ZIERIKZEE HELPT OM KLOOF TUSSEN
KUNSTENAAR EN PUBLIEK TE VERKLEINEN
SUEZ^-
Lijntelefonie van Europa
naar Amerika
VEEL BADGASTEN WILLEN PERMANENT
VAKANTIEVERBLIJF IN DE WESTHOEK
DE KWESTIE-
RUSLAN ABDULGANI
Italiaanse mijnwerkers
willen terug
Wervelstorm teisterde
West-Indië
Het K.N.M.I. verwacht
LAATSTE NIEUWS
Het autobusongeluk
in Beieren
Leidinggevende Ambonezen uit woonoord
Burghsluis naar Wieringermeer
Repatriëring van
Ambonese gezinnen
Tentoonstelling werken van Tap Werkman
in museumzaal
Goede voorlichting zal voorwaarde zijn
Mochten wy onlangs berichten over het verheugende initiatief van
Brouwershaven tot het inrichten van een uitgebreide expositie van
hedendaagse Beeldende Kunst, thans is men ook in Zierikzee wakker
geschud en heeft men ook hier begrepen dat het niet aangaat Schouwen-
Duivelands isolement op het gebied van de Beeldende Kunst te laten
voortduren. De museumcommissie alhier organiseerde namelyk een ex
positie in de (voor een groot gedeelte reeds gerestaureerde) grote
museumzaal, van werken van de kunstenaar Tap Werkman uit 's-Gra-
venhage. Vyf en zestig werken van deze schilder zijn op deskundige
en overzichtelijke wijze gerangschikt en harmoniëren wonderwel met
de respcktabele zaal van het oude stadhuis. Zaterdagmiddag wordt
de tentoonstelling (zoals gemeld) officieel door de burgemeester van
Zierikzee geopend, terwijl daarna vanaf vier uur het publiek toegang
heeft. De expositie duurt een maand.
Spijtig is het dat het publiek ge
heel onvoorbereid acte de presence
zal moeten geven. Zover wij juist
zijn ingelicht, is er geen deskundige
voorlichting bij de geëxposeerde
werken, zoals in Brouwershaven
wel het geval was. Deskundige
voorlichting is wel de bepalende
faktor bij het tot stand brengen
van het vereiste con takt tussen de
zielsbeleving van de kunstenaar en
de aanschouwer en zeker ook nood
zakelijk op het dikwijls oneven
wichtige pad der hedendaagse
kunst. Men wordt nu wel wat voor
een fait accompli gesteld. Moderne
kunst tracht geen schoonheid in de
gangbare zin van het woord te ge
ven maar wel te ontroeren.
Egypte en Griekenland zullen
vandaag niet vertegenwoordigd zijn
op de conferentie over het Suez-
kanaal, waar Engeland en Frank
rijk de voorwaarden tot oplossing
van het door Nasser geschapen
conflict zullen bekend maken. De
allerscherpste kanten zijn er ge
lukkig in de loop van de laatste
weken afgeslepen, dank zij Ame
rika, dat op een schikking aan
stuurt. Inmiddels treft Engeland
nog steeds militaire maatregelen
om haar belangen naar het oosten
door het kanaal te beschermen.
Nasser heeft van zijn kant ook een
voorstel gedaan, nl. het bijeenroe
pen van een conferentie van alle
betrokken landen, teneinde een
nieuw verdrag te sluiten ter ga
rantie van een vrije doorvaart,
waarmede de overeenkomst van
1888 zou worden bevestigd. Waar
het om gaat is: wie zal eigenaar
zijn van deze hartader van het
wereldverkeer? Engeland en Frank
rijk stellen een internationaal be
heer voor. Egypte daarentegen be
toogt dat het een particuliere on
derneming is, maar is gestatueerd
als een Egyptische maatschappij,
welke aan de wetten van dat land
is onderworpen. Wanneer de wes
telijke mogendheden hun zin krij
gen dan zou men een internationale
controle willen voor de kanaal
zone door een commissie uit de
landen die belangen hebben bij de
ze verkeersader. Rusland zal ook
aan de conferentietafel verschijnen
en een poging wagen uitbreiding
te forceren, teneinde de zaak op de
lange baan te schuiven, hoewel het
te voren verklaarde de naasting
door Egypte te erkennen, die vol
gens haar een binnenlandse aange
legenheid is.
Het Suez-kanaal, dat de gelijkna
mige landengte doorsnijdt, ver
bindt de Middellandse met de Rode
Zee. Het werd van 1859-1869 gegra
ven onder leiding van de Fransman
Ferdinand de Lesseps. Het kanaal
is 168 km. lang, 80-125 m. breed en
11-13^ meter diep. Door dit ka
naal werd de zeeweg van Engeland
naar Indië ca. 40 pet. verkort. De
Egyptische vorsten, Setis I en
Rames II lieten in de 14e eeuw
voor Chr. reeds een kanaal aan
leggen dat de Nijl met de Rode Zee
verbond, maar dat later weer ver
zandde. Napoleon liet tijdens zijn
tocht naar Egypte in 1798 een on
derzoek instellen door de ingenieur
Lepère. Dit plan werd niet uitvoer
baar geacht, daar men vermoedde
dat het niveau van de Middel
landse Zee en de Rode Zee te veel
verschilde, hetgeen evenwel niet
het geval was. Een door de Oos
tenrijker Negrelli uitgewerkt plan
werd in 1856 door een commissie te
Parijs aangenomen. Na de dood
van Negrelli kocht de Lesseps zijn
plannen en richtte de „Compagnie
universelle du canal maritime de
Suez" op, die een privilegie voor
99 jaar ontving. 25 april 1859 werd
tr Port Said met het graven van
het kanaal begonnen. 17 november
1869 had de feestelijke opening van
de nieuwe vaarweg plaats. De gro
te vertragingen in het scheep
vaartverkeer, die ontstonden door
dat in de bestaande zijbassins de
vaartuigen te lang op tegenliggers
moesten wachten, een bezwaar dat
vooral gevoeld werd tussen El
Quantara en El Ferdan was voor
de Suez-kanaalmaatschappij aan
leiding tot het graven van een pa
rallel kanaal ter lengte van 10 km.
tussen beide gepoemde plaatsen te
besluiten. Dit werk werd in 1949
opgedragen aan de Amsterdamse
Ballast Maatschappij en een Fran
se aannemers-combinatie.
Zierikzee zet zijn eerste schreden
op het pad waar men het verstan
delijke van zich af moet zetten en
zoals gezegd, dit gebeurt nu niet
geleidelijk en het zal voor velen
wel wat „te veel ineens" zyn.
Rijk oeuvre
De tentoonstelling biedt een goed
overzicht van het rijk geschakeerde
werk van de Haagse kunstenaar.
Psychologisch juist geplaatst vin
den we de voor ieder begrijpelijke
zee- en strandtaferelen, waarmee
men direkt bij het betreden van de
zaal wordt gekonfronteerd. Men
krijgt nu niet onmiddellijk het ge
voel van „wat moet ik hiermee
aan". Het zijn ruige bewogen schil
derijen, enkele van groot formaat.
De kunstenaar heeft innerlijk
heel wat moeten doorworstelen om
te komen tot werkjes als „Jij en
Ik": twee nauwelijks nog stoffe
lijk verbonden lichamen waarvan
de zielen langs elkaar heen opstij
gen. Prachtig is „Solitude" („Een
zaamheid"), verbeeldend een boom
eiland in de IJszee. Verschuivende
ijs-blauwen verkillen hier de in
eenzaamheid verstikkende roerloze
witte boomgedaanten. Een vorser
toont Werkman zich in „De wor
ding van de maan" en „Bevrijding
der vogels". Nauw verbonden met
het universele en het zoeken naar
het „hoe en waarom" vinden we
ook in „Zeeregen". Minder geslaagd
is o.i. „Wereld Area's", een olie
verf van groot formaat. De ge-
dachtensymboliek hierin tot uiting
gebracht, hadden we bij Werkman
anders opgelost willen zien.
Zeer mooi zijn de werken ont
staan in het Tweestromenland, tus
sen Eufraat en Tigris. De met bran
dende oertinten haast „geboet
seerde" primitieven zijn wonderlijk
boeiend en fascineren de aan
schouwer. Ontroerend mooi is het
portretje „Angeline", dat prijkt
naast een fors opgezet op de rug
gezien naakt. In dit bestek mag
niet ongenoemd blijven het monu
mentale „Romeinse tempels".
De tentoonstelling biedt voorts
enkele hout- en steenplastieken.
Zeer mooi is de (houten) groep „De
Keuzeman", met de twee schulde
loos aanleunende oerwijfjes. Boei
end zijn ook „De zwarte Prins" en
de „Negerbassist".
Wy hopen dat dit goede initia
tief tot het exposeren van heden
daagse beeldende kunst de mu
seumkommissie tot voldoening zal
mogen strekken. Noodzakelijk is
wel dat men zal trachten het pu
bliek ook juiste voorlichting te
doen geven, dit zal eerst recht de
kloof tussen kunstenaar en publiek
kunnen verkleinen.
Zoals wy vernamen ligt het in de
bedoeling in Zierikzee regelmatig
tentoonstellingen te organiseren en
deze zullen eerst dan tot hun recht
kunnen komen.
Particulier gebruik nog dit jaar
Sedert woensdagmorgen is het
mogelijk van Engeland uit (met
doorverbinding dus ook uit elk an
der Europees land en zelfs tot In
dia) via de gewone telefoonlijnen
met Amerika en Canada te telefo
neren. Tot nu toe bestond er slechts
radio-telefonische verbinding, die
uiteraard aan weersinvloeden on
derhevig is en soms weg kan zak
ken, maar woensdagmorgen is de
laatste hand gelegd aan de voltooi
ing van de tweede onderzeese ka
bel, die van Oban, aan de Schotse
westkust naar Clarenville, op New-
Foundland, loopt.
In de zomer van'het vorige jaar
heeft het Britse kabelschip „Mo
narch" in ruim drie maanden tijd
de eerste kabel gelegd, die een
eenzijdig gesprek mogelijk maakt,
doch thans kan men een normaal
gesprek in beide richtingen voeren.
De installatie maakt een frequen
tie van 36 gesprekken tegelijk mo
gelijk. Het werk is uitgevoerd als
een gezamenlijk project van En
geland, de Verenigde Staten en Ca
nada, en kostte ruim 150 miljoen
gulden.
De kosten van lijntelefonie zul
len niet hoger zijn dan die van de
tot nu toe gebruikte radiotelefonie.
Ook in ons land zal men van de
verbinding gebruik kunnen maken,
maar volgens een nader bericht
Zeven Nederlanders zijn dinsdag gedood en ongeveer 30 anderen wer
den gewond, toen in de buurt van de Duitse stad Ulm de autobus,
waarmee zij van het stadje Allgau, waar zij hun vacantie hadden door
gebracht, naar Nederland terugreisden, in botsing kwam met de aan
hangwagen van een zware vrachtauto, die in een bocht plotseling moest
remmen en naar de linkerweghelft slipte. - De foto geeft een beeld van
de volkomen vernielde bus, waarvan de chauffeur op wonderlijke wijze
met de schrik vrij kwam. De chauffeur van de Duitse vrachtauto is in
arrest gesteld.
Meer toeristen.... meer problemen
V.V.V. Burgh-Haamstede werkt onder hoogspanning
V.V.V. Burgh-Haamstede draait
op volle toeren. Het is geweldig
druk; er zijn wéér meer badgasten
dan vorige jaren.
De man, die dat dagelijks onder
vindt (we zouden haast kunnen
zeggen aan den lijve) is bijv. de
kantoorhouder der P.T.T., de heer
J. J. Kosten. Hij heeft hele dagen
de handen overvol om alles te ver
werken. Het kantoor is het onont
beerlijke centrum, dat voor hon
derden vreemdelingen het dage
lijkse „nieuwsbureau" is met meest
blijde doch uiteraard ook wel eens
droeve tijdingen. Ook de midden
standers worden druk gefrequen
teerd door de meer dan 3000 gas
ten die nog in de Westhoek ver
toeven. Aardig is wel te vernemen
dat de mensen meer eten dan vorig
jaar. De oorzaak hiervan wordt ge
zocht in het slechte weer. Men
drinkt dan wat meer koffie in de
honderden tentjes of zomerhuizen
en allicht neemt men er wat ex
tra's bij. Per slot van rekening is
men toch met vakantie!
De deur staat niet stil
Dagelijks wordt de secretaris
van V.V.V., de heer C. A. Hartog,
nog overstroomd met aanvragen.
Sinds 1 januari van dit jaar heeft
men op het kantoor 1040 schrifte
lijke verzoeken om inlichtingen of
logies e.d. behandeld. De deur staat
niet stil en de telefoon ratelt de
gehele dag. Het kommentaar van
iedere badgast is: „We wisten niet
dat het hier zo mooi is en we ko
men vast weer eens terug!" Uiter
aard is dit zeer verheugend. Im
mers de belangrijkste pijlers waar
de welvaart van Schouwens West
hoek op steunen, zijn vreemdelin
genverkeer en fruitteelt. Steeds
meer mensen ontdekken Schouwen,
men praat er eens over met vrien
den en kennissen die ook eens een
kijkje komen nemen en zo valt er
een gestadige uitbreiding van het
vreemdelingenverkeer te konsta
teren.
Dit schept evenwel ook de no
dige problemen. De ménsen moeten
onder dak worden gebracht en zo
als wij vernamen is het in dit ver
band wel spijtig dat niet meer men
sen in Burgh of Haamstede bad
gasten onderdak willen verlenen.
Voortdurend moeten er worden af
gewezen, terwijl V.V.V. toch gaar
ne nog meer mensen zou willen
ontvangen.
Het zou ook de belangen van hpt
toeristenbedrijf uitermate ten goe
de komen als er eindelijk eens een
goede regeling gevonden werd voor
de verhuur aan gasten van de
Oostenrijkse woningen. Hierin
zouden heel wat mensen onderdak
kunnen worden gebracht. Het is
een probleem dat dringend om een
oplossing vraagt.
Grondaankopen
Het is gebleken dat veel gasten
er toe overgaan om zich een blij
vende woning te laten bouwen in
de Westhoek. Hiertoe zijn verschil
lende aanvragen voor grondaan
koop voor huizenbouw ingekomen.
Dit zijn voornamelijk gasten die
van Reuter kan het vrijgeven van
de kabel voor particulier gebrujk
nog tot het eind van dit jaar op
zich laten wachten, in verband met
vele nog te nemen proeven.
niet alleen in het seizoen van
Schouwen's schoonheid willen
nieten doch ook op andere hoog
tijdagen, als Pasen bijv., enige tijd
hier willen verblijven.
Vele evenementen heeft V.V.V.
georganiseerd tot (zoals uit de re-
akties wel is gebleken), grote vol
doening van de gasten. Men moest
ook rekening houden met het feit,
dat de jaarlijkse winkelweek is ko
men te vervallen, zodat V.V.V. de
handen uit de mouwen stak om de
gaatjes te vullen.
Ook in het V.V.V.-bedrijf illus
treren de cijfers de feiten. Vorig
jaar is naar schatting 3 miljoen
gulden in de Westhoek (hierbij is
RenesSe inbegrepen) door vreem
delingen „achtergelaten". Geraamd
wordt dat voor Burgh en Haam
stede dit jaar wel 1miljoen gul
den door vreemdelingen wordt om
gezet.
Verklaring van premier
in parlement
Premier Ali Sastroamidjojo heeft
woensdagavond in het parlement
verklaard, dat het Indonesische le
ger had getracht de minister van
Buitenlandse Zaken, Ruslan Ab-
dulgani, aan te houden, enige uren
voordat hij naar Londen zou ver
trekken voor de besprekingen over
het Suezkanaal.
De premier zei, dat hij chef-staf,
Nasution, had opgedragen maatre
gelen te nemen, die Abdulgani in
staat zouden stellen volgens plan
naar Londen te vertrekken.
Ali Sastroamidjojo zei, dat „ze
kere elementen" gepoogd hadden,
„politieke winst" uit de zaak te
slaan, de regering ten val te bren
gen en verdeeldheid in de strijd
krachten te veroorzaken.
De premier zei voorts, dat de re
gering de corruptie „objectief" en
zonder aanzien des persoons of hun
positie zou bestrijden.
De minister van Justitie zou „zo
spoedig mogelijk" een wetsontwerp
tegen corruptie opstellen.
Een toenemend aantal Italiaanse
mijnwerkers in België vraagt pas
poorten aan om België te kunnen
verlaten, een en ander in verband
met de ramp in de steenkolenmijn
bij Marcinelle.
Volgens een mededeling van de
Italiaanse ambassade zijn er op een
consulaat in één dag 176 aanvragen
voor paspoorten gedaan, een onge
woon hoog aantal.
Italiaanse industrieën hebben bo
vendien werk aangeboden aan Ita
liaanse mijnwerkers, die nu nog in
België zijn.
Noorwegen is het eerste land
waar de kunstmatige inseminatie
op varkens is toegepast. In maart
is men ermee begonnen en in meer
dan 70 procent van de gevallen
zijn er gunstige resultaten mee be
haald. Dit is meegedeeld in een
vergadering van de Noorse vereni
ging van veeartsen.
De Amerikaanse weerkundige
dienst heeft meegedeeld dat de
wervelstorm „Betsy" in het gebied
der Antillen de oorzaak is geweest
van de dood van tenminste dertig
personen.
Op de eilanden Porto Rico, Gua
deloupe en Sainte Croix zijn resp.
12, 16 en 2 personen om het leven
gekomen.
Voorts heeft deze wervelstorm
buitengewoon grote schade aange
richt. Alleen op Porto Rico zijn
20.000 huizen vernield en een even
groot aantal ernstig beschadigd.
Als gevolg van een verbreken der
verbindingen is de omvang der op
de eilanden Saint Thomas en Marie
Galante aangerichte schade, nog
niet bekend.
EERST OP DE FOTO
DAN OP DE BON
Vandaag is een nieuw ap
paraat om de verkeersvei
ligheid te verhogen in ge
bruik genomen. De gemeente
Wassenaar heeft er de pri
meur voor Nederland van.
Een politiewagen zal van
heden af, voornamelijk op de
drukste weg van Nederland,
de rijksweg Amsterdam
Den Haag, rijden, uitgerust
met een traffipax. En met
deze traffipax zullen ver
keersovertredingen, begaan
bij dag of nacht, worden
gefotografeerd. De foto's
zullen de identiteit van de
overtreder onthullen, omdat
het autonummer duidelijk te
lezen zal zijn. In de politie
auto zijn twee camera's in
gebouwd, één met een nor
maal objectief waarvan de
foto's een overzicht zullen
geven van de verkeerssitu
atie en een camera met een
telelens, die een onderdeel
van de situatie weergeeft.
Op de foto's van de camera
met telelens zijn de num
mers der motorrijtuigen nog
duidelijk te lezen als het ge
fotografeerde voertuig zich
op een afstand van veertig
tot vijftig meter bevindt.
tot vrijdagavond
Plaatselijk regen
Voor het noorden van het land:
Overwegend zwaar bewolkt met
/an tijd tot tijd regen. Weinig ver
andering in temperatuur. Meest
matige wind uit westelijke rich
tingen.
Voor het zuiden van het land:
Zwaar bewolkt met plaatselijk wat
regen maar ook enkele verspreide
opklaringen. Dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets hogere.
Zwakke tot matige wind tussen
west en zuidwest.
17 aug. Zon op 5.29, onder 20.02.
Maan op 17.43, onder 1.24.
Volle maan: 21 augustus te 13.38.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
17 aug. 12.36 n.m. n.m.
BROUWERSHAVEN:
17 aug. 12.15 n.m. n.m.
Springtij: 23 augustus.
Doodtij: 31 augustus.
Kans op regen
Op de oceaan ten zuiden van de
Azoren bevindt zich een stationnair
goed ontwikkeld hogedrukge-
bied met een uitloper, die zich uit
strekt over Frankrijk tot de Bal
kan. In deze uitloper is het weer
droog en overwegend zonnig met
middagtemperaturen van 20 tot 25
graden. Ten noorden van het lang
gerekte hogedruksysteem komt een
westelijke luchtstroming voor,
waarmede storingen van de oceaan
via de Noordzee naar Scandinavië
worden gevoerd. Een kleine storing
die gisteren bij Ierland was ge
legen - trok in de afgelopen 24 uur
snel naar zuid-Denemarken. De
storing veroorzaakte nabij zijn baan
overvloedige regen. In het noorden
van ons land werd vanmorgen over
12 uur tijds omstreeks 10 mm regen
afgetapt. In het zuiden van het
land bleef het vannacht nog droog.
Bij Ierland is alweer een storing
aangekomen, die eveneens in oos
telijke richting zal trekken. In ver
band daarmede is de kans op regen
ook voor morgen vrij groot.
De kabinetscrisis
Het kabinet der Koningin deelt
mede:
H.M. de Koningin heeft heden
ochtend voor een conferentie op
Huis ten Bosch achtereenvolgens
ontvangen de heren mr. J. A. W.
Burger, fractievoorzitter van de
P.v.d.A., prof. mr. C. P. M. Romme,
fractievoorzitter van de K.V.P.,
prof. dr. J. W. Zijlstra, fractievoor
zitter van de A.R., drs. A. H. Kort
hals, waarnemend fractievoorzitter
van de V.V.D. en H. W. Tilanus,
fractievoorzitter van de C.H.U.
Twee en twintig niet- of slechts
lichtgewonde passagiers van de Ne
derlandse autobus hebben woens
dagavond de terugreis naar Neder
land per trein aanvaard.
De bij het ongeluk om het leven
gekomen zeven Nederlandse passa
giers zijn in de aula op het kerk
hof te Vöhringen opgebaard.
Woensdag is een herdenkings
dienst gehouden in VÖhringen, die
door honderden inwoners werd bij
gewoond, evenals het zegenen van
de stoffelijke overschotten. De
lijkbaren werden met een schat
van bloemen bedekt.
POGINGEN FAALDEN.
Van bevoegde zijde verneemt het
A.N.P.:
„Nadat alle pogingen om de be
trokkenen tot andere gedachten te
brengen, hadden gefaald, is de re
gering er toe overgegaan de lei
ding-gevende personen in de
„Partai Nasional Maloekoe Sela
tan" uit de woonoorden Middel
burg I, Burghsluis (op Schouwen)
en Becnderribben by Steemvyk,
met hun gezinnen, te scheiden van
hun aanhangers en hen te doen
verhuizen naar het woonoord „Oude
Zeug" in de Wieringermeer. Zy zul
len daar, zolang zy zich niet mis
dragen, hun volledige bewegings
vrijheid behouden.
De verhuizing geschiedde heden
(donderdag). Zij had betrekking op
negen gezinnen en is zonder inci
denten verlopen.
Het is te betreuren - aldus gaat
de mededeling van bevoegde zijde
verder - dat deze maatregel tot
handhaving van de openbare orde
moest worden genomen en het is
te hopen dat deze Ambonezen, die
onder hun in Nederland verblij
vende landgenoten een zeer kleine
minderheid vormen, spoedig tot het
besef zullen komen, dat zij zich
hebben te gedragen naar de in Ne
derland geldende wetten en veror
deningen".
Uit het Ambonese kamp Been-
deribben, zo meldt de A.N.P.-cor-
respondent uit Giethoorn, zijn van
ochtend drie leidende personen
van de Nationale Partij onze zware
politiebewaking afgevoerd naar
het woonoord „Oude Zeug" in de
Wieringermeer.
In het doorgangskamp voor Am
bonezen te Arnhem, „De Golf
links", barakken van het voorma
lige kamp der Nationale Reserve,
bevinden zich op het ogenblik tien
gezinnen, afkomstig uit diverse
Ambonese woonoorden in Neder
land. Zij behoren tot de honderden
gezinnen uit het totaal van de 17
duizend Ambonezen in Nederland,
die de wens kenbaar hebben ge
maakt, naar Indonesië terug te ke
ren. Voor hun vertrek, dat is vast
gesteld op 6 september met de
„Willem Ruys", zijn deze gezin
nen te Arnhem samengebracht voor
het vervullen van de nodige for
maliteiten en het ontvangen van
instructies voor de reis.
Het grootste gezin van deze re
patriërende Ambonezen bestaat uit
vijf personen. Er zijn vierhonderd
gezinnen die op eigen verzoek zul
len repatriëren.