Raadsel in Nijmegen
„Realisering woningbouw op S.=D.
bemoeilijkt door investerings=voorschriiten'
lliiiiiiiiiiiiin
SANOSTOL
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE vrlidag I FEBRUARI 1957
Nieuwjaarsrede burgemeester Jhr. Röell van Haamstede
Omzet middenstand nam toe met 10 a 15 procent
Ingezonden mededeling
In de eerste vergadering van het
nieuwe jaar heeft burgemeester jhr.
Röell traditiegetrouw een overzicht
gegeven van de gebeurtenissen in
de gemeente in 1956.
Alvorens hiertoe over te gaan
herinnerde jhr. Röell aan de Inter
nationale spanningen (Polen, Hon
garije en Midden-Oosten) en ook
aan de binnenlandse, n.l. de kabi
netscrisis. Spr. wees er op dat in
1957 door de overheid een 700 mil
joen gulden moet worden bezui
nigd. „Ook de lagere publiekrech
telijke lichamen en de gemeentebe
sturen worden hierdoor getroffen",
aldus de burgemeester, „aangezien,
met uitzondering van de woning
bouw, - waarvan de realisering, op
Schouwen-Duiveland tot schier on
overkomelijke moeilijkheden leidt
door bezwarende investeringsvoor
schriften - andere kapitaalswerken
over het algemeen niet zullen kun
nen worden uitgevoerd".
Wat betreft het wel en wee van
de gemeente gaf de burgemeester
enkele vergelijkende cijfers en ge
gevens:
Het aantal inwoners bedroeg op
1 januari 1957: 1935 (1806), welke
vooruitgang echter verband houdt
met het verblijf van een groot aan
tal Hongaarse vluchtelingen in het
woonoord Burghsluis. Het aantal
geboorten bedroeg 40 (30), het aan
tal overledenen 29 (18), het aantal
huwelijken 17 (15) en het aantal
ingeschreven echtscheidingen: nul.
Het college van b. en w., dat in
1956 39 (35) malen vergaderde en
voorts vele besprekingen binnen en
buiten de gemeente bijwoonde, leed
een zeer ernstig verlies door het
onverwachte heengaan op 26 mei
1956 van wethouder T. L. Jonker.
De overledene werd opgevolgd dooi
de heer J. D. van Nieuwenhuize.
De verstandhouding in het college
was uitstekend. Door het gemeente-
personeel is met ambitie gewerkt.
De raad kwam in het afgelopen
jaar 12 (10) malen bijeen, waarvan
twee buitengewone vergaderingen.
Ingezonden mededeling
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENBERGEN
Ernstige overstromingen
in de Ver. Staten
Overstromingen hebben grote ge
bieden van de Amerikaanse staten
Kentucky, Virginia en Tennessee
geteisterd. Elf personen zijn om het
leven gekomen, terwijl duizenden
dakloos werden. De meteorologische
dienst heeft gewaarschuwd voor de
mogelijkheid van nieuwe regens,
die het overstromingsgevaar nog
zouden doen toenemen.
In Kentucky zijn acht personen
om het leven gekomen en in west-
Virginia drie. Hefschroefvliegtuigen
van het Amerikaanse leger vervoe
ren levensmiddelen, kleren en ge
neesmiddelen naar de ergst getrof
fen gebieden in oost-Kentucky.
In de aan de rivier de Kentucky
gelegen plaats Hazard zijn honder
den personen gestrand in de dikke
modder, die door het overstro
mingswater is meegevoerd.
Als voornaamste besluiten zijn te
noemen: aankoop Bad- en Strand
weg: aankoop woning en schuur
van J- W. Steur; verbetering straat
verlichting Burghseweg, Zandweg
en Noordstraat; aankoop plm. 11 ha
bouwgrond; Oostenrijkse woning
complex; garantie onrendabele ge
bieden P.Z.E.M.; opmaken riole
ringsplan; de aanbesteding van 12
woningwetwoningen.
Als bijzondere feiten en gebeur
tenissen in 1956 - liggende buiten
de normale gang van zaken -
noemde spr. voorts: in mei: het
vertrek, na politionele moeilijkhe
den, van een groep Ambonezen be
horende tot de P.N.M.S.; op 29 aug.:
het 25-jarig ambtsjubileum van de
burgemeester en op 1 september
van wethouder Den Boer; op 6 sep
tember: de plechtige ingebruikstel
ling door het lid van Ged. Staten
de heer A. Schout, van de nieuwe
kleuterschool; in oktober: het ge
reedkomen van de nieuwe loskade
te Burghsluis en de provinciale weg
Serooskerke-Haamstede, en in no
vember: de opname van 151 Hon
gaarse vluchtelingen in het woon
oord Burghsluis.
De vijf in de gemeente gevestigde
scholen werden geregeld door 404
leerlingen bezocht, vermeerderd
met 73 leerlingen die cursussen bij
woonden.
Het aantal aangevraagde offi
ciële collecten bedroeg 17 (14); de
opbrengst voor zoverre bekend
f 4.810,96 (plm. f 4.500,—).
Door de rijkspolitie werden 179
(278) processen verbaal opgemaakt.
Het brandweermateriaal bevond
zich in een goede staat, het per
soneel was paraat; vijfmaal kwam
een melding van brand binnen.
Het aantal schepen dat de haven
Burghsluis bezocht bedroeg 233.
Verscheept of aangevoerd werden
o.a.: granen 3.659 ton, kunstmest
1.391 ton, gips 2.777 ton, slakken
5.559 ton, zand en grint 792 ton,
kolen 1.641 ton, ijzer 427 ton, hout
35 ton en suikerbieten 5.683 ton
(1.500 ton). De opbrengst van de
havengelden bedroeg f 6.423,42
(f 10.023,64).
De aanvoer van wegenmateriaal,
materiaal voor de dijken nam door
de aflopende werkzaamheden be
duidend af, suikerbieten werden
daarentegen in veel grotere mate
aangevoerd.
In de agrarische sector was 1956
geen gemakkelijk jaar. Een koude,
natte zomer en teleurstellende op
brengsten en kwaliteit. Daarbij stij
gende kosten. Ook Nederland had
zijn landbouwoverschotten en een,
in tegenstelling met andere be
drijfstakken, dalende conjunctuur.
Voor de fruitteelt kan van een
redelijk goed jaar gesproken wor
den. Door een hagelbui die deze zo
mer over een bepaalde strook van
de gemeente trok, werd vrij grote
schade aan het fruit toegebracht.
Ondanks de koude en regenach
tige zomer kon van een, weliswaar
te kort, doch van gunstig vreem
delingen seizoen gesproken worden.
Een van de hotelbedrijven in de
kom werd vergroot en gemoderni
seerd.
Aangenomen kan worden dat de
omzet van de middenstand met 10
15 pet. toenam, de verbetering
van het winkelbedrijf ging gesta
dig door.
Jhr. Röell sprak de wens uit dat
eindelijk ernst gemaakt zal worden
met de maatregelen van de over
heid om tot een meer rationele va-
cantiespreiding te geraken in het
belang en van vacantiegangers en
van de verkeers-, hotel- en pen-
sionbedrijven.
Tot de bezoekers behoorden een
toenemend aantal buitenlanders:
namelijk 344.
Het totaal afgegeven bouwver
gunningen bedroeg 47 (25) waaron
der een 10-tal woningen. Gehoopt
wordt dat realisering van de bouw
van een 20-tal woningen dit voor
jaar mogelijk zal zijn.
De plaatselijke bouwnijverheid
had wederom te kampen met de
gevolgen verband houdende met
een tekort aan geschoolde arbeids
krachten en een tengevolge van de
ramp thans nog te grote bouwac
tiviteit op ons eiland. Deze bouw
zal over enkele jaren wel een einde
.nemen. Daarom is het belangrijk
dat deze zomer in de omgeving van
„Nieuw Haamstede", de verkoop
aan particulieren plaats vond van
een groot aantal bouwterreinen, al
dus de burgemeester. De verwach
ting mag dan ook wel uitgesproken
worden dat deze verkaveling in de
toekomst ook in het belang van de
plaatselijke aannemers kan wor
den; reeds enkele belangrijke op
drachten vonden plaats.
Dringend is het gewenst dat ein
delijk door GS. een beslissing ge
nomen wordt over het door de raad
in 1955 vastgestelde uitbreidings
plan. Een lijdensgeschiedenis waar
van het einde nog niet in het zicht
is, aldus spr.
Van een opgewekt verenigings
leven kon wel gesproken worden.
De vraag moet echter gesteld wor
den of deze gemeente niet een te
veel aan verenigingen en clubs telt
en of de jeugdige bevolking behal
ve voor sport en film, wel de no
dige belangstelling heeft voor so
ciale en culturele doeleinden. Het
vervullen van verantwoordelijke
bestuursfuncties wordt niet meer
door de jongeren geambieerd,
waardoor van een bestuursver-
oudering gesproken moet worden.
Spreker wenste tenslotte het col
lege geluk, voorspoed en gezond
heid in het persoonlijk leven toe,
terwijl hij voorts het gemeenteper-
soneel van hoog tot laag dank
bracht voor de betoonde ijver en
toewijding en de wens uitsprak dat
het de gemeente Haamstede door
eendrachtige arbeid goed mag gaan
in 1957.
New York
ontvangt postbode
De burgemeester van New
York, Robert Wagner, wiens
weigering om koning Saoed
officieel te ontvangen, wordt
beschouwd als een beledi
ging voor de Arabische vorst,
heeft woensdag een officieel
comité opdracht gegeven om
de eenvoudige Franse post
bode Abel Charbonnier te
ontvangen. Charbonnier zal
in Lafayette, 'n plaats in de
staat Alabama, de feestelijk
heden bijwonen ter herden
king van 't feit dat de Franse
generaal La Fayette, die deel
genomen heeft aan de Ame
rikaanse revolutie, tweehon
derd jaar geleden werd ge
boren. Charbonnier, die de
enige postbode in een 842
inwoners tellend Frans dorp
is, werd uitgekozen om bij
deze feestelijkheden Frank
rijk te vertegenwoordigen.
Deze telefoto uit Parijs toont de volkomen vernielde neus van het vier
motorige Franse vliegtuig van het type „Armagnac", dat met 57 mensen
aan boord bij een landing op het vliegveld Orly bij Parijs over de kop
sloeg en in brand geraakte. Duidelijk ziet men redders in de wrakstuk
ken aan het werk. Geen van de inzittenden van de machine kwam om
het leven, maar er zijn een dertig gewonden.
doerméér met KAAS
KAAS is voedzaam en gezond
Publ. N«d. P«» H«H
I
Overdenking
„Ik vermag alle dingen in Hem,
die mij kracht geeft".
Filippenzen 4 13.
Behoort u ook tot die mensen, die
zeggen, dat Christen zijn iets saais
en vervelends is? Meent u ook, dat
een Christen een slaafse mentali
teit bezit en in het geheel geen vrij
mens is? Hij moet maar volgen,
waarheen zijn Heer hem leidt. Hij
heeft toch immers zelf niets te zeg
gen. Meent u ook, dat een Christen
verstoken is van blijdschap en le
vensvreugde?
In deze vragen is een caricatuur
getekend, zoals menigeen zich het
Christenzijn voorstelt. In deze ca
ricatuur ligt misschien ook de oor
zaak, dat de moderne mens, dat is
de mens van deze tijd, die vrij wil
zijn, het christen-zijn vaak ver van
zich weg werpt. Dat past niet bij
hem, want dan zou hij weer on
vrij worden.
Is dat nu juist? Is dat vol te hou
den? Is het Christen zijn alleen
maar slaafse onderworpenheid, met
een volkomen gemis aan vreugde?
U moet dan eens letten op de man,
die de woorden heeft geschreven,
die hierboven zijn vermeld: Paulus.
Hij bezit het tegendeel van een
slaafse natuur.
Paulus kent de God en Vader van
Jezus Christus en weet, dat deze
God geen tyran is, die van een mens
slaafse onderworpenheid verlangt.
Hij is een God van liefde en barm
hartigheid en rechtvaardigheid. De
ze God is niet een God van het
Noodlot, zoals een Mohammedaan
die kent en die zegt: „Allah's wil
is wet"; zich daarbij rustig neer
legt en alles met een gelatenheid
aanvaardt. Een Christen mag de
God en Vader van Jezus Christus
kennen en Hem zijn Vader noemen.
Een Christen weet, dat hij tot deze
Vader kan bidden en Hem alle no
den kan voorleggen. Deze God heeft
in Jezus Christus getoond defini
tief de zijde van de mens te kiezen
tegen alle machten en krachten in,
die de mens willen verdringen. Hij
heeft de Heilige Geest geschonken,
die met de mens een levende ge
meenschap in stand houdt.
Dit alles is van grote betekenis
voor het persoonlijk leven van
ieder, in het bijzonder in deze tijd.
Als een ziekte grijpt een gevoel
van onzekerheid de mensen aan.
Velen twijfelen aan zichzelf. Zij
hebben een minderwaardigheids
gevoel. U komt dat tegen op kan
toren, bij jongeren tegenover oude
ren, bij plattelanders tegenover
stedelingen. Kortom, het komt in
duizend verhoudingen voor.
De kern van de ziekte is het ont
breken van persoonlijke kracht. De
mensen hebben geen zelfvei*trou-
wen meer. Paulus wijst u de bron
aan waar u die kracht weer kunt
verkrijgen. Bij Jezus Christus. Bij
Hem alleen is het te vinden. Jezus
gebruikt voor die verhouding met
Hem het beeld van ranken aan een
wijnstok. U zult er goed aan doen
dat beeld goed in uw geest te grif
fen en u zelf dan te zien als een
rank aan de wijnstok die Jezus
Christus heet. Dan hebt u het wa
pen gevonden tegen deze moderne
ziekte en u zult genezen en met
blijdschap en opgewektheid zult u
verder kunnen leven door Hem, die
u de kracht geeft.
Scharendijke. Ds. A. v. d. BAN.
Het comité van Israëlische mi
nisters voor Gaza is woensdag in
Jeruzalem bijeengekomen om plan
nen goed te keuren voor ontwikke
ling van de industrie, landbouw en
openbare gezondheid in het door de
Israëliërs bezette gebied van Gaza,
zo meldt de Israëlische radio. De
plannen zijn zondag door de Isra
ëlische regering in beginsel goed
gekeurd.
Rustig land - Hoge fiets - Late thuiskomst
Os - Taalverrijking en vlaggen
Schouwen is een rustig land,
maar heus er gebeurt toch wel iets,
al was het alleen maar hetgeen een
koopman te Looperskapelle is over
komen. De koopman heeft in dit
rustigste van alle rustige vlekken
op deze wereldbol, rustig zijn klan
ten bezocht en is - omdat er een
heel gezellige klant woont - een
avondje blijven „stoppen", zoals dat
in goed Schouws heet. Welnu toen
de laatste koffie was verschonken
en de pijpen waren uitgerookt, is
de koopman naar buiten gestapt.
Hij wilde op zijn fiets stappen,
maar zag tot zijn verbazing dat het
vehikel boven in een lantaarnpaal
was vastgebonden en (opmerkelijk
vakkundig) was ontdaan van stuur,
wielen en nog wat onderdelen. In
zo'n situatie zet een mens een raar
gezicht. De jeugd van Looperska
pelle was schuldig aan die fietsen-
hoogvliegerij, maar als men daar
(in Looperskapelle) eens heeft ge
lachen, staat men ook weer gereed
om de onheilen ongedaan te maken.
Fluks werd er dus aangepakt om
de spullen omlaag te krijgen. Toen
het zover was, was het elf uur en
dan begin (te Looperskapelle) de
nacht. In het donker moest toen de
fiets weer gemonteerd en niemand
heeft tot nu toe geweten, hoe laat
de koopman (die elders woonde)
is thuis gekomen. Heel laat, denkt
Eilandman.
Er bereikte Eilandman nog een
(vreemd) bericht uit Schouwen.
Het luidt: „Er heeft weer eens een
os gekalfd aan de Oude dijk". Bij
zo'n bericht is het nodig heel vlug
in de lokale historie te duiken an
ders blijft het allemaal duister,
want het zal bekend zijn, dat zelfs
op Schouwen-Duiveland een bio
logisch wonder uitgesloten is. Het
zit ook allemaal heel anders. Er
was een man betrokken bij een on
gelukje ergens in Schouwen. Ge
dienstige en hulpvaardige mannen
schoten toe, om het slachtoffer van
't ongelukje op te tillen en (ergens)
in huis te sjouwen. Toen de bloed
sporen reeds lang waren uitgewist
bij wijze van spreken en iedereen
GESPREKKEN
VAN
EILANDMAN
uiting gaf aan de blijdschap, dat het
goed was afgelopen, zei het slacht
offer dat hem f 150 was ontstolen.
Deze mededeling verwekte pure
sensatie, zou Eilandman willen
zeggen, want de helpers waren ke
rels met gouden harten. Kijk in
zo'n situatie zeggen ze in Schou
wen: „Er heeft weer eens een os
gekalfd" en ze bedoelen er iets heel
diepzinnigs mee, dat het midden
houdt tussen wat modern „duim-
zuigjoernalistiek" zou kunnen he
ten en het onverklaarbare rond
sommige mysterieuze geldperike-
len. „Dat van dien os" bewijst in
tussen, dat „bij ons" iedere dag de
taal nog wordt verrijkt, maar dat
staat buiten de f 150.
Intussen nog een grapje dat de
wind uithaalde op de jaardag van
de kroonprinses. In een Zierikzeese
straat zag Eilandman twee vlag
gen, ongeveer 100 meter van elkaar
in tegengestelde richting wapperen.
Op een plaatje voor een prijsvraag
zou het fout zijn, maar hier was
het echt, dus goed.
Ingezonden mededeling
/tfyn c/tz*i Se/rietnóet, Afec
Ook deze maand - elke dag -
Geef Uw kind méér weerstand
{Sfc?
het héérlijke levertraanproduct,
(met vitamines A, B, C en D) bereid
uit heilbot- en kabeljauwlevers
FEUILLETON
door
G. PLANTEMA
HOOFDSTUK I.
Inleidende bespiegeling. en
Als André Boorneman niet zo
volmaakt argeloos over de Oranje
singel had gewandeld, zou de be
stuurder van de grote, glanzend-
blauw gelakte auto misschien nooit
op de gedachte zijn gekomen, juist
hem naar de weg te vragen. Het
staat immers vast, dat er autobe
stuurders zijn, die niet graag in
lichtingen inwinnen bij mensen, die
proberen door vorsende blikken te
weten te komen, wie er in hun wa
gen zit. Daarmee wil natuurlijk he
lemaal niet gezegd zijn, dat alle
autobestuurders, die er dusdanige
gevoelens op na houden, hun afkeer
danken aan een gevoel in hun on
derbewustzijn, veroorzaakt door
instinctmatig terugdeinzen voor al
wat maar zweemt naar politie-on-
derzoek. Ja, want men zou kunnen
veronderstellen, dat mensen die
met onderzoekende blikken in
auto's kijken, behoren tot de kate-
gorie van rechercheurs oftewel
„stillen". Maar zover hoeft de ach
terdocht niet te gaan, want er lo
pen ontelbare personen rond, die
met de recherche niets hebben uit
te staan en toch van nature met
een paar speurend kijkende ogen
zijn uitgerust. Het lijkt er soms op,
of zulke mensen overal iets achter
zoeken.
André Boorneman zag er zeker
niet zo uit. Integendeel, als iemand
op deze lange Nijmeegse singel op
dat ogenblik minder zo'n indruk
wekte, was hij het wel. Wie hem
daar zag wandelen wist meteen,1
dat hel hier een jongeman betrof, j
wiens gedachten waren gekoncen-
treerd op heel iets anders dan op
zijn direkte omgeving. En een men
senkenner heeft vooral wanneer de
lente of de zomer in het land is, bij
het aanschouwen van André Boor
neman weinig moeite om vast te
stellen ,wat er aan de hand is. Als
een jongeman er uit ziet of hij in
de zevende hemel vertoeft, terwijl
hij tezelfdertijd van plan schijnt te
zijn heel de wereld te gaan verove
ren, dan kan dat slechts één oor
zaak hebben. In dit geval heette
die oorzaak Madeleine Uittenterpe.
Niet voor niets wandelde André
Boorneman over de brede singel,
die 2 royale pleinen verbindt, waar
van de namen herinneren aan de
veelbewogen historie van de oude
stad Nijmegen. Bicht bij het ene
plein, dat genoemd is naar de Fran
kische keizer Karei, was het uit
gangspunt van zijn tocht. Daar lag
het pension waarin hij de dag te
voren zijn intrek had genomen. Dat
was op de eerste dag van zijn va
kantie en wie dus de konklusie wil
trekken, dat deze jongeman geen
ingezetene was van Nijmegen, heeft
het volkomen bij het rechte eind.
Hij was een inwoner van Rotter
dam. En hij was op weg naar het
Keizer Lode wij kplein.
Bij het aanbreken van de lente
en de daarmee gepaard gaande
komst van het tennisseizoen in de
open lucht waren tussen Madeleine
Uittenterpe en André Boorneman
banden ontstaan van allengs dieper
wordende sympathie. Weliswaar
kon men daar nog geen officieel
tintje aan toekennen, maar de ban
den waren toch stevig genoeg ge
weest om de jongeman te doen be
sluiten zijn vakantie in Nijmegen
door te brengen. Dit was veroor
zaakt door een misschien toeval
lige, mogelijk echter toch niet he
lemaal onopzettelijke uitlating van
Madeleine. Op een middag in mid
den juni toen zij naast elkaar za
ten, uitrustend van een spannende
set, liet zij zich ontvallen, dat zij
met haar familie aan het eind van
de volgende maand naar Nijmegen
zou reizen om daar enkele weken
door te brengen. Neen, eigenlijk zou
dat niet in de stad Nijmegen zijn,
maar in het op slechts luttele kilo
meters verwijderde dorpje Berg en
Dal, dat blijkbaar al vroegtijdig
was volgeboekt met zomergasten,
maar in de stad zelf had hij onder
dak gevonden. Naar aanleiding van
een advertentie ontving hij weldra
de mededeling, dat pension Wel
gelegen voor de tijd van twee we
ken een kamer voor hem had ge
reserveerd. Veertien dagen maar,
want langer duurde zijn vakantie
jammer genoeg niet!
Berg en Dal is met Nijmegen ver
bonden door een tramlijn. Deze
eindigt bij het Hunnerpark in de
stad en dat park ligt naast het Kei
zer Lodewijkplein. Het valt dus
niet te verwonderen, dat André
Boorneman over de naar dit plein
leidende singel wandelde. Immers,
Madeleine Uittenterpe had hem la
ten weten, dat zij voornemens was,
die middag de stad te bezoeken.
Alleen! En André Boorneman was
een goed verstaander.
(Wordt vervolgd).
