HET WONDER VAN DE VOGELTREK
Blijf meester
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE vrijdag 19 oktober 1956 no. isoio
Groot-Brittanoië en de verplichtingen
jegens Jordanië
Ingezonden mededeling
Een rol voor de
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft opnieuw bevestigd dat Enge
land overeenkomstig zijn verplich
tingen ingevolge het Engels-Jor
daanse verdrag, Jordanië te hulp
zal komen, indien dit land zou wor
den aangevallen.
De woordvoerder voegde hieraan
toe, dat de regeringen van Jordanië
en Israël „kortgeleden gewaar
schuwd zijn, dat Groot-Brittannië
zijn verplichtingen volledig zal na
komen".
In antwoord op vragen zei de
woordvoerder dat een beslissing
over de vraag of, ingeval van een
aanval op Jordanië, de R.A.F.-
vliegtuigen in dat land de Jor
daanse troepen te hulp zullen ko
men, door de regering te Londen
zal worden genomen.
Dit vormt, volgens waarnemers,
een indirecte tegenspraak van de
uitlating van generaal Ali Aboe
Noear, chef van de staf van het
Jordaanse leger, die heeft verze
kerd dat de in Jordanië gestatio
neerde Britse luchtmachteenheden
Arbeidsonrust in
Oostduitse steden
Ontevredenheid in fabrieken te
Maagdenburg in oost-Duitsland
over verhoging van de arbeidsnor-
men zonder loonsverhoging heeft
geleid tot een staking in de Karl
Marx fabriek, aldus heeft het west-
Duitse blad „Der Tag" donderdag
gemeld. „Der Tag" is het blad van
de minister van zaken geheel Duits
land betreffende van de Duitse
Bondsrepubliek, Kaiser.
Woensdagochtend zijn tweedui
zend man van de volkspolitie uit
oost-Berlijn naar Maagdenburg
gezonden, aldus het blad. In de fa
briek wordt gepatrouilleerd.
De directie heeft haar ontslag
ingediend.
Kleinere wijnoogst
in Frankrijk
Als gevolg van de natte zomer
verwacht Frankrijk dit jaar een
wijnoogst, die in omvang en kwa
liteit ongunstig afsteekt bij die van
andere naoorlogse jaren.
De oogst van dit jaar, die ook
schade heeft geleden door de felle
vorst in februari j.l., zal vermoe
delijk 55 miljoen hectoliter groot
zijn, vergeleken met een oogst van
60 miljoen hectoliter in 1955, zo is
bekendgemaakt door de vereniging
der Franse wijnproducenten.
Het meest hebben de koude en
de regen van de afgelopen zomer
schade aangericht.
DE NOBELPRIJS
De professoren van het Carolina
instituut te Stockholm hebben be
sloten dit jaar de Nobelprijs voor
fysiologie of medicijnen toe te ken
nen aan prof. André Cournand te
New York, dr. Werner Forssmann
te Bad Kreuznach en prof. Dickin
son W. Richards Jr. te New York
voor hun ontdekkingen betreffende
het hart en de bloedsomloop.
Vier en dertig maal....
veroordeeld
De rechtbank te 's-Gravenhage
heeft donderdagmorgen de 78-jarige
kleermaker A. Kiewiet, die reeds
drie en dertig maal is veroordeeld,
opnieuw een gevangenisstraf op
gelegd.
In de nacht van 20 op 21 augustus
j.l. had K., toen hij op weg was
naar het Haagse Bos, waar hij
wilde overnachten, een fiets en een
herenjekker gestolen. K. werd hier
voor veroordeeld tot twee maanden
met aftrek van voorarrest. De of
ficier van justitie had drie maan
den met aftrek geëist.
Voorts veroordeelde de rechtbank
K. conform de eis, wegens het
rondzwerven zonder middelen van
bestaan, tot- drie dagen hechtenis
en twee jaar verblijf in een rijks
werkinrichting.
Waddeneilanden
willen vakantiespreiding
Met het toenemende vreemdelin
genverkeer naar de vijf Wadden
eilanden nemen de problemen waar
voor de Wadden-gemeentebesturen
zich gesteld zien toe. Er ontbreekt
geld voor de uitbreiding van ac-
comodatie en noodzakelijke voor
zieningen kunnen niet worden uit
gevoerd.
Dit heeft de heer D. Smid ver
klaard tijdens de Waddenconferen
tie, welke donderdag op het eiland
Terschelling werd gehouden.
Ook het vraagstuk van de va
kantiespreiding maakte onderwerp
van langdurige besprekingen uit op
deze conferentie. Men is van me
ning dat het uitblijven van vakan
tiespreiding de Waddeneilanden
veel schade berokkent. Men kent
maanden waarin er ruim plaats is
in hotels en pensions, terwijl in
andere maanden honderden vakan
tiegangers teleurgesteld moeten
worden.
WIJ OUDERS I
Niets om ongerust
over te zijn
Een verschrikkelijke angst heeft
zich van Jettie's moeder meester
gemaakt. Ze heeft er met haar man
niet eens over durven spreken, om
dat ze zich zo vreselijk schaamt.
Omdat dit dingen zijn, waarvan
haar altijd geleerd was, dat je er
„niet over praatte". Zo verwerkt
ze de benauwenis dan alleen en
weet er geen raad mee.
Wat is er dan wel voor ver
schrikkelijks met Jettie aan de
hand? Dat vrolijke, blonde meiske,
dat nog nooit enig probleem opge
leverd heeft. Jettie is kort geleden
dertien jaar geworden Sinds een
paar maanden heeft ze een harts
vriendinnetje; het dochtertje van
de mensen die pas naast hen zijn
komen wonen. Moeder was er blij
om, dat er een kind van Jettie's
leeftijd was, want een echt ge
schikt vriendinnetje was er eigen
lijk nooit voor haar geweest. Het
zijn keurige mensen, de buren, en
de omgang wordt door moeder in
elk opzicht aangemoedigd. Ze is
echt blij, dat de twee meisjes da
delijk zulke dikke, onafscheidelijke
vriendinnetjes worden.
Schrik
De eerste schrik en de eerste arg
waan krijgt ze pas, als haar zuster
een dag op bezoek is. Terwijl de
beide dames voor het raam in de
erker zitten, zien ze Jettie en Ti
neke samen aankomen. Innig heb
ben de meisjes de armen om elkaar
heen geslagen. Af en toe buigen
ze de hoofdjes naar elkaar toe en
vleien zij de wangen tegen elkaar
aan en kijken elkaar daarbij in de
ogen. „Wat doen die kinderen
raar", zegt tante. „Het lijkt wel of
ze verliefd op elkaar zijn. Ik zou
een beetje op dat ziekelijk senti
mentele gedoe letten, als ik jou
was".
Moeder had er nog nooit aan ge
dacht ergens op te letten. Ze had
het alleen ma'ar leuk en vertede
rend gevonden, dat die twee meisjes
zo bizonder op elkaar gesteld wa
ren. Nu zoekt ze angstig in haar
geest, wat haar zuster toch wel kan
bedoelen.
Een paar dagen later vindt ze in
Jettie's kastje een onafgemaakt
briefje, dat haar dochtertje blijk
baar aan het buurmeisje geschre
ven heeft. Het is een tedere ont
boezeming, waarin van eeuwige
trouw gesproken wordt. „Ik houd
zoveel van jou als van niemand op
de wereld. Ik blijf altijd jouw in
nig liefhebbende vriendin Jettie",
staat er letterlijk in het overigens
kinderlijk gestelde briefje.
Paniek
Moeder raakt, in aansluiting op
de uitlating van haar zuster,
prompt in paniek. Is haar kind ab
normaal? Heeft zij een ziekelijke
afwijking? En wat moet hieraan
gedaan worden, om het de kop in
te drukken? Om te beginnen moet
natuurlijk de omgang met Tineke
radicaal afgebroken worden en
mag er absoluut geen contact meer
zijn!
Moeder, rustig blijven alstublieft.
Jettie is niet abnormaal. Zij heeft
geen ziekelijke afwijking. Deze ver
schijnselen zijn heel gewoon en
komen veelvuldig voor bij meisjes
in de puberteitsjaren. Er beginnen
dingen in haar te ontwaken, die een
uitweg zoeken. De volwassenen kan
zij er niet in laten delen; die zouden
het niet begrijpen. Ze moet een
meisje van haar eigen leeftijd heb
ben, die het net zo hevig en ver
heven beleeft en met wie zij erover
zal kunnen praten.
De liefde en het verlangen daar
naar rijpen als een teder zoet ge
heim in haar. Maar rijp voor de
omgang met jongens is zij nog
niet. Ze verlangt daar ook niet
naar. Het moet juist een meisje
zijn, omdat die nèt zo is als zij en
dus de enige, die haar zal kunnen
begrijpen. Zo richten zich, in deze
periode, de zwellende drang naar
liefhebben en liefde en alle onbe
grepen verlangens zich op het énige
wezen, dat haar begrijpen kan: de
vriendin.
Het is niet ongezond en abnor
maal en er gebeuren geen ver
keerde dingen, moeder. Het is niets
anders dan een uiting van de sen
timentaliteit, die bij deze leeftijd
past. Met de jaren gaat dat van
zelf over. En als aan de horizon
het eerste vriendje verschijnt, is
de dwepende „liefde" voor 't vrien
dinnetje onherroepelijk voorbij.
MARCELLE.
(Nadruk verboden).
DE VLUCHT VOOR DE WINTER
Honderdduizenden diertjes op weg
naar het zuiden
Het is hoogtij in de vogelwereld:
de herfsttrek is in volle gang. Nu,
terwijl de eerste bladeren van de
bomen ritselen en de paddestoelen
uit de grond schieten, is een groot
deel van de vogels in rep en roer.
De trekkers ontvluchten het noor
den om in het zonnige zuiden hun
heil te zoeken.
Hoewel op 't ogenblik inderdaad
het hoogtepunt in de run naar het
zuiden valt waar te nemen, is de
trek eigenlijk al enkele maanden
aan de gang en zij zal nog lange
jjd voortduren. In feite is het na
melijk zo gesteld, dat we geduren
de bijna het gehele jaar trekbewe-
gingen kunnen bespeuren. In juni
immers als de karekieten en andere
zangvogels nog nauwelijks op de
broedplaatsen zijn teruggekeerd,
gaan -de ongepaarde kieviten, die
dus geen nest of jongen te verzor
gen hebben, reeds in troepjes rond
zwalken. Kort daarna krijgen deze
zwervers gezelschap van spreeu
wen en kraaien, terwijl in augustus
al verscheidene soorten, als ooie
vaars en gierzwaluwen, hun zomer-
kwartier verlaten.
Inmiddels is het september ge
worden en dan beginnen zich al
lengs grotere troepen te vormen;
de eigenlijke vogel verhuizing is
dan begonnen.
Ooievaar al b(jna in
Zuid-Afrika
Terwijl het grootste deel van on
ze trekkers zich hier pas voor de
tocht gereedmaakt, zoeken ver
scheidene van onze zomervogels
reeds hun voedsel aan de Middel
landse Zèe of nog zuidelijker. De
ooievaar voelt zich tijdens de win
termaanden pas op zijn gemak in
Zuid-Afrika.
Tegelijkertijd met. de verhuizing
van „onze" vogels komt er in ons
lhnd een Invasie van vluchtelingen
uit de Scandinavische landen, die
of ons land op hun weg naar het
zuiden slechts passeren en op som
mige plaatsen enkele dagen ver
blijven of hier de gehele winter
doorbrengen. In dit laatste geval
spreken we van wintergasten,
waarvan de bonte kraaien, meeu
wen en vele eendensoorten en als
het vriest: zwanen en ganzen, be
kende voorbeelden zijn.
In februari komen de eerste zo
mervogels reeds weer op de broed
plaatsen terug en daarmede is de
voorjaarstrek officieel ingeluid.
Zo zien we, dat op de keper be
schouwd, de vogelverplaatsing een
cyclus vormt met twee duidelijke
hoogtepunten in april-mei en in
september-oktober.
Vele vogels komen om
In de herfst is de trek opvallen
der dan in het voorjaar, doordat
het aantal individuen dan groter is
door de talrijke eerstejaars, waar
van een indrukwekkend percentage
de trek niet overleeft. De lange
weg, die in betrekkelijk korte tijd
wordt afgelegd, eist een grote in
spanning van de jonge dieren, die
tevens allerlei nieuwe gevaren ont
moeten, die zij in hun geboorte
streek niet hebben leren kennen.
De natuur is ook hier onmeedo
gend: wie niet mee kan komen, is
verloren. Bovendien bestaan in de
zuidelijke landen nauwelijks wet
ten ter bescherming van de vogels,
waardoor vele dieren geschoten of
in netten worden gevangen. Een
ware ramp trof een aantal jaren
geleden enkele honderden ooie
vaars, die in Afrika door het eten
van vergiftigde sprinkhanen om
kwamen.
Juist doordat de trek vele slacht
offers eist, is zij voor de selectie
van groot belang. Slechts de goed
ontwikkelde en gezonde dieren krij
gen de kans zich in het volgend
voorjaar voort te planten. (Ten
overvloede zij hier vermeld, dat dit
natuurlijk uitsluitend voor de trek
kers geldt. De blijvers worden door
de strenge winterse elementen ge
selecteerd).
Nog vele raadselen
Hoewel de trek reeds gedurende
ten minste 20 eeuwen wordt bestu
deerd, zijn nog steeds enkele pro
blemen niet opgelost. Zo zijn er
vele theorieën opgesteld over de
vraag waardoor een bepaalde vo
gelsoort wegtrekt. De meest voor
de hand liggende verklaring schijnt
voedselgebrek en koude te zijn.
Maar waarom trekken dan reeds
in augustus de gierzwaluwen weg,
terwijl we in september en oktober
overal grote zwei-men muggen en
andere insecten aantreffen?
Wat de koude betreft dient te
worden opgemerkt, dat een dier in
de natuur veel minder last van lage
temperaturen ondervindt dan de
moderne mens.
De werkelijke oorzaak moet
hoogstwaarschijnlijk gezocht wor
den in de vogel zelf. Een bepaalde
klierafscheiding, die o a. afhanke
lijk is van de hoeveelheid licht
waaraan de vogel wordt blootge
steld, schijnt de trekdrang in de
vogels te doen ontstaan.
Maarook dat is voorlopig
nog een theorie.
Zonder wegwijzers
Nu rest nog de vraag: hoe vin
den de dieren hun weg? Het schijnt
dat de trek over onbekende gebie
den geleid wordt door een instinc
tief richtingsgevoel, terwijl beken
de terreinen - de omgeving van het
nest of een voedselrijke plaats - op
het gezicht herkend worden.
Al met al blijft de trek een inte
ressant verschijnsel, rijk aan veler
lei geheimen. De zwaluwen en de
spreeuwen, die kieviten en de rood
borstjes, zij alle zoeken en vinden
hun weg, onbewust van de raadse
len, die zich aan de mens opdrin
gen, die zo graag alles wil verkla
ren.
(Nadruk verboden).
lijk, maar wel bestaat er in ver
schillende families verhoogde ge
voeligheid voor. Ten slotte ging
spr. nog dieper in op kanker in de
vrouwelijke geslachtsorganen. Van
de gelegenheid tot vragen stellen
maakten enkele der aanwezigen
gebruik. Nadat deze beantwoord
waren, dankte de presidente dokter
van Blommestein voor zijn inlei
ding, waarna gepauzeerd werd.
Na de pauze volgden verschillen
de bestuursmededelingen en werd
ten bate van de kas een kleine ver
loting gehouden en een aantal
„pakjes" verkocht. Nog zij.vermeld
dat in de novembervergadering de
heer J. C. Spaans hoopt te spreken
over „Stalin" en dat de avond be
sloten werd met gezamenlijk zingen
van Gez. 281 en dankzegging. Een
aan de uitgang der zaal gehouden
collecte ten bate van het Koningin
Wilhelminafonds bracht ruim 26
gulden op en zes nieuwe leden tra
den tot de afdeling toe.
Royal Air Force
onmiddellijk in actie zouden ko
men bij een aanval op Jordanië.
De woordvoerder lichtte nog toe,
dat de R.A.F.-eenheden in Jordanië
niet onder bevel van de Jor
daanse regering staan.
mcfcdt b&Ut Stouwde/
Mevr. Bouman Ridder
in de Orde van de
Nederlandse Leeuw
AFDELING ZIERIKZEE NED. CHRISTEN VROUWEN BOND
H.M. de Koningin heeft mevrouw
Bouman by Koninklijk Besluit van
27 september 1956 benoemd tot
Ridder in de Orde van de Neder
landse Leeuw.
Hare Majesteit heeft gistermid
dag op het paleis Soestdyk de heer
en mevrouw Bouman ontvangen en
daarbij de versierselen van deze
onderscheiding overhandigd.
Ingezonden mededeling
H A ZE TF A BRIEKEN TE ZEVENBERGEN
Causerie over „Enkele aspecten van de
kankerbestrijding"
Woensdagavond kwam de plaat
selijke afdeling van de Ned. Chr.
Vrouwenbond in vergadering bij
een in het Ned. Herv. Verenigings
gebouw. De vergadering, die zeer
druk bezocht was, stond onder lei
ding van mevr. A. M. Baas-Kloet.
Nadat gezongen was Psalm 68 2,
ging de presidente voor in gebed en
las vervolgens Matth. 8 14-17,
waarvan zij in het bijzonder be
sprak vs. 15b. Hierna wijdde zij
enige woorden aan de nagedachte
nis van het overleden lid, mevr.
M. C. v. d. Welle-Overbeeke.
Nadat zij vervolgens een woord
van welkom had gericht tot de
spreker, dokter J. H. van Blom
mestein, vrouwenarts te Goes en
de aanwezigen, sprak dokter Blom
mestein over het onderwerp „Enige
aspecten van de kankerbestrijding".
Spreker ving zijn inleiding aan
met het behandelen van enkele
dingen over kanker in het alge
meen. Over de eigenlijke oorzaken
van het ontstaan van kanker is lang
niet alles bekend. Wel mag gezegd
worden dat het een ziekte van de
ouderdom is en dat deze thans meer
voorkomt dan vroeger, omdat de
mens gemiddeld ouder wordt dan
vroeger. Nog steeds is geen mid-
«3.7-1 bekend om kanker in de kiem
te smoren. In dit verband sprak
spr. ook over de zg. „dochterge
zwellen". Kans op genezing bestaat
alleen vóór deze dochtergezwellen
gevormd zijn. Een kankerweefsel
kan nooit meer normaal worden,
zodat doden of verwijderen ervan
noodzakelijk is. Het eerste ge
schiedt door bestraling. Huidkan
ker is goed te genezen Kanker is
niet erfelijk en ook niet besmette-
DE ZENDING IN INDIA
De Nationale christelijke raad in
India heeft donderdag met kracht
de beschuldigingen verworpen, in
augustus van dit jaar uitgebracht
door een commissie van onderzoek,
die door de regering van de staat
Madhya Pradesh was benoemd.
Deze commissie had n.l. ver
klaard dat de missionarissen een
vreemd element in India vormen
en dat zij hun werk verrichten
met het doel de politieke belangen
van een buitenlandse mogendheid
te bevorderen.
Ingezonden mededeling
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabfetten
Zij schenken de rust tot herstel
KERKNIEUWS
FATAAL SCHOT j
Een van de meest vooraan- i1
staande Britse jachtvliegers i1
uit de tweede wereldoorlog, i
Robert Stanford Tufk, heeft i1
in zijn dezer dagen uitgege- i'
ven levensgeschiedenis mee- i1
gedeeld een Duitse vlieger, i1
die met zijn valscherm in 1
het ijskoude water van de i'
Noordzee was terechtgeko- i1
men, met mitrailleurvuur te i1
hebben gedood. Dit geschied- l'
de vijftien jaar geleden. De i1
Duitse vlieger had in het ge-
heel geen kans te worden op- i
gepikt. Tufk had lange tijd i'
boven de neergeschoten vlie- i1
ger gecirkeld voor hij tot de i1
conclusie kwam, dat hij zelf i'
een snelle doocl boven een i'
langzame verkoos. Zonder i'
toen nog te aarzelen, richtte i'
hij zijn „Hurricane" op de i'
tegenstander en bestookte i'
hem met zijn machinegewe- i'
ren. Tufk, die thans cham- i
pignons kweekt, zei, dat het i'
gebeurde al vijf tién jaar lang i1
zwaar op zijn geweten drukt, i