Britten bezorgd over aanvallen in
West-Duitsland op anti-Nazi's
OE ZIERIKZEESCHE COURANT
Drie Schouwen-Duivelandse Nutsdeparte-
menten vierden jubileum der Maatschappij
MAANDAG 30 NOVEMBER 1959
No. 18676 116e jaargang
/JERIKZUFSOIEWNIFUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling I 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 ct. per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1869
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus na. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij v7h. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Londen uit bezorgdheid over gang van zaken
Tonden29-11. Een groep Brit
ten, cmder wie verschillende vak
bondsleiders en een parlementslid,
heeft zondag een brief gepubliceerd
waarin een beroep wordt gedaan
op de Westduitse regering om de
aanvallente staken op de Duit
sers, die „het voor de vrede opne
men".
D2 brief is gezonden naar de
Westduitse ambassadeur in Londen
von Herwarth.
De groep zegt in de brief dat vele
Britten zich bezorgd maken over
de aanvallen, die in west-Duitsland
worden gedaan op de vereniging
van nazi-slachtoffers en de West
duitse vredesbeweging. Zeven lei
ders van de Westduitse vredesbe
weging worden in de Bondsrepu
bliek vervolgd en men heeft rech
terlijke instanties verzocht de ver
eniging van nazi-slachtoffers ille
gaal te verklaren op grond van een
artikel van de Westduitse grond
wet. dat moet voorkomen dat er
weer verenigingen van nazi's wolf
den opgericht, aldus de brief.
Hierin wordt voorts gezegd dat
de vereniging van nazi-slachtoffers
opgericht is met de steun van de
geallieerden en de Westduitse auto
riteiten.
Engelse stem tegen
losbandigheid
LONDEN, 29-11. Kardinaal God
frey, r.k. aartsbisschop van West
minster, heeft er bij de Britse re
gering op aangedrongen toezicht te
houden op ontspanning teneinde de
golf van misdaden tegen te houden.
„Als de geest van de mensen ge
voed wordt met verhalen over
moorden en schietpartijen, met to
neelspelen over huwelijksontrouw,
onwettige kinderen, oneerlijkheid
e.d., dan zal men gaan denken, en
vooral de jeugd van vandaag, dat
een dergelijk gedrag vrij normaal
is", aldus de kardinaal in een her
derlijk schrijven dat zondag in de
r.k. kerken in Londen is voorge
lezen.
„Wij behoeven niet te spreken
over immorele plaatjes en littera
tuur die de ziel vergiftigen. Als deze
dingen overvloedig voorkomen, is
dit de voedingsbodem waaruit de
misdadige geest voortkomt. Een
sterke wetgever zou deze invloeden
verwijderen".
Het „disco-jockey-
schandaau" in de V.S.
NEW YORK, 28-11. Een jonge
zanger die betrokken is in het
Amerikaanse ,,Payola"-systeem en
die zegt dat hij voor 5.000 dollars
is afgezet door disco-jockeys, heeft
aan de politie meegedeeld dat hij
en zijn gezin anonieme telefoontjes
heeft gehad waarbij o.a. gedreigd
werd dat hij op moest passen. Het
is Don Anthony die door de politie
beschouwd wordt als een waarde
volle getuige in een onderzoek naar
een zaak waarbij disco-jockeys
geheime betaling zouden ontvan
gen omdat zij grammofoonplaten
populair maken door deze veel te
draaien. r
Vrijdagavond deelde Anthony
aan de pers mee dat hij aan de
rechterlijke autoriteiten twee inge
trokken cheques had overhandigd
waarmee disco-jockeys zouden
worden betaald om zijn platen be
kendheid te geven.
De nazi's op posten
Nu wij geconstateerd hebben dat
mannen en vrouwen, die zich ver
zet hebben tegen de politiek van de
nazi's in uw land worden aange
vallen, terwijl aan de andere kant
vaststaat dat vele Duitsers, die tij
dens het nazi-bewind bestuursfunc
ties hebben bekleed, nu weer ver
antwoordelijke ambten bekleden,
zult u onze bezorgdheid begrijpen,
aldus deze groep.
De overtredingen, die de leiders
van de vredesbeweging ten laste
worden gelegd, vinden hun oor
sprong in de steun die deze leiders
geven aan de ontwapening en de
politiek van coëxistentie. Vele Brit
ten, zo gaat de brief verder, hebben
zich in en na de oorlogsjaren ge
kant tegen de propaganda, die het
Duitse volk in zijn geheel verant
woordelijk wilde stellen voor de
misdaden van de nazi's Maar deze
Britten eisten wel een krachtige
verwerping van de politiek van de
nazi's door west-Duitsland.
De groep zegt dan dat dit stand
punt gedeeld wordt door het groot
ste deel van de Britse bevolking.
Nederlanders beleefden angstig rimboe-avontuur
SCHIPHOL, 29-11. De leden van
de Nederlandse luchtvaartdelegatie
die dezer dagen in Rio de Janeiro
besprekingen hebben gevoerd met
een delegatie van Brazilië over de
voorwaarden, waaronder de dien
sten van de K.L.M. naar Zuid-
Amerika worden gevlogen, hebben
na afloop van de conferentie een
vreemd luchtavontuur beleefd, dat
echter dank zij de knappe prestatie
van de Braziliaanse vlieger won
derlijk goed is afgelopen. De dele
gatieleden, prof. dr. D. Goedbuis,
de he.er J. L. Voute en dr. H. A.
Wassenbergh waren in een militai
re Beechcraft gestapt, die hen van
Rio de Janeiro naar Brazilia, de
nieuwe hoofdstad van het land zou
brengen. De drie Nederlandse dele
gatieleden werden begeleid door 'n
Braziliaanse autoriteit, terwijl de
bemanning van het tweemotorig
toestel uit drie personen bestond.
Een half uur na het vertrek moest
de schroef van een der motoren in
vaanstand worden gezet. Het vlieg
tuig bevond zich toen op 3300 me
ter hoogte. Uit de aard der zaak
kon de andere motor niet het ver
mogen opbrengen om op die hoogte
te blijven vliegen. In de buurt van
Bela Horizonte dook de Braziliaan
se gezagvoerder door een gat in het
wolkendek omlaag. De Beechcraft
bevond zich toen in een wijde kom
op 1300 meter hoogte. Aangezien
de temperatuur van de tweede mo
tor opliep besloot de piloot een
noodlanding te maken. Na 45 mi
nuten cirkelen meende hij een ter-
reintje ontdekt te hebben waarop
zonder al te veel risico geland kon
worden. Zeer knap zette de Brazi
liaanse vlieger het toestel tegen de
heuvel op, op de grond. Het terrein
bleek in werkelijkheid nogal on
effen te zijn door termiethopen en
stronken van afgekapte bomen. Het
gevolg was, dat het vliegtuig bij de
landing zwaar beschadigd werd aan
de vleugel en de staart, terwijl een
der motoren verloren ging. Alle ze
ven inzittenden van de cabine kwa-
Protestmars in Brussel
BRUSSEL, 29-11. - Een menigte
van circa 30.000 mensen, aan het
hoofd waarvan moeders en wedu
wen van door de nazi's vermoorde
Belgen, liepen, heeft zondag in
Brussel een „protestmars" gehouden
tegen amnestie voor collaborateurs
uit de oorlogstijd.
Aan de betoging werd deelgeno
men door duizenden oudstrijders uit
het leger en gewezen verzetsstrij
ders.
In de Belgische gevangenissen be
vinden zich op het ogenblik 230 col
laborateurs.
ARCHEOLOGISCHE EXPEDITIE
Op zoek naar restanten van bijbelse steden
Sodom en Gomorrah
AMMAN, 30-11. Amerikaanse en
Jordaanse archeologen gaan de vol
gende maand in het gebied van de
Doode Zee op zoek naar de restan
ten van de btfbelsc steden Sodom
en Gomarrah, zo heeft de directeur
van het departement voor vreem
delingenverkeer in Amman, Taji,
bekendgemaakt.
De Amerikaanse professoren Al
bright en Foxwell hebben onlangs
reeds in het zuidoostelijke deel van
het gebied der Doode Zee potscher
ven gevonden, die vermoedelijk af
komstig zijn uit het tijdperk van de
stad Sodom, d.w.z. negentienhon
derd jaar voor Christus. Bedoeienen
hebben verklaard dat zij in dat
zelfde gebied in het water van de
Doode Zee zeer oude ruïnes hebben
gezien. Ook hebben piloten van de
Jordaanse luchtvaartmaatschappij
verklaard, dat zij vanuit de lucht
ruïnes en bomen onder water heb
ben gezien.
De Amerikaans-Jordaanse expe
ditie hoopt ook sporen van de ver
dwenen steden Adama, Zobolm en
Zoar in de vlakte van de Doode Zee
te vinden.
men er zonder een schrammetje af,
wel een bewijs, dat de gezagvoer
der, een der meest bekwame straal
jagerpiloten van Brazilië, in moei
lijke omstandigheden een meester
stukje had uitgevoerd. In dit deel
van Brazilië, een zeer ontoeganke
lijk gebied, wonen geen mensen. De
zeven inzittenden moesten twee uur
lopen alvorens een boerderij te ont
dekken. Daar konden paarden wor
den gehuurd.
Chroesjtsjef
in Boedapest
BOEDAPEST, 29-11. Chroesjtsief
en zijn vrouw Nina Petrofna üj
zondag in Boedapest aangekomen.
Chroesjtsjef zal als eerste secre
taris van de Sowjetrussische com
munistische partij en leider van een
Russische partijdelegatie het ze
vende congres van de Hongaarse
communistische partij bijwonen. Hij
werd op het vliegveld van Boeda
pest verwelkomd door Janos Ka-
dar, de leider van de Hongaarse
communisten en een afvaardiging
van de Hongaarse communistische
partij en regering.
Circa vijfhonderd mensen applau-
diseerden toen Chroesjtsjef uit het
vliegtuig stapte.
Een procent voor
onderontwikkelde
gebied
en
De Australische econoom, sir
Douglas Copland, heeft zondag in
een toespraak voor de Australische
radio verklaard dat de westelijke
landen zijns inziens één percent van
hun nationale inkomen moeten af
staan om de minder ontwikkelde
landen te helpen. Hij zei dat hij in
Bonn met de Westduitse minister
van economische zaken, Erhard,
over deze kwestie had gesproken
en dat deze hem gezegd had dat el
ke Westduitse arbeider naar zijn
mening het geldelijk equivalent
van een half uur werken per week
voor hulp aan de minder ontwik
kelde gebieden moet geven.
Internationaal vredes-
monument te Mariazell
DEN HAAG,, 29-11. Naar het
voorbeeld van het Nederlandse na
tionale monument op de Dam te
Amsterdam, zal in de bedevaart
plaats Mariazell (Oostenrijk), dat
jaarlijks door een half miljoen be
devaartgangers wordt bezocht, een
internationaal monument voor de
vrede worden opgericht.
Alle naties en leiders van alle
godsdiensten geven hun steun aan
de oprichting van dit monument.
Op de plaats waar het monument
zal verrijzen, zijn reeds urnen op
gesteld, die aarde bevatten welke
afkomstig is uit Hirosjima, Dachau,
Oradour en Warschau. Urnen, ge
vuld met aarde afkomstig uit Sta
lingrad en El Alamein zijn reeds
verstuurd.
Zaterdag is te Nieuw Delhi van
Amerikaanse zijde vernomen, dat
de Verenigde Staten bij de Indische
reg-ring hebben geprotesteerd naar
aanleiding van het incident, dat zich
te Bombay heeft voorgedaan en
waarbij een klerk van het Ameri
kaanse consulaat zes uur in het con
sulaat-generaal der Chinese Volks
republiek ter plaatse is vastgehou
den en slecht behandeld.
DE JEUGDSPAARREGELING
Eerste jaar inleg van f 45 miljoen verwacht
s-GRAVENHAGE, 28-11 B(j de
raming van de kosten van de uit te
keren premies, ingevolge de jeugd-
spaarregeling, werd ervan uitge
gaan, dat zich in het eerste jaar
rond 300.000 deelnemers zouden aan
melden, die tezamen in dat jaar
rond 45 miljoen zouden inleggen.
Hoewel noch over het aantal
deelnemers, noch over het gemid-
Pseudo-zwarte Piet
op pad
AMSTERDAM, 28-11. Bij
een school in, de Jordaan te
Amsterdam vervoegde zich
deze week een knaap met de
mededeling, dat hij door het
hoofd van een andere school
was gestuurd om een pas
send Zwarte Piet kostuum
te lenen. Niet alleen kreeg
hij het pak mee maar boven
dien nog vier gulden om
nieuwe kousen te kopen. Het
was echter een pseudo-
Zioarte Piet geweest, want
het pak werd niet terugge
bracht en het hoofd van de
andere school bleek hem niet
te hebben gestuurd. Wel was
de pseudo-Piet daar geweest
om geld te lenen, doch dit
was hem geweigerd.
De 19-jarige Chris Holland uit
Melbourne in Australië, werd tij
dens het baden in zee door een haai
aangevallen die hem een hand en
een been grotendeels afscheurde.
Toch wist de jongen op eigen kracht
door de sterke branding heen het
strand te bereiken, vanwaar men
hem naar een ziekenhuis bracht.
Zijn arm en been konden gered
worden.
delde spaarbedrag op 1 oktober jl.
exacte gegevens ter beschikking
staan, kan uit de per 30 juni 1959
bekende gegevens - toen het aantal
deelnemers aan de jeugdspaarrege-
ling 239.000 en het totale spaarte
goed 36 miljoen bedroeg alsmede
uit incidentele aanwijzingen over
de daaropvolgende drie maanden
de conclusie worden getrokken, dat
het aantal deelnemers waarschijn
lijk circa tien procent op' de raming
ten achter zal blijven, maar dat het
gemiddelde spaarbedrag per spaar
der de verwachtingen waarschijn
lijk met rond tien procent zal over
treffen. Het totaal gespaarde be
drag in het eerste jaar zal daardoor
relatief zeer weinig van de raming
afwijken.
Een en ander deelt de minister
van Algemene Zaken aan de Tweede
Kamer mede.
Vechtende jeugd
in Amsterdam
AMSTERDAM, 29-11. Zowel op
het Stationsplein als op het Rem-
brandtsplein in Amsterdam hébben
heethoofden in de nacht van zater
dag op zondag door middel van
vechten hun grieven willen be
slechten.
Zaterdagavond tegen twaalf uur
rolde een vechtende kluwen van
wel twintig jongens en meisjes uit
een trein op het Centraal Station.
De vechtpartij werd tot buiten op
het Stationsplein voortgezet. Toen
twee agenten de ruziemakers uit el
kaar wilden halen, sloten de par
tijen zich broederlijk en zusterlijk
aaneen en namen een dreigende
houding aan tegen de overheidsdie
naren. Dezen zagen zich genood
zaakt met behulp van de gummi-
wapenstok en de blanke sabel de
opdringende jongelui te versprei
den.
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
Het leven is één lange les in
nederigheid.
Nog altijd broodstrijd
in Haarlem
HAARLEM, 28-11. De broodstrijd
in Haarlem en Kennemerland heeft
een nieuw aspect gekregen doordat
de bakkers uit de gemeenten Vel-
sen ten zuiden van het Noordzee
kanaal, Haarlemmermeer, Zand-
voort en die in de bollenstreek
besloten hebben met ingang van
maandag 30 november weer de oude
prijzen te berekenen. De bakkers in
Haarlem zelf en Heemstede blijven
de verlaagde prijzen handhaven.
De mobilisatie invaliden
in Nederland
DRACHTEN, 28-11. De Bond van
mobilisatie invaliden en hun na
bestaanden en de stichting „De Ne
derlandse soldaat" hebben een open
brief gezonden aan de raad van
ministers, waarin zij pleiten voor
maatregelen om de rechtspleging
tegenover de. leden van de bond te
te verbeteren, onder meer door rui
mer samenwerking met de recht
zoekende bij hét verzamelen van
bewijsmateriaal.
In de brief noemt de bond het
een onrecht, dat de bewijslast op de
schouders van de belanghebbenden
is blijven rusten en dat het betref
fende ministerie geen of onvoldoen
de inzage geeft van de documenten.
Vier mijnwerkers, die van de
buitenwereld waren afgesloten
door een instorting in een kolen
mijn bij Genck in België, zijn vrij
dagochtend uit hun netelige positie
bevrijd. Geen van de vier was ern
stig gewond. De instorting in de
mijn heeft zich woensdagavond
voorgedaan.
Cilly Wang boeide met verrassend knap programma
ZIERIKZEE, 27-11. De gezamenlijke Nutsdepartementen van Zierik
zee, Burgh/Haamstede en Brouwershaven hebben vanavond het 175-
jarig bestaan van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen op feestelijke
en luisterrijke wijze gevierd. Verschillende feestelijke elementen werden
tot een hartige coktail gemixt. Hoofdbestanddeel was het optreden van
de parodistische danseres Cilly "Wang, die de stampvolle zaal in ver
rukking bracht met een even verrassend als perfekt programma, waarin
dans en mimiek als kunstig gehanteerde uitdrukkingsmedia zorg droegen
voor een eclatant en harmonieus geheel.
Het gesproken woord was uiteraard gericht op het unieke Nuts jubi
leum, waarvan de voorzitter van het Zierikzeese departement, de heer
D. C. A. Lugt, gewaagde cn de adjunct-secretaris van het hoofdbestuur
van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, de heer A. Baggelaar.
Cilly Wang - haar naam moet
wel vooraan blijven staan - heeft
de overvolle zaal geconfronteerd
met een merkwaardige kunstuiting,
die 'het accent legt op de dans, maar
die een. algemene bewegingsvorm
en de mimiek verder als onontbeer
lijke elementen bevat. Daarenboven
past Cilly Wang een dosis verbluf
fende trucage toe, zo sterk dat men
de volmaakte illusie soms heeft dat
twee personen zich op het toneel
bewegen, zodat een programma van
haar stijgt tot een eenzame hoogte
van kunstzinnige uitbeelding, nu al
vele jaren lang. In dit verband
was illustratief een programma, dat
de voorzitter van het Nutsdeparte-
ment de heer D. C. A. Lugt ons
toonde van een voorstelling een
kwart eeuw geleden gebracht door
het politieke cabaret „Die Pfeffer-
mühle", waarin Cilly Wang haar
„Lündler" danste, dat zij ook nu
ten tonele voerde. Dit bewijst de
onbegrijpelijke vitaliteit van deze
kunstenares, wier nummers stuk
voor stuk frappeerden door een
knappe techniek en een spitse ori
ginaliteit.
Enkele hoogtepunten
Van elk nummer zou Iets goeds
(en uitvoerigs) te zeggen zijn, maar
enkele hoogtepunten worden hier
gememoreerd: „De muzikale bu
ren", een parodie op de „doordring-
bare" muren onzer moderne flats,
„Wereldtournooi?", het onheilspel
lende gevecht tussen oost en west,
„De schilder in zijn atelier", ven-
beeldend de soms fatale strijd van
de schilder met de materie.
Na de pauze excelleerde Cilly
Wang met „De kleine man", een
gedanste cyclus van een dag ge
woon leven. „Plantaardig intermez
zo" bleejc een trouvaille met een
flinke portie trucage; „Zazilie", een
exempel van mimische perfektie.
Cilly Wang eindigde met „Dans
paar", een hoffelijk en gracieus
nummer, waarop een onstuimig en
on-Zierikzees applaus volgde, on
derlijnd met een fraai boeket bloe
men, dat de kunstenares ontving
uit handen van de heer Lugt. Cilly
Wang werd begeleid aan de vleugel
door Wim de Vries, die op kundige
wijze zorgde voor een klankvolle
achtergrond. Bovendien zorgde hij
voor een beschaafd commentaar op
de verschillende nummers. Terecht
mocht de pianist dan ook delen in
het enthousiaste applaus aan het
slot.
Bijzondere bijeenkomst
In zijn openingswoord typeerde
de heer Lugt de jubileumbijeen
komst als zeer bijzonder. In de eer
ste plaats door het jubileum en door
het samentreffen van de departe
menten Zierikzee, Burgh-Haamste-
de en Brouwershaven Spr. verwel
komde de burgemeesters der vier
gemeenten, de heren wethouders,
de heer Baggelaar en last not least
Cilly Wang. De voorzitter bood de
heer Baggelaar, als stoffelijk blijk
van waardering voor de goede sa
menwerking met het hoofdbestuur,
het rampboek „Gekwelde Grond"
aan. Een tweede exemplaar was be
stemd voor dr. Schroder, secretaris
van het hoofdbestuur, die door
ziekte verhinderd was de jubileum
viering mee te maken.
De heer Baggelaar herinnerde in
zijn feestrede aan het initiatief van
de doopsgezinde predikant ds. Jan
Nieuwenhuyzen op 16 november
1784, tot oprichting van de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen,
met het doel bij te dragen tot ver
betering van de verstandelijke, ze
delijke en maatschappelijke toe
stand des volks., speciaal door in
vloed uit te oefenen op opvoeding
en onderwijs, veredeling van volks
begrippen en de verheffing van de
levensstandaard. Spr. herinnerde
aan het heugelijke feit, dat H.M. de
Koningin bij gelegenheid van de ju
bileumviering op 14 november, het
beschermvrouwschap van de maat
schappij op zich nam. Groot is de
groei geweest van het werk voort
gevloeid uit het initiatief kennis en
deugd aan te kweken en armoede
en onwetendheid te bestrijden. Een
stroom van geschriften, die dit ten
doel hadden, is in de loop der jaren
door het Nut uitgegeven, tot op de
huidige dag. Uitvoeriger stond de
heer Bagelaar stil bij het gediffe
rentieerde werk van het Nut, als:
zangonderwijs, gymnastiekonder
wijs, bibliotheken, spaarbanken,
volkstuinen, drankbestrijding, Dal-
tonscholen en stelde dat het „alge
meen volksgeluk" vooral wordt be
vorderd door de departementen
(353), die samen 47000 leden tellen.
Spr. zag voor het Nut nog een grote
toekomst weggelegd.
Burgemeester mr. Dijckmeester
bracht namens het gemeentebe
stuur zijn gelukwensen uit en
merkt op dat het los zijn van re>-
ligieuze en politieke bindingen van
het Nut, geen beginselloosheid be
tekent. Mr. Dijckmeester zeide dat
een „Nutsavond" in Nederland wer
kelijk tot een begrip is geworden
en wilde op deze feestelijke avond
„het aangename aan het nuttige"
verbinden.
Namens het gemeentebestuur
deed hij toezegging voor een bij de
Nutskleuterschool op te richten
zitbank, ivaar wachtende moeders
een rustpunt kunnen vinden.
Een bank overhandigen ging
uiteraard niet en daarom schonk de
burgemeester de heer Baggelaar
alvast een marsepeinen model van
een bank, een geste passend in het
kader van de Sint Nicolaastijd,
