Kardinaal Mindszenty op Amerikaanse
ambassade, Nagy in arrest
Minister-president
dr Drees diep verontrust
Wij
zweren
Verband tussen Midden-
Oosten en Hongarije
Betogingen voor het ge
bouw van ,De Waarheid'
Israëlische bliksemactie beëindigd één week na
begin van de strijd
„WIJ ZULLEN EEN HARTSTOCHTELIJK
PROTEST LATEN HOREN"
V.N. BESLUIT TOT INSTELLEN VAN OPPER
BEVEL VOOR HET MIDDEN-OOSTEN
Behandelen Ver. Naties
de luchtlandingen
BRITS-FRANSE LUCHTLANDINGSOPERATIES
TEGEN EGYPTE BEGONNEN
Janos Kadar vormt Hongaarse
tegenregering
Kardinaal Mindszenty, de pri
maat van Hongarije, heeft zondag
ochtend met zjjn secretaris een toe
vlucht gezocht in de Amerikaanse
legatie ln Boedapest, zo heeft
Cabot Lodge, de Amerikaanse af
gevaardigde, zondagochtend in New
York op een spoedvergadering van
de Veiligheidsraad over de Hon
gaarse kwestie bekendgemaakt.
Nagy gearresteerd
Volgens het Oostenrijkse pers-
bureaü A.P.A. zouden de Hongaarse
premier Imre Nagy ,en zijn minis
ters door de Sowjets gearresteerd
zyn.
Russische infanterie heeft het
parlementsgebouw van Boedapest
bezet, aldus dit bericht.
Tegenregering
van Kadar
De Oostenrijkse radio meldt dat
te Szolnok, 100 km ten zuidoosten
van Boedapest, een communistische
tegenregering is gevormd door Ja-
De minister-president, dr. W.
Drees verklaarde desgevraagd aan
het A.N.P. met diepe verontrusting
over het lot van het Hongaarse volk
dat juist bezig was vrij te worden
en met verbijstering kennis te heb
ben genomen van de berichten uit
Hongarije.
De minister-president sprak zijn
grote verontwaardiging uit over de
wijze waarop van Russische zijde
volgens nog steeds binnenkomende
berichten wordt opgetreden.
„Wij zweren dat wij hier slechts
vandaan zullen gaan in vrijheid of
anders zullen worden gedood". Dit
had een dame opgetekend uit de
mond van Hongaarse meisjes en
jongens, die zich in het verzet had
den vastgebeten en hun eigen kwar
tier hadden ingericht. Zondagmid
dag deed deze vorige week uit Hon
garije afgereisde vrouw haar 'sober
verhaal voor de radio. Men mag
aannemen dat deze heldhaftige
jeugd zich tot de laatste patroon
heeft verdedigd. Uit onze eigen vei
lige beslotenheid is het bijna on
mogelijk ons een dergelijke opoffe
ringsgezindheid en trouw aan de
zaak van de vaderlandse vrijheid
voor te stellen. Toch bracht de
jeugd van Hongarije en inzonder
heid de Boedapester jeugd deze op
offeringsgezindheid op. Met eerbied
staan we voor zoveel jeugdig vuur
en zoveel heldhaftigheid. Radio-
Moskou noemde deze jeugdige hel
den „fascisten, die de beste elemen
ten van de arbeidersklasse hebben
vermoord". Onder die „beste ele
menten" moeten dan waarschijnlijk
worden gerekend de gehate volks
politiemannen, die nog vorige week
hun handgranaten wierpen tussen
onschuldige vrouwen en kinderen.
Het cynisme kent zijn grenzen niet,
de wreedheid kreeg zijn sinistere
symbolen in de fosforbommen, die
op weerloos Boedapest neersuisden.
Er moet diep medelijden zijn met
het Hongaarse volk, maar in we
zen mag ons medelijden met het
Russische volk niet minder zijn, dat
tot een dergelijke monsterachtige
schanddaad in staat is. Ondanks de
fraaie tijdschriften en de cultuur -
manifestaties heeft beschaving en
cultuur in dat land plaats gemaakt
voor barbarij van de ergste soort.
Dat hebben de Stalinisten en de
slaafse zich in onschuld de handen
wassende volgelingen er dus van
gemaakt. Het is van harte te hopen
dat op een of andere manier hei
lijden van het Hongaarse volk zo
veel mogelijk zal worden gelenigd.
Wij geloven wel dat de vrije ive
reld in dit opzicht geen verstek zal
laten gaan en zeker Nederland niet.
Maar het valt niet minder te ho
pen, dat de vrije wereld eindelijk
in dit dodelijk tijdsgewricht zal
gaan begrijpen, dat elke onderlinge
onenigheid spelen is met het leven
van volkeren. De vrije wereld staat
tegenover een macht, die geen ge
nade kent. De stomme getuigen
liggen in de verwoeste straten van
Boedapest. Er moet een gesloten
front zijn, van landen die bereid
zijn desnoods hetzelfde offer als
Hongarije te brengen, na deze on
barmhartige les. Woorden kunnen
de gevoelens van mensen in dit
uur maar moeilijk onder woorden
brengen. Wij kunnen bidden voor
de vrede, maar er zal ook hard ge
werkt moeten worden voor de vre
de. Ieder heeft de afschuwelijke
onmacht van het westen begrepen
om ginds in te grijpen, maar nie
mand zal kunnen begrijpen als niet
alles wordt gedaan „dit zwaar tem
peest" te beteugelen om verder on
heil te voorkomen.
nos Kadar, eerste secretaris van
de Hongaarse communistische par
ty, die de Sowjet-ünie ora hulp
heeft gevraagd om de anti-commu
nistische opstand te dempen.
Toch
concessies
Westelijke waarnemers te Mos
kou hebben zondag verklaard, dat
het programma van de regering-Ka
dar opvallend veel lijkt op dat van
het kabinet van Nagy, dat na het
uitbreken van de opstand werd ge
vormd.
Het schijnt, aldus deze waarne
mers, dat de nieuwe regering het
Kremlin tot grote concessies heeft
kunnen brengen.
Aangenomen wordt dat vice-pre-
mler Mikojan, die enige dagen ge
leden een bezoek aan Boedapest
heeft gebracht, en Kadar het
nieuwe program hebben uitge
werkt.
Het grootste deel van de weste
lijke kringen in Moskou is van ge
voelen, dat het Kremlin wellicht
geaarzeld zou hebben om de Hon
gaarse revolutionairen met wapen
geweld neer te slaan als Engeland
en Frankrijk in Egypte niet tussen
beide gekomen waren, aldus meldt
een correspondent van Reuter te
Moskou.
De meeste Engelse bladen, die
vandaag commentaar leveren op de
Russische aanval op Hongarije, leg
gen verband tussen deze actie en
het Brits-Franse optreden tegen
Egypte.
„Wij
Nenni
zijn beangst"
De leider van de linkse Italiaanse
socialistische partij, Nenni, heeft
het optreden van de Russen in
Hongarije veroordeeld. „Wij zijn
zeer beangst door de tragische ont
wikkeling van de toestand".
De nieuwe toestand is „zonder
precedent in de internationale ar
beidersbeweging",aldus Nenni. Hij
achtte het noodzakelijk, dat de re
gering van de Sow jet-Unie zich
nogmaals op de toestand bezint.
Betoging voor Sowjet-
ambassade in den Haag
Tussen 12 en 1 uur zondagmiddag
heeft een groep jonge mannen en
meisjes, waaronder studenten, een
betoging gehouden voor de kanse
larij van de ambassade der Sowjet-
Unie aan de Andries Bickerweg te
's-Gravenhage. Eén der meisjes
klom over het ijzeren hek, dat de
toegang tot de oprit naar de kanse
larij afsluit, en wierp met een steen
één der ruiten naast de voordeur in.
Er was spoedig politie aanwezig
in dit zeker op zondag zeer rustige
stadsdeel.
De betogers - ongeveer een vijf
tigtal - werden verwijderd.
De politie zette de Andries Bic
kerweg af en surveilleerde in de
omgeving daarvan, waar even later
vrijwel niemand meer te zien was.
RODE KRUIS
HELPT HONGARIJE
Na overleg met de gedelegeerde
van het Internationale Rode Kruis
in Wenen, heeft het Nederlandse
Rode Kruis besloten met de ambu
lance die vandaag naar Wenen is
vertrokken, ten behoeve van de
vluchtelingen mee te geven 2500 de
kens, 2000 lakens, 2000 slopen, 3000
eetbestekken en een grote hoeveel
heid toiletbenodigdheden. Boven
dien deelt het Nederlandse Rode
Kruis mee, dat -er een zeer inten
sief overleg tussen de nationale Ro
de Kruisverenigingen en het Inter
nationale Rode Kruis gaande is
over de mogelijkheden van hulp
verlening in Hongarije.
Vele honderden demonstranten,
voornamelijk jonge mensen, hebben
zondag een demonstratie voor het
gebouw van het gommunistische
dagblad „De Waarheid" aan de
Prinsegracht in den Haag gehou
den.
Met stenen, die zij uit de straat
lostrokken, wierpen zij de ruiten
van het gebouw van „De Waar
heid" in.
Voordien hadden zij getracht een
demonstratie op te wekken voor de
Russische ambassade aan de An
dries Bickerweg, maar de politie
had de toegangswegen daartoe her
metisch afgesloten, zodat ze daar
geen kans hadden. In optocht trok
men daarop naar de Prinsegracht,
waar het gebouw van „De Waar
heid" met stenen werd bekogeld.
De politie trachtte zoveel mogelijk
orde te houden in deze demon
stratie.
Woestyn van Sinai geheel bezet
Reuters correspondent Alex Va
lentine meldt uit Tel Aviv, dat de
Israëlische bliksemoorlog tegen
Egypte zondagavond afgelopen
scheen te zijn - minder dan een
week nadat het eerste schot werd
gelost.
In Tel Aviv gelooft men, dat
vooruitgeschoven Israëlische pa
trouilles de oostelijke oever van het
Suezkanaal op verscheidene pun
ten bereikt hebben. Andere Israë
lische eenheden hebben de Golf
van Suez en de Golf van Akaba
bereikt, aan weerszijden van het
schiereiland van Sinaï. Vermoede
lijk staan zij reeds aan de zuide
lijkste punt van het schiereiland.
Uit gewoonlijk betrouwbare bron
is vernomen, dat het sluitstuk op
de Israëlische actie is geplaatst
door de verovering van twee eilan
den aan de mond van de Golf van
Akaba, waar Egyptische kustbat-
terijen vijf jaar lang de Israëlische
scheepvaart op de haven van Elath,
aan het noordelijke uiteinde van
de Golf van Akaba, verhinderd
hebben.
Zondag werden in de woestijn
Extra
televisie-uitzending
De Nederlandse Televisiestich
ting zal op maandag (heden)avond
5 november te 20 uur een extra uit
zending verzorgen naar aanleiding
van de gebeurtenissen in Hongarije
Onder meer zal een protestmeeting
van de Nederlandse democratische
partijen op de Dam in Amsterdam
rechtstreeks worden uitgezonden.
In dit programma is voorts een
journaal en een filmdocumentaire
van de ontwikkeling in Hongarije
opgenomen.
Dr. W. Drees tot het Nederlandse volk
Duisternis der onderdrukking valt
lil verband met de schokkende
gebeurtenissen in Hongarije, heb
ben de minister-president dr. W.
Drees en verschillende andere sprë-
kers zich met toespraken tot het
Nederlandse volk gericht. De toe
spraken kwamen in het gezamen-
lyke programma van de Neder
landse Radio Unie, zondagmiddag
4 november.
Allereerst voerde de minister
president, dr. W. Drees, het woord.
Dr. Drees zeide:
„Onze gedachten en gevoelens
zijn vandaag in beslag genomen
door de ontstellende berichten om
trent hetgeen in Hongarije gebeurt.
Dagenlang hebben wij meegeleefd
met het Hongaarse volk in de hoop
dat men kans had zijn vrijheid te
herwinnen en weer zichzelf te wor
den na jaren van onderdrukking.
Nu leven wij mee, helaas, met de
ineenstorting van die hoop; met ge
voelens van vertwijfeling die de
genen moeten bezielen, die in een
heldhaftige, maar ongelijke strijd
tegen een overmacht van vlieg
tuigen, tanks, zware artillerie, de
nederlaag tegemoet zien, hun land
zien verwoesten en over hun volk
weer de Russische overheersing
zien komen. Achter velen die pas
Staking van het vuren als Israël en Egypte
instemmen
De Algemene Vergadering van de
V.N. heeft met 57 stemmen voor,
by 19 onthoudingen (waaronder de
Sowjct-Unie, Frankryk en Enge
land) besloten een V.N.-opperbevel
voor een internationaal leger in te
stellen om een staking der vyande-
lykheden in Egypte „te bewerk
stelligen en te controleren".
De landen die zich van stemming
onthielden zijn: Afghanistan, Au
stralië, Bulgarije, Wit-Rusland,
Tsjecho-Slowakije, Egypte, Frank
rijk, Hongarije, Israël, Laos, Nw.-
Zeeland, Polen, Portugal, Roeme
nië, Turkije, de Oekraïne, Zuid-
Afrika, de Sow jet-Unie en Enge
land.
Canada, Noorwegen, Nieuw-Zee-
land en Columbia hebben al troe
pen aangeboden.
De aangenomen resolutie houdt
een oorspronkelijk door Canada in
gediend voorstel in. Behalve Ca
nada behoren tot de indieners
Noorwegen en Columbia.
Secretaris-generaal Hammars-
kjoeld wordt uitgenodigd die ad
ministratieve maatregelen te ne
men die nodig zijn om de resolutie
spoedig uit te voeren.
Frankrijk en Engeland onthiel
den zich, omdat geen instructies
van de regeringen waren ontvan
gen, zoals de afgevaardigden zei
den.
Het wordt waarschijnlijk geacht
dat de Assemblee later weer zal
worden bijeengeroepen als het
Frans-Britse standpunt bekend is.
De Amerikaan Lodge had er te
voren bij Engeland, Frankrijk en
Israël op aangedrongen de ver
plichtingen uit het handvest na te
komen en de gevechten te staken.
Amerika hoopte dat Israël zijn
troepen onmiddellijk achter de be
standslijn zou terugtrekken en dat
Egypte een tijdelijke stationering
van V.N.-troepen op zijn grondge
bied zou toestaan.
Engeland heeft de Ver. Naties
maandag medegedeeld, dat de
Brits-Franse operaties „met strikt
beperkt doel" in Egypte voortdu
ren, maar dat alle militaire acti
viteit zou worden gestaakt, zodra
het plan voor een internationaal
legér door Israël en Egypte wordt'
aanvaard en onderschreven door de.
Ver. Naties.
Het fiat van de V.N. is dus in-,
middels verleend. Het wachten is
nu op de houding van Israël en
Egypte.
uit de kerker waren ontkomen, zul
len straks weer de gevangenisdeu
ren zich sluiten.
De vrijheidsstrijders worden nu
betiteld als fascisten, als reactio
naire elementen, als handlangers
van de imperialisten, als vijanden
van dé democratie, terwijl het
zonneklaar is, dat vrijwel heel het
Hongaarse volk hartstochtelijk
deelnam aan het verzet en uitzag
maar herstel van een eigen natio
naal leven en naar werkelijke de
mocratie".
„Minder dan koloniën"
Dr. Drees vervolgde: „Hongarije
wordt nu overweldigd door de
troepen van een mogendheid die
steeds zegt te strijden voor de vrij
heid van koloniale volkeren, maar
die tal van vroeger werkelijk vrije
volkeren aan haar grenzen tot min
der dan koloniën heeft neergedrukt;
van een mogendheid die pleegt te
zeggen, dat ze de vrede wil en die
de vredesduif gaarne als symbool
voert, maar die thans niet vredes-
„diepe verontrusting"
duiven boven Boedapest doet vlie
gen.
Wij hebben kunnen horen en le
zen hoe Rusland beloofde Honga
rije te zullen ontruimen en hoe de
Russische vertegenwoordiger in de
Veiligheidsraad als een onwaarheid
betitelde, dat Rusland nieuwe troe-
pen Hongarije binnen liet rukken.
We hebben ook vernomen, dat de
Hongaarse en een Russische dele
gatie zouden onderhandelen over
een regeling van de wijze, waarop
de Russische troepen Hongarije
zouden verlaten. Bericht wordt nu,
dat de Russen de Hongaren die
kwamen onderhandelen, hebben ge
vangen genomen. Als dit waar is,
is het een verbijsterende daad. Zelfs
in deze tijd, waarin wij aan zoveel
onrecht gewend zijn geraakt.
Het verlangen doortrilt ons volk
om tegenover dit alles iets te doen.
Talrijk zijn de bewijzen die ik
daarvan vandaag heb ontvangen.
Wij zijn echter helaas niet bij
machte het Hongaarse volk bij te
staan in zijn strijd om zich aan de
greep van de overweldiger te ont-
van Sinai de laatste Egyptische
verzetshaarden opgeruimd.
Het is nog niet duidelijk, of de
Israëlische troepen zullen opruk
ken tot het Suezkanaal of dat zij
posities zullen betrekken 16 lcm ten
oosten daarvan, zoals Engeland en
Frankrijk eisen. Mogelijk zullen zij
eerst oprukken om de Egyptenaren
over het kanaal terug te werpen
en later terugtrekken tot op een
afstand van 16 km.
Premier Ben Goerion van Israël
zal woensdag de zitting van het
Israëlische parlement openen met
een regeringsverklaring.
HET WEEROVERZICHT
Het gebied van hoge druk, dat
zaterdag in het zeegebied tussen
IJsland en Ierland lag, heeft zich
tijdens het weekeinde langzaam
naar het zuid-zuidoosten verplaatst
en daarbij een weinig in betekenis
afgenomen. Het beheerst echter nog
steeds de luchtbeweging over de
Britse eilanden en het Noordzee
gebied zowel in de onderste delen
van de atmosfeer als in de hogere
luchtlagen. Men treft daar een
overwegend krachtige noordweste
lijke luchtstroming aan, waarin de
pressies meebewegen, die in de om
geving van IJsland ontstaan en
vandaar naar Scandinavië trekken.
Eén van deze depressies, die nu de
Oostzee heeft bereikt, veroorzaakte
zondag op het noordelijk deel van
de Noordzee storm. Een volgende
depressie is nabij IJsland in ont
wikkeling.
De fronten van de depressies
kunnen tot Nederland doordringen,
in verband waarmede de kans op
af en toe regen tamelijk groot
blijft. De koude polaire lucht, die
achter de depressies om naar het
zuiden stroomt, kan ons land even
wel nauwelijks bereiken. Het voor
de tijd van het jaar vrij zachte,
maar overwegend zwaarbewolkte
weer duurt daarom voort.
Enige regen
tot maandagavond:
Half- tot zwaar bewolkt met op
de meeste plaatsen enige regen.
Matige tot krachtige, tijdelijk ech
ter zwakke tot matige wind, in
hoofdzaak tussen west en noord
west. Vannacht in het binnenland
iets kouder. Morgen overdag onge
veer dezelfde temperaturen als
vandaag.
6 nov. Zon op 7.46, onder 17.05.
Maan op 11.29, onder 19.53.
Eerste kwartier: 10 nov. te 16.00.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
6 nov. 5.22 v.m. 17.37 n.m.
BROUWERSHAVEN
6 nov. 4.50 v.m. 17.01 n.m.
Springtij: 20 november.
Doodtij: 12 en 27 november.
De algemene vergadering van de
Verenigde Naties zal naar men
maandagochtend te New York ver
wachtte, vandaag weer bijeen ko
men ter bespreking van de lucht
landing op Egyptisch gebied.
Enkele waarnemers bij het hoofd
kwartier van de V.N. zeiden te ver
wachten, dat de landen van de Afri
kaans-Aziatische groep een resolu
tie zullen indienen, waarin verzocht
wordt om sancties tegen Groot-
Brittannië, Frankrijk en Israël en
uitstoting van deze drie landen uit
de Verenigde Naties.
Zo zagen de straten van Boedapest er vorige week uit. Juist was men
aangevangen wat orde te scheppen in de ergste chaos, toen het duidelijk
werd dat de Russische tanks het laatste woord zouden hebben. Hoe zul
len de straten van Boedapest er nu uitzien?
Valscherm troepen in gebied van Port Said
De Cyprische radio heeft maan
dagmorgen gemeld, dat de Brits-
Franse luchtlandingsoperaties te
gen Egypte zyn begonnen.
De Egyptische afgevaardigde
Omar Loetfi, heeft In de Algemene
Vergadering van de Verenigde Na
ties medegedeeld, dat Brits-Franse
strydkraehten, die gepoogd hebben
worstelen, al kunnen wij in de Ver
enigde Naties mee onze stem doen
horen. Niet anders is mogelijk dan
uiting te geven aan onze diepe ver
ontrusting en een hartstochtelijk
protest te doen horen tegen wat
zich in Hongarije voltrekt over een
volk, wat een ogenblik licht zag en
waarover nu weer de duisternis der
onderdrukking valt".
in Egypte aan land te gaan, zyn
aangevallen.
Radio-Cairo meldt dat op drie
plaatsen in het gebied van Port
Said valschermtroepen zyn neerge
komen. zy waren „volkomen ver-
nietigd".
Volgens de Egyptische radio zyn
de landingen om 6.30 uur Ncd. tyd
begonnen in Port Said en drie an
dere punten in de buurt: Port
Foead, Gamil en Baz Gahhanah.
„Het leger, de politie en de plaat
selijke bevolking hebben dc val
schermtroepen volkomen vernie
tigd", zo voegt de Egyptische radio
daar aan toe.
In een Brits-Frans legcrbcricht
wordt gezegd dat Port Said niet
van tevoren is gebombardeerd oi^
schade en slachtoffers onder d«
burgerbevolking te vermyden.
