1
i Nieuw! j
r
#0 tp/
Wijlen Goering sierde de borst
met Nederlandse diamanten
Wat vrijere landbouw
in Polen
ALGERIJNSE REGERING WIL NIET
MET DE GAULLE PRATEN
Boekjaar 1957/58 was in veel opzichten gunstig
voor Centraal Bureau G.A.
Pasternak: „Trots,
verbaasd, verlegen"
de excellente goud-gele Virginia-shag
van Douwe Egberts!
ROOKPLUIM UIT SIXTIJNSE KAPEL WERKTE
EN BRACHT VERWARRING
Monster ontdekt
,HET WAS VAN ONS'
Knap speurwerk van Rijksinstituut voor oorlogsdokumentatie
AMSTERDAM, 24-10. Hitler's
ridderkruis van het ijzeren kruis
met eikenloof, zwaarden en bril
janten, dat als hoogste beloning
van Duitse heldenmoed en verdien
ste voor zijn derde rijk tijdens de
oorlog aan Duitse militairen placht
te worden uitgereikt, heeft het
Rijksinstituut voor oorlogsdocu
mentatie te Amsterdam onverwacht
veel werk bezorgd. Het is nl. ge
bleken, dat vele van de briljanten
uit Nederland afkomstig waren.
En - naar bekend - wordt met
de Duitse Bondsregering nog steeds
onderhandeld over schadevergoe
ding, die west-Duitsland zal uitke
ren aan slachtoffers van de nazi-
terreur. Maar om een doeltreffende
en rechtvaardige vergoeding mo
gelijk te maken moeten er bewijzen
van eigendom zijn, alsmede bewij
zen, dat de Duitse bezetters de ver
dwenen eigendommen hebben ge-
Meer dan één miljoen
melkkoeien
in Nederland
's-GHAVENHAGE. Na zestig ja-
ren melkcontrole bij het rundvee
is een belangrijke mijlpaal bereikt
Uit de jaarlijkse telling van het
aantal gecontroleerde koeien bleek,
dat voor 1958 dit aantal 1.001.198
bedroeg en dat hiermede voor het
eerst het miljoen werd gepasseerd.
Dit betekent, dat op dit moment
bijna tweederde deel van de Ne
derlandse melkveestapel wordt ge
controleerd.
Nadat in het laatst van de vorige
eeuw de eerste melkcontrolevereni-
gingen in ons land waren opgericht,
heeft de melkcontrole zich geleide
lijk uitgebreid tot ongeveer 20 pet.
van de Nederlandse melkveestapel.
Het heeft lange tijd geleken, dat op
dit niveau geen verdere uitbreiding
mogelijk was. Nadat echter in 1943
een wijziging in de financiering van
de melkcontrole werd aangebracht,
is het aantal gecontroleerde koeien
sterk gestegen. Na de tweede we
reldoorlog is de melkcontrole sterk
gestimuleerd door de invoering en
de grote uitbreiding van de kunst
matige inseminatie bij het rundvee.
Kikkerspringconcours
's-GRAVENHAGE, 25 okt.
Onder de levende have van
de K.L.M. DC-7-C die mor
gen van Amsterdam naar Jo
hannesburg vertrekt, bevin
den zich tevens echte Haag
se kikkers. Deze kikkers, die
comfortabel in een sigaren
kistje, rijkelijk voorzien van
gras, reizen, gaan deelnemen
aan de „International frog
long jumping competition",
ofwel het internationaal
springconcours voor kikkers,
dat binnenkort te Elsburg,
gelegen achttien mijl ten
zuiden van Johannesburg,
zal worden gehouden. Dit is
een jaarlijks terugkerend
evenement voor Zuid Afrika,
dat maar weinig kikkers rijk
is, zo die er al zijn. De kik
kers komen uit alle delen
van de wereld samen om
voor de eer van hun respec
tievelijke landen te springen.
Dit is de eerste maal, dat
echte Hollandse kikkers de
Nederlandse driekleur te
Elsburg zullen verdedigen.
De kikkers zijn gevangen
door de heer R. W. Boswin
kel uit Den Haag.
roofd. Voor het vinden van docu
menten, waaruit dit kan worden
vastgesteld, is het Rijksinstituut
een uitermate nuttige instelling
gebleken. Opgericht om op weten
schappelijk niveau met historische
documenten de geschiedenis van de
tweede wereldoorlog en met name
de bezettingstijd voor het nage
slacht bijeen te brengen, blijkt nu,
dat naast deze documentaire bete
kenis het instituut op maatschap
pelijk gebied zowel voor de Neder
landse regering als talloze instellin
gen en particulieren praktisch nut
heeft.
Een van de medewerkers van het
instituut, de heer A. J. van der
Leeuw is juist uit Washington te
ruggekeerd, waar hem dank zij de
voorspraak van het ministerie van
buitenlandse zaken inzage in ette
lijke in Duitsland dóór de Ameri
kanen in beslag genomen archieven
is verleend. In aansluiting aan me
dedelingen, die hij nu ruim 2 we
ken geleden in Washington deed,
vertelde de heer van der Leeuw
vanochtend in Amsterdam, dat de
diamanten in Nederland deels ge
roofd, maar voor een deel ook door
de Duitsers werden betaald, zij het
dat hier van gedwongen verkoop
sprake was. Een aantal van die dia
manten werden zelfs gebruikt om
het grootkruis van Goering zelf op
te sieren.
WARSCHAU, 25-10. - Onder de
leuze „geduld en vasthoudendheid"
heeft de Poolse communistische
partij een nieuwe landbouwpolitiek
bekendgemaakt, waarbij verplichte
leveringen aan de staat worden af
geschaft en vervangen door een be
lastingstelsel.
Het besluit hiertoe is genomen
op een plenaire vergadering van
het centrale partij comité, dat de
vorige week bijeen is geweest. Op
deze vergadering is erkend, dat er
vooral in de jaren 1951-53 fouten
zijn gemaakt.
Het comité betreurde weliswaar
de ontbinding van vrijwel alle col
lectieve boerderijen na de rege
ringswisseling in 1956 (toen Go-
mulka aan het bewind kwam),
dooh het verklaarde nadrukkelijk
dat zij deze boerderijen niet met
geweld zal herstellen.
UTRECHT. Het ooglijdersgast-
huis te Utrecht viert 6 november
a.s. zijn honderdjarig bestaan. Op
de ochtend van die dag zal een
krans gelegd worden bij het mo
nument van de wereldberoemde
Nederlandse fysioloog en stichter
van het „Nederlandsch gasthuis
voor behoeftige en minvermogende
ooglijders" F. C. Donders op het
Janskerkhof. Daarna zullen in het
gasthuis Snellenpenningen worden
uitgereikt aan een zestal Neder
landse geleerden, die zich voor de
oogheelkunde bijzonder verdienste
lijk hebben gemaakt.
Aanbod opgevat als onvoorwaardelijke overgave
CAIRO, 25-10. De „vrije Alge
rijnse regering" heeft zaterdag ge
neraal De Gaulle's verklaring af
gewezen, waarin deze had aange
drongen op besprekingen over een
staken van het vuren in Algerië.
De Algerijnen herhaalden even
wel hun eerder aanbod voor be
sprekingen om te komen tot „een
werkelijke oplossing van het Al
gerijnse vraagstuk in zijn geheel".
Een dergelijk overleg zou alleen op
neutraal grondgebied kunnen wor
den gehouden. Volgens de voorlo
pige Algerijnse regering kwam het
aanbod van de Franse premier neer
op een oproep tot een „onvoor
waardelijke overgave".
De weigering heeft op functiona
rissen van De Gaulle's bureau in
Landelijke
kinderboekenweek
ROTTERDAM, 25-10. Jn de bijna
geheel met kinderen gevulde Rot
terdamse Schouwburg heeft bur
gemeester G. E. van Walsum van
middag de vierde landelijke kinder
boekenweek geopend.
Ingezonden mededeling
De totale geldomzet steeg tot ruim 385 miljoen gulden
AMSTERDAM, 25-10. Het boek
jaar 1957/58 is voor de nationale
coöperatieve aan- en verkoopver
eniging Centraal Bureau". G.A. te
Rotterdam, in vrijwel alle opzich
ten gunstig geweest. De totale geld
omzet steeg tot ruim f 385 miljoen
(vorig jaar f 383 miljoen), hetgeen
niet is toe te schrijven aan hogere
prijzen voor agrarische produkten,
doch aan een reële stijging van de
goederenomzet.
Ook de financiële resultaten wa
ren ditmaal-aanzienlijk beter dan
in het voorafgaande boekjaar. De
reserves konden na aftrek van de
vennootschapsbelasting en na de
gebruikelijke afschrijvingen met
circa f 2 miljoen tot f 21 miljoen
worden verhoogd. Gedurende het
boekjaar werd voor ongeveer f 1.5
miljoen geïnvesteerd, hoofdzake
lijk in reeds bestaande objecten.
In de loop van het boekjaar werd
de eerste paal geslagen voor „Delta-
Chemie", de fabriek voor complexe
kunstmeststoffen te Vlaardingen,
waarin door het Centraal Bureau
en de eerste Nederlandse Coöpe
ratieve Kunstmestfabriek (E.N-C.
K.) paritair wordt deelgenomen.
Gehoopt wordt, dat deze fabriek in
het voorjaar van 1960 in bedrijf
zal kunnen worden gesteld. Met de
voorbereiding van de bouw van
een nieuw kantoorgebouw, waar
voor thans de Blaak te Rotterdam
als definitieve plaats is vastgesteld,
werd verder voortgang gemaakt.
De behaalde omzet in kunstmest
stoffen toont aan, dat de onderne
ming haar import- en groothan
delspositie op deze markt volledig
kon handhaven. Hetzelfde kan ge
zegd worden met betrekking tot de
insecticides. De omzet in voeder
middelen vertoonde een zeer be
langrijke stijging, terwijl de be
moeiingen met de afzet van bin
nenlandse granen sterk in omvang
toenamen. Ondanks vaak aanzien
lijke prijsverschillen in de loop van
het jaar, waren de financiële uit
komsten gunstig.
Een bevredigend resultaat boekte
ook de afdeling zaaizaad en poot-
goed. De export van bodemproduk-
ten, hoewel sterk wisselend naar
de soorten, vertoonde in het alge
meen een redelijk beeld.
Parijs weinig indruk gemaakt. Er
was geen directe officieel commen
taar beschikbaar, aangezien de ge
neraal voor het weekeinde naar
zijn buitenverblijf was vertrokken.
Doch zijn medewerkers merkten op
dat de politiek van de generaal in
zake Algerië niet afhankelijk is van
de houding der rebellenleiders die
buiten Algerië vertoeven.
STOCKHOLM, 25-10. Boris Pas
ternak, de Russische schrijver die
dit jaar de Nobelprijs voor letter
kunde heeft gekregen, heeft in een
telegram aan de Zweedse academie
zijn dank voor deze onderscheiding
uitgesproken. Het telegram van
Pasternak was in het Engels ge
steld. Het luidde: „Oneindig dank
baar getroffen, trots, verbaasd, ver
legen", zo heeft de secretaris van
de Zweedse academie, dr. Oester-
ling, zaterdagmiddag in Stockholm
bekendgemaakt.
Jan van Hooftprijs
uitgereikt
ROTTERDAM, 26-10. Mevrouw
R. E. van Hooft-Herfkens, moeder
van Jan van Hooft, die bij de be
vrijding van Nederland de Waal
brug wist te behouden, heeft van
ochtend te Rotterdam het gouden
Jan van Hooftkruis uitgereikt aan
de 13-jarige Henk van Someren,
verkenner van de Jan van Hooft-
groep te Rotterdam. De onderschei
ding is door de Nationale Padvin-
dersraad ingesteld om er bijzon
dere daden van moed van de aan
gesloten leden mee te erkennen.
Henk van Someren redde op 25
juli jl. de negenjarige Henk Gie-
zen uit het water van het Bolwerk.
De drenkeling was al vier maal on
der water geweest.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
's-GRAVENHAGE. De afdeling
's-Gravenhage van de vereniging
voor internationale rechtsorde
heeft ter gelegenheid van de dag
der Verenigde Naties een bijeen
komst gehouden in de Ridderzaal.
MUSSELKANAAL. De 81-jarige
wielrijder H. Niemeijer is bij het
oversteken van de weg aangereden
door een personenauto en ernstig
gewond. Hij is vervoerd naar het
academisch ziekenhuis te Gronin
gen en daar overleden.
LEEUWARDEN. Te Franeker is
een ongeval gebeurd dat aan de 33-
jarige B. Steensma, aldaar woon
achtig, het leven heeft gekost. De
heer Steensma reed als voerman
van een met twee paarden bespan
nen wagen over de Hertog van Sa
xenlaan. Door tot nog toe duistere
oorzaak sloegen beide paarden op
hol, waarna de wagen tegen een'
langs de weg staande boom werd
geslingerd. De voerman viel op het
wegdek, liep daarbij een schedel-
basisfractuur op en overleed korte
tijd nadien. Het slachtoffer was ge
huwd en laat twee jonge kinderen
na.
's-GRAVENHAGE. Op een te
's-Gravenhage gehouden persconfe
rentie is mededeling gedaan van
de oprichting van de vereniging
„Vrij Hongarije". Naar de voorzit
ter, de heer Istvan de Kunery me
dedeelde wil dit een vereniging zijn
waarvan alle Hongaren, die voor
het communisme hebben moeten
vluchten en die hun woonplaats in
Nederland hebben, lid kunnen wor
den.
Boeken en Brochures
Nieuw tijdschrift:
„Spreekuur thuis"
Onder „redaktie van dokters" is
een eerste nummer verschenen van
een nieuw tijdschrift, getiteld:
Spreekuur thuis". Het tijdschrift
wil verantwoorde voorlichting ge
ven aan leken over medische za
ken. Het eerste nummer ziet er
uiterst verzorgd uit. Het bevat een
schat van artikelen en wetens
waardigheden, die in elk gezin te
pas komen. Belangrijk is de „Brie
venbus", waarin men zijn vragen
kwijt kan, die op deskundige wijze
worden beantwoord. Praktisch in
gesteld is het artikel: „Een wel
daad voor oude voeten" en hetzelf
de kan gezegd worden van het ar
tikel: „Opgroeiende babies". Aparte
opstellen zijn gewijd aan de geva
ren van stof (in de industrie) en de
houding van de mens tegenover de
tandarts. Zeer lezenswaardig is een
artikel onder het hoofd: „Zenuwen"
Alles over huid en haar kan men
lezen in de bijdrage „De huid is
nader dan de rok". Verdere behan
delde onderwerpen zijn: vrouw en
sport, kindervoeding, borstvoeding
en ijsjes, de blindedarm, de geel
zucht en kleine kinderen in de
winter en mazelen, alles tezamen
een lezenswaardig en nuttig geheel.
Ingezonden mededeling
in handige
plastic
tabakszak!
De Pausverkiezing
Witte rook werd later zwart
VATICAANSTAD, 26-10. De een-
en-vyf tig kardinalen van de R.K.
kerk, die zaterdagnamiddag in con
claaf bijeen zijn gekomen, zijn in
de vier op zondag gehouden stem
mingen nog niet tot de verkiezing
van een nieuwe Paus - waarvoor
een meerderheid van twee-derde
plus één vereist is - gekomen.
Wel is tot tweemaal toe, na de
twee stemronden van des ochtends
en die van des middags, grote ver
warring veroorzaakt doordat er, in
strijd met de bedoeling, witte rook
inplaats van zwarte opsteeg uit de
pijp boven het dak van de Sixtijn
se kapel toen in het daarbinnen ge
plaatste kacheltje de stempapieren
werden verbrand. Volgens traditie
wordt aan de stembriefjes, wan
neer de stemming niet tot resultaat
heeft geleid, wat vochtig stro toe
gevoegd, waardoor de rook zwart
wordt. Er was bericht dat men dit
maal, om geen risico te lopen, ook
een bepaalde chemische stof mee
zou verbranden, omdat het ook in
het verleden al is voorgekomen dat
de rook, ondanks het toegevoegde
stro, niet dadelijk zwart was.
Zondagochtend zowel als zon
dagmiddag kondigde de Vaticaanse
radio, tengevolge van de misleiding
door de rook, aanvankelijk aan dat
er een nieuwe Paus was gekozen.
Ook in de berichtgeving van de
perscorrespondenten ontstond be
grijpelijkerwijze grote verwarring
evenals onder de tienduizenden die
buiten het conclaaf op het rook
signaal stonden te wachten.
Verwachting tot dinsdagavond:
Rustig weer
Overwegend droog weer met
plaatselijk mist of laaghangende
bewolking. Meest zwakke wind uil
zuidelijke richtingen. Dezelfde of
iets lagere temperaturen.
28 okt. Zon op 7.26, onder 17.21.
Maan op 17.25, onder 7.04.
Volle maan: 27 okt. te 16.41.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
28 okt. 3.41 v.m. 15.46 n.m.
BROUWERSHAVEN:
28 okt. 3.09 v.m. 15.24 n.m.
Springtij: 29 oktober.
HET WEEROVERZICHT
DE BILT, 27-10. Het centrum van
een groot hogedrukgebied, dat het
weer in west-Europa nu reeds meer
dan tien dagen beheerst, verplaatst
zich nu langzaam naar midden-
Europa. In het hogedrukgebied
komt op vele plaatsen, vooral in
de nacht en ochtend, mist voor.
Op de oceaan trekken langs de
flank van het hogedrukgebied
voortdurend storingen via IJsland
naar Noorwegen en vervolgens-
naar midden-Rusland. De invloed
van deze storingen breidt zich,
naar mate het hogedrukgebied zich
verder in zuidoostelijke richting
verplaatst, geleidelijk meer over de
Britse eilanden uit, hetgeen tot ge
volg zal hebben, dat er in ons land
enige wind komt uit zuidelijke rich
tingen.
DJAKARTA, 25-10. Volgens
de dagbladen in Djakarta
zou in de Mahakam-rivier,
ver in het binnenland van
oost-Borneo, een monster
zijn waargenomen met de
kop van een koe en een
slangachtig lichaam. In een
bericht uit Samarinda werd
gezegd, dat dit monster, dat
een lengte zou hebben van
75 meter, al dikwijls is ge
zien. Volgens de dorpsbevol
king uit het betrokken ge
bied, zouden zelfs de Japan
ners er tijdens de bezettings
jaren niet in zijn geslaagd
dit beest met zware wapens
te doden.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dulles, heeft
vrijdag na een bespreking met pre
sident Eisenhower over zijn erva
ringen in het Verre oosten ver
klaard dat de Chinese communisten
hun doelstellingen niet zullen be
reiken „noch door militaire inspan
ning noch door hun bedrieglijke
propaganda.
FEUILLETON
Streekroman door HANOL SPOOR
Er waren ook momenten dat Joke
Sternhout zonder meer trotseerde.
Er stond een generator op het
dak, die, wanneer deze in werking
was, het hele huis van elektrische
stroom voorzag. De generator stond
echter al jaren stil en Joke klom
vanuit een torenkamertje op het
dak, om te kijken wat er aan man
keerde. Het bleek, dat de hele zaak
met een pin was vastgezet en dat
de vogels reeds zolang aan die
stilstand gewend waren, dat ze het
hadden gewaagd om er een nestje
te bouwen.
Onverrichterzake kwam ze terug.
Sternhout had haar bezig gezien
en in stilte haar moed en kalmte
bewonderd. Toen hij echter hoorde
dat een vogelnestje haar er vanaf
had gehouden om de generator in
werking te stellen, gebood hij haar
om het nestje te vernielen.
Joke weigerde en zei te willen
wachten tot de vogels waren uit
gebroed.
Na nog een sommatie van hem,
zei ze „misschien dat U er iets voor
voelt, maar ik doe het niet".
Zonder antwoord had Sternhout
zich omgedraaid en was weggegaan.
Joke had vernomen dat freule
Lydia zou komen en verheugde
zich daar of). Ze vond de stemming
in huis nu lang niet zoals ze het
graag zou wensen. De kortaange
bonden toon, die zowel de man als
de vrouw tegenover elkaar ge
bruikten, stond haar niet aan. Zc
begreep niet waarom deze mensen
in eikaars gezelschap bleven. Joke
hoopte dat de freule nog dezelfde
vriendelijke dame zou zijn, die zij
zich nog van vroeger herinnerde.
Er was echter een telegram geko
men, dat de aankomst nog enkele
dagen vertraagd was.
Joke, die met een bezwaard ge
moed haar werk op Duinsfort aan
vaard had, verwonderde er zich
over dat ze betrekkelijk zonder
wrok haar werk kon doen.
Ze had Frank nog steeds niet op
de hoogte gebracht van haar nieu
we plichten. Ze kon zich niet voor
stellen hoe hij dit zou opnemen. Nu
ze hier was kon ze ook beter de
gedachten van haar moeder begrij
pen. Zou ze werkelijk niet een klein
beetje invloed ten goede op de
jonkheer kunnen uitoefenen. Al zou
hij maar iets begrijpen van het
streek-eigen, van de gehechtheid
van de mensen aan eigen huis en
erf. Heimelijk nam zij zich voor om
eens rustig de kans af te wachten
tot Sternhout in de juiste stem
ming zou zijn.
Eigenlijk zou ze hem moeten ha
ten. Zijn onrechtvaardigheid tegen
over haar ouders, zijn houding be
treffende Frank en de minderwaar
dige behandeling van Yvonne, wa
ren al redenen genoeg. "Was het zijn
opmerkelijke eenzaamheid, die on
willekeurig haar medelijden op
wekte?
Nooit zag ze hem in 'n vriend
schappelijk gesprek, zelfs niet met
die heer, die vele keren op Duins
fort verscheen en heel lang met
Sternhout confereerde. Als deze
weer vertrok in zijn kostbare auto,
dan was er niets anders dan een
korte, zakelijke handdruk.
Joke had het vermoeden, dat de
besprekingen iets met het landgoed
uitstaande hadden. Hoe graag zij er
ook meer van had vernomen, haar
aard verzette zich om voor luister
vink te spelen. Wel nam zij zich
voor, als ze door toevallige omstan
digheden iets zou vernemen dat van
waarde was ter verdediging van
hun rechten, ze er gebruik van zou
maken. Onverholen zou ze hem de
handschoen toewerpen.
Deze en meer krijgshaftige ge
dachten gingen door haar kleine
hoofd, maar schijnbaar onberoerd
deed ze haar werk.
Met haar moeder besprak ze in de
avonduren wel verschillende pro
blemen.
„Veel heb je goed aangevoeld en
nog meer zul je begrijpen als ik je
in het kort iets van vroeger vertel"
zei haar moedei'.
„Je weet, dat hij al heel jong
wees was. Daarna is hij door zijn
grootmoeder zo verschrikkelijk ver
wend, dat hij op zijn twintigste jaar
een heel ongemakkelijk heerschap
was. Als hij zijn zin niet kreeg,
wat uiteraard niet zo dikwijls ge
beurde ,dan barstte hij in dc ver
schrikkelijkste dirftbuien los. Het
personeel bleef, wegens zijn onbe
heerst optreden, niet lang.
Hoewel nog erg jong, kwam ik
daar als huishoudster. Ik had daar
voor een speciale opleiding geno
ten. kreeg een goed salaris en was
vast van plan mij te handhaven.
Zijn zusje, die jaren jonger is, was
een vrolijk, gezond kind. Zij was de
enige, die alles van hem gedaan
kon krijgen.
(Wordt vervolgd)
