vreugde. En
de bisschop is van lieverlede onze
beste vriend geworden. Niet om de
cadeautjes, maar om zijn waarde
ring voor het kind, die in deze har
de tijd het hart verwarmt
H. DE JONG
In zijn tijd was Myra een stad,
als zovele andere Romeinse pro
vincie-steden. Een stad met een
vergevorderde beschaving,
binnen zijn muren fraaie gebouwen,
thermen, aquaducten en een be
langrijke haven, die in het bijzon
der werd aangedaan door schepen
die geladen waren met graan uit
Egypte, dat toen de graanschuur
van de wereld was, op weg naar
Rome Naast de bedrijvigheid in
de haven was er nog grote handels
activiteit vooral onder de kleine
neringdoenden.
Het beeld van de stad ademde
een typisch Romeinse sfeer, maar
wie zijn ogen de kost gaf kon nog
duidelijk de sporen van de oude
Helleense invloed in de stad waar
nemen.
De eeuwen getrotseerd.
In deze tijd en deze omgeving
bloeide het christendom onder het
herderschap van Nicolaas „de goe-
wiens goedheid en menselijk-
toen een ruime bekend-
genoten. Het is geen wonder
dat de „mensenvriend" bij uitstek
later heilig werd verklaard.
Zelf heeft hij dit nooit kunnen
vermoeden en zeker niet, dat in
een gebied hoog in het noorden van
de toen bekende wereld, waar in
die tijd wilde barbaren woonden
eens bij gerucht iets vernomen
en waarvan Nicolaas hoogstens
heeft, zijn naamdag zou worden
tot een waar volksfeest, dat de
eeuwen zou trotseren en waar zo'n
zestienhonderd jaar later zijn le-
genarisch geworden goedheid op
de vooravond van zijn sterfdag
oorzaak zou zijn van zoveel vreugde
in de harten der mensen.
Nicolaas heeft waarlijk niet voor
niets geleefd.
Dr. JEAN HUGO.
De post heeft het al druk genoeg
met het verzenden van de aange
boden Sint Ni col aaspakketten.
Stuur daarom eens wat per brief.
U bent wel gebonden aan afmetin
gen, maar deze zijn nog vrij be
hoorlijk. Een brief mag ten hoog
ste 2 kilogram wegen, de grootste
afmeting mag 60 cm. bedragen,
terwijl de lengte, breedte en hoog
te samen niet meer mogen bedra
gen dan 90 cm. En verzend vroeg!
Een boterletter moet als volgt ver
zonden worden: een passende doos,
bekleed met vetvrij papier, een
stuk karton zo groot als de bodem
van de doos, eveneens bedekken
met vetvrij papier, de letter met
een gekleurd lintje vastbinden, de
overschietende ruimte opvullen
met papier.
Om zoekraken van het paket te
voorkomen, legt u binnen in de
doos nog een extra papiertje met
het volledige adres van bestem
ming. Gebruik geen visitekaartje
als label, doch een stevig stukje
karton en bevestig dit met een be
hoorlijk touwtje aan de doos. Plakt
u het adres op de doos, dan niet
alleen maar de hoeken bestrijken
met lijm, maar het gehele etiket.
Vraag inlichtingen op het post
kantoor, welk papier een Sint-
Nicolaaspakket naar 't buitenland
moet vergezellen. Vraag ook, of
hetgeen u verzenden wilt, wel mag
worden uitgevoerd. Voor het bui
tenland zijn altijd nodig: een bui
tenlandse adreskaart en een aantal
(soms 1, vaak echter méér) dou
aneverklaringen.
Eventuele vloeistoffen moet men
verzenden in een goed geslote»-
fles, in een stevige kist. De fles ir
panier wikkelen en de ruimte on-
vullen met ruim houtwol. Op hp'
pakket dient u een aantekening t<-
stellen van „Breekbaar" en „Deze
kant boven".
Bloembollen voor kamergebruik
kan men tegenwoordig in de han
del verkrijgen, verpakt in aardige
doosjes, vergezeld van cultuurbe
schrijving. De mooie „amaryllis"
is meestal in december juist lever
baar en is een mooi geschenk voo-
hen, die niet van het traditionele
snoepwerk houden, of op diëet
staan.
Verse melkvlekken kan men ver
wijderen met verdunde zeepspiri-
tus.
Als men een zeer dun laagje ve'
vooraf oo het gezicht en hander
smeert, kan men naderhand d<-
zwarte laag gemakkelijk verwijde
ren. Houtskool of een gebaande
kurk zijn zeer gesch^te middelen
om lichaamsdelen tijdelijk zwart
te maken.
Warm water en (gele) zeep zijn
nog altijd de beste middelen om
roet, e.d. van gezicht en handen
te verwijderen.
Hebt u uw beste verchroomde
theeservies voor deze dag te voor
schijn gehaald, gebruik dan geen
poetsmiddelen om dit eens extra
op te doffen. Gewoon heet water
is het allerbeste middel. Na zorg
vuldig afdrogen, goed nawrijven
met een zachte doek.
De goede Sint komt hier op school
O, wat heeft de jeugd een jool
De bisschop wil de jeugd tracteren
Omdat zij vlijtig wilde leren.
Het grote boek werd nagekeken
Toen is alras heel goed gebleken
Dat het ging, gelijk het moet
Alle kind'ren waren zoet.
Behalve Wim, die kan het praten
Tijdens les, zo moeilijk laten
Sint heeft hem ernstig aangekeken
Maar sprak: „ik zal me nu niet
wreken".
Een jaar geef ik je nog respijt
Maar dan een jaar vol
zwijgzaamheid
Men ziet: zelfs 't stoute kind
Wordt nog door onze Sint bemind!
Hang geen griezelverhalen op
Maak hen niet bang voor Sinterklaas
Bedenk dat kleuters
alles geloven wat
er hun wordt verteld
Zeg maar dat jij hen
helpt als de zwarte
Pieten vervelend worden
Wie zoet is krijgt lekkersJa
zeker, dat is een plezierige ge
dachte, maar er zijn zo ontvettend
veel kinderen stout!
Dat ls een tamelijk vervelende
geschiedenis want op 5 december
dreigt zo'n kleuter al die stoutig
heid op z'n brood te krijgen. Door
broers en zusters worden de klein
tjes al dagen van tevoren bang ge
maakt met hetgeen Sinterklaas
over van alles wel zal zeggen.
Heeft Sint dan geen begrip
Soms ziet het er wel eens naar
uit dat Sinterklaas het nu juist op
deze wel eens minder aardige kin
deren begrepen heeft, want de el
lendige straffen die hij voor ieder
van. hen heeft uitgedacht vormen
eind november al het gesprek van
de dag.
Een normaal mens zou denken
dat zo'n goede, oude, vriendelijke
heer als Sinterklaas wel enig be
grip zou tonen voor al die kleine
vergrijpen Wie dat denkt komt
echter lelijk bedrogen uit.
Iedere andere gemoedelijke oude
baas op die leeftijd zou ongetwij
feld enig begrip tonen voor al die
vele kleine misdragingen als snoe
pen, klikken en jokken. Hij zou
sens gemoedelijk met die kleine
ooosdoeners praten.
Afgeranseld met de roe.
Maar Sinterklaas niet. Nee, die
heeft een paar angstaanjagende
enge negers bij zich, die hij de
daarvoor in aanmerking komende
kinderen met een roe laat afranse
len. Wat moeten die kleintjes daar
nu van denken?
En alsof de maat hiermee dan
niet allang vol zou zijn: in zijn ba
gage, midden tussen al die leuke
presentjes, heeft Sinterklaas ook
nog een grote zak. Dat is weer een
heel ander martelwerktuig.
Daar worden de met de roe bont
sn blauw geslagenen dan met het
hoofd naar beneden in gestopt en
in die zak word je meegenomen
naar Spanje. Je weet als klein
wel niet precies wat Spanje is,
maar het kan niet veel goeds bete
kenen!
IJit de suikerpot gesnoept.
Zo is het dus mogelijk om van
Sinterklaas hele leuke en lekkere
dingen te krijgen, maar het zit er
ook in, dat je van je ouders, je
broers en je zusjes wordt geschei
den, van je huis wordt weggerukt
en mee naar Spanje wordt geno
men.
En dat allemaal omdat je je
spruitjes niet wilde opeten, omdat
je het hele jaar lang maar één en
kele winkelhaak in je nieuwe
bioekje hebt gehaald, omdat je in
een studieboek hebt zitten krassen
omdat je wel eens iets brutaals ge
zegd hebt
En of die meegenomen kinderen
ooit uit Spanje terugkomen? Nooit
hoor je eens iemand bemoedigend
zeggen: „Heb je gezien dat Wimpie
terug is?" of „Weet je, dat ze Kla-
zientje weer losgelaten hebben in
Spanje?"
Het meest waarschijnlijk is het
daarom wel, dat al die stoute kin
deren hun hele leven verder in dat
Zuideuropese schiereiland moeten
doorbrengen; sinaasappels pluk
kend in de brandende zon. stieren
bevechtend als ze wat groter zijn.
Verlaten en helemaal alleen.
Sinterklaas is een waarlijk angst
wekkende figuur Hij schijnt alles
te zien en le horen. In ieder geval
wéét hij alles en de schoorsteen
most daarbij een rol van grote be
tekenis vervullen. Het allernaarste
is dat de groteren uit je omgeving
telkens klaar staan met te verze
keren dat ze van allerlei aan Sin
terklaas zullen vertellen wat hij
mogelijk nog niet gehoord of ge
zien heeft.
Nee, op de groteren kan je als
kleuter in dit opzicht ook al niet
rekenen. Die gunnen het kind zijn
onbezorgde vertrouwen in de we-
eld blijkbaar niet; in ieder geval
zitten zij niet stil voordat ook dit
mensenkind geplaagd wordt door
dezelfde angsten en onzekerheden
als waar zij zelf onder gebukt aaan.
Sinterklaas
W.-. komt ieder jaar naar Holland?
Ja, dat is de goede Sint.
Met zijn vlugge, zwarte knechtje
Vriend van ieder mensenkind.
Ben je z.geweest, dan word je
Door Sint Nicolaas beloond,
Maar hij heeft ook opgeschreven
Waar 't ondeugend kindje woont.
Ihet avondje gekomen
En je kvan Zwarte Piet
Heel veel len cadeautjes,
Zing dan maar een erg mooi lied.
Maar van wheeft Sinterklaasje
Toch zo heel erg veel verdriet?
Van de kinderen, die szijn,
Lekker# krijgen ze dan niet.
Ja, de Sint gaat 5 december
Ook naar stoute kind'ren toe
En in plaats van mooie dingen
Ivoor hen alleen d r
Nee, we hebben niets vergeten.
De woorden, die ontbreken, hebben
we met opzet weggelaten. Die kun
je zelfs immers wel invullen?
Maar het gaat er niet alleen om,
de goede woorden op de puntjes
neer te schrijven. Met die ingevulde
woorden kunnen we nog méér doen.
Schrijf ze nóg maar eens op. Maar
dan achter elkaar Wat krijg je
dan? Als het goed is, lees je twee
regels uit een heel bekend Sint-
Nicolaasliedje. Probeer het maar
eens.