V<2 Gg
Van molens en molenaars te Zierikzee
A. D. van den Berge
Slagerij ORNEE
200 gram koffiesprits
VéGé frou-frou
1 blik Fancy Kefa zalm
Douwe Egberts
Deze speciale
PICKWICK theepot
de fijne üngelse Melange
STAD EN PROVINCIE
Geboren:
LAMMERT
Zoon van
B. WIERSMA
M. C. WIERSMA-CAPELLE
23 februari 1960
Anjum (Friesland),
Molenstraat
Voor de vele blijken van be
langstelling, voor en bij ons
huwelijk ondervonden, zeggen
wij, mede namens onze ouders,
hartelijk dank.
K. VAN DER WEKKEN
J. J. VAN DER WEKKEN-
BROUWER
Bruinisse, februari 1960
Prins Bernhardstraat 8
Voor de zeer vele blijken van
belangstelling en medeleven,
bij gelegenheid van de her
denking van onze 40-jarige
echtvereniging, zeggen wij,
mede namens onze kinderen,
hartelijk dank.
ADR. GOEDEGEBURE
CHR. JAC. GOEDEGEBURE-
VAN 'T HOFF
Dreischor, 25 februari 1960
Voor de deelneming, ons be
toond na het overlijden van
onze geliefde vader, behuwd-
en grootvader
JOHANNIS SMIT
betuigen wij hiermede onze
hartelijke dank.
Familie J. SINKE-SMIT
Zierikzee,
Nieuwe Boogerdstraat 60
Heden is, geheel onver
wacht, van ons heengegaan,
onze innig geliefde, zorg
zame man, vader, behuwd-
en grootvader
JACOBUS DEKKER
in de ouderdom van 70 jaar
Zierikzee:
C. DEKKER-DE LOOZE
J. SCHEFFERS-DEKKER
M. SCHEFFERS
P. J. DE GRAAF-DEKKER
P. DE GRAAF
Goes:
E. FELëUS-DEKKER
C. W. FELëUS
Zierikzee:
W.a RAVIA-DEKKER
W. RAVIA
C. JUFFERMANS-
DEKKER
L. JUFFERMANS
Vlissingen:
W. DEKKER en verloofde
Zierikzee:
A. DEKKER
J. C. DEKKER
J. DEKKER
En kleinkinderen
Zierikzee, 23 februari 1960
Raveslootstraat 17
Geen bloemen
De teraardebestelling zal
plaats hebben op vrijdag 26
februari a.s. Vertrek van
het sterfhuis te 13.30 uur.
Gevraagd:
Nette loopjongen
Levensmiddelenbedrij f
„DE SPAR" - Nieuwerkerk
Diversen:
Voor sigaretten: overdag in de
winkel, na sluitingstijd in de
automaat, naar: Sigm. D. C.
Viergever, hoek Kraanplein.
RECTIFICATIE
In de dinsdag j.l. geplaatste
advertentie van de
Keurslagers Simmers
Plaating en Quist
stond:
250 gram gekookte worst 39 ct
1 pakje gehaktmix68 ct
Dit moest ztfn:
250 gram gekookte worst 68 ct
1 pakje gehaktmix39 ct
Japanse
opnamebandjes
voor I
bandrecorders
Speelduur 260 meter
Pr(js slechts f 8,-
Doen voor andere mer
ken beslist niet onder
TECHNISCH-BUREAU
Zierikzee
VARKENS-
LEVERWORST
30 cent per 100 gram
Bij inschrijving te koop:
een zware iepenboom
Inschrijvingsbriefjes vóór 5
maart aan D. L. KOOMAN,
Hoogezoom 69, Renesse.
SUCCESJES
Diversen:
Schildert u zelf? Eist dan ook
vakkundige voorlichting!-Dus:
verf van Mol, Nieuwe Boo
gerdstraat 27, Zierikzee.
De nieuwste sortering behang
vindt u in meer dan 200 des
sins in voorraad bij Mol, Nwe
Boogerdstraat 27, Zierikzee.
Kinder-rubberlaarsjes vanaf
f 3,95, in rood, wit, grijs en
zwart. Fa. Gebr. Verton, telef.
no. 324, Burgh.
Voor heerlijke cake en een taai
bitterkoekje is uw adres: Bak
kerij Felius, Haamstede.
Bij uw kopje VéGé-koffie:
van 59 voor 39 cent bij elke
250 gram VéGé-koffie,
(met altijd 10 procent korting in geldzegels)
2 maal 10 procent korting:
pak 52 cent - nu 20 geldzegels
Bij VéGé worden trouwe
spaarders extra beloond
tijdelijk
(winkelwaarde f 1.15)
voor 1 vol geldzegelboekje
En wie het nu wel zijn: het doet er
niet toe. Bij duizenden immers vindt
u die hartelijke Nederlandse gezinnen,
waar het „welkom" geen ijdel woord
is. In die gezinnen viert de behagelijk
heid hoogtij. Daar geurt ook veelal
de Pickwick Thee zo verkwikkend
van smaak zo rijk aan geur en gou
den afschenkde unieke Engelse
thee van Douwe Egberts
is verkrijgbaar tegen 750 Douwe
Egberts waardepunten (of 650
voor de kleinere pot)*
1. Tuit kan niet lekken
2. Ruime openingdus gemakke
lijk schoonmaken
3. Hoog kraagdeksel blijft stevig
op zijn plaats.
10punten op een pak koffie of
potje Moccona en 4punten op een
pakje thee of doosje theezakjes.
(Slot).
Uit de requesten is tevens vast
te stellen dat er steeds grote moei
lijkheden waren met het „mou-
wermeel" - het meel dat op verzoek
van particulieren gemalen werd -
omdat de molenaars van het maal
loon hiervoor verkregen aan de
stad een bepaalde cijns moesten be
talen. Op 16 oktober 1665 werd
daarom vastgesteld dat van het
mouwermeel voortaan betaald wor
den moest 4 carolus guldens per
100 zakken. Behalve de korenmo
lenaars waren er ook die alleen
boekweit maalden, blijkens een re
quest van 13 juni 1666, waarin aan
Burgemeesters en Schepenen werd
verzocht geen boekweitmolenaars
meer toe te laten, aangezien er
reeds acht waren. Dit schijnt een
geheel aparte bedrijfstak te zijn
geweest, want door de stadsrege
ring werd 29 mei 1701 aan het gilde
kennis gegeven dat voor het keuren
van het boekweitmeel een keur
meester was aangesteld.
Grote naijver
Onder de gildebroeders bestond
onderling een grote naijver. Op 1
april 1683 werd in de raad een re
quest behandeld van 12 gildebroe
ders om een boete te stellen op hét
malen bij nacht, zon- en bededagen.
Hieruit kan worden afgeleid dat er
toen meer dan 12 molenaars hun
bedrijf in de stad uitoefenden en
dit waren niet alleen koren- maar
ook zoals we zagen, boekweitmole
naars. Het maalloon werd door het
stadsbestuur vastgesteld, de mole
naars hadden hierover zelf dus
geen zeggenschap. Meerdere re
questen treffen we aan voor verho
ging van het maalloon.
Een verzoek van 1 maart 1825
om de boekweitmolens te beperken
zou kunnen wijzen op een verbe
terd maalsysteem of op een ver
mindering van de handel in dit
produkt, aangezien in dit bedrijf
geen lonend bestaan meer kon wor
den gevonden.
Op de stadswallen
Het merendeel van de molens
stond op de stadswallen, dikwijls
gebouwd op de openwaltorens, de
vroegere verdedigingsplaatsen, of
even buiten de stad. Dit geschiedde
omdat men de beste plaatsen zocht
„te wind", waar men noch door
huizen noch door bomen gehinderd
werd. Daarom stonden de molens
ook vaak op kleine heuveltjes.
Slechts enkele molens stonden bin
nen de stadsmuren.
De molen in de, Nobelstraat was
oorspronkelijk een schorsmolen,
welke de leerlooierij van de ge
wenste grondstof voorzag. Verder
was er de molen in de Hogemolen-
straat en een gruttersmolen op de
Schuithaven, welke een rosmolen
was en gedreven werd door een
paard. D.s nog bekende Molenstraat
herinnert aan een molen welke was
gebouwd op een der openwaltorens
op de stadsmuur en die dus dateer
de van vóór de tijd van het graven
der Nieuwe Haven (1597-1600),
tooen de stadsgracht veranderd
werd in de haven en de stadsmuur
ter plaatse werd gesloopt.
Veel molens
Zierikzee was ongetwijfeld rijk
aan molens en een voorzichtige
schatting van 15 stuks in en om de
stad omstreeks de 17e eeuw, is ze
ker aan de lage kant, want er wa
ren niet alleen koren, en boekweit
molens, maar ook pel-, zaag- en
oliemolens. De meeste molens zijn
verdwenen in de 18e eeuw en vast
staat dat er in 1814 nog slechts 5
in totaal waren. In de Lange Sint
Janstraat was er toen ook een ko
renwasserij-„fabriek" waar zg.
blauwe of vuile tarwe werd ge
schoond. Omstreeks 1850 waren er
de korenmolen „De Haas" op het
Bolwerk; „De Bloeme" bij de West
poort; „De Hoop", toen juist ge
bouwd in de Nobelstraat in plaats
van de standaard schorsmolen; de
houtzaagmolen aan het Dijkwater,
in 1848 veranderd in een pel. en
gortmolen en in 1851 door Hoger-
zeil veranderd in een korenmolen.
Verder de houtzaagmolen op de
Oost Havendijk, de gortmolen „De
Eendracht" op de Molenberg bui
ten de Zuid Havenpoort welke in
1600 was opgericht en tenslotte de
schorsmolen „Het Hart", tussen.
Nobelstraat en Zuid Wellepoort, op
de molenberg, waar later de water
toren heeft gestaan. Ongetwijfeld
heeft de stad dus vroeger wel een
zeer levendig silhouet gëhad, maar
de vooruitgang van de tijd heeft
ook hier zeer veel verandering in
teweeg gebracht.
ZIERIKZEE
Uitbreiding u.l.o.-scholen
Overeenkomstig het advies van
de architect stellen b. en w. van
Zierikzee de raad voor de uitbrei
ding van de nieuwe scholen voor
u.l.oomvattend de bouw van vier
leslokalen, onderhands op te dra
gen aan dezelfde aannemer van het
u.l.o.-complex, de firma Verhoeven
te Klundert, voor de door haar op
gegeven aanneemsom van f 89.606,
een en ander onder voorwaardé van
het verkrijgen van rijksgoedkeuring
op het uitbreidingsplan.
Naar mag worden aangenomen,
aldus 'b. en w., zal de rijksgoedkeu
ring eerstdaags wel tegemoet kun
nen worden gezien daar de bouw
kundig hoofdinspecteur alsmede de
inspecteur van het lager onderwijs
zich, behoudens enkele kleine wij
zigingen, met het uitbreidingsplan
en de kostenbegroting kunnen ver
enigen.
Collecte D.E.L.
De bekende huis-aan-huis-collec-
te ten bate van het t.b.c.-fonds van
„Draagt Elkanders Lasten" zal dit
maal worden gehouden in de week
van' 29 februari tot 6 maart a.s.
Vergoedingen bljz. onderwijs
De besturen van de bijzondere
lagere scholen alhier hebben ver
zoeken ingediend om voorschotten
op de gemeentelijke vergoeding,
overeenkomstig art. 101 der l.o.-
wet 1920, voor het jaar 1960. De te
verlenen voorschotten zijn als volgt
samengesteld: chr. lagere school,
't Vrije f 21.512,09, chr. u.l.o.-school
f 7.195,93, R.K. parochiale school
f 7.146,75.
De kleuterscholen hebben voor
1960 recht op de volgende voor
schotten uit de gemeentekas: Nuts-
kleuterschool f 10.818,60, Chr. kleu
terschool „Rehoboth" f 10.968,60,
R.K. kleuterschool f 2.784,80.
KERKWERVE
Collecte D.E.L.
Evenals te Zierikzee zal alhier in
de week van 29 februari tot 6 maart
de bekende huis-aan-huis-collecte
ten bate van het t.b.c.-fonds van.
D.E.L. worden gehouden.
BURGH
Jaarfeest vrouwenvereniging
De vrouwenvereniging „Nooit
Gedacht" te Burghsluis houdt het
jaarfeest in de ontspanningsbarak
van het werkkamp op vrijdag
avond a.s.
RENESSE
Z.V.U. brengt bijzonder
liederenprogramma
In samenwerking met de Cultu
rele Vereniging Renesse en het fan
farekorps „Luctor et Emergo" zal
op woensdag 2 maart a.s." in het
Dorpshuis te Renesse onder aus
piciën van de Stichting Zeeuwse
Volks Universiteit een bijzondere
liederenavond worden gebracht
door de Amerikaanse bariton Gar
field Swift en Johan Patist piano.
Het is een programma voor ieder
een, met boeiende ernst en vrolijke
humor onder de titel „Van Purcell
tot Porgy and Bess".
Garfield Swift is in Amerika een
zeer befaamd bariton. Hij heeft
daar o.m. speciaal voor president
Eisenhower gezongen. Enige jaren
geleden heeft de zanger zich voor
onbepaalde tijd in Nederland ge
vestigd en treedt hij regelmatig op
in belangrijke rollen van het opera
gezelschap „Forum". Voorts ver
zorgt Garfield Swift pedagogische
concerten voor de jeugd onder aus
piciën van de stichting „Het School-
concert".
Er zullen de navolgende werken
ten gehore worden gebracht. Johan
Patist zal een korte toelichting ge
ven. 1. A. Hymne to Godde the Fa-
ter; 2. a. Aeolus's song, b. Take not
a woman's anger ill; 3. Aire de
Blaise; 4. Negro-spirituals; 5. a.
Cangao, b. Caboca bonita, c. La Ma-
riquita; 6. In meiner Heimat; 7. Au
Pays; 8. Le nez de Martin; 9. a. I
got plenty o'nuttin, b. It ain't ne
cessarily so.
MARKTBERICHTEN
Veemarkt
ROTTERDAM, 23-2. Aanvoer
4046 stuks vee (weektotaai 6029),
t.w.: 375 vette koeien en ossen; 819
stuks gebruiksvee; 552 vette kalve
ren; 210 graskalveren; 1679 nuch
tere kalveren; 14 varkens; 24 lopers
68 biggen; 93 paarden; 14 veulens;
187 schapen en lammeren; 11 bok
ken en geiten
Prijzen per kg.: vette koeien en
ossen f 2,95-3,25, f 2,80-2,95, f 2,55-
2,80; vette kalveren f 2,90-3,20,-
f 2,60-2,90, 2,30-2,60; slachtpaar-
den f 2,35-1,80-1,70.
Prijzen per stuk: graskalveren
f 450-380-280; nuchtere kalveren
f 60-50-40; lopers f 85-70-60; big
gen f 50-42-38; schapen f 125-95-
65; lammeren f 120-95-70; kalf- en
melkkoeien f 1250-1190-900; vare
koeien f 875-750-650; vaarzen f 910
-760-600; pinken f 560-500-400.
