AMSTLEVEN levensvi
Bouw u.l.o.-scholen te Zierikzee maakt
(linke vorderingen
IH3EHH
Tot eind 1828 vonden teraarde
bestellingen plaats in Grote Kerk
HET JONGE GESLACHT
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE dinsdag ti atril 1951 No. issm
Voltooiing wordt in 1959 verwacht
Sinds de vierde november 1958, de
dag waarop de inspecteur voor het
lager onderwijs in Zeeland, mr. L. G.
Wolf, In „Malta" de eerste paal heide,
zijn flinke vorderingen gemaakt met
de bouw van de twee aldaar geprojec
teerde u.l.o.-scholen. Momenteel zijn
arbeiders druk bezig met het ophalen
van de muren van de begane grond tot
aan de verdieping en het stellen van
de kozijnen. De verwachting ls dat men
nog dit Jaar met de bouw van het 72
meter lange complex gereed komt.
De bouw wordt grotendeels uitge
voerd in beton. Gebruik zal worden ge
maakt van stalen deuren en kozijnen,
waardoor de gebouwen straks praktisch
brandvrij zullen zijn. Zeer veel glas
zal volop licht en lucht toelaten in de
lokalen, die alle op het zuiden gelegen
zijn.
Beide scholen krijgen totaal de
beschikking over veertien lokalen,
waarvan er vier voor gemeen
schappelijk gebruik zijn bedoeld.
Via draaideuren zal het straks mo
gelijk zijn onbelemmerd van de
openbare in de christelijke school
te stappen en omgekeerd.
Voor de fundering is gebruik ge
maakt van 106 betonpalen, een be
tonnen afsluitbodem van 8 cm dikte
en betonbalken van 50 bij 40 cm.
De verdieping zal worden afgeslo
ten door een schuin dakvlak. De
verwarming zal centraal en vol
automatisch zijn.
(Eigen foto)
Het indrukwekkende werk wordt
naar een ontwerp van irs. Rothui
zen en 't Hooft uitgevoerd door de
firma Verhoeven Zn. te Klun-
dert. Dagelijks opzichter is de heer
C. van Beusekom.
Algemene vergadering
Christelijke Doeren
en Tuindersbond
'J-GRAVENHAGE, 20-4. De Chr.
Boeren- en Tuindersbond zal dit
jaar op 30 juni en 1 juli de alge
mene vergadering houden te Gro
ningen. In verband met de ernstige
verliezen, die de bond in het afge
lopen verenigingsjaar heeft geleden
in het verscheiden van de oud
secretaris prof. mr. W. Rip te Ben-
nekom en de voorzitter, Chr. v. d.
Heuvel te Leiden, zal de vergade
ring ditmaal een zeer sober karak
ter dragen. In de huishoudelijke
vergadering op 30 juni a.s. zal een
nieuwe voorzitter worden gekozen.
In de zitting van 1 juli zal de nieu
we voorzitter de overledenen in
hun betekenis voor de organisatie
herdenken.
Door de aardkorst
Naar de „New York Times"
meldt zullen Amerikaanse
geleerden volgende maand
ten noorden van Porto Rico
trachten een gat door de
aardkorst te boren.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
MUIDEN. Het 10-jarig meisje
Charlotte Elisabeth Göbels uit Am
sterdam is nabij de Papelaan op
rijksweg no. 1 onder Muiden (en
kele honderden meters van de
Merwedebrug af) door de 29-jarige
motorrijder J. W. Giessen uit
Zwolle aangereden en zo ernstig
gewond, dat zij vrij kort na het on
geluk overleed.
HILVERSUM. De hoofdinspectrice
chef bureau kinderpolitie verzoekt
te worden bekend gemaakt met de
verblijfplaats van de leerling-ver-
pleegster Maartje Dirkje van Suy-
lekom, oud 18 jaar, die uit het zie
kenhuis Zuidwal wegliep. Een on
geluk wordt gevreesd.
HENGELO. Op de Enschedese-
straat te Hengelo is de 22-jarige H.
Zeevalk uit Enschedé op zijn motor
tegen een bestelwagen gereden, die
stopte om links af te slaan. Z.
kwam onder de motor terecht en
werd ogenschijnlijk niet ernstig ge
wond. Op weg naar het Koningin
Julianaziekenhuis is hij evenwel
overleden. Zijn verloofde, mej. S.
uit Hengelo, die duopassagiere was,
bleef ongedeerd.
AMSTERDAM. In een vuilnis
bak in de Watteaustraat te Amster
dam heeft de politie, op aanwijzin
gen van een burger, enkele zeer ge
vaarlijke explosieven gevonden:
een mortier- en een vliegtuiggra
naat alsmede vijf geweerpatronen.
De projectielen, die voor de vuil
verbrandingsovens van de stadsrei
niging groot gevaar zouden hebben
opgeleverd, zijn snel in beslag ge
nomen. De politie speurt naar de
herkomst.
SCHAARSBERGEN. De 20-jarige
Harry ten Voorde reed tijdens het
proefrijden met een motorrijwiel
tegen een boom. Hij was onmiddel
lijk dood. Hij was niet in het bezit
van een rijbewijs. Hij wilde de mo
tor kopen en maakte er een proef
rit mee.
APELDOORN. Op de Zwolseweg
in Apeldoorn is de 79-jarige wiel
rijder H. Eikelboom, toen hij plot
seling linksaf sloeg, door een hem
achteropkomende auto gegrepen
De man reageerde niet op de sig
nalen, die de bestuurder van de
auto nog gaf. Hij werd tegen het
wegdek geslingerd en was op slag
dood.
Ingezonden mededeling
ZIJN PE KENMERKEN
VAN ONZE MEUBELEN
Groene muur" in China
PEKING, 20-4. In de Chinese
Kansoe en in het zelfbesturende
gebied Ningsia, in noordwest-China,
is men bezig over een afstand van
tweeduizend kilometer een haag
bomen te planten. Men wil deze
gebieden zodoende beschermen te
gen de winden uit de Gobi-woes-
tijn, die zand meevoeren. Dit jaar
zal men met de eerste 1.600 kilo
meter van de grote groene muur"
gereed komen. Aan de noordelijke
grens van de provincie Sjenst zal
men latpr een soortgelijke haag
planten.
h Een Portugese treiler, de Nova
Leirosa, met 24 opvarenden is zon
dag bij Figueira da Foz op 160 km.
noordelijk van Lissabon in een ru
we zee gekapseisd. 18 mannen zijn
verdronken of worden nog vermist.
Een reddingsboot zag kans zes
drenkelingen te redden en vier lij
ken te bergen. Het casco is door de
stroming zuidwaarts da zee opge
dreven.
De resultaten van het afgelopen
mosselkwekersseizoen
Export naar frankrijk nam belangrijk toe
In het nu afgelopen mosselsei
zoen bleven 68 kwekers beneden
de 100 pet. van hun standaardcapa-
citeitscijfer, 88 kwekers leverden
meer dan 100 pet. én het gemiddel
de leveringspercentage is 106 pet.
De export van mosselen naar
België vergeleken bij vorig jaar
liep iets terug (plm. 10.000 tonnen).
De export naar Frankrijk was be
langrijk groter dan in 1957-58
(100.000 tonnen), zij overtrof de ex
port van het voorvorige jaar 1956-
1957.
.Geleverd werden uit de Wadden
zee 438.549 tonnen, uit Zeeland
125.391 tonnen. Ten opzichte van
het vorige jaar liep de produktie
van de Waddenzee met 21 000 ton
nen terug, die van Zeeland steeg
met 21.000 tonnen. Van de gelever
de mosselen was kwaliteit B I het
grootste, nl. 286.600 tonnen uit de
Waddenzee en 53.600 tonnen uit de
Zeeuwse stromen. B-mosselen wer
den geleverd uit de Waddenzee
75.360 tonnen, uit Zeeland 29.884
tonnen en tenslotte C-mosselen
43.630 tonnen uit de Waddenzee en
41.072 tonnen uit Zeeland. Verder
werden uit de Waddenzee geleverd
33 000 tonnen B extra, de Zeeuwse
produktie van deze kwaliteit was
Borden bij vogel
terreinen
op Schouwen-Duiveland
(Eigen bericht)
Wij vernemen dat de Vogelwacht
„Schouwen-Duiveland" het voor
nemen heeft, bij de belangrijkste
vogelterreinen borden te plaatsen,
waarop staat aangegeven welke
soorten vogels er broeden. Het is
een geraffineerde methode om de
publieke belangstelling nog meer
bij de vogels van het eiland te be
palen.
De borden zullen worden ver
vaardigd met welwillende mede
werking van de Lagere Technische
School te Zierikzee.
Wat betreft de toekomstige ex
cursie-activiteit wordt vernomen,
dat op tweede pinksterdag weer
een excursie zal worden gehouden
naar do ..Hompelvoet".
slechts 825 tonnen.
De inleggerijen namen 58.000 ton
nen mosselen af, dat is 8.000 ton
nen meer dan het vorige jaar. De
omzet in het binnenland liep terug
van 12.623 tonnen een jaar te voren
tot 9.377- tonnen in het afgelopen
seizoen.
Geïmporteerd werden uit west-
Duitsland 59.645 tonnen, uit Dene
marken 51.706 tonnen mosselen.
Aan het Reservefonds werd toe
gevoegd f 98.221, maar daaruit
werd geput voor schadeloosstelling
aan 'de garnalenvissers uit Harlin-
gen, die zich gedupeerd achten door
het uitgeven van nieuwe mossel
percelen in de Waddenzee f 400.000.
Taxi werd
kraamkamer
PARIJS, 17-4. „Nood breekt
wet" moet de Parijse taxi
chauffeur gedacht hebben
die merkte dat er haast, erge
haast bij was zijn opdracht
een jonge vrouw naar een
ziekenhuis over te brengen.
De chauffeur drukte zijn
gaspedaal zo ver in als maar
verantwoord was in het
drukke verkeer en reed met
een voortdurend ingedrukte
claxon door alle verkeers
lichten en verbodsborden
om zijn passagiere, een jonge
Perzische van 22 jaar, Ahran
Astane, zo snel mogelijk
naar de Lariboisière kraam
kliniek te brengen. Zijn wil
de rit bleef uiteraard niet
onopgemerkt. Twee motor
agenten zetten de achter
volging in, maar de taxi
chauffeur wist hun te bedui
den wat zich in zijn wagen
afspeelde. De agenten be
grepen de noodzaak van snel
handelen en veranderden van
tactiek: met geluidssignalen
maakten zij nu ruim baan
voor de auto. Achter in de
auto had de vrouw inmiddels
het leven geschonken aan
een welgeschapen baby.
STRAND AAN RINGDIJK VAN
SCHELPHOEKGAT BIJ SEROOSKERKE
Maatregelen ztfn spoedig gewenst
Tijdens de rondvraag na afloop
van de gemeenteraadsvergadering
van Serooskerke werd door de
heer C. de Rijke (P.v.iLA.) de wen
selijkheid naar voren gebracht om
tegenover de oprit naar de ring
dijk aan die dijk een strand op te
spuiten, waardoor een nog veili
ger zwemmen in het Schelphoek-
gat mogelijk zal zijn.
De heer Rijke merkte op, dat nu
een zandzuiger aanwezig is voor
de aanleg van de delingsdijk, het
opspuiten gemakkelijk en zonder
veel kosten mogelijk zal kunnen
zijn. Een strand aan de ringdijk is
naar zijn mening zeer nuttig. De
zwemmers zullen dan geen hinder
meer ondervinden van de onge
rechtigheden van voormalig bouw
land en fundamenten e.d., terwijl
de niet zwemmers bij laag water
er kunnen zonnebaden.
De raad was unaniem van oor
deel dat aan de ringdijk een strand
hoog-nodig is, doch de moeilijk
heid zal zijn, hoe dat daar te krij
gen. Op natuurlijke wijze is niet
mogelijk aangezien ter plaatse
geen aanzanding plaats vindt. Al
leen de aannemer van de delings
dijk c.q. de Rijkswaterstaat zal
hier de helpende hand kunnen
bieden.
Retourcabine
„Explorer' zoek
Voor degene die de retourcabine
van de Amerikaanse satelliet te
rugvindt is een beloning van 500
dollar uitgeloofd, zo heeft de ver
tegenwoordiger van de „Lockheed"
vliegtuigfabriek in Oslo bekend ge
maakt. De cabine moet in het ge
bied van Spitsbergen terecht zijn
gekomen, maar het onderzoek dat
sinds enkele dagen o.a. met behulp
van vijf Amerikaanse militaire
vliegtuigen en twee Noorse hef-
schroefvliegtuigen wordt uitge
voerd, heeft tot dusver niets opge
leverd.
Bridge-drive te Haamstede
Voor de bridge-drive, die zater
dagavond in hotel Bom werd ge
houden, bestond geen grote belang
stelling, er namen slechts twee da
mes en achttien heren deel, die aan
vijf tafels elkaar bekampten. De
eindresultaten in beide groepen ge
ven geen grote verschillen te zien.
De uitslag luidt: Oneven groep: 1.
de heren L. H. P. J. Canters en G.
Timmerman 59Mt punt; 2. de heren
B. G. Moermond en J. P. v. Tiggel-
hoven 65 punten. In de even groep
was het paar J. Schaap-AF.
Schiettekatte nummer één, 70 pun
ten, met als tweede A. Paauwe-P.
J. ten Haaf, 70 punt.
b Vijf Oostduitse studenten zijn
zaterdag te Dresden tot straffen,
variërend van vijf tot tien jaar
dwangarbeid veroordeeld, omdat
zij geijverd zouden heben voor een
gewelddadige omverwerping van
het communistische bewind.
a Koning Hoessein van Jordanië,
die een bezoek aan de Ver. Staten
heeft gebracht, is zondag per vlieg
tuig uii New York te Londen aan
gekomen, hij brengt een niet-offi-
cieel bezoek van tien dagen aan
Engeland.
Zierikzee, begin 19e eeuw
Nieuwe regelingen kort na de Franse tijd
XXV
Tijdgenoten hadden er heugenis van dat, toen eens
iemand op de Oude Haven gestorven was, enige per
sonen, die de heer Dopff (overleden 1827) niet wel
gezind waren, des nachts het voor het sterfhuis lig
gende stro weghaalden en het op de stoep van de
toenmalige burgemeesterswoning - nu (nog) christe
lijke u.l.o.-school aan het Kerkhof - neerlegden, waai
de zeker verbaasde en verontwaardigde heer het
's morgens ontdekte.
Bij burgers werden gewoonlijk niet meer dan zeven
tien bossen stro gelegd.
Voor het begraven, dat tot eind december 1828
plaats had in de Grote kerk of op het daaromheen
gelegen straatpad en kerkhof, waren in dat gebouw
tien berries aanwezig, die achter in de kerk onder
het orgel stonden en voor het oog verborgen waren
door de muur waarop het orgel rustte. Naarmate
men acht, tien, twaalf, veertien of zestien dragers
gebruikte, waren ook de kosten verschillend. Aan
zienlijken en voorname burgers werden dikwijls in
een wassen kleed in de kist gelegd. Voor ongehuwden
Averd groene, voor gehuwden of personen in weduw
staat gele was gebruikt. Die kleden waren in de
dertiger jaren van de vorige eeuw nog in zwang. De
chirurgijn Van der Baan en de apotheker de Jonge
den Boer e.a. leverden ze, terwijl het oude gebruik
om de kist met welriekende kruiden te vullen, bij
velen in ere was.
Tweetal begrafenisfondsen
Ter tegemoetkoming in de hoge kosten., die het
ter aarde bestellen meestal vordert, waren hier een
tweetal begrafenisfondsen nuttig werkzaam, respek-
tievelijk in 1788 en 1811 opgericht. Het oudste, eerst
bekend onder de naam van de „Beurs der Kraan-
kinders", verkreeg in 1818 bij de reorganisatie de
naam van „De herstelde belangens". Het jongste
heette „Tot nut van 't Algemeen". Beide beurzen
hebben sedert meer dan een eeuw voor een geringe
jaarlijkse bijdrage een vrij goede uitkering bij over
lijden gegeven.
Tot 1829 werd bij begrafenissen steeds uitsluitend
van dragers gebruik gemaakt. Op 1 januari van dat
jaar echter werd de nieuwe begraafplaats buiten de
kom der gemeente in gebruik genomen en toen ging
men er toe over rouwkoetsen te gebruiken, die door
het Weeshuis werden aangekocht.
De nieuwe begraafplaats was een uitvloeisel van
de geest des tijds, die uit een oogpunt van gezond
heid, het begraven in en om de kerken als schadelijk
afkeurde. Reeds in 1813, onder het Franse bewind,
was dit kerkhof aangelegd, maar wegens de ver
anderde politieke toestand In december van dat jaar,
niet in gebruik genomen.
Meer veranderingen
Ook op ander gebied bleken er nieuwe regelingen
nodig te zijn om oude bestaande toestanden te wij
zigen. Zo bv. ten aanzien van de ijk van maten en
gewichten. Volgens reeds sedert 1727 geldende be
palingen. werd hier door twee waarnemende ijk
meesters voor de naleving der voorschriften zorg
gedragen. Tot 1815 was daartoe de hoogbejaarde
Abraham de Vos voor Zierikzee en geheel Schouwen-
Duiveland werkzaam geweest en van 1815 tot eind
1820 zijn gelijknamige zoon, nl. voor vochtmaten en
gewichten, terwijl Adriaan Ribbe voor de droge
maten en dev ellen die functie uitoefende. Maar toen
de wet van 21 augustus 1820 in werking gekomen
was en de beide ijkers met het einde van dat jaar
hun taak afgedaan zagen, kwam met 3 januari als
arrondissements-ijkmeester Adriaan Ribbe in functie.
Het schijnt dat de nieuwe bepalingen hier ter stede
gemakkelijk ingang vonden, want in 1822 verklaarde
de gouverneur van Zeeland, dat de invoering ervan
in heel de provincie het best te Zierikzee geslaagd
was.
Ingezonden mededeling
feuilleton
Moeder 'had het brood al gereed
staan en oom bleef mee-eten. Tij
dens de maaltijd werd er over alles
wat met de voorj aars werkzaamhe
den samenhing gesproken en Pier
kon zijn ongeduld nauwelijks be
dwingen. Eerst toen de tafel opge
ruimd was, had vader het woord
tot hem gericht. „Ja, jongen, wij
moeten eens met elkaar praten!
Heb jij tegen oom gezegd, dat je
liever bij de smid zou wei-ken dan
thuis?" Het klonk bijna als een be
schuldiging.
„Nee, vader!" „Nou, je oom be
weert het!" „Ik heb alleen gezegd,
dat ik graag bij de smid ben en
toen heeft oom gevraagd of ik niet
bij hèm wilde gaan werken, als ik
van school kwam". „Wil je dat dan
zo graag?" „O ja, natuurlijk va
der!" „Zo! Is dat zo natuurlijk?
Kunnen wij je niet alles geven wat
je nodig hebt? En wil jij dan je
vader niet eens komen helpen?
Moet die dan alles maar alleen blij
ven doen?"
Beschaamd zweeg de jongen.
Maar op dat ogenblik nam oom het
woord. „Hoor eens hier, Kees, zó
moet je niet praten. Het is geen
kunst zo op het gemoed van die
jongen te werken, dat hij niet meer
durft! Je hebt zelf gemerkt, dat hij
veel liever met machines werkt
dan op het land. Hij
„Ach wat! Hij weet zelf niet wat
hij wili"
Dat weet hij wèl! En dan nog
eens wat: je weet heel goed, dat
hij de beste is uit de klas. Kees,
ik wilde dat ik een zoon had met
zo'n rapport, één zeven en de rest
allemaal achten of negens! Laat die
jongen wat leren! En laat hem
daarna zélf beslissen wat hij wil".
„Vroeger beslisten de ouders
voor de kinderen", gromde Jasper-
se. „Tegenwoordig beslissen de
kinderen zelf. Straks komt het nog
zo ver, dat ze over óns beslissen!"
„Misschien wel, Kees. Maar zo
ver is het nog lang niet. Ik weet
wat jij denkt. Jij wilt later een op
volger. Maar je weet heel goed, dat
Pier dan nog heel lang zal moeten
wachten. Hoe stel jé je dat voor?
Dat hij wacht tot hij veertig is om
te trouwen? Man, jij bent zo ge
zond, jij kunt nog wel boeren tot
je kleinkinderen hebt"
Op dat ogenblik was moeder be
gonnen. „Kijk eens man, ik heb
tot nu toe gezwegen, maar nu wil
ik óók wel eens iets zeggen. Na
tuurlijk zouden we een 'hoop ge
mak kunnen hebben als Pier thuis
kwam helpen. Maar we hebben het
altijd met z'n tweeën kunnen red
den, dat zal in de toekomst ook
wel gaan. En volgend jaar komt
Marie van Eine van school en die
wil graag op de boerderij komen
werken".
Geërgerd keek haar man haar
aan. „Wat bedoel je daar nu alle
maal mee?"
„Dit man: dat onze Pier eerst
eens wat verder moet leren. En als
hij wat ouder is, moet hij zelf be
slissen wat hij wil. Denk je dat je
er veel plezier van zoti hebben als
je die jongen tegen z'n zin hier
thuis hield? Eine hééft gelijk: laat
hem leren!"
Lange tijd golfde het gesprek
heen en weer. Pier zat er wat be
teuterd bij te kijken. Hij voelde zich
lichtelijk beetgenomen. Het was
hem er om te doen geweest, bij oom
Eine te mogen werken en die wilde
hem eerst laten leren! Maar hij be
greep ook wel, dat als oom dit als
voorwaarde stelde, hij het met bei
de handen zou moeten aannemen,
wilde hij zijn ideaal verwezenlijkt
zien. Toen dan ook na een verhit
debat van twee uur de boer mis
moedig zijn schouders ophaalde en
zei: „Vooruit .jullie zult je zin heb
ben! Laat hij zélf beslissen!" zei hij
direct: „Als ik eerst moet leren
vóór ik bij oom Eine mag gaan wer
ken, wil ik dat óók wel".
En daarmee was het pleit be
slecht. Het was een diepe teleur
stelling voor boer Jasperse, dat
zijn zoon deze beslissing nam en hij
stak zijn wrevel niet onder stoelen
of banken. Voor 't eerst van zijn
leven beantwoordde hij de groet
van zijn broer niet, toen deze ver
trok en daarna overlaadde hij zijn
vrouw met bittere verwijten, dat
zij zich zó door oom Eine had laten
ompraten. Het was me wat moois,
dat een boer zijn eigen zoon geen
boer kon laten worden! Zo toe te
geven aan de nukken en grillen van
een twaalfjarige jongen was toch
wel het toppunt!
Maar met zachte stem antwoord
de moeder, dat hij toch wel erg
doordraafde. „Als Pier van de
H.B.S. afkomt, kim je altijd nog
zien of het maar een nuk of een
gril is. Wat hij leert is nooit weg.
Wil hij dan boer worden, dan kan
hij altijd nog naar een landbouw
school!"
(Wordt vervolgd).
