Algerijnse terreur heerst in België
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Leden van „Stad en Lande" met de neus op
historie van gerestaureerde kerk
ZIERIKZEESCHE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling 1 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 ct. per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1959
No. 18620 116e jiaVgang
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
I
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus na. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij v./h. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
La Libre Belgique
Franse sabotagedaden aan schepen
in Antwerpse haven
BRUSSEL, 22-3. Het blad „La
Libre Belgique" schryft zaterdag in
een uitvoerig artikel, dat het be
staan van een Algerynse terreur in
België niet langer kan worden ont
kend. Het blad dringt aan op maat
regelen tegen de „terroristen en
contra-terroristen", die hun stryd
op Belgische bodem uitvechten,
voordat de toestand verslechtert en
het Algerynse Bevr(jdingsfront
maatregelen gaat nemen tegen Bel
gische eigendommen in Algerië.
Het blad stelt, dat niet alleen
het Algerijnse Bevrijdingsfront en
de concurrerende Nationale Alge
rijnse Beweging in België actief
zijn, maar ook de Franse geheime
organisatie „De rode hand", die zo
wel in Frankrijk zelf als daarbui
ten zou optreden tegen een ieder
die materiaal aan het Algerijnse
Bevrijdingsfron't levert en volgens
het blad in het bijzonder in Ant
werpen actief is geweest. Er zou
den grote hoeveelheden wapens en
uitrusting, afkomstig van de Ame
rikaanse strijdkrachten in Duits
land, via België naar Algerië wor
den verscheept. Buiten twijfel zou
zijn vastgesteld, dat Franse elemen
ten sabotagedaden hebben gepleegd
op schepen in de haven van Ant
werpen, waarmee dit materiaal zou
worden verscheept.
„La Libre Belgique" herinnert
aan de ontploffing aan boord van
het Duitse vrachtschip „Atlas" op
1 oktober van het vorige jaar, dat
drie dagen tevoren in Antwerpen
bleek te zijn ondermijnd. Bijna op
dezelfde plaats aan de Antwerpse
havenkade werd in maart van dit
jaar het 2700 ton metende Egyp-
Arbeidsonrust
in Ruhr-gebied
BOCHUM (west-Duitsland), 21-8.
Het Westduitse vakverbond van
mijnwerkers heeft vrijdag een op
roep gericht tot ongeveer '450 000
mijnwerkers in het Ruhrgebied, om
deel te nemen aan protestbijeen
komsten en betogingen teneinde de
aandacht te vestigen op de moei
lijkheden in de steenkoolindustrie.
In vlugschriften, die de volgende
week verspreid worden, zegt de
bond: „Wij h'ebben er genoeg van.
Nu gaan we de straat op". De hui
dige verwarring in steenkoolindu-
trie is volgens het vakverbond het
gevolg van een verkeerd beleid
waarvan de mijnwerkers de dupe
zijn.
Overstromingen
in noord-Italië
BERGAMO, 23-8. In de streek
van Bergamo heeft het zaterdag
hevig geonweerd. De rivier de
Brembo is buiten haar oevers ge
treden. De weg- en spoorwegver
binding tussen Bergamo en Piazza
Brembana is door overstromingen
en grondverzakkingen gestremd.
Het kuuroord San Pellegrino is
door een dijkdoorbraak volkomen
overstroomd. Een honderdtal hui
zen, waaronder hotels, zijn ont
ruimd. De materiële schade is groot.
Te Gallarate, bij Milaan, konden
10.000 mensen twee uur lang niet
verder doordat het zicht op de weg
GaUarate-Milaan door de dichte
regen tot nul was gereduceerd.
Bevrijding
van Parijs
herdacht
PARIJS, 23-8. In Parijs zijn zon
dag militaire, burgerlijke en gods
dienstige plechtigheden gehouden
ter herdenking van het feit, dat
vijftien jaar geleden de stad van
de Duitse bezetting werd bevrijd.
Op het graf van de Onbekende Sol
daat onder de Are de Triomphe en
op verscheidene plaatsen in de stad,
waar Franse militairen en verzets
strijders zijn gesneuveld, werden
kransen gelegd.
tische vrachtschip „Alkahira" van
mijnen voorzien. Het exploideerde
in de haven van Oostende, maar
het had volgens schema op dat mo
ment al op volle zee moeten varen.
Beide schepen hadden - aldus „La
Libre Belgique" - al enkele reizen
voor het Algerijnse Bevrijdings
front gemaakt. Uit een onderzoek
kwam vast te staan, dat van de
zelfde explosieven en van dezelfde
methode gebruik was gemaakt om
de schepen te vernietigen.
Het blad maakt voorts melding
van bestellingen door het Algerijn
se Bevrijdingsfront bij Belgische
fabrieken, die eerst werden uitge
voerd, waarna een Franse geheime
agent werd ingelicht, zodat de pro-
dukten bij verzending konden wor
den onderschept.
„La Libre Belgique" schrijft ver
der, dat in de haven van Antwer
pen het politietoezicht aanzienlijk
is verscherpt, zowel op de kaden
als te water. Vooral wordt het oog
gehouden op gebouwen, die voor
komen op de „zwarte lijst" van „La
main rouge", die een dertigtal na
men zou bevatten. Franse saboteurs
zouden vooral belangstelling heb
ben voor ladingen afkomstig uit
Duitsland.
Het Algerijnse Bevrijdingsfront
zou de Belgische geheime dienst
hebben beschuldigd van samen
werking met de Fransen in deze
kwestie.
RUSSISCHE PREMIER ZAL ALGEMENE
V.N.-VERGADERING TOESPREKEN
Eisenhower zal Europese bezorgdheid wegnemen
NEW YORK, 21-8. Premier
Chroesjtsjef van de Sowjet-Unie
zal op IS september de algemene
vergadering van de V.N. toespre
ken. Hij doet dit op uitnodiging
van secretaris-generaal Hammars-
kjoeld.
Meer dan 300 steden, verenigin
gen en particulieren in de V.S. heb
ben het State Department meege
deeld, dat zij gaarne bezoek van
Chroesjtsjef ontvangen. Ruim 400
Amerikaanse-en buitenlandse ver
slaggevers hebben toestemming ge
vraagd om Chroesjtsjef op zijn reis
door de Ver. Staten te volgen. Ve
len moeten worden afgewezen. De
Amerikaanse autoriteiten willen
niet, dat de Russische premier door
zo'n groot aantal journalisten in
zijn bewegingen en zijn contact met
het Amerikaanse volk wordt be
lemmerd.
Mening van Stevenson
OTTAWA. Chroesjtsjef heeft de
regering van Canada meegedeeld,
dat het hem niet mogelijk zal zijn
na zijn bezoek aan de Ver. Staten
ook Canada te bezoeken.
Adlai Stevenson, leider van de
democratische partij in Amerika,
heeft bij terugkeer in New York
van een reis van twee maanden
door Europa verklaard erg verrast
te zijn over Eisenhowers „plotse
linge afwijking van Dulles' poli
tiek" door akkoord te gaan met een
bezoek van Chroesjtsjef en door
zijn bereidverklaring naar Moskou
te gaan. Vele Europese leiders wa
ren ook ten zeerste verrast, aldus
Stevenson. „Hier en daar ontdekte
ik enige bezorgdheid. Men vreest
geheime diplomatie, maar ik ben
er zeker van dat Eisenhowers be
zoek aan Europa die bezorgdheid
zal wegnemen".
De vroegere democratisch presi
dent Truman zei vrijdag dat hij
Chroesjtsjef graag zal ontmoeten.
Middenstanders bespraken nieuwe loonbeleid
van de regering
Verschillende praktische bezwaren
UTRECHT, 22-8. De vakafde-
lingsraad van de Kon. Ned. Mid
denstandsbond die 53 vakorgani
saties in midden- en kleinbedrijf
in Nederland vertegenwoordigt is
vrijdag te Utrecht bijeen geweest
ter bespreking van het nieuwe
loonbeleid der regering.
De vergadering was van mening,
dat, willen een verdergaande in
flatie en een nieuwe bestedingsbs-
perking worden vermeden, de meer
gedifferentieerde izonvorming met
vastberaden voorzichtigheid dient
te worden gehanteerd, zowel door
de bedrijfstaksgewijze organisaties
van werkgevers en werknemers als
door de toetsende organen en de
regering.
Hoewel men het toekennen van
grotere verantwoordelijkheid aan
het georganiseerde bedrijfsleven in
beginsel toejuicht, bestaan er toch
verschillende praktische bezwaren.
De huidige spanningen op de ar
beidsmarkt geven daartoe aanlei
ding.
Indien er in bepaalde bedrijfs
takken van het midden- en klein
bedrijf ruimte bestaat, waardoor
het mogelijk wordt zonder verho
ging van prijzen verbetering van
arbeidsvoorwaarden toe te staan,
dan dient naar de mening van de
K.N.M.B. deze ruimte te worden
benut voor de beloning van indi
viduele prestaties en bekwaamhe
den. Voorts dient daar, waar daar
toe aanleiding bestaat, de ruimte te
worden gebruikt voor pensioen- en
spaarregelingen en andere bezits-
bevorderende maatregelen, op wel
ke gebieden bij verscheidene bran
ches nog achterstand bestaat.
In overeenstemming met het
standpunt van de regering is de
K.N.M.B. van oordeel, dat geen.
verbetering van arbeidsvoorwaar
den dient te worden toegestaan,
welke niet uit toegenomen arbeids-
produktiviteit kan worden gefinan
cierd. Aantasting van rentabiliteit
dient te worden vermeden, terwijl
voorts het ondernemersinkomen
evenredig dient te worden aange
past.
Het zou derhalve volgens de K.
N.M.B onaanvaardbaar zijn, indien
enige bedrijfstak of onderneming
zich hieraan zou willen onttrekken
door de hogere arbeidskosten ge
heel of ten dele op haar afnemers
in het midden- en kleinbedrijf door
middel van margeverlaging af te
wentelen.
Aanvaringen
bij de Engelse kust
Zes opvarenden vermist
's-GRAVENHAGE, 23-8. De 472
ton metende Britse treiler „Staxton
Wyke" is zondagochtend tijdens een
dichte mist bij de noordoostkust
van Engeland in aanvaring geko
men met het 11.452 ton metende
Britse schip „Dalhanna" en gezon
ken. Zestien overlevenden van de
treiler werden door de „Dalhanna"
opgepikt. De hoop om de overige
vijf opvarenden van de vissersboot
te vinden, heeft men opgegeven.
Bij de zuidoostkust van Engeland
kwam zondagochtend vroeg het 984
ton metende Spaanse schip „Na-
ranco" in botsing met het Pana
mese schip „Goldstone" van 8.684
ton. Het Spaanse schip verdween
in de golven. Negentien van de 21
opvarenden werden opgepikt dooi
de reddingboot van Dover. Na
enige uren zoeken werd nog een
lid van de bemanning gevonden,
die zich had vastgeklampt aan een
omgeslagen reddingboot. Eén man
wordt nog vermist.
Zwaar weer
in het buitenland
MONTPELLIER, Zuid-Frankrijk,
21-8. Als gevolg van zware regen
val en harde wind moesten vrijdag
bijna 4.000 mensen een kampeer
plaats bij Montpellier aan de Fran
se Middellandse Zeekust verlaten.
De storm, die verscheidene uren
geduurd heeft, joeg het zeewater
over het terrein. Politie en mili
tairen hebben geholpen bij de eva
cuatie van de kampe?rders, onder
wie zich honderden schoolkinderen
bevonden.
Westduitse mijnwerkers j
gaan protesteren
SAARBRUCKEN, 23-8. De voor
zitter van de bond van Westduitse
mijnwerkers, Gutermuth, heeft za
terdagavond op een bijeenkomst
van mijnwerkers te Friesen, nabij
Saarbrucken, gezegd dat de mijn
werkers in de komende weken pro
testmarsen zullen houden tegen de
kolentoestand in de Duitse Bonds
republiek. De demonstraties zullen
te Dortmund beginnen en daarna
ook in steden in het Ruhrgebied ge
houden worden. Ook wordt gedacht
over een mars naar Bonn, aldus
Gutermuth.
Bij de kolenmijnen in de Bonds
republiek liggen nu onverkochte
kolenvoorraden van in totaal zes
tien miljoen ton.
De beroemde Engelse beeldhou
wer sir Jacob Epstein zou woens
dag in zijn woning te Londen over
leden zijn, zo heeft Reuter verno
men. Hij zou in zijn slaapkamer
buiten bewustzijn zijn geraakt en
niet meer zijn bijgekomen. Tot op
de dag van zijn dood was Epstein
nog werkzaam.
CONGRES IN LANDELIJK NOORDGOUWE
Gebouw pronkt met hartverwarmende schoonheid
Van onze redakteur
NOORDGOUWE, 22-8. „De gege
vens voor deze historische causerie
zyn bijeengebracht door wijlen dr.
Van Eldik, de man die zich bijzon
der heeft ingespannen voor de
kerkrestauratie te Noordgomve.
Hem komt hiervoor dan ook alleen
alle eer toe".
Zo sprak vanmorgen de pastor
loci van Noordgouwe, ds. H. W.
Buinink, die het onderwerp „Ge
schiedenis der kerk te Noordgouwe"
voor een aandachtig „Stad en
Lande"-gehoor, in de zaal van de
heer Van der Weydc inleidde. Ds.
Buinink slaagde er in de „droge
historische stof" op aantrekkelijke
vvyzc op te dienen en gaf een slui
tend overzicht van de bewogen his
torie van het kerkgebouw, dat - na
de restauratie - pronkt met een
hartverwarmende schoonheid.
Het beginpunt van de geschie
denis van Noordgouwe (gelegen aan
de toenmalige Gouwe), de zeearm
die Schouwen en Duiveland van el
kaar scheidde, ligt in 1373. In de
tweede helft van de 15e eeuw
gint de Gouwe te verzanden. Het
noordelijke gedeelte van de polder
werd bedijkt. Na de inpoldering
werd plm. 1400 een kapel gesticht,
gewijd aan de Heilige Maagd. In de
tweed ehelft van de I5e eeuw
wordt de kapel omgezet in een
kerk. Een te Zierikzee berustend
archiefstuk van 1462 heeft hierop
betrekking. De poorters die land
hadden te Noordgouwe moesten in
twee etappes vier groten opbrengen
per gemeten lands. De bouw vond
plaats van 1462 tot 1464. De laatste
pastoor verbonden aan de kerk te
Noordgouwe, overleed in 1589. De
eerste predikant deed in datzelfde
jaar 1589 zijn intrede. In 1577 was
het kerkgebouw aan restauratie
toe. Voor het herstel werden stenen
gebruikt van het voormalige kloos
ter Sion, slaande aan de weg naar
Zierikzee. Dit klooster - daterende
van 1434 - werd juist in het jaar
1577 afgebroken en de uitkomende
Zeeuwse moppen waren voor de
kerkrestauratie bij uitstek geschikt.
Mogelijkerwijs was de kerk aan
Sint Barbara gewijd of aan de Drie
Koningen. De oudste afbeelding
dateert uit 1745. Over het oude in
terieur is niet veel bekend. De res
tauratie maakte de kerk geschikt
voor de protestantse eredienst.
Een kruiskerk
De kerk te Noordgouwe is een
kruiskerk, maar het zuidelijk tran
sept werd in 1840 afgebroken en
vervangen door een schoolgebouw;
een voorbeeld van gebrek aan be
grip voor schoonheid. Het gebouw
had een houten tongewelf met ro
zetten. Aparte banken bestonden
voor de Ambachtsheer van Noord
gouwe en voor een viertal vooraan
staande heren, die te Schuddebeurs
buitengoederen hadden. In 1798
verdwenen de familiewapens uit de
kerk.
De toenmalige predikant ds.
Heyblom vocht tevergeefs te
gen het besluit van de kerk
voogdij de zuidelijke arm van
hét gebouw af te breken.
In 1867 waren de muren zeer
slecht en het onheilsbesluit werd
genomen het exterieur te bewer-
Een flink aantal leden van
„Stad en Lande" werd zater
dag geconfronteerd met en
kele „corridörse" historische
aspecten. In het middelpunt
van de belangstelling stond
de geschiedenis van de kerk
te Noordgouwe en het leven
van de Nobelprijswinnaar
prof. P. Zeeman, die te Zon-
nemaire in de toenmalige
pastorie - thans gemeente
huis werd geboren. De inte
ressante onderwerpen, de
landelijke rust van Noord
gouwe en het zachte augus-
tusweer zorgden voor een
geslaagde dag, waaraan de
herinnering stellig goed is en
zal blijven.
ken met Portland-cement, hetgeen
een sterke vochtwerking in het in
terieur teweeg bracht. Later ont
stonden barsten in het cement en
rond 1930 stonden de steunberen
van de toi'en op instorten. Het
noordelijk transept werd afgeslo
ten en diende als gevangenencel.
Mede door krachtig streven van
wijlen dr. van Eldik viel in 1939
Verwacht van een ander, wat i
gij een ander hebt gedaan.
Stremming veerdienst
Zijpe-A. J. Polder
Wegens de omwisseling van een
ponton door Rijkswaterstaat zal de
veerdienst Zijpe-Anna Jacoba Pol
der op maandag 24 augustus ge
stremd zijn voor het overzetten
van vrachtauto's van acht uur
's avonds af. Personenauto's kun
nen na 20.00 uur in beperkte mate
worden overgezet.
Giro 777 voor hulp
aan Oostenrijk
De nood die in Oostenrijk is ont
staan door de overstromingen,
blykt groter te zyn dan men aan
vankelijk heeft gedacht. Aldus deelt
het Nederlandsche Roode Kruis
mede.
Behalve een vluchtelingenkamp en
een aantal particulieren, zijn ook
drieduizend kleine boereu getrof
fen, die op afgelegen terreinen hun
bedrijf uitoefenen. Voor deze men
sen en hun gezinnen heeft het Oos
tenrijkse Rode Kruis de zorg op
zich genomen. Zy moeten niet al
leen geholpen worden aan tijdelijk
onderdak, maar het is zaak dat ze
zo spoedig mogelijk hun arbeid
kunnen hervatten. Daarvoor moe
ten zy worden voorzien van het
meest elementaire huisraad, zoals:
süoelen, tafels, pannen enzovoort en
van gereedschappen voor het her
stel van hun bedrijf en de uitoefe
ning van hun beroep.
Op de vergadering- van de Liga
in Genève, waar de hulpverlening
in Oostenrijk besproken is, heeft
heeft Nederlandsche Roode Kruis
een bijdrage toegezegd. Deze kan
groter zyn naarmate het bedrag,
dat op girorekening 7 7 7 van het
Rode Kruis wordt gestort, hoger
stijgt. Gezien de berichten over
nieuwe overstromingen en ook ge
dachtig aan de hulp die Oostenryk
na de watersnood van 1953 naar
ons land zond, valt zulks te ver
wachten, aldus het Rode Kruis.
Op die gronden heeft de direc
teur van het Nederlandsche Rode
Kruis, de heer A. van Embden, ge
meend zijn toezeggingen te kunnen
doen.
b De Amerikaanse koperindustrie
ligt vrijwel stil. De staking breidt
izch nog steeds uit. Er zijn meer
dan 30.000 arbeiders bij het con
flict betrokken. De staking in de
staalindustrie duurt al vijf weken.
Tegen 1 september dreigt boven
dien een staking in de vleesindus
trie, die 200.000 mensen zou om
vatten.
het besluit tot restauratie. Deze
restauratie is thans grootdeels vol
tooid, maar nog niet klaar. Het ge
bouw is nog niet afgeschilderd en
er is nog geen orgel. Een houten
kast - vroegere bergplaats der mis-
salia - werd aangebracht, evenals
de klankpotten in de muur, ter ver
betering van de accoustiek, die niet
erg best is. In de zuidmuur is een
eenvoudige altaarnis. In de kerk
bevindt zich een gave grafsteen van
1581, achter in het koor. De steen
lag voorheen onder de plavuizen.
In de zuidwest-hoek van de toren
werden de fundamenten van een
doopkapel ontdekt. Deze kon ech
ter niet worden herbouwd. Een
nieuwe consistorie werd ingericht,
voorzien van eiken balken, afkom
stig uit een overstroomde boerderij
te Ouwerkerk. Een deel der gele
stenen voor de toren werd met
nieuwe aangevuld. Preekstoel met
koorbank en schotten dateren uit
het midden van de 17e eeuw. De
preekstoel staat in het kruis van
koor en noorder transept. Vroeger
stond deze stoel op een stenen stut,
hetgeen het oorspronkelijke - vijf
eeuwen oude - doopvont bleek te
zijn. Het werd in ere hersteld.
Koorbank met schotten vonden een
plaats in de „tuun".
Een kast bevat het van 1671 vol
ledige archief. Rekeningen komen
voor van 1594.
(Zie vervolg op pagina 2)
