RIVELLA
SNELFIX snel lijm Ceta-Bever voor de Doe-het-Zelver
Talrijke toen nog bestaande openbare
gebouwen zijn reeds lang verdwenen
3
Financiën en Economie
Ingezonden mededeling
Zierikzee, begin 19e eeuw
Lantarens met raapolie zorgden voor verlichting
(IV)
De laatste bewoners van de grote herenhuizen in
de omgeving van het Kerkplein, waren „min ver
mogende lieden", zoals dat heette en toen ook deze
verhuisd waren, vertoonden de hoge gevels, met de
ingeworpen kleine vensterruiten, dusdanige tekens
van verwaarlozing en verval, dat de oude percelen
feitelijk tot „spookhuizen" waren vervallen.
Ook aan de noordzijde van het Kerkhof, het Ko
raalstraatje en in de Minnebroerstraat, stonden nog
kolossale herenhuizen, bewoond door baron Van
Dopff (tegenwoordig christelijke u.l.o.-school), notaris
Albertus Willen van der Halen en anderen.
Openbare gebouwen, die toen nog bestonden maar
nu zijn verdwenen of door andere zijn vervangen,
waren uiteraard in de eerste plaats de Grote of
Sint Lievensmosterkerk, de Waalse kerk (aan het
einde van de Poststraat), de Doopsgezinde kerk in
de Wevershoek, de Latijnse school en het toen pas
opgeheven oudemannenhuis in de Manhuisstraat, de
Bank van Lening in de Minnebroerstraat, de Zuid-
wellepoort, de Westpoort en de destijds door de stad
verkochte Hoofdpoort.
De straatverlichting
De verlichting der straten geschiedde met ongeveer
twee honderd twintig lantaarns, die gedurende acht
maanden in het jaar brandden. Alleen op enkele
punten der stad - bij bruggen b.v. - was er 's nachts
altijd verlichting. Voor het vullen en aansteken
zorgden drie personen, tegen een weekloon van f 2,90.
Van de raapolie waren jaarlijks dertig vaten nodig,
de aankoop waarvan de stad kwam te staan op een
uitgave van f 1.800,f 1.900,
De lantaarns stonden op houten palen of hingen
aan de huizen. Eerst in 1839 kwamen de zogenaamde
reverbères in gebruik, lantaarns die aan touwen
midden over de straat hingen en toen goed voldeden,
omdat een ingebouwde holle spiegel het olielicht
weerkaatste. De verbetering was sommigen alweer
te erg. Oude lieden vonden het wel wat al te licht
worden op straat en zij spraken van de „goede oude
tijd", toen zij genoeg hadden aan de toen gebruikte
lantaarns, die vanwege de gelijkenis „een gloeiende
spijker" werden genoemd.
Ook voor enkele herbergen en logementen hingen
lantaarns, maar deze werden onderhouden op kosten
van de kasteleins, zo bv. voor het reeds genoemde
Herenlogement bij de Grote kerk, het „Hof van Hol
land" (nu „Hotel Van Oppen"), de herberg „Het
Groenewoud" (op de Grachtweg achter de gasfabriek)
en andere.
Hoge vloeden
Behalve de straatverlichting waren ook de vloed
planken een zaak van stedelijke zorg. Vóór de zeer
hoge vloed van januari 1808 had men te Zierikzee
nimmer vloedplanken voor de straten en huizen
nodig gehad. Deze vloed echter opende de ogen voor
het gevaar van overstroming, zodat het stedelijk be
stuur er toe overging een reglement op de vloed
planken samen te stellen, dat op 19 januari 1809 tot
stand kwam en de hoogte der planken op twintig
duim bepaalde.
Reeds de vloed van 1825 bewees dat die afmeting
te laag was, want toen moesten de planken tot zeven
Nederlandse palmen verhoogd worden. Latere vloeden
- onder meer die van 12 maart 1906 - toonden de
noodzaak aan om nóg hogere vloedplanken in gereed
heid te hebben.
i(De destijds door de heer De Vos voorspelde nood
zaak van nog verdere verhogingen, is bewaarheid
met de stormvloed van 1953. Het werden alleen geen
hogere planken, maar een keersluis. - Red.).
Grote droogte
Had men enerzijds op zijn hoede te zijn tegen te
veel water, het jaar 1822 kenmerkte zich door een
buitengewoon droge zomer, wat de komst van een
waterschip noodzakelijk maakte. De meeste regen
bakken der openbare gebouwen geraakten leeg.
Alleen die van de Grote kerk voorzag nog in de
nood. Enkele baatzuchtige personen, die toevallig nog
water in voorraad hadden en dit duur wilden ver
kopen, maakten het water uit de kerkbak, als zijnde
ongezond, verdacht. Het water werd toen door de
hier bestaande geneeskundige commissie scheikundig
onderzocht en geheel onschadelijk bevonden.
DE R.A.I.-TENTOONSTELLING
Nederland's vervoermiddel bij uitstek
de fiets verandert
Belgische staking
EISENHOWER:
,Chroesjtsje£'s houding weinig hoopvol"
Zoals blijkt op de R.A.I.-tentoon-
stelling, passen vooral de rijwiel
fabrikanten zich steeds meer aan
bij de smaak van het publiek. Fiet
sen in allerlei kleuren tref men
op vrijwel elke stand aan. Een deel
van de collectie is afgestemd op de
smaak van de jeugd. De grootste
evolutie bij de fiets ziet men echter
over de gehele lijn - het wijzigen
van de rij wiel vorm en de „zit",
waardoor men zich beter en ge
makkelijker dan voorheen kan
voortbewegen.
Bij het gemotoriseerde vervoer
middel treedt de bromfiets sterk op
de voorgrond. Ondanks de snel
heidsbeperking tot 40 km. per uur
blijven de fabrikanten bromfietsen
vervaardigen, die meer gelijkenis
vertonen met een echt motorrijwiel
dan met een fiets, dit ten gerieve
van hen, die de illusie willen heb
ben een „echte" motor te berijden.
VOETBAL K.N.V.B. Zierikzee
krijgt zondag in de 3e klas D be
zoek van Steenbergen. Ondanks het
feit dat de bezoekers tot de koplo
pers behoren geven wij de thuis
club toch wel een kansje er een
puntenverdeling uit te halen. VES
'35 zal het bezoekende Grenswach
ters wel geen kans geven terwijl
METO met goede vooruitzichten op
bezoek gaat bij RKFC. Zeelandia
kan het op een puntenverdeling
aansturen tegen Hontenisse. ODIO
kan zijn positie wat verbeteren
door thuis van Zeeland Sport te
winnen. Axel zal wel baas in eigen
huis blijven tegen RCS. In de 4e
klas G staat Kaaise Boys voor een
zware opgaaf bij Cluzona. Ook
Halsteren krijgt bij Noordhoek een
lastige klip te omzeilenYerseke
maakt op eigen bodem een uitste
kende kans op de volle winst tegen
De Schutters.
K.N.V.B. AFD. ZEELAND. In de
le klas B zal de wedstrijd voor
kampioen Burgh bij SVOWK wel
niet veel moeilijkheden opleveren.
Brouwershaven maakt bij het be
zoek aan de reserves van Renesse
de beste kansen. In de 2e klas C
zal Brouwershaven II zich wel de
sterkste tonen in de ontmoeting te
gen SVOWK II.
ZATERDAGMIDDAGCOMPETI
TIE. In de 2e klas B heeft MEVO
de beste kansen bij het bezoek aan
Driewegen. Wolfaartsdijk zal zich
Licht motorrijwiel
Voor hen is er ook een nieuwe
verschijning, het ultra lichte mo
torrijwiel met een cylinderinhoud
van 50 tot 60 cc, dat in prijsklasse
maar weinig boven de duurste
bromfietsen uitkomt. Het voordeel
van deze motorfietsjes is, dat zij
niet gebonden zijn aan de beper
kende bepalingen voor de brom
fiets. Daartegenover staat, dat men
voor het berijden hiervan nog altijd
een rijbewijs nodig heeft.
Naast de tientallen merken rij
wielen, bromfietsen, motoren en
scooters vindt men in de R.A.I. een
uitgebreide expositie van kampeer-
benodigdheden, het „R.A.I.-puzzle-
bos", waarin men zijn verkeers-
theoretische kennis aan de praktijk
kan toetsen, stands met onderdelen
voor alle geëxposeerde vervoer
middelen en tal van inzendingen
van organisaties op verkeers-, ver-
zekerings- en onderzoekingsgebied.
door Zaamslag wel niet laten ver
rassen, terwijl Kloetinge de handen
vol krijgt aan het bezoekende SVD.
's-H.H.-kinderen maakt een kleine
kans op een puntenverdeling tegen
Goes V terwijl Kats weinig moeite
zal hebben met Wissenkerke. In de
2e klas C geven wij Burgh III de
beste kansen in het treffen tegen
Duiveland. SINOTO, dat lelijk is
afgezakt, zal Bruse Boys deze maal
wel met de winst zien vertrekken.
MEVO II is favoriet in de wed
strijd tegen Brouwershaven III. In
de 3e klas C is de wedstrijd tussen
Duiveland II en Zeemeeuwen van
groot belang voor de bezetting van
de bovenste plaats. Ver van een
gelijk spel zal de uitslag wel niet
liggen. WIK heeft thuis de beste
papieren tegen Burgh IV terwijl
Bruse Boys II weinig tegenstand
zal ondervinden van SINOTO II.
JUNIORENCOMPETITIE. - In
groep B VIII is Zierikzee B I vrij
wel zeker van de winst tegen SI
NOTO B I. Burgh B I kan een klei
ne zege behalen op Duiveland B I,
terwijl Dreischor in staat moet we
zen om Brouwershaven B I met
lege handen naar huis te sturen.
In groep B IX slaan wij de papie
ren van MEVO B I tegen SVOWK
B I iets hoger aan. Zierikzee B I
kon mogelijk wel eens een puntje
in de wacht slepen tegen Renesse
B I, terwijl WIK B I en Bruse Boys
B I elkaar niet veel zullen ontlopen.
ten einde
BERGEN, 26-2. Op een achttal
mijnen in de Borinage na, is het
werk in de Belgische mijnen don
derdag overal hervat.
Op de weg Bergen-Framèries is
donderdagochtend vroeg door vier
honderd mijnwerkers weer een ver
sperring opgeworpen. Om acht uur
had de rijkswacht de weg vrij.
In de metaalindustrie en bij de
spoorwegen werkt iedereen weer.
Twee fikse inbraken
op Goeree-Overflakkee
MIDDELHARNIS, 26-2. Gister-
avond hebben voor de tweede maal
in veertien dagen inbrekers op Goe
ree-Overflakkee zich meester ge
maakt van een brandkast. De in-
klimmers verschaften zich in Nieu
we Tonge door een achterraam toe
gang tot de brandkast van de land
bouwer J. Tijl, toen deze met zijn
echtgenote ergens in het dorp op
visite was. Waarschijnlijk hebben
de dieven hun buit, waarvan nog
niet bekend is gemaakt hoe groot
zij was, per auto vervoerd.
De pojitie van Oude Tonge is da
delijk tezamen met die van Nieu
we Tonge een opsporing met speur
honden begonnen, tot dusver echter
zonder resultaat. Twee weken ge
leden hebben dieven in de polder
eveneens de afwezigheid van een
boerenechtpaar benut om zich van
een brandkast meester te maken.
Dank zij de dichte mist in de
avonduren, konden zij ongemerkt
de geldkast wegdragen. Ook deze
daders zijn nog niet bekend.
DE ZEEKONINGIN
WASHINGTON, 25-2. President
Eisenhower heeft woensdag op zijn
wekelijkse persconferentie in Was
hington verklaard dat Chroesjtsjef
een duidelijk onverzoenlijke hou
ding aanneemt inzake de kwestie-
Berlijn en die van de Duitse her
eniging.
Nu premier MacMillan van
Groot-Brittannië in Moskou is om
te trachten een gunstige sfeer te
scheppen voor onderhandelingen,
kan men de houding die uit de
jongste verklaring van Chroesjt
sjef spreekt, niet erg hoopvol noe
men, aldus Eisenhower.
Hij zei met nadruk dat de V.S.
geen duimbreed zullen wijken bij
de handhaving van hun rechten en
verantwoordelijkheden in Berlijn.
Hierover zijn geen onderhandelin
gen mogelijk, aldus Eisenhower. De
Amerikaanse president voegde hier
echter aan toe dat de V.S. altijd be
reid zullen blijven tot onderhande
lingen als de tegenpartij maar een
terrein, hoe klein ook, openlaat
waarover onderhandeld kan wor
den.
Eisenhower zei dat de verwer
ping van de westelijke voorstellen
naar de mening van de V.S. zo on
logisch is, dat er maar weinig hoop
over blijft voor een rechtvaardige
vrede.
Vrouw aan 't hoofd
NEW YORK, 26-2. De 58-
jarige weduwe van de in
1955 overleden voormalige
Amerikaanse ambassadeur in
Noorwegen, mevrouw Jose
phine Bay, die de vorige
maand hertrouwd is met de
heer Michael Paul, is be
noemd tot president-com
missaris van de American
Export Lines. Zij is de eer
ste vrouw, die aan het hoofd
staat van een grote Ameri
kaanse stoomvaartmaat
schappij en tevens de eerste
vrouw, met een hoge positie
bij een grote onderneming
in de Verenigde Staten.
Duivelandse man komt Boeren
leenbank binnen. Op nieuwe klom
pen. Op fraaie nieuwe klompen,
mag Eilandman wel zeggen, of als
U wilt zondagse klompen, met een
randje en een verfje. Na tien mi
nuten komt Duivelandse man uit
de Boerenleenbank, maar zijn
fraaie nieuwe klompen zijn ver
dwenen en er resten slechts twee
walgelijk uitgelopen, versleten
klompen, die hij in arren moede
maar heeft aangedaan. Wat is een
paar klompen, zal men vragen, in
een eeuw van (blanke) welvaart en
in een tijd dat sommigen tantièmes
krijgen van een ton. Niets zal men
zeggen. „Veel", zegt Eïlandman, die
de opzettelijk- nieuwe klompen-
aanschieten hier ook eens wil aan
schieten, met de doodgewone vraag:
„toe zet die klompen nou terug bij
de Boerenleenbank". Is er weer
een mannetje blij en dat is heel
wat, een blij mannetje.
Oncontroleerbaar verhaal van
Maar het westen mag geen gele
genheid tot onderhandelen voorbij
laten gaan, als er tenminste een
werkelijke kans op succes bestaat,
aldus Eisenhower.
Ingezonden mededeling
'n Bloedzuiverende knor
met Kruschen Salts
drijft de oorzaak van die ondragelijke
Rheamaüsche Pfjnes eruit
Onzuiver bloed is inderdaad veelal
de oorzaak van veler lijden aan
Rheumatische pijnen. Kruschen's
zes minerale zouten voeren de
bloedzuiverende organen nieuwe
krachten toe, maken ze weer jeug
dig. En zo - naarmate het bloed
weer krachtiger gaat stromen -
verdwijnen de pijnverwekkende
onreinheden langs natuurlijke weg.
Vraag Kruschen bij uw apotheker
of drogist.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Toegelaten tot de Evangeliebedie
ning: H. C. Adema, Groningen; D.
R. Jonker, Apeldoorn; G. Lijzenga,
Dronrijp; H. J. de Vos, Groningen
en J. Visser, Klazienaveen.
Beroepbaar: C. H. Cassuto, Sche-
veningen en G. Lijzenga, Dronrijp.
Beroepen te Aalten (vac. D. Groe-
nebeer): M. van der Heiden, Kla
zienaveen.
Ger. Kerken
Beroepbaar verklaard: kand. M.
J. van Reenen, Woubrugge.
Beroepen te Nordhorn: A. J.
Dondorp, Domburg.
Aangenomen naar Balk, H. Gil
huis, kand. te Amsterdam, die be
dankte voor Sybrandaburen c.a.
Chr. Ger. Kerk
Bedankt voor Driebergen: J.
Brons, Mijdrecht.
Ger. Gemeenten
Tweetal te Tholen: M. Heerschap,
Borssele en Chr. van Dam, Rotter
dam-zuid.
Schouws mannetje in oogsttijd, die
aan de schoven zat te manipuleren.
Die schoven stonden uiteraard op
rijen dwars over het land. Op een
goede middag was de man echter
bezig de schoven in het vierkant
van „den blok" te zetten. Landbou-
loers die voorbij kwamen, vroegen,
„w& doe je toch?" ,,'k Zd 't zaage",
zei het mannetje: „kê vanmiddag
nae de radio eluusterd, in zu ebbe
regen vö 't midden van 't land af-
gegeve". Eilandman heeft dit ver
haal al een poosje in reserve, om
dat hij het maar niet geloven kon.
Deze week sprak hij iemand, die
hem bezwoer dat het waar was.
Maar 't zal wel een poosje terug
zijn. Vooruit dus maarschoven
weghalen in 't midden van het land.
't Verhaal brengt Eilandman ove
rigens op een ander mannetje, die
hij in de dertiger jaren gekend
heeft. Dat mannetje sprak graag
over het weer en ze vroegen hem
er ook altijd naar. Tijdens een
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
's-GRAVENHAGE. De Stichting
Oorlogsmonument 1940-1945 heeft
een klokkengieterij in Aarle-Rixtel
opdracht gegeven voor het gieten
van een monumentale luidklok. De
ze klok zal geplaatst worden op de
Waalsdorpervlakte, in de nabijheid
van de bestaande gedenksteen.
's-GRAVENHAGE. Uit een brief
van de directeur-generaal van de
Voedselvoorziening aan het bestuur
van het Produktschap voor Zuivel
blijkt, dat in de regelingen en ga
ranties op het gebied van voeder-
granen voor dit oogstjaar geen ver
anderingen zullen worden gebracht
Dit, aldus de brief, zou niet oppor
tuun zijn nu onderhandelingen in
E.E.G.-verband in het verschiet
liggen.
HENGELO. Op de Deldenerstraat
in Hengelo is de 70-jarige wielrij
der W. Heukers tijdens het over
steken naar het bejaardenhuis
„Avondust" door een hem achter
opkomende vrachtwagen uit Wij-
chen, bestuurd door de 24-jarige
F. A. L., aangereden. H. is in de
loop van de middag in het Konin
gin Juliana-ziekenhuis te Hengelo
overleden.
GOUDA, Het 7-jarig zoontje van
de familie Streng te Nieuwerkerk
aan de IJssel is bij het naar school
gaan op de snelverkeersweg door
een auto gegrepen en op slag ge
dood. De heer Streng had zijn
zoontje juist met een bootje over
de ringvaart gebracht, die dorp en
weg van elkaar scheiden. De man
stond zelf nog in het bootje toen
de knaap de weg opliep met het
fatale gevolg.
's-GRAVENHAGE. Op het par
keerterrein van het Bouwcentrum
te Rotterdam stond een vrachtauto
geparkeerd, die beladen is met drie
ton ijs. Dit ijsblok is zondag in
noord-Noorwegen uit een gletscher
gehakt en op de vrachtauto gela
den. Het is namelijk bestemd voor
prof. dr. A. Schweitzer in Lam-
barene, Afrika.
N.V. Bank voor Ned. Gemeenten
's-GRAVENHAGE, 26-2. De N.V.
Bank voor Nederlandsche Gemeen
ten deelt mede, dat zij, gebruik
makend van de bevoegdheid, voor
behouden in het prospectus van 18
februari jl., het bedrag van de bij
dat prospectus door haar uitgege
ven 4Vz procent 30-jarige obligatie
lening 1959, heeft vastgesteld op
driehonderd miljoen gulden.
In Rome, Napels, Bolzano en
Milaan hebben studenten en scho
lieren vandaag anti-Oostenrijkse
betogingen gehouden naar aanlei
ding van de wrijving over zuid-
Tirool. Vooral in Rome had de po
litie de handen vol om de duizen
den jongelui in toom te houden. Er
zijn twintig aanhoudingen verricht.
zachte winter zei hij eens: „les, ies,
dat komt tur nie mi, de vliegtuugen
stoke eêl de lucht waarm". Of „in
wd dienk je van de smisse, oal die
waarme lucht, ies komt ter nie mi",
't Leuke was dat het mannetje het
meende en dat stempelt hem lang
na zijn dood, tot kampioen der sim
pele zielen, grandioze drager der
eenvoud.
Zij zullen de wereld niet vooruit
brengen, die mannetjes, maar wat
is vooruit, gelet op verkeersonge
vallenstatistieken en bommen op
open steden, al weet EiXandman wel
dat hij de zaak wat scheef trekt.
Hoe het zij, hij houdt van zulke
mannetjes en vergeet ook niet de
verbijsterende uitroep van één
hunner, toen hij voor het eerst een
reklamevlieger aan het werk zag:
„baal, baal, noe gae ze dun emel
nog as plakkebord gebruuke". Zelfs
onze experimentele prozaïsten ko
men niet op zo'n zin. Standbeelden
vrienden, voor zulke mannetjes!
42. Juist als de piratenhoofdttian weer een fanatieke uitval ge
daan heeft, die door Aram vakkundig wordt gepareerd, ziet de
jonge ridder een wel heel vreemde kans om het gevecht te be
ëindigen. Zijn zwaard flitst omhoog en met een brede boog snijdt
het staal dwars door de koorden van een zware lamp. Kapitein
Eén-oog, die er juist onder staat, krijgt het gevaarte met een ge
weldige klap op het hoofd. Verdoofd zakt de piraat door de knieën,
zijn zwaard klettert tegen de plavuizen.
En op datzelfde moment wordt Aram door sterke handen beet
gegrepen. Twee soldaten wringen hem het zwaard uit de hand,
anderen grijpen de nog versufte kaper in de kraag.
Dan treedt een officier naar voren. „In naam der Senaat van
Ithaca arresteer ik u wegens het verstoren der openbare orde",
zegt hij luid. „Soldaten, voer die twee kemphanen weg, de waard
gaat ook mee, als getuige!"
^X~X"X"XK"X"XKK"X"X~X~X~X"X,X~X"X**X"X**X"X~X"X~X~X":«
i Schouwen-Duivelandse SDortspiegel
t
Spanning bij ontmoetingen Zierikzee I-Steenbergen I. Goede
X overwinningskansen voor Burgh I en Brouwershaven I. In
X uitwedstrijd tegen Driewegen I is MEVO I niet kansloos.
X Winstkansen voor Burgh III, Bruse Boys^ en MEVO II. Aar-
dige wedstrijden in de juniorencompetitie
Ingezonden mededeling
Rivella ook suikervrij!
De ideale drank voor diabetici en
voor hen die slank willen blijven.
slechts 14 kcal. per Hesje van 240 cc.
goedgekeurd door de N.V.S.
tjdndeU dun andeU
EEN FRIESCHE VLAG -DOMO PRODUCT
Klompen I - Klompen II - Vraag - Regen
Schoven - „les" - Plakkebord en Standbeelden
