Duinafslag bij Vuurtoren wordt geschat op
i ongeveer acht meter h„
Delingsdijk
Zaterdag reeds worden maatregelen genomen
voor sloop van de bouwput
STORM BEUKTE SCHOUWSE KUST
Cl -J
lI; Ook op punt van Westenschouwen spookte het
Het was te verwachten dat de
noordwester storm, die donderdag
over het kustgebied raasde, juist
in de t(jd van de springvloeden,
een hoog t(j water zou brengen.
Toen dan ook te ongeveer 17 uur
de hoogste stand was bereikt, we
zen de peilschalen -f 2.80 N.A.P.
aan. De golven die af en toe een
hoogte bereikten van 4- 3.50 N.A.P.
rolden tegen de djjk aan de punt
te Westenschouwen (de „Kupe")
met zo'n geweld, dat bijna de
kruin van de dijk werd bereikt.
De leden van de dijkwacht, die
hier regelmatig hun controleronde
liepen, waren echter paraat. Aan
de dijk werd geen schade aange
richt. Heel anders was het op het
strand gesteld. Te Westenschou
wen zagen de vele toeschouwers,
die hier het beukend geweld der
golven gadesloegen, regelmatig met
iedere hoge golf een deel der dui
nen in de woedende golven ver
dwijnen. Reeds spoedig waren de
rijshouten afscheidingen in de
golven verdwenen. Steil steken nu
de bijna verticaal afgesneden dui
nen omhoog. De afname wordt
hier geschat op 3 meter. Bij het
strand aan de vuurtoren dat pre
cies met zijn hoge duinen de eerste
krachten van de huilende noord
wester opving, was het zelfs le
vensgevaarlijk om zich vlak bij de
duinrand op te houden. Wild vloog
hier het schuim tot metershoog, om
dan verder door de wind te wor
den meegenomen. Wanneer men
zich boven op de duinrand bevond,
zag men eerst een scheur ontstaan,
die plotseling veel groter werd en
grommend schoten opeens de reus
achtige zandmassa's naar beneden,
om in de Noordzeebodem een an-
Ingezonden mededeling
Ten aanzien van de delingsdijk
door de polder Schouwen is er geen
terug meer. De teerling werd al
eerder geworpen en - om het even
in spreekwoorden te blijven zeggen
- de kogel is thans door de kerk;
de aannemersfirma is thans met de
uitvoerig van het werk gestart.
De delingsdijk heeft nimmer onze
bewondering gehad, omdat ook in
de knapste betogen het nut niet
voldoende werd aangetoond en om
dat de motivering van deze won
derlijke „beveiligingsvondst" het
altijd heeft moeten afleggen tegen
de kolossale factor van de onder
vinding en het regionaal besef in
zake de behoeften op het punt van
werkelijke beveiliging.
Intussen is van de zijde van het
Waterschap Schouwen (op de jong
ste vergadering kwam dit naar vo-
ren) eerlijk erkend, dat de beveili
ging van Schouwen aanmerkelijk
is toegenomen, met uitzondering
dan van de steiltaludse dijk bij
Koudekerke. De redelijke verwach
ting bestaat evenwel, dat t.z.t. ook
dit dijkgedeelte nog wel onderhan
den zal worden genomen. Het ar
gument: „eerst de buitenste we
ring en dan pas binnendijken",
komt daardoor te vervallen, maar
als de buitenste dijken menselij
kerwijs gesproken in betrouwbare
staat zijn gemaakt, heeft ook een
delingsdijk niet veel zin meer. Ze
rooft kostbare kultuurgrond, vormt
een obstakel dat dure kunstwerken
en opritten vergt, terwijl in geval
ener werkelijke calamiteit het nut
twijfelachtig is. Wie destijds het
water bij Schelphoek bij stormweer
naar binnen heeft zien spoelen, zal
dit beamen.
Intussen zou men het „baat het
niet dan schaadt het niet", dan
maar van toepassing op de delings
dijk moeten verklaren, maar dan
blijft het voor ons toch een onbe
grijpelijk raadsel, dat in 'n periode
van bestedingsbeperking niet juist
deze post is geschrapt. Een vier
miljoen gulden zou zijn bespaard
en dit geld kan voor bepaalde ob
jecten nogjvonderwel worden ge
bruikt. In de verschillende ge
meenten - hoe goed geoutilleerd
verder ook - leven, nog wensen en
een gespreide besteding ware nut
tiger geweest.
Het heeft echter niet mogen zijn.,
en nu de delingsdijk in uitvoering'
is, hopen wij er het beste van.
Moge er nimmer water tegen slaan
en moge evenmin de stelling dat
door komverkleining de gevaren
voor de bewoners groter worden,
ooit op de juistheid worden getest.
dere plaats te vinden. De afslag
beloopt hier rond de 8 meter. De
gevolgen van deze storm zijn het
weer wat kleiner worden van ons
eiland.
Ook de beide plateau's van de
haven te Burghsluis stonden on
der water. Daar de suikerbieten
tegenwoordig ineens in het schip
gelost worden, werd in tegenstel
ling met vroegere jaren, toen nog
al eens wat bieten in de haven te
recht kwamen, geen schade aan
gericht.
STAD EN PROVINCIE
KERKWERVE
Burgemeester
ïvan Leeuwarden opent
sportterrein
Foto-expositie in
Verenigingsgebouw
Zaterdag 18 oktober a.s. hoopt
de burgemeester van Leeuwarden
het nieuwe sportterrein annex
kleedlokaal in onze gemeente of
ficieel in gebruik te stellen. Zoals
bekend is de aanleg en bouw mo
gelijk geworden door steun van
Leeuwarden, de stad die Kerk-
werve na de ramp adopteerde.
Ter gelegenheid van deze feeste
lijke plechtigheid wil het gemeen
tebestuur zowel de inwoners als
de Friese gasten toch ook nog eens
confronteren met het leed dat
Kerkwerve tijdens en na de ramp
wedervoer. Zo zal in het vereni
gingsgebouw een expositie worden
ingericht van rampfoto's van deze
gemeente, waarnaar van de zijde
der gemeente allerwege een speur
tocht is ondernomen.
BÜRGH
Lelijke wespensteek
De heer J; H. uit Haamstede,
werkzaam op het fruitteeltbedrijf
van de heer J. C. de F. te Burgh,
werd een dezer dagen door een
wesp in zijn vinger gestraald. Na
door dokter Stenger behandeld te
zijn, viel hij thuis bewusteloos neer,
waardoor zijn kin gehecht moest
worden en zijn kunstgebit brak.
Verder had hij een zeer pijnlijke
schouder. Een wespensteek met na
re gevolgen dus.
HAAMSTEDE
Najaarswedstrijden voor
jachthonden
Te Net terden in de buurt van
Doetinchem werden de 2e najaars
wedstrijden voor jachthonden ge
houden, georganiseerd door de
Nederlandse vereniging .Langhaar'.
Tot de 10 deelnemende honden be
hoorde ook „Leks", de langharige
reu, die de vorige maal de eerste
prijs behaalde, en eigendom is van
de heer A. Hanse te Haamstede.
Voorgebracht door de heer M. L. J.
Fokker te Burgh, wist Leks deze
maal niet tot zulke uitzonderlijke
prestaties te komen. Met 176%
punt eindigde Leks op de 4e plaats.
De eerste prijs was voor „Ciska",
eigenaar W. Bakker te Vorden, de
2e kreeg „Marinda" van de Zeeg-
stersteeg, eig. M. van Steenwijk uit
Zeegse, terwijl de derde plaats voor
„Diana van Zuidpool" van mevr.
v. Heek de Fremery uit Enschedé
was. Een groot aantal berekenin
gen is nodig om uiteindelijk de
kampioen van Nederland uit te ma
ken. Dit wordt pas aan het eind
van het jaar bekend gemaakt. Al
met al behoort Leks tot een der
beste jachthonden van Nederland.
DREISCHOR
De Zeeuwse collecte heeft in
deze gemeente opgebracht f 83,01.
De collecte voor het Protestants
Interkerkelijk Thuisfront bracht al
hier f 27,13 op.
Weg open voor verkeer
Doordat de nieuwe aansluiting
aan het eind van de Bogerdweg al
hier met de nieuwe weg Dreischor-
Nieuwerkerk vorige week is ge
reed gekomen, is genoemde weg
thans voor het verkeer opengesteld.
SIRJANSLAND
Vrouwenvereniging
organiseert bazar
De vrouwenvereniging alhier is
sinds enige tijd bezig met het or
ganiseren van een bazar, waarvan
de baten bestemd zijn voor een
bijdrage t.b.v. het interieur van de
nieuwe kerk. Zaterdagmiddag a.s.
wordt de bazar geopend in het
Verenigingsgebouw. Naar ons
werd medegedeeld is de actie van
voorbereiding uitermate geslaagd.
Een groot aantal waardevolle prij
zen zullen 's avonds verloot wor
den. Zowel voor kinderen als vol
wassenen is de inrichting zo aan
trekkelijk mogelijk gemaakt.
EINDHOVEN. Donderdagmiddag
te vijf uur werd de 23-jarige brom
fietser M. G. Smits uit Wanrooy op
een kruispunt in het stadsdeel Toni
gelre te Eindhoven aangereden
door een vrachtauto en daarbij zo
zwaar gewond, dat hij tijdens het
vervoer naar het Binnenziekenhuis
overleed. Het slachtoffer was een
leerling van de school voor maat
schappelijk werk te Eindhoven.
BRUINISSE
De nieuwe gemeentehaven
Deze week werd de laatste paal
geslagen van de damwand voor de
nieuw te maken gemeentehaven
alhier. De aannemer, de firma
Schemmer te Nieuwendijk, is be
gonnen de heimachine af te breken.
Men had met het heien nogal tegen
slag, zodat het karwei langer ge
duurd heeft dan men aanvankelijk
had gedacht.
Jaarfeest jeugdclub Rhode'
De jeugdclub „Rhodé", de club'
van jongere meisjes van 12 tot 15
jaar, was de eerste die de rij van
„jaarfeesten" van de verschillende
jeugdverenigingen opende met een
goed geslaagde avond. Ds. H. W.
van den Brink opende'deze avond,
waarna een gevarieerd en gezellig
programma werd afgewerkt, van
declamatie, zang, voordrachten, to
neelstukjes en een tableau. De leid
ster, mej. J. C. Padmos, die deze
avond niet voor het voetlicht trad,
blijkt „achter de schermen" toch
in haar wekelijkse leiding geven
aan dit jeugdwerk, met haar club
tot goede prestaties in staat. Het
Ned. Herv. Verenigingsgebouw was
tot de laatste plaats bezet, naast
vele ouderen was er opvallend veel
jeugd, die intens meeleefde met het
gebodene. De avond werd door ds
van den Brink gesloten.
LAND- EN TUINBOUW
Zaaizaadontsmetting
in nieuwe -banen
Zaaizaadontsmetting is wel een
van de oudste methoden ter be
strijding van plantenziekten. Men
deed dit in vroeger tijden met zeer
primitieve middelen. Hierin is
veel verandering gekomen, en nog
steeds zoekt de chemische indu
strie naar nog nieuwere en betere
middelen, vooral wordt veel aan
dacht geschonken aan de behande
ling van het zaad tegen bodera-;
schimmels en bakteriën, alsmede
tegen dierlijke parasieten.
Tot voor kort werd bijv. voor de
zaadontsmetting alleen maar een
kwikhoudend middel gebruikt,
maar ook hier is gebleken, dat men
kiemschimmëls ,even goed bestrij
den kan met TMTD bevattende
prödukten. Bovendien beschermt
TMTD, de jonge kiemplant in de
bodem tegen allerlei schimmels en
bakteriën, maar ook larven van
insekten kunnen het zaad en het
kiemplantje belagen. Daarom ver
dient bij de zaadontsmetting de
voorkeur te worden gegeven aan
die prödukten, welke naast TMTD,
ook aldrin bevatten omdat men
dan met één behandeling kan vol
staan.
Vele insektenlarven kunnen een
gewas gedurende de late herfst en
de winter beschadigen. Is deze
vreterij ernstig, dan zullen vele
kiemplantjes wegvallen en komt
het gewas in het voorjaar slecht te
staan.
Larven van de fritvlieg, de
smalle graanvlieg, de graanaard-
vlo, ritnaalden, emelten of andere
insektenlarven veroorzaken deze
wegval. Door het zaad te behan
delen met 3 gram van bovenge
noemd middel per kg kan deze
aantasting worden tegengegaan.
Ook bij bescherming van bonen,
alsmede ter bestrijding van de bo-
nenvlieg zijn zeer gunstige resul
taten met Aatidrin bereikt. Het is
dan ook begrijpelijk dat voor de
bescherming van jonge plantjes
door middel van deze nieuwe wij
ze van zaadbehandeling grote be
langstelling bestaat. Een dergelijke
methode is zeer eenvoudig, gemak
kelijk en weinig kostbaar.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Zilveren ambtsjubileum
ds. M. G. Westerhof
te Nieuwerkerk
NIEUWERKERK. Op 22 oktober
a.s. hoopt ds. M. G. Westerhof al
hier de dag te herdenken dat hij
hier 25 jaren geleden in het ambt
van predikant bij de Hervormde
gemeente werd bevestigd. Deze dag
zal zeer zeker hier niet onopge
merkt voorbij gaan, want ds. Wes
terhof is hier een geziene persoon
lijkheid. Iemand die voor iedereen
een goed woord heeft en steeds tot
helpen bereid is. Herinneren wij
ons de ramp van 1953. Als een van
de eersten was hij op het dorp te
rug en vele inwoners die in die da
gen het dorp b^ochten om nog iets
hun eigendommen' te redden,
waren in de pastorie welkom. On
telbaar zijn de koppen koffie en an
dere verversingen die door zijn
echtgenote toen zijn uitgereikt. Dit
feit alleen reeds is een reden dat
de inwoners van ons dorp op 22 ok
tober a.s. hun belangstelling zullen
tonen.
Een voorbeeld van een miniatuur bandrecorder, zoals de Ame
rikanen deze gebruiken voor hun aard. en maansatellieten. Het
kleine instrument neemt gedurende de 110 tot 120 minuten van
z\jn vlucht rondom de aarde alle gegevens op over kosmische
straling, zendt deze in slechts vijf seconden uit en veegt automa
tisch de band schoon voor een volgende opname.
BRUINISSE PARAAT IN DE STORM
Uitgraving van liavendam - gemaakt voor heiwerk
werd gedicht
Water miste juist coupure in de havcnd(jk
De noordwester storm van don
derdag bracht te Bruinisse nogal
wat mensen in beweging. Niet al
leen werd de Dijkwacht in het ge
weer geroepen, maar men heeft het
zekere voor het onzekere genomen
en een uitgraving van de haven-
dam, dië was gemaakt om het heien
van damwand voor de nieuwe vis
sershaven mogelijk te maken, in
allerijl gedicht. En dit was goed ge
zien, want het water kwam 3 m.
plus N.A.P., dat is plm. 20 cm. ho
ger dan te Brouwershaven.
Waarschijnlijk houdt dit verband
met de hoge ebstand van donder
dagmiddag, want deze was slechts
24 min N.A.P. Normaal hoog water
is 160 m. plus N.A.P., normaal
laag water 1.50 minus N.A.P.
Het water stroomde nog net niet
door de coupure die in de haven-
dijk gemaakt is om op het toekom
stige havenplateau, de vroegere
spuikom, te komen, maar op die ge
dempte spuikom kwam het behoor
lijk hoog te staan, zodat een ach
tergebleven woonwagen en een
dragline behoorlijk ver in het wa
ter stonden. Opgeslagen perkoen-
palen en andere losse voorwerpen
gingen drijven, maar schade van
betekenis werd toch niet aange
richt.
De beschermende invloed op de
golfslag, die veroorzaakt wordt
door de nog niet voltooide zand-
lichamen, die straks de dijken van
de verschillende havens zullen vor
men, was ook nu goed merkbaar.
De golfbrekers op de reeds vol
tooide dam deden eveneens dienst.
De kade, door de heer J. Boltje,
de aannemer van de werken, rond
zijn woonark aangelegd, werd over
stroomd en op een plaats ontstond
een kleine breuk.
De veerpont „Krammer" staakte
de dienst donderdagmiddag van 11
tot 1 uur, maar overigens werd de
gehele dag en ook deze avond ge
varen.
Op het havenplateau moest het
bieten laden worden gestaakt, daar
ook dit plateau blank kwam te
staan, maar één vloedplank bleek
voldoende om het water te verhinr
deren het dorp binnen te lopen.
KERKNIEUWS
Geweldpleging tegen kerken in Ver. Staten
NEW YORK, 17-10. De Ameri
kaanse senator Jacob Javits heeft
verzocht om een conferentie van
de federale autoriteiten en die van
staten, over de aanslagen op en de
dreiging met geweldpleging tegen
kerken, synagogen, scholen, ver
enigingsgebouwen en woonhuizen.
Deze activiteit, ingegeven door haat
tegen mensen van ander ras of ge
loof, heeft zich uitgebreid tot vijf
staten, aldus Javits.
In New-Port in New Jersey heeft
de politie acht kerken doorzocht na
een waarschuwing per telefoon, dat
een kerk zou worden opgeblazen.
Na een dergelijke waarschuwing
heeft de politie van New York
tweemaal de rooms-katholieke Sint
Patrickkathedraal te New York
doorzocht. Te Brooklyn werden in
de afgelopen twee nachten ruiten
ingegooid van een synagoge. Ook
in Minneapolis in Minnesota werd
op deze wijze een synagoge aange
vallen.
De politie in Atlanta in Georgië
is op zoek naar een man, die in
Atlanta en omstreken anti-semi-
tische activiteit financiert. In At
lanta werd in het begin van deze
week een bomaanslag op een syna
goge gepleegd.
Vexnvachting tot zaterdagavond:
Zonnige perioden
Zonnige perioden en nog slechts
enkele verspreide buien, voorna
melijk in de kustprovincies; over
wegend matige wind tussen noord
en noordoost; koude nacht; morgen
dezelfde temperaturen als vandaag
of iets lagere.
18 okt. Zon op 7.08, onder 17.41.
Maan op 13.20, onder 22.28.
19 okt. Zon op 7.10, onder 17.39.
Maan op 14.01, onder 23.34.
20 okt. Zon op 7.12, onder 17.37.
Maan op 14.35, onder
Eerste kwartier: 19 okt. te 15.07.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
18 okt. 6.45 v.m. 19.10 n.m.
19 okt. 7.30 v.m. 20.01 n.m.
20 okt. 8.25 v.m. 21.09 n.m.
BROUWERSHAVEN
18 okt. 6.31 v.m. 18.52 n.m.
19 okt. 7.21 v.m. 19.45 n.m.
20 okt. 8.19 v.m. 20.54 n.m.
Doodtij: 21 oktober.
HET WEEROVERZU"^
DE BILT, 17-10. Een aktieve de
pressie, die van het zuiden van
Zweden in de richting van Berlijn
is getrokken, veroorzaakte gister
avond en vannacht nog veel wind.
Daarna nam He storing echter in
betekenis af, hetgeen in ons land
te merken was aan het minder
worden zowel van de wind als van
de buiigheid. Tevens draaide de
wind meer naar het noorden. Dit
hing samen met flinke luchtdruk
stijgingen boven Scandinavië. Een
aktieve depressie op het westelijke
deel van de oceaan breidt zijn in
vloed op bet ogenblik slechts in
noordoostelijke richting uit, zodat
de luchtdrukstijgingen in onze om
geving nog zullen aanhouden. De
temperatuur wordt over het alge
meen iets lager, vooral in de nacht.
Daartegenover staat dat er overdag
zonnige perioden zullen zijn.
Ingezonden mededeling
café-restaurant
M0NDRAG0N
zierikzee
VERNIEUWD
INTERIEUR
Zierikzeese raad bezocht sluiswerken
Water zal dan in de sluisput worden toegelaten
De gemeenteraad van Zierikzee
heeft gisterenmiddag onder leiding
van loco-burgemeester M. C. Ver
heden - de burgemeester was uit-
stcdig - een bezoek gebracht aan
de werkzaamheden van de keer
sluis in het havenkanaal. In de
keet van de aannemer Volkcr
sprak de heer Verheü.en een wel
komstwoord, waarna een uiteen
zetting van het werk werd gegeven
door de directeur van de Centrale
Dienst Noord-Zeeland, de heer A.
J. Argelo.
Ir. G. J. Bos van het Ingenieurs
bureau Witteveen en Bos te De
venter en de hoofdopzichter de heer
A. T. Kamsteeg, vertelden in de
bouwput tal van interessante bi-
zonderheden. De preciese afwer
king kon hier duidelijk worden ge
zien en de gierende storm had hier
geen vat op het gezelschap. Ook
het raadslid mevr. v. d. Werve-
Schouls was moedig de meterslange
wiebelende ladder afgedaald.
De heer Argelo herinnerde er aan
dat het enorme werk begonnen is
met het heien, van palen voor dë
fundering, waaima de bouwput kbn
worden afgedamd. Na het gereed
komen van de bouwput kon de be
kisting worden gesteld en vervol
gens de betonvloer worden gestort.
De aannemer verwacht met stel
ligheid dat - zoals bekend - de sluis
met Kerstmis waterkerend zal zijn.
De afwerking zal dan nog enige
maanden tijd vergen en behelst
o.m. het maken van verbindingen
tussen de landhoofden naar de
oost- en west-havendammen. Vei>
der zullen dan nog de remwerken
en verlichting moeten worden aan
gebracht. De dijkglooiingen zullen
aansluitend bewerkt moeten wor
den op het sluislichaam.
Het werk is inmiddels zover ge
vorderd, dat naar verwacht wordt
zaterdag a.s. voor het eerst water
in de sluisput zal worden gelaten -
tot een hoogte van ongeveer één
meter - om de druk op de sector
en puntdeuren te beproeven.
De heer Argelo deelde verder
mede, dat a.s. zaterdag ook reeds
de maatregelen tot sloop van de
bouwput zullen worden genomen,
wat o.m. betekent dat de enorme
betonnen ringen en de palen waar
op deze rusten, verwijderd zullen
worden en dat ook de stalen dam
wand zal worden afgebroken. Voor
het maken van de verbindingen
tussen landhoofden en havendam-
men zal dan <ej»n begin kunnen ge-
maakt worden, met het storten' Van
grond.
Enorme deuren
In dc bouwput was de raad onder
de indruk van de enorme sluisdeu
ren, die een hoogte hebben van 10.5
meter. De deuren zijn een con
structie van Werkspoor te Utrecht,
die ook voor de aflevering hiervan
en de montage van het mechani
sche gedeelte van de sluis heeft
zorggedragen.
Uit de uiteenzetting van ir. Bos
bleek met welk een zorg en nauw
keurigheid de betonvloer is gestort,
omdat de afsluiting met de hier
over draaiende deux-en tot een mil
limeter precies moet zijn. Onder en
terzijde van de deuren heeft men
om dit te bereiken strips bevestigd
van opblaasbaar rubber. Dit sys
teem is door ir. Bos geperfectio
neerd, zodat de afsluiting inder
daad met de grootste nauwkeurig
heid kan geschieden.
In de directiekeet naast het dijk-
lichaam, waar men zich door de
bulderende wind ternauwernood
verstaanbaar kon maken, bracht de
heer Argelo hulde aan ir. Bos en
zijn medewerkers, en aan de hoofd
opzichter en opzichter van de aan
nemer voor het accurate teamwerk.
De heer Argelo zei trots te zijn op
de belangstelling die ook van tech
nische zijden voor de sluiswerken
bestaat.
Voorafgaande aan dc i'ondleiding
van de gemeenteraad, had het ge-
meentepei-soneel He «werkzaamhe
den aan de keersluis in ogenschouw
genomen. Gemeentesecretaris R. v.
Ommeren bracht na afloop dank
voor de ontvangst en deskundige
uiteenzettingen.
