Leninisme:
een verworden vrijheid
|»«0nze puzzelrubriek»»|
Spit,Spierpijn
DAMPO
„THE STATE OF THE UNION"
Eisenhower blijvend bereid tot welgemeende
gedaehtenwisseling met Moskou
Tijdperk van verminderde spanning op komst
WASHINGTON, 7-1. „De Ver
enigde Staten zijn immer bereid
zich met de Sowjet-Unie in een
welgemeende gedaehtenwisseling
te begeven, die zou kunnen leiden
tot het tot stand komen van een
rechtvaardige vrede", aldus pre
sident Eisenhower in zijn jaarlijk
se boodschap aan het congres,
waarin hü een uiteenzetting geeft
van de toestand des lands (The
State of the Union").
Hij vervolgde: „Ik zal in mijn
laatste officiële ambtsjaar al mijn
energie wijden aan de voor de
hand liggende taken, hetgeen rei
zen ter bevordering van beter be
grip in de wereld, onderhandelin
gen om de internationale onenig
heid te verkleinen en voortduren
de besprekingen en gedaehtenwis
seling met het congres en het
Amerikaanse volk over vraagstuk
ken op binnen- en buitenlands ge
bied kan inhouden".
De president wees er op dat „re
cente Sowjet-Russische uitspraken
duiden op de mogelijkheid van het
aanbreken van een tijdperk van
verminderde spanning in de Ame-
rikaanse-Russische betrekkingen".
Hij vervolgde: „Indien deze uit
latingen welgemeend blijken zal
het wellicht mogelijk zijn de ramp
zalige cirkelgang van teleurstel
ling en crisis te doorbreken. Want
indien dit niet geschiedt zou hij
kunnen uitmonden in de uiteinde
lijke waanzin en vernietiging van
de kernoorlog.
Daden nodig
Noch de Verenigde Staten noch
de andere vrije landen kunnen het
zich veroorloven zich door prettig
klinkende beloften te laten mis
leiden. De gedane uitlatingen moe
ten door daden worden gestaafd.
Doch wij zullen deze klaarblijke
lijk nieuwe gelegenheid tot ver
mindering der internationale span
ning op de meest ernstige manier
behandelen", aldus Eisenhower.
De president vervolgde met de
mededeling dat bij de jongste veer
tien lanceringen van de intercon
tinentale „Atlas"-raket, die een
bereik heeft van achtduizend kilo
meter, het gestelde doel met een
gemiddelde nauwkeurigheid van
3,2 km. werd getroffen. „Dit is
minder dan de lengte van de rol-
baan van een straalvliegtuig en
het houdt in dat het doel in wer
kelijkheid totaal vernietigd zou
zijn", verklaarde hij.
PREDIKBEURTEN
voor zondag 10 januari
Ned. Herv. Kerk
Zierikzee: Grote kerk: 10 uur ds.
Assendorp. Gasthuiskerk: 10 uur
dhr. van Pel, 7 uur ds. Bezemer.
Kerwerve: 10 uur ds. v. d. Grift.
Serooskerke: 10 uur dhr. C. W.
Berrevoets (jeugddienst). Burgh:
7 uur ds. v. d. Grift. Haamstede:
10 uur (bevest. kerkeraadsleden); 7
uur ds. Boer. Renesse: 7 uur ds. v.
Liere (bev. ambtsdragers). Noord-
welle: 10 uur ds. van Liere. Eiker
zee: 10 uur ds. v. d. Ban (viering
H.A. en dankz.) Brouwershaven:
10 uur ds. Groot. Zonnemaire: 10
uur ds. Duvekot. Noordgouwe: 10
uur ds. Buinink (bev. ambtsdra
gers). Dreischor: 10 uur ds. Duve-
dak. Ouwerkerk: 10 uur ds. J. J.
Brijker, Hoorn. Nieuwerkerk: 10
uur ds. Westerhof. Oosterland: 10
en 6 uur dhr. W. G. de Jonge van
Twello. Sirjansland: 10 uur lees-
dienst, 6.30 u. ds. Westerhof. Brui-
nisse: 10 en 5 uur ds. v. d. Brink
bev. ambtsdragers en voorber. H.
A.) St. Philipsland: 9.30 uur lees-
dienst, 2.30 uur (H.D.) ds. v. Die
ren.
Lutherse Kerk
Zierikzee: 10 uur ds. J. A. Ros
kam, Bever wij k-Velzen.
Geref. Kerken
Zierikzee: 10 en 5 uur ds. Tiemer-
sma. Haamstede: 10 en 3 uur ds.
Boerma. Renesse: 7 uur ds. Tie-
mersma. Scharendyke: 10 en 2.30
uur prof. Bergema, Kampen. Zon
nemaire: 10 en 2.30 uur ds. Melse.
Nieuwerkerk: 10 en 3 uur dr. Bec
ker. Oosterland: 10 en 2.30 uur ds.
Kamper. Bruinisse: 10 en 5 uur ds.
DE MEESTER VAN DE RODE VLAG
„Wij hebben ons vreselijk vergist" waren zijn eigen woorden
Op 21 januari 1924 verloor Rus
land in Lenin de man, die het
nieuwe staatsbestel van dit onme
telijke rijk reeds in zijn dromen
had gezien en slechts tijd behoefde
om dat te verwezenlijken. Deze
tijd is hem niet gegund en ware er
geen krachtfiguur als Stalin ge
weest, die zijn hand reeds uitge
strekt hield om het staatsroer over
te nemen, de regeringsvorm van
het vroegere czarenrijk zou er
thans ongetwijfeld anders uitzien.
Slechts zelden dringen zich formi
dabele staatsleiders tegelijkertijd
naar voren of er ontstaan vroeg of
laat geschillen tussen hen. Ook in
dit opzicht was het een geluk voor
de Bolsjewisten dat een der beide
groten reeds vroegtijdig van het
wereldtoneel verdween. Want hoe
wij ook over hem denken, groot is
de figuur van Lenin zonder twij
fel geweest. Ook groot in de goede
zin?
In tegenstelling met zijn mede
werker Stalin stamde Lenin uit de
Bourgeoisie, de klasse die hij reeds
op jeugdige leeftijd te vuur en te
zwaard bestreed. Zijn vader was
onderwijzer en zijn moeder een
doktersdochter. Hij bezocht het
gymnasium en zijn eindexamen
was zo'n groot succes, dat hij er
een gouden medaille mee verwierf.
Een academische studie was bij
hem ten volle gerechtvaardigd en
reeds op 21-jarige leeftijd werd hij
advocaat. Het marxisme had toen
reeds zijn volle aandacht. Zijn ver
dere studies bewegen zich steeds
op socialistisch gebied en speciaal
de toepassing van Marx' leer op
economisch en politiek terrein had
zijn volle aandacht. Het czarisme
kreeg in Wladimir Hjitsj Oelja-
now, zoals zijn eigenlijke naam
luidde, een geduchte tegenstander.
In 1891 werd zijn oudste broer,
wegens moordaanslag op Alexan
der III, opgehangen. Deze terecht
stelling maakte op Wladimir een
diepe indruk en verstevigde zijn
haat tegen het heersende regiem.
Hij verhuisde in 1894 naar Peters
burg en begon zijn propaganda
werk voor de revolutie. Spoedig
werd hij gevangen genomen en
naar Siberië verbannen. Daar
huwe hij in 1898 een medewerkster
uit St. Petersburg, Krupskaja ge
heten, die hem tot zijn dood trouw
heeft bijgestaan. In 1900 slaagde
hij er in Zwitserland te bereiken,
waar hij tot 1917 tot met korte
onderbrekingen in bijna armoedige
omstandigheden heeft geleefd. In
die 17 jaren heeft hij niet stil ge
zeten en veel van zijn literaire
produkten moet hij in Zürich heb
ben geschreven.
Radicaler dan Marx
De stijgende ontevredenheid in
Rusland over het verloop van de
oorlog gaf hem zijn grote kans, die
hij dankbaar heeft benut. De Duit
sers steunden hem, daar zij in hem
een werktuig zagen om de Russen
lol het sluiten van een vrede te
brengen. Toen het overal gistte in
het keizerrijk .bracht een Duitse
trein Lenin naar Petersburg. Hier
aangekomen wachtte hem het
moeilijkste deel van zijn leven: de
organisatie van de revolutie.
Ruim zes jaar heeft Lenin ge
zwoegd om uit de puinhopen van
het Czarenrijk naar eigen inzicht
een socialistische staat te schep
pen, waarbij hij als uitgangspunt
koos de Parijse commune van 1848.
In grote lijnen volgde hij Marx,
maar zo mogelijk was hij nog ra
dicaler. Lenin was de man van het
geweld en hij richtte een waar
bloedbad aan onder zijn tegen
standers. Elke geleidelijke aanpas
sing was hem een gruwel. Alles
wat niet vóór hem was werd ver
nietigd. Zijn uiteindelijk doel was
het opheffen van de staat, die hij
zag als een onderdrukkingsappa
raat.
Lange weg bleek te lang
Voor de grote idee van gelijk
heid van allen zonder staatsvorm
verwezenlijkt kan worden moeten
eerst enkele voorstadia worden
doorlopen. Deze zijn de dictatuur
van het proletariaat en de volle
democratie. In de eerste fase heerst
nog verdrukking uit noodzaak. Hij
schrijft hierover: „Bij de overgang
van het kapitalisme naar het com
munisme is verdrukking nog nood
zakelijk, maar dat is reeds de on
derdrukking van de minderheid
der uitbuiters door de meerderheid
var. de verdrukten". De productie
middelen worden reeds in dit 'sta
dium overgebracht naar de ge
meenschap.
Hierna volgt de volle democratie,
die zich kenmerkt door de centra
le leiding van de gemeenschap. De
produktiemiddelen en leiding be
horen aan de staat (gemeenschap).
Het loon wordt naar prestatie ge
geven. Tenslotte breekt de com
munistische gedachte door en
krijgt ieder loon naar behoefte.
Openbare macht bestaat er niet
meer en elke vorm van dwang ont
breekt. Dit reisdoel is niet be
reikt. De weg bleek te lang.
De weg terug
Stalin heeft die weg verlaten.
Hij maakte van de staat geen over
gangsapparaat maar een onder
drukkingsmachine, waardoor de
menselijke individualiteit geheel
wordt vernietigd. De indirecte sla
vernij van het kapitalisme leidde
tot directe slavernij enstaats-
kapitalisme.
Heeft Lenin dit gewild? Zou hij
dezelfde politiek als Stalin hebben
gevolgd? Die vraag dient te wor
den gesteld, al is zij niet meer ac
tueel. Waarschijnlijk zou Lenin,
die van zijn volk hield en het
waarlijk iets heeft willen leren,
van de Russische kolos geen hoop
gedachtenloze, murw gepropa
geerde menselijke mechaniekjes
hebben gemaakt, zoals zijn gehate
navolger dit heeft gepresteerd.
Maar wel is gebleken, dat zijn
theorie niet te realiseren was en
heeft hij er zelf het bewijs voor
geleverd, toen hij als laatste re
geringsdaad in 1923 zijn Nieuwe
Economische Politiek afkondigde.
Hierbij werden de kleinere bedrij
ven aan de eigenaars teruggege
ven, waarmee de kapitalistische
staat in feite was teruggekeerd.
Zelf noemde hij dit een stap terug,
echter zo zei hij„om er twee voor
waarts te doen".
De geschiedenis heeft geleerd dat
Jozef Stalin nadien nog vele stap
pen is teruggegaan totdat de vol
ledige despotie hersteld was in nog
schrikwekkender vorm dan voor
heen. Wanneer dit alles, wat zich
thans in Rusland afspeelt, nog Le
ninisme moet worden genoemd,
dan moeten wij wel concluderen,
dat de vrijheidsidee van Lenin een
verworden vrijheid inhoudt.
Slechts in zoverre is de mens nog
vrij in Rusland, dat hij het mo
ment van zijn dood aanzienlijk
kan vervroegen, namelijk door de
bevelen van Chroesjtsjew en zijn
mannen in het Kremlin te negeren
of critiseren.
Lenin zelf was diep teleurgesteld.
Hij was een wilskrachtige figuur,
met grote gaven, zodat hij zich in
zijn maatschappij beschouwing niet
licht vergiste. Ondanks zijn diep
gaande studie, zijn verziende blik
en grote denkkracht moest hij op
zijn ziekbed verklaren: „Wij heb
ben ons vreselijk vergist; alles wat
wij in de revolutie hebben ge
legd, is verloren gegaan".
Zichtbare afgod
Heeft deze teleurstelling zijn einde
verhaast? Voor een man als Lenin,
die in plannen en omvormingsge
dachten heeft geleefd en gewerkt,
is dat nauwelijks aanvaardbaar.
Vermoedelijk is een hem in vroeger
dagen toegebrachte hoofdwond, die
nooit geheel genezen was, de oor
zaak van een hersenaandoening ge
weest, die zijn geest meer en meer
verduisterde. In een soort van
krankzinnigheid is hij gestorven.
Zijn dood lichaam gaf het nieuwe
Rusland een zichtbare afgod. Zijn
gebalsemd lijk werd in een gewel
dig Mausoleum op het plein van
het Kremlin geplaatst. Dit mauso
leum werd de nieuwe bedevaart
plaats voor de Russen, die in Lenin
een soort godheid zien. Veel ver
halen over zijn mummie hebben in
de loop der jaren de ronde gedaan.
Zo zou zijn lichaam te laat zijn ge
balsemd, waardoor men telkens zou
worden genoodzaakt in te grijpen
en het mausoleum tijdelijk te slui
ten. In 1929 werd het stoffelijk
overschot naar de torens van het
Kremlin overgebracht, omdat het
tijdelijk mausoleum door een de
finitief werd vervangen. Bij deze
overbrenging zou het lijk door tem
peratuurswisselingen ontoonbaar
zijn geworden. Sindsdien zou het
Russische volk een wassen beeld
aanschouwen of het lijk van een
arbeider uit Moskou, Wolkow ge
heten, die veel gelijkenis had met
Lenin, wiens overschot van dat mo
ment af zou zijn verdwenen
Doch dit is niet van doorslag
gevend belang. Lenin's waarde voor
de wereld van heden is nog slechts
negatief. Zijn lichaam is een af
godsbeeld. Zijn geestelijke produk
ten zijn verwrongen. Zijn idealen
bleken niet te verwezenlijken en
de neerslag van zijn theorieën ver
vult thans een door onrust ge
kwelde wereld met een permanente
angst, die de mens de dood doet
verkiezen boven een wereld waarin
Lenin's geestelijke produkten de
basis van de maatschappij, vormen.
Er zijn mensen wier leven en
werken miljoenen mensenlevens
zinloos opeist. Zo'n man was Lenin.
dr. H. R. M.
Wielemaker. Anna Jacobapolder:
10 en 2.30 uur ds. Haverkamp.
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Brouwershaven: 10 en 3 uur ds.
Keizer.
Chr. Geref. Kerken
Zierikzee: 10 en 6 uur ds. v. d. Klis.
(bed. H.A. en dankz). Kerkwerve:
10 en 6 uur leesdienst. Haamstede:
10 en 3 uur leesdienst. Nieuwer
kerk: 10 uur ds. Meijering, 3 uur
ds. v. d. Klis.
Geref. Gemeenten
Haamstede: 10 en 2.30 uur lees
dienst Nieuwerkerk: 10 en 3 uur
leesdienst. Oosterland: 10, 2.30 en 6
uur leesdienst. St. Philipsland: 9.30,
2.30 en 6 uur leesdienst.
Geref. Gemeenten in Nederland
Zierikzee: 10, 2 en 6 uur lees
dienst. Renesse: 10 en 2.30 uur lees
dienst. Nieuwerkerk: 9.45 en 3.30
uur leesdienst. Bruinisse: 10 en 5
uur leesdienst.
Oud-Geref. Kerken
Oosterland: 9.30, 2 en 6 uur lees
dienst. Bruinisse: 10 en 5 uur lees
dienst. St.-Philipsland: 9.30, 2.30
en 6 uur ds. Gebraad.
Leger des Heils
Zierikzee: 10 uur heiligingsdienst,
12 uur Jeugdsamenkomst, 7.30 uur
Verlossingssamenkomst.
Rooms-katholieke Kerk
Zierikzee: 7.15 en 10 uur Heilige
Mis, 7 uur Lof. Haamstede: 9.45
uur H. Mis.
De werkloosheid op Schouwen-Duiveland
eind december 1959
Geregistreerde arbeidsreserve: 416 mannen
Het aantal ingeschreven manne
lijke werkzoekenden bedroeg aan
het einde van de maand december
1959: 416 (129). Van dit aantal wa
ren er 411 (123) geheel werkloos en
5 (6) niet- of gedeeltelijk werkloos.
Het aantal ingeschreven vrouwe
lijke werkzoekenden bedroeg 18
(14). Hiervan waren er 13 (8) ge
heel werkloos en 5 (6) niet- of ge
deeltelijk werkloos.
De geregistreerde vraag naar
mannelijke arbeidskrachten be
droeg in totaal 15 (18), terwijl dit'
voor vrouwelijke arbeidskrachten
8 (10) was.
De tussen haakjes geplaatste aan
tallen zijn de cijfers van eind no
vember 1959.
Er is momenteel aanbod van tim
merlieden, metselaars, stukadoors,
opperlieden, schilders, grondwer
kers, straatmakers, burgersmid,
constructie-bankwerker, machine
bankwerker, automonteur, machi
nisten, loodgieter, bakker, landar
beiders, vertegenwoordigers, chauf
feurs, boekhouder, kantoorbedien
den en losse arbeiders.
Vraag is er naar: timmerman, rij
wielhersteller, bakker, vaste land
arbeiders, ateliernaaister, verpleeg
sters en huishoudelijk personeel.
Bovengenoemde vraag en aanbod
van personeel hebben uitsluitend
betrekking op het eiland Schou
wen-Duiveland.
Gevraagde werkkrachten
buiten het eiland
Voor belangstellenden volgt hier
onder een overzicht van vraag naar
personeel elders in het land: Bouw
kundig tekenaar, bouwkundig ad
viseur, betontimmerman, dragline
machinist, laborant, analist, fa-
briekstimmerlieden, mach. houtbe
werkers, tandtechnicus, electro-
monteurs, metaalslijpers, metaal
draaier, automonteur, autogeen-
brander, loodgieter, radiomonteur,
broodbakker (kans om later de zaak
over te nemen), landarbeider (ak
ker-, weide- en gemengd bedrijf),
1.1. matroos Rijnvaart, chauffeurs,
assisent accountant, administra
tieve krachten, ongeschoolde ar
beiders voor partikuliere en over
heidsbedrijven.
Bij vele vakatures is een rege
ling voor reis- en verblijfskosten.
Voor inlichtingen hieromtrent ver-
voege men zich tot het Gewestelijk
Arbeidsbureau Zierikzee, Nieuwe
Boogerdstraat 56.
Kantoortijden:
's maandags-vrijdags 8.30-17.00 uur
's zaterdags 8.30-12.30 uur
's woensdags bovendien
van 18.30-19.30 uur
De wat „korte week" deze keer,
heeft het aantal inzendsters en in
zenders gedrukt, maar toch hebben
nog velen zich aan de jongste puz
zel gewaagd.
De set kaartjes gaat naar:
mevr. A. J. Meerdink-v. d. Velde
Vroonstraat 9, Kerkwerve.
Het pocketboek is bestemd voor:
De heer C. Oosse, Rode Dorp 31,
Zierikzee.
De oplossing van de puzzel luidt
als volgt.
Horizontaal: 1. al, 3. t.a.v., 5.
mom, 7. l.o., 9. rem, 11. eva, 12.
nop, 13 botter, 15. aardig, 17. el
lende, 18. rots, 19. si, 20. da, 21.
etna, 24. era, 26 kardoes, 30. graag
te, 34. fragiel, 38. kasteel, 42. eva,
43. tand, 44. ab, 45. ra, 47. ober, 48.
flauwte, 50. gebaar, 51. ampère, 53.
leg, 54. art., 55. git, 57. ik, 58. me*,
59. s.o.s., 60. ka.
Verticaal: 1. ar, 2. leb, 3. tete, 4.
verlies, 5. maandag, 6. mare, 7. log,
8. op, 10. monter, 12. nietig, 14. els,
16. ada, 18. rek, 22. are, 23. r.o., 25.
ka, 27. aar, 28. dag, 29. ere, 31. ria,
32. art, 33. the, 34. fat, 35.. aanleg,
36. it, 37. lebaran, 38. karwats, 39.
st, 40. elburg, 41. lor, 44. ala, 46.
atm, 48. farrp, 49. epos, 50. gek, 52.
eik, 53. li, 56. t.a.
De nieuwe puzzel luidt als volgt:
Horizontaal: 1 kameraad; 6 hond;
10 rondhout; 11 jongen; 14 num
mer (afk.)15 deel van een toren;
18 nakomelingschap; 19 water
damp; 21 meisjesnaam; 22 een
beetje; 24 Engels lidwoord; 26 fa
milielid; 27 hetzelfde (afk.); 29
werpstrik; 31 rijksgrens (afk.); 32
soort schip (afk.); 34 zwaardvis; 36
ik (lat.); 38 titel (afk.); 39 houding;
41 tijdperk; 43 vulkaan in Europa;
45 jongennaam 46 grondig; 47
ouderwets lidwoord; 48 vreemde
munt; 50 eerste vrouw; 51 kier; 52
de somma van; 54 ieder; 56 weide-
dieren; 57 verlaagde toon; 59 Frans
pers. voornaamw.; 60 slot63 fa
milielid; 65 drinkgerei; 67 gebogen
been; 68 voormalig Nederlands
eiland; 70 deel van een kippenhok;
72 stookgerei; 74 Europeaan; 76
plaats in Overijsel; 78 als eerder
(afk.); 79 plaats in Duitsland; 81
en omgekeerd (afk.); 82 vlezig; 83
verdrietig.
Verticaal: 1 ligplaats; 2 vogel; 3
vochtmaat; 4 godsdienst (afk.); 5
liefkozing; 6 muziekterm (afk.); 7
8 niet vochtig; 9 plaats in Fries
land; 12 rekening; 13 heelmeester;
16 het romeins imperium (afk.); 17
zangnoot; 19 selenium (afk.); 20
dubbelklank; 23 ieder; 25 vragend
voornaamw.; 28 tooi; 30 trachten
te bereiken; 31 bedorven; 33 naai
gerei; 35 gewoonte; 37 soort; 38
beroemd Italiaans dichter; 40 vrou
welijk zoogdier; 41 plaats op de
Veluwe; 42 oosterse titel; 44 ont
kenning; 49 deel van een kip
penhok; 52 rivier in Utrecht; 53
plaats in Gelderland; 55 grote
steen; 56 niet dichtbij; 58 dicht
vorm; 59 edelsteen; 61 uitheemse
vogel; 62 kostbare; 64 behoeftig
heid; 66 water in Brabant; 67 eer
waarde heer (Lat. afk.); 69 jon
gensnaam; 71 water in Friesland;
73 opstootje; 75 Europeaan; 77
deel van het jaar; 79 landbouw
werktuig; 80 deel van de bijbel
(afk.).
Ingezonden mededeling
en reumatische p(jnen
wrijft U eveneens weg met
INGEZONDEN STOKKEN
De „oude"
kleuterleidster
Wanneer de bejaarde kleuter
leidster door het dorp fietst, ziet zij
zelden iemand. Een elkeen, ook
ieder kind, weet, dat zij werkelijk
niemand ziet. Indien zij een groep
spelende kleuters nadert, onder
breekt deze zijn spel, begeleidt
haar snaterend en roepend, waar
door zij, als ontwaakt, verheugd
afstapt om zich te wenden tot hen
waarvoor zij leeft.
De één toont uitgelaten een
nieuwe jurk, de ander een paar
„mooi geverfde nieuwe klompen".
Hun zieltjes begrijpend, deelt spon
taan de verrukking der kleinen
zich aan haar mede. De vreugde
der kinderen is ook haar vreugde.
Grijs reed$, is zij kind bij de kin
deren. Hun nog van zorgen vrije
gedachten leven ook in haar, ver
toevende in hun midden en één
met hen.
Verder gaat juf, onder wederzijd
se weerzien wens.
Niemand ziet zij en als gevolg,
ziet bijna ook niemand haar. In
dien iemand haar bekijkt, ziet hij
een ogenschijnlijk oude in gedach
ten verzonken vrouw, die ergens
anders schijnt te leven dan in het
dorp aan de voet der duinen.
'Zij lééft ook elders. Zij leeft in
de wereld waarin de jeugd nog
leeft. Zij wil die wereld steeds die
per benaderen, tot in de kern daar
van doordringen.
„Daar gaat zij weer, die oude, zij
hoort in het besjeshuis en niet tus
sen de kleuters".
Ja moeder, daar gaat zij weer,
niets ziend. Maar die „oude" wier
leeftijd U laakt, denkt wellicht aan
uw kind, dat thuis komend, U aan
het bietenrooien of onkruid wieden
weet.
Ongeleid, zoekt dit zichzelf nu te
leiden. Het door U verbodens, be
tovert nu zijn wrakke wil. Sluw
heid betast zijn prille denken. Be
drog bedekt de boze daad en vein
zen vermeestert de volle waarheid.
Langzaam rijpt dit kind wellicht
tot het probleem, waarvoor de
voogdijraad of de kinderrechter
zich geplaatst zal zien. Zij ziet nie
mand, die oude kleuterleidster.
Misschien ziet zij nu juist dat an
dere kind, wiens wil wet geworden
is, aangekweekt door verwennen
de ouders, aan wien het na jaren
van verterend wachten, toch nog
geschonken is.
Of zij ziet het kind, dat met min
derwaardigheidsgedachten worstelt
door trage ontwikkeling der
spraakorganen.
Zij ziet niemand, doch wel al
haar kinderen als groep en indivi
dueel. Zij weet ze van elkaar ver
schillend, als de bladeren van een
boom. En voor elk zoekt zij de juis
te benaderingswijze, om het een
maal begrepen, te vormen.
Op haar lange weg naar de kleu
terpedagoge, die zij thans is, werd
zij begeleid door dr. Maria Mon-
tessori, de Italiaanse arts, die, stu
die gemaakt der kinderpsyche, een
onderwijsmethode ontwikkelde, af
wijkend van die der plak en roede,
en welke methode zij van 1920 tot
1935 te Barcelona toepaste.
Die oude kleuterleidster bestu
deerde reeksen harer werken: „Aan
de basis van het leven", „De nieu
we mens" etc. etc.
Zij ziet niemand op straat die al
tijd jonge, oude kleuterleidster.
Doch zij ziet nu wellicht de grote
Nederlandse pedagoog Jan Ligt-
hart, gebogen over één harer kleu
ters, die zich al weken lang schuw,
als in schaamte voor zich zelf, voor
de anderen schuil houdt.
Het kan ook zijn, dat zij verwijlt
bij de onderwijsmethode der Zwit
serse pedagoog Pestalozzi, die de,
ook door haar bedoelde,, zelfwerk
zaamheid der leerlingen propageer
de. Of denkt zij aan de volgende
vakantie, die het haar mogelijk zal
maken, lezingen in Londen te vol
gen over kinderpsyche en pedago
giek.
Niets ziet zij op straat, doch al
tijd haar kinderen, die zij zo graag
tot goeds zelfstandige mensen
groot groeien ziet, scheppend een
maatschappij waarin pedagogen
niet jong vergrijzen in de zorgen
om het kind.
„Daar gaat zij weer, die oude!"
Ja moeder, zij denkt nu misschien
aan het probleem, dat het Sint Ni-
colaasfeest weer scheppen zal. Zij
weet wie verstoken blijft van ca-
deau's, die de inhoud van dit feest
voor elk kind vormen.
Deze kinderen zelf het cadeau
geven, dat zij zouden krijgen in
dien zij niet omringd waren van
veel broertjes en zusjes, zou, voor
al onder ouders, ongewenste tegen
stellingen scheppen. Elk probleem
doordenkt zij goed, om het goed te
kunnen oplossen. Ook het Sint Ni-
colaas-probleem wordt door haar
goed opgelost. Elk kind, van rijk
en arm, zal van haar cadeau's krij
gen, onderling aan waarde gelijk.
Wat deert het, of hier één of
twee maandsalarissen mee zullen
zijn gemoeid?
Het zijn héar kinderen en allen
voor haar één.
Peinzend over de onderlinge ver
schillen dier kinderen, ziet zij. na
het Sint Nicolaasfeest, niet dezelfde
moeder die zei: „Kijk, daar gaat
die oude,, die de sympathie der
ouders kopen wil, door de kinderen
cadeautjes te geven".
Renesse. C. Lg.
