Dr. J. B. Drewes namens minister 0. K. W. -
opende nieuwe aula-tekenzaal
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Prof. Zeeman-Lyceum in de belangstelling
Betekenis belicht van belangrijk
middelbaar onderwijscentrum
MIJNONTPLOFFING IN LOTHARINGEN
EIST VEERTIEN MENSENLEVENS
Schilderij „De zalving in Bcthanië'
MAANDAG I JUNI 1959
No. 1S572 115e jaargang
ZIERDtmnSNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus nr. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij vJh. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
ZIERIKZEE, 29-5. „De gemeentebesturen die op grond van de wet
van Thorbecke in 1869 de gemeentelijke H.B.S. stichtten, zijn mensen
geweest met een vooruitziende blik en met durf. Zij begrepen de indi-
katies van een wijziging, die zich op economisch terrein aan het vol
trekken was".
Zo sprak namens de minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen het hoofd van de afdeling Voorbereidend hoger en middelbaar
onderwijs, dr. J. B. Drewes, op de hedenmiddag gehouden officiële bij
eenkomst, waarop deze onderwijs autoriteit de nieuwe aula-tekenzaal
van het professor Zeemanlyceum opende.
Het was een plechtigheid in de intellectuele gekruide sfeer, die het
lyceum kenmerkt en de betekenis groeide nog uit boven de waarde
volle feitelijkheid der schooluitbreiding, omdat er gelegenheid was zich
een ogenblik te bezinnen op de waarde en betekenis van dit onderwijs
centrum op Schouwen-Duiveland, dat generaties „de poort heeft ge
opend naar het leven", zoals een van de sprekers het uitdrukte.
Bovendien was er gelegenheid zich een beeld te vormen van de
complete school, want talrijke verbeteringen en vernieuwingen zijn
gepaard gegaan met de toevoeging aan het gebouw van een aula. Er
staat aan de Manhuisstraat thans een schoolgebouw, modern geoutil
leerd, beschikkend over voldoende lokaliteiten en over een modern
instrumentarium, dat beslist „bij de tijd is".
De geschiedenis der school
Dr. Drewes bleek de archieven
ten departemente nauwkeurig te
hebben nageplozen en was dan ook
uitstekend gedokumenteerd over
de geschiedenis der school. Het
kwam hem voor dat de oprichting
van de toenmalige gemeentelijke
h.b.s. bedoeld was als bijdrage tot
de economisch studie. In de pe
riode 1900 tot 1907 worden pogin
gen gedaan de school om te zetten
in een rijks h.b.s., hetgeen tenslotte
een feit werd. Voorheen sprong het
Rijk reeds bij met subsidies, in die
jaren tot een bedrag van f 3.650,
een luttel bedrag in vergelijking
met alleen de 2Yi ton die de ver
nieuwing thans heeft gekost. In
1905 bezochten - om een voorbeeld
te stellen - 95 leerlingen de h.b.s.,
waarvan 51 uit Zierikzee afkomstig
waren. De omliggende gemeenten
evenwel sprongen financieel niet
bij. De omzetting in een Rijks b.h.s.
ging, financieel gezien, geleidelijk.
De gemeente bood aan de school
kosteloos aan het Rijk over te dra
gen. Na de overdracht zou de ge
meente nog een jaar f 8.000,
betalen en daarna aflopend ieder
jaar tot een bedrag van f 2.000,
Woordvoerder voor het schoolbe-
lang in de Kamer was het toen
malige lid Patijn. In 1908 was de
overdracht een feit. In 1925 werd
aan de school een A-afdeling toe-
gevoegdè Een grote uitbreiding on
derging de school in de jaren 1935/
1936. Na de oorlog werd de h.b.s.
omgezet in een lyceum.
Dr. Drewes wees er op dat voor
al na 1945 - de sector van de dien
sten - zoals hij het noemde, enorm
is toegenomen, hetgeen het leer
lingenaantal aan de middelbare
scholen enorm heeft doen toene
men. Er zijn thans 144.000 middel
bare scholieren tegen 64.000 in 1940.
Uit de onderwijsbegroting (welke
een bedrag beloopt van één miljard
285.000.000 gulden) profiteert het
middelbaar onderwijs in Zeeland in
sterke mate, hetgeen spreker met
voorbeelden aantoonde.
De rector
Bijzonder prijzend liet dr. Dre
wes zich uit over de figuur van de
rector der school, dr. J. J. Westen
dorp Boerma, die reeds in 1927 (als
leraar) aan de school werd verbon
den. In 1938 werd hij directeur, als
opvolger van dr. U. Schultz en bij
de omzetting in lyceum in 1946
werd hij rector. Spreker herinnerde
aan de moeilijkheden van oorlog en
ramp, die de rector zwaar belast
ten. Bovendien v/as daar het pro
bleem van de lerarenvoorziening,
dat een aparte belasting vergde.
Ondanks al deze moeilijkheden
werd dr. Westendorp Boerma lid
van de examencommissie geschie
denis M.O. Hij tekende de rector
als een rustige persoonlijkheid, die
de goede naam van de school door
alle jaren heen heeft weten te
handhaven.
In zijn woorden van waardering
betrok spreker ook de „oude kern",
Sinds 1927 aan de school ver
bonden.
de leraressen en leraren die al vele
jaren aan het lyceum zijn verbon
den, t.w. mej. A. C. Oudemans, dr.
W. J. Klein Wassink en dr. J. C.
Röhner, die allen reeds voor 1930
hier les gaven en mej. M. J. A. Fer-
min, die in 1936 aan de school werd
verbonden.
„Zy behoren bij de school, waar
in zij hun levenswerk vonden en
het is mij een behoefte hen voor
hun werk te danken. Wat u doet
is belangrijker dan het zetten van
gebouwen en ik hoop dat de ver
bouwing en nieuwe inrichting der
school zal mogen bijdragen tot po-
sitivering van het werk ten be-
behoeve van de schoolgemeen
schap", aldus dr. Drewes, die daar
op dank bracht aan burgemeester
mr. F. Th. Dijckmeester en in hem
diens voorgangers, voor hetgeen zij
deden in het belang der school. In
dit verband herinnerde spreker aan
een schenking van wijlen burge
meester mr. A. J. F. Fokker, die in
1929 zijn biologische verzameling
aan de school afstond.
Dr. Drewes verklaarde hierna de
uitbreiding en vernieuwing van het
Professor Zeemanlyceum officieel
voor geopend.
„Werken voor export"
In zijn toespraak stond burge
meester mr. Dijckmeester stil bij
het probleem der intellectuele en
lichamelijke ontwikkeling van de
jeugd. Talrijke facetten zijn hier
aan verbonden. Eén er van is de
zedelijke en morele opvoeding der
jeugd en een ander de angstig groot
geworden kloof die gegroeid is tus
sen geloof en wetenschap. Ook de
estetische vorming is er een aspect
van. Mr. Dijckmeester herinnerde
aan de voorganger van lyceum en
h.b.s., de latijnse school, die reeds
in het begin van de veertiende
eeuw hier ter stede wordt genoemd.
Als een der grootste problemen,
die ook manifest worden m.b.t. het
onderwijs op Schouwen-Duiveland,
noemde spreker het geringe bevol
kingsaantal. Dit brengt grote of
fers mee, maar wij zijn daarom
juist temeer gelukkig met het ly
ceum, aldus spreker, hetgeen ook
geldt t.a.v. de gymnasiale afdeling,
al zouden wij deze zonder het iso
lement niet hebben naar hij
meende. De situatie brengt intus
sen mede, „dat wij werken voor
de export". Het is met de opleiding
als met het landelijk vraagstuk van
de emigratie. Wij leiden de jeugd
op, die straks wegtrekt om elders
te studeren of werk te zoeken. Het
voornaamste echter is dat de jeugd
een mogelijkheid wordt geboden
tot het volgen van bepaald onder
wijs.
Namens het gemeentebestuur
dankte spreker voor de zorg rond
deze plechtigheid bij de opening
van de school en wees nog op de
betekenis van het lyceum tegen de
achtergrond der te verwachten
economische ontwikkeling, gezien
het feit dat Zierikzee tot ontwik
kelingskern is verklaard. In het
kader van de „infrastruktuur" (een
woord dat veel wordt gebruikt,
maar niemand goed begrijpt), zag
de burgemeester toch ook stellig
een school als de onderhavige. Ten
slotte dankte hij dr. Drewes voor de
goede woorden gewijd aan de toen
malige gemeentebestuurders.
Ir. Faber van de Rijksgebouwen
dienst gaf een toelichting op de
bouwgeschiedenis. Het tekort aan
gewone leslokalen dwong tot een
uitbreiding, die gevonden werd in
de veronderstelde mogelijkheid de
bestaande gymnastiekzaal met een
verdieping te verrijken. Nader on
derzoek leerde evenwel, dat hiertoe
de fundamenten niet sterk genoog
waren, hetgeen ook de oorzaak ge
weest moet zijn van eerdere gecon
stateerde scheurvorming in de mu
ren van de gymzaal. Een met al
heeft de herbouw daarom langer
geduurd dan was voorzien en is
daardoor ook duurder geworden.
Spreker dankte allen die mede
werkten bij de totstandkoming en
herinnerde er aan dat een der ar
beiders tijdens de bouw op droeve
wijze om het leven kwam, hetgeen
een diepe schaduw over deze dag
legt. Spreker hoopte tenslotte dat
het onderwijs met des te meer
vrucht in de vernieuwde en uit
gebreide school zal mogen worden
gegeven.
Het schoolfonds
Namens de oud-leerlingen sprak
de heer M. Doeleman H.Jzn., die
uiting gaf aan zijn vreugde over
deze prachtige school en zijn ge
lukwensen aanbood aan de rector.
„De jeugd mag trots zijn' op dit
schoolgebouw", aldus de heer Doe
leman, die daarna dringend de aan
dacht vestigde op het reeds vele
jaren bestaande Schoolfonds, waar
uit de kosten worden bestreden
voor allerlei kleinere zaken, die
niet zo regelrecht in de officiële
schoolbegroting zijn onder te bren
gen.
Namens de collegae der Zeeuwse
scholen sprak de directeur van de
middelbare school te Vlissingen, de
heer G. Lammers, die zijn geluk
wensen overbracht.
De gevoelens van de schooljeugd
werden vertolkt door de leerling
Herman Doeleman, voorzitter van
de leerlingenvereniging „Contact".
Spreker herinnerde aan het lawaai
waarmede de verbouwing noodza
kelijkerwijs gepaard moest gaan en
merkte op inderdaad trots te zijn
op deze school. Hij bood daarop
de rector een model aan van een
straks aan te schaffen projektie-
M. Doeleman H.Jzn
aandacht voor Schoolfonds
scherm, bedoeld als geschenk van
de leerlingen.
Geen „vergeten eiland" meer
De rector, dr. Westendorp Boer
ma, wilde afgerekend zien met het
begrip „vergeten eiland", gelet op
het vele dat na de ramp van 1953
tot stand kwam. Hij deed mede
deling van het overlijden van de
president van de Fédération des
Oeuvres Laïques de Calvados, de
man die veel gedaan heeft voor de
hulp die de school na de ramp uit
Normandië ontving. Inderdaad is
ook het professor Zeemanlyceum
oen niet vergeten, aldus de rector,
die opmerkte dat deze school - het
publiek blijft nog altijd hardnekkig
van „de h.b.s." spreken - voor dui
zenden jongelui sinds 1869 tot grote
zegen is geweest. Spreker herin
nerde aan de totstandkoming van
het overblijflokaal in de Poststraat
en de thans voltooide na-rampse
plannen. Belangrijk ook is-de ver
betering van de gymzaal, waaraan
douches werden toegevoegd. De
voormalige bibliotheek werd rec
torskamer, terwijl een bergruimte
kon worden ingericht tot biblio
theek. De vroegere tekenzaal werd
in tweeën gesplitst. Het totaal is
thans voldoende om de leerlingen
te huisvesten. De Ned. Heide Maat
schappij legde de tuin aan; nieuw
schoolmeubilair en apparatuur wer
den aangeschaft. Tal van moderne
schilderijen konden worden aange
schaft, die de muren van de school
sieren.
Spreker bracht woorden van
dank aan het Architectenbureau v.
d. Berg en de bedrijven van de
heren Roggeband, Beuzenberg en
Wansink, alsmede aan dr. Drewes
en de heer A. Braat, die estetische
adviezen gaf
Muziek en toneel
Tussentijds speelde een muziek-
groepje bestaande uit leerlingen
leden van het jeugd-orkest der
Zeeuwse Muziekschool o.l.v. de
heer Jac. M. Luijkenaar, enkele
werkjes van Carl Orff. Onder lei
ding van de leraren P. Minderhout
en dr. J. C. Röhner brachten ver
schillende leerlingen enkele toneel
fragmenten op de planken van het
nieuwe toneeltje dat de aula rijk is.
Na afloop van de plechtigheid
volgde een geanimeerde receptie in
de gangen van het schoolgebouw.
Bovendien was er gelegenheid tot
het bezichtigen van de school,
waarvan een druk gebruik werd
gemaakt. In het laboratorium en
in het physicalokaal gaven de le
raren dr. J. C. Röhner en ir. J. M.
Knaap demonstraties met het
nieuwe studie-instrumentarium.
34 zwaar en 5 lichtgewonden
MERLEBACH, 29-5. Een mijn-
ontploffing in de Lotharingse plaats
Merlebach heeft vrijdagochtend aan
veertien mensen het leven gekost.
Met een dertigtal zwaar- en vijf
licht gewonden is dit een van de
ernstigste mijnrampen van de laat
ste jaren in dit gebied.
De meeste vermisten zaten ach
ter of onder het puin dat door de
ontploffing op een diepte van 660
meter loskwam, gevangen. Red
dingsploegen werkten de hele dag
om overlevenden in de Sainte Fon-
tainemijn te vinden. Twintig van
de gewonden verkeren door ernsti
ge brandwonden in levensgevaar.
Een hefschroefvliegtuig vervoerde
de ernstigste gevallen naar een zie
kenhuis en uit Lyon vloog een spe
cialist op het gebied van brand
wonden naar Merlebach.
Al in een halve eeuw was er in
Sainte Fontaine geen ongeval van
betekenis voorgekomen, maar dit
jaar hadden zich in het Lotharingse
bekken al twee andere mijnonge
lukken met doden voorgedaan: in
januari vijf doden bij Petite-Rous-
seUe en in maart drie bij Faulque-
mont.
SCHADEPOST VAN 840.000,—
's-GRAVENHAGE, 30-5. In haar
verslag over 1954 deelt de Alge
mene Rekenkamer mede, dat de
totale schade voor het Rijk, als ge
volg van de aankoop in bezettings
tijd van het vervalste schilderij
„De zalving in Bethanië", ruim
f 948.000,had bedragen.
In de loop van het verslagjaar
ontving de kamer van de minister
von Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen afschrift van een brief
van de plaatsvervangend landsad
vocaat, waaruit bleek, dat bij de
slotuitkering in het faillissement
van de maker van het schilderij
nog een bedrag van ruim f 108.000
aan het Rijk werd toegewezen,
Testament
met gevolgen
SOUTHAMPTON, 29-5. In Sout-
hampton is vrijdag de 74-jarige
Zuid-Afrikaanse weduwe Adelaide
Young aangekomen, die een ware
„droomreis" van vijf maanden in
Europa gaat maken.
Mevrouw Young heeft onlangs
van een familievriend in Johannes
burg ruim 60.000 gulden geërfd,
doch aan het geld was de voorwaar
de verbonden dat zij het binnen
tien jaar zou uitgeven aan reizen.
Als dat niet gelukt vervalt de rest
van het geld aan de Zuid-Afrikaan
se nationale partij.
De oude mevrouw Young, die nog
nooit buiten Zuid-Afrika is geweest
is echter van plan het buitenkansje
volledig uit te buiten. Zij begint
met een Europese reis, waarbij
Frankrijk, Italië, Spanje, Duitsland,
Oostenrijk, Zwitserland en Enge
land op het proQ/amraa slaan.
Daarna wil zij Australië en Ame
rika bezoeken.
Bij aankomst in Southampton
verklaarde zij vrijdag dat de erf
later, Frances Selville, die zelf een
groot reiziger is geweest, de bij
zondere voorwaarde ten gunste van
de nationale partij als aansporing
had bedoeld. Hij hield nl. helemaal
niet van die partij, verklaarde zij.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
ROTTERDAM. Op de Beijer-
landselaan te Rotterdam is een oude
man door een snelrijdende perso
nenauto aangereden en zodanig ge
wond dat hij enkele uren later is
overleden. De bestuurder van de
auto heeft zonder zijn identiteit be
kend te maken zijn weg vervolgd.
AMSTERDAM. Op de Wetering
schans bij het Circuit te Amster
dam is een voetganger, de 81-jarige
heer L. Telle, door een tramwagen
van lijn 7 aangereden. De oude
heer werd naar het Wilhelmina-
gasthuis overgebracht, waar hij is
overleden.
KAPELLE. Vorige week is in
Zeeland de pluk van de groene
kruisbessen begonnen. De aanvoe
ren zijn echter nog niet groot ge
weest want over het algemeen zijn
de bessen nog klein van stuk. Het
totale aanbod op de Zuidbevefbndse
was vorige week niet groter dan
rond 25 ton.
's-GRAVENHAGE. Van 4 t/m 9
juni zullen 84 Britse nabestaanden
de graven bezoeken van hun fa
milieleden, die in de tweede we
reldoorlog sneuvelden en hier ter
aarde werden besteld.
ALPHEN A/D RIJN. De 46-ja-
rige ongehuwde fabrieksarbeider
H. J. Futselaar, werkzaam bij de
betonindustrie F. P. Bos Zn. N.V.
te Alphen a/d Rijn, is in een vijf
meter diepe silo om het leven ge
komen, toen hij onder een losge
schoten berg cement werd bedol
ven. De man was pewend alleen te
werken, vandaar dat men niet pre
cies kan zeggen hoe laat het onge
luk gebeurd is.
SCHIEDAM. Van een der hel
lingen van de dok- en werfmaat-
schappij Wilton-Feijenoord N.V. te
Schiedam heeft mevrouw M. B.
Diemer Kool-de Bloeme, echtge
note van een der directeuren van
de Amsterdamse Bank, het voor
rekening van de Maatschappij tot
financiering van bedrijfspanden
N.V. te Amsterdam in aanbouw
zijnde tankschip „Caltex Amster
dam" gedoopt en daarna van stapel
laten lopen. Het tankschip is be
stemd voor de N.V. Nederlandse
Pacific Tankvaart Maatschappij,
een zustermaatschappij van de N.V.
Caltex Nederland.
welk bedrag in 's Rijks schatkist
is gestort. De schade bedraagt ten
slotte dus circa f 840.000,—.
(Het schilderij, ook „De voetwas
sing" genoemd, werd bij aankoop
aan Vermeer toegeschreven, maar
het bleek later een „Vermeer" van
de schilder Van Meegeren te zijn).
Dit nummer bestaat uit 6 pagma's
Wie paarlen wil vinden moet
diep duiken.
K.N.L.C. ongerust over
de regeringsverklaring
's-GRAVENHAGE, 30-5. De op-
merkingen over het landbouwbe
leid in de op 26 mei in de Tweede
Kamer door de minister-president
afgelegde regeringsverklaring heb
ben bij het Koninklijk Nederlands
Landbouw-comité, verklaart dit co
mité in een communiqué, ongerust
heid gewekt.
Als de verlaging van de over
heidsuitgaven voor het garantie-
beleid met zich zal brengen dat de
landbouw - en in het bijzonder de
melkveehouderij - niet kan rekenen
op vergoeding van de reeds scherp
gecalculeerde gemiddelde produk-
tiekosten, dreigt voor de landbouw
de bestedingsbeperking te worden
verscherpt, terwijl die voor andere
bevolkingsgroepen op het punt
staat te worden opgeheven, aldus
het K.N.L.C.
Verder vestigt het K.N.L.C. de
aandacht op de noodzaak om bij de
invoering van de gedifferentieerde
loonvorming rekening te houden
met de bijzondere positie van de
agrarische bedrijfstak daar deze
immers telkenjare de bereikte pro-
duktiviteitsstijging de consument
ten goede doet komen.
Scha apsscheer dersf ees t
te Ede
EDE, 29-5. Woensdag zullen de
schapen van de Ginkelse kudde bij
Ede weer van hun dikke winterse
wollen vacht worden ontdaan.
Het is het jaarlijkse schaaps-
scheerdersfeest, dat des morgens al
vroeg begint en dat des avonds na
volgens oude traditie besloten
wordt met een maaltijd. Het menu
bestaat dan uit rijstebrij met zou
tevis.
De ongeveer 200 schapen van de
kudde worden met de hand gescho
ren, hetgeen geschiedt door vijftien
bejaarde boeren, die het vak nog
van vroeger kennen.
Gehoorzame hond
NAIROBI, 29-5. De 15-jarige
Bunty de Cary uit Nairobi
heeft haar leven te danken
aan de gehoorzaamheid van
haar Duitse herdershond.
Toen zij donderdag met haar
viervoetige vriend wandelde
en in het Kikoejoe-reservaat
Hij Nairobi via stenen een
rivier wilde oversteken, gleed
zij uit. Tot haar grote schrik
kwam zij, tot aan haar hals
in het water staande, klem
te zitten. Met veel moeite
slaagde zij er in een van haar
schoenen uit te trekken. Ze
bond de schoen aan de hals
band van haar hond en
smeekte hem „naar huis, ga
naar huis". Het verstandige
dier begreep haar en kon,
met de stomme getuige aan
zijn halsband, alarm slaan in
Nairobi. Spoedig was een
reddingsploeg, geleid door de
hond, ter plaatse om haar uit
haar benarde positie te ver
lossen.
AMSTERDAM. In de Churchil-
laan-hoek Scheldestraat te Am
sterdam is de 78-jarige mevrouw
H. Bals-Holzapfel, toen zij van een
vluchtheuvel stapte, aangereden
door een tram van lijn 25. Ernstig
gewond werd zij naar het Wees-
perpleinziekenhuis gebracht, waar
ze is overleden.
's-GRAVENHAGE. De K.L.M. zal
in juni 369 maal het noordelijk ge
deelte van de Atlantische Oceaan
oversteken. De maatschappij zal nl.
behalve de 304 passagierslijnvluch-
ten en twintig speciale vrachtdien
sten, nog 45 vluchten uitvoeren
waarbij de toestellen zijn afge
huurd. Op deze 45 chartervluchten
zullen ongeveer 3500 passagiers
worden vervoerd.
