Nescafé in prijs verlaagdi
NIEUWE PRIJZEN:
H.M. de Koningin opende
nieuwe technische hogeschool te Eindhoven
Minister DuHes doet opnieuw beroep op Moskou
voorstellen te aanvaarden
Ingezonden mededeling
Junior bus f 1.39 Coffeïnevrij:
Normale bus f 2.48 Normale bus f 2.83
Familie bus f 8.95 Familie bus f 9.95
Espresso: Normale bus f 3.15
Lang gekoesterde wens ging in vervulling
Over de vaandels van de schuttersgilden schrijdt H.M. Koningin Juliana
naar de ingang van het stadhuis in Eindhovendat zij gisteren bezocht.
het die de school gaan maken. Er
is, omdat het gevaar voor vertech-
nisering van de mens bestaat, be
hoefte aan wijsgerige bezinning
over de plaats, die de techniek in
de wereld moet innemen. Hierna
sprak de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen mr. J.
M. L. Th. Cals, die het rusteloos
Voiïr liet Fe'cKrusch ho
ger onderwijs releveerde, nadat de
t.h. te Delft gemoderniseerd en vol
tooid werd.
Hierna was het hoogtepunt van
de plechtigheid aangebroken. Op
verzoek van prof. Dorgelo nam
H.M. de Koningin het woord. H M.
merkte op dat de opening van de
2e technische hogeschool met een
zucht van verlichting wordt ge
vierd. De vorstin spoorde de stu
denten aan eerbied te hebben voor
de techniek, die een gave Gods is.
Men moet haar niet overschatten,
noch onderschatten, doch bestude
ren in het bewustzijn dat de tech
niek de uitkomst biedt voor onze
toekomst.
Namens de tien Nederlandse uni
versiteiten bood daarop de rector
magnificus van de t.h. te Delft ge-
In tegenwoordigheid van Prins
Bernhard, de minister-president
dr. W. Drees en de ministers Cals,
Zijlstra en Witte, rectoren-magni-
ficl en hoogleraren van de Neder
landse universiteiten, heeft H.M.
de Koningin donderdag de tech
nische hogeschool geopend die de
„lichtstad" Eindhoven rijk is ge-
worden.
lang gekoesterde wens in vervul
ling gegaan en hoe blij e" dank
baar Eindhoven is met deze tech
nische hogeschool, viel wel af te
leiden uit het enthousiasme waar
mede de bevolking het koninklijk
paar is tegemoet getreden.
De openingsplechtigheid van de
school vond plaats in de schouw
burg, waar na aankomst van de
stoet, het orgel en het Brabants Or
kest het volkslied speelden, dat
staande werd meegezongen.
De zitting werd geopend door
prof. Dorgelo, waarna prof. de
Quay de velen dankte, die zich ge
wijd hebben aan het tot stand ko
men der technische hogeschool. „Nu
het t.h.-paviljoen gereed is en de
studenten zijn ingeschreven, zijn zij
Pijnlijke vragen over legaat Mogge
in Zierikzeese raad
In de 60er jaren verschenen ar
tikelen van de catechiseermeester
die satyrisch onderwijs gaf aan zijn
leerlingen (de lezers) en in welke
lessen de landspolitiek en die der
gemeente duchtig onder de loep
werden genomen. Het onderwerp
„garnisaire" wordt herhaaldelijk
besproken. Wanneer iemand zijn
belastingschuld niet kon voldoen,
kreeg hij een militair op zijn dak
gestuurd, die men gedurende enige
tijd te gast kreeg, totdat de ge
schatte belastingschuld was vol
daan.
Hoe men zich in het midden der
vorige eeuw op hoogtijdagen ver
maakte, mag blijken uit een adver
tentie uit Nieuwerkerk, waarin een
kastelein bekend maakte dat in
zijn herberg „een kat uit de ton zou
worden geknuppeld". Dat wrede
vermaak, gelijk staand met erger
lijke dierenmishandeling heeft de
overheid niet lang daarna geluk
kig verboden.
Drukkende financiële lasten de
den meermalen wegen zoeken om
aan de nodige gelden te komen of
na te gaan waar eertijds geschon
ken legaten gebleven waren. Zo
vonden we een verzoek aan de raad
van Zierikzee gericht eens opening
van zaken te geven wat er nog van
het legaat-Mogge, ad f 420.000, ge
schonken voor de stichting van een
hogeschool (die er nooit is geko
men) overgebleven was. Zo vroeg
men, „wanneer er van het kabel is
gekapt en waar die sommen geble
ven zijn?" Een antwoord op deze
vraag kon niet in de archieven
worden opgespoord. Van bevoegde
Ook de krant van de vo-
X rige eeuw gaf een beeld van
*t* de tijd die wel hemelsbreed X
X verschilde met de tegen-
x woordige. In de Zierik- X
•J» zeesche Nieuwsbode uit die
X tijd golft de landsproblema-
♦j* tiek, maar ook die van stad X
X en streek door de pagina's.
In nevenstaand artikeltje X
i enkele facetten uit die dagen
X van weleer. X
i- I
zijde is wel eens meegedeeld dat
een deel van het legaat, tijdens de
Franse bezetting „verloren" is ge
gaan.
Een stormvloed
Een noordwestenwind dreef in
1854 het zeewater zo hoog op dat
150 woningen op en aan de Nieuwe
Haven last kregen van het buiten
water. In het Lange Groendal
stortte een 5-tal woningen in, ter
wijl in vele andere woningen het
water „een el" in de kamer stond.
Na de overstroming kwam de kri
tiek los - niets nieuws onder de
zon - op het toezicht, de waarschu
wing en de afvoer. Hoe het toen
maals met de verlichting was ge
steld moge blijken uit een bericht
van 16 aug. 1854, waarin de aanbe
steding wordt geannonceerd van
„raapolie" voor de straatverlich
ting gedurende het komende win
terseizoen I
lukwensen aan, opmerkend, dat de
nieuwe hogeschool de spreiding van
het onderwijs bevordert. De plech
tige zitting werd besloten door
prof. Dorgelo, die o.m. opmerkte
dat zeer veel zuiver en toegepast
wetenschappelijk pionierswerk en
ingenieursarbeid zal moeten wor
den verricht om jaarlijks in ons
land zoveel nieuwe industrieën te
doen opbloeien, dat tienduizenden
daarin nieuwe werkgelegenheid
STAD EN PROVINCIE
BROUWERSHAVEN
Plattelandsvrouwen bijeen
Dinsdagavond belegde de Bond
van Plattelandsvrouwen afd. Brou
wershaven een bijeenkomst in het
jeugdgebouw. In haar openings
woord moest de presidente mevr.
v. d. Wekken-van Sluis tot haar
spijt meedelen, dat ook ditmaal de
spreekster op deze avond, mevr.
Huisman-Griep wegens familieom
standigheden verhinderd was. Ge
lukkig was mevr. Mos van de stich
ting „Goed Handwerk" bereid een
lezing met tentoonstelling te hou
den over fraaie handwerken. Er
bestond bij de aanwezige dames
grote belangstelling voor deze le
zing en er werd in de pauze druk
gebruik gemaakt van de mogelijk
heid de tentoon gestelde handwer
ken te bezichtigen. Er waren ook
handwerken van de dames der
Brouwse afdeling op deze exposi
tie. Het doel van deze stichting is
te trachten door tentoonstellingen
en lezingen voor vrouwenvereni
gingen het handwerk in Nederland
op hoger peil te brengen en zodoen
de de kunstzin te ontwikkelen.
Spreekster vond, dat de Bond van
Plattelandsvrouwen ook dit doel
nastreefde en prees de plaatselijke
afdeling gelukkig dat er goede le
raressen ter beschikking zijn. Mevr.
Mos besloot haar lezing met de hoop
uit te' spreken dat vele dames tijd
zullen vinden om goed en verant
woord handwerk te gaan maken.
Met een dankwoord en enkele me
dedelingen sloot de vice-presidente
deze leerzame bijeenkomst.
NOORDWELLE
Afdelingsvergadering
Plattelandsvrouwenbond
In café Lokker-v. d. Zande ver
gaderde de afdeling Noordwelle
van de Bond van Plattelandsvrou
wen, onder voorzitterschap van
mevr. Elenbaas-Kik, die in het bij
zonder de provinciaal secretaresse
mej. A. v. d. Leeden welkom heet
te. Enkele te geven cursussen w.o.
de tuincursus in Oostkapelle van
30 september tot 30 oktober werden
ken de cursus kunst en ontwikke
ling voor plaatselijke leidsters, die
in Goes zal worden gehouden. De
bedoeling is dan het geleerde weer
door te geven aan de leden. Voor
deze cursus gaf mevr. L. Voerman-
Koda zich op. Hierna vertoonde
mej. v. d, Leeden de Bondsfilm, die
met grote belangstelling werd ge
volgd. De film geeft een imposant
beeld van het Bondswerk voor en
door de leden. Na de pauze vertel
de mej. v. d. Leeden over diepvrie
zen, een inmaakmethode die vele
voordelen biedt boven de klassieke
methodes. Uiteraard kwamen bin
nen dit kader de diepvriescentrales
ter sprake. Met een dankwoord van
de presidente werd de vergadering
gesloten.
Ingezonden mededeling
Lijders aan
brandend maagzuur
voelen zich geen half mens.
Kunnen geen eten zien in 't
vooruitzicht van zo'n nieuwe aanval.
Rermies herstellen prompt 't even
wicht - neutraliseren alle overtol
lig maagzuur in een wip. Op 't mo
ment dat ge Rennies neemt en deze
smelten op de tong, zakt de pijn;
om na enkele minuten geheel te
verdwijnen. Neem toch Rennies.
Gemakkelijk in te nemen - gewoon
laten smelten op de tong. En hele
maal niet n&&r om in te nemen.
Integendeel: smakelijk èn onop
vallend!
DREISCHOR
Benoeming wijkverpleegster
In een gecombineerde bestuurs
vergadering van de combinatie
Dreischor-Noordgouwe van het
Groene Kruis op 18 september jl.,
is in de ontstane vacature van
wijkverpleegster, door het vertrek
van mej. J. Dooge naar Scharen-
dijke, voorzien door de benoeming
met ingang van 15 november a.s.
van mej. K. de Munck, thans tij
delijk werkzaam te Noordwelle.
In de maand augustus wer
den door het badhuis verstrekt 380
^nur«hps en 48 kuipbaden.
Nieuwe poging tot ontwapening
Amerika wil helpen aan ontwikkeling Midden-Oosten
NEW YORK, 19-9. De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Foster Dulles, heeft don
derdag in de Algemene Vergade
ring van de V.N. een beroep gedaan
op de Sowjet-Unie om de door
Groot-Brittannië, Frankrijk, de
Verenigde Staten en Canada op de
Londense ontwapeningsbesprekin
gen gemeenschappelijke ingediende
ontwapeningsvoorstellen te aan
vaarden.
Dulles drong er voorts op aan de
toestand in het midden-oosten ïn
de algemene vergadering te bespre
ken. Hij zei dat de V.S. zich bij
deze besprekingen het "recht voor
behouden tot indiening van con
crete voorstellen. De Ver. Naties
zullen misschien niet in staat zijn
de zaak daar te kalmeren door mid
del van een materiële macht, die
zij bijeen kunnen brengen, maar zij
kunnen wel hun invloed voor dit
doel uitoefenen.
Dulles verklaarde dat de Sowjet-
Unie, direct of indirect, daden blijkt
te begaan, die gericht zijn op aan
tasting van de vrijheid en onafhan
kelijkheid van bepaalde landen in
het nabije oosten. Zij schendt hier
mee de resolutie van de V.N., die
in 1949 is aanvaard.
»Wij geloven dat deze daden van
de Sowjet-Unie degenen die wa
pens van Rusland hebben ontvan
gen, misschien onbewust zullen
brengen tot rechtstreekse aanval
len", aldus Dulles.
De Amerikaanse minister zei dat"
de V.S. klaar staan om „op edel
moedige wijze bij te dragen tot de
economische ontwikkeling" van het
midden-oosten tegen voorwaarden,
die de vrijheid en onafhankelijk
heid van deze volkeren zullen be
vorderen en versterken.
Hij zei voorts dat een consequen
tie van de Russische wapenleve
ranties aan Syrië is, dat Turkije op
het ogenblik rekening moet houden
met een steeds groter wordende
militaire dreiging van de kant van
Syrië aan zijn zuidgrens, een drei
ging die samenvalt met die van de
kant van de Russen aan zijn noord
grens.
Bij de debatten over de ontwape
ning in do algemene vergadering
der V.N. heeft Dulles gezegd, dat
de vrije landen, die lid zijn van de
subcommissie voor de ontwapen
ning, de verschrikkelijke atomaire
toekomst verwerpen.
Zij aanvaarden wat voor sommi
gen van hen offers en voor anderen
risico's schijnen te zijn teneinde een
koers uit te stippelen die het oor
logsgevaar vermindert. Niet uit
sluitend het gevaar van een kern
oorlog maar alle vormen van oor
log, aldus Dulles.
Dulles vervolgde: zelfs als de
Sowjet-Unie op het ogenblik de ge
meenschappelijke voorstellen van
het westen verwerpt, moeten deze
voorstellen niet daarom beschouwd
worden als afgedaan. Men kan de
pogingen om tot beperking van de
bewapening te komen niet blijven
uitstellen. Alleen al op grond van
economische overwegingen moet
men trachten „de vreselijke last
van de bewapening van de volke
ren af te nemen", aldus de Ameri
kaanse minister.
Hij zei dat men nog niet moet
aannemen dat het antwoord, dat de
Russen, de vorige maand hebben
gegeven, hun laatste woord is.
Verwachting tot zaterdagavond:
Oostelijke winti
Veranderlijke bewolking en over
wegend droog weer. Zwakke tot
matige oostelijke wind. Weinig ver
andering ln temperatuur.
21 sept. Zon op 6.26, onder 18.44.
Maan op 3.13, onder 17.13.
22 sept. Zon op 6.27, onder 18.41.
Maan op 4.36, onder 17.41.
23 sept. Zon op 6.29, onder 18.39.
Maan op 6.01, onder 18.09.
Nieuwe maan: 23 sept. te 20.18.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
21 sept. 0.41 v.m. 13.10 n.m.
22 sept. 1.45 v.m. 14.03 n.m.
23 sept. 2.39 v.m. 14.52 n.m.
BROUWERSHAVEN:
21 sept. 0.07 v.m. 12.46 n.m.
22 sept. 1.07 v.m. 13.36 n.m.
23 sept. 1.57 v.m. 14.23 n.m.
Springtij: 26 sept.
HET WEEROVERZICHT
In de algemene weerstoestand is
nu enige verbetering gekomen.
Achter een storing, die van de
Noordzee naar midden-Duitsland
trok, stroomde drogere en koudere
lucht ons land binnen, met het ge
volg dat het weer in het grootste
deel van het land minder somber
werd. Daarmee samenhangend wa
ren de minimumtemperaturen van
nacht echter lager dan de vooraf
gaande nachten.
In de afgelopen dagen is de
luchtdruk in Frankrijk geleidelijk
gedaald, waardoor een hogedruk-
gebied, dat daar oorspronkelijk
aanwezig was, verdween. Een hoge-
drukgebied, dat zich binnen de
Poolcirkel bevond, breidde zich te
gelijkertijd wat over de Noordzee
en Scandinavië naar het zuiden
uit. Tengevolge hiervan wordt de
wind in ons land oostelijk maar
blijft betrekkelijk zwak. De regen
kansen zijn nu klein geworden. De
uit het oosten aanstromende lucht
is ook betrekkelijk koud zodat er
in de temperaturen niet veel ver
andering komt.
NIEUWERKERK
Ingebruikstelling
zuiveringsinstallatie
Wü vernemen dat het in de be
doeling ligt de inmiddels gereed
gekomen rioolwater-zuiveringsin
stallatie op vrijdag 27 september
a..s officieel in gebruik te stellen.
Deze handeling zal worden ver
richt door de directeur-generaal
van het departement van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid ir.
H. M. Buskens.
Vuurboeten - Verstuiven - Besteding
Watervogelen en Vaten
Nu alio eer duizenden voetstap
pen in de Schouwse duinen zijn
verwaaid en de komst van een ont
spanning zoekende menigte alweer
herinnering is geworden, lijkt het
een nuttige bezigheid enkele flinke
stappen terug te doen in de histo
rie, want het is gek, maar de herfst
doet denken aan de tijd van ver
vlogen eeuwen. Aan die bijvoor
beeld, toen de schichten van de
vuurtoren nog niet over het wijde
duinlandschap sloegen, maar in de
duinen tw/ee „vuurboeten" ston
den, lage gemetselde haardsteden,
of als dat niet genoeg terug is in
de grijsheid der eeuwen, naar de
tijd dat een heel vroege voorganger
van de vuurtoren de schepen stond
bij te lichten. Het was ook een ste
nen toren, die op een hoog duin
stond. Door het afnemen van liet
strand echter kwam de toren
steeds dichter bij de zee te staan,
hoewel enorme sommen waren ten
koste gelegd om het duin te behou
den. Men was tenslotte gedwongen
de toren af te breken en een hou
ten vuurtoren werd geplaatst op
een duinberg. Deze houten toren
werd in 1744 een prooi der vlam
men en een beetje zuidelijk er van
heeft men toen maar een „vuur-
boet" aangelegd. Men moest de
vuurboeten in de 18e eeuw in el-
kaars verlengde hebben, om te we
ten dat men recht tegenover het
Veerse Gat zich bevond. Een his
torisch grapje is dat het onderhoud
van de vuurboeten werd betaald
door de stad Zierikzee.
De geschiedenis van de duinen is
er een van verstuiven, verstuiven
en nog eens verstuiven. Alweer in
die 18e eeuw, waren de duinen bij
Haamstede ongeveer een half uur
gaans breed, maar tijden tevoren
waren zij veel breder en lagen
verder zeewaarts. Verstuiving kort
te de duinen echter in, zo zelfs dat
verschillende landerijen en hofste
den werden overzand. Heus, in die
tijd is men toen ook al aan het
werk gegaan met rijsschuttingen
en het planten van helm. De rent
meester-generaal be-oosten Schel
de was er eind oktober als de kip
pen bij om de helmpotingopen
baar aan te besteden, „wegens de
graaf elijkheid of staat en daartoe
gemachtigd". Om beurten geschied
de de aanbesteding te Renesse en
te Haamstede, maar later is men
het in Zierikzee gaan doen, waar
over men in de Westhoek wel een
beetje boos zal zijn geweest. Lang
zal men er niet bij stil gestaan
hebben, want de veiligheid van het
achter de duinen ligende gebied,
baarde al zorgen genoeg. In 1749
moest de Schouwse wateroverlast
(en dat was nogal wat) worden be
teugeld met een molentje aan de
Weeverssluis in het Prunjebevang.
En wat de „lieden in het zuiden"
zo een hele dag deden? Nu, dat
kwam neer op werken aan de dij
ken en veehouden, want Schouwen
is bepaald nooit een bos geweest.
Het was een vruchtbaar land, waar
van ouds granen en mee werden
geteeld en dat rijk was aan sap
pige weiden. Was dat alles? De
geschiedschrijver zegt er dit van:
„ook geneeren zij zig met het hou
den van tamme en het vangen van
wilde watervogelen. De weelen,
slooten en uitgeslaagen putten le
veren hun een goede menigte van
onvergelijkelijk zuivere en vette
paling uit, welke zij zoo te Zierik
zee als te Brouwershaven ter markt
brengen".
Met een enkele vraag wil Eiland
man dit herfstachtig historisch
verhaaltje besluiten, nl. hoe die
nijvere weideboeren aan zoet water
voor het vee kwamen. Dit deed
men dan door middel van vaten
of drinkputten, waarvan de bodem
was dicht gemaakt, zodat er geen
kwelwater kon binnen komen. Ze
werden verder met uitgestrekte en
binnenwaarts langzaam afglooiien-
dc kaden omzoomd en zodra het
maar regenen wilde, vulden zich
de putten met water. Uitgeslapen
waren die oude Schouwenaars wel.
Als we nu de outillage zien, is het
onbegrijpelijk dat het vroeger ook
ging. Maar het draaide en dat vor
dert wel een eresaluut aan allen,
die in dat ver verleden het aange
zicht van het eiland bepaalden. Het
waren stugge eilandmannetjes en
de vrouwen waren navenant.
