Minister Cals stelt ingrijpende wijziging
voor van voortgezet onderwijs
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
VRIJDAG 31 OKTOBER 1Ö58
No. 18456 115e jaargang
ZIEffiMESCSEMNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 4,15, per week
32 cent. Losse nummers 10 cl. - Verschijnt meendeg,
dinsdag, donderdag en vrijdag. - Advertentieprijs
15 cent per mm. - Succesjes (max. 15 mm.) 11,- per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE:
Jannewekken 11, Zierikzee, Postbus nr. 1, tel. 01110-2255
na 18.00 uur lel. 01110-2118, Girorekening nr. 137677 -
Uitgave: N.V. Drukkerij v./h. Lakenman Ochtman,
Zierikzee. Redakteur: M. J. Bij de Vaate, tel. 01110-2938
Bewindsman maakt nieuwe revolutionaire indeling
De minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen de heer
Cals, heeft bü de Tweede Kamer
een wetsontwerp tot regeling van
het voortgezet onderwijs ingediend.
Dit wetsontwerp behelst een in
grijpende wijziging van het voort
gezet onderwijs, vervat in een
nieuwe indeling, die - in vergelij
king met de bestaande toestand -
een revolutionair karakter draagt.
In de nieuwe indeling omvat het
voortgezet onderwijs: a. het voor
bereidend wetenschappelijk onder
wijs (VWO), b. het hoger, middel
baar en lager algemeen voortgezet
onderwijs (HAVO), MAVO en
LAVO), c. het hoger, middelbaar
en lager beroepsonderwijs, d. an
dere nader aan te wijzen vormen
van voortgezet onderwijs.
Voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs (VWO)
Het VWO geeft, zoals de naam
aangeeft een voorbereiding voor
het onderwijs aan universiteit en
hogeschool. Het VWO zal - volgens
het ontwerp - gevolgd kunnen
worden aan: het gymnasium, in de
hogere klassen gesplitst in een
alpha en beta richting, het athene
um, in de hogere klassen gesplitst
in een a- en een b-richting, het
lyceum met een „onderbouw" van
tenminste 1 jaar en een „boven
bouw" van gymnasium en athene
um. De cursusduur van alle VWO-
scholen is zes jaren.
Algemeen voortgezet onderwijs
Deze vorm van voortgezet on
derwijs wordt onderverdeeld in de
navolgende 3 soorten: a. hoger al
gemeen voortgezet onderwijs (HA
VO). Dit onderwijs wordt gegeven
aan de HAVO-school met een cur
susduur van vijf jaren. Deze HA
VO-school heeft dezelfde doel
stelling als de algemeen middel
bare school (AMS) uit het ontwerp
Rutten. Zij dient ter vervanging
van de huidige HBS met 5-jarige
cursus, in zoverre deze tot taak
heeft het geven van een algeme
ne vorming ter voorbereiding op
de intrede in de maatschappij. De
huidige middelbare school voor
meisjes (MMS) is als een HAVO-
school voor meisjes te beschouwen.
b. middelbaar algemeen voortge
zet onderwijs (MAVO). Het MAVO
Pauskroning begint
dinsdag 4 november
De plechtigheden van de paus
kroning op dinsdag aanstaande be
ginnen te half negen des ochtends
(Ned. tijd), aldus heeft de prefect
van de apostolische ceremonieën,
mgr. Dante, meegedeeld. Men ver
wacht dat ze ruim vier uren zul
len duren.
Volgens inlichtingen van Vati
caanse zijde zal paus Johannes
evenals zijn voorgangers in de log
gia van de Sint-Pietersbasiliek, ten
aanschouwe van de menigte op het
plein, de tiara opgezet krijgen en
wel door kardinaal Canali.
De paus heeft zich nu geïnstal
leerd in appartementen op de der
de verdieping van het Vaticaanse
paleis. Deze omvatten twee-en-
twintig vertrekken, waarvan vier
voor het personeel. De paus ge
bruikt als slaapvertrek de kamer
die ook zijn voorgangers gebruikt
hebben, met een venster aan de
kant van het Sint-Pietersplein.
Alle vertrekken hebben geverfde
Israël ontkent
te mobiliseren
TEL AVIV, 30-10. In officiële
kringen te Tel Aviv zijn Egyptische
persberichten over een algemene
mobilisatie in Israël tegengespro
ken.
Er zijn geen tekenen van onge
wone militaire activiteit cn men
heeft de berichten met verbazing
ontvangen.
In gezaghebbende Israëlische
kringen te Jeruzalem verklaart
men, dat de Egyptische beschuldi
ging dat Israël het voornemen
heeft om Jordanië aan te vallen
een manoeuvre is om de Jordaniërs
angst aan te jagen en hen er toe te
brengen hulp van Egypte te vragen.
Men zegt verder, dat buitenlandse
waarnemers kunnen getuigen, dat
Israël in het geheel geen agressie
ve voorbereidingen treft.
zal de plaats innemen van het
huidige ULO. Zijn cursusduur be
draagt drie of vier jaren. Het MA
VO zal algemeen vormend onder
wijs moeten zijn, al kan in het
derde (en vierde) leerjaar een dif
ferentiatie optreden, die eniger
mate vooruitloopt op eventueel
verder te volgen beroepsopleidin
gen.
c. Lager algemeen voortgezet on
derwijs (LAVO). Voor deze taak
van onderwijs biedt het wetsont
werp twee mogelijkheden. Het kan
zowel gegeven worden in het eer
ste of in het eerste en tweede
leerjaar van scholen voor lager
beroepsonderwijs als in afzonder
lijke LAVO-scholen met een cur
susduur van twee jaren.
Het beroepsonderwijs
Voor deze sector is een grotere
differentiatie dan thans in het
wetsontwerp neergelegd. De scho
len voor beroepsonderwijs worden
onderscheiden in: a. scholen voor
technisch onderwijs (hogere, mid
delbare en lagere); b. scholen voor
huishoudonderwijs en landbouw-
huishoudonderwijs (waaraan zowel
hoger, middelbaar als lager huis
houd. of landbouwhuishoudonder-
wijs kan worden gegeven); c. scho
len voor landbouwonderwijs (ho
gere, middelbare en lagere); d.
scholen voor middenstandsonder-
wijs; e. scholen voor economisch
en administratief onderwijs (hoge
re, middelbare en lagere); f. scho
len voor de opleiding van onder
wijzend personeel; g scholen voor
sociaal-pedagogisch onderwijs; h.
scholen voor kunstonderwijs.
Mede als gevolg van een overleg
met de minister van Economische
Zaken is - zoveel mogelijk in over
eenstemming met de voorstellen
van de commissie-middenstands-
onderwijs - het middenstandson-
derwijs als nieuwe sector van het
beroepsonderwijs opgenomen.
Inrichting van het onderwijs
Ingevoerd wordt het zg brug-
jaar. Het brugjaar beoogt ener
zijds horizontale doorstroming mo
gelijk te maken, anderzijds een goe
de grondslag te leggen voor het
verdere onderwijs, de aanpassing
van de leerlingen aan de nieuwe
school te vergemakkelijken en door
onderzoek en observatie de leer
ling te helpen bij de keuze van het
verder te volgen onderwijs.
Het toelatingsexamen als
enig verplicht selectiemiddel
komt te vervallen. Het hante
ren van andere selectiemidde
len, o.m. de proefklasse zal mo
gelijk worden gemaakt.
Bij algemene maatregel van be
stuur zullen voorschriften worden
gegeven betreffende de inrichting
der leerplannen.
Voor de scholen voor VWO en
HAVO en ten dele ook voor MA
VO zal een systeem van kern- en
keuzevakken mogelijk worden ge
maakt.
Naar de mening van minister
Cals is het systeem van eindexa
mens onmisbaar, hetgeen echter
1 niet betekent, dat in elk gevolgd
vak een eindexamen zal moeten
worden afgelegd.
In het Westduitse plaatsje Schwalenberg is een fonteintje opgericht,
dat bekroond wordt door een ridderfiguur, gemaakt van staafijzer.
Over de waardering van het geheel lopen de meningen in Schwalenberg
nogal uiteen. Apart is het zeker en wij twijfelen er niet aan, of de
volksmond zal wel een passende bijnaam voor deze nieuwe inwoner
verzinnen.
MOSKOU VERWERPT WESTELIJKE
VOORSTELLEN INZAKE KERNPROEVEN
„Alle kans" voor besprekingen van heden
ERGERNIS IN DE GEHELE WERELD OVER
GEBEUREN MET PASTERNAK
Schrijver zal in de Sowjet-Unie blUven
MOSKOU, 30-10. - De regering
van de Sowjet-Unie heeft donder
dagavond in een officiële verkla
ring de Brits-Amerikaanse voor
stellen tot stópzetting van de kern
wapenproeven voor een jaar, van
de hand gewezen, zo tóeldt het
Russische persbureau Tass.
Aan de andere kant wordt even
wel gezegd, dat de besprekingen
over kernwapenproeven die vrij
dag in Geneve beginnen alle kans
bieden op stopzetting voorgoed van
kernwapenproeven.
STOCKHOLM, 30-10. In de pers
van de gehele vrije wereld is er
gernis over het gebeuren met de
Russische Nobelprijswinnaar Pas
ternak weerspiegeld. Zo vond de
„New York Times" „Chroesjtsjefs
overwinning een Pyrrhus-overwin-
ning", de Belgische „Le Peuple"
vroeg zichW wat er van Goethe,
De Cervantes, Shakerpeare of Ra
cine geworden zou zijn indien ook
zij aan officiële censuur onderwor
pen waren geweest; en het Bonner
blad „General Anzeiger" beschul
digde de Russische overheid van
„genadeloze vervolging".
De Zweedse en Deense schrij
versverenigingen gaven uitdruk
king aan hun bezorgdheid over
Pasternaks lot en de Zweedse aca
demie besloot Pasternak telegra
fisch haar teleurstelling over zijn
weigering te betuigen. Het tele
gram eindigde met de woorden
„medeleven en eerbied".
Intussen heeft de Russische
schrijver zelf donderdag aan be
zoekers in zijn huis buiten Moskou
De mijnramp in Canada
Gift van de Paus
OTTAWA, 30-10. Paus Johannes
XXIII heeft 20 000 gulden geschon
ken aan de door de mijnramp ge
troffen gezinnen te Springhill in
Nieuw Schotland.
De twaalf mijnwerkers, die 4000
meter van de ingang van de mijn
waren ingesloten, bevonden zich in
een gang van dertig meter lang en
een meter hoog.
De reddingsbrigaden zijn thans
bezig door te breken naar andere
gangen in de hoop ook daar nog
overlevenden aan te treffen. Men
heeft met zeer grote moeilijkheden
te kampen Mechanische hulpmid
delen zijn niet te gebruiken wegens
brandgevaar.
AMSTERDAM In een juweliers
zaak aan de Nieuwendijk te Am
sterdam is ingebroken. Voor een
bedrag van bijna een halve ton aan
sieraden is buitgemaakt.
Volgens de Russische verklaring
zijn door uitstel extra moeilijkhe
den ontstaan bij het bereiken van
een oplossing voor de kwestie.
De Sowjet-Unie beschuldigt de
V.S. en Engeland er van, met het
voorstel tot stopzetting voor een
jaar van kernwapenproeven een
zijdig militair overwicht op de
Sowjet-Unie te willen verkrijgen.
De Russische regering acht het
een illusie te menen, dat de Sow
jet-Unie bij het westen achter is
in het kernonderzoek en daardoor
geen belang meer zou hebben bij
het stopzetten van kernproeven.
verteld dat hem de beste manier
om „veilig en gezond" uit de storm
te komen, die in Rusland door zijn
onderscheiding is opgestoken, lijkt
„me rustig houden en de bui voor
bij laten trekken".
Men kon donderdag ongehinderd
Pasternaks villa in Peredelkino
bezoeken. Pasternak zag er gezond
en goedgeluimd uit, maar wilde zo
weinig mogelijk over het gebeuren
spreken. Hij was kennelijk alleen
in huis. Hij zei in Rusland te wil
len blijven ondanks duidelijke toe
spelingen om in ballingschap te
gaan.
Motten in oude jassen
's-GRAVENHAGE, 30-10. Het
Nederlands costuummuseum in
Den Haag zal, bij wijze van proef,
zes maal per jaar behandeld wor
den met een mottendodend gas.
Oude costuums worden, voordat zij
in het museum worden gebracht,
wel al met insectendodende mid
delen behandeld, maar door perio
dieke behandeling van het hele
museum wil men alle risico uit
sluiten.
Voor het eerst zal het museum
op maandag 3 november behandeld
worden. Het zal die dag voor het
publiek gesloten zijn.
Drieduizend woorden
per minuut
WASHINGTON, 30-10. Het
Amc-i.lkaanse leger heeft
woensdag bekend gemaakt
de beschikking te hebben
over een telexapparaat,
waarmee teksten kunnen
worden overgebracht met
een snelheid van 3000 woor
den per minuut. Het appa
raat werkt door middel van
electronenbuizen. Indien dit
apparaat in grote hoeveel
heden zal worden gemaakt,
is het mogelijk de kostprijs
te beperken tot die van vier
klassieke telexapparaten, al
dus het leger.
DRAMATISCH VERHAAL
Twaalf mijnwerkers wachtten zes dagen
in het donker op redding
Ingeslotene: „O, wat heb ik geschreeuwd"
SPRINGHILL, 30-10. Een van de I te dicht en later maakteeen
twaalf geredde mijnwerkers, die I luchtstroming de atmosfeer wat
zes dagen in een Canadese mijn op
gesloten zaten en door de buiten
wereld al waren opgegeven toen de
reddingsploegen hen woensdag on
verwacht nog in leven vonden,
heeft aan verslaggevers verteld hoe
zij de tijd trachtten te doden met
bidden, zingen, het vertellen van
grappen en - alleen maar zitten in
volslagen duisternis.
Toen de redding opdaagde had
den allen hun tranen de vrije loop
gelaten.
Een van de overlevenden, Gorley»
Kempt, had met zijn mond tegen
een luchtbuis gelegen toen hij het
geluid van metaal tegen metaal
had gehoord. „Ik kon het eerst niet
geloven. Ik heb geloof Ik wel een
uur liggen luisteren. Toen hoorde
ik het geluid van een houweel of
zoiets tegen de buis en gaf ik een
schreeuw. O, wat heb ik ge
schreeuwd". Een ander, Caleb
Rushton, die lid van een mijnwer
kerskoor was, leidde de mannen
bij het zingen. Vlak bij op een hoop
stenen lag een mijnwerker, Joe
McDonald, die bij de instorting een
gebroken bovenbeen had opgelo
pen. De mannen waren aanvanke
lijk nog twee liter water rijk, maar
die waren na drie dagen spaarza
me rantsoenering op. Een dag eer
der had men de laatste broodkor
sten uit twee gevonden lunchpak-
ketjes al rondgedeeld- Rushton
vertelde dat men de eerste nacht
na de instorting nog gekreun had
gehoord, maar daarna niet meer.
Zij, die niet direct om het leven
waren gekomen, moeten de dood
hebben gevonden toen het mijngas
binnendrong. „Maar het gas was
zuiverder. De arme drommels ech
ter die al bij het begin zwaar ge
wond waren beschikten niet meer
over de energie om tegen de wal
men te vechten".
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
De waarheid houdt haar
glans, wat nevels haar ver. 1
duisteren!
Herdenking sterfdag
Witte de With
ROTTERDAM, 30-10. Het zal 8
november 300 jaar geleden zijn, dat
de Nederlandse admiraal Witte de
With sneuvelde tijdens de slag in
de Sont.
Op deze 300-ste sterfdag zal des
middags om drie uur een krans ge
legd worden bij het grafmonument
van de vlootvoogd in de Grote
Kerk te Rotterdam. Bij deze plech
tigheid zal het woord voeren dr.
W. F. Lichtenauer, voorzitter van
het historisch genootschap „Rote-
rodamum".
Het praalgraf, dat door het bom
bardement in 1940 zeer ernstig be
schadigd is geweest en sedertdien
niet meer stond opgesteld, is thans
geheel gerestaureerd en op zijn
plaats in de kerk terug gebracht.
Het wordt by deze gelegenheid
voor het eerst weer getoond.
DE KWESTIE CYPRUS
De leider van de operaties tegen
de Eoka op Cyprus, generaal-ma-
joor Darling, heeft donderdag op
een persconferentie gezegd: „Wij
kunnen een strijdbare Eoka ver
slaan maar militaire middelen zijn
niet geschikt voor een oplossing
van het probleem-Cyprus".
Generaal Darling zei, dat de Brit
ten thans het initiatief hebben en
dat hij van plan is dit initiatief
met alle beschikbare middelen uit
le breiden.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
's-GRAVENHAGE. De nieuwbe
noemde Nederlandse ambassadeur
in Engeland, mr. A. W. C. baron
Bentinck van Schoonheten, heeft
aan koningin Elizabeth zijn geloofs
brieven aangeboden.
's-GRAVENHAGE. Maandag 10
november a.s. zal de „Kolibrie" he
likopter, produkt van de Neder
landse Helikopterindustrie te Rot
terdam (luchthaven) voor het eerst
in Engeland worden voorgevlogen
en wel op het vliegveld Ipswich
(Suffolk).
ROTTERDAM. Met het s.s. „Ja
pan" van de Zweedse Oost-Azië
rederij wordt vandaag het drieluik
„De verzoeking van de heilige An-
tonius" van Jeroen Bosch, van Rot
terdam naar Lissabon verscheept.
Dit kostbare schilderij, waarvan de
waarde op f 1.300.000 wordt ge
schat, is Portugees bezit.
SCHOONHOVEN. Het echtpaar
J. L van der Maat- P. van der
Maat-Murk heeft zijn vijf-en-vijf
tig jarige echtvereniging herdacht.
Bruid en bruidegom zijn resp. 77 en
76 jaar oud De 13 kinderen uit dit
huwelijk zijn nog alle in leven. Er
zijn 63 kleinkinderen en 10 achter
kleinkinderen.
BEGROTING VAN LANDBOUW
Nog nader overleg inzake toeslagen
op akkerbouwprodukten
Oesterproeven leverden goede resultaten op
By de behandeling in de Twee
de Kamer van de Begroting van
Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening, heeft de minister me
degedeeld, dat met betrekking tot
de onderzoekingen inzake de
oesterteelt, dat de deskundigen
sneller resultaat hebben bereikt
dan verwacht was. Gebleken is
dat het biologisch mogelijk is
ocsterbroed te kweken op zandige
bodem bij beperkte stroomsnel
heid. Proeven op grote schaal
zullen moeten aantonen of er vol
doende bedrijfszekerheid cn ren
tabiliteit is.
Wat de landbouw betreft, zeide
de bewindsman dat een vergelij
king met de dertiger jaren niet
opgaat. Wij zullen ons moeten
hoeden voor verstarring. Er moe
ten vaak snel beslissingen worden
genomen. Over de toeslagen voor
de akkerbouw zal nog overleg
worden gepleegd met het land
bouwschap.
Vóór verhoging van bet vetge
halte van melk bleken wel enige
produktschappen. Maar andere or
ganisaties, als consumentenbond,
vereniging van huisvrouwen waren
er tegen. Men moet niet denken,
dat alle adviezen zo maar terzijde
worden gelegd. Gevraagd is of de
regering zich een beeld vormt van
de landbouwpolitiek in de EEG.
Wel degelijk, zegt spr. heeft zij zich
afgevraagd wat er gaat. gebeuren
Deze zaak wordt niet licht geno
men.
De export
De export, zo zegt spreker o.m.,
is niet alleen een belang van Ne
derland. Het gaat daarbij om het
gemeenschappelijk belang der zes
landen. Het probleem voor Neder
land is hetzelfde als dat voor de
andere landen.
De minister zegt het gelukkig te
achten, dat zijn eerste daad is ge
weest het beschikbaar doen stellen
van melk met hoger vetgehalte. De
consument heeft het niet gewild.
Deze poging is mislukt. Spreker zal
er echter geen traan om laten. Als
uit het advies van de S.E.R. zou
blijken, dat er iets kan gebeuren
ten aanzien van de prijs van de
consumptiemelk, dan zal dc kwes
tie van het vetgehalte erin worden
betrokken.