opgelost Russen bedreven onmenselijk drama KOU, GRIEP. ZAMMGEL .Door het kindvoor het kind" ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 10 OKTOBER 1957 No. 18238 Niet alleen officieten, maar duizenden burgers werden het slachtoffer N.K.W.D.-chef Tartakow, gaf opdracht tot zinloze moord op 15.000 weerlozen (Van een speciale verslaggever) BAD GODESBERG (P P). - „Het raadsel rond de in 1943 ge vonden massagraven van Katyn in de omgeving van Smolensk, is op gelost. De bewijzen zijn geleverd en de documenten aanwezig waaruit blijkt, dat de chef van de bestuursdienst der N.K.W.D. in het gebied van Minsk, Tartakow, op 12 februari van het jaar 1940, dus vóór de Duitse inval in Rusland, opdracht gaf aan de militaire veillgheidsaf- delingen van het 190ste infanterieregiment, het 129ste infanterieregi- ment en aan het 68ste Oekraïnische infanterieregiment, bepaalde „vei ligheidsmaatregelen" te nemen in de gebieden rond de steden Kosielsk, Smolensk, Bologoje en Charkow, waarbij zwart op wit staat te lezen, dat het gaat om de likwidatie van een aantal Poolse krijgsgevangen officieren en Poolse intellectuelen, niet minder dan 15.000 personen. Met de leiding van deze likwidatie werden belast de N.K.W.D.-chef Burjanoff, bijgestaan door de N.K.W.D.-kolonel Kutschkow", aldus ver telt ons één der Poolse verzetstrijders, die meehielp de gevonden docu menten naar het westen te brengen. liet is een tanige, donkere jongeman, bezield met de onverzettelijke wil zijn vaderland van de dictatuur te bevrijden. Hij is prima op de hoogte met de gehele geschiedenis van dit drama en tijdens ons gesprek geeft hij een uitgebreid overzicht. Hiermede is de sluier verdwenen, die hing rond het drama van Katyn waarvan velen zich nog wel bijzon derheden zullen weten te herinne ren. Al die jaren was het een raad sel wie voor deze gruwelen verant woordelijk konden worden gesteld, de Russen of de Duitsers. Weder zijds gaf men elkaar de schuld. Het begon in april 1943, toen de Duitsers bekend maakten, dat in de omgeving van Smolensk, in de bos sen van Katyn, op Russische bo dem, grote hoeveelheden stoffelij ke resten waren gevonden, gebor gen in geweldige massagraven. De ze reeds in verre staat van ontbin ding verkerende lichamen, zo werd door de Duitsers gezegd, waren de stoffelijke resten van Poolse leger officieren, die in opdracht van Sta lin werden afgemaakt. Van Russi sche zijde verscheen op deze be kendmaking prompt een dementi. De bedoelde officieren zouden - al dus de Russen - niet door hen, doch door de Duitsers uit de weg zijn geruimd. Vooral in het begin bleef het een duistere zaak, met beschul digingen over en weer. De op de stoffelijke resten gevon den dagboeken, dag- en weekbla den, bleken alle afkomstig te zijn uit de periode lopende van het na jaar 1939 tot medio april 1940. Van vele zijden werd aangedrongen op het instellen van een neutrale in ternationale commissie, die een onderzoek zou kunnen instellen naar dit menselijk drama. Eerste onderzoek Er kwam een „internationale commissie", maar omdat c® gealli eerden niet meededen bleef het een eenzijdige instelling. Toch stelde zij een onderzoek in en deelde na af loop mede, dat zij in de bossen van Katyn, gelegen op Russische bo dem, zeven grote massagraven had ontdekt, waarin een groot aantal Poolse officieren rustten. Steek proeven werden genomen en lijken geïdentificeerd. Als doodsoorzaak moest worden geconstateerd: een schot in de nek, de dood tengevolge hebbende. Het was de commissieleden door gevonden bewijsstukken op de do den en door middel van getuigen verklaringen gebleken, dat de exe cuties in de maanden maart en april 1940 hadden plaats gehad, dat de „nekschoten" hoofdzakelijk ten uitvoer werden gelegd met pistolen van het kaliber 7.65 mm. en dat de wapens door geoefende handen ge hanteerd werden. De commissie vestigde voorts de aandacht op het feit, dat de moorden in elk geval tussen najaar 1939 en april 1940 gepleegd moesten zijn, een tijdstip waarop Duitsland en Rusland nog niet in oorlog verkeerden en er dus nog geen Duitsers in Katyn kon den zijn. De Russen ontkenden halsstarrig. In die spannende dagen van de tweede wereldoorlog raakte de zaak min of meer in het vergeet boek. De westelijke mogendheden hadden belangrijker zaken aan het hoofd en het publiek vertrouwde de Duitsers met hun propaganda niet. Russische aanklacht In mei 1945 capituleerde Duits land. Het Neurenbergse tribunaal sprak recht over de oorlogsmisda den van de nazi's. De Russen maak ten van deze gelegenheid gebruik om bij monde van kolonel P'okrow- sky de zaak Katyn voor het voet licht te brengen. De aanklacht van Rusland bleek zeer omvangrijk en er werd in ge zegd, dat de Poolse legerofficieren door de Duitsers in 1943 in de bos sen van Katyn waren neergescho ten en wel door een eenheid onder de schuilnaam Stab des Bauba- taillons" en dat de executies waren verricht met de Duitse munitie, ka liber 7.65 mm. merk Geco. De openbare aanklager van het Neurenbergse internationaal tribu naal liet een uitvoerig onderzoek instellen en zo kwam aan het licht, dat de gebruikte munitie inderdaad van Duitse makelij was. De directie van de fabriek kon echter aanto nen, dat deze munitie Geco 7.65 mm. in de dertiger jaren was aan gemaakt en toen in - verband met het verdrag van Versailles door Duitsland niet mocht worden ge bruikt, waarop de kogels doorver kocht werden aan andere landen, waaronder Rusland. De Zwitserse geleerde en criminoloog dr. Naville en de Bulgaarse dr. Markow kwa men als getuigen décharge en zo werd de Russische beschuldiging door het tribunaal terzijde gelegd. Amerikaans onderzoek In het jaar 1952 benoemde het Amerikaanse Huis van Afgevaar digden uit haar midden en voor eigen rekening een commissie om het drama van Katyn nader te on derzoeken. In de loop van haar be staan heeft deze commissie, die on dermeer in Frankfurt am Main ze telde, ruim 150 getuigen gehoord, terwijl langs verschillende wegen bewijsmateriaal werd verzameld om de schuldigen aan het onmen selijke drama te ontmaskeren. Ten slotte kwam men tot de onomsto telijke conclusie, dat de Russen aansprakelijk waren voor deze gru welijke massamoord. De commis sie stelde een uitgebreid rapport op. De beste bewijzen, die onweer legbaar de schuldigen aanwijzen, werden echter gevonden door dr. Roman Martini, een Poolse rechts geleerde te Krakau, die reeds tij dens de oorlog van zijn regering in Londen opdracht kreeg een onder zoek in te stellen. Omstandigheden maakten het hem pas in 1946 mo gelijk te beginnen en onverdroten heeft hij doorgewerkt, aanvanke lijk het zogenaamde medewerking van de Russen. Doch toen zij be merkten, dat dr. Martini ook langs andere kanalen zocht, dan welke zij aanwezen, verbraken ze de samen werking. Medewerkers van dr. Martini zagen kans in de stad Minsk een dichtgemetselde kelder open te bre ken, waar naar men vernam docu menten verborgen lagen van de N. K.W.D. Deze had men hier inge metseld bij de komst der Duitsers in 1941. Hier vonden de medewer kers van dr. Martini hun grote Influenza-epidemie in Nederland heeft nog geen hoogtepunt bereikt 50- a 100.000 nieuwe meldingen per dag De influenza-epidemie in Neder land is, naar uit gegevens van de geneeskundige hoofdinspectie valt af te leiden, nog niet over haar hoogtepunt heen. Aldus een mede deling van het ministerie van So ciale Zaken en Volksgezondheid. Hoewel uit enkele plaatsen in lichtingen zijn ontvangen over een vermindering, blijken over het ge hele land genomen de hoge aan tallen dagelijkse nieuwe ziektege- valen zich te handhaven. Deze aan tallen bewegen zich tussen de 50- en 100.000 nieuwe meldingen per dag. Met name in het noorden van het land blijkt de influenza toe te nemen. Een overzicht van het aantal sterfgevallen valt nog niet met enige zekerheid te geven. Het aan tal sterfgevallen, aldus een globale indruk, vormt echter geen aanwij zing dat de influenza een kwaad aardiger karakter heeft gekregen. schat, die het raadsel rond Katyn oploste. Geslaagd, maar Nuchter en zakelijk leest men nu in deze Russische verbalen hoe in opdracht van het hoofdkwartier van de GPU/NKWD te Moskou en gedateerd op 12 februari 1940, aan de militaire veiligheidsafdelingen van drie regimenten bevel werd gegeven maatregelen te nemen die inhielden de likwidatie van onge veer 10.000 Poolse krijgsgevangen officieren en omstreeks 5.000 Pool se burgers, zoals geleerden, groot grondbezitters, leden van de rech terlijke macht, van de geestelijk heid, fabrikanten, doktoren, advo caten en hoge ambtenaren. Met de leiding van dit gruwelijk bedrijf werden belast N.K.W.D.-chef Bur janoff en N.K.W.D.-kolonel Kutsch kow. De opdracht was getekend door Tartakow, chef van de be stuursdienst van de N.K.W.D. in het gebied van Minsk. Dr. Martini stelde van een en ander een witboek op en hij stelde het de rode Poolse regering ter hand. Maar daar wilde men er niets van weten. De schuld voor dit dra ma zou dus liggen bij de Sowjet- vrienden. Het bracht dr. Martini de dood. Op een avond kreeg hij bezoek van twee mannen en toen zij het huis verlieten was dr. Mar tini niet meer. Ontmaskerd De Russische N.K.W.D. is ver antwoordelijk voor de laffe, in strijd met de menselijkheid zijndegru welijke misdaad van Katyn, waar dagen achtereen zonder onderbre king, duivels zich met satanisch genoegen oefenden in het geven van „nekschoten". Vrachtwagen na vrachtwagen loste zijn lading en één voor één werden de weerlozen aan de rand van de kuil met een nekschot neergeknald. Als de hand moe was van het overhalen van de trekker, namen anderen het lugu bere werk over. De Poolse jongeman, waarmee wij dit gesprek mochten hebben, gaat weer terug naar zijn vader land. Hij vreest het gevaar niet. Het vaderland moet bevrijd wor den! (Nadruk verboden). Op l november wordt de maxi mumsnelheid in de bebouwde kom ingevoerd. Volgens deze maatregel zullen motorrijtuigen binnen de bebouwde kom niet sneller dan 50 km. per uur mogen rijden, tenzij door borden een toegelaten snel heid van 70 km. per uur is aange geven. De algemene verladers- en eigen- vervoerders organisatie (E.V.O.) vestigt er de aandacht op, dat voor bepaalde categorieën motorvoer tuigen de toegestane snelheid bin nen de bebouwde kom zowel als daarbuiten lager dan 50 of tussen 70 en 50 km. per uur kan liggen. Een vrachtauto, waarvan de wieldruk hoger is dan 2400 kg. mag Maximum-snelheid voor sommige motorrijtuigen lager dan 50 km Ingezonden mededeling zware hoofd- en borstverkoud heid, diep vastzittend slijm, snuift en wrijft U weg met Amerikaanse erkenning over raketten Een woordvoerder van de Ame rikaanse marine heeft dinsdag voor het eerst erkend dat de Russen als eersten beschikten over ballistische projectielen voor middelbare af stand, die atoomladingen kunnen vervoeren naar bijkans alle Navo- bases in west-Europa. 's-GRAVENHAGE. De wethouder voor de volkshuisvesting van Jeru zalem, de heer M. Ish-Shalom, brengt een studiebezoek aan Den Haag. Tijdens dit bezoek aan Den Haag bestudeert hij een aantal ge meentelijke diensten en bedrijven naar aanleiding van technische vraagstukken, waarmede het ge meentebestuur van zijn stad op het SLUISKIL. Het vierjarig meisje A. I., dat aan een touw met een ry kleuters onder geleide van een zus ter, te Sluiskil de Nieuwe Kerk- straat-bovenweg overstak is zeer ernstig gewond, toen het touw ge grepen werd door een achterop ko mende personenauto. De auto sleur de het touw mee, enkele kleuters kwamen ten val, het meisje is aan de gevolgen overleden. Ingezonden mededeling de lekkerste chocolade- korrels van échte chocola 150 gram 68 AMERIKA WIL PRATEN MET SOWJET-UNIE OVER RUIMTERAKETTEN Het gaat om het vreedzame gebruik De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles, heeft dinsdagavond meegedeeld, dat de V.S. bereid zün met Rusland te praten over het internationale toezicht op ruimteraketten. Dulles verklaarde dit nadat h\j een onderhoud met president Eisen hower had gehad. Htf maakte het echter duidelijk dat dergelijke be sprekingen gevoerd zullen moeten worden onder auspiciën van de V.N. De V.S. hopen dat Rusland het westelijke voorstel zal aanvaarden om de wegen en middelen te be studeren die zekerheid geven dat de voorwerpen, die de ruimte wor den ingezonden, slechts voor vreed zame doeleinden gebruikt zullen worden, aldus Dulles. Hij stelde voor het toezicht op de ruimtevaart afzonderlijk met de Russen in studie te nemen en dit toezicht dus gescheiden te houden van het voorstel van de westelijke mogendheden inzake een ontwape- ningsovereenkomst over de gehele linie. Hij deed dit aanbod nog geen zes uur nadat een woordvoerder van het State Department had bekend gemaakt, dat besprekingen met Rusland over 't toezicht op ruimte- 's-GRAVENHAGE. Het aantal geregistreerde radio-ontvangtoe stellen steeg van bijna 2,1 min. op 1 januari tot ruim 2,25 min. op 31 december 1956 of met bijna 7 pet., zo blijkt uit het jaarverslag der P.T.T. over 1956. In de periode van 1 januari, de datum waarop de wet op het kijkgeld in werking trad, tot 31 december werden rond 100.000 televisietoestellen geregistreerd. raketten een onderdeel moeten vor men van de westelijke ontwape ningsvoorstellen. Admiraal Rawson Bennett, het hoofd van de onderzoekafdeling van de Amerikaanse marine, heeft dinsdag meegedeeld, dat de uitvoe ring van het Amerikaanse satel lietprogramma niet versneld zal worden door het Russische succes met de kunstmaan. Hij zei dat dit programma uitsluitend is afge stemd op de poging een kunstmaan te lanceren voor het einde van het geofysische jaar, dat loopt tot de cember 1958. Aangespoelde vis is tuimelaar Het op het Noordzeestrand van Vlieland aangespoelde zoogdier, waarvan men vermoedde dat het een witsnuitdolfijn was, is volgens deskundigen van het Zoölogisch Instituut te Leiden, zeer waar schijnlijk een tuimelaar. Het is een vrouwelijk exemplaar van ongeveer zes jaar oud. Het slechts enkele da gen dode dier heeft men ontleed. Het skelet zal naar het Zoölogisch Instituut te Leiden worden over gebracht. De tuimelaar behoort tot een soorten rijke groep walvisachtige zoogdieren, die als dolfijnen wor den aangeduid. Hij leeft in de ge matigde zóne van de Atlantische oceaan op het noordelijk halfrond en wordt over het algemeen talrij ker dan de echte dolfijnen aan de Nederlandse kust aangetroffen. nooit sneller rijden dan 60 km. per uur. De maximale snelheid voor een vrachtwagen met aanhangwa gen mag, als de wieldruk meer dan 375 kg. bedraagt, niet sneller rijden dan 50 km. per uur. Van voertui gen met een lange naar achter uit stekende lading (2/3 wielbasis, met een maximum van 5 meter) mag de snelheid in geen enkel geval de 40 km. per uur te boven gaan. Vlucht in tankwagen Een Tsjechisch gezin - man, vrouw en twee kinderen - heeft op het spoorwegsta tion van Hohenau in Neder- Oostenrijk politiek asiel ge vraagd. Het had 33 uur door gebracht in een tankwagen, waar nog een laag olie van 20 cm. in stond. Zaterdag was men er in geklommen, voorzien van gasmaskers, maar zonder voedsel of wa ter. De douanebeambten in Hohenau keken zondagoch tend verbaasd, toen zij na opening van de tank de 41- jarige Anton Liszka uit Bmo naar buiten zagen klimmen, geheel besmeurd met olie. H\j werd gevolgd door zijn 32-jarige vrouw en twee kinderen, Pelio van 9 en Paul van 5 jaar. Liszka zei dat hij zesmaal vergunning had ge vraagd om met zijn gezin Tsjecho-Slowakije te verla ten, maar dat het elke keer was geweigerd. Het toezicht op de ruimtevaart NEW YORK, 9-10 - Zich voor- bereidend op het debat in de po litieke commissie van de algeme ne vergadering van de Verenigde Naties, dat vandaag begint, vragen de afgevaardigden zich af wat pre cies de betekenis is van de dinsdag door Dulles, de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken, af gelegde verklaring dat zijn rege ring bereid is de kwestie van het toezicht op de ruimtevaart met de Sowjet-Unie te bespreken. Naar aanleiding van deze ver klaring meent men de moeilijkheid te kunnen stellen van een meer specifieke onafhankelijke resolu tie die geheel aan de kwestie van de wereldruimte is gewijd. Men wijst er hierbij op dat Dul les er zorgvuldig de nadruk op legde dat eventuele besprekingen met Rusland over deze kwestie ge houden moeten worden onder aus piciën van de Verenigde Naties, zoal afgescheiden van de algeme ne ontwapeningsvoorstellen van het westen. Kunstmaan heeft twee wachters MOSKOU, 8 okt. Het blad van de Russische communistische, partij de „Frawda", heeft dinsdag be kend gemaakt, dat de Russische kunstmaan op haar baan rond de aarde door twee wachters verge zeld wordt. Het was reeds bekend, dat ook het laatste deel van de raket die de satelliet in haar baan bracht, om de aarde cirkelt, doch nu blijkt dat ook de kap die de kunstmaan beschermde toen zij de ruimte in geschoten werd, als derde kunst satelliet om de aarde draait. De „Prawda" maakte voorts be kend, dat de „Spoetnik" codeseinen heeft uitgezonden die bijzonderhe den over temperatuur en ander ge gevens bevatten. Noren betogen tegen Speidel OSLO, 9-10. - Noorse betogers, die zich op het vliegveld Fornebu bij Oslo hadden verzameld om te protesteren tegen de komst van de West-Duitse generaal Speidel, hebben gistermorgen bij vergis sing stenen geworpen naar de Britse opperbevelhebber van de NAVO-strijdkrachten in Noord- Europa, generaal Sir Cecil Sugden, en diens stafchef, generaal-majoor Cooper, die terugkeerden van een bezoek aan Kopenhagen. Volgens de eerste berichten werd een van de generaals aan het hoofd ge troffen. In Noorwegen zijn plannen ge maakt voor protestbetogingen en stakingsacties naar aanleiding van de komst van generaal Speidel, die opperbevelhebber is van de NA- VO-landstrijdkrachten in Midden- Europa. De ongeveer vijfhonderd de monstranten op het vliegveld, on der wie zich studenten bevonden, hadden borden bij zich met op schriften als „weg met de Nazi- generaal" en „wij hebben het Duit se volk vergeven, maar niet de generaals van Hitier. Speidel, je bent niet welkom". Mevrouw Roosevelt bezocht Rusland NEW YORK, 9-10 - „Het zijn nu de Amerikanen en niet de Rus sen die zich omgeven met een ijzeren gordijn", heeft mevrouw Rooselvelt in New York verklaard na haar bezoek aan de Sowjet- Unie. „De Amerikanen", verklaarde zij, „kunnen nu het leven in Rus land leren kennen, maar de Rus sen mogen Amerika niet binnen komen als het state department niet van oordeel is dat hun be zoek voor Amerika van nut is". „Laat de Russen naar Amerika komen, opdat zij kunnen zien wat het zeggen wil in een vrij land te leven", aldus mevrouw Roosevelt. Voor de TIENDE maal Bestel zoveel U kant 1 Als op dinsdag 15 oktober de school om 12 uur uitgaan, trek ken meer dan 500.000 kinderen er goed gewapend op uit. Ze hebben het voorzien op de ongeveer twee en een half miljoen Nederlandse huisdeuren en meer in het bijzon der op de bellen en kloppers, die praktisch overal in de buurt van die deuren te vinden zijn. Nu hoeft u niet uw huis in staat van verdediging te brengen, want de bewapening van de schooljeugd draagt een uiterst vreedzaam ka rakter - ze bestaat uit een bestel- enveloppe, wat deurzegeltjes, een potlood of ballpoint eneen heel vriendelijk gezicht. De aanval is dart ook niet gericht op uw deur of ramen, maar op uw hart en - via dat hart - op uw portemonnaie. U begrijpt het wel: de kinderen komen u weer vragen hoeveel zak jes kinderzegels en mapjes prent briefkaarten ze over een paar we ken bij u mogen bezorgen. Ze zul len uw bestelling ijverig noteren, géén geld van u aannemen en kort na 18 november ziet u ze dan wel weer terug met de bestelde zegels en kaarten. De actie „Door het kind - voor het kind" start aanstaande dinsdag voor de tiende keer. De opbrengst van de Kinderpostzegelactie steeg, vooral dank zij de hulp van school jeugd en leerkrachten, van onge veer f 250.000,in 1957 tot ruim f 1.800.000,in 1956. Blijkbaar weet dus iedereen waar het bij deze actie om gaat en is het niet nodig er nog veel over te zeggen. Toch is er juist over deze tiende actie wel iets meer te vertellen. De jaren na de laatste oorlog ken merkten zich door een gestadig toe nemende welvaart, waarin prak tisch iedereen deelde. Met dank baarheid mag worden geconsta teerd dat in die jaren van voor spoed de minderbedeelde kinderen van ons volk niet werden verge ten: de hierboven genoemde cijfers spreken een duidelijke taal. Door het geld van de Kinderpostzegel- actie kon heel veel „Voor het kind" worden gedaan. De naaste toekomst ziet er nu iets minder rooskleurig uit en voor al de vele honderden kindertehui zen zien het komende jaar met meer dan gewone bezorgheid tege moet. Voor een belangrijk deel zijn ze immers afhankelijk van over heidssubsidies en het is niet on waarschijnlijk dat ook deze subsi dies door de beperking van de over heidsbestedingen zullen worden ge troffen. In de praktijk zou dit kunnen betekenen dat het meest kwetsbare deel van ons volk, de lichamelijk of geestelijk minder bedeelde of door het milieu beschadigde jeugd, het kind van de rekening werd. Het vorige jaar kocht ieder Ne derlands gezin gemiddeld voor f 1,kinderzegels of prentbrief kaarten - een prachtig resultaat. De dringende vraag is nu: beperk u niet tot dat gemiddelde, maar 'bestel zoveel als u werkelijk kunt. Als dank krijgt u direct een extra blij gezicht van dat meisje-met- die-paardestaart of van die jongen die zo hard aanbelde. ROTTERDAM. Met ruim 700 pas sagiers aan boord is het m.s. „Siba- jak" van de Kon. Rotterdamse Lloyd uit Nieuw Zeeland, Austra lië en Indonesië te Rotterdam aan gekomen. In de speciale hospitaal- accomodatie werden ongeveer 50 licht-psychiatrische patiënten, in validen en chronische zieken uit Indonesië naar ons land gebracht. Bij een ontploffing in de kasbah van Algiers zijn gisteren zeker zestien mensen om het leven ge komen. Een aantal huizen werd vernield. De ontploffing deed zich voor terwijl Franse troepen huis zoeking deden naar wapens. Zes blanken zijn in de Ameri kaanse stad Birmingham (Alaba ma) in staat van beschuldiging ge steld wegens geweldpleging, poging tot moord en verminking. Het be trof de ontvoering en het ontman nen door de Ku Klux Klan, de vo rige maand te Birmingham van een 34-jarige neger.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1957 | | pagina 5