3EEBEEE
mm
Tal van invloeden ondermijnen
autonomie der waterschappen
AMSTLEVEN levensverzekering
Botsingen tussen
Hindoe's en paria's
IN WEZEN WILLEN RUSSEN GEEN STABIELE
WERELDVREDE
Shell dingt naar
Sahara-olie
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE dinsdag 24 september 1957 No. 19229
Zeeuwse Polder- en Waterschapsbond
Zeer grote verschuivingen ten plattelande
Zoals gemeld, heeft op de verga
dering van de Zeeuwse Polder- en
Waterschapsbond prof. mr. C. H. F.
Polak het woord gevoerd over het
onderwerp: „Het waterschap in de
welvaartsstaat". Prof. Polak ont
popte zich als een zeer geestig spre
ker, die de zaal vaak deed schud
den van het lachen. Zonder aan te
sturen op een bepaald doel, ont
wikkelde spr. tal van gedachten,
die de overdenking in kringen van
polderbesturen meer dan waard
zijn.
In de het vorig jaar door dr.
Winsemius van het ministerie van
Waterstaat gehouden causerie over
„Het waterschap als doelcorpora
tie" had hij een volzin aangetrof
fen, die in zeer fraai proza deed
uitkomen dat het waterschapswe
zen de Hoekse en Kabeljauwse
twisten, de 80-jarige oorlog, de
Franse revolutie, de tijd van Na
poleon, de Duitse bezetting en tal
van natuurlijke rampen en calami
teiten had overleefd, en dus on
aangetast moest blijven, maar toch
was spreker over de toekomst van
de autonomie van het polder
bestuur niet zo erg gerust, ook al
stond dan dezelfde fraaie volzin
dit jaar in de ambtelijke stukken
die de begroting ten departemente
pleegt te vergezellen.
Er zijn tal van ondermijnende in
vloeden, die de autonomie der wa
terschappen belagen. De gemeen
ten willen zeggenschap krijgen en
zij hebben hun stellingen verde
digd in een uiterst machtig stuk,
een rapport waarvan zij dachten
dat het zeer gedocumenteerd was
opgesteld, tot de voorzitter van de
Unie van Waterschapsbonden mr.
dr. Dolk hen anders had geleerd.
De Provinciale Waterstaat zou
wel alle dijken willen onderbren
gen onder het beheer van de pro
vincie, ook anderen maken zich
breed om een aanval te doen op
het waterschapswezen in zijn hui
dige vorm, en er is nu eenmaal
veel veranderd sedert Thorbecke
zijn meesterlijke Gemeentewet in
de Tweede Kamer indiende. Er
zijn grote verschuivingen gaande
sedert het begin dezer eeuw. Niet
altijd zijn de aanspraken der ge
meenten om medezeggenschap in
het dijk- en polderbestuur onge
grond, de belangen van de drink
waterleiding, de industrialisatie, de
recreatie, de pachters, de tegen
strijdige belangen bij een hoog, een
laag of een constant of wisselend
polderpeil van het binnenwater, zij
zijn even zovele facetten van een
vraagstuk, dat nadere studie ver
eist en niet kan worden afgedaan
met een verwijzing naar het ver
leden.
Ook de Marken en Waardschap
pen van vroeger zijn verdwenen.
De verschuivingen op het platte
land zijn zeer groot; men kan dat
allereerst constateren aan de aan
wezigheid van de melkmachines in
Nederland (in 1950 3825 stuks), in
1955 9099 stuks, in 1956 17000 stuks.
Het aantal bedrijven kleiner dan 8
ha. liep terug van 11000 tot 8900, in
10 jaar tijds verminderde de agra
rische beroepsbevolking met 25 pet.
Als dit zo doorgaat, aldus spreker,
is er over 30 jaar geen enkele boer
meer.
Veranderingen voltrekken zich
De heren van de „ruimtelijke or
dening" zijn op het platteland ver
schenen, zij spreken over openleg
ging van de streek en Planologische
Dienst, over Herverkaveling en
verbeterde waterafvoer. De oude
Koninklijk paar
naar begrafenis
Koning Haakon Vn
s'-GRAVENHAGE, 23-9. H.M.de
Koningin en Z.K.H. de Prins der
Nederlanden zijn voornemens de
begrafenis van Koning Haakon VII
op dinsdag 1 oktober a.s. te Oslo
bij te wonen.
De botsingen tussen Hindoe's en
paria's in het gebied van Madoerai
in de Zuidindische staat Madras,
nemen grotere afmetingen aan. De
politie heeft herhaaldelijk van de
vuurwapenen gebruik moeten ma
ken. Officieel is bekendgemaakt,
dat er zestig doden zijn, maarniet-
officieel is het aantal doden op 200
gesteld.
De aanleiding tot de ongeregeld
heden is een incident, dat zich en
kele dagen geleden heeft afge
speeld. Een paria, die de op bus
wachtte, werd door een Hindoe
van de kaste der „maravars" ver
moord.
Hindoe's hebben paria's, van wie
sommige de christelijke leer heb
ben aanvaard, tot aan het altaar
van een kerk, waarin zij binnen
gevlucht waren, achtervolgd. Tal
rijke hutten van paria's zijn in
brand gestoken.
stelling der ingelanden, dat zij al
leen zeggenschap hebben, omdat zij
alleen de kosten betalen, gaat niet
meer op. Grotere belangen dan al
leen die van de landeigenaars zijn
in het geding en staan op het spel.
Na de ramp werd ook door een
lid van Ged. Staten van Zeeland de
stelling geponeerd, dat het onder
houd der dijken Rijkszorg behoorde
te zijn. Ook ir. Louwes heeft op
een bijeenkomst hiervoor gepleit en
wanneer dergelijke deskundigen
zich in deze zin uitlaten, is te be
grijpen dat er wat aan het veran
deren is.
Maar dit wil niet zeggen, dat al
les maar door ambtenaren van ho
gere gezagsorganen moet worden
geregeld. Men late de nodige ruim
te voor de decentralisatie, waar
door het mogelijk is dat de direct
belanghebbenden blijven meespre
ken in de belangen die voor hen in
de eerste plaats levensbelangen
zijn.
In dit verband herinnerde spre
ker aan uitlatingen van de Com
missaris der Koningin in Zeeland,
van uiterst deskundigen, als de he
ren de Monchy, Schilhuis en Klein
in Zuid-Holland.
Nieuwe vormen en nieuwe toe
standen wekken weliswaar tegen
stand (zo stuitte de concentratie
van alle polders in Flakkee in de
Dijkring Flakkee reeds in 1906 tot
stand gekomen, op grote tegen
stand), maar bij het 25-jarig be
staan, dat in 1931 met luister kon
worden gevierd, was ieder tevre
den. Geen enkele wanklank werd
gehoord.
Zo ging het ook in andere stre
ken en het verheugde spreker dat
nu ook op Schouwen-Duiveland en
Tholen de concentratie van polders
spoedig een feit zou zijn.
Hij eindigde zijn causerie met
een opdracht aan de polderbestuur
ders die zijn gehoor vormden, de
moeilijke problemen hun voorge
legd te overdenken, maar hun taak
te blijven zien als onontbeerlijke
arbeid in het belang niet alleen
van de engere boerenstand, maar
van het algemeen, gepaard aan het
vertrouwen, dat ook in de toe
komst de belangen van het polder
wezen, hun dienende taak zouden
zouden vereisen.
Atoomwapens weerhouden Moskou van aanval
Op een bespreking te Parijs, ge
organiseerd door het tijdschrift
„Western World", waaraan o.m.
een aantal vooraanstaande verte
genwoordigers van de NAVO, po
litici van de NA VO-landen en jour
nalisten deelnamen, heeft de Ame
rikaanse senator Estes Kefauver
verklaard, dat het bezit van het
intercontinentale ballistische pro
jectiel, zeker als de Russen dit
wapen ook hebben, het in stand
houden van Amerikaanse en NA-
VO-bases in het buitenland nog
belangrijker maakt.
De secretaris-generaal van de
NAVO, Spaak, die ook op de be
spreking aanwezig was, achtte de
onderscheiding tussen kleine en
grote oorlogen, moeilijk, gevaarlijk
en immoreel. Volgens hem is het
standpunt van de NAVO duidelijk
vastgesteld op het einde van 1954.
Elke aanval op een NAVO-land,
zelfs als men alleen gebruikmaakt
van de klassieke wapens, zal dooi
de westelijke landen met alle
kracht waarover zij beschikken
beantwoord worden. En zij zullen
hierbij ook gebruik maken van
atoomwapens, indien dit noodza
kelijk mocht zijn, aldus Spaak.
Spaak, die verklaarde alleen na
mens zichzelf en niet namens de
De Duitse pers over de
schipbreuk van de
„Pamir"
BONN, 23-9. De schipbreuk van
het Duitse opleidingsschip „Pamir"
wordt door talrijke Westduitse
kranten als een onvoorwaardelijke
veroordeling van de zeilscheep-,
vaart beschouwd.
Het neutrale Hamburgse blad „Die
Welt" schrijf t, dat iedereen in Ham
burgse scheepvaartkringen weet,
hoe moeilijk het is ervaren beman
ningen voor de nog bestaande zeil
schepen te krijgen. Het blad vraagt
zich af, of de opleiding op zeilsche
pen werkelijk nodig is om beman
ningen te kweken voor de Duitse
koopvaardij. Opgemerkt wordt, dat
Engeland, nog steeds de eerste zee
varende natie ter wereld, reeds
lang geen enkel ze.ilschip heeft.
De socialistische „Neue Zeitung"
komt tot dezelfde conclusie als
„Die Welt" en stelt voor het zuster
schip van de „Pamir", de „Passat"
uit de vaart te nemen. Maar het
neutrale blad „Der Mittag" deelt
deze mening geenszins en zegt, dat
er niets gaat boven de opleiding op
een zeilschip.
Toevallige erfenis
Een 16-jarig meisje in Cali-
fornië heeft een erfenis van
2.300.000 dollar gekregen van
een man, die zij nooit heeft
ontmoet, maar die beweer
de dat hij haar vader was.
De Koninklijke Shellgroep, welke
reeds een belangrijk aandeel heeft
in het Sahara-oliegebied, zal een
poging doen een deel toegewezen
te krijgen van een uitgestrekt
woestijngebied, dat de volgende
maand opnieuw onder concessie
houders verdeeld zal worden. Het
gebied is 60.000 vierkante km groot
en moet door de tegenwoordige
concessiehouders - twee Franse
maatschappijen - worden terug
gegeven.
NAVO te spreken, zei dat hij niet
geloofde dat de Russen werkelijk
mee willen helpen aan het schep
pen van voorwaarden voor poli
tieke stabiliteit en een blijvende
vrede in de wereld. Hij merkte
op, dat de Sowjet-Unie, zolang er
represailles tegen Rusland met
atoomwapens mogelijk zijn, geen
oorlog met atoomwapens zal dur
ven beginnen.
Financiën en Economie
Wereldbank leent van
Deutsche Bundesbank
PARIJS, 23-9. De Wereldbank
heeft een overeenkomst gesloten
voor het lenen van 75 miljoen dol
lar van de Deutsche Bundesbank.
De president van de Wereldbank
heeft het verstrekken van deze le
ning op de jaarvergadering van de
Wereldbank hedenmiddag bekend
gemaakt. Dit betreft de tweede le
ning van de Deutsche Bundesbank
aan de Wereldbank.
Tegenover het ontvangen bedrag
van 75 miljoen dollar zal de We
reldbank aan de Deutsche Bundes
bank 4 3/8 pet. notes voor een be
drag van 75 miljoen dollar ver
strekken gedateerd 17 oktober
1957, welke in gelijke jaarlijkse ter
mijnen van 25 miljoen dollar zullen
vervallen op 16 januari elk der ja
ren 1959, 1960 en 1961.
LAND- EN TUINBOUW
DE NAJAARSBEMESTING
Nu opnieuw de tijd nadert dat
veel gewassen, in de eerste plaats
de granen, het veld hebben verla
ten is het niet alleen goed maar
zelfs noodzakelijk, dat direkt de
nodige aandacht aan de stoppel ge
schonken wordt.
Toch is het maar half werk als
men zijn werkzaamheden beperkt
tot het stoppelploegen, het cultiva-
teren, het schijveneggen of dat dan
ook.
Juist vóór deze werkzaamheden
is het van groot belang reeds die
meststoffen aan de grond toe te
dienen die zich bij uitstek hiervoor
lenen.
Dit zijn o.a. stalmest, de kalizou-
ten (kainiet, veertiger of zestiger)
en slakkenmeel.
Deze meststoffen komen het bes
te tot hun recht wanneer ze opper
vlakkig door de grond worden ge
werkt voordat het wintervoor- of
zaadvoorploegen plaats vindt.
Met het oog op de dikwijls zo
drukke voorjaarswerkzaamheden is
het noodzakelijk thans reeds te
doen wat mogelijk is opdat de ba
sis voor een goede oogst niet in de
knel komt.
Voor wat de kalibemesting be
treft willen wij opmerken, dat uit
verschillende proefveldgegevens
bekend is, dat vooral deze mest
stof aangewend in de herfst ten
minste dezelfde gewassenopbrengst
levert (vaak zelfs iets hogere) als
een kalibemesting in het voorjaar.
Kalimeststoffen laten zich uitste
kend mengen met andere meststof
fen, bv. thomasmeel.
Dit mengen bevordert niet alleen
de strooibaarheid, het kan tevens
een „arbeidsgang" uitsparen het
geen een niet onbelangrijk voor
deel is.
Tenslotte mag men ook vooral
niet vergeten, dat de meststoffen-
prijzen in de herfst lager liggen
dan in het voorjaar. En ook dat is
van groot belang.
Ingezonden mededeling
Vader weet het wel.
Zon hccrlijkKwatuchocolaadje....
Daar legt hij zijn pijp voor weg.
Zorg dat U zo'n Kwatta-pakjc
koopt...elke werk! Slechts 70 cent
per pakje van 100 gram netto.
't is weer
Overal verkrijgbaar: krakelingen, napolitabis, pastilles, schijfjes en oublies. Melk en puur.
N.V. CHOCOLADE- CACAOFABRIEK KWATTA, BREDA.
Strikje - „Postje" - „Showportie"
Eefgroge Gast en Vaars
Lange tijd heeft Eilandman de
idee gehad, dat er veel „oud spul",
waaronder veel oude brieven (tra
gisch genoegbij de ramp waren
weggespoeld. Ten dele is dat ook
wel waar helaas, maar er was toch
nog een dame, die de brieven uit
haar meest romantische levenspe
riode had weten te bewaren. Het
waren brieven van „hem" die een
beetje vergeeld weliswaar, toch
netjes lagen samengebonden met
e enstrikje (voor zoiets altijd een
strikje) op een, naar achteraf bleek
net nog voor Jantje bereikbaar
boord in de kast lagen. Die kast
was doorgaahs op slot, maar niet
altijd, als U voelt waar Eilandman
heen wil. Wel, in dat (altijd ruste
loze) breintje van Jantje is op een
(wel wat kwade) dag de idee opge
komen „postje" te spelen. Jantje
had al genoeg in zijn kleine we
reldje rond gekeken om te weten,
wat de lievelingen van Tante Pos
altijd in de brievenbussen depone
ren. Brieven nietwaar? Jantje had
geen brieven, tot op het moment
dat hij het stapeltje vond in de
kast. Het strikje was snel ontbon
den en de oude (maar innige) lief
desbrieven van mama werden huis-
aan-huis verspreid in de straat van
Jantje. De fakteur was nog niet
helemaal klaar met zijn onheilspel
lend werk, toen de ontdekking ge
daan werd. Moeder heeft keurig
aangebeld aan de huizen en ge
vraagd, of zij de gaven van haar
zoon terug mocht. Men kan nooit
weten of er soms nieuwsgierige
mensen wonen in zo'n straat. Door
gaans wel!
Een meneer (niet de meest be
reisde) van Schouwen-Duiveland
heeft ook alweer een avontuur
achter de rug. Hij bestelde in een
Rotterdams restaurant, wellicht
voor de eerste keer in zijn leven,
een bord aardappelen met een bal
gehakt en groente. Restaurant is
feitelijk het woord niet, het was
meer een cafétaria, waar „show
porties" gereed stonden met een
keurig kaartje er in geprikt, waar
op de pr\js stond. Toen de ober de
bestelling had opgenomen, nam
onze eetgrage gast het „maaltje
voor de show", trok het kaartje er
uit en maakte aanstalten om te
gaan eten. Net op tijd werd - onder
daverend gelach aan de omringen
de tafeltjes - de ober nog gewaar
schuwd, zodat het allemaal nog
zonder onthutste maag is afgelo
pen.
Tenslotte nog een (onschuldig)
kermismopje. Op de Burghse ker
mis was een „goktent" (groot woord
verder, hoor'.), waarin men met
ping pongballen op glazen kon
gooien, drie voor 0,25 en 10 voor
1. Bleef zo'n balletje in een glas
liggen, dan mocht men het glas als
prijs beschouwen. Het kon best ge
beuren dat men van de tien ballen
wel 6, 7 of zelfs 8 glazen won. Men
behoefde echter deze glazen niet te
nemen, inaar ze konden worden
geruild voor andere artikelen,
waartoe de exploitant in zijn tent
een lijstje had opgehangen, waar
boven stond: „In ruil". Zo kon voor
8 glazen worden geruildeen
vaars. Eilandman's vreugde over
de lolligheid van de rwas groot.
Of twijfelt U nog? Welnu er is echt
geen kalfkoe op Burgh bijgekomen.
Ned. Ver. tot Bescherming
van Dieren
De alhier gehouden collecte ten
bate van de Ned. Vereniging tot
Bescherming van Dieren heeft op
gebracht f 246,01. Het afdelingsbe
stuur is zeer tevreden over dit re
sultaat. Een woord van dank aan
de milde geefsters en gevers en aan
de dames-collectrices wordt dan
ook gaarne doorgegeven.
SPORT
Burgh II-Duiveland I 2-6
In het eerste kwartier een gelijk
opgaande wedstrijd, met Duiveland
iets meer in de aanval, ofschoon de
aanvallen van Burgh via de uiterst
snelle rechtsbuiten Henk Braam
niet van gevaar ontbloot zijn. Spel
verdeler Kloet geeft dan een mooie
pass naar Huib Bijkerk die hard
inpuntert (1-0). Duiveland komt nu
hard opzetten en aanval na aanval
golft op het Burgh-doel. In deze
periode komt een nieuwe „ster" in
de Burgh-verdediging zich presen
teren, nl. keeper Joop Verton. Op
bijzonder stijlvolle wijze onder
schept hij elke vijandelijke aanval,
en aan hem dankt Burgh geen
Duiveland-voorsprong. Als spil
Kooman een tegenspeler wat onbe
suisd te lijf gaat, krijgt Duiveland
een strafschop, die in een doelpunt
wordt omgezet (1-1). Met deze
stand breekt de rust aan. Na de
hervatting maakt de Burghverde-
diging een grove fout en de rechts
binnen maakt er 1-2 van. Burgh
komt echter terug en het is Nic.
Felius die een voorzet van Bijkerk
beheerst inschiet (2-2). Dit was al
les wat Burgh op kon brengen en
Duiveland neemt het heft volko
men in handen. Door doelpunten
van Beije en Roks wordt het 2-4.
Jammer dat Verton bij het 4e doel
punt zijn enige fout maakte. Spil
Kooman verlaat dan geblesseerd
het terrein en dat verzegelt het lot
van Burgh volkomen. De verdedi
ging lekt nu hard en in 4 minuten
maken de Oosterlanders er nog 2
doelpunten zij, zodat de eindstand
2-6 wordt. Scheidsrechter de Wit
leidde op rustige wijze deze voor
Duiveland met te groot verschil ge
wonnen wedstrijd.
Ingezonden mededeling
FEUILLETON
„Kijk, meneer, dat briefje heb
ben we weer aan elkaar geflanst,
en dat zal voor de rechter een
mooi bewijsstukje zijn voor je prak
tijken. Tezamen met de beide epis
tels, die je mij gezonden hebt en
waarvan een grafoloog zal kunnen
ontdekken, dat ze alle drie door
één en dezelfde hand geschreven
zijn, voldoende bewijs om jou een
poosje op te bergen".
Hij keek de man opnieuw door
dringend aan. Maar Jaap was al
verslagen.
„En nu voor de laatste maal: wat
kwam je doen?"
„Ikik zou geld krijgen van
avond, meneer. Ze had het beloofd
Dan zou ik een zaak kunnen
beginnen".
Dubois knikte. „Chantage dus.
Nu zullen we de rollen eens om
draaien, meneer, nu ben ik niet je
verdediger, maar je aanklager. We
zullen jou eens opnieuw een poosje
uit de samenleving laten verdwij
nen. Dat is de beste oplossing.
Mensen van jouw slag moesten
eigenlijk nooit meer op de maat
schappij mogen worden losgelaten"
Een kwartier later rijdt een po
litiewagen voor en Jaap van Swie-
ten stapt zwijgend in. Op het laat
ste ogenblik heeft Hannie het toch
nog van hem gewonnen. Maar wat
hij niet weet: ten koste van haar
huwelijksgeluk
Vier maanden gaan er voorbij.
Op discrete wijze heeft Dubois ge
tracht via de politie de verblijf
plaats van zijn vrouw te weten te
komen. Over alle telex-apparaten
is een signalement verspreid en
duizenden politie-agenten hebben
gespeurd naar Hanneke Schone-
veld, doch tevergeefs. Het is alsof
ze plotseling van de aardbodem is
verdwenen. En Dubois moet nood
gedwongen tot de slotsom komen,
dat zijn vrouw een wanhoopsdaad
heeft gepleegd.
25.
December is veertien dagen oud
en een ijzige sneeuwstorm raast
over stad en land. Plotseling is de
winter ingevallen, hard en meedo
genloos. Binnen vier en twintig uur*
heeft het kwik in de thermometers
een duikeling gemaakt en een kou
degolf veroorzaakt, zodat men des
avonds zo spoedig mogelijk in de
warme, intieme gezelligheid van de
huiselijke haard opzoekt.
In de smaakvol gemeubileerde
woning van grossier Grobbe zitten
man en vrouw vlak bij de rode
gloed van de haard. Grote witte
vlokken vinden hun einde tegen de
buitenzijde van de voorkamerruit,
waar ze nog even blijven kleven,
om daarna als druppels water te
verglijden. De straat is smetteloos
wit en slechts even blijft het spoor
van een eenzame auto zichtbaar,
die nagenoeg onhoorbaar voorbij
schuift. De miljoenen vlokken vul
len de grijze strepen binnen korte
tijd weer op.
En dan wordt de stilte in huis
plotseling scherp verstoord door het
aanhoudend gerinkel van de elek
trische schel. Man en vrouw kijken
elkaar verwonderd aan, waarna ze,
als op kommando gelijktijdig een
blik op de klok werpen: bijna tien
uur.
Josien staat op: „Wie kan dat nu
nog zijn, zo laat in de avond".
„En dan met zulk weer", bromt
Grobbe. „Zal ik even?"
door
JOKE DE VALK
59
Maar Josien is al bij de deur en
loopt de gang in. Door het raampje
kijkt ze naar buiten en ziet een
vrouw staan, half leunend tegen de
muur. Ze krijgt een vermoeden en
opent de deur. Een sekonde later
herkent ze de vrouw: „Hanneke!
O, Hannekekom gauw binnen".
De vrouw strompelt over de
drempel en als Josien haar niet
vastgegrepen had, zou de bezoek
ster in elkaar gezakt zijn.
Met twee handen houdt ze de nu
slappe vrouw vast, terwijl ze met
haar voet de deur een duw geeft,
zodat deze in het slot valt.
„Flip! Help eens even! Gauw!"
Enkele ogenblikken later is
Grobbe in de gang en ziet zijn
vrouw met de bezoekster. „Wat is
er aan de hand?" zegt hij, met de
krant in de hand.
„Het is Hanneke", zegt ze ontzet.
„Toe, blijf daar niet staan, maar
help me, ze is helemaal verkleumd"
Samen brengen ze Hanneke naar
de achterkamer, die ten dele ver
warmd is en leggen haar op de di
van. Met een paar plaids dekt Jo
sien haar toe.
„Vlug, Flip, bel een dokter op. Ik
zal warme kruiken maken".
„Ja, jaHij gaat naar de
gang en neemt de telefoon van de
haak, terwijl Josien in de keuken
het gas in de geyser op vol draait.
Grobbe heeft geluk: de eerste dok
ter, die hij belt, is thuis en zal ter
stond komen.
Intussen heeft Josien een warme
kruik klaar en legt die tegen Han
neke aan, die nog steeds bewuste
loos op de divan ligt.
(Wordt vervolgd).