Russen in het bezit van duidelijke toto's
van de achterkant der maan
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
DINSDAG 27 OKTOBER 1959
No. 18657 116e jaargang
ZIER1KZEESCHEMNIEUMB0DE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijn! maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 ct. per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus na. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij vJh. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Onbekende kant „aanzienlijk eentoniger" dan bekende
DODELIJKE ONGELUKKEN IN 1959 IN NEDERLAND (gejch.t)
PER LEEFTIJDSJAAR
MOSKOU, 27-10. Reeds z(jn ge
gevens bekend geworden over de
foto's van de achterkant van de
maan, die vandaag in de Russi
sche pers zullen verschenen. (Men
zie ook elders in dit nummer). De
televisie heeft reeds uitzendingen
gewjjd aan deze foto's, die uiter
aard voor de wetenschap van
groot belang zijn. Bergen en kra
ters hebben alvast Russische na
men gekregen. De bedoeling is wel
duidelyk, want hiermede onder
strepen de Russische geleerden
hun succes nog eens extra.
Een grote krater ten noorden
van de evenaar van de maan, die
een doorsnede van 300 km heeft,
heeft van de Russen de naam „Zee
van Moskou" gekregen. Een ande
re krater met een middellijn van
ongeveer 100 km met een heuvel
in het midden op het zuidelijk
halfrond, is naar de Russische ra
ket- en ruimtedeskundige prof.
Tsiolkofski genoemd. Een derde
krater heeft de naam van de Fran
se natuurkundige Frederic Joliot-
Curie gekregen, die vorig jaar
augustus overleed. Een krater aan
de grens van het zichtbare en het
onzichtbare gedeelte van de maan
is naar Michail Lomonsof ge
noemd, een visserszoon die in de
18de eeuw de Russische academie
van wetenschappen oprichtte. Een
nabijgelegen bergketen kreeg de
naam „Sowjet-bergen".
Minder contrasten
Prof. Eleksander Michailof, voor
zitter van de astronomische raad
van de academie van wetenschap
pen, verklaarde in een radiobood
schap dat een opmerkelijk resul
taat van de foto's was, dat men nu
wist dat de achterzijde van de
maan „aanzienlijk eentoniger is
dan de naar de aarde gekeerde
kant". Er waren minder zeeën en
minder contrasten. „De sterren
kundigen en geologen zien zich zo
geplaatst voor een opwindend
vraagstuk, n.l. een verklaring te
vinden voor dit verschijnsel dat
ongetwijfeld verband houdt met
de kwestie van de oorsprong van
het relief van de maan", aldus
prof. Michailof.
Duidelyke foto's
De eerste indruk was dat het
duidelijke foto's waren en niet al
leen maar vage indrukken. In te-
De Amerikaanse
staalstaking
PITTSBURGH, 26-10. De Ame
rikaanse Staalmaatschappij Kaiser
is met de vakvereniging tot over
eenstemming gekomen over een
nieuw arbeidscontract. Kaiser
heeft circa 11.000 man in dienst en
levert twee procent van de natio
nale produktie.
DE NOBELPRIJZEN
STOCKHOLM, 26-10. Aan pro
fessor Joraslav Heyrovsky uit
Praag is de Nobelprijs-1959 voor
scheikunde toegekend voor zijn uit
vinding van de polanografisch-ana-
lytische methode in de toegepaste
scheikunde.
Twee Amerikanen, dr. Emilio
Segre en dr. Own Chamberlain van
de universiteit van California, heb
ben de Nobelprijs-1959 voor natuur
kunde gekregen wegens de ont
dekking van het anti-proton.
genstelling tot de zichtbare kant
van de maan, ziet de achterzijde er
glad en eenvormig uit met uitzon
dering van een grote zwarte vlek
en ongeveer een tiental kleinere
vlekken. Niet een oppervlak vol
kraters, maar veeleer het uiterlijk
van een pompoen, waarin een kwa
jongen hier en daar zijn vinger ge
stoken heeft. De grootste vlek is de
zee van Moskou, de op een na
grootste de krater van Tsiolkofski
met een heuvel in het midden. Tot
dusver hebben Russische geleerden
aan acht punten van de achterzij
de van de maan namen gegeven.
Tass publiceerde drie foto's - een
van de maanachterkant, een van
het interplanetaire station Lpenik
3, en een diagram van de positie
van de maan en de richting van de
zonnestralen toen de Loenik 3 de
achterzijde van de maan fotogra
feerde.
De Loenik 3 ziet er volkomen an
ders uit dan de andere tot dusver
gelanceerde ruimtevoertuigen. Aan
de voorkant steken er vier anten
nes uit en van achteren twee.
Detail-opnamen
Prof. Michailof deelde mee, dal
ongeveer dertig procent van de
foto's bestaat uit details van het
maanoppervlak nabij de oostelijke
zijde, die van de aarde zichtbaar
is. De overige foto's betroffen de
onzichtbare kant van de maan. De
donkere vlekken van de zg. zeeën
waren duidelijk zichtbaar.
Volgens Tass zijn de foto's via
een televisieapparaat in het inter
planetaire station over een afstand
van 480.000 km. naar de aarde over
gebracht.
Toen de foto's van de achterzijde
van de maan later op de Moskouse
televisieschermen werden vertoond,
zag men grote witte vlekken met
zwarte stukken, die de leek weinig
zeiden.
CHROESJTSJEF WIL BETERE GOEDEREN
Moskou wil Parijs bewegen tot vlugge
topconferentie
MOSKOU, 27-10. Men verwacht
dat de Russische opvattingen over
de topconferentie duidelijker dan
tot nu toe naar voren gebracht
zullen wórden op de bijeenkomst
van de opperste Sowjet - het par
lement van de Sow jet-Unie - die
vandaag (dinsdag) in Moskou ge
opend wordt.
Premier Chroesjtsjef zal waar
schijnlijk de internationale kwes
ties bespreken en verslag uitbren
gen van de resultaten van zijn
reis door de V.S. De opperste Sow
jet, die vermoedelijk drie of vier
dagen bijeen zal blijven, zal voorts
de begroting en de plannen voor
1959-1960 bespreken.
Een van de belangrijkste kwes
ties op binnenlands gebied is het
voorstel van Chroesjtsjef, gedaan
na zijn reizen naar communistisch
China en Siberië, om in de loop
van het huidige zevenjarenplan
Van dorst omgekomen
in de woestijn
CAIRO, 26-10. De Amerikaanse
ambassade te Cairo heeft maandag
bekend gemaakt dat in de woestijn
nabij Assoean aan de Nijl de lijken
zijn gevonden van twee Fransen
en een Amerikaan die behoorden
tot een groep van vier mensen die
al drie maanden vermist was.
Tien dagen lang is naar de ver
misten gezocht, onder meer met be
hulp van helikopters.
Aangenomen wordt dat het vier
tal dat per auto van Assoean naar
Khartoem was vertrokken, onder
weg is verdwaald en van dorst is
omgekomen. De wegen door de
woestijn zijn daar niet duidelijk
aangegeven.
ei De „National Bulk Carrier In
corporated New York" heeft in Ja
pan de kiel doen leggen van een
tankboot van 110.000 ton De bouw
kosten van deze supertanker wor
den op 63.600.000 gulden geschat.
Vandaag foto's van achterkant maan
in Moskouse pers
Er werd veertig minuten lang gefotografeerd
MOSKOU, 26-10. Het Russische
persbureau „Tass" meldt, dat de
eerste foto's van de van de aarde
afgewende zijde van de maan dins
dag in de Moskouse pers met de
nodige beschrijvingen zullen wor
den gepubliceerd.
Er is veertig minuten lang ge
fotografeerd, zodat een groot aan
tal foto's van de maan verkregen
zijn. Het ontwikkelen en afdrukken
van de films is automatisch ge
schiedt aan boord van het Russi
sche interplanetaire station. Het
toestel voor de opnamen van de
maan en de doorzending van het
beeld naar de aarde aan boord van
het interplanetaire station, werd op
7 oktober in werking gesteld.
Het nemen van de foto's ge
schiedde op een ogenblik, dat het
station zich tussen de maan en de
zon, die ongeveer 70 procent van
de achterzijde van de maan ver
lichtte, moest bevinden. Het station
was toen 60- tot 70.000 km van de
maan verwijderd.
meer en betere verbruiksgoederen
te produceren. Waarnemers in
Moskou achten het een interes
sant punt hoe dit kan geschiede^,
zonder dat de plannen voor ue
zware industrie, waarop zoals be
kend de nadruk is gelegd bij de
opstelling van het zeven jarenplan,
worden bedreigd.
Wat de buitenlandse vraagstuk
ken betreft verwacht men dat
Chroesjtsjef zal trachten het ver
zet van de Gaulle tegen een top
conferentie voor dit jaar te breken.
Het is algemeen bekend dat de
Russen zo spoedig mogelijk een
topconferentie willen beleggen.
De toestand in Cuba
HAVANA, 27-10. Raoel Castro,
minister van de Cubaanse strijd
krachten en broer van premier
Fidel, heeft maandag op een mas
sabijeenkomst in Havana ver
klaard, dat de Cubaanse regering
het volk zal bewapenen. De bij
eenkomst werd bijgewoond door
duizenden arbeiders, die van het
vakverbond verlof hadden gekre
gen, speciaal met het oog op deze
manifestatie.
De secretaris-generaal van het
vakverbond, Salvador, verklaarde
dat de arbeiders bereid waren een
dag loon aan de regering af te
staan voor de aankoop van vlieg
tuigen en luchtdoelgeschut.
Anti-Chinese betogingen
in India
Peking wyst protest af
BOMBAY, 26-10. Indische stu
denten hebben maandag te Kolha-
poer, in de staat Bombay, een pro
testmars gehouden tegen „het bin
nendringen van Chinezen" in India,
dat geleid heeft tot de dood van
tien leden van de Indische politie
te Ladach.
Studenten in de hoofdstad van
Kerala, Trivandrum, zijn maandag
uit protest tegen de „Chinese agres
sie" weggebleven van de colleges en
practica. Vele van de stakende
studenten behoren tot de onder
communistische leiding staande
studentenvereniging.
PEKING, 26-10. Het Chinese mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
heeft maandag een verklaring uit
gegeven waarin de Indische lezing
van het incident in Ladach van vo
rige week wordt verworpen. China
zegt dat Indische grenspolitie op
Chinees gebied is doorgedrongen en
het vuur heeft geopend. De Indi
sche eis tot schadevergoeding wordt
afgewezen.
a Een groep Franse oudheidkun
digen heeft bij opgravingen in het
oude Klaros een Artemis-beeld uit
de 7e of 8e eeuw voor Christus ge
vonden. Klaros ligt 30 km. van de
Turkse havenstad Izmir.
De ongevallenpreventie bij kinderen is nog steeds een zaak van het
allergrootste belang. Ook dit jaar zullen er in ons land meer jonge
kinderen door ongevallen in of om het huis om het leven komen dan
daar buiten. Juist thiLis(!)waar het voor een kind de veiligste plaats
ter wereld zou moeten zijn! Daarom zal op 3 nobember a.s. in het
gebouw Esplanade (Blauwe Zaal) te Utrecht door het Nederlands Con
gres voor Openbare Gezondheidsregeling een congres worden gehouden
onder voorzitterschap van prof. W. F. J. M. Krul, met als motto:
„Ongevallenpreventie bij kinderen".
Droogteschade in Gelderland
bedraagt honderd miljoen gulden
Bijzondere voorzieningen zijn nodig
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Wie onrecht doet vergeet
het dra,
Wie onrecht lijdt houdt het
lang na.
ARNHEM, 26-10. De schade die
de Gelderse boeren geleden heb
ben tengevolge van de droogte,
loopt in de 100 miljoen gulden en
zal zonder bijzondere voorzienin
gen niet te overwinnen zijn.
Dit blijkt uit een publikatie van
de Gelderse maatschappij van
landbouw, in samenwerking met
de aartsdiocesane boeren- en tuin-
dersbond en de Christelijke boe
ren- en tuindersbond. In het al
gemeen wordt gesteld, dat de
jchade varieert van f 50 tot f 800
per ha. Dit komt neer op 100 mil
joen gulden voor de 300.000 ha
cultuurgrond in deze provincie,
waar op 1900 bedrijven de veevoe
derpositie alarmerend is.
De gebieden waar de gevolgen
De komende conferentie
over kernproeven
GENEVE, 26-10. James Wads-
worth, de Amerikaanse afgevaar
digde naar de drie-mogendheden-
conferentie in Genève over verbod
van de kernproeven, heeft maandag
bij aankomst in Genève verklaard
dat er geen reden bestaat voor
„wild optimisme" over de confe
rentie, die dinsdag na een onder
breking van twee maanden wordt
hervat, al dacht hij niet dat de
kwestie er door het reces slechter
voorstond.
Het westen zal er aan vasthou
den, dat de nieuwe gegevens die
over kernproeven onder de grond
zijn verkregen sedert de conferen
tie vorig jaar zomer begon, door
deskundigen moeten worden bestu
deerd, zo verklaarde hij.
Antilliaanse ministers
bij premier De Quay
'S-GRAVENHAGE, 27-10. Pre-
mier dr. J. E. de Quay heeft van
daag (dinsdag) de Antilliaanse mi
nisters C. D. Kroon en J. E. Yrans-
quin, die zondag in Nederland zijn
aangekomen, ontvangen.
De Antilliaanse ministers, re
spectievelijk van sociale zaken en
van financiën, zullen in Nederland
besprekingen voeren over o.a. de
Antilliaanse welvaartsplannen, in
verband met de huidige financi-
eel-economische situatie. Zij zul
len in de komende dagen overleg
plegen met vice-premier drs. Kort
hals en andere ministers.
Jongen gedood
in het verkeer
BREDA, 24-10. Vrijdagavond is
in het St. Ignatiusziekenhuis te
Breda het 10-jarige zoontje van de
Zevenbergse familie Mensen over
leden, nadat het 's middags op de
Hazeldonksezandweg in Zevenber
gen door een auto was aangereden.
Het jongetje sprong van een rijden
de tractor af op het moment dat
een auto vanuit tegenovergestelde
richting naderde. Doordat de auto
een aanzienlijke snelheid had, werd
het kind een eind meegesleurd en
zwaar verminkt. De auto kwam
door een verkeerde uitwijkma
noeuvre tegen een muur terecht.
Da bestuurder mankeerde niets.
4 mensen omgekomen
bij gasverstikking
STADSKANAAL, 26-10. In Stads-
kanaal zijn vandaag vier personen
door gasverstikking om het leven
gekomen. Het zijn de 74-jarige
heer E. Hamminga, zijn 73-jarige
echtgenote, mevrouw Hamminga-
Treuper, de 72-jarige heer H.
Treuper en de 88-jarige mejuf
frouw R. Hamminga.
Suikerbieten voor
verdroogde gebieden
's-GRAVENHAGE, 26-10. De proef
die minister Marijnen heeft geno
men met het verstrekken van sui
kerbieten aan veehouders, die door
de langdurige droogte met een ern
stig tekort aan ruwvoeder voor hun
vee te kampen hebben, is in grote
lijnen geslaagd, zo deelt het minis
terie van Landbouw mee. De 20
miljoen kilo suikerbieten, die in de
afgelopen weken beschikbaar zijn
gesteld, hebben inmiddels hun be
stemming als veevoeder gevonden.
De minister heeft na de gunstige
ervaringen, die bij de proef zijn op
gedaan, besloten voort te gaan met
suikerbieten aan de verwerkende
industrie te onttrekken en op groter
schaal tegen een redelijke prijs be
schikbaar te stellen.
van de droogte het hevigst voel
baar zijn, zijn het midden van de
Veluwe, de streek nabij Lievelde-
Groenlo. Bij Eibergen-Neede en bij
Zelhem.
6 loonsverhoging
bij Philips
's-GRAVENHAGE, 27-10. Het
college van Rijksbemiddelaars heeft
de loonsverhoging van zes procent
bij de N.V. Philips met ingang van
26 oktober goedgekeurd.
In verband met reeds gedane uit
betalingen en daarmede verband
houdende consequenties heeft het
college geen vrijheid kunnen vin
den de gevraagde terugwerkende
kracht tot 5 oktober te verlenen.
Veerdienst
Vlissingen-Breskens
VLISSINGEN, 27-10. De veer-
boot „Prinses Beatrix" van de
veerdienst Vlissingen-Breskens, is
hedenmorgen niet meer uitgeva
ren. De dienst is echter overgeno
men door twee kleinere veerboten,
zodat de dienst .Vlissingen-Bres
kens niet gestagneerd is.
MEDEDELING
Als gevolg van de storm
kon hedenmorgen de veerboot
„Krammer" de dienst Ztfpe-
A.J. Polder niet onderhouden.
Gevolg daarvan was, dat een
groot deel van de post ons he
denmorgen niet vroegtijdig be
reikte om voor dit nummer
nog dienstig te zijn. O.m. be
treft het hier het illustratie
materiaal voor de voorpagina,
hetgeen wij - als gevolg hier
van - tot onze spijt achterwege
moesten laten.
Ons artikel over Zierikzee
op een „berfststille" dag „werd
door de storm overvallen".
Wij vertrouwen echter op de
verbeeldingskracht van onze
lezers, die zich de omschreven
situatie zeer wel zullen kun
nen indenken.
De Redaktie
Een Amerikaanse firma zegt de
eerste synthetische medische peni
cilline in tabletvorm te hebben ge
produceerd die zo krachtig is dat
penicilline-injecties overbodig zou
den zijn. De eerste proeven zouden
hebben uitgewezen dat de tabletten
in het bloed uitwerking hebben die
twee maal zo sterk is als bij de
zelfde dosis van de thans bestaande
tabletten of van injecties.
Te Nijmegen werd waterleiding
uit de Romeinse tijd blootgelegd
Dertig jaar lang was hier legioen gelegerd
's-GRAVENHAGE, 26-10. Bij de
opgravingen, die thans te Nijmegen
op het terrein van de voormalige
Romeinse legerplaats worden ver
richt, heeft prof. dr. H. Brujisting
een zeer belangrijke ontdekking ge
daan. De hoogleraar is er namelijk
in geslaagd de waterleiding bloot
te leggen van het kamp, waar, van
70 na Christus af drie en dertig
jaar lang het tiende Romeinse le
gioen gelegerd is geweest. Dit le
gioen, het enige dat ooit in Neder
land gelegen heeft, kwam naar Nij-
mogen om Claudius, of liever Julius
Civilis te verslaan.
De bovengenoemde opgravingen
begonnen 25 mei onder auspiciën
van de Rijksdienst voor Oudheid
kundig Bodemonderzoek te Amers
foort. Zij werden voor een deel ge
financierd door het Nederlands ge
nootschap voor anthropologie en
de stad Nijmegen beijverde zich om
prof. Brunsting en de zijnen op alle
mogelijke manieren behulpzaam te
zijn.
De resten van de voormalige Ro
meinse legerplaats werden inder-
1 tijd ontdekt door de oud-archivaris
van Nijmegen, de heer Daniels. Na
dat deze zijn vondst bekend had
gemaakt, stelde dr. Holwerda in
1920 een eerste onderzoek in, dat
zich beperkte tot het vaststellen
van de omtrek der legerplaats, ken
baar aan de met puin gevulde
gracht. Bovendien gelukte het Hol
werda om de plaats van het hoofd
gebouw vast te stellen. Gehandi
capt door geldgebrek en andere
omstandigheden, moest Holwerda
daarna zijn onderzoek staken. Na
de bevrijding kwam er weer wat
geld beschikbaar om de naspeurin
gen voort te zetten. In 1951 onder
zocht prof. Brunsting een stuk van
één hectare en in de jaren 1957 en
1958 deed hij opgravingen in een
tuin, die, vroeger deel uitmaakte
van het kamp. De afgelopen maan
den heeft prof. Brunsting weer een
stuk bouwland van ongeveer an
derhalve hectare onderzocht, waar
op het nieuwe gebouw van de be
kende christelijke kweekschool
voor onderwijzers „De Klokken-
berg" verrijzen zal. Het bestuur van
de stichting „De Klokkenberg"
verleende in de persoon van zijn
voorzitter, prof. dr. van Niftrik, aan
prof. Brunsting welwillend toe
stemming om het terrein te ex
ploreren.
