Alledaagse straatbeeld in die tijd ademde
regelmaat en rust
Brits-Franse spanningen
STAD EN PROVINCIE
ilips Platenspeler
RADIO WELTEVREOEH
Zierikzee, begin 19e eeuw
WEKELIJKSE WEREIDSCHOUW
Ziekte van Dulles
Maandag en dinsdag zijn de
Franse premier Debré en zijn mi
nister van buitenlandse zaken Cou-
ve de Murvilie, beiden vvilsuitvoer
ders van De Gaulle, de gasten ge
weest van hun Britse collega's.
Daaraan voorafgegaan was een fel
le persstrijd tussen de Britse bla
den en kanselier Adenauer. Deze
heeft verleden week besloten, zich
candidaat te stellen voor het pre
sidentschap. Hij hoopt dat dit hem
veel minder werk zal kosten dan
nu het kanselierschap, terwijl hij
dan toch nog de algemene politiek
zal kunnen bepalen.
In zijn radiorede - om te verkla
ren, waarom hij van kanselier pre
sident wil worden - heeft hij ge
zegd, dat er aan de Duitse politiek
niets zou veranderen, wat natuur
lijk voorbarig is. Verder heeft hij
zich beklaagde over de Britse pers,
die de Duits-Engelse betrekkingen
zou vertroebelen. De Britse pers is
niet zuinig geweest met antwoor
den. Zij heeft gezegd, dat men nu
eenmaal niet kan verwachten, dat
de Britten een ongewone sympathie
hebben voor de Duitsers, zo kort
na de oorlog, en dat zij zeer wel
willen samenwerken met de Bonds
republiek, doch hatelijkheden aan
het adres van het Britse kabinet en
zijn premier niet aanvaarden.
Inderdaad is het zo, dat in west-
Berlijn aan MacMillan van allerlei
is verweten, waar hij niet aan
schuldig was, o.a, dat hij zich niet
zou interesseren voor de Duitse
hereniging. MacMillan heeft (privé)
betoogd, dat men nog niets kon
veranderen aan de Duitse deling,
doch dat men wel een regeling in
zake Berlijn kon treffen, zonder
als eis te stellen, dat de twee Duit
se republieken vereend moesten
worden. Met andere woorden: een
vergelijk met de Russen mocht niet
getorpedeerd worden door het stel
len van eisen, die nu eenmaal niet
ingewilligd worden. Dat betekent
nog niet, dat MacMillan met de
Russen tot een akkoord zou willen
komen „op kosten der Duitsers".
Hij meent slechts, dat ontspanning
ook bevorderlijk zal zijn voor her-,
stel der Duitse eenheid. Hoe meer
spanning, aldus de Britse stelling,
hoe minder kans op Duitse hereni
ging.
Parys en Bonn
Men kan zich nu afvragen, wat
deze twist te maken heeft met de
geschillen tussen Londen en Parijs.
Wel, heel veel. Want de Fransen
zijn thans nauwer verbonden met
de Westduitsers dan met de Brit
ten. In Parijs is men al even bang
als in Bonn, dat Engelsen en Ame
rikanen over hun hoofden heen iets
zullen bekokstoven met de Russen,
vooral nu Dulles ernstig ziek is.
Daarbij komt, dat de Fransen aan
de Anglo-Amerikanen verwijten,
dat dezen Frankrijk niet onder
steunen in noord-Afrika. Van de
Duitsers hopen zij die steun wel te
krijgen. Ook inzake de groot-Euro-
pese vrijhandelszone, waar Parijs
tegen is, omdat het te grote con
currentie vreest, verwacht Parijs
de steun te krijgen van Bonn ten
bate van een sterk geïntegreerd
„Klein-Europa". En dus zijn de
Ingezonden mededeling
ZONNEMAIRE
Oranjevereniging stelt plannen
op voor 30 april
Op de jongste bestuursvergade
ring van de Oranjevereniging al
hier, hebben de plannen tot de vie
ring van Koninginnedag op 30 april
a.s. een vastere vorm aangenomen.
De viering zal een meer algemeen
karakter dragen, in vergelijking
met andere jaren, toen alleen de
schoolkinderen een traktatie ont
vingen. Het programma ziet er als
volgt uit:
Herauten te paard kondigen het
feest aan.
8 uur Toespraak burgemeester, het
oplaten van ballonnen en aubade
door de'schoolkinderen.
9 uur Intérkerkelijke diepst. Na
dien kinderspelen.
In de middaguren staan eep op
tocht en volksspelen op het pro
gramma. 's Avonds wordt een ge-
costumeerde voetbalwedstrijd ge-
ïouden, gevolgd door een concert
door de muziekvereniging van Zon-
nemaire. Het feest wordt besloten
met een lampionoptocht.
Franse ministers nu de verdedigers
van hun Westduitse collega's tegen
over de Britten.
Wij kunnen ons echter afvragen,
wat er dan inzake Berlijn moet ge
beuren. Geen Engelsman wil oorlog
terwille van de Duitse hereniging.
Wil men geen oorlog, dan moet er
een nieuwe regeling worden gevon
den, waardoor west-Berlijn vrij
blijft en zijn verbindingen met het
westen gewaarborgd ziet. Die ver
bindingen lopen door oost-Duits-
land. De verplichtingen, die de
Russische bezetters eerst hebben
aanvaard, moeten worden overge
nomen door de Oostduitsers, als de
Russen ophouden bezetters in Ber
lijn te zijn. Als Adenauer zegt:
„Dan erkent gü het Oostduitse be
wind", heeft hij in feite wel gelijk.
Maar dit controleert nu al het ver
keer van burgers, dus van hande
laren en bezoekers, van en naar
west-Berlijn, een verkeer waar de
Westduitse kooplui druk aan deel
nemen. Dit toezicht zal zich nu ook
uitstrekken tot militair verkeer, en
niemand vindt dat prettig. Maar,
aldus de Britten, moeten wij dan
gaan vechten? Dit zouden wij al
leen doen, als de communisten
west-Berlijn willen annexeren.
Dulles ernstig ziek
De ziekte van Dulles maakt
Adenauer overigens wel ongerust.
Hij denkt dat de „rekkelijke" Brit
ten nu de leiding overnemen van
de onbuigzame Amerikanen. Dulles
blijkt veel zwaarder aan kanker te
lijden dan hij zelf wilde toegeven.
Hij moest onverwacht opnieuw in
het ziekenhuis worden opgenomen.
Als hij moet aftreden en als Aden
auer president wordt en dan (het
is pas in het najaar) toch niet zo
veel invloed meer zal hebben als
hij nu denkt, dan kon de hele „har
de' politiek van het westen wel
eens veranderen. Dan konden de
Anglo-Amerikanen wel eens een
vergelijk met de Russen zoeken in
midden-Europa, natuurlijk met be
houd van het machtsevenwicht en
van de afschrikwekkende kern
wapens.
Men vraagt zich af, welk nadeel
de Fransen daarvan duchten. Wel,
zij worden dan minder belangrijk
voor de Amerikanen dan in tijden
van spanning, zo zeggen de cyni
sche kritici in Engeland. Neen, zeg
gen de Fransen, wij vrezen, dat als
de Russen de situatie in Europa
kunnen stabiliseren, zij de handen
te veel vrij krijgen in Azië en
Afrika. Maar, zo werpen de Brit
ten dan tegen, dat geldt voor ons
ook. Hebben xvij minder zorgen
over Europa, dan kunnen wij de
Russische uitdaging elders in de
wereld beter beantwoorden.
ZIERIKZEE
Hengelsportvereniging
„Oosterschelde"
In het „Huis van Nassau" werd
een ledenvergadering gehouden van
de hengelsportvereniging „Ooster
schelde". De voorzitter betreurde
het, dat er uit de vereniging geen
hulp is verleend bij het schoonma
ken van de gracht. Hij deelde mede
dat hiervoor een speciaal bootje
beschikbaar komt. Duizend pond
pootaal is weer uitgezet in de kre
ken te Ouwerkerk. Te betreuren
valt het dat ér nog steeds gestroopt
wordt met fuiken in viswater van
de vereniging.
Namens de wedstrijdcommissie
deelde de heer F. C. Hanse mede
dat voor het hengelconcours op He
melvaartsdag goede belangstelling
bestaat, ook buiten 'het eiland, nl.
in België, Frankrijk en zelfs uit
west-Duitsland. Ook de eigen leden
hebben zich in grote getale opgege
ven, zodat stellig enkele honderden
deelnemers te verwachten zijn.
De clubwedstrijdleider de heer H.
Schot deelde mede, dat de vereni
gingscompetitie-wedstrijden zullen
worden gehouden op 25 april, 30
mei, 20 juni, 25 juli, 12 september
en 10 oktober. Een grote jeugd-vis-
wedstrijd zal worden gehouden,
voor deelnemers van 6 tot en met
15 jaar.
Den leden werd een goed vis-
seizoen toegewenst
Het bestuur werd de idee aan de
hand gedaan eens te gaan vissen
per boot op de Oosterschelde. Voor
gesteld werd verder de toekomstige
kampioen van de vereniging te la
ten deelnemen aan de landenwed-
strijd Nederland-België. Een wis
selbeker zal beschikbaar worden
gesteld voor het lid, dat de grootste
vissen van het seizoen vangt.
OOSTERLAND
- De Simavi-collecte welke in
onze gemeente gehouden werd door
de dames Rie Mol, Jo Mol, Truus
Roks, Henny Stam, Tanny Steen-
poorte, Tiny Winkel en To Zwager,
heeft opgebracht de som van f 85,43.
Gevers, geefsters en collectantes
worden hartelijk bedankt.
De Paascollecte in de Ned.
Herv. kerk alhier heeft opgebracht
de som van f 139,92. De collecte
voor Kinderzorg te Middelburg
(eerste kwartaal 1959) de som van
f 47,20. De laatste werd met de we
kelijkse busjes opgehaald door een
viertal collectantjes.
OOSTERLAND
Inzameling voor geschenk
H.M. de Koningin
Zoals bekend is er een nationaal
comité opgericht, dat zich ten doel
stelt gelden te verzamelen tenein
de H.M. de Koningin ter gelegen
heid van haar 50-ste verjaardag,
gezamenlijk een verjaarsgeschenk
aan te bieden. In onze gemeente
zal voor dit doel geen gewone huis-
aan-huis-collecte worden gehouden.
Om echter ieder in de gelegenheid
te stellen aan deze actie deel te ne
men zullen er bij verschillende
winkeliers, de Boerenleenband, de
postkantoren en de scholen, zowel
te Oosterland als te Sirjansland,
winkeliers, de Boerenleenbank, de
een bijdrage kan worden gedepo
neerd. Tot 23 april a.s. zullen deze
bussen worden geplaatst, waarin
de loco-burgemeester, de heer M. J.
Zeijler er voor zorgen dat het be
drag ter bevoegder plaatse komt.
SIRJANSLAND
Programma voor
Koninginnedag samengesteld
In het Verenigingsgebouw hield
dezer dagen de Oranjevereniging
„Prinses Marijke" onder voorzitter
schap van de heer A. Heule een le
denvergadering. De opkomst was
niet groot. Op deze vergadering
werd een programma vastgesteld
voor Koninginnedag op 30 april.
Voor de schoolkinderen zijn in de
ochtenduren diverse wedstrijden
vastgesteld. In de middag zijn er
wedstrijden voor ouderen in het
hoogspringen, hindernislopen enz.
en een stoelendans. Voorts zal ver
deden worden de Ronde van Sir
jansland. Het parcours loopt vanaf
het sportterrein via de Hoge weg,
Brede weg, Lage weg, langs de wo
ning' van de heer Bouterse en de
nieuwe weg naar het sportterrein.
Dit traject zal tien maal worden af
gelegd. Er is een indeling in twee
groepen, nl. voor rijwielen met en
zonder versnelling. In het Vereni
gingsgebouw wordt 's avonds een
gezellige avond gehouden voor alle
leeftijden, waar kan worden deel
genomen aan verschillende gezelli
ge spelen, waarvoor aantrekkelijke
prijzen beschikbaar zijn gesteld.
Tevens wordt een verloting gehou
den. De avond zal met muziek op
geluisterd worden.
Nu reeds voor f 59,-
een prachtige
met 4 snelheden
telefoon 2805 - Zierikzee
NIEUWERKERK
Winkeliers
richtten tentoonstelling in
Een aantal van totaal negen win
keliers heeft een tentoonstelling ge
organiseerd, die een groot succes
is geworden. De expositie was in
gericht in „Ons Dorpshuis" en de
verschillende stands waren op over
zichtelijke wijze opgesteld en inge
richt.
De officiële opening vond plaats
door burgemeester A. A. van Eeten,
die een dergelijke handeling in zijn
loopbaan nog niet eerder had ver
richt. Wel had hij een aantal
nieuwe of vernieuwde winkels ge
opend, maar hij hacf er nooit veel
eer mee ingehaald, in verband met
de reacties van de concurrentie. In
verband daarmede viel het hem
ook niet licht deze tentoonstelling
te openen. Niettemin uitte spreker
zijn bewondering voor de moed,
het doorzettingsvermogen en de in
teresse een dergelijke expositie op
touw te zetten, al speet het hem
dat er niet meer deelnemers waren.
De heer A. S. Flikweert dankte
de burgemeester voor de officiële
opening.
Een succes is intussen de expo
sitie geworden. Het bezoek is bo
ven verwachting groot geworden.
Jammer alleen, dat de vloerbe
dekking geen gelukkige keus was.
Aan de expositie werd deelge
nomen door de volgende zaken:
Hotel „de Meebaal" (wijnen en
dranken), W. A. Lievense (elektr.
apparaten), L. Stoutjesdijk (rook
artikelen).. M. Dalebout („Spar"-
stand), J. de Braai (huishoudelijke
artikelen), D. Hage (schoenen), M.
J. Moser (auto-assecoires), A. S.
Flikweert (woningtextiel).
De heer en mevrouw Ten Hove
lieten de bezoekers proeven van
zelf bereide nasi goreng.
SPORT
Juniorencompetitie
Zierikzee B IIZonnemaire B I
9-5
Zierikzee B II besloot de compe
titie met een overwinning op Zon
nemaire, en behaalde in haar af
deling 12 pnt. uit 12 wedstrijden.
H. Vermeule 5 x, C. Klink 1 x, F.
Rossen 1 x, C. Lems 1 x, K. Broeils
1 x zorgden voor de doelpunten, de
rood-gelen wisten doelman Hage 5
maal te passeren.
Bij een blok nieuwbouw in Wiesbaden hebben de architecten de wo
ningen niet alleen laten voorzien van een nummer, doch Ook nog van
een dier of bloem, met het nummer tot een aardig gevelsteentje ver
werkt. Behalve de decoratieve kant van het geheel heeft deze methode
ook nog een practische: kinderen onthouden gemakkelijker een bloem
of een dier dan een cijfer.
VERDWENEN VEENENDAALS MEISJE
BLEEK NIET ONTVOERD
Zelfstandig er vandoor gegaan
VEENENDAAL, 16-4. De 15-jari-
ge Corrie Groot uit Veenendaal,
die sinds vorige week dinsdag ver
mist werd en die haar ouders in de
afgelopen week verscheidene malen
had opgebeld met de mededeling
dat zij ontvoerd' was, is terecht. De
politie te Monnikendam trof haar
bij een routine-onderzoek van ho-
telregisters in het hotel „Concor
dia" in Broek en Waterland aan.
Haar ontvoeringsverhalen bleken
op rantasie te berusten.
In het hotel 'ha'd zij zich laten
inschrijven als de 21-jarige Cockle
de Roode uit Den Helder. Na con
trole in Den Helder bleek daar ech
ter geen meisje van die naam te
bestaan, en hoewel ze nog enige
tijd volhield zo te heten, kwam ze
tenslotte met de ware toedracht
van haar verdwijning voor de dag.
Ze was op eigen houtje weggelopen.
Wel was ze een week voor haar
vertrek door een jongeman uit
Utrecht, die inmiddels is gearres
teerd en tegen wie een aanklacht is
ingediend, ontvoerd. Het meisje is
na een van de winter, 'bij een val
op het ijs opgelopen hersenschud
ding wat onevenwichtig geworden,
en schijnt van de ontvoering een
zodanig emorele schok te hebben
gekregen, dat ze een week later
zélf op avontuur ging. Eenmaal op
weg, durfde ze uit schaamte niet
meer terug te keren, en verzon
daarom een tweede ontvoering. Tij
dens haar zwreftocht via Utrecht,
Arnhem en Amsterdam heeft ze
nagenoeg niet gegeten en heeft ze
in de open lucht geslapen, want ze
had geen geld bij zich.
Auto botst tegen
Nederlandse vrachtauto
Vier doden
MEURS, 15-4. Vier inzittenden
van een west-Duitse personenauto
zijn gistermorgen omstreeks vier
uur om het leven gekomen toen hun
auto bij Meurs (Westfalen) op een
wegkruising in botsing kwam met
een Nederlandse vrachtauto, be
stuurd door de 29-jarige H. R. Da-
men uit Nijmegen. De botsing ge
beurde op een onoverzichtelijke
kruising van twee wegen, waar
waarschuwingslichten waren aan
gebracht. Volgens berichten uit
Duitsland zou de personenwagen op
een Voorrangsweg gereden hebben.
De auto vloog door de botsing in
brand. De vier inzittenden, die ver
moedelijk reeds direct dood waren,
verbrandden ook.
Verwachting tot vrijdagavond:
Enkele buien
Veranderlijke bewolking met en
kele buien; matige tot krachtige
wind, aanvankelijk uit oostelijke
later uit westelijke richtingen; de
zelfde of iets lagere temperaturen.
17 april. Zon op 5.41, onder 19.39.
Maan op 12.40, onder 2.43.
Eerste kwartier: 16 april te 8.32.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
17 april 9.15 v.m. 21.47 n.m.
BROUWERSHAVEN:
17 april 8.59 v.m. 21.42 n.m.
Doodtij: 18 april.
HET WEEKOVERZICHT
DE BILT, 16-4. - Het K.N.M.I.
deelt mede: De afgelopen dagen
bevond er zich midden op de
oceaan een depressie. Geleidelijk
heeft dit lagedrukgebied zijn in
vloed naar onze omgeving uitge
breid. Vanmorgen begon de de
pressie op te vullen, maar zijn rol
werd overgenomen door een ak-
tieve randstoring, die van de Azo-
ren naar Spanje trok en vervol
gens in noordelijke richting af
boog. Het erbijbehoi-ende regenge-
bied bereikte reeds in de ochtend
het zuiden van Nederland. De rand
storing zal morgen lucht van ocea
nische oorsprong naar Nederland
brengen, zodat de temperaturen
gematigd zullen zijn. De kans op
regen blijft aanwezig.
Scheepvaartberichten
Esso Amsterdam (t.), pass. 15-4
Azoren naar Aurba.
Kryptos (t.), 15-4 te Rotterdam.
Limburg, 14-4 van Beira naar Mo
zambique.
Omala (t), 15-4 te Rotterdam.
Scherpendrecht (t.), 13-4 van Port
Said naar Londen.
Ingezonden mededeling
Neveda, Rokin 118, Amsterdam
Alles had zijn bestemde tijd
Waren onze voorouders bij openbare feestelijke ge
legenheden of kerkelijke feestdagen, die voor ont
spanning bestemd waren, luidruchtiger en wellicht
grover in hun uitingen, het publieke leven op straat
ging op gewone dagen zijn kalme gang. Dat leven
werd uiteraard beheerst door de tijden van arbeid
en rust en door de uren waarop gegeten werd, ter
wijl verder het beeld van het straatverkeer in onder
delen andere vormen en typen vertoonde. Zo zag men
's morgens in de vroegte menigeen zich spoeden naar
de water- en vuurvrouw, om een gloeiend turfkooltje
of een ketel heet water te halen in een beroet achter
vertrek, waar een reuzepot hing te koken boven op
hun eind gezette brandende turven. Wat latei-
kwamen de melkvrouwen rond met hun emmers;
dan de groentevrouwen of -boeren met de tuinpro-
dukten op een kruiwagen of bakslee.
Tegen schooltijd gingen de kinderen met hun
schoolbord (een kistje voor boeken en lei) naar de
verschillende inrichtingen van onderwijs en om
streeks dat uur waren ook de dienstboden bezig met
emmers, bezem, luiwagen, spons en dweil de stoepen,
ramen en straat onder handen te nemen.
Uren van rust
Dan volgden een paar uren van betrekkelijke rust
op straat, waarin men alleen bij gunstig weer rond
wandelende renteniers zag, soms in kamerjapon en
met kalotje, dampend uit de lange pijp, nu en dan
zich even ophoudend bij een aangekomen schip, dat
met vrachtgoed of vis in lossing lag. Soms ook ver
brak een omroeper met zijn bel de stilte of wekte
een begrafenissloet de opmerkzaamheid.
Te 12 uur gingen de scholen uit en de werklui naar
huis. Met enkele uitzonderingen werden tussen 12 en
2 uur het middagmaal gebruikt. Na de middag legden
de hogere standen bezoeken af; te 5 a 6 uur werd er
koffie gedronken. In de zomer zat men 's avonds op
de stoep en omstreeks 10 uur gingen de meesten ter
ruste. Zo regelmatig als een uurwerk verliep toen
het leven en ook in dit opzicht kan men zeggen, hoe
veel jachtiger en onrustiger is het leven geworden.
De kleding
De huiselijke inrichting, de meubelen, de kleding,
dat alles zou - wilde men het uitvoerig beschrijven -
uiteraard heel wat ruimte vergen. Over het algemeen
kan men zeggen, dat in de kleding van oudere en
jongere dames weinig verschil bestond, 't meeste nog
in de meer of minder donkere kleuren der gedragen
stoffen en in het al of niet hechten van linten of
bloemen op de hoed. Sommige bejaarde dames droegen
nog gepoederd haar, waarvoor in de Franse tijd een
belasting was verschuldigd geweest. De klederdracht
der vrouwen kenmerkte zich het meest door het diep
uitgesneden jakje en de losse plooimuls. Als men „ge
kleed" was, werd de muts vervangen door een kapje.
Tussen de kleding van oudere en jongere heren
bestond een heel groot verschil. De jongeren droegen
de nog niet lang in zwang zijnde cylinderhoed, een
sterk naar de lichaamsvorm gesneden lange jas en
een lange spanbroek met souspieds. De ouderen (of
meer bejaarden) droegei] een soms nog gepoederd
pruikje, een steek van groter of kleiner formaat, een
korte broek en lage schoenen met gespen. Eén der
laatsten, die steek, pruik en korte broek droeg, was
do kuiper Jan Compagje, wonende in een huis aan
do Oude Haven, reeds door zijn overgrootvader in
1699 betrokken, en waarin vier opeenvolgende ge
slachten zijner familie als kuipersbaas waren ge
vestigd geweest.