„Duivelandse poorte" heeft al
veelbewogen geschiedenis achter de rug
Gooi er niet te vlug
de bijl bij neer
S
CETALAC
Onder de duizend weken
„gezondheid'
Zuidhavenpoort in restauratie
Vroeger bezat de poort een carillon
Nu de Zuidhavenpoort zo
grondig onderhanden geno
men wordt, dat van een af
doende restauratie kan ge
sproken worden, is er aan
leiding iets te memoreren
uit de veelbewogen geschie.
denis van de „Duivelandse
poorte", zoals hij vroeger in
de volksmond dikwijls werd
genoemd.
ZIERIKZEE, oktober 1960. De
Zuidhavenpoort voor 1527 door
een stenen brug met de Noordha
venpoort verbonden - wordt in
oude stukken het eerst genoemd in
1442. Een belangrijke versterking
van de Zuidhavenpoort vond plaats
in 1491, zulks op last van hertog
Albrecht van Saxen, „om de stad
te beheersen". Deze hertog nl. had
de stad verrast met veel krijgsvolk,
omdat het weerstrevig was aan
keizer Maximiliaan.
Het jaar daarop verzoende Zie-
rikzee zich met de boze hertog,
maar de stad moest opdraaien voor
de kosten, die de versterking van
de Zuidhavenpoort hadden gevergd
zoals de prijs voor hout, balken e.d.
Bovendien moest de stad de eige
naars schadeloos stellen van hui
zen die voor de versterking van de
poort door de hertog waren afge
broken.
In het begin van de 16e eeuw
(1507) kwam er een verordening
tot stand, regelende de alarmplaat.
sen in de stad voor de gewapende
macht. Daarbij werd de Zuidhaven.
Een uurwerk
In de loop van de 16e eeuw kreeg
de poort een uurwerk. Een in 1550
gegoten klok werd in het midden
poort bestemd voor het Sint Anna
Ghilde.
torentje opgehangen en gebruikt
als slagklok voor de hele uren. Deze
nog bestaande klok kwam in de
plaats van een andere, die 192 jaar
dienst had gedaan. De Zuidhaven
poort heeft veel „gezien". In de 16e
eeuw was hij getuige van het ter
dood brengen van aanhangers der
„nieuwe leer", want „executiën
metten viere" werden buiten de
stad voltrokken.
In 1623 werd aanbesteed het stel
len van een nieuwe uurwijzer en
het hangen van klokken in de
poort, samen een soort carillon
vormend, dat een welluidende
klank had. Met het bespelen ervan
werd een zg. „baeyertman" belast,
die dit werk moest doen voor f 36
per jaar. Het klokkenspel werd in
1795 gedeeltelijk uit de poort weg
gehaald en in 1796 verkocht. Twee
klokken bleven over, nl. de klok
uit 1550 en een kleinere, daterend
uit 1622, dienend voor het halfuur
slag. In stukken van 1666 staat ver
meld, dat de Zuidhavenpoort voor
bewoning werd uitgegeven. Een
huisje aan de zuidzijde der poort
werd in 1745 ten gebruike gegeven
aan zekere Magdalena Rochus „om
daarin met appelen te koop te zit
ten". Als tegenprestatie moest Mag
dalena de poort schoon houden en
jaarlijks 17 schellingen betalen.
Vele restauraties
Talrijke malen is de poort - zoals
thans - aan een restauratie onder
worpen, om. in 1764, 1774, 1779 en
1788. In de Franse tijd was de poort
een militaire gevangenis. Eens - in
1795 - wisten .twee gevangenen
hieruit te ontsnappen, nadat zij in
de toren brand hadden gesticht.
Een der gevangenen ontsnapte, de
ander brak een been en werd ge--
vat. Sporen van dit binnenbrandje
zijn nog altijd aan het houtwerk
te zien.
In 1811 heette de poort „Porte
imperiale". In de nacht van 7 op 8
december 1813 was de Zuidhaven-
Onze geest is opgesloten in de fles van deze maatschappij
Wij tieners leven in een moeilij
ke leeftijd. Oudere mensen zeggen,
dat het de mooiste leeftijd is en de
meesten van hen zouden het graag
nog eens over doen. Wy geloven
graag, dat ze gelijk hebben, van
hun standpunt bezien, maar de tus
senliggende jaren hebben hun de
nare dingen doen vergeten en zij
hebben dikwijls nog alleen de scho
ne herinneringen over, vandaar dat
ze graag terug zouden willen, nu ze
zelf bemerken, dat hun jeugd voor
bij is. Anderen zouden het nog eens
over willen doen (liefst met de we
tenschap die ze nu hebben) om
toen gemaakte fouten te herstellen.
En toch: als ze het over zouden
doen, is de kans heel groot, dat ze
weer diezelfde fouten zouden ma
ken.
Velen van deze ouderen hoor je
nu zeggen: „Ik heb mijn kansen
laten schieten toen ik jong was.
Had ik maar doorgezet, had ik
maar meer gestudeerd, had ik maar
dit en had ik maar dat, dan zou ik
het in het leven verder geschopt
hebben". Gelijk hebben ze natuur
lijk. Nu achteraf volwassen en ge
plaatst in de maatschappij kunnen
ze de gehele ontwikkeling van hun
leven overzien en bemerken ze,
waar ze faalden. En toch, als ze
weer jong zouden zijn, zou het
weer precies gaan als toen. Ze ver
geten namelijk, dat dit jong zijn
ook een bepaalde geestelijke instel
ling met zich brengt een instelling
die totaal verschilt van die van de
rijpe volwassene. Was dit niet het
geval, dan zouden wij nu jonge
ouden-van-dagen zijn.
DE GEEST IN DE FLES.
Bij onze jonkheid behoort ook
een jeugdige geest en die is nu
eenmaal over het algemeen geno
men zeer impulsief, legt geheel an
dere normen aan dan de volwasse
nen doen, kortom is typisch de
geest van de „teenager". Het is deze
geest die ons fouten doet maken.
Deze geest is namelijk zuiver na
tuurlijk, houdt gelijke tred met on
ze lichamelijke ontwikkeling en is
niet te stuiten in zijn uitingen en
neigingen, omdat die past bij onze
leeftijd. Daar staat tegenover, dat
de maatschappij als een lastige fles
die geest gevangen houdt, omdat
de maatschappij kunstmatig en in
zekere zin tegennatuurlijk is. Wij
zijn namelijk eerder geestelijk vol
wassen dan maatschappelijk en dat
brengt de moeilijkheden met zich
mee.
De maatschappij eist van ons,
willen wij op de een of andere ma
nier slagen en ons een goede posi
tie veroveren, dat wij eerst de la
gere school doorlopen, daarna dik
wijls nog een middelbare school en
tenslotte nog een of andere specia
listische opleiding, want in onze
moderne tijd is er alleen een goede
plaats te veroveren voor vakbe
kwame specialisten. Aan manusjes
van alles, die van alles wat weten,
maar van niets het fijne, heeft de
moderne maatschappij geen behoef
te, die krijgen de mindere banen.
Specialisatie is de grote eis die ge
steld wordt.
DE TWEESTRIJD.
Ben je academisch gespeciali
seerd of op lager niveau bijvoor
beeld boekhouder, ben je ingenieur
of technicus, dan moet je op de
een of andere manier bijzondere
kennis van een bepaald vak heb
ben. Nu was dit vroeger in zekere
zin ook al zo, maar tegenwoordig
is de leertijd veel langer, met als
gevolg, dat de tiener, die geestelijk
en lichamelijk al rijp begint te wor
den, of al is, nog een aantal jaren
studietijd voor de boeg heeft. En
hèb je een baan, dan moet er heel
vaak nog veel bijgeleerd worden.
Dat is de moeilijkste tijd die er is.
Enerzijds trekt de andere sexe, die
tijd vraagt voor uitgangetjes en
dergelijke, anderzijds is het meest
al de tijd dat er het hardst geblokt
moet worden. De grote moeilijkheid
is nu om in dit geval een gulden
middenweg te bewandelen en zo
wel het een als het ander te kun
nen doen. De studietijd is een tijd
van ontberingen, al behoeft de jon
ge mens zich niet alles te ontzeg
gen, toch zal hij of zij bepaalde
leuke ontspanningsevenementen
moeten laten schieten terwille van
de studie ofvan het geld. Want
ook dat speelt op die leeftijd een
grote rol. De studerende moet het
doen met wat zakgeld, dat meestal
niet toereikend is om er breed van
uit te gaan met een meisje. Datzelf
de is trouwens het geval wanneer
er al gewerkt wordt in een betrek
king en 's avonds wordt gestudeerd.
NIET LATER MAAR NU.
De neiging is dan heel groot om
die drang tot volle vrijheid te vol
gen met op de achtergrond de ge
dachte: „later komt alles wel te
recht!"
Stel je daar maar niets van voor.
Later komt er niets terecht! Het
leven gaat door en slechts weinig
sterke geesten zijn in staat om later
reeds met een gezin, nog eens aan
de studie te beginnen. Slechts wei
nigen voltooien deze zware opgave.
Grijp de kans die je jong krijgt en
getroost je de opofferingen die ge
vraagd worden! Gooi er niet te
vlug het bijltje bij neer!
NORA VAN HEEMSTEDE.
poort getuige van de uittocht der
Fransen. In 1858 werd het middel
torentje geheel vernieuwd. Dit
kostte toen slechts f 800.
Door deze poort ook kwamen in
1945 de eerste geallieerde bevrij
ders de stad binnen. Inderdaad veel
bewogen is de geschiedenis van de
„Duivelandse poorte".
STAD EN PROVINCIE
ZIERIKZEE
Lezing over edelstenen
Afdeling Schouwen
Ned. Bond van Plattelandsvrouwen
Op vrijdag 21 oktober a.s. hoopt
voor de afd. Schouwen van de
Ned. Bond van Plattelandsvrou
wen in het „Huis van Nassau" te
Zierikzee op te treden de heer ir.
J. Hammes, edels teendeskundige
te Zeist. De heer Hammes behan
delt het onderwerp: „Uit de we
reld der edelstenen". Het gespro
ken woord zal worden toegelicht
met kleurendia's. In de pauze zal
een collektie edelstenen te bezich
tigen zijn.
Ledenvergadering
afdeling Ned. Politiebond
De afdeling „Schouwen-Duive-
land" van de Ned. Politie Bond
hield maandagmiddag een leden
vergadering in het „Huis van Nas
sau" te Zierikzee. De voorzitter, de
heer J. Fluijt kon in zijn openings
woord zijn grote vreugde betuigen
over het feit dat een zo groot aan
tal leden aanwezig was.
In het kort releveerde de voor
zitter de besprekingen tussen rege
ring en politie - vakorganisaties,
welke voor de gehele Nederlandse
politie een wel zeer ongelukkig ver
loop hebben gehad. Unaniem was
men het er echter over eens dat het
hoofdbestuur had gedaan wat het
kon, zodat het hoofdbestuur het
volste vertrouwen kreeg. Meer dan
ooit komt het er nu op aan zich
eendrachtig achter het hoofdbe
stuur te scharen, zodat de afge-
broken besprekingen ten spoedigste
hervat kunnen worden, in de hoop
dat een gunstig resultaat bereikt
zal worden en aan de Ned. politie
een waardig salaris zal worden ver
strekt. Als afgevaardigde naar fefrt
op vrijdag 21 oktober 1960 in het
gebouw van Kunsten en Weten
schappen te Den Haag te houden
politie salaris-congres werd geko
zen de afdelings-secretaris de heer
D. E. Mooij.
DREISCHOR
Bazar „Crescendo"
werd groot succes
De door het comité ter verkrij
ging van uniformen voor het har
moniegezelschap „Crescendo" ge
organiseerde bazar, op donderdag,
vrijdag en zaterdag jl., in het voor
malig schoolgebouw, is een groot
succes geworden. Voor alle avon
den bestond een behoorlijke be
langstelling. Vooral zaterdagavond
was het een gezellige drukte, mede
door het goede weer waren ook
vele bezoekers van buiten de ge
meente gekomen. De mooie en aan
trekkelijke prijzen, die bij de di
verse attrakties in de drie lokalen
te winnen waren, hadden gretig af
trek. De bazar gaf dan ook een
prachtige bruto opbrengst te zien
van rond f 2.600. Met de vrijwillige
bijdragen, die het bazarcomité van
de inwoners reeds had ontvangen,
is het thans mogelijk dat de zo zeer
begeerde uniformen voor het korps
worden aangeschaft, zodat volgend
jaar bij het 60-jarig bestaan de le
den van „Crescendo" geünifor
meerd' zullen zijn.
- In verband met het bedanken
door de heer J. C. v. d. Maas als
kerkelijk ontvanger der Ned. Herv.
gemeente alhier is in deze functie
voorzien door de benoeming van de
heer J. W. Beekman.
NIEUWERKERK
Geslaagde kinderpostzegelactie
Door de leerlingen der hoogste
klassen van de openbare lagere
school alhier is de vorige week het
mooie bedrag van f 408,50 aan be
stellingen van postkaarten en post
zegels ten bate van het Ned'. comité
voor kinderpostzegels opgenomen.
Een bijzondere vermelding ver-i
dient eeru leerling die voor f 60 en
een leerlinge die voor f 45 hebben
opgenomen.
De Zeeuwse Collekte voor
bandrecorders voor blinden en va
kantie voor vermoeide huisvrou
wen heeft alhier f 141,26 opge
bracht, waarvoor hartelijk dank
aan de damescollectanten.
Ingezonden mededeling
M//
KERKNIEUWS
Gfer. Kerken
Beroepen te Hantum: kand. J.
Sap, Lelden.
Ger. Gemeenten
Beroepen te Amsterdam-Cen
trum: A. Hofman, Zeist.
NATUURZUIVER
OPWEKKEND VERKWIKKEND
Verwachting tot woensdagavond.
Opklaringen
Tijdelijk opklaringen, maar plaat
selijk ook enige regen. Overwegend
matige wind uit zuidelijke richtin
gen. Dezelfde of iets hogere tem
peraturen.
19 okt. Zon op 7.11, onder 17.38.
Maan op 5.38, onder 17.30.
20 okt. Zon op 7.13, onder 17.36.
Maan op 6.51, onder 17.58.
Nieuwe maan: 20 okt. te 13.03.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
19 okt.
20 okt.
2.51 v.m. 14.47 n.m.
3.30 v.m. 15.24 n.m.
Raad van Zonnemaire stelde straatnamen
in gemeente vast
Het komt tot de bouw van twee scholen
In de maandagavond gehouden
gemeenteraadsvergadering der ge
meente Zonnemaire onder voorzit
terschap van burgemeester J. L.
van Leeuwen, besloot de raad met
algemene stemmen de bouw der
twee lagere scholen aan de Oost-
weg te gunnen aan de firma M.
Slager te Dreischor voor de som
van f 118.000. De heer L. Braber
(P.v.d.A.) complimenteerde het col
lege van b. en w. en de architect
de heer Wesseloo met deze tot
standkoming.
In bespreking kwam het voorstel
van b. en w. tot het geven van na
men aan straten in de gemeente,
zulks n.a.v. een geopperd plan door
de heer L. Braber in een vorige
vergadering. De voorzitter deelde
mede, dat gestreefd is naar het be
houd van bekende bestaande na
men.
Op voorstel van de heer J. v. d.
Bijl zal de naam Rietdijk niet ge
heel doorlopen tot „Mon Genie" bij
Brouwershaven, maar zal het ge
deelte vanaf de dwarsdijk tot deze
boerderij de „Kijkuitsedijk" wor
den genoemd.
De heer L. Braber vond de bena
ming Pietershofje niet erg accep
tabel en zou de benaming Kooiweg
liever zien veranderd in Tuinweg,
wat de raad overnam.
De 'heer Lukaart vond de bena
mingen „te plattelands", daar het
woord straat praktisch niet voor
komt. De voorzitter deelde hierop
SPORT
VOETBAL
Zierikzee BI Brouwershaven BI
15-1
De gasten brachten direct een
hoog tempo op de 'been, waardoor
de rood-zwarten tegen een 0-1
achterstand in de eerste minuten
moesten aankijken, toen D. v. d.
Linde van dichtbij inschoot 0-1.
Zierikzee, dat nog enkele hoek
schoppen moest toestaan, schakel
de al spoedig op dit tempo over, en
zo ontstond een aantrekkelijke
wedstrijd, waarin iedere meter
grond sportief betwist werd. Doel
man v. 't Hof (Brh.) stopte een
strafschop, en na 15 min wist v.
Tiggelhoven de gelijkmaker te sco
ren.
In de laatste phase van de le
helft bleek dat de Brouwse ploeg
haar tempo niet kon volhouden;
uit goed opgezette aanvallen
scoorden. Rossen en Heyboer 3 x,
ruststand 5-1. Na de rust bleef
Zierikzee, zonder in onnodig ge-
pingel te vervallen, in hetzelfde
tempo doorspelen.
De gasten kwamen er weinig
meer aan te pas, het grotere uit
houdingsvermogen der rood-zwar
ten was dus doorslaggevend. 2 vol
maakte hoekschoppen van Hey
boer kopte Koevoets in, Rossen 2x,
Koevoets lx, Hendrikse lx, Hey
boer lx, v. Tiggelhoven en Ver
meulen brachten de eindstand op
15-1.
Zaterdagmiddagcomp.
Burgh IV - Duiveland II 5 -1
Duiveland II dat vorige week
nog met dubbele cijfers won,
kreeg een bittere pil te slikken. Al
spoedig bracht Bliek de stand op
1-0 die M. Kloet even later ver
hoogde tot 2-0. Kort voor de rust
brengt Bart Landman Burgh een
3-0 voorsprong.
Vlak na de rust is het J. de Meij
die de stand op 4-0 brengt, waarna
de kleine handige Klink tegen-
scoort. 4-1. Het schot was voor
keeper Kloosterman, die voor het
eerst de groen witte goal verdedig
de en zich direct populair maakte
door zijn enorm verre uittrappen,
onhoudbaar. Het werd nog 5-1,
doordat M. Kloet een penalty be
nutte.
mede, dat deze gemeente als platte
landsgemeente zo gegroeid is en
straten bijna niet voorkomen. Te
vens deelde de voorzitter mede, dat
de naamborden zo spoedig mogelijk
zullen word engeplaatst, waarop de
heer v. d. Bijl als mening te kennen
gaf deze borden niet buiten de ge
meente te plaatsen, maar zoals in
Schouwen is gebeurd de benaming
op witgeschilderde palen te plaat
sen. De voorzitter zei dat dit een
hoge onderhoudspost betekent.
Wethouder Goemans deelde mede,
dat deze palen door het waterschap
Schouwen worden geplaatst en
worden onderhouden.
De rondvraag
Na de aanbieding der gemeente
rekening over het dienstjaar 1959
volgde de rondvraag, waarbij de
heer L. Braber opmerkte dat a.s.
voorjaar de prikkeldraadafraste
ring rondom de populieren op het
sportveld' verwijderd kunnen wor
den. Dezelfde spreker informeeide
of er niet meer spoed betracht kan
worden1 bij de afbraak van het
voormalig bedrijf van de heer Gan-
zeman. De voorzitter deelde mede,
dat de gemeenteopzichter hierover
contact heeft opgenomen met de
heer Stouten en weet deze stagnatie
aan de slechte weersomstandighe
den. Op een vraag inzake de aan
sluiting waterleiding naar het
kleedlokaal op het sportveld zei de
voorzitter, dat het abonnement
wellicht ten laste der sportvereni
ging zal komen. De aansluiting is
geen probleem daar deze vlak bij
het veld is gelegen.
Op een gestelde vraag door de
heer J. v. d. Bijl over de laatstge
houden vergadering der vleeskeu
ringsdienst gaf de voorzitter een
uitvoerige toelichting.
BROUWERSHAVEN:
19 okt. 1.57 v.m. 14.15 n.m.
20 okt. 2.33 v.m. 14.50 n.m.
Springtij: 22 okt.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 18-10. Het K.N.M.I.
deelt mede: Een omvangrijk regen-
gebied boven Duitsland heeft zich
wat naar het noordoosten ver
plaatst, evenals de depressie, die
de regen veroorzaakt. Tegelijker
tijd draaide de wind boven1 Neder
land in de hogere niveaux naar het
westen, waardoor ons land weer
binnen het bereik van de oceaan-
depressie is gekomen.
De afgelopen nacht al drong een
regengebied via Engeland naar on
ze omgeving door. Ook het front
van een depressie ten zuidwesten
van Ierland kan morgen passeren,
zodat het weer een wisselvallig ka
rakter behoudt, waarbij ook enkele
opklaringen zullen voorkomen.
INTERESSANTE EXPOSITIE
De V.U. te Amsterdam
tachtig jaar
AMSTERDAM, 17-10. Tel' gele
genheid van het 80-jarige bestaan
der vrije universiteit te Amster
dam is vanochtend in het histori
sche pand Keizersgracht 162, eer
tijds woonhuis van de stichter de
zer hoger onderwijsinstelling op
gereformeerde grondslag dr. A.
Kuyper, een tentoonstelling geo
pend met foto's, schilderijen, ori
ginele stukken en andere archi-
varia over het verleden van de
V.U.
De voorzitter van de senaats
commissie voor een historische
museum, prof. dr. H. Smitskamp,
deelde mee dat binnen een jaar
tijd een wonderlijk groot aantal
stukken is bijeengebracht over een
„respectabel stuk historie van 80
jaar V.U." dat verloren dreigde te
gaan.
DE KOMENDE VERKIEZING
Moeilijkheden bij de Prot.-chr. groepering
te Oosterlaud/Sirjansland
Oosterland, 17-10. De bestuurs-
moeilijkheden van destijds te Oos
terland - reeds enige tijd gelukkig
de wereld uit - hebben nog een
vervelend staartje gekregen nu de
verkiezingen ook voor de nieuwe
gemeente Duiveland in zicht ko
men. De moeilijkheden doen zich
voor b\j de Prot. Chr.-groepering,
waarin geen eenheid van denken
blijkt te bestaan t.a.v. de op de
kandidatenlijst uitkomende par
tijen, t.w. de A.R. en C.H.U., die
voor Duiveland met één lijst uit
komen.
Zoals destijds gemeld werd op
een eerste vergadering van de A.R.
-kiesvereniging, voorgezeten dooi
de heer J. M. de Waal, de wens
van sommigen kenbaar samen tc
wei-ken met de S.G.P. voor de ko
mende verkiezingen. De voorzitter
was het - gelet op de moeilijkhe
den in het recente verleden - hier
niet mee eens en gaf aan dit stre
ven geen medewerking.
Buiten medeweten van de voor
zitter werd evenwel een tweede
vergadering belegd, waarop met
meerderheid werd besloten toch
samenwerking te zoeken met de
S.G.P. Daar de voorzitter niet op
de hoogte was van deze gang van
zaken en persisteerde bij zijn eer
der ingenomen standpunt, kon hij
niet anders doen dan zijn funktie
neerleggen, hetgeen geschiedde.
Los hiervan bleek intussen de S.
G.P. geen samenwerking met de
A.R. op prijs te stellen. De A.R.-
kiesvereniging zocht daarop sa
menwerking met de partij „Ge
meentebelang" te Sirjansland,
waardoor dus een versnippering is
ontstaan. De C.H.U. is op de kan
didatenlijst vertegenwoordigd in
de persoon van wethouder A.
Stoutjesdijk.
Ter verduidelijking diene, dat de
A.R. van Nieuwerkerk, de C.H.U.
van Nieuwerkerk en C.H.U. van
Oosterland met een gemeenschap
pelijke lijst uitkomen, maar A.R.-
kiezers van Oosterland zullen dus
ook kunnen stemmen op de kan
didaten van „Gemeentebelang". Of
hierdoor een Sirjanslandse verte
genwoordiger in de nieuwe raad
kans maakt, is onzeker.
Ingezonden mededeling
Verf met gemak en...-
van Ceta Bever
S.s. „Zuiderkruis"
vaart thuis
met spijtoptanten
AMSTERDAM, 18-10. Onvoorzie
ne omstandigheden voorbehouden
zal het regeringsschip „Zuider
kruis", onder commando van ka
pitein H. Harder, woensdagochtend
19 oktober met 649 passagiers in
Amsterdam aankomen.
Het schip zal meren langszij de
etablissementen van de N.V. Stoom
vaart Maatschappij „Nederland".
Van de passagiers zijn er in In
donesië 617 aan boord gegaan. On
geveer 400 hunner zijn spijtoptan
ten.
JUTPHAAS. De vijfjarige Joke
van der Hoeven, te Vreeswijk, is
verdronken in een sloot nabij de
ouderlijke woning. Het meisje is
daarin terecht gekomen, terwijl het
met een autoped aan het spelen
was. Niemand heeft het ongeval
zien gebeuren.
