Pro Nasseriaanse staatsgreep in Soedan
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Restauratie van Zierikzeese stadspoorten
vraagt ruim 1 miljoen gulden
DINSDAG 18 NOVEMBER 1958
No. 18466 ir 115e jaargang
ZIER!KZEG$CHGwNI£UWSBOD£
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling I 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 cl. - Verschijnt maandag,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) f 1,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAK7IE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus nr. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur tel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V, Drukkerij v./h. Lakenman Ochtmen,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Alle politieke partijen ontbonden
CAIRO, 17-11. Een staatsgreep
heeft maandagochtend in Soedan
een eind gemaakt aan de regering
van premier Abdallah Chalil. Dit
bericht is afkomstig van het Egyp
tische persbureau voor het Midden-
Oosten, dat m'eldt een radio-uit
zending uit Soedan te hebben opge
vangen. Alle politieke partijen zou
den zijn ontbonden-
Generaal Abboed, Soedanees op
perbevelhebber en lid van een pro-
Nasseriaanse groepeiing, verklaar
den voor radio-Omdoerman: „wij
zijn niemand vijandig gezind. Ons
optreden dient om corruptie tot
integriteit en eerlijkheid om te
vormen en gefrustreerdheid in een
welzijnsgevoel te veranderen. Wij
streven naar een vreedzaam sa
menleven voor het Soedanese volk"
Het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken deelde mee van de
ambassade in Chartoem een be
vestiging over het bericht van de
staatsgreep te hebben ontvangen.
Volgens het Egyptische persbu
reau hebben tanks en troepen
Chartoem omsingeld.
In Khaitoem was het maandag
avond rustig. Er was de gehele dag
normaal gewerkt Alle regeringsge
bouwen en buitenlandse ambassa
des werden door militairen en
pantserwagens bewaakt.
In een communiqué van generaal
Abboed dat door radio-Ondoerman
werd omgeroepen, werd gezegd dat
de corruptie in het land en de poli
tieke instabiliteit een gevolg waren
van het feit dat de politieke par
tijen elk op wettige of onwettige
„Oostenrijkse Landru"
kreeg kranten
WENEN. 17-11. Het koppig zwij-
gen nu al langer dan een week en
de herroepingen van enkele beken
tenissen door de Oostenrijkse „Lan
dru van St. Poelten", Max Gufler,
schijnt volgens de Weense pers zijn
oorzaak te vinden in een fout van
de gevangenisdirectie die voor
Gufler verantwoordelijk is.
Om de kans op zelfmoord van
Gufler te verkleinen had men nl.
een andere gevangene een vertrou
weling van de directie, bij Gufler
in de cel gezet. Deze bleef even
wel zijn kranten ontvangen zodat
Gufler steeds op de hoogte was van
de vorderingen in zijn zaak.
wijze winst nastreefden. Op deze
wijze konden geen hervormingen
worden ingevoerd om de toestand
van het land en de bevolking te
verbeteren. „Het is niet meer dan
natuurlijk dat veiligheidstroepen
van het leger een einde aan de
chaos maken en de veiligheid en
stabiliteit voor alle burgers herstel
len. Wij zijn niet op winsten uit en
wij hebben tegen niemand een
wrok. Wij streven alleen naar sta
biliteit", aldus het communiqué.
Volgens een woordvoerder van de
Soedanese ambassade te Cairo heeft
generaal Abboed ook opdracht ge
geven de grondwet af t'e schaffen
en het parlement te ontbinden. Een
militaire hoge raad zou de rege
ring in handen nemen.
Wat de verhouding tot Cairo be
treft was zondag nog gemeld dat
twee Soedanese ministers met de
regering van de V.A.R. een basis
hadden gevonden voor officieel
overleg inzake het geschil over het
Nijlwater en andere kwesties Er
stonden besprekingen tussen presi
dent Nasser en premier Abdoellah
Chalil op het program.
Voorraadpositie muntzilver bij 's Rijks Munt
minder rooskleurig
Benodigd aantal zilveren guldens groter dan aanvankelijk verwacht
's-GRAVENHAGE, 17-11. De af-,
gelopen jaren is de voorraadpositie)
van het muntzilver bij 's Rijks
Munt minder rooskleurig geworden
In de eerste plaats komt dit
doordat het uiteindelijk benodigde
aantal zilveren guldens groter is
gebleken dan destijds mocht wor
den verwacht op grond van het
aantal circulerende muntbiljetten
van een gulden. Dientengevolge
moest er dus meer zilver voor de
muntslag van guldens worden ge
reserveerd. In de tweede plaats
moest 187 ton muntzilver van een
gehalte van 720/1000 aan de voor
raden worden onttrokken omdat
Indonesië weigerde zijn verplich
ting jegens Nederland tot het le
veren van zijn aandeel van circa
135 ton fijn zilver in de leen. en
pachtzilvei schuld aan de V.S. na te
komen. Dit zal ten gevolge hebben,
dat in de toekomst zilveraankopen
voor de muntslag van nieuwe rijks
daalders niet te vermijden zullen
zijn. Voor 1960 zal daarom met een
uitgave van circa 3l/z miljoen gul
den rekening moeten worden ge
houden. Uiteindelijk zal de vervan
ging van de zilverbons door zilve
ren rijksdaalders baten voor de
schatkist opleveren
Aldus deelt minister Hofstra mee
in zijn memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer over de begro
ting van financiën.
De minister zegt voorts, dat de
laatste partij leen- en pachtzilver
momenteel varende is naar de V.S.
Na aankomst daarginds zal Neder
land de totale zilverschuld, groot
1.764.730 kg. fijn zilver, aan de V.S.
Na zijn huwelijk in het stadhuis van Amsterdam heeft het Amsterdamse
bruidspaar M. B. C. de Lang-Calbo, dat als gast van de V.V.V. in de
Italiaanse stad Trento een week in die stad zal doorbrengen, een bezoek
gebracht aan Artis, waar de koningsarend, welke Trento aan deze
dierentuin heeft geschonken, uit zijn veertiendaagse quarantaine iverd
verlost. - Het jonge paar maakte met verschillende dieren kennis. De
foto laat zien hoe het wat huiverende bruidje een levende slang kreeg
omgehangen.
hebben voldaan. De vordering van
Nederland op Indonesië inzake het
Indonesische aandeel in de schuld
komt niet voor overdracht aan de
V.S. in aanmerking, aldus de mi
nister.
STRIJD VOOR WERELDVREDE
Nederlandse oorlogs-
v invaliden te Aken
AKEN, 16-11. Meer dan 200 Ne-
derlandse oorlogsinvaliden van de
afdeling Limburg der Nederlandse
Bond van Militaire Oorlogsinvali
den hebben vandaag in Aken deel
genomen aan de oorlogsdodenher-
denking in de Westduitse stad.
Tijdens een ontvangst op het his
torische raadhuis va nAken heeft
de voorzitter van de Nederlandse
delegatie, de heer H. B. I. Nannink
de burgemeester van Aken, de heer
Hermann Heusch, het gouden kruis
van verdienste van de bond uitge
reikt.
Hij zei: „Dit is een teken van
vriendschap voor U en voor uw
stad en een symbool voor onze be
reidheid om samen met U de kruis
tocht voor vrede, vrijheid en recht
vaardigheid te ondernemen".
Bij de plechtigheden op het
Akense kerkhof voor oorlogsslacht
offers zei een lid van de Neder
landse vertegenwoordiging: „Door
onze aanwezigheid in een land en
onder een volk, dat in de laatste
oorlog onze tegenstander was, wil
len wij getuigen van ons verlangen
naar de vrede, vrijheid en recht
vaardigheid voor iedereen op deze
wereld".
„Wij allen hebben de plicht voor
de wereldvrede te strijden".
Nieuw behangetje
Toen de 32-jarige gasfitter
Alf Smith uit Londen een
nieuw behangetje in zijn
kamer wilde plakken en
daartoe eerst het oude pa
pier van de muur wilde ha
len, trok hij niet alleen de
oude laag er af maar boven
dien de hele muur en schoor
steen mee. Een deel van het
dak stortte in en in de naast
gelegen keuken ontstond een
grote ravage. Smith is nu
een fervent tegenstander van
de leuze „Doe het zelf".
„Atlas" gelanceerd
KAAP CANAVERAL, 18-11. De
Amerikaanse luchtmacht heeft
maandagavond jl. een exemplaar
van de intercontinentale raket „At
las" gelanceerd.
Vier minuten na de lancering
was de honderdduizend kilogram
wegende raket nog in de verte te
zien; na iets minder dan vijf mi
nuten was zij verdwenen.
De „Atlas" heeft een topsnelheid
van ongeveer 24.000 km per uur.
Het is de bedoeling, dat de maan
dagavond afgevuurde raket een
doel, dat ongeveer 4.800 km van
Kaap Canaveral is gelegen, zal
treffen.
De lancering verliep volgens
programma.
De gouverneurs van de commu-
nistisch-Chinese provincies Liao-
Ning en Sjan-Toeng zijn ontslagen,
evenals andere hogere en lagere
functionarissen, aldus te Hongkong
ontvangen communistisch-Chinese
bladen.
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
i Gissen is goedkoop, maar
verkeerd gissen is duur.
Een interieurfoto van de Kleine of Gasthuiskerk,
die vrijdagavond jl. met een speciale dienst in
gebmik iverd genomen Dominerend element in
deze kerk is de fraaie eikenhouten preekstoel,
die thans weer in volle luister het kerkinterieur
siert.
Jordanië laat klacht tegen V.A.R. vallen
AMMAN, 17-11. Jordanië zal ztfn
klacht bü de Ver. Naties tegen de
V.A.R. naar aanleiding van het
incident met het vliegtuig van
koning Hoessein laten vallen. Pre
mier Samir Rifai heeft medege
deeld, dat hiertoe besloten is op
verzoek van de koning.
Zoals bekend is het vliegtuig van
koning Hoessein, toen hij onder
weg was naar Europa voor een
vakantie, door Syrische jagers on
derschept. Naar verluidt is bij on
derzoek gebleken, dat aan Jor
daanse kant een administratief
verzuim is begaan.
DEN HAAG, 18-11. Dinsdagoch
tend te ongeveer twee uur is brand
uitgebroken in de Coda-suiker-
werkfabrieken van de firma Ligt-
hart te Halsteren (N.-Br.). De fa
briekshal van dertig bij tien meter
is zo goed als geheel uitgebrand.
Premier Rafai heeft verklaard,
dat Hammarskjoeld van het Jor
daanse besluit op de hoogte is ge
steld, maar dat hem zal worden
verzocht de kwestie „langs andere
weg" te behandelen ter bereiking
van het gewenste doel.
Besten oorlogs-
en watersnoodschade
's-GRAVENHAGE, 17-11. De nog
resterende door het Rijk te vergoe
den oorlogsschade bedraagt op het
ogenblik ruim 350 miljoen gulden.
Aan watersnoodschade moet het
Rijk nog verplichtingen tot een be
drag van 20 miljoen gulden na
komen.
Aldus minister Hofstra in zfón
Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de begroting
van Financiën.
Geen wettelijke regeling
vakantiespreiding
's-GRAVENHAGE, 17-11. Minis-
ter Cals acht het niet nodig, de va
kantiespreiding wettelijk te rege
len Hij verwacht, dat op basis van
vrijwilligheid dezelfde of nagenoeg
dezelfde mate van vakantiesprei
ding bereikt zal worden als door
ingrijpen van de wetgever zou
kunnen geschieden. In zijn memorie
van antwoord aan de Tweede Ka-
m'er over zijn begroting zegt mr.
Cals, de indruk te hebben dat ze
kere mate van vrijwillige vakantie
spreiding steeds meer verwezenlijkt
wordt. Het inzicht in het nut van
vakantiespreiding is groeiende, en
daarom acht de minister het niet
nodig de wetgever hier in te scha
kelen, mede omdat deze slechts wei
nig zou kunnen doen.
Kleuteronderwijs
nog groeiende
's-GRAVENHAGE, 17-11. De be-
hoefte aan kleuteronderwijs is nog
groeiende. Op het ogenblik krijgen
362 000 kleuters onderwijs, doch
minister Cals verwacht dat het aan
tal schoolgaande kleuters in de ko
mende- vijf jaren zal oplopen tot
rond 425.000. Na 1962 zal dit aantal
zich, naar de minister veronder
stelt, gedurende verscheidene jaren
blijven bewegen tussen de 425.000
en de 420.000 Dit zegt minister
Cals in zijn memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer over zijn be
groting.
Hond gered
Drie mensen verdronken
Drie mensen zijn het afgelopen
weekeinde bij Durban Zuid-Afri-
ka - om het Teven gekomen bij een
poging een hond uit zee te redden.
Eerst trachtte een tienjarige jongen
het dier te grijpen, maar hij werd
evenals een vrouw die hem volgde,
door de zee meegesleurd. Ook een
man moest zijn poging met de ver
drinkingsdood bekopen, de red
dingsbrigade kon hen niet tijdig
meer bereiken. De hond werd ge
red.
Toestand van Nederlandse monumenten zorgwekkend
Geen middelen genoeg om onherstelbare verliezen te voorkomen
's-GRAVENHAGE, 18-11. De toe
stand van de Nederlandse monu
menten moet over het geheel ge
nomen zorgwekkend worden ge
noemd. De beschikbare middelen
z(jn niet voldoende om onherstel
bare verliezen te voorkomen. Naar
schatting tien miljoen gulden per
jaar zal nodig z(jn ter subsidiëring
in de kosten van de meest urgente
restauraties.
Dit heeft minister Cals meege
deeld in zijn Memorie van Ant
woord aan de Tweede Kamer over
de begroting van O., K. en W.
De minister geeft in deze memo
rie een uitvoerig overzicht van de
toestand der Nederlandse monu
menten.
Dq grote kerkgebouwen, welke
nog talrijke steden bezitten, zijn,
voorzover zij niet zijn gerestau
reerd, vrijwel alle aan restauratie
toe. Door het treffen van nood
maatregelen worden in vele geval
len de restauraties naar de toe
komst verschoven. Desondanks is
er een groot aantal zeer belang
rijke kerkgebouwen, waarvoor uit
stel van restauratie niet langer mo
gelijk is en waarbij nochtans geen
afdoende regeling voor het subsi
die kon worden getroffen.. Boven
dien moet het tempo van de be
langrijkste r-estauraties aanmerke
lijk worden vertraagd, waardoor
het werk in totaal veel duurder
wordt.
Ook van de dorpskerken ver
keert een aantal in zeer slechte
conditie, zonder dat direct ingrij
pen mogelijk is.
Ook bij de openbare gebouwen is
een aantal kostbare restauraties
dringend nodig, b.v. bij de stad
huizen van Haarlem, Weesp, Geer-
truidenberg, Buren, Zierikzee, het
voormalig raadhuis te Elburg, het
museum en het weeshuis te Gouda,
het Pesthuis te Harderwijk, het
Bonnefantenmuseum te Maastricht,
het Markiezenhof te Bergen op
Zoom en het huis Justinus van
Nassau te Breda.
Talrijke hofjes dienen binnen
kort te worden verbeterd, zowel
uit hoofde van de bouwkundige
toestand, als van de bewoonbaar
heid. Ook vele stadspoorten vra
gen om herstel. In Zierikzee alleen
zal de restauratie ruim f 1.000.000
kosten.
De kastelen en buitenplaatsen
maken over het algemeen een zeer
moeilijke periode door, aangezien
vele sedert lange jaren in onvol
doende mate konden worden on
derhouden en in verband daarmee
voor een aantal hunner een nieu
we bescherming moet worden ge
zocht. Bijna alle Limburgse kaste
len zijn in ernstige mate door ver
val aangetast. Door de „slappe"
constructie, welke men in deze
provincie heeft toegepast, zijn de
restauraties zeer kostbaar. Ook in
andere gewesten wordt een aantal
zeer belangrijke kastelen, zoals het
kasteel Nederhorst den Berg, het
huis Aerdt te Aerdt, met onder
gang bedreigd of kan door gebrek
aan middelen om het herstel aan
te vatten geen bestemming krij
gen. (Ammersooien, Wyenburg te
Echteld). Aan de Canneburg te
Vaassen en het kasteel te Ameron-
gen dienen ingrijpende herstellin
gen dringend te worden uitge
voerd.
Een speciale en zeer kostbare
groep monumenten vormen de ves
tingwerken, omvangrijk en zeer ur
gent zijn de projecten: Naarden en
de Bossche fronten te Maastricht.
Door de grote kosten, welke het
herstel van deze belangrijke mo
numenten meebrengt, kan weinig
aandacht worden besteed aan de
consolidatie van het schilderachtige
beeld van onze oude steden; slechts
in Amsterdam, Veere en Maastricht
gelukte het het herstel van woon
huizen op enigszins ruime schaal
ter hand te nemen. De toestand van
de woonhuizen in veel schilderach
tige en voor toeristen belangrijke
steden, zoals Dordrecht, Zierikzee,
Oudewater, Thorn, Monnickendam,
Zutphen e.d., is zeer slecht. Ook
de eenvoudige objecten van lande
lijke architectuur verdwijnen snel,
zonder dat een vo2doende aantal
voorbeelden kan worden geconser
veerd.
Doordat in de afgelopen jaren
noodgedwongen een aantal zeer
omvangrijke herstellingen ter hand
moest worden genomen en nog een
aantal van deze zware gevallen te
wachten staat, is het veelal niet
mogelijk die monumenten, welke
nog met betrekkelijk geringe mid
delen kunnen worden veilig ge
steld, tijdig te restaureren. Door
uitstel worden deze restauraties
steeds omvangrijker, zodat de ach
terstand op restauratiegebied voort
durend toeneemt, hetgeen op den
duur tot grote kosten of tot zeer
belangrijke verliezen onder de mo
numenten zal leiden, aldus de mi
nister.