Schoonheid behoeden een dure
noodzakelijkheid in Schouwen's Westhoek
Olympische spelen
GEEN NIEUW BENADERING
VAN KWESTIE-NIEUW GUINEA
STAD EN PROVINCIE
Verknoeid hoekje te Westenschouwen houdt waarschuwing in
(Van onze redakteur)
WESHOEK, augustus. - De ttfd na de oorlog heeft de Westhoek van
Schouwen niet ongemoeid gelaten. Het gebied is opgenomen in een
ontwikkelingsproces, waarbij het toerisme als katalysator optreedt.
Steeds meer mensen vinden hun weg naar de „kop van Schouwen" en
de cjjfers van het seizoen dat kortelings is afgesloten, zullen ook wel
weer een duidelijke taal spreken. Het „stiU going strong" is voor het
Schouwse duingebied een toepasselijke uitspraak.
Met deze ontwikkeling zijn ook gevaren opgedoken, waarop In het
verleden reeds vaker de aandacht is gevestigd. De mogelijkheid bestaat
immers, dat het natuurgevoelige gebied al te drastisch wordt open
gelegd. Dat men al te geredelijk tegemoet komt aan wensen, die toeris
tische belangengroepen menen te kunnen en mogen stellen, m.a.w. dat
getornd wordt aan de potentiële schoonheidswaarde van het betrokken
gebied. Dat zou zonde en jammer zijn en helaas kan men op dit punt
niet al te gerust zijn. .Wie vergelijkingen trekt met de toestand van
voor de oorlog en thans, ziet verschillen, waarover men niet altijd
enthousiast kan zijn.
Men moet bij de beoordeling uit
eraard billijk blijven. Het is nu
eenmaal zo, dat men de klok niet
stil kan zetten. Er is een logische
ontwikkeling aan de gang. Het so
ciaal-tourisme stelt zijn eisen. Er
is een sanering van het kampeer-
wezen doorgevoerd, kortom een
complex van maatregelen werd in
gevoerd, die de tijd nu eenmaal
vorderde. Ondanks de billijkheid
zijn wij van mening dat men hier
en daar behoorlijk op de foute weg
zit. Een alarmerend voorbeeld is
een hoekje nabij Westenschouwen,
waarvan de foto een beeld geeft.
Dit hoekje, aangevleid tegen het
Domaniale duingebied, kan gelden
als voorbeeld van de wijze, waarop
de zo typische Westhoekse schoon
heid om hals wordt gebracht.
Verstoorde harmonie
Dit brokje natuur vormde voor
heen een prachtige trait d'union
tussen het Domeingebied en de zui
delijker gelegen gronden, met een
uitloper naar de zeekant Het kreeg
een bestemming voor bungalow-
bouw en de resultaten zijn thans te
zien. De foto geeft nog slechts een
fragment van het schoons dat hier
gewrocht is. Men wil zonder aan
schouwen wel van ons aannemen
dat ook de rest van dit terrein ver
worden is tot een akelige steppe.
Er is niets moois meer aan, sterker
het schreeuwt van lelijkte en daar
voor zijn drieërlei oorzaken aan te
wijzen.
In de eerste plaats zal men bouw
terreinen op hun schoonheidsge
voeligheid sterker dienen te testen
dan voorheen. Dit is kennelijk hier
niet gebeurd. Wie zijn weg kiest
over het wandelpad langs het Do
mein (helemaal te continueren zo
als voorheen is het ook al niet
meer), heeft van het duin af ge
zien een magnifiek uitzicht op dit
„bewerkte" stuk grond. Het uitzicht
is prima, maar wat het netvlies op
vangt is minder mooi. De harmonie
der landschappelijke lijnen - voor
heen in hoge mate aanwezig - is
volop verstoord. Een. tweede oor
zaak is dat men de bouwsels veel
te dicht op elkaar heeft gezet Er
is geen ruimtelijke werking meer
en het ritme tussen resterende na
tuurelementen en de bouwsels
stokt.
Geen controle
Een derde oorzaak - en naar on
ze smaak de ergste - is dat men de
opdrachtgevers hun gang maar laat
gaan. Zijn er geen schoonheids
commissies meer, geen diensten die
iets in de melk te brokkelen heb
ben, geen instanties die ergens een
stokje voor kunnen steken, geen
raadsleden die hun smart uitkrijten
voor de publieke tribune? Wie met
een gevulde buidel Westhoekwaarts
tijgt krijgt blijkbaar nog alles ge
daan, anno 1960
Varianten op 19e eeuwse hor
reurs zijn reeds volop te vinden en
de foto geeft er een subliem voor
beeld van. Over smaak valt uiter
aard niet te twisten, maar wat in
vredesnaam te denken van dit bal
dakijn op een vierkante doos, dat
vele tientallen jaren de omgeving
zal beledigen?
Weliswaar heeft ook een stenen
bungalow het eeuwige leven niet,
maar men zal het er toch maar ja
ren mee moeten doen. En de vrij
heid van bouwen steekt scherp af,
tegenover de - naar ons gevoel ook
weer wel te begrijpen - accuratesse
ten opzichte van het meer vergan
kelijke type zomerhuisje, op het
punt van samenstelling en situ
ering.
Architectonische „vr(jheden"
Wanneer architectonische „vrij
heden' 'als de onderhavige ook el
ders in de Westhoek worden ge
vierd, dan valt er voor de toekomst
niet veel goeds meer te voorspellen.
Te laat zal men ontdekken dat de
befaamde gouden kip tenslotte dan
toch panklaar is gemaakt. Is er ook
nog niet zo iets als een wegenplan
door de duinen, met straks meer
asfalt dan snippenkolonies, met
meer bermstof dan duindoorns en
een complete „kermesse d'été" op
de stranden? Beperkingen, maatre
gelen, schema's en gebondenheid,
er zal niet aan te ontkomen zijn,
maar dan liefst over de gehele linie
en dan bv. ook geen tenten in een
beprikkeldraad carré in de buurt
van het ruiterpad bij de vuurtoren,
„onder de rook" van het vroegere
thans beplante - suikerbrood. Die
storen daar nu toevallig heel ver
schrikkelijk. Het zij hier aanvul
lend geconstateerd, los van de
vraag hoe het allemaal kan. Eén
troost Is er voorlopig noghet
domaniale gebied is niet te koop
en vóór zonsondergang moet men
er weg zijn. Dat zal (hopelijk) wel
zo blijven!
VERKLARING VAN MINISTER LUNS
ROTTERDAM, 6-9. De minister
van buitenlandse zaken, mr. 3. M.
A. H. Luns, zal tydens de komen
de bijeenkomst van de algemene
vergadering der Verenigde Naties
in New York de kwestie-Nieuw
Guinea openhartig en indrin
gend" bespreken met z(jn collega's
van bevriende westelijke mogend
heden en de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties Dag
Hammarskjoeld. De minister heeft
dit dinsdag in Rotterdam ver
klaard op een persconferentie aan
boord van de „Nieuw Amsterdam"
waarmee hij in de loop van de
middag naar New York is vertrok
ken. Hij voegde er evenwel met
nadruk aan toe, dat dit niets
nieuws is, hij heeft dit in de voor
gaande jaren ook steeds gedaan.
Een grote groep journalisten,
o.w. televisie- en radioverslagge
vers, waren bij het vertrek van de
minister aanwezig. Deze zei „wat
beduusd" over deze grote belang
stelling te zijn, doch hij begreep
dat de journalisten hem „aan de
tand kwamen voelen" over een
langdurig gesprek dat minister
president de Quaay met een aan
tal buitenlandse journalisten had
gehad en waarna er berichten zijn
verschenen volgens welke Neder
land de kwestie Nieuw-Guinea zou
willen „internationaliseren."
Onjuiste uitleg
Men had echter volgens minister
Luns gemeend in de verklaring
van de minister-president iets te
kunnen beluisteren dat er niet in
school. Prof. de Quay was bij zijn
beschouwing over Nieuw Guinea
uitgegaan van beginselen die hij
bij de journalisten bekend veron
derstelde. De uitleg die men eraan
had gegeven was verder gegaan
dan prof. de Quay had bedoeld.
Zo heeft de minister-president
bepaaldelijk niet bedoeld dat er
een nieuwe benadering van de
kwestie Nieuw Guinea aan de
Verenigde Naties zal worden voor
gesteld, aldus minister Luns. Zijn
activiteit tijdens de komende zit
ting in New York zou dan ook niet
verschillen van die van vorige ja
ren.
ZIERIKZEE
Twee stadgenoten
naar noord-ltalië
De heren C. de Vos, reclame-ont
werper, en H. C. J. Ribbens, direc
teur van café-restaurant „Mondra-
gon" zijn dinsdagmiddag vertrok
ken voor een twaalfdaagse reis
naar Noord-ltalië. Deze reis wordt
gemaakt op uitnodiging van de
Raad van Europese gemeenten De
heren de Vos en Ribbens reizen via
Basel-Milaan naar Turijn, waar zij
een drietal dagen zullen verblijven.
Verder zullen zij de provincie Tu
rijn, o.a. de Waldenzer-dalen en
enige wintersportcentra, bezoeken
Voor deze trip zijn in totaal een
veertigtal jonge mensen uit ver
schillende Europese landen uitge
nodigd. Doel is om meer inhoud te
geven aan de Europese gedachte.
Destijds is gepubliceerd dat gega
digden hiervoor zich konden aan
melden bij het gemeentebestuur.
Excursie Waterschap
Schouwen-Duiveland
Op 20 september a s. wordt van
wege het Waterschap „Schouwen-
Duiveland" voor de hoofdingelan
den een excursie gehouden naar de
gemalen „De Prommel" en „Den
Osse". Na gebruik van de brood
maaltijd in de „Blauwe Keet" wordt
een bezoek gebracht aan de Water_
kering Bruinisse en aan de Zuid
hoek en „De Val".
HAAMSTEDE
Burgerlijke stand en loop der
bevolking over augustus 1960.
Geboren: 8. Willemina Maatje,
van J. Jonker en W. H. Ver
boom; 24 Hendrik Pieter Dinge-
man, z. van H. Muste en M. C. Da
lebout.
Overleden: 28. Iman Adriaan
Boot, 61 j., echtg. van P. Kommer.
Ingekomen: 10. L. Scherpenisse
uit Noordwelle.
Vetrokken: 1. W. Hoffmann naar
Rotterdam; 1. M. van Driel en kin
deren naar Rotterdam; 3. J. A. B.
van Gils naar Breda; 3. M. Hame
link naar Goes; 15. J B. van Brug
gen naar Arnhem; 16. D. G Braai
naar Zierikzee; 23. A. van Beveren
naar' Rotterdam; 23. F. W. Gronert
naar Breda; 25. M. van Dijk naar
Krimpen a.d. IJssel.
Verwachting tot vrijdagavond.
Rustig weer
Droog weer met opklaringen.
Vannacht plaatselijk mist. Dezelfde
of iets hogere temperaturen. Zwak
ke wind.
sept.
Zon op 6.04, onder 1910
Maan op 21.11, onder 10.39
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
9 sept. 5.59 v.m.
BROUWERSHAVEN:
18.04 n.m.
9 sept.
5.14 v.m, 17.36 n.m.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode).
ZIERIKZEE
Aanbesteding aula
algemene begraafplaats
Ten stadhuize van Zierikzee
vond de aanbesteding plaats van
een te bouwen aula op de alge
mene begraafplaats.
Ingeschreven werd als volgt:
M. Padmos, Drelschor f 28.600,
J. P. van Tiggelhoven, Zierikzee
f 28.625; C. A. Prince, Haamstede
f 27.250,-; Bouwbedrijf J. Polder
mans, Zierikzee f 28.600; S. P.
Wijsman, Zierikzee f 28.759; J. L.
van den Houten, Zierikzee f30.695
F. J. M. van Velthoven f 29.780;
S. C. van den Hoek, Renesse
f 30.825; J. v. d. Werf, Burgh
f 28.179; J. C. Prince, Kerkwerve
f 28.680; L. W. Boogert, Ooster-
land f 26.435; C. van 't Veer, Zie
rikzee f 30.795; Firma C. A. van
Velthoven, Zierikzee f 29.780; Fa.
Gebr. Holm, Zierikzee f 28.900;
Firma J. v, d. Velde, Dreisclior
f 29.450. De raming bedroeg
f 33.600.
Ingezonden mededeling
i'
.itnd Bolletje.'
de échte eierbeschuit
Kandidatenlijst C.H.U.
Westerschouwen
Mogelijk samengaan
met A.R. en S.G.P.
Door de leden van de C H.U. uit
de gemeenten Burgh, Haamstede,
Renesse, Noordwelle en Seroosker-
ke is de kandidatenlijst samenge
steld voor de komende raadsver
kiezingen voor de nieuw te vormen
gemeente Westerschouwen. De mo
gelijkheid is nog aanwezig dat de
lijst van de C.H.U. zal worden sa
mengevoegd met die van de A.R
en S.G P. De kandidaten van deze
laatste twee partijen zouden dan
worden geplaatst op de even num
mers van de nu door de C.H.U. sa
mengestelde lijst. De personen die
nu achter de even nummers zijn
geplaatst zullen dan automatisch
opschuiven.
De kandidatenlijst werd als volgt
samengesteld: 1. M. den Boer,
Haamstede; 2. J. Padmos, Renesse;
3 A. P. Akkerdaas, Noordwelle; 4
W. Jonker, Burgh; 5. J. Hanse, Se-
rooskerke; 6. P. Slager, Haamste
de; 7. L. de Ruiter, Renesse; 8. A.
Braai, Noordwelle.
Zeeuws feest
op „Floriade"
ROTTERDAM, 8-9. De Zeeuwen,
die vandaag in Yerseke de opening
van het mossel- en oesterseizoen
vieren, zullen dit feest zaterdag a.s
voortzetten op de „Floriade" in
Rotterdam. Onder auspiciën van
„Zeeland Presenteert" komen 150
Zeeuwen in hun klederdracht naar
het tentoonstellignsterrein, waar
het tentoonstellingsterrein, waar
voerd. Medewerking aan dit feest
verlenen o.m. de harmonie-vereni
ging „Mozart" uit Yerseke. De
volksdansgroep „Medio Burgum"
uit Middelburg en de zangvereni
ging „Excelsior" uit Yerseke.
ONDERWIJS
RÜks Middelbare Landbouwschool
te Goes
Tot de eerste klasse zijn o.a toe
gelaten de heren: H. van den Hoek
te Nieuwerkerk, A. J. Padmos te
Renesse, F. L. Timmertnan en J.
van der Wekken te Zierikzee.
Vijf medailles voor Amerika op voorlaatste dag
Grote teleurstelling voor Nederlandse atleten
ROME, 7-9. Vijf medailles ver
overden de Amerikanen op de
voorlaatste dag van de atletiek
wedstrijden ln het Olympisch Sta
dion in Rome, waarvan tweemaal
„goud": Don Bragg by het pols
stokhoogspringen (met een nieuw
Olympisch record van 4.70 m.) en
AI Oerter. de sterke atleet, die zun
discustitel van 1956 in Melbourne
prolongeerde en eveneens het
Olympisch record met 59.18 meter
verbeterde.
Ron Morris werd tweede bij het
polsstokhoogspringen, terwijl Rink
Babka en Dick Cochran bij net
discuswerpen zorgden voor een
volledige Amerikaanse supprema-
tie.
Voor onze landgenoten Dini Ho-
bers en Cees Koch is deze dag on
getwijfeld een grote teleurstelling
geweest. Dini Hobers kon zich in
de morgenuren niet kwalificeren
voor het hoogspringen, aangezien
zij de eis van 1.65 meter driemaal
op een haar miste en Cees Koch,
de Rotterdamse discusreus, die
zich de vorige dag met een worp
van 53.48 meter op zo'n voortref
felijke wijze had geplaatst - een
prestatie overigens die hem woens
dag geen finaleplaats zou hebben
opgeleverd - liep nu tijdens de fi
nale naar zijn vorm te zoeken.
Slechts één enkele geldige worp
had de Rotterdammer en deze was
met een afstand van 49.21 meter
ver onder zijn capaciteiten. Alleen
Nel Zwier wist bij het hoogsprin
gen tot de finale door te dringen,
zij het op het nippertje, want pas
bij haar derde poging op 1.65 was
zij er zeker van.
Snelwandelen
Engelse overwinning
De kleine bebrilde Engelsman
Don Thompson veroverde voor
zijn land een gouden medaille op
de 50 km. snelwandelen. Zo fris
als een hoentje en in een enorm
hoog tempo kwam de verzeke
ringsagent uit Londen het stadion
binnen gewandeld, gedragen dooi
de toejuichingen van het publiek,
dat onmiddellijk begreep wat het
betekende om bijna vier en een
half uur tegen de afstand, jezelf
en de tegenstanders te moeten
vechten.
Ludmilla Shevtsova-Lisenko ten
slotte veroverde het kampioen
schap op de 800 meter, maar zij
heeft daarvoor tot op de laatste
meters strijd moeten leveren met
de Australische atlete' Brenda
Jones, die slechts 0.1 seconde ach
ter haar finishte.
Amerikaanse sprintster»
liepen nieuw wereldreoord
ROME, 719. Het ziet er naar uit
dat Wilma Rudolph een derde gou
den medaille aan haar verzameling
gaat toevoegen.
In de twee series van de 4 x 100
meter, waarvan drie ploegen in el
ke serie overgingen naar de finale,
trokken de Amerikanen zo fel van
leer dat zij met 44.4 seconde een
nieuwe wereld- en Olympisch re
cord opstelden. Slechts een valpar
tij d of verkeerd wisselen in de fi
nale zou hen de titel kunnen ont
nemen, want geen van de andere
ploegen was in staat deze prestatie
ook maar te benaderen.
De Australische ploeg bestaande
uit Mariene Mattheus, Norma
Thrower, Anne Fleming en Pat
Duggan de Olympische kampi
oene van 1956 op de 100 en 200 me
ter Betty Cuthbert was uitgescha
keld door een spierblessure - ein
digde als laatste in de serie en
werd gediskwalificeerd wegens
twee foutieve wissels.
De Duitse heren estafetteploeg op
de 4 x 100 meter evenaarde in de
serie met 39.5 seconde het wereld-
Europese- en Olympische record en
zal ongetwijfeld in de halve finale
een voorname rol spelen. De Ame
rikanen, niet geheel voluit lopend,
SPORT
H. L. O.
De H.L.O.-proeven werden voor
de tweede maal afgelegd door de
heer M. Wieringa te Zierikzee.
Het diploma 4e graad werd be
haald door mevrouw S. Pomper-
Kats te Zierikzee.
kwamen tot 39.7 seconde en Italië
vooral door de sprintkracht van de
Olympische kampioen op de 200
meter, Livio Berutti tot 40.- secon
den precies. Vier finalisten van
formaat starten donderdag in de
eindstrijd op 4 x 100 meter met een
kans op het goud, zilver of brons,
namelijk Zuid-Afrika, Duitsland,
Jamaica en de Verenigde Staten.
Elliot kampioen 1500 meter
ROME. De Australische atleet
Herb. Elliott werd dinsdag Olym
pisch kampioen 1500 meter. Hij
won de uiterst spannende race in
de nieuwe wereld- en Olympische
recordtijd van 3 minuten en 35,6
seconde. Het oude wereldrecord
stond sedert 28 augustus 1958 (Go
thenburg) op zijn naam met een
tijd van 3.36.0. Olympisch record
houder was de Ier Delany met een
tijd van 3.41 2.
Winnaar van de zilveren medaille
werd de Fransman Jazy; het brons
ging naar de Hongaar Roszavolgyi.
De Amerikaan Otis Davis is
Olympisch kampioen geworden op
de 400 meter in de nieuwe wereld
en Olympisch recordtijd van 44,9
sec. Het wereldrecord stond sinds
1956 op naam van zijn landgenoot
Jones met 45,2 sec. Davis zelf was
sinds enkele dagen houder van het
Olympisch record met 45 5 sec.
HET WEEROVERZICHT
DE BILT, 8-9. De belangrijkste
verandering in de luchtdrukverde
ling is de verplaatsing van het Azo-
renhogedrukgebied naar de ingang
van het Kanaal Daai'door werd de
weg naar west-Europa voor oce
aandepressies tijdelijk geblokkeerd.
Een actieve depressie midden op de
oceaan verplaatst zich dan ook in
de richting van IJsland. Vanoch
tend breidde het hogedrukgebied
zich verder over het vasteland van
west-Europa uit Een oud oceaan
front, dat inmiddels boven Neder
land was aangekomen verloor daar
bij steeds meer aan betekenis. In
verband met deze ontwikkeling zal
het morgen rustig en droog weer
zijn met opklaringen. Daarbij kan
vannacht tijdelijk mist ontstaan.
Secretaris-generaal Hammarsk
joeld heeft de Veiligheidsraad ver
zocht opnieuw bijeen te komen ter
bespreking van de Kongolese ont
wikkelingen.
Zeeuwse fruitfee naar
Schouwen-Duiveland
De Zeeuwse fruitfee, mej. Matty
van Hekken uit Oudelande, op
treden in het kader van het
Goesse fruitcorso, zal maandag 12
september a.s. Schouwen-Duive
land bezoeken. Eén en ander hangt
samen met het deelnemen aan het
corso door een fruitwagen van do
Schouwse Westhoek. Zowel in het
Zweedse Rode Kruisziekenhuis te
Zierikzee als het rusthuis „Duin
oord" te Haamstede, zal de char
mante fee fruit aanbieden.
Te Haamstede staat verder een
ontvangst door het gemeentebe
stuur op het programma, waarbij
ook de burgemeesters van de an
dere duingemeenten aanwezig zul
len zyn. Bovendien wordt de fruit
fee een koffietafel aangeboden.
MARKTBERICHTEN
Coöp. Tuinbouwveiling der Z.H.E.
Afdeling Zierikzee
Veiling van 7 sept. J960.
Aardappelen f 12; Andijvie f 10-
15; Tomaten f 20-34; Groene kool
f 13; Gele kool f 7-10; Rode kool
f 7; Spitskool f 8; Waspeen f 12;
Kroten f 7-8; Snijbonen II f 42;
per 100 kg.
Late Franse f 21-28; B Hardy
K. f 33; Souv. de Congres f 40;
James Grieve f 21-42; Manks Cod-
lin K. f 13; Zigeunerin f 8-30; Val-
appelen f 9-16; Reine Victoria
f 117-120; Reine Claude f 119; per
100 kg.
Kropsla B f 5-6; Komkommers
f 8-12; per 100 stuks.
Bospeen f 20 per 100 bos.
Bramen f 0,32 per doosje.
NOORDGOUWE
Burgerlijke stand en loop der
bevolking over augustus 1960.
Geboren: 16. Levina Cornelia
Wijnanda, d. van W M. Blom en
J. A. van der Werf; 19. Karei Wil
lem Jacobus, z. van W. J. de Jonge
en J. J. van 't Hoff (geb. te Zierik
zee) en 19 Marina Johanna, d. van
C. M. Lokerse en H. G. Braber
(geb. te Zierikzee).
Overleden: 27. Krina Fonteijne,
75 j., wed. van K. J. de Keijzer
(overleden te Zierikzee).
Ingekomen: 29. mevr. A. G. van
Hattem- geb. Steendijk van Nieu
werkerk (Z.).
Vertrokken: 24. A. Hilleman naar
Boskoop.
Ingezonden mededeling
KING
1\'.
ICING
"T
T 1
I
KING
ICING
ICING
elke dag KING, elke dag fit!
