ZWITSAL
toen
nu
Operazangers hielden
hoofd koel
HOEST UW KIND...?
DE BRITSE PERS
OVER DE GAULLE'S OPTREDEN
Hebben bespuitingen invloed op vogelstand
in de boomgaarden
NEW YORK, 12-11. Toen de be
faamde tenor Charles Kuilman
woensdagavond vlak voor zijn op
treden in Mozarts ,JLe nozze di Fi
garo" in zijn kleedkamer van New
Yorks Metropolitan Opera zijn
prachtig instrument nog even
„stemde" ontdekte hij tot zijn
schrik dat een latente verkoudheid
zijn stembanden nagenoeg verlamd
had. Hij rende naar de kleedkamer
van de tenor Carelli die in een an
dere rol wat later op moest komen
en maakte met heftige gebaren de
kritieke toestand duidelijk. Carelli
begreep het, tooide zich vliegens
vlug met Kullmans costuum en
kwam nog juist op tijd in diens
rol op.
Het was echter duidelijk dat het
even later als Carelli in zijn eigen
rol had moeten opkomen toch nog
mis zou zijn gegaan, wanneer de
tenor Robert Nagy die zich als ge
woon toeschouwer in de zaal be
vond bij de aanblik van Carelli in
Kullmans rol niet begrepen had
dat er achter de coulissen iets aan
schortte. Hij begaf zich snel achter
het toneel en was ook nog juist op
tijd om Carelli's oorspronkelijke
rol over te nemen.
De dirigent die in de orkestbak
de gebeurtenissen met stijgende on
gerustheid had waargenomen, viel
bijna van zijn stokje, vertelde Ca
relli later.
Nu ook 8 mm-geluids-
film mogelijk
ARNHEM, 12-11. Evenals Sie
mens heeft nu Agfa een 8 mm. ge
luidsprojector gelanc?erd, die het
iedere smalfilmer mogelijk maakt,
zelf zijn film van geluid te voor
zien.
Aan het voorzien van 8 mm. film
van geluid is reeds jarenlang ge
dokterd, zonder bevredigend resul
taat echter. Een proto-type van een
geluidsfilm-projector ontstond wel
iswaar twee jaar geleden, doch is
nooit op de markt gebracht, omdat
maar weinig amateur-film?rs zo'n
projector zouden hebben kunnen
betalen (de prijs had ongeveer
f 3000 moeten bedragen) terwijl de
apparatuur ook veel te ingewikkeld
was voor de doorsnee smalfilmer.
Echter bij het nieuwe systeem
wordt een 0,8 mm. breed geluids
strookje op de film aangebracht.
De projector wordt hij het verto
nen van de film door middel van
een snoertje met de pic up-aan-
sluiting van een radio verbonden.
Het aantal luisteraars
en kijkers in Nederland
's-GRAVENHAGE, 12-11. Op 1
nov. 1959 bedroeg het aantal aan
gegeven radio-ontvangtoestellen
2 591.897 tegen 2.583.381 op 1 okt.
1959.
In hetzelfde tijdvak steeg het
aantal televisietoestellen van 530.073
tot 549.556 (t.m. 11 nov. 557.387).
Op 1 november 1959 waren er
491.690 aangeslotenen op het draad-
omroepnet tegen •493.294 op 1 okt.
1959.
Ingezonden mededeling
Talm niet langer, grijp dadelijk
in! Bestrijd kinderhoest met
K/NDER HONING SIROOP4
Een vooroorlogse plaat
van de oude tram op het
stationsemplacement van
Brouwershaven. De goei
ige „koekedoaze" staat
onder stoom, maar stoker
en conducteur moeten
even kijken wat de foto
graaf van plan is. Boven
dien - wie goed kijkt -
ziet dat de waterslurf in
het interieur van de loco
motief is gestoken. Het
beest heeft dorst en moet
drinken. Stil en onzegbaar
hangt de Schouwse sfeer
in de lucht. Het is herfst.
Het emplacement is wat
plasserig en modderig. Op
de smalle ijle tramrails
staat een vrachtwagon,
geladen met. bieten, wach
tend op transport. Brave
melkbussen staan op het
perron en de reizigers
wachten op het schorre
trompetje van de conduc
teur. Dan zal de „loc" (no.
34) zich in beweging zet
ten en hobbelt „den tram"
door het wat trieste, ver
eenzaamde Schouwse herfst-landschap, om spektakulair met gerommel,
met smook en gefluit (want zo was de tram wel) het station van Zie-
rïkzee binnen te rijden.
Dat was de glorie van de tram en de rest nam men rustig op de koop
toe, want door het oude Schouwen zullen wij - in gedachten - toch
altijd de tram zien rijden.
We nemen het oude groene trambiljetje in de hand, waarop eiland
gemeenten en gehuchtjes zo netjes op een rijtje stonden afgedrukt;
Looperskapelle en Brijdorpe incluis.
Zeg dat het armetierig was, zo'n eenzaam stationnetje in de herfst-
nevel. Het is waar, maar de prikkelende geur van de stoom deed je
wat en dan niet te vergeten de nostalgie van de oude stoomfluit, voor
dat het dwaze peppertje op de motorlocs de waarschuwende taak over
nam. Het riep visioenen op van verre havens en van snelle treinen
die gezwind als donkere pijlen zich de nacht inboorden.
„Den tram" legde (gelukkig) het loodje, maar de „old faithful" (oude
getrouwe) is toch nog wel een „toen"-stukje waard.
Over het nu valt niets te schrijven en het valt ook niet te
fotograferen. Het station van „Brouw" is weg. Er is alleen
een stuk kaal land, waardoorheen misschien straks een weg
komt. Geen verhaaltje dus en geen plaatje. Zo voor iets dan
geldt voor tram en station: het „sic transit
Communisten door de knieën
LONDEN, 13-11. De Gaulle heeft
wel nauwelijks kunnen verwachten
dat de knieval van de Franse com
munistische partü een van de eerste
resultaten zou zyn van zijn politiek
van grote mogendheid, zo schrift
de „Times".
Het blad komt tot deze conclusie
na een analyse van de houding van
deze partij. De Franse communis
ten - aldus de „Times" - hebben
eerst de voorstellen van De Gaulle
voor Algerië bespot. Maar de rede
van Chroesjtsjef, waarin de Rus
sische premier begrip toonde voor
het Franse standpunt, heeft de
Franse communisten gedwongen
hun houding grondig te wijzigen.
Chroesjtsjef heeft kennelijk de
Franse regering niet willen beledi
gen met zijn reis naar Parijs in het
vooruitzicht. En hij heeft natuurlijk
ook willen voorkomen dat de Fran
se communistische partij iets doet
wat de indruk zou kunnen beder
ven die hij wil maken, aldus het
blad.
De „Scotsman" meent dat een
De Gaulle die opvat, geen kans op
succes biedt.
Er zit wel een grond van waar
heid in de bewering van de Fransen
dat de handhaving van de status
quo in Berlijn maar het beste voor
„MEDISCH CONTACT" OVER
.MASSALISERING DER GENEESKUNDE'
Uitgebreid complex factoren oorzaak
AMSTERDAM, 11-11. Onder de
titel „Wordt de geneeskunde mas
sa werk?", opent het laatste num
mer van „Medisch Contact" (offi
cieel orgaan van de Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij tot Be
vordering der Geneeskunst) met een
artikel, waarin de „massalisering
der geneeskunde" wordt besproken.
Er is onder de artsen, zo vangt
de beschouwing aan, onrust over
het feit, dat zij zo dikwijls moeten
werken in haast en drukte. Dit
geldt voor spreekuren, poliklinie
ken en huisbezoeken. Het komt
voor bij huisartsen en specialisten
en ook al bij sociaal-geneeskundi
gen.
Een uitgebreid complex factoren
werkt aan een ontwikkeling in de
richting van massalisering mee,
waarvan in het artikel enkele wor
den genoemd. In de eerste plaats is
er het feit, dat de geneeskunde zo
veel vorderingen heeft gemaakt,
dat aan vele ongemakken en
ziekten iets gedaan kan worden.
Daarbij komt dat de betere voor
lichting het publiek op deze vor
deringen attent maakt. De „con
sumptiebehoefte" neemt daardoor
toe. Ook de „vergrijzing" van ons
volk is een factor, die de genees
kundige consumptie doet toenemen.
Verder zijn er de technische ont
wikkelingen die het betreden van
de weg naar de dokter vergemak
kelijken en de maatregelen, op so
ciaal terrein, die de weg naar de
arts mogelijk maken, resp. verplicht
stellen.
Geen financiële belemmeringen
Ziekenfondsen en andere verze
keringen doen de financiële belem
meringen wegvallen en dan zal, al
dus het artikel, zich niemand ver
bazen dat onder deze omstandighe
den de artsen het druk krijgen, dat
een „massalisering" van de genees
kunde bezig is op te treden en dat
velen in de artsenwereld zich hier
over ernstig ongerust maken. Een
ongerustheid, die zich langzamer
hand ook in andere kringen dan
die der artsen openbaart. De waar
schuwing dit probleem vooral niet
eenvoudig te zien, zou medisch con
tact ook willen richten tot hen, die
menen dat een der efficiënte prak
tijkuitoefening dit probleem zou
kunnen oplossen. Bedoeld wordt
hiermee kaartsystemen, praktijk-
assistentie, betere spreekkamerin
richting, afspraakspreekuren, e.s.
Hoe belangrijk dit alles ook moge
zijn, een oplosssrig voor het onder
havige probleem geeft het aldus
Medisch Contact", zeker niet. Het
zou daaraan ten hoogste kunnen
meewerken als onderdeel van een
reeks maatregelen, in welke reeks
het blad de verkleining van de zgn.
„normatieve" praktijk als een der
belangrijkste onderdelen ziet.
het Westen is en dat de kwestie-
Berlijn daarom nauwelijks als enig
punt op de agenda voor de topcon
ferentie kan staan, aldus de „Scots
man". Maar dit laatste geldt ook
voor de hereniging van Duitsland,
waarbij De Gaulle even weinig be
lang heeft als Chroesjtsjef.
En wat de ontwapening aangaat:
voorlopig blijft het stopzetten van
de kernproeven onder toezicht het
kardinale vraagstuk. Zelfs als het
tot een akkoord op dit punt mocht
komen, zaL Frankrijk hier buiten
blijven. Ook de ontwapening kan
dus nauwelijks een onderwerp voor
discussie op de topconferentie zijn,
aldus het blad.
Fel begeerde grond
HERPT, 12-11. Niet minder
dan 93 gegadigden hebben
zich vanmiddag op een open
bare verkoping in Herpt bij
Heusden gemeld voor een
stuk uiterwaard van nog
geen 9JA ha. De grondkamer
heeft als prijs een bedrag
van 35.600 vastgesteld,
waarbij nog f 3600 kosten
komen. De belangstelling
voor dit terrein, dat deel
uitmaakt van een te verde
len nalatenschap, is zo groot
omdat in deze omgeving
praktisch geen grond te koop
is. Daar de grond niet boven
de door de pachtkamer vast
gestelde prijs verkocht mag
worden is het voor de eige
naren meestal aantrekkelij
ker de grond te verpachten
of zelf te gebruiken. In de
pachtkamer in 's-Hertogen-
bosch zal uit de lijst van ge
gadigden een aantal perso
nen worden aangewezen,
waarvan één er de grond
door loting zal worden aan
gewezen.
Met scooter tegen boom
5-GRAVENHAGE, 13-11. Van
nacht omstreeks 1.15 uur is op de
rijksweg Ossendrecht-Woensdr^cht
de vliegtuigmaker-magazijnbehcer-
der eerste klasse der Koninklijke
Marine H. F A. Clerx met zijn
scooter verongelukt. Waarschijnlijk
door de mist' misleid heeft hii een
komende bocht niet opgemerkt,
waardoor hij tegen een boom reed.
Het slachtoffer was 22 jaar en on
gehuwd. Hij woonde in Breda
Zijn duopassagier, korporaal der
eerste klasse van de Koninklijke
Luchtmacht, A. P. van der Vliet, is
met ernstige verwondingen in het
algemeen burgerziekenhuis te Ber
gen op Zoom opgenomen.
AMSTERDAM; rVan 13 novembek*
tot 14 december 'aanstaande wordt
In het stedelijk museum te Am
sterdam een tentoonstelling ge
houden van fotografisch werk on
der de titel „Otto Steinert en zijn
leerlingen".
Volkskerstzang 1959 I DE BEVOLKING
in Rotterdam
ROTTERDAM, 13-11. Evenals
in vele andere plaatsen in ons land
zal ook dit jaar in Rotterdam voor
de tweede maal volkskerstzang
worden gehouden. Vorig jaar was
er een dermate grote belangstel
ling, dat nu besloten is de Ahoy-
hal te huren. Deze volkskerstzang
zal aan de vooravond van het
kerstfeest, op donderdag 24 decem
ber gehouden worden. De organi
satie berust bij de gezamenlijke
jeugd-evangelisaties van Rotter
dam: jeugd en evangelie, de in
terkerkelijke jeugd evangelisatie
en Youth for Christ.
VAN NEDERLAND
AMSTERDAM, 13-11. Het aantal
huwelijken in Nederland heeft vol
gens opgave van het C.B.S. in de
eerste negen maanden van dit jaar
63 965 bedragen tegen 67.436 in de
eerste negen maanden van 1958. Het
aantal levendgeborenen is gestegen
van 178.029 in de eerste negen
maanden van 1958 tot 185.139 in de
eerste negen maanden van 1959.
Het aantal overledenen steeg van
62.883 tot 63.746
Het aantal immigranten liep
sterk terug, van 57 316 in de eerste
negen maanden van 1958 tot 26.211
in de eerste negen maanden van
1959; ook het aantal emigranten is
gedaald, hoewel veel minder sterk,
nl. van 42.939 tot 40.642. Het aantal
inwoners van Nederland bedroeg
op 1 oktober jl. 11.384 358.
Verwachting tot zaterdagavond:
Onbestendig
Veranderlijke bewolking en plaat
selijk enkele buien, maar vanavond
en vannacht voornamelijk in het
oosten van het land nog aanhou
dende regen; matige tot krachtige,
aan de kust tijdelijk stormachtige
wind tussen zuidoost en zuidwest;
iets minder koud.
14 nov. Zon op 7.57, onder 16.52.
Maan op 16.49, onder 6.39.
15 nov. Zon op 7.58, onder 16.50.
Maan op 17.20, onder 7.41.
16 nov. Zon op 8.00, onder 16.49.
Maan op 17.57, onder 8.39.
Volle maan: 15 nov. te 10.42.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
14 nov. 2.34 v.m. 14.45 n.m.
15 nov. 3.12 v.m. 15.24 n.m.
16 nov. 3.49 v.m. 15.59 n.m.
BROUWERSHAVEN:
14 nov. 2.07 v.m. 14.25 n.m.
15 nov. 2.43 v.m. 15.01 n.m.
16 nov 3.19 v.m. 15.34 n.m.
Springtij: 17 nov.
HET WEERO VERZICHT
DE BILT, 12-11. Een kleine de
pressie, die gisterochtend nog op
de westelijke oceaanhelft was ge
legen, is met een gemiddelde snel
heid van 95 km per uur naar het
oosten getrokken en zeer sterk ln
diepte toegenomen. Vanochtend lag
de kern boven midden Ierland met
een barometerstand van 962 mb.
In een groot deel van Engeland
daalde toen de barometer met 10
tot 15 mb. Der drie uur. De lucht-
drukverschillen namen bijzonder
snel toe, hetgeen boven het kanaal
resulteerde in stormwinden van
kracht 9 10. In ons land begon
reeds in de loop van de nacht de
wind eveneens toe te nemen. De
mist werd daardoor geleidelijk
dunner en was vanmorgen bijna
overal verdwenen.
Intussen begon de verplaatsings
snelheid van de depressie af te
nemen. Vermoedelijk zal ze ergens
boven Engeland tot stilstand ko
men en gaan opvullen. Het kou
front van de depressie zal ons
land passeren, waarna de wind af
neemt en iets gaat ruimen. Er
stroomt dan polaire lucht binnen,
die iets minder koud is dan de
lucht, die vandaag uit Frankrijk
naar hier wordt gebracht.
BELANGRIJK ONDERZOEK IN DE WESTHOEK
Wetenschappelijk speurwerk naar het vogelvoedsel
(Slot).
Als beschermers van het wind-
schut zijn - zoals wij in het eerste
artikel zagen - de vogels van veel
belang, zij het voor het fruit indi-
rekt, want een go->d bladerrijk
windschut is toch zeker van zeer
grote betekenis.
Misschien vormt de putter een
uitzondering op de regel. Het per
centage schadelijke insekten in het
voedsel van de putter was tamelijk
groot, zelfs in het met chemische
middelen onderhouden Boeyes Bos.
Overigens is het zeer eigenaardig
dat in het voedsel van de putter
ook verschillende malen graszaad
werd gevonden, dat wegens zijn
plantaardige samenstelling niet ge
schikt is voor jonge vogels Het is
uiterst moeilijk nauwkeurig te
kunnen weergeven, hoeveel vogels
eten. Wel is te controleren hoe dik
wijls de ouders de jongeren komen
voederen, en dat loopt ook nog al
uiteen. De grauwe vliegenvanger
kwam gemiddeld 26 maal p?r uur
zijn of haar jongen voederen Ze
vloog hierbij elke keer de boom
gaard u i t om voer te halen. De
koolmees (gem. 23 maal) en de pim
pelmees, (gem. 41 maal) zochten
voedsel in het windschut. De
spreeuw, waarbij slechts enkele
malen waarnemingen werden ge
daan, vloog ook de boomgaard uit
om 200 meter verd?r in een oud
bollenveld voedsel te zoeken.
Over de vink, die meestal zeer
hoog broedt, zijn weinig gegevens
bekend. In de boomgaard van
Kraayestein negeerde z? deze vol
komen. Ze voederde 14 maal per
uur.
De winterkoning (gem. 12 maal
per uur) zocht. yoedsel op de stam
men van de niet-fruitbomen, èn de
witte kwikstaart (gem. 16 maal .per
uur) op de opèfr stukken groh(ï van
belde boomgaarden.
De zanglijster (gem. 5 maal) zocht
in alle gevallen zijn voedsel op de
grond.
Pas wanneer uit de veldwaarne
mingen en resultaten van de hals-
bandproeven blijkt dat de vogels
werkelijk voor de fruitbomen scha
delijke insekten nuttigen, wordt het
zaak de vraag te beantwoorden,
hoe groot het percentage door de
vogels gegeten schadelijke insek
ten nu eigenlijk wel is. Daar deze
waarnemingen en resultaten echter
negatief waren, is het beantwoor
den overbodig.
Invloed bespuitingen
De direkte invloed van de be
spuitingen is in de jaren van on
derzoek lang niet zo duidelijk
waarneembaar geweest als in de
voorafgaande jaren In beide jaren
werden in totaal slechts 11 dode
vogels gevonden, te weten, 1 jonge
koolmees, 5 merels, 1 spreeuw. 2
vinken, 2 zanglijsters. In sommige
gevallen waren de vogels beslist
niet aan de werking van een chemi
sche stof overleden, in enkele an-
d?re gevallen waren de vogels al
geruime tijd geleden gestorven.
Daar de chemische middelen als
bijv malathion en parathion na
ongeveer een week hun giftige wer
king verliezen, had het geen zin
deze vogels naar de Rijksserumin-
richting te Rotterdam op te zen
den. Slechts in enkele gevallen was
dit wel mogelijk, maar helaas viel
het onderzoek negatief uit, m.a.w.
men was niet in staat de doodsoor
zaak vast te stellen.
Dit is zeer verwonderlijk, daar
de houding waarin deze vogels
dood gevonden werden (nog warm),
duidelijk wees op een kramptoe
stand, welke zeer waarschijnlijk
toe te schrijven was aan de vergif
tigende werking van de twee dagen
daarvoor gebruikte parathion
Wanneer een boomgaard góbd'be-
spoten is, dan mag worden aange
nomen, dat de fruitbomen' nog
slechts zeer weinig insekten zullen
herbergen. Indien de vogels nu
werkelijk hun voedsel van deze
fruitbomen zullen betrekken, dan
worden zij dus genoodzaakt na een
bespuiting een andere voedselbron
op te zoeken, hetzij tijdelijk, hetzij
definitief. Deze indirekte invloed
van de bespuitingen zou dus een
duidelijke achteruitgang in de vo
gelstand na de bespuitingen te zien
moeten geven. Dat dit zeer beslist
niet het geval was - enkele uren
verdwenen de dieren uit het be
spoten gedeelte, maar keerden
daarna allen weer terug - beves
tigt wederom d? veronderstelling
dat de boomgaard voor de vogels
in de eerste plaats betekenis heeft
als nestelgelegenheid.
Samenvatting
Samenvattend komen we tot de
volgende conclusies:
1. De boomgaard he^ft voor de
vogels in de eerste plaats betekenis
als nestelgelegenheid.
2 De halsbandproeven tonen aan
dat de vogels in beide boomgaar
den weinig of g°en schadelijke in
sekten nuttieen. misschien de put
ter uitgezonderd.
3. Dé voor de boomgaard belang
rijke vogelsoorten - behorende tot
die groep, welke hun nest in de
boomgaard bouwen en voorname
lijk in bomen worden waargeno
men - negeren in Boeyes Bos de
fruitbomen als plaats om voedsel
te zoeken.
4. Ook in de boomgaard van
Kraayestein wordt meer voedsel
gezocht in de niet-fruitbomen, dan
in de fruitbomen zelf.
5. Een direkte invloed van be
spuiten met chemische bestrijdings
middelen viel wel te constateren,
hoewel deze in de jaren van on
derzoek niet bijzonder groot was.
6. Van een indirekte invloed van
de bespuitingen viel niete te be
speuren. -
Dezé ^resultaten Üebben uitslui
tend bétrekking op de beide ge
noemde 'boomgaarden. Het is niet
denkbeeldig dat een soortgelijk on
derzoek in boomgaarden met an
dere omstandigheden, ook andere
resultaten oplevert.
Aldus een overdruk uit „Het Vo
geljaar" 1959.
