Amerikaanse Atlas-raket in baan
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
rond de aarde
Ringdijk om de bouwput voor de te maken
schutsluis werd gesloten
VRIJDAG 19 DECEMBER 1958
No. 18484 115e jaargang
ZIERIKZEE S(M®NIEUWS BODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 ct. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus nr. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij vjh. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Stap voorwaarts in ruimte-operaties
WASHINGTON, 18-12. Een In
tercontinentale raket van het type
Atlas, die donderdagavond op de
basis Cape Canaveral in Florida
werd gelanceerd, Is, volgens een
mededeling van het Witte Huis, in
een baan rond de aarde gekomen.
De ongeveer 3.960 kg wegende ra
ket kwam na ongeveer twee uur
in de baan.
In een verklaring van president
Eisenhower wordt gezegd, dat dit
een „duidelijke stap voorwaarts in
ruimte-operaties" is. De president
verklaarde voorts, dat het succes
„nieuwe mogelijkheden voor de V.S.
en de gehele mensheid opent".
De raket draait in haar geheel
rond de aarde tussen een hoogte
van 184 en 1472 km en maakt een
volledige omwenteling in ongeveer
honderd minuten.
In een verklaring van het mini
sterie van Defensie werd gezegd,
dat dit de grootste satelliet is die
de V.S. in een baan ronde de aarde
hebben gebracht. (Het gewicht van
de derde Russische Spoetnik, die
op 15 mei 1958 werd afgeschoten
en nog steeds in de lucht is, be
draagt ongeveer 1.000 kg). De raket
behaalde een snelheid van meer
dan 27.200 km per uur. Men ver
wacht dat zij ongeveer twintig da
gen in de lucht zal blijven.
Het is de eerste maal, dat een be
sturingsstelsel met grote nauwkeu
righeid is gebruikt. Het doel van
de proef was de lanceringsmoge
lijkheden en -techniek van de At
las te beproeven.
De lancering was onder meer dan
normale geheimhouding geschied.
De luchtmacht had tevoren mee
gedeeld, dat dit de jongste van een
serie proeven in een vergevorderd
stadium van onderzoek en ontwik
keling der Atlas-wapens was.
Op het ogenblik van het afschie
ten was onofficieel aangenomen,
dat het de bedoeling was de raket,
die een neuskegel met een zilveren
punt heeft, een afstand van 8.000
km over de Atlantische Oceaan te
laten afleggen.
De NAVO en Indonesië
PARIJS, 18-12. „Ook de Ameri
kaanse delegatie heeft Amerikaanse
persberichten laten tegenspreken,
als zou minister Dulles gisteren een
felle aanval hebben gedaan op het
Nederlandse standpunt jegens de
situatie in Indonesië in het alge
meen en de wapenleveranties aan
dat land in het bijzonder". Dit zei-
de minister Luns vanmiddag kort
voor het einde van de conferentie
van de vijftien Navo-landen in Pa-'
rijs. Mr. Luns heeft vanochtend
nog een onderhoud gehad met mi
nister Dulles op de Amerikaanse
ambassade in Parijs, dat „zeer nut
tig was en in een uitstekende sfeer
werd gevoerd".
De gebruikte Atlas is in hoofd
zaak van het type dat in de afge
lopen maanden met succes is be
proefd voor operationele doelen en
dat een afstand van meer dan 9.600
km aflegde.
De nieuwe satelliet zal signalen
op 107,97 en 107,94 megacycles uit
zenden.
Het zal ook mogelijk zijn de sa
telliet te „ondervragen", nadat hij
ongeveer twintig uur in de lucht
is geweest. Hierbij wordt gebruik
gemaakt van een speciaal commu
nicatiestelsel, dat een bandopnemer
omvat, welke zowel radiosignalen
als gesproken woorden kan ont
vangen en naar de aarde terugzen
den wanneer van de grond af een
signaal wordt gegeven. Het hoofd
doel van het experiment, zo zeiden
functionnarissen van het ministe
rie van Defensie, is de satelliet een
heruitzendingsstation voor radio
signalen te maken. Men wilde niet
de frequenties waarop dit stelsel
uitzendt, bekend maken.
Een zegsman verklaarde, dat de
satelliet naar verwachting 's nachts
„als een ster" zichtbaar zal zijn
boven het zuidelijke deel van de
Verenigde Staten.
Intussen heeft de derde Sow jet-
Spoetnik donderdagavond, volgens
een mededeling van radio-Moskou,
zijn drieduizendste omwenteling
rond de aarde gemaakt.
Verklaring van minister Luns
NAVO-schild
mag
niet worden verzwakt
PARIJS, 18-12. „De uitzenzettin-
gen van de NAVA-opperbevelheb-
bers met concrete mededelingen
over de sterkte der Sow jet-strijd
krachten, hebben nog eens duide
lijk onderstreept, dat niet aan een
verzwakking van het NAVO-schild
mag worden gedacht".
Dit heeft de minister van Buiten
landse Zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, vanmiddag na de NAVO-
conferentie in Parijs verklaard.
Mr. Luns zei, dat de kwestie-
Berlijn het hoogtepunt van de be
sprekingen heeft gevormd, doch
dat daarnaast ook militair-techni
sche kwesties grote aandacht heb
ben gekregen.
Gebleken is, dat de NAVO-part-
ners van de noodzaak om de in
spanningen niet te verzwakken,
zijn doordrongen.
Over het Benelux-voorstel, dat
woensdag door minister Staf naar
voren is gebracht en dat tot doel
heeft de coördinatie en integratie
van de NAVO-strijdkrachten te be
vorderen, zei minister Luns, dat
dit vooral door de kleine landen
van de NAVO goed is ontvangen.
Er zijn op grond van dit voorstel
concrete resultaten bereikt, waar
bij de militaire bevelhebbers van
de NAVO zich over de formulering
tevreden hebben getoond.
Ook zijn kwesties ter sprake ge
komen, .die spanningen inhouden,
maar waarover de discussie ver
helderend heeft gewerkt, aldus mi
nister Luns. Hij noemde hierbij de
Mikojan in januari
naar de Ver. Staten
WASHINGTON, 18-12. De V S.
hebben een Sowjet-verzoek om aan
de eerste vice-premier Anastas
Mikojan een visum te verstrekken
voor een bezoek aan de V.S. inge
willigd. Volgens de aanvrage van
de Sowjet-regering wil Mikojan
begin januari voor twee weken
naar de V.S. komen, als gast van
ambassadeur Mensjikof.
IN CENTRALE PARTIJ-CONGRES
Oud-premier Boelganin betuigt spijt
„fouten"
over
MOSKOÜ, 18-12. - Blijkens een
bericht van het Sowjet-persbureau
„Tass" heeft maarschalk Nikolai
Boelganin, de voormalige Sowjet-
premier, donderdag op de plenaire
vergadering van het centrale par-
tjjcomlté het woord gevoerd in het
debat over de economische voor
stellen van zijn opvolger Chroesj-
tsjef.
Twee dagen geleden nog had
Chroesjtsjef bij de opening van het
congres felle kritiek geleverd op
Boelganin en de andere leden van
de „anti-partij groep", nl. Malen
kof, Molotof, Sjepilof en Kagano-
witsj. Ook donderdag werd door
één der sprekers kritiek op hen
geuit.
Naar „Tass" later meldde, heeft
Boelganin „schuld bekend". Hij er
kende dat alle door Chroesjtsjef
geuite kritiek juist was geweest en
hij betuigde spijt over de fout die
hij Jegens de partij had begaan,
door zich bij de anti-partij groep
aan te sluiten.
De óud-premier verklaarde dat,
toen de groep in 1957 met haar ac
tiviteit begon, hij zich bij de leden
voegde en in zijn hoedanigheid van
eerste-minister niet alleen mede
plichtig maar ook in name de lei
der werd. De anti-partij groep
kwam samen in zijn bureau en
daar werd het „tegen de partij ge
richte werk" geconcentreerd. De
groep had zich constant verzet te
gen de koers en had verhinderd
dat de besluiten ten uitvoer wer
den gelegd.
Boelganin beschreef Molotof als
een man die van het leven ver
vreemd is en niets afwist van in
dustrie en landbouw. KaganowitsJ
was iemand die „bedreven was in
het uitspreken van fraaie volzin
nen en zich bezighield met het be
lemmeren van het werk door zijn
lange en verwarde redevoeringen".
kwestie van de IJslandse visserij
rechten. De indruk bestaat, dat de
betrokken landen een formulering
zullen trachten te vinden, die het
gevaar van incidenten zal wegne
men en de tijd zal geven voor be
raad. „Dit blijft echter een moei
lijke zaak", aldus mr. Luns.
Minister Luns bevestigde ten
slotte, dat ook de kwestie van de
vrijhandelszóne in de ministerraad
van de NAVO ter sprake is geko
men. „Daarbij is de principiële be
reidheid om te komen tot een mul
tilaterale associatie, gebleken", al
dus mr. Luns, die desgevraagd zei
dat van Engelse zijde niet is ge
sproken over tegenmaatregelen na
het in werking treden van de
Europese Economische Gemeen
schap op 1 januari 1959.
Vijftien lantaarn
palen te erg
ROTTERDAM, 18-12. Een
met vlas heiaden vrachtauto
met aanhangwagen heeft
vanavond op de Plaszoom te
Rotterdam vijftien lantaarn
palen omver gereden. Dit
kwam doordat het vlas was
uitgestulpt, zodat aan de zij
kant van de wagen een grote
bult uitstak. De chauffeur
had dit niet opgemerkt. Toen
hij eindelijk dacht „wat zijn
toch al die schokken die ik
voel", zijn wagen stilzette
en uitstapte, zag hij vijftien
lantaarnpalen tegen de grond
liggen.
Verjaardag
prinses Armgard
DIEPENHEIM, 18-12. Vandaag
viert Hare Doorluchtige Hoogheid
Prinses Armgard, moeder van Prins
Bernhard, op „Huize Warmelo" bij
Diepenheim haar 75ste verjaardag.
Als gasten van de jarige prinses,
die thans reeds ruim zes en een
half jaar in ons land woont, waren
onder meer aanwezig alle leden
van het koninklijk gezin. Prins
Bernhard arriveerde reeds in de
loop van de morgen in Diepen
heim Aan het begin van de avond
kwamen H.M. de Koningin en de
prinsessen Beatrix, Irene, Margriet
en Marijke op kasteel „Warmelo"
aan. Prins Aschwin was verhin
derd de verjaardag van zijn moe
der mee te vieren, daar hij voor
werkzaamheden voor het Metropo
litan museum of Art te New York
momenteel in Bangkok vertoeft
Adenauer over Berlijn
BONN, 18-12. Bondskanselier
Adenauer heeft er donderdag bij de
bevolking van Berlijn op aange
drongen vertrouwen te stellen in de
steun van de „vrije volken van
het westen".
„Wij zullen graag en met heel ons
hart onze plicht jegens Berlijn ver
vullen, dat de positie inneemt van
de meest naar voren geschoven
stelling tegen het communisme",
aldus Adenauer in zijn inleiding op
het verslag van de activiteit van
zijn regering in 1958.
Bij de Oosterringdijk te Amsterdam werd een 20-jarige slagerszoon uit
Harderwijk, Gerrit Prfommer, door drie revolverschoten levensgevaar
lijk gewond. - Foto: mevr. Oostenrijk, die de zwaargewonde bij haat
huis vond, terwijl zij aan een kennis de toedracht uitlegt, staande op
de plaats, waar het misdrijf plaats vond.
Wijziging Vestigingswetten Kleinbedrijf
en bedrijven
's-GRAVENHAGE, 18-12. Bij de
Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van de
Vestigingswet Kleinbedrijf 1937 en
van de Vestigingswet Bedrijven
1954, waarvan de Memorie van
Toelichting is ondertekend door
de staatssecretaris van Economi
sche Zaken, dr. G. M. J. Veldkamp.
Met dit wetsontwerp wordt be
oogd de minister van Economische
Zaken, bij de uitvoering van de
vestigingsbesluiten, waarop de Ves
tigingswet, Kleinbedrijf '57 nog van
toepassing is, overeenkomstige ont
heffingsbevoegdheden te geven als
die in de Vestigingswet Bedrijven
1954 zijn opgenomen. Volgens laatst
genoemde wet kan de minister ont
heffing verlenen van de verplich
ting een vergunning te bezitten
voor de uitoefening van een be1
paald bédrijf. Hierdoor wordt de
minister in staat gesteld een zo
soepel mogelijk, aan de omstan
digheden aangepast, vestigingsbe
leid te voeren.
Voor de vestigingsbesluiten op
basis van de Vestigingswet Klein
bedrijf 1937, die zolang zij nog niet
door vestigingsbesluiten op grond
van de nieuwe wet zijn vervangen
nog van kracht blijven, bestaat
deze ontheffingsmogelijkheid ech
ter niet.
Aangezien de omzetting van
DE KABINETSCRISIS
's-GRAVENHAGE, 18-12. De rijks
voorlichtingsdienst deelt mede: „Na
het onderhoud met d© minister
president heeft de informateur nog
een kort bezoek gebracht aan de
vice-minister-president, minister
Struijcken, waarbij ook de overige
in Nederland aanwezige ministers
- behalve die van de Partij van de
Arbeid - aanwezig waren. De in
formateur is voornemens, morgen
het rapport over zijn informaties
aan H.M. de Koningin uit te bren
gen".
„oude" in „nieuwe" vestigingsbe
sluiten meer tijd vergt dan oor
spronkelijk werd verwacht, doet
zich het gemis aan deze onthef
fingsmogelijkheden steeds sterker
gevoelen, doordat in bepaalde be
drijven zich nieuwe ontwikkelingen
voordoen, waarmede destijds bij de
vaststeling van de vestigingsbe
sluiten geen rekening kon worden
gehouden;
PEKING, 18-12. De Chinese com
munistische partij heeft besloten
de invoering op grote schaal van
het communestélsel in grote steden
uit te stellen, aldus een donder
dagavond te Peking gepubliceerde
resolutie van het partijcongres.
CEMENT EN 8
I ZWARTE KUNST
DJAKARTA, 17-12. Een lid van
de Masjumi-fractiè van het Indo
nesische parlement heeft de aan
dacht der regering gevestigd op ge
heimzinnige gebeurtenissen bij de
cementfabriek in Grissee, ih oost-
Java, die mét behulp van een ICA-
lening werd gebouwd en waar nóg
Amerikaanse deskundigen aan ver
bonden zijn. Het parlementslid no
digde de regering uit een para
psychologisch onderzoek bij de fa
briek te doen instellen. Volgens
hem zijn verscheidene Amerikanen
geestelijk gestoord geworden, ter
wijl verscheidene anderen kinder
verlamming kregen. Reeds eerder
was een Amerikaanse deskundige
bij het baden in zee verdronken.
Volgens het Masjumi-lid heeft
een der eerste Islamietische predi
kers, die eeuwen her naar Indone
sië zijn gekomen, destijds in afzon
dering geleefd op de plek, waar
thans de fabriek is gebouwd. Het
parlementslid wees op de mogelijk
heid van het bestaan van magische
krachten in de Egyptische pyra-
miden.
Dit nummer bestaat alt 10 pagina's
Het leven is een groot pak
kleine dingen.
NIEUWJAARSWENSEN
In het npmmer van 31 december
aanstaande kunnen, evenals vorige
jaren, weer
nieuwjaarsadvertenties
worden geplaatst tegen het speciale
tarief van 10 cent per mm, met
een maximum van 30 mm.
Deze advertenties kunnen tot uiter
lijk dinsdag 24 december a.s. wor
den opgegeven bij net Bureau Zie-
rikzeesche Nieuwsbode, Janne
wekken 11, telef. 2255, Zierikzee.
STAD EN PROVINCIE
U.V.V.-kerstmiddag voor
be|aarden
Maandag 22 december a.s. óm 3
uur organiseert de U.V.V. in het
Nederlands Hervormd verenigings
gebouw in het Vrije een feestelijke
kerstsamenkomst voor alle Zierik-
zeese bejaarden.
DREISCHOR
Bouw openbare o.l.-school
Burgemeester en wethouders heb
ben de bouw van de nieuwe open
bare lagere school aan de Nieuwe
Schoolstraat gegund aan de heer
M. Slager, alhier.
NIEUWERKERK
Ontmoeting
volleybal-zestallen
In de gymnastiekzaal bij de o.l.-
school vond een ontmoeting plaats
tussen de volleybal-zestallen van
de volleybalvereniging Nieuwer-
kerk en de sportvereniging MEVO
uit Zierikzee Deze vriendschappe
lijke ontmoeting, bestaande uit vijf
sets, werd door de Nieuwerkerkse
vereniging met 3-2 gewonnen. De
uitslag van de verschillende sets
was: 13-15,15-9, 15-3,15-9 en 11-15.
OOSTERLAND
Kerstviering bejaarden
Op maandagmiddag 22 december
zal er met de ouden van dagen in
het Chr. Ver.gebouw de jaarlijkse
Kerstfeestviering plaats hebben.
Alle bejaarden uit deze gemeente
boven de 65 jaar worden verwacht.
De aanvang is gesteld op twee uur.
Diegenen die niet kunnen lopen,
laten dit even meedelen aan mevr.
Laurense. Er zal dan een auto ko
men.
Bij de postcommandant der
rijkspolitie alhier zijn inlichtingen
te verkrijgen omtrent de navolgen
de gevonden voorwerpen: een kin
derwantje, een paar wollen hand
schoenen én een heren armband
horloge.
Omer Becu, secretaris-generaal
van de internationale federatie van
transportarbeiders heeft te Londen
verklaard, dat er waarschijnlijk een
nieuwe boycot-actie tegen schepen,
die onder goedkope vlag varen, zal
worden georganiseerd.
GROTE BEDRIJVIGHEID TE BRUINISSE
Oostelijke dijk van nieuwe haven ook reeds gereed
In de uitvoering van de Delta
werken bij Bruinisse werd deze
week weer een mijlpaal bereikt,
door het sluiten van de ringdijk om
de bouwput voor de te maken
schutsluis.
Eigcnljjk kan men spreken van
een onafgebroken r|j van feiten die
het memoreren waard zijn, want
het sluiten van de ringdijk om de
bouwput volgde op het gereedko
men van de oostelijke havendijk
van de nieuwe vissershaven van
Bruinisse.
Intussen is de bouwput nog niet
op diepte gekomen en ligt het in de
bedoeling te zijner tijd de dijk nog
een keer te doorgraven om een zui
ger binnen te laten, die de bouw
put op diepte zal brengen.
Men is druk bezig de buitenkant
van de dam van de vissershaven te
bekleden met betonblokken en het
gehele werk schiet hard op, daar
men buitengewoon goed weer treft,
om de diverse werkzaamheden te
verrichten.
Terwijl aan de ene kant de dijk
om de bouwput, waar het de schei
ding tussen werkhaven en put be
treft, reeds op de vereiste hoogte
is gebracht, is aan de zijde van de
vissershaven de hoogte nog maar
ruim 50 cm. boven het waterpeil.
Spektakulair beeld
Bulldozers, die grote hoeveelhe
den zand vertransporteren, of drag
lines die hetzelfde weer op een an
dere manier doen, vrachtauto's met
allerlei soort materiaal, spuitende
perszuigers, het maken van zink-
stukken en het zinken daarvan voor
de verdediging van de aangelegde
dammen, en verder alle stadia van
dijksbouw kan men zien op de wer
ken, die thans bij Bruinisse aan de
gang zijn.
De zwakke plaats in de zeewering
waarvan een gedeelte van deze
werken onder meer een uitvloeisel
zijn, heeft door het vergevorderde
stadium van uitwerking, waarin
deze werken zijn gekomen, opge
houden een zwakke plaats te zijn,
daar hij nu veilig ligt achter de
bescherming die de nieuwe haven-
dam geeft
Op de werkhaven heerst thans
weinig drukte meer; grote gedeel
ten zijn hier practisch klaar. Oprit
ten geven toegang tot deze haven
ook voor vrachtauto's.
Een curiositeit is in de werkha
ven wel de grote berg basaltblok
ken, die zijn „opgebaggerd" bij het
maken van de ingang van de vis
sershaven en die indertijd bij het
maken van zinkwerken als stort-
steen zijn gebruikt bij de oever-
verdediging.