Brief van staatssecretaris aan Tweede
Kamer inzake censuur op Nieuw-Guinea
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Niet eervol ontslag aan advocaat generaal mr. van Beek
DINSDAG 12 JANUARI 1960
No. 18699 116e jaargang
ZIERIKZIBnSNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTiEv
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling I 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 ct. per mm. - Successes (max. 15 mm.) T1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus na. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij v./h. Lakenman Ochlmon,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
DEN HAAG, 11-1. De staatsse
cretaris van Binnenlandse Zaken,
belast met zaken die Nederlands-
Nieuw-Guinea bettreffen, mr. Th.
Both, heeft in een brief aan de
Tweede Kamer over de geconsta
teerde onwettige censuur in Nieuw-
Guinea en het daarover uitge
brachte rapport van juridische
deskundigen verklaard, dat de
commissie „op voor de regering
onweerlegbare gronden" heeft aan
getoond. dat gedurende „een be
trekkelijk beperkte en vrü nauw
keurig te omgrenzen periode in het
verleden een ernstige schending
van de grondrechten in Ned. Nieuw
Guinea heeft plaats gevonden.
„In dier voege", voegt de staats
secretaris hieraan toe, „dat op rui
me schaal een aanfluiting is ge
maakt van de waarborgen, welke
toepassing van een op zichzelf
wettige censuur tegen misbruik
moeten omgeven".
Door „onverbloemd" dit feit te
constateren wenst de regering
geenszins de ogen te sluiten voor
de dikwijls uitzonderlijk moeilijke
omstandigheden, waaronder moest
worden gewerkt, zo kort na de ja
ren van oorlog en bezetting en het
geen daarop in Indonesië is ge
volgd.
De staatssecretaris overweegt,
dat subversieve acties van buiten
en een aanvankelijk gebrekkig in
lichtingenapparaat het toepassen
van briefcensuur „op zichzelf ver
klaarbaar maken".
„Met een minimum aan perso
neel en materieel moest vooral in
den beginne worden geïmprovi
seerd, terwijl een grote wissel ge
trokken werd op de krachten en
het moreel van hen, die in die ja
ren ginds de grondslag legden van
het Nieuw-Guinea van morgen".
De achtergrond van de zaak
De regering onderkent, dat deze
aangelegenheid niet slechts kan
worden toegeschreven aan één per
soon alleen. Zij kan alleen worden
begrepen „tegen de achtergrond
van het gehele toenmalige bestel
van Nederlands Nieuw-Guinea en
de structuur van de samenleving"
aldaar. Op grond van deze mening
verklaart de regering ook, dat de
zaak niet kan worden afgedaan
DE STRIJD IN ALGERIE
ALGIERS, 11-1. 358 opstandelin
gen zijn tussen twee en acht dezer
in gevechten met de Franse vei
ligheidstroepen gesneuveld, terwijl
er 146 gevangen zijn genomen.
Voorts werden 301 wapens van ver
schillende aard buit gemaakt.
45 Franse militairen vielen in de
ze gevechten.
Onder de gesneuvelde rebellen
bevinden zich er zeven, die in de
nacht van vrijdag op zaterdag jl.
drie employé's van een coöperatief
bedrijf te Marengo door halsafsnij
ding hebben vermoord. De achtste
opstandeling, die bij deze moord
partij was- betrokken, bevond zich
onder de gewonden.
met het treffen van correctieve
maatregelen, die tot op zekere
hoogte incidenteel blijven Een
overweging die de staatssecretaris
hierbij aanhaalt, is, dat deze maat
regelen gericht zouden zijn tegen
personen, wier ambtelijk verband
toevallig niet is beëindigd en tegen
v/ie de eertijds verantwoordelijke
autoriteiten bij kennisneming der
feiten niet zijn opgetreden. Deze
autoriteiten, „wier uiteindelijke
verantwoordelijkheid zeker niet
geringer, wellicht zelfs groter is te
achten", zijn niet meer administra
tief te treffen, „louter doordat zij
de ambtelijke dienst reeds hebben
verlaten".
Verschillende maatregelen
Intussen is met betrekking tot
deze netelige affaire besloten tot
het nemen van enkele maatregelen.
Mr. ir. YV. C. van Beek, „als cen
trale figuur in deze aangelegen
heid te beschouwen", kan als ad
vocaat-generaal niet in 's land9
dienst gehandhaafd blijven, aldus
de brief. Hem zal ontslag worden
verleend, zonder het daarby ge
bruikelijke predikaat „eervol".
2. Aan de parketambtenaar W.
Kahle heeft de gouverneur mede
gedeeld, voornemens te zijn hem
een ernstige schriftelijke ontevre
denheidsbetuiging te geven, omdat,
alhoewel medeweten en opdracht
van zijn chef sterk verzachtende
omstandigheden zijn, persoonlijke
verantwoordelijkheid voor 't aan
deel nemen in de flagrante schen
ding van een grondrecht daarmede
niet is opgeheven.
3. De parketambtenaren W. Kahle
en A. G. C. Winia zullen naar een
andere tak van gouvernements
dienst worden overgeplaatst.
4. Ten aanzien van de residenten
van West-Nieuw-Guinea en Hol-
landia - de laatste toenmaals waar
nemend te Sorong - die naar moet
worden aangenomen bij hun han
delingen slechts 's lands belang op
het oog hadden en uitsluitend con-
trdle op correspondentie van sub
versieve personen toelieten, noopte
de hoogheid van hun ambt de gou
verneur hen, waar het schending
van een der grondrechten betrof,
schriftelijk van zijn ontevreden
heid te doen blijken voor de in 1956
verleende medewerking aan van
het openbaar ministerie uitgegane
onwettige maatregelen.
ZUID-AFRIKA PROTESTEERT
TEGEN HOUDING VAN NEDERLAND
Na verklaring over rassenscheiding
KAAPSTAD, 11-1. De regering
van Zuid-Afrika heeft formeel#by
Nederland geprotesteerd tegen een
verklaring van minister Luns over
rassenscheiding in Zuid-Afrika.
Dit protest is gericht tegen een
verklaring van de Nederlandse re
gering, die op 10 november 1959
door het Nederlandse ministerie
van buitenlandse zaken werd uit
gegeven, waarin werd gezegd, dat
de apartheidspolitiek van Zuid-
Afrika „niet te verenigen is met
de zin voor gerechtigheid in het
koninkrijk der Nederlanden" (De
verklaring werd uitgegeven in ver
band met de Nederlandse onthou
ding van stemmen over een V.N.-
resolutie over de apartheidspolitiek
Gezegd werd, dat Nederland zich
van stemmen onthield omdat het
twijfelt of de V.N. bevoegd zijn
zich bezig te houden met de bin
nenlandse politiek van Z.-Afrika).
In het protest werd gezegd, dat
de verklaring van minister Luns
„slechts een ongunstige invloed
Ernstig busongeluk
in Mexico
MEXICO, 11-1. Een autobus met
29 personen is in de nacht van zon
dag op maandag te Port Tampico
(Mexico) in een ravijn van dertig
meter diepte gestort. De bus vatte
vlam en alle inzittenden kwamen
in de vlammen om.
kan hebben op de vriendschappe
lijke betrekkingen" tussen de beide
landen.
Een woordvoerder van het mini
sterie van buitenlandse zaken in
Den Haag heeft maandagavond be
vestigd, dat Zuid-Afrika bij Neder
land een protest heeft ingediend.
De ambassadeur van Zuid-Afrika,
dr. F. E. Geldenhuys, heeft maan
dag een desbetreffende nota aan
de staatssecretaris van buitenland
se zaken, dr. H. R. van Houten,
overhandigd.
In Keulen is de eerste internationale beurs voor baby-artikelen ge
opend. Foto: een kleine greep uit de zeer grote verscheidenheid aan
baby artikelen. Links: een moderne kinderwagen uit Scandinavië met
een extra kinderzitje. Rechts: een Teddy-beer met zuigfles.
Georgia tegen
rassen-integratie
ATLANTA, Georgia, 11-1 Gou
verneur Vandiver van Georgia
heeft in de wetgevende vergade
ring verklaard: „Wij zullen alle
wettige middelen te baat nemen om
ons tegen rassen-integratie op de
middelbare scholen, waartoe het
Amerikaanse oppergerechtshof op
dracht gegeven heeft, te verzetten
De gouverneur stelde voor 68
miljoen dollar beschikbaar te stel
len voor de bouw van nieuwe
aparte scholen en verhoging van de
lerarensalarissen.
Chessman's beroep
verworpen
WASHINGTON, 11-1. Het Ame
rikaanse opperste gerechtshof heeft
een verzoek van Caryl Chessman
tot herziening van zijn proces af
gewezen.
Chessman, die in 1948 wegens be.
roving, ontvoering en seksuele mis
drijven ter dood is veroordeeld, wil
herziening van zijn proces omdat
de stenograaf, die het verslag van
de terechtzittingen maakte, overle
den is, voordat het proces was be
ëindigd. Zijn aantekeningen zijn
toen door een andere stenograaf
uitgewerkt en Chessman stelt dat
dit niet goed is geschied.
Herbert Walker, opperrechter
van Los Angeles, heeft 21 de
cember jl. bepaald' dat Chessman
19 februari a.s. in de gaskamer van
de gevangenis van St Quentin, in
Los Angeles, terecht zal worden
gesteld.
Premier Chroesjtsjef van- de
Sowjet-Unie he?ft maandag de
gouden medaille van de Dam van
Aswan ontvangen van president
Nasser van de V A R. De Russische
minister Nofkof voor de bouw van
elektrische centrales nam de me
daille voor de Russische premier in
ontvangst.
Tienduizenden mensen hebben in Berlijn een grote demonstratie ge
houden tegen het nea-nazisme en het antisemitisme. De stoet trok naar
het monument voor slachtoffers van het fascisme.
De zaak-Oberlander
Prof. Carlo Schmid:
-Hij behoort niet in Westduitse regering'
BONN, 11-1. Prof. Carlo Schmid,
vice-president van de Westduitse
Bondsdag, heeft een uitnodiging af
geslagen om voor een commissie in
Den Haag te verschijnen, die een
onderzoek instelt naar de gedra
gingen van de Westduitse minister
voor vluchtelingenzaken, professor
Theodor Oberlander, tydens de
tweede wereldoorlog.
Zoals bekend is deze commissie
opgericht op verzoek van minister
Oberlander. Er zijn nl aan zijn
adres beschuldigingen geuit, dat hij
deelgenomen heft aan de massa
moord in Lemberg in 1941, toen hij
diende in een propaganda-eenh'eid
van het Duitse leger, het zg. „Nach
tegaal-bataljon".
Prof. Schmid, die een vooraan
staand lid van de Westduitse soci
aal-democratische partij is, ver
klaarde dat het „zinloos" voor hem
zou zijn naar Den Haag te gaan.
Volgens de Westduitse pers heeft
de commissie, die zoals bekend be
staat uit voormalige verzetsstrij
ders, prof. Schmid verzocht voor
haar te verschijnen, omdat hij bij
een bezoek aan Israël gezegd zou
hebben dat het „Nachtegaal-?batal-
jon" belast is geweest, met het uit
moorden van Joden.
Prof. Schmid zei dat hij „nooit
zoiets gezegd had". Bij zijn bezoek
aan Israël had hij tegen journalis
ten gezegd het niet wenselijk te
achten dat een man als ObTlënder,
die de nationaal-socialistische ideo_
Ronde-tafelconferentie
over Kongo
BRUSSEL, 11-1. De Belgische re
gering heeft besloten de rondetafel
conferentie over Belgisch Kongö op
20 januari te laten beginnen. Zo
als bekend zal aan deze conferen
tie worden deelgenomen door ver
tegenwoordigers van de Kongolese
partijen, de Belgische regering en
het Belgische parlement.
De openingszitting zal worden
voorgezeten door premier Eyskens.
Men verwacht dat de conferentie
langer dan een week zal duren.
Verscheidene Kongolese partijlei
ders zijn al in Brussel.
Ongeluk op
onbewaakte overweg
in Putten
PUTTEN, 11-1. Om tien voor
half drie vanmiddag is op de on
bewaakte overweg in de Honds-
kontersteeg te Putten, de 73-jarige
S. Bontenbal uit Putten, door de
sneltrein Amersfoort naar Zwolle
(trein 125) gegrepen en gedood.
Rond dit tijdstip passeren er op
deze overweg twee sneltreinen in
tegengestelde richting, waarvan
de heer Bontenbal er één waar
schijnlijk niet heeft opgemerkt. Hij
was, toen het ongeluk gebeurde,
met de fiets op weg om kranten te
bezorgen. Het slachtoffer was ge
huwd. De trein kreeg drie kwar
tier vertraging. -
logie krachtig gesteund had, lid is
van de Westduitse regering
Hij kon zich niet precies herin
neren wat hij gezegd had, maar hij
had zeker niet verklaard dat het
„Nachtegaal-bataljon" had deelge
nomen aan de uitroeiing van de
Joden. Pas enkele weken geleden
had hij van het bestaan van dit
bataljon gehoord.
Prins Bernhard
in Mexico
MEXICO STAD, 12-1. Prins Bern-
hard is dinsdag in Mexico stad
aangekomen voor een bezoek van
tien dagen als gast van de Mexi
caanse regering. Hij werd op het
vliegveld onder andere verwel
komd door de minister van buiten
landse zaken, Manuel T^llo.
De Prins verklaarde dat het be
zoek een nieuwe gelegenheid zou
verschaffen om de verdere ont
wikkeling van Mexico gade te
slaan.
De Britse eerste minister Mac
Millan zal van 22 tot 24 maart een
bezoek brengen aan Rome, op uit
nodiging van de Italiaanse regering,
aldus is zaterdag in Rome officieel
bekendgemaakt.
De toestand van de 62-jarige
plaatsvervangende leider van de
Britse Labourpartij, Bevan, die
eind december een ingrijpende
buikoperatie heeft ondergaan, blijft
verbeteren Vrijdag was er een
lichte inzinking ingetreden.
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
Er zijn slechts twee dingen,
die een man niet geheim kan
houden: dat hij dronken is en
dat hij verliefd is.
Zeeuwsvlaamse pendel
naar Rotterdam
BREDA, 11-1. Blijkens een me
dedeling van het gewestelijk ar
beidsbureau te Breda gaan sinds
kort ook pendelaars uit Zeeuws-
Vlaanderen naar de Maasstad. On-
d^r meer zijn uit Hulst en Axel al
arbeiders per bus naar Rotterdam
vertrokken. Ze reizen dagelijks
heen en terug over Antwerpen om
niet afhankelijk te zijn van de
veerdiensten, die vooral in het win
terseizoen hinder ondervinden van
de weersgesteldheid. Een en ander
betekent voor de betrokken arbei
ders een totale reistijd van drie
uren per dag. Het gewestelijk ar
beidsbureau te Breda wijst er op
dat de Zeeuws-Vlaamse pendel
aantoont, dat de trek naar Rotter
dam voor wat Brabant betreft het
verzadigingspunt heeft bereikt.
Bromfietser
onder vrachtauto
DEN HAAG, 11-1 Hedenmiddag
te 17.20 uur verloor de 54-jarige
bouwvakarbeider W, Th. Smit als
gevolg van een verkeersongeval het
leven. De heer Smit reed op zijn
bromfiets over de Paul Krug-rlaan
en werd ter hoogte van de Krit-
zingerstraat ingehaald door een
vrachtauto, bestuurd door de 55-
jarige Haagse chauffeur C. R. Ver
moedelijk omdat de vrachtauto te
dicht langs de bromfietser reed,
viel deze. Hij kwam onder de ach
terwielen terecht. De he^r Smit, die
gehuwd was, overleed ter plaatse.
Europa-dagen in Delfzijl
DELFZIJL, 11-1. De rector van
het Europa college, prof. dr. H.
Brugmans te Brugge, zal op 1 sep
tember naar Delfzijl komen om er
de Europadagen te openen. Deze
dagen worden van 31 augustus t.m.
4 september gehouden ter gelegen
heid van de tweejaarlijkse ontmoe
ting van delegaties uit de vijf Euro
pese steden, waarmee Delfzijl is
verbonden: Schwarzenbek (Duits
land), Zelzate België), Aubenas
(Frankrijk)., Sierre (Zwitserland) en
Cesenatico (Italië).
Een onder auspiciën van de ge
meente Delfzijl staand comité is nu
bezig met de voorbereiding van een
programma voor d^ze ..Europa-da
gen, waarop de ongeveer honderd
buitenlandse gasten zoveel moge
lijk contacten zullen leggen met de
ingezetenen van Delfzijl.
AMSTERDAM. De 12-jarige
Louis Molin te Amsterdam-west
heeft bij het afsteken van een ge
vonden stuk vuurwerk zodanige
brandwonden aan zijn gezicht, aan
rechterarm en pols opgelopen, dat
hij in het Wilhelmina Gasthuis
moest worden opgenomen.
DE ANTI-SEMITISCHE UITINGEN
Hitier geprezen in pas verschenen boek
KEULEN, 11-1. De Israëlische
diplomatieke vertegenwoordiging
in West-Duitsland heeft maandag
op het ministerie van buitenlandse
zaken in Bonn een nota overhan
digd waarin uiting wordt gegeven
aan de schok die de golf van anti
semitisme in West-Duitsland en
verschillende andere landen heeft
teweeggebracht.
binnenlandse zaken heeft bekend
gemaakt dat zes mensen, onder wie
Het Oostenrijkse ministerie van
drie jongens van dertien en vijftien
jaar, in de afgelopen dagen zijn
aangehouden wegens overtreding
van de anti-naziwet van 1947.
Het communistische Oostduitse
Nationale Front heeft op een bij
eenkomst gepleit voor bespreking
van de kwesties van „anti-semitis-
me, fascisme en militarisme" op d?
topconferentie, in aanwezigheid van
beide Duitse regeringen.
Sidney Erich Holm, een Zuid-
Afrikaan die in de jongste oorlog
werkte voor een nazi-radiostation,
heeft een autobiografie geschreven,
waarin hij het nazi-Duitsland, zijn
doeleinden en leiders prijst, zo
schrijft de onafhankelijke Johan
nesburg Sunday Times.
Holm werd in 1946 tot tien jaar
gevangenisstraf veroordeeld we
gens verraad tegen Zuid-Afrika,
maar werd na achttien maanden
vrijgelaten. Hij bekleedt een be
langrijke functie op het nationale
bureau voor onderwijs en sociale
wetenschap in Pretoria.
Volgens het blad deed hij in
zijn boek ?en felle aanval op
het internationale Jodendom.
Hij prees Hitier als een van de
grootste mannen der geschie
denis en vergelijkbaar met
Julius Ceasar.
Het Afrikaanse blad „Die Vader
land" schrijft dat Holm in een
vraaggesprek zei dat zijn boek, „dat
toevallig op dit ogenblik verschijnt"
door de B-itse pers in Zuid-Afrika
was gebruikt om de anti-semitische
campagne te onderstrepen.
De Britse socialistische Lager
huisleden Richard Crossman en
Fenner Brockway hebben dreig
brieven ontvangen, waarin zij met
de dood worden bedreigd wegens
hun „verraderlijke optreden ten
behoeve van het Britse Jodendom".