KENT
capri ys
„Haken en ogen" bij onderzoek naar
afstamming geslacht van Renesse
V/AT
UQT
DE
bi n
„Stad en Lande" van Schouwen-Duiveland
De „grote" Jan van Renesse was een echte ridder
(Van onze redakteur)
RENESSE, 11-6. „Dat er op gae-
nologisch gebied heel wat haken
en ogen bestaan, wordt duidelijk
wanneer men zich intensief berig
houdt met de vermaarde familie
van Renesse, waarbij het zeer
moeilijk blijkt tot een vaste con
clusie te komen", aldus de heer J.
M. de Nooyer op de zaterdag j.L
gehouden zoemrvergadering van de
vereniging „Stad en Lande", die
gelijk gemeld, werd gehouden in
het slot „Moermond".
De heer de Nooijer weerlegde in
eerste instantie de bewering als zou
de onderhavige familie afstammen
van Pelgrim van Holland, die als
zoon van graaf Dirk VI werd ge
boren te Jeruzalem. Met zekerheid
is namelijk komen vast te staan dat
deze persoon op 12-jarige leeftijd
overleed'.
Een boek van Des Tombes,
stammend uit 1897, lijkt nog het
meest betrouwbaar, maar ook in
dit werk komt men toch voor moei
lijkheden te staan. Genoemd wordt
hierin dat zekere Costijn zijn be
zittingen te Zierikzee ruilt voor
gronden en haymannen in Schou
wen. Deze Costijn van Zierikzee zou
het eerste slot gebouwd hebben
(1229-1244), waarvan thans de res
ten nog zijn te zien. Een kleinzoon
van Costijn - Jan - was gehuwd
en had een dochter Margaretha als
mede twee broers, Hendrik en Cos
tijn. Het is van deze dat de thans
in België en Duitsland' levende van
Renesse's afstammen of zouden af
stammen, want een Duits werkje
over de familie geeft weer een heel
andere verklaring.
Andere lezing
Genoemd werkje is van zekere
Rudolf van Renesse, wiens zoon dr.
Hans von Renesse chirurg is te
Hamburg. Deze dr. von Renesse
heeft contact opgenomen met de
heer -de Nooijer en hem bedoeld
boekje ter hand gesteld. Hierin
wordt een heel andere geslachtlijst
geponeerd en wordt als stamvader
van de van Renesse's genoemd ze
kere Dirk van Voorne (plm. 1207).
Deze had een zoon Jan van Voorne,
wiens gebeente zou begraven zijn
in de kerk te Renesse.
Intussen gevoelt de heer de
Nooijer meer voor de opvattingen
van Des Tombes, gelet op een uit
1226 stammende oorkonde, waarin
weliswaar geen sprake is van Cos
tijn van Zierikzee, maar van een
Costijn van Haamstede en zijn zoon
Willem. Deze Costijn zou begraven
zijn in de school te Renesse. Hij
was in 1207 heer van Renesse en
werd begraven naast zijn vrouw.
Bij opgravingen in de school op de
plaats waar het fundament ligt van
het vroegere hoofdaltaar zijn inder
tijd de resten van twee skeletten
gevonden, die - na onderzoek door
dr. Huizinga - afkomstig zouden
kunnen zijn geweest van een vrouw
en een man. Hoe dit zij, gelet op de
tegenspraken in de historische
bronnen, is een vaste conclusie bui
tengewoon moeilijk.
In Nederland
De wel vernomen bewering dat
de van Renesse's in Nederland zou
den zijn uitgestorven blijkt intus
sen niet te kloppen, want er leeft
nog een Willem Dignes van Renes
se te 's Gravenhage. In België kent
men graven van Renesse en in
Duitsland baronnen von Renesse,
één van de telgen waarvan een
„lekkerbek" moet zijn geweest,
want een dochter van spreker,
vond op een menukaart ergens in
Duitsland de aanduiding: la
manière de baron von Renesse".
SCHIPHOL. Premier Toenkoe
Abdul Rahman van Malakka is
door de Nederlandse regering ge
heel tevreden gesteld inzake de ga
rantie, dat van Nederlandse zijde
geen provocaties tegen Indonesië
zullen worden uitgevoerd. Berich
ten, als zou zijn regering niet vol
daan zijn over deze garanties, zijn
volkomen uit de lucht gegrepen.
Dit verklaarde de perschef van de
premier maandagavond op Schip
hol, toen Abdul Rahman uit Lon
den op de Amsterdamse luchthaven
arriveerde en enige tijd moest
wachten op een doorverbinding
naar -Bangkok.
Rotterdam
vreest verkeerschaos
ROTTERDAM, 13-6, De Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor
Rotterdam acht de toestand op het
gebied van de oeververbindingen
in Rotterdam hoogst ernstig en de
toekomstige situatie kritiek. Het
vraagstuk is een hoofdprobleem
voor de Maasstad, dat met alle
denkbare voorrang en spoed tot
een oplossing moet worden ge
bracht, aldus sprak de heer C.
Kolff vanmiddag in de vergadering
van de Kamer in zijn functie van
voorzitter van de Commssie land
en luchtverkeer.
De praktische en theoretische ca
paciteit van de Maastunnel en de
Willemsbrug zijn reeds lang en ver
overschreden en binnen enkele ja
ren staat in Rotterdam een volle
dige verkeerschaos voor de deur.
Het tweede deel van de lezing
was er vooral op gericht recht te
doen aan de ten onrechte verguisde
figuur van de „grote" Jan van Re
nesse, die zich tegen de Hollandse
graaf heeft verzet, toen door toe
doen van zijn tegenstander Wolfert
van Borssele de zg. „kwade Zeeuw
se lenen" werden omgezet in „goe
de Hollandse lenen". Floris V was
er op uit de Zeeuwse edelen te on
derwerpen aan het oppergezag van
de Hollandse edelen en het was
vooral hiertegen dat Jan van Re
nesse zich keerde en tegenover de
graaf kwam te staan. Weliswaar
kwam er later een verzoening,
maar een zoon van Floris volgde
zijn vader op. Dit was een lichte
lijk debiele knaap, die bij de dood
van zijn vader aan het Engelse hof
vertoefde. Wolfert van Borssele
wist deze opvolger - Jan van
Avennes - handig voor zijn karre
tje te spannen en Jan van Renesse
eruit te werken. Wolfert - zo blijkt
uit de historie - papte aan met deze
graaf en Jan van Renesse was ge
noodzaakt zijn kasteel te Renesse
te versterken. Een krijgsmacht van
Wolfert trok op tegen „Moermond".
Er volgde een belegering en het
slot werd verwoest. Jan van Re
nesse moest vluchten.
Later werd Wolfert vermoord te
Delft, maar Jan van Renesse kreeg
ook tegenover de nieuwe graaf (van
Henegouwen) geen kans om zich te
rechtvaardigen. Hij vertrok daar
op naar Vlaanderen en overlaadde
zich met roem in de Gulden Spo
renslag (1302).
Men mag het zo voorstellen dat
deze ridder „koen ende vroom", dé
man is geweest in deze slag tegen
de Franse ridders die werden ver
slagen.
H(j was een geniaal krijgsheer en
voor die historische slag stelde hy
drie regels op: 1. eerst het paard
doden en dan de man; 2. iedere
vijand moest worden gedood; 3.;
geen buit mocht inbeslag genomen
worden voordat de strijd was be
slecht.
Duizend gevallen Franse ridders
bleven op het slagveld over.
In 1303 deden de Vlamingen een
inval in Zeeland. Het was Witte
van Haemstede die in de slag op
het Manpad Jan van Renesse ver
sloeg. De Vlamingen kregen de ge
nadeslag in een bij Zierikzee ge
voerde zeeslag. Op de vlucht zijnde
verdronk Jan van Renesse bij Beu-
sichem.
De ridderlijkheid van deze uit
zonderlijke middeleeuwer werd
zelfs door zijn vijanden erkend, zo
als blijkt uit de rijmkroniek van
Melis Stoke, waarin deze waarde
rend dicht over Jan van Renesse.
Stoke was geschiedschrijver van de
Hollandse graaf en uit diens pen
is deze lofuiting voor de „grote"
Jan dus onverdacht.
Ingezonden mededeling
licht en aromatisch
in Nederland
door N.V. Cigarettes Import Cy.
v/h A. J. Blok
Zeldzame munten
HAIFA13-6. De schat van
4.560 Thyreense en Romein
se zilveren munten, die zo
als eerder gemeld in een
dorp op de berg Carmel in
Israël werd gevonden, was
volgens de bekende Israëli
sche deskundige L. Kadman
een verzameling belasting
geld voor de tweede tempel
in Jeruzalem dat in de lente
van het jaar 67 inderhaast
werd begraven toen de in
zamelaars voorposten van
het Romeinse legioen van
Vespasianus tegenkwamen.
Kadman baseert zijn theorie
op de soort en de totale hoe
veelheid van de gevonden
drie typen munten: sjekéls,
halve sjekels en Romeinse
dinars. Het geld zou van
Joodse gemeenschappen in
Phoenicië afkomstig geweest
zijn. De datum van inzame
ling van de tempelbelasting
die in de bijbel genoemd
wordt - de Hebreeuwse
maand Adar - viel een
maand na de inval van Ves
pasianus in het kustgebied.
Die ene maand zouden de
Romeinse legers juist nodig
gehad hebben om de Carmel
te bereiken.
HUMMELO. In Hoog-Keppel is
een personenauto, komende uit El-
drik, ter hoogte van het gemeente
huis van Hummelo en Keppel te
gen een autobus van de Gelderse
tramwegen gereden. Een van de in
zittenden, de heer A. H. O. uit
Gorssel, werd zodanig gewond' dat
hij, nadat hij uit de wagen bevrijd
was, ter plaatse overleed. De be
stuurder van de wagen, de heer W.
V. werd ernstig, een derde inzit
tende licht gewond. De auto moest
met een kraanwagen uit de bus ge
trokken worden. De inzittenden
van de bus kwamen met de schrik
vrij.
De woestijn bloeide
EILAT, 13-6. De moeite die pro
fessor Even-Ari van de Hebreeuw
se universiteit van Jeruzalem zich
heeft getroost om bewijs te leveren
van zijn theorie, dat de moderne
landbouwer nog van de voorvade
ren uit de grijze oudheid kan leren
hoe men in de woestijn kan oog
sten, is beloond geworden. De pro
fessor was een plek in het droge
zuiden van Israël, waar reeds 26
eeuwen geleden een boerderij werd
gedreven, opnieuw gaan bewerken,
spijts de droogte en gebrek aan mo
derne bevloeiingsmiddelen, en de
zer dagen heeft hij van twee hec
tare woestijngrond een kleine twee
honderd kilo haver geoogst. En dit
terwijl op de grote moderne boer
derijen in die streek dit jaar in het
geheel geen graan geoogst werd.
De professor had, met zijn vrouw,
vorig jaar zijn tenten op het stukje
woestijnland opgeslagen en er de
originele drainerings- en bevloei-
ingssystemen van zovele eeuwen
terug in ere hersteld. Hij zaaide
zijn haver bij het begin van het re
genseizoen en de haver kwam op
en gedijde. De moderne deskundi
gen, die zich een uiteindelijk oor
deel over de methoden van pro
fessor Even-Ari nog voorbehouden,
zijn diens werkwijze nu toch met
grote belangstelling gaan bestude-
Don Bragg (links) polsstok-hoogspringer en Parry O'Brien,
kampioen kogelstoten, komen voor de Verenigde Staten uit
op de Olympische Spelen in Rome.
PALEN UIT IJSBAAN
Gemeente Ouwerkerk wil beveiligings
maatregelen voor liaven Viaue
Plaatsen van verkeersborden in diskussie
OUWERKERK. De gemeenteraad
vergaderde onder voorzitterschap
van burgemeester J. Romeijn. Af
wezig met kennisgeving waren de
heren van Klinken en J. C. Bakker.
De voorzitter wenste de heer
van Klinken een spoedig herstel
van ziekte toe.
Enkele eerder genomen raadsbe
sluiten bleken door G.S. goedge
keurd, w.o. de openstelling van
winkels op zondagen van 1 juni tot
15 september.
M.b.t. het eigendom van het
dorpsplein zal worden overgegaan
tot een scheiding tussen de Ned.
hervormde gemeente en de burger
lijke gemeente, met die restrictie
dat het onderhoud van de grond
voor rekening van de burgerlijke
gemeente komt.
Een tweetal subsidieverzoeken
werd afgewezen. Een bijdrage van
f 10 zal worden verleend voor de
rundveekeuring 1960 en voor de te
Zierikzee te houden fokdag.
Een wijziging van de gemeen
schappelijke regeling districtsveri-
fikateur komt neer op uitsluitende
betaling in de toekomst voor ver
richte diensten. De kosten naar het
inwonertal zullen vervallen. De
rijksregeling herziening bezoldi
ging personeel werd van overeen
komstige toepassing verklaard op
het gemeentepersoneel, zulks m.i.v.
1 april 1960.
Voor de algemene huurverhoging
per 1 april komen in deze gemeen
te vijf complexen woningen in aan
merking.
Op zijn verzoek kreeg de heer
Vijverberg toestemming zijn zaak
op zaterdagavonden open te hou
den tot 12 uur, in de periode van 1
juni-15 september.
Sloop oude school
B. en W. deelden mede dat de
sloop van de oude school op 27
SPORT
KORFBAL
DSS-WIK 4-1
Met het voordeel van de wind
had DSS in de eerste helft een
groot veldoverwicht. Reeds na drie
minuten spelen gaf A. Heijboer met
een mooi afstandschot DSS de lei
ding (1-0). In de zevende minuut
liet v. Popering een strafworp on
benut, maar twee minuten later
wist hij deze fout keurig te her
stellen (2-0). De thuisclub kreeg
hierna een groot overwicht, maar
het duurde tot drie minuten voor
de rust eer J. Bolkenbaas er in
slaagde de voorsprong tot 3-0 op
te voeren.
Na de hervatting ontwikklelde
zich een gelijkopgaande strijd. Door
Der Weduwen wist WIK de achter
stand tot 3-1 terug te brengen,
maar toen na een kwartier spelen
in de tweede helft L. van Klinken
geheel vrij werd gelaten, wist hij
hiervan handig te profiteren (4-1).
De bezoekers kregen hierna nog'de
beste kansen, zonder hiervan even
wel gebruik te maken, zodat het
einde aanbrak met onveranderde
stand.
Renesse-Velo/Dosko II 2-4
Door gebrek aan schutterscapa-
citeiten kreeg de thuisclub een ver
diende nederlaag te slikken van
het heus niet zo sterke Velo/Dosko
II. Hoewel de bezoekers in het veld
geenszins de meerdere waren, kon
den zij vóór de rust een min of
meer veilige 3-0 voorsprong nemen.
Met een ver schot bracht M. Hart
na tien minuten spelen de stand op
0-1, waarna na 18 minuten dezelfde
speler er in slaagde deze voor
sprong op te voeren tot 2-0. De
thuisclub probeerde hierna wel de
bakens te verzetten, maar de aan
val bleek onmachtig om werkelijk
gevaar voor de Velo-korf te schep
pen. Met een schot van achter de
paal bracht Joh. v. d. Vate de rust
stand op 0-3.
Na de rust ging het bij Renesse
iets beter. Mevr. Vlaander-Kappers
gelukte het de achterstand terug te
brengen op 1-3. Even leek het er
toen op dat Renesse er nog in zou
slagen de achterstand weg te wer
ken, maar toen mej. C. Berrevoets
voor Velo/Dosko de stand op 4-1
bracht, was alle kans verkeken.
Tenslotte slaagde mej. M. Berre
voets er tien minuten voor tijd nog
in de eindstand op 2-4 te brengen.
Het monster
van Locli Ness
LONDEN, 24-6. Voor de
Britse televisie is maandag
avonds een film gedraaid,
waarop het legendarische
monster van Doch Ness te
zien zou zijn geweest. De
kijkers zagen een vaag voor
werp, dat zich aanvankelijk
niet bewoog, maar later
traag naar rechts en daarna
naar links begon te zwenken.
Het voorwerp kreeg een
steeds grotere snelheid en
bewoog zich tenslotte met
een vaart van circa 16 km.
per uur door het meer, ter
wijl het een wit schuimspoor
produceerde. De 36-jarige
luchtvaartdeskundige Timo
thy Dinsdale, die de film
maakte, is er van overtuigd
dat hij het ongrijpbare mon
ster gezien heeft. Het meer
van Loch Ness ligt in noord-
Schotland.
AMSTERDAM. In het gemeen
telijk museum „Fodor" te Amster
dam wordt een expositie gehouden
van foto's en een maquette van het
door een internationale jury, onder
voorzitterschap van de Engelse
beeldhouwer Henry Moore, be
kroonde ontwerp voor een monu
ment op het terrein van het voor
malige concentratiekamp Ausch
witz.
augustus zijn beslag moet hebben
gekregen. Het werk werd gegund
aan de heer C. Berrevoets te Zie
rikzee. Aan de Prov. Waterstaat
is advies gevraagd voor beveili
gingsmaatregelen voor het sloop
bedrijf te Viane. De verzekerings
maatschappij gaat akkoord met
f 1000.- schade aan de haven. I.v.m.
het z.g.n. strandje heeft de ge
meenteopzichter de heer Schuiling
besprekingen gevoerd. Om esteti-
sche redenen heeft Staatsbosbeheer
gevraagd in de zomermaanden de
palen uit de ijsbaan te verwijderen.
Een e.n ander werd medegedeeld
n.a.v. een vraag van de heer Bolijn
Bovendien werd medegedeeld dat
er inzake de ijsbaan nog geen over
eenkomst is. De heer Smits wees
op verluizing van rozestruiken en
meidoorns. Wethouder Kuijper
meende dat het wel meevalt en dat
niet alles behoeft te worden be
spoten. De heer Smits wilde verder
iets gedaan zien aan het wandel
pad. Het ligt er slecht bij, maar
geldgebrek blijkt de oorzaak te zijn
Verkeers-situaties
De heer Smits vond de hoek bij
de heer St. de Rijke gevaarlijk.
Wethouder Kuijper vond het punt
bij de heer Meerman veel gevaar
lijker. Hij wilde hier een bord:
„gevaarlijke kruising" geplaatst
zien. De voorzitter wilde zien
voorkomen dat - bij eventuele on
gelukken - de gemeente het ver
wijt treft dat zij het had kunnen
voorkomen. De meningen over het
plaatsen van borden bleken ver
deeld, zodat de zaak door B. en W.
in studie zal worden genomen. De
•heer Smits wees tenslotte nog op
een slechte deur in het pand Ring
19. Hieraan zal de heer Schuiling
aandacht besteden.
Argentijnse opstand
mislukt
BUENOS AIRES. Een opstand
van militairen in de in het centrum
van Argentinië gelegen provincie
San Luis is gisteren even vlug on
derdrukt als hij was uitgebroken.
In snelle volgorde speelde zich
een reeks van gebeurtenissen af:
de rebellen zworen het bewind-
Frondizi af, benoemden een nieu
we „president", veroverden een ra
diostation maar moesten de zender
enige uren nadien weer prijsgeven.
De rebellie heeft precies zes uur
en 47 minuten geduurd.
Verwachting tot woensdagavond:
Op de meeste plaatscu
droog
Aanvankelijk opklaringen, later
weer. toenemende bewolking; op de
meeste plaatsen droog weer;
zwakke tot matige wind tussen
zuidwest en zuid; vrij koude nacht;
morgen overdag iets hogere tem
peraturen dan vandaag.
J 'W
15 juni. Zon op 4.19, onder 21.01.
Maan op 0.27, onder 11.41.
16 juni. Zon op 4.19, onder 21.02.
Maan op 0.53, onder 12.53.
Laatste kwartier: 16 juni te 5.36.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
7.56 v.m.
8.50 v.m.
15 juni
16 juni
BROUWERSHAVEN:
15 juni
16 juni
7.21 v.m.
8.16 v.m.
19.57 n.m.
20.56 n.m.
19.51 n.m.
20.46 n.m.
Doodtij: 18 juni.
Ingezonden mededeling
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 14-6. - Het K.N.M.I.
deelt mede: Het depressiegebied,
dat zich gisteren bij zuid-Noorwe-
gen bevond, verwijderde zich al
opvullend langs de Noorse kust en
bevond zich dinsdagmorgen bij
noord-Noorwegen. Koele lucht van
polaire oorsprong drong daarbij
verder het continent binnen, het
geen in Duitsland en het Alpenge
bied regen en onweer bracht.
Een zóne met in de hogere lucht
lagen belangrijk lagere temperatu
ren, bereikte in de morgen ons land
hetgeen de buienactiviteit tijdelijk
groter deed worden.
Over de Britse eilanden nadert
vervolgens een zwakke rug van
hoge luchtdruk, welke de West-
europese landen in de nacht zal
passeren, waarna de invloed van
een nieuwe diepe oceaandepressie
merkbaar zal worden. Deze zal
woensdag de wind naar zuid doen
krimpen en later de bewolking
weer doen toenemen, maar tot re
gen zal het waarschijnlijk nog niet
komen.
LAND- EN TUINBOUW
OVERBEMESTING
OP AARDAPPELEN
Nu de aardappelen reeds vroeg
en goed op het veld staan (wat
hebben we toch een mooi voorjaar)
nu kan er weieens aanspraak wor
den gedaan op de kali-reserve van
de grond. Als die niet toereikend
is, dan komen de gebreksverschijn
selen, die zich eerst onzichtbaar
uiten in verminderde groei, maar
die u uiteindelijk toch merkt in te
lage opbrengst, veel „blauw" in de
knollen, enz. En dat is maar scha
delijk. Een overbemesting met pa
tentkali is in een droog jaar wel
aan te raden, omdat er dan gemak
kelijk kalk en magnesium voor de
plant ter beschikking staat, maar
al heel gauw te weinig kali. Op
percelen waar men kaligebrek
verwacht (bij droog weer is dit al
gauw het geval, en het is hier en
daar droog), dan is een overbe
mesting met bijv. 200 tot 300 kg
patentkali per ha. zeker aan te
bevelen.
Plaats ark van Noacli vermoedelijk gevonden
Expeditie evenwel mislukt
De Amerikaanse expeditie naar
de vermeende resten van de ark
van Noaeh in het gebergte van
Arrarat in Turkije, is mislukt. De
oorzaak hiervan moet gezocht
worden in organisatorische en in
terne tekortkomingen.
Eén van de leden van de expe
ditie, de heer René Noorbergen,
Groninger van afkomst en thans
als journalist in de Verenigde Sta
ten gevestigd, heeft tijdens een be
zoek aan zijn geboortestad een en
ander over de tocht verteld.
De expeditie arriveerde op 2 juni
in Turkije. Tevoren hadden Turkse
vliegtuigen foto's van het Arrarat-
gebergte gemaakt. Op één daarvan
zou een versteend schip te zien zijn
dat ongeveer 150 meter lang en 50
meter breed was en .1800 meter bo
ven de zeespiegel lag.
Kink in dc kabel
De expeditie zou 'zich naar dat
schip begeven, maarwoor haar ver
trek kwam er al een kink in de
kabeldc Turkse regering werd ten
val gebracht en de toestemming,,
die van de afgezette1 regering werd
verkregen, bleek van geen waarde
meer. Dank zij de medewerking
van een assistent van de nieuwe
premier kon de expeditie echter na
enige dagen toch vertrekken.
Vanaf een militaire basis aan de
voet van het gebergte, ging de ex
peditie te paard op stap. Toen men
op de plaats was aangekomen waar
zich de ark zou bevinden, bleek dat
er geen schip was, maar slechts een
heuvel in de vorm van een schip.
Om verdere onderzoekingen te kun
nen doen, moest er gegraven wor
den, maar de leider van de expedi
tie, de Amerikaanse theoloog Ge
orge Vanderman, had daar niet op
gerekend en er was geen graaf ma
teriaal aanwezig. Nadat er gereed
schap was gearriveerd kon met
graven worden begonnen. Het
Turkse leger hielp een stevig
handje door met behulp van dy
namiet een klein deel van de heu
vel uit te diepen.
Houtmonsters
De expeditie heeft monsters van
stukken rots en half verleerd hout
meegenomen en is zonder verder
onderzoek teruggekeerd.
Toch hebben de leden van de ex
peditie de moed niet opgegeven. Zij
blijven van mening dat er onder
de laag lava en steengruis de ark
moet liggen.
