Stadspoorten werden 's avonds gesloten en de
sleutels gingen naar de burgemeester
,The b use rises of sex1
Gebr. Thien
Ons boek
Brandweermannen
op avontuur
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE vrijdag 20 februari 1959 no. issis
OVER TWEE JAAR HEEFT NEDERLAND
MEER DAN EEN MILJOEN BEJAARDEN
Huidige beddencapaciteifc onvoldoende
'S-GEAVENHAGE, 18-2. Het col-
lege van advies van de Anti-Revo
lutionaire partij heeft een rapport
gepubliceerd over de huisvesting
van bejaarden, met name in ver-
zorgings- en verpleeghuizen. Hier
in wordt geconstateerd de de thans
beschikbare capaciteit van 70.000
bedden onvoldoende is.
Daarbij komt nog, dat niet alle
tehuizen aan de noodzakelijke eisen
voldoen. De toeneming van het aan
tal tehuizen heeft bovendien geen
gelijke tred gehouden met de toe
neming van het aantal bejaarden.
Uit het rapport, waarin gegevens
van het C B.S. verwerkt zijn, blijkt
dat Nederland over twee jaar meer
dan een miljoen bejaarden zal tel
len. In 1980 zal dit aantal gegroeid
zijn tot ruim anderhalf miljoen,
hetgeen betekent, dat een bouw
programma voor huisvesting van
bejaarden moet worden verwezen
lijkt, met een capaciteit van 105.000
bedden.
's-GRAVENHAGE. De K.NA.C.
vraagt meer witte geleidestrepen op
de buitenwegen - middenstrepen
zowel als kantstrepen. Bij de zwa
re mist van de afgelopen weken is
opnieuw gebleken, hoe bijzonder
belangrijk deze strepen zijn, aldus
de K.N.A.C. in brieven aan de di
recteur-generaal van Rijkswater
staat en de colleges van Gedepu
teerde Staten van alle provincies.
Het ongeluk met het
R.A.F.-vliegtuig
's-GRAVENHAGE, 19-2. Bij het
ongeluk van gisteren met een toe
stel van de R.A.F., boven noord
west Brabant, blijkt te zijn omge
komen de navigator luitenant vlie
ger A. Cooper, afkomstig uit Selby
in Yorkshire. Het slachtoffer was
gehuwd.
De geredde piloot is luitenant
vlieger R. A. G. Carey, ongehuwd.
Mist beschermde
Londense inbrekers
Diverse grote inbraken
LONDEN, 19-2. In het centrum
van Londen hebben inbrekers
woensdagnacht en donderdagoch
tend dankbaar gebruik gemaakt
van de zeer dichte mist, om drie
grote inbraken te plegen.
In een fabriek heeft een groepje
inbrekers met dynamiet een safe
opengebroken en enige tienduizen
den guldens aan ponden meege
nomen, waarmee donderdag de ar
beiders zouden worden betaald.
In Mayfair werd de etalageruit
van een bonthandel ingedrukt en
bont ter waarde van 30.000 gulden
gestolen
Elders laadden brutale inbrekers
een vrachtauto vol met ijskasten,
waarmee zij in de mist verdwenen.
De mist was in Londen en om
geving zwaarder dan ooit tevoren.
Het spoor- en wegverkeer werden
geheel ontwricht. De twee grote
vliegvelden van Londen moesten
gesloten worden.
Ook op het Westeuropese vaste
land blijft de hardnekkige mist het
verkeer belemmeren. Vele vlieg
velden, zoals Le Bourget en Orly
bij Parijs, konden niet worden ge
bruikt.
De Nationale
Reclasseringsdag
's-GRAVENHAGE, 19-2 De na-
tionale Reclasseringsdag, waaraan
verbonden de grote landelijke in
zameling ten behoeve van de re-
classeringsarbeid van alle gezind
ten, georganiseerd door het Natio
naai Bureau voor Reclassering t'e
's-Gravenhage, zal dit jaar worden
gehouden op of omstreeks zaterdag
26 september, aldus een mededeling
van het Nationaal Bureau voor Re
classering.
Ingezonden mededeling
beddenreparatie
telefoon 2604, Zierikzee
Nieuwe massa-moordmethoden,
Oorlogsdreiging, ruw geweld,
Vrees, vervlakking en verwording,
Onrecht, wreedheid, jacht
naar geld,
Machtswellust en goddeloosheid,
Alle mens'lijkheid schijnt zoek,
Hoogmoedswaanzin - en dan,
éénsklaps,
Ligt daar dat ontroerend boek.
Zo eenvoudig en bescheiden,
Huiselijk en intéressant,
Zo vol moed en Godsvertrouwen,
Zo écht in Oranje-trant.
Voor de jongeren: een leiddraad;
't Léérzaamst leerboek, dat
bestaat
Hoe een mens, dat Méns wil wezen,
Als mens door dit leven gaat.
Voor de ouderen: een troostwoord,
Souvenir aan grootse tijd;
Wie het met zijn hart leest,
leest het
Met oprechte dankbaarheid.
Goed gekozen is de titel,
Béter is er zeker géén:
Éénzaam maar haar dankbaar
Volk laat
Wilhelmina nóóit alléén.
CLINGE DOORENBOS.
's-GRAVENHAGE. De Liberiaan
se tanker „Spyros Niarchos", 30.000
ton metende, is op de Nieuwe Wa
terweg in aanvaring gekomen met
het ruim 7100 ton metende Italiaan
se vrachtschip „Punta Alice". De
aanvaring gebeurde tussen Poor
tershaven en Maassluis. De tanker
seinde, dat het zicht oer plaatse
slechts 100 meter was.
AMSTERDAM. Een 38-jarige
vrouw schrok zie een aap toen zij
tijdens haar wandeling over de
Prinsengracht in Amsterdam on
verwachts een aap op zich zag af
komen en meteen daarop zijn
scherpe tanden in haar been voelde.
Het dier was het café van zijn baas
aan de Prinsengracht ontvlucht. De
eigenaar slaagde er snel in zijn
aap te vangen. Hij vergoedde ter
stond de vernielde kous en betaalde
evenzo de doktersrekening voor
het hechten van de beenwond.
Call-girls vertelden van hun beroep
(Van een correspondente).
NEW YORK (P. P.). Dezer da-
gen vond er een uitzending plaats
die zelfs de meest hartstochtelijke
televisie-enthousiasten plotseling
naar de radio deed grijpen. Het be-
trbf een programma dat de veel
zeggende naam droeg van „The
business of sex" en zoals bij alle
dergelijke programma's, die het
publieke welzijn op het oog hebben,
werd het verhaal verteld door de
zeer bekende en geliefde radio
commentator Edward Murrow. Na
het programma stond de telefoon
bij het radiostation niet stil en de
volgende ochtend konden de men
sen, die het programma tot hun
spijt gemist hadden, haarfijn alles
nalezen.
Het programma gaf een idee van
het gebruik van jongedames in het
zakenleven, speciaal bij het plaat
sen van zeer grote en belangrijke
opdrachten. Op het programma ga
ven allerlei anonieme mensen hun
meningen te kennen. Er waren en
kele zg call-girls, die uitlegden
wat hun „werk" inhield. Ze ver
klaarden uitgenodigd te worden
voor een avondje uit met de hoog
ste directeuren en presidenten van
banken en andere grote instellin
gen en maatschappijen. Het was
hun taak deze heren, die een op
dracht zouden moeten geven, zoda
nig te amuseren, dat zij zonder
meer hun naam onder het contract
zouden zetten.
Het salaris voor zulk werk wordt
geschat op f 50.000 per uur, waar
van natuurlijk de „madam" (de
tussenpersoon) een grote hap krijgt.
Desondanks verdienen deze meis
jes soms 15.000 dollar per jaar zon
der daar belasting over te betalen,
terwijl de maatschappijen deze
kosten bv. als reis- of publiciteits-
kosten afschrijven. Sommige instel
lingen hebben enkele van deze
meisjes als vast personeel op de
loonlijst staan
Uit de school geklapt
Er sprak ook een man op het
programma, iemand die het naar
zijn zeggen kon weten. Hij ver
klaarde, dat er in New York bv.
een zeer bekende vooraanstaande
dame woont, die als tussenpersoon
voor deze - meisjes fungeert. Zij
heeft er een ware onderneming van
gemaakt. Ze heeft een boek met
foto's van haar „protégées" met na
dere bijzonderheden, zoals kleur
van haar, ogen, gróótte, intelligen
tie, talenkennis enz. Wil bv. een
bankdirecteur nu een grote partij
geven waarbij het er op aankomt
een goede indruk te maken op de
genodigden, dan vraagt hij het boek
op van de „madam", kiest de meis
jes uit die hem geschikt lijken voor
zijn gezelschap en betaalt de ma
dam soms een som van 1000 dollar
of meer per avond.
De spreker gaf toe, dat het mis
schien wat van afpersing weg had,
maar aangezien het algemeen ge
bruik is in de zakenwereld van New
York, Chicago en Philadelphia, zag
hij niet in waarom hij achter zou
blijven en zich de opdrachten zou
laten wegsnoepen door een minder
consciëntieus zakenman Het afper
singsidee zit vooral in het feit, dat
de man in kwestie op wie het meis
je wordt „losgelaten" meestal ge
trouwd is en later in angst en beven
leeft, dat zijn vrouw ter ore zal ko
men wat er heeft plaats gevonden
tijdens zijn laatste zakenbezoek aan
N'ew York.
De meisjes, die op het program
ma naar voren kwamen, beschouw
den hun baan als hard werk, dat
natuurlijk vaak tot de vroege mor
genuren duurde, terwijl bij som
mige gelegenheden geëist werd, dat
zij verschillende klanten tegelijker
tijd aan het lijntje moesten houden.
Mislukt onderzoek
Toen dit programma van de lucht
was kon men als het ware overal
hooggeplaatste personen aan hun
echtgenoten horen verzekeren, dat
het allemaal nonsens was en uit de
lucht gegrepen.
Ook de politie liet zich niet on
betuigd en verscheen direct de vol
gende dag bij het radiostation om
een band, die was opgenomen, nog
eens te laten afdraaien. Zij probeer
de ook de namen uit te vinden van
de personen, die waren opgetreden,
maar vanzelfsprekend werden de
ze door de produktieleider gewei
gerd, aangezien hij deze deelnemers
had moeten beloven, dat zij ano
niem zouden blijven. Edward Mur
row had niets met de organisatie
van het programma te maken en
was alleen geëngageerd om het
verhaal te lezen.
De politie publiceerde een privé-
telefoonnummer waar men zou
kunnen opbellen om nadere inlich
tingen te geven, maar dit bleek een
teleurstelling aangezien zij alleen
verzoeken kregen óf van mannen
die wilden weten waar ze zulke
meisjes konden vinden óf van meis
jes die zulk goedbetaald werk zoch
ten. De politie verzekerde iedereen,
dat deze praktijken misschien ge
volgd werden in Chicago en Phi
ladelphia, maar zeker niet in New
York, althans niet op de schaal die
de radio had voorgesteld. De be
lastingdienst maakte bekend dat
het ongeoorloofd was dergelijke
uitgaven als onkosten af te schrij
ven.
Geen fotomodellen
Iedere New Yorker weet echter,
dat er van overdrijving geen spra
ke is en dat de jonge meisjes, die
mens 's avonds in dure gelegenhe
den met mannen ziet dansen, die
hun vaders of grootvaders zouden
kunnen zijn, dit heus niet om der
wille van de liefde doen.
Er zijn teveel jonge meisjes in
New York, uit alle delen van de V.
S., die luxueus leven, nertsmantels
bezitten en overdag niets schijnen
te doen en het betreft hier heus
geen fotomodellen, want die ziet
men wel overdag werken en nooit
's avonds op straat omdat zij zich
geen slapeloze nachten kunnen
veroorloven, die zich direct op hun
gelaat zou doen gelden.
De zaak zal wel met een sisser
aflopen, alhoewel van tijd tot tijd
de politie inderdaad ergens een in
val doet en de meisjes voor de
rechtbank doet verschijnen (de he
ren komen er gewoonlijk met een
berisping en naam in de krant af),
maar iedereen weet hoe hardnekkig
het oudste beroep van de wereld
blijft bestaan en, zoals een Japa-
nees zakenman tot een Amerikaan
zei toen hij het verhaal las in de
krant, „Waar maken de mensen
zich druk om, in het Japanse zaken
leven wordt altijd gebruik gemaakt
van dergelijke meisjes en niemand
heeft er ooit aanstoot aan geno
men".
Mr. E. THEA VERBOOM.
ALKMAAR, 19-2. De befaamde
brandweerstaf van Oterleek, waar
om brandweerkorpsen in Noord- en
Zuid-Holland sinds jaren een ver
woede strijd leveren, en die sinds
juni 1958 in het bezit was van de
brandweer te Amstelveen, is in de
nacht van maandag op dinsdag jl.
door de Alkmaarse vrijwillige
brandweer heroverd. De fameuze
staf werd gisteravond tijdens de
79-ste jaarvergadering van de Alk
maarse vrijwillige brandweer als
symbolisch geschenk aangeboden
aan een vijftal jubilarissen. Vier
man van het korps „Kracht en
Vlugheid" waren met brandmeester
Nico Zomerdijk naar Amstelveen
getrokken. Zij wisten de Achterdeur
van de achter het stadhuis gelegen
kazerne uit de scharnieren te lich
ten. Na een uur zoeken werden de
Alkmaarders gestoord door een ge
waarschuwde politieagent. Zij wis
ten zich echter verborgen te hou
den doch een uur later verschenen
verschillende leden van de Amstel-
veense brandweer die gealarmeerd
waren. De laatsten gaven de Alk
maarders echter een uur de gele
genheid rond ie snuffelen om de
staf op te sporen, in de overtuiging
dat hen dit toch niet zou lukken.
De Amstelveners wisten de inbraak
te waarderen. De brandweer van
Ouderkerk bv. had reeds meer dan
zestien maal een vergeefse poging
ondernomen terwijl ook andere
korpsen al teleurgesteld naar huis
hadden moeten terugkeren. Binnen
het uur wisten de mannen van
„Kracht en Vlugheid" de staf ech
ter op te sporen. Hij bleek rechtop
staand in een gat onder de vloer
verborgen. Het gat was opgevuld
met zaagsel en olie. Om half vier in
de nacht keerden de Alkmaarders
met de staf terug De „diefstal"
werd echter angstvallig tot gister
avond laat geheim gehouden.
STAD EN PROVINCIE
haamstede/burgh
Vergadering afd. N.C.V.B.
In de zaal van het Ger. jeugdge-
bouw vergaderde de afdeling Burgh
-Haamstede van de N.C.V.B o.Lv.
mevr. de Haas-Verton De presiden
te gaf een meditatie naar aanlei
ding van een gelezen Schriftgedeel
te en sprak een welkomstwoord.
Een spreekbeurt zou worden ver
vuld door mevr. Veltman-Key, die
wegens ziekte was verhinderd. Het
bestuur was er echter in geslaagd
op korte termijn in programma
vulling te voorzien. Medegedeeld
werd dat op 17 maart a.s. de heer
K. Postma te Zierikzee zal spreken.
kerkwerve
Jaarfeest N.C.V.B.-afdeling
Onder leiding van de presidente
mevr. Franclce-van Nes hield de
afdeling van de N.C.V B. het jaar
feest. Na opening der bijeenkomst
op de gebruikelijke wijze, lazen se
cretaresse en penninmeesteresse de
jaarverslagen. Als nieuw bestuurs
lid werd gekozen mevr. bij de
Vaate-v. d. Wekken. De avond
werd verder gevuld met deklamatie
zang en muziek. Het hoofd der chr.
school te Zonnemaire, de heer W.
Everse speelde op de „zingende
zaag", aan het orgel begeleid door
Hans Kort. Leden van de Chr. Plat-
telandsmeisjesbond voerden een ta
bleau op, dat goed was verzorgd.
Drie nieuwe leden gaven zich op,
waardoor het totale aantal is ge
stegen tot 90. De volgende bijeen
komst hoopt men' te houden op 18
maart a s. Op deze vergadering zal
het woord gevoerd worden door de
heer T. J. Kolk, directeur van „Kin-
derzorg" te Middelburg.
haamstede jaarvergadering n.f.o.
Afdeling Schouwen protesteerde met klem
tegen inkrimping Voorlichtingsdienst
Zoals gemeld in het nummer van
donderdag, vond in hotel Bom te
Haamstede de jaarvergadering van
de afd. Schouwen van de Ned.
Fruittelers Organisatie plaats.
De voorziter deelde mede dat de
Vooiliohtingsdienst van rijkswege
wordt ingekrompen. De afdeling
Schouwen heeft een fel protest in
gediend tegen deze gang van zaken.
„Het heeft zeer weinig gescheeld of
wa waren onze rayonassistent, de
heer J. A. v. d. Weel kwijtgeraakt,
gelukkig is dit nog in den goede
kunnen keren", aldus de voorzitter.
Daar de heer v. d. Weel ook nog
Noord-Beveland bij zijn rayon heeft
gekregen, waardoor zijn werkzaam
heden op het eiland zeer verminde
ren, vraagt de heer J. C. de Feiter
of er via Kringverband niets aan te
doen is, deze beslissing te herzien.
Vooral de grote tijd die in de grote
reizen gaat zitten, zag de heer de
Feiter liefst een andere indeling
voor de heer v d. Weel. De reis
naar Noord-Beveland vraagt veel
te veel tijd. Dit eiland is van Zuid-
Beveland uit veel gemakkelijker te
bereiken. De heer de Feiter eist dat
dat alles wat mogelijk is gedaan
moet worden om geen verandering
in de oude toestand te brengen.
Volgens de heer W. Capelle is
deze inkrimping van de assistenten
een gevolg van de strijd tussen in
dustrie en ministerie van Land
bouw, met dit overduidelijk gevolg.
De „Zeeuwse fruitfilm 1958"
Na de pauze vertoonden de he
ren Zuidweg en v. d. Have hun zelf
opgenomen, uit delen bestaande
Zeeuwse fruitfilm '58, een film met
een keur van werktuigen, trekkers,
spuit- en nevelgereedschap. Het ge
heel doorspekt met talrijke evene
menten in Zeeland, zoals de visse
rijfeesten in Breskens en Vlissin-
gen, de glorieuze rentree van Kaat
Mossel, diverse werktuigenendagen
in Liempde ën Bunnik, het grote
fruitcorso in Goes en het grote
bloemencorso in Zundert. Een zeer
mooie instructieve film. Ondanks
het feit dat de film door amateurs
is opgenomen en er wel enige tech
nische tekortkomingen in zijn, is
het toch een mooi geheel.
De voorzitter dankte de aftre
dende penningmeester, de heer W.
Capelle voor al het goede, dat hij
in zijn 13-jarige bestuurs-loopbaan
voor de N F.O. heeft gedaan.
De heer W Capelle dankte het
bestuur en de reeds lang afgetreden
bestuursleden H. P. Verton en J. C.
de Feiter en hoopte verder op een
levendige vereniging in de toe
komst.
AMSTERDAM. Het 13-jarige
meisje H. Edenburg is op de Aster-
weg in Amsterdam-noord door een
auto aangereden en gedood. Zij was
met haar fiets van school op weg
naar huis. Een van de wielen raak
te tussen een over de weg lopende
spoorrails, waardoor zij ten val
kwam juist op het ogenblik dat uit
tegenovergestelde richting een
vrachtauto naderde. Het meisje
werd door da wagen gegrepen en
is ter plaatse overleden.
Ingezonden mededeling
nooit te jong en nooit te
Margriet" te houden!
Zierikzee, begin 19e eeuw
Alleen „bevoorrechten" mochten plantsoenen
betreden
Bij het terugzien in het verleden, kan by een mens het verlangen
ryzen om enkele dagen in die voorbije tijd te leven. Door eigen aan
schouwing zou dan meer waar te nemen zijn dan de breedvoerigste
beschrijving vermag te geven. Zo gaat het als men het voorkomen van
een stad uit vroeger dagen zich voor de geest wil roepen, met het leven
in huis, de bedrijvigheid op de straten, de scheepvaart in de havens,
kortom met het maatschappelijk leven onzer vaderen in al zijn kleurig
heid en scherpe omtrekken.
Het is immers zo, dat buiten
eigen aanschouwing niets gaat. De
menselijke leeftijd echter wordt
slechts bij tientallen jaren geteld
en niet bij eeuwen en zo moet men
zich wel tevreden stellen met wat
gedrukte en geschreven berichten
verhalen en met mondelinge mede
delingen. Feitelijk is honderd jaar
niet lang in het leven van een stad.
Vraagt men zich echter af hoe een
stad - in dit geval Zierikzee - er
in het begin van de negentiende
eeuw uitzag, dan stuit men toch op
vele moeilijkheden. Talrijke zoge
naamde kleinigheden, die samen
het gehele beeld uitmaken van een
stadsgezicht, zijn niet meer alle
bekend of samen te passen tot een
levend schilderij. Gelijktijdige af
beeldingen door teken-, druk- of
schilderkunst vervaardigd, helpen
echter een heel eind op weg. Maar
de ene plaats is op dit gebied veel
gelukkiger dan de andere. Van Zie
rikzee bestaat op dit gebied uit die
tijd vrijwel niets. Al te hoge eisen
mogen aan deze poging tot recon
structie dus ook weer niet worden
gesteld.
Het poortsluiten
Naderde men de stad van de
zijde van Duiveland, dan gaf een
houten brug toegang tot de Zuid
havenpoort. Eerst in 1839 werd
deze brug vervangen en in de der
tiger jaren van de twintigste eeuw
gebracht in de huidige hoedanig
heid. Toen was het o.a. voor de
spuiing van het Sas nog goed dat
er drie bogen waren.
De stadspoorten werden 's avonds
gesloten, waarvoor de in de nabij
heid wonende poortiers zorgden.
Tot 1814 werden de sleutels elke
avond bij de burgemeester, in de
Franse tijd bij de commandant ge
bracht. Het K.B. van 27 juli 1814
bepaalde echter, dat met ingang
van 1 september de sleutels in han
den der poortiers moesten blijven
en dat de reizigers en anderen op
alle uren, tegen betaling van poort
geld, moesten binnen- en doorge
laten worden, behoudens de nodige
uitzonderingen. Het sluiten der
poorten - een veelvuldig voorko
mende rubriek in oude stedelijke
jaarboekjes - wisselde af met het
jaargetijde, 's Zomers werden ze
's morgens om 3 uur al geopend en
's avonds om 9.30 uur gesloten,
's Winters waren die uren 4 uur
en 8 uur.
Wie voor de gesloten poortdeuren
kwam, trok aan een lange bengel,
die een bel in het slaapvertrek van
de poortier in beweging bracht.
Soms na lang wachten, ging voor
de late voetganger het klinket in
de grote deur open en betaalde
men een stuiver voor toegang.
Wandelde men 's zomers buiten,
dan diende men zich te haasten om
vóór poortsluiten binnen te zijn als
men het poortgeld er niet voor over
had. Met ingang van 1 mei 1866
zijn de poorten 's nachts voorgoed
open gebleven.
De stadswallen
De wallen rond de stad waren
gedeeltelijk nog van bekledings
muren en een enkele uitgebouwde
toren voorzien, die voor bergplaats
gebruikt of verhuurd werd. Waar
nu het (rechtgetrokken) Slingerbos
is, vond men nog een paar wal-
torens. Eén ervan stond bij de
jeugd bekend als bewoond door
kaboutermannetjes. De tweede,
meer naar de kant van het Vrije,
heette de Beulstoren, in de volks
mond ook bekend als het „sop-
huis", omdat er vroeger landlopers
op water en brood in werden op
gesloten. Hiervoor werden ook wel
de onderruimten van de torens der
Nobelpoort gebruikt. Eerst in 1829
en volgende jaren is een begin ge
maakt met de reeds in de acht
tiende eeuw hier en daar inge
storte en met aarde overdekte wal-
muren te slopen en de wandelingen
rond de stad aan te leggen, die wij
nu - zij het in sterk gewijzigde
vorm - nog kennen.
Voor de aanleg van het Slinger
bosch werden destijds door jkvr.
Henriëtte van Breugel, echtgenote
van wethouder jhr. Karei Willem
de Jonge, de nodige aanwijzingen
verstrekt. Toen in de eerste tijden
die plantsoenen met hekken afge
sloten werden (aan het Slingerbos
is dit nog te zien), hadden slechts
enkele bevoorrechten uit de hoog
ste standen daarvan een sleutel.
