SUNIL
Pomona-leden bezochten proeftuin en fruitkwekerij
HANNESJE
WITTER DAN DE WITSTE DUIF
SUNIL WAST STRALEND WIT
Stad werd 8 dec. 1813 van Franse juk verlost
Interesante rondleidingen
Een 19-tal leden bracht zaterdag
middag een bezoek aan de proef-
tuinaan de Hogezoom. Na een kort
welkomstwoord van voorzitter J. C.
de Feiter verkreeg de proeftuin
chef, de heer J. Jonker het woord,
die allereerst het gezelschap rond
leidde door het proefveld zwarte
bessen.
Iedereen was hier verwonderd
over de goede groei. Ter verduide
lijking gaf de heer Jonker de cij
fers van de opbrengsten over het
vorige jaar en 1958. Zo was het
beste ras de Cottswall Cross, die
2,75 kg. per struik gaf (1,35); ver
volgens Baldwin, 2,4 kg. (0,83)
Amor's Black 2„3 kg. (1,1), Rood-
knop 2,25 kg. (0,56), Goliath 2,1 kg.
(0,62), Silvergieter 2 kg. (0,52), Wel
lington 2 kg. (0,62), Daniel's Sep
tember 1,9 kg. (0,83), Malvern Cross
1,8 kg. (0,83). De tussen haakjes ge
plaatste cijfers geven de opbreng
sten in 1958. In verhouding met
1958 was de opbrengst in totaal
verdriedubbeld. Een ander bessen-
proefveld gaf Roodknop en Goliath
tegenover elkaar. In 1959 was de
opbrengst resp. 3 en 2,6 kg.
De verdere rondleiding gaf te
zien dat de pruimebomen nu voor
de eerste maai vruchten dragen,
verder bleken de appels waaronder
de Stark Earliest en de Yellow
flink met vruchten bezet waren;
ook de peren vertoonden een goede
groei. Het tussengewas rogge stond
prima doch volgens de excursie
stond deze te kort op de bomen
rijen daar bij wind de rogge de
blaadjes afslaat. Ook de bruine bo
nen als tussenvrucht vertoonden
een zeer goede stand. Alles ziet er
keurig verzorgd uit. De grondbe
werking was uitstekend daar prak
tisch geen onkruid te vinden was.
Ook de technische verzorging van
de bomen was prima. Jammer dat
door de gehele tuin een slechte
grondplek loopt.
Bezoek fruitkweker^
Het tweede bezoek gold de fruit
kwekerij van de heer W. Capelle.
Dit oude bedrijf, waar nu reeds en
kele jaren een verjongingskuur aan
de gang is; verjonging door de
aanplant van bomen op type XVI,
die het zeer goed doen, gaf de Po
mona-leden reden tot grote bewon
dering. Het was reeds bekend dat
er bij de heer Capelle veel Cox
hing; maar de aanblik van een der
gelijk kwantum Cox had niemand
verwacht en bij velen liep het wa
ter dan ook uit de mond, want bij
de andere kwekers is de Cox dit
jaar maar matig.
Dit bedrijf dat vorig jaar een
ernstige meeldauw-aantasting had,
vooral in de Jonathan (wat te zien
was aan de geringe vruchtbaar
heid van dit ras), heeft deze ziekte
dit jaar volledig bedwongen door
een om de 12 dagen uitgevoere be
strijding met S.M. 55. De stam-
basisrot maakte een einde aan de
Ellison's Orange aanplant. Ook de
Lombards Calville is zeer goed be
zet. Het oudere gedeelte met meer
verouderde rassen, geeft veel fruit
te zien, zoveel zelfs dat volgens de
excursisten nog meer gedund had
moeten worden. Voor dit bedrijf is
de beste onderstam XVI, die de
eigenaar in de plantafstand 5 bij
2% deed planten. Als groenbemes-
ter was hier de Silette toegepast
met goed succes.
Pomona had weer een goede
middag, met veel meer of minder
technische nieuwtjes en voorzitter
de Feiter dankte dan ook de heren
Jonker en Capelle voor hun bereid
willigheid.
Snelle expansie van economische activiteit
in Nederland niet afgenomen
In 1960 nog iets snellere opleving verwacht
PARIJS, 12-7. De snelle expansie
van de economische activiteit, die
sinds 1958 in Nederland valt waar
te nemen, is niet afgenomen en
men verwacht in 1960 voor het
bruto nationaal produkt een nog
iets snellere oplevering dan in 1959
indien men de gegevens op jaar
basis vergelekt, zo wordt in een
overzicht over de economische si
tuatie in Nederland medegedeeld,
dat door de O.E.E.S. is gepubli
ceerd.
Tot nu toe heeft het gebrek aan
arbeidskrachten geen belemmering
gevormd voor de economische ont
wikkeling. De produktiviteit is in
1959 aanmerkelijk toegenomen en
zij zal in 1960 nog meer stijgen,
aldus het overzicht
De belangrijke investeringen, die
in de na-oorlogse periode in Ne
derland tot stand zijn gekomen
werpen dus vruchten af. Hoewel
men er dus goed aan doet de ex
pansiemogelijkheden niet te onder
schatten, raakt de Nederlandse ar
beidsmarkt onderworpen aan
steeds sterker wordende spannin
gen en het zal waarschijnlijk zeer
moeilijijk worden om de vooruit
gang in de produktie gedurende de
rest van het jaar in dezelfde mate
als in de afgelopen maanden te
handhaven.
Tegelijkertijd heeft de vraag de
neiging om snel toe te nemen en zij
stijgt thans sneller dan de produk
tie. De begroting van 1960 voorziet
in de vermindering van bepaalde
uitgaven, maar de investeringen
in de overheidssector blijven toe
nemen en men verwacht wat dat
betreft, dat het globale tekort vrij
wel op het niveau van het vorig
jaar gehandhaafd zal blijven. Na
een trage hervatting zijn de inves
teringen in de particuliere sector
opnieuw zeer snel toegenomen.
IN VERBAND MET KONGO
Hammarskjoeld keert naar New York terug
GENEVE, 11-7. De secretaris
generaal van de Verenigde Naties,
Dag Hammarskjoeld, heeft mede
gedeeld dat hjj in verband met de
Ingezonden mededeling
Stralend wit wordt uw wasgoed met Sunil. Bleken en
blauwen mag u overslaan. U wast minder, u spoelt
minder, u wringt minder. Uw wasgoed slijt dus min
der! U - en honderdduizenden andere huisvrouwen -
merken direct dat het hemelsblauwe Sunil tegelijk
het modernste en het degelijkste wasmiddel is.
De mooiste witte duif verliest het van uw stralend
witte was
Het
■extra voordelige
drielingpak
bespaart u
elke keer geld
r aos/sru/fiviHr evjMUfiM'iMHfMUsr V
gebeurtenissen in Kongo maandag
middag naar New York zal terug
keren. Hammarskjoeld verbleef
wegens de zitting van de Econo
mische en Sociale Commissie van
de V.N. te Genève.
De plaatsvervangend secretaris
generaal van de V.N., Ralp, H.
Bunche, heeft gisteravond in Leo-
poldstad besprekingen gevoerd met
leden van de Kongolese regering.
Naar verluidt heeft het Kongolese
kabinet, of premier Loemoeba per
soonlijk, geprotesteerd tegen het
optreden van Belgische troepen in
de ongeregeldheden. Bunche heeft
tot op heden geweigerd een ver
klaring af te leggen.
In het Kongolese kabinet schijnt
verdeeldheid te bestaan over de
vraag of tegen het optreden van
Belgische troepen moet worden
geprotesteerd. De minister van
Buitenlandse Zaken, Bomboko,
zeide gisteravond tegenover uit
België naar Kongo terugkerende
Belgen het optreden van de para
chutisten goed te keuren. Zoals
bekend heeft Loemoemba dit op
treden een schending van de sou-
vereiniteit genoemd.
De Amerikaanse troepen in
west-Duitsland zijn in staat van
paraatheid geroepen om zo nodig
te helpen bij de evacuatie van
Amerikaanse onderdanen uit Kon
go, aldus hebben fuctionarissen
van het ministerie van Buitenland
se Zaken medegedeeld. Zij noem
den dit een „routinematregel", en
zeiden „dat het onwaarschijnlijk
wordt geacht, dat de troepen naar
Kongo zullen moeten worden
overgevlogen".
SPORT
KORFBAL
Unitas-SVOWK 9-0
In een wedstrijd waarin de thuis
club de meerdere bleek van de be
zoekers, heeft Unitas een ruime
overwinning behaald. Direct na het
beginsignaal werd de SVOWK-korf
onder vuur genomen, maar schoten
van J. Kouijzer, Henk Visser, mevr.
Pomper en Marijke Coppoolse gin
gen naast of over de mand. Doel
punten konden echter niet uitblij
ven en na 10 min. liet Judo Kou
ijzer het eerste doelpunt noteren,
en even daarna een treffer van
Henk Visser (2-0). Na de vakwisse
ling kwam SVOWK er beter in,
maar hun aanvallen strandden
steeds op de Unitas-verdediging.
Aan de andere kant bracht Jaap
Jongschaap de stand op 3-0 en
Han Viergever zorgde voor 4-0.
Hiermede brak de rust aan. Na de
rust hetzelfde spelbeeld. De Unitas.
aanval bleek gevaarlijk te zijn. Na
goed aangeven van A. v. d. Schee
deponeerde Cor Verseput de bal in
de korf (5-0). Loes Kouijzer bracht
van onder de paal de stand op 6-0.
Na de vakwisseling deed Unitas het
wat rustiger aan. Door Judo Kou
ijzer werd het 7-0. Marijke Cop
poolse strafte een verdediginsfout
van SVOWK af met een doelpunt
(8-0). Tenslotte maakte Jaap Jong
schaap er 9-0 van.
Voorpaginanieuws vóór 150 jaar
XXXVI.
Het zien van de zo vertrouwde
kleuren op de toren van Ouwerkerk
deed vele burgers huiswaarts keren
om het voorbeeld te volgen en de
driekleur uit te steken. Ook enkele
varensgasten lieten spoedig het
oranje, blanje bleu wapperen, wat
met hoezee-geroep werd begroet.
Juist op die ogenblikken kwam de
Franse generaal de haven op en
keek „met een oog vol vuur", vol
gens tijdgenoten naar de Hollandse
vlag. Hij sprak evenwel geen enkel
woord, maar was zeer getroffen.
Hij liet de twee veldstukjes die
voor zijn woning stonden wegne
men en naar de haven brengen
om „de oproerige daad" te straffen.
Door tussenkomst van de Maire
werden na een korte demonstratie
van vaderlandsliefde de vlaggen
weggenomen .Indien het vlaghijsen
een daad van muiterij was geweest
zou het zwakke garnizoen niet dan
vruchteloos tegenstand hebben
kunnen bieden en wellicht het
slachtoffer ener onbezonnen drift
geworden zijn.
!L
Commissie naar de Engelsen
Niet lang daarna verscheen de
generaal ten stadhuize alwaar hem
door de stadsregering werd ver
zocht een kapitulatie te bewerk
stelligen, maar hier had de Franse
commandant nog geen oren voor.
Kort daarop werd bekend dat de
Engelsen blijkbaar niet van plan
waren een aanval op de stad te
doen en generaal Ducos onmogelijk
een overgave dezer stad kon voor
slaan. Maar wel werd een commis
sie uit de regering benoemd die
met een parlementaire vlag naar de
Engelsen zou varen teneinde over
de kapitulatie te onderhandelen.
In deze commssie werden gekozen
mr. W. M. de Braauw, C. Tromp,
J. Nelemans, H. Mulock Houwer en
M. C. de Crane. Na de tocht naar
de Engelse kotter werd een brief
van de Britse commandant, lord
Stewart, aan de Franse bevelheb
ber overhandigd.
De eisen
Bij de opening van deze bood
schap bleek dat de vrije aftocht
van de Fransen werd geweigerd en
bevolen werd de stad onmiddellijk
te ontruimen, terwijl allen die bij
de komst der Engelsen gewapend
werden aangetroffen, gevangen
zouden worden genomen en naar
Engeland zouden worden overge
bracht. Verder eiste de Eingelse
commandant dat door het lossen
van een kanonschot van Franse zij
de moest blijken of de Engelsen
binnen konden trekken. Ingeval
van weigering zou men ontschepen
en een aanval op de stad beginnen.
Deze boodschap trof de Franse
commandant, die zich gevleid had
met een vrije aftocht van zijn man
schappen. Hij zag zich voor de keus
gesteld: krijgsgevangenschap,ver
dediging der stad of tot ontruiming
van het eiland. Het eerste raadde
hem de voorzichtigheid af, van het
tweede zag hij de onmogelijkheid
in, weshalve hij tot het laatste be
sloot Van een en ander werd te
middernacht aan een verzamelde
menigte, die zich voor het stadhuis
had verzameld kennis gegeven. De
lucht weergalmde van het herhaald
vreugdegeroep Hoezee en Oranje
boven!
Franse uittocht
Hierna werd van het Bolwerk het
seinschot gegeven, dat niet als mu
ziek in de oren der Fransen klonk.
Velen hunner renden naar de Zuid
en Noord Havenpoorten om een
goed heenkomen te zoeken, nl, de
stad te verlaten en over het veer
van Viane naar het eiland Tholen
te vluchten. Al wat Frans was
stroomde de stad uit. Vele vetera
nen wierpen hun geweren weg om
daarmede niet in hun vlucht be
lemmerd te worden. Mannen mis
ten hun vrouwen, moeders verloren
hun kinderen door de duisternis
van de nacht. De stadsbewoners
lieten de vluchtelingen ongemoeid
niettegenstaande de vele vernede
ringen die men had moeten onder
gaan. Op het alleronverwachts
kwam zonder bloedvergieten in
de nacht van 8 december 1813
de bevrijding der stad en eiland
van het gehate Franse juk. Des
nachts om half twee trokken de
Engelse troepen 200 man sterk de
stad binnen. De Engelse bevelheb
ber nam de stad en eiland in bezit
namens de Prins van Oranje, welke
2ich reeds in 's-Gravenhage be
vond.
Veel lof voor cilandel^ke imkers
Excursies afdeling Schouwen-Duiveland
Vereniging tot bevordering der bijenteelt
Ondanks de langzaam teruglo
pende belangstelling voor de bijen
teelt in ons land, blijft de enthou
siaste groep imkers op ons eiland
haar activiteit bewaren en ook
dit jaar kon de rtfks-byeenteelt-
consulent, ir. J. Mommers uit Til
burg, op zijn tweedaagse excursie,
waaravan één in de Westhoek op
donderdag en de andere te Zierik-
zee en omgeving op vrijdag werd
gehouden, constateren dat de le
den met grote toewijding hun bij
enstand verzorgen.
Het onderhoud en de verzorging
zijn op vele plaatsen zo goed, dat
de .heer Mommers weinig moeilijk
heden te verwerken kreeg, dit in
tegenstelling met vroeger toe er
nog al eens raar met de volken
werd omgesprongen. Er ;s zelfs
veel honing gezien, er kwamen
kasten voor waar veertig pond ho
ning in zat. Een dergelijk kwantum
is toch wel een gevolg van het
goede en nette onderhoud van de
volken. Met zulk een grote massa
honing is de bijenteelt zelfs nog
rendabel. Ook de ontwikkeling
van de bijen was buitengewoon
goed en overal werden al „vegers"
gemaakt.
Nu nog is de ontwikkeling zo
groot dat vele volken zich nog op
zwermen zullen toeleggen, zodat de
imker nog maatregelen zal moeten
nemen om bijenverlies tegen te
gaan. De heer Mommers deelde
verder nog mede dat de proefvol-
ken in de Flevo-polder bij de uit
voering van een ziektebestiijding
op een gewas half dood zijn gespo
ten.
Dit waren hoogtepunten uit de
lezing die ir. Mommers op de ver
gadering op donderdagavond in de
Tuinbouwschool te Haamstede
hield. Bij het begin had de voor
zitter, de heer C. A. Hartog, een
verheugend woord laten horen
over het grote aantal leden dat
aanwezig was. Hij heette behalve
de spreker, die zoals gewoonlijk
vergezeld was van zijn assistent
de heer J. v. Willigen, ook enkele
nieuwe leden en cursisten welkom.
De voorzitter haalde even de
verkregen onderscheiding van de
heer W. P. L. Bakker te Zierikzee
aan. De heer Bakker was ook ge
ruime tijd bestuurslid van de bij
envereniging.
Na de pauze vertoonde de heer
Mommers een groot aantal kleu-
ren-dia's die allen betrekking had
den op de drachtplanten voor de
bijen, en zodoende met veel inte
resse werd gevolgd. Aan het einde
van de vergadering verzocht de
heer Hartog aan de consulent een
lijstje te maken met de namen
van de drachtplanten.
Kopermijnen in Katanga
gesloten
BRUSSEL, 10-7. Een van dfe
voornaamste bronnen van rijkdom
van Kongo, de kopermijnen van de
maatschappij Union Miniëre in
Katanga, zijn maandagmorgen
vroeg gesloten. Hoge functionaris
sen van deze maatschappij, die met
hun gezinnen in Kitwe, in noord-
Rhodesia, zijn aangekomen, zeiden
dat het besluit om de mijnen te
sluiten werd genomen, nadat min
stens tien functionarisen der mij
nen door muitende troepen waren
gedood.
Bij de mijnen in Katanga waren
2.000 blanken en 22.000 Afrikanen
werkzaam. Op het gebied van de
wereldkoperproduktie zouden de
mijnen de vijfde plaats innemen.
Vulkaan eiste geen
slachtoffers
NOUEMA, 11-7. Alle 268 bewo
ners van Le Lopevi, een eilandje
van de Nieuw-Hebriden, hebben
zich in de loop van de nacht in
veiligheid kunnen stellen, nadat
gistermiddag een vulkaan die reeds
lang als uitgedoofd werd be
schouwd actief was geworden.
Drie kraters stoten lava en wol
ken as uit en het noordwestelijk
deel van het eiland is geheel ver
brand. Engelse en Franse piloten
hebben geconstateerd dat gloeiende
as tot 2.000 meter wordt ppgewor-
pen.
EUILLETON
42
Hel leven van een boerenarbeider
uit de eerste helft der 20ste eeuw
De jongen dapper de stal in, de
volle mmer in de hand, Maar nóg
is hij geen drie stappen ver, of het
tuig stormt op hem toe, springt te
gen hem op, wringt zich tussen zijn
benen door en in minder dan géén
tijd ligt de knaap achterover te
wentelen in de mest, terwijl de
papperige draf hem van voren
meer dan rijkelijk bezwaddert.
Hij wordt danig uitgelachen,
heeft van het voederen der schoften
zijn bekomst en maakt, evenmin
als de rest generlei bezwaar meer
tegen het gebruik van het knup
peltje.
Als de biggen zes maanden oud
zijn, verkoopt Hannesje zo voor
honderd gulden per stuk. Een prijs
om nooit te vergeten.
Duizend gulden!!Voor een
broed biggen!Nóóit beleefd!..
Di eoorlog! Die oorlog! Hoe die
de boel op z'n kop zette!!
En dan duurt het niet zo heel
lang, of hetzelfde varken werpt
weer en nu elf jongen, zegge elf.
Het ganse gezin gaat als het ware
op in het varken. En zijn kroost!
Als de dag begint, loopt alles naar
de stal; ze gaan niet naar bed of ze
hebben het varken en zijn babies
welterusten gezwenst.
En dan, helaas, ten derden male,
dan vindt na een week slechts een
der jongens, die het eerst in de
stal komt, het kostbare varken
dood liggen bij zijn biggen, waar
van er zes ook al geen teken van
leven meer geven. De overige wor
den met de fles opgekweekt. Ze
houden het leven, maar de fokzeug
die rijke spaarpot, is voor goed
heen.
Als dan kort daarop de mooie
vaars koliek krijgt en het bij de.
dood afhaalt, zijn paard met een|
dood veulen komt, dan gaat Han
nesje zich in arren moede afvragen,
of het goede, dat hem ten deel valt,
hem slechts gegeven wordt, om het
hem later weer te ontnemen. Zulke
verliezen, zulke waardevolle die
ren, wie zou daarbij de moed niet
laten zakken? 1
Als dan Hannesje tussen al deze
tegenslagen door, het overschot van
zijn vette jaren steekt in de bouw
van een nieuwe stenen schuur ter
vervanging van het oude stuk
wrakhout, in het draineren van het
nieuwgepachte land, wat hem een
kapitaal aan buizen kost, zodat hij
ondanks hoge ontvangsten maar
steeds met dat chronisch gebrek
aan bedrijfskapitaal te Hompen
heeft, dan dreigt de verstandhou
ding in znn gezin een knak te krij
gen.
De oudste zoon, de mannelijke
leeftijd bereikt hebbende, in zijn
kortzichtigheid meer ziende op de
verliezen - aan vee vooral - dan op
het bezit, meer op de dadelijke uit
gaven van op de grotere baten in
de toekomst, begint te klagen, dat
hij op deze voortgang wel zijn hele
leven voor niets zal kunnen wer
ken.
Hij drijft het zo ver, dat hij zijn
vader eigenlijk verwijt, dat deze
het ganse gezin in het ongeluk ge
bracht heeft met al zijn grote plan
nen en zijn streven naar steeds ho
ger en steeds meer en dat hij beter
had gedaan, die boerderij nooit te
beginnen.
Zie, dit is meer fnuikend voor
Hannes j es uithoudingsvermogen
|dan de tegenslag in zaken, dit
knauwt hem meer dan al zijn ver
liezen aan vee bij elkaar.
De kiem van ontbinding in zijn
gezin? Is het een voorteken? Zal
[dat harmonische gezinsleven, waar
op hij zo trots was, dat 2ijn krach
ten staalde in zijn zware arbeid,
|een einde nemen?
Hij oordeelt niet hard over de
jongen. Deze heeft niet de eerzucht,
niet het doorzettingsvermogen van
de vader. Hij kan het niet helpen.
Je hebt het of je hebt het niet! Hij
kan niet tegen de stroom oproeien,
geen risico dragen. Dan deug je
ook niet voor boer! Hij zal gaan
trouwen met een arbeidersmeisje -
niets tegen, Hannesje voelt zich niet
in 't minst daarboven verheven -
zijn leven in dienstbaarheid slijten
als knecht bij de boer. Hij weet dan
wat hij heeft, zijn weekgeld, maar
geen kopzorg, geen kwade kansen
in zaken, hij slaapt gerust.
Hannesje piekert wel zwaar over
het zachte verwijt. Heeft de jongen
gelijk?
In zijn zwakke ogenblikken voelt
hij zich wankelen tussen ja en neen.
Het hoofd in de schoot leggen,
zich gelaten, willoos laten afdrij
ven naar de staat van dienstbaar
heid, waaraan hij toch ontsproten
is?
Buiten schijnt de zon. Op zijn
rode daken, Enkele goede jaren
nog en de pannen glinsteren niet
meer met die zilveren schijn. Op
zijn weilige gewassen in zijn vel
den, de jonge boomgaard, dit jaar
nog maar aangeplant.
(Wordt vervolgd)
