't beste roiiend materiaal!
Een wagenbestuurder erft een villa
De meekrapcultuur beleefde tussen
1860-1870 haar bloeitijd
De Suezkanaal-kwestie
Algemene staking op 16 augustus
in Arabië
President Nasser van Egypte
heeft zaterdag zijn kabinet in bui
tengewone vergadering bijeenge
roepen ter bespreking van de de
finitieve tekst van het Egyptisch
antwoord op de uitnodiging tot
deelneming aan de Suezconferen-
tie te Londen. Verwacht wordt,
dat het antwoord gisterochtend is
overhandigd.
Het regeringsgezinde blad „Al
shaab" meldt, dat het program van
nationale verdediging dat in de
Suez-kanaalzone en aangrenzende
gebieden wordt uitgevoerd, o.m.
voorziet in het verstrekken van
wapens aan de burgers in alle
steden en dorpen. Vuurwapens
zouden ook worden uitgereikt aan
de mensen in andere delen van het
land. „Volgens de huidige plan
nen, zal het hele land in een fort
worden veranderd om op alles
voorbereid te zijn."
Het onafhankelijke blad „Al
Ahram" bericht, dat de bestuurs
raad van het internationaal ver
bond van Arabische vakverenigin
gen in Cairo heeft besloten, dat in
geval van een aanval op Egypte
de arbeiders in de olie-industrie
van alle Arabische landen de olie
toevoer op alle mogelijke manie
ren moeten afsnijden, zelfs als zij
installaties en uitrusting met ont
plofbare stoffen moeten vernieti
gen." De Arabische arbeiders zou
den ook alle schepen en vliegtui
gen van een land dat Egypte zou
aanvallen moeten boycotten. De
vergadering heeft verder de Ara
bische arbeiders aangespoord tot
vernieling van de buitenlandse
militaire installaties op Arabisch
gebied in het geval van een aan
val op Egypte. Voor donderdag 16
augustus, wanneer de Suezconfe-
rentie begint, is een algemene sta
king in alle Arabische landen af
gekondigd.
Britse troepen naar het
Middellandse-zeegebied
Honderden Britse militairen en
oorlogsmateriaal zijn zondag
grote burgervliegtuigen, die elk
honderd man kunnen vervoeren en
„Hermes"-troepenvervoersvliegtui-
gen naar het Middellandse Zee-ge
bied overgevlogen. Dit zal de ge
hele week voortduren. Er staan
voorlopig zestig vluchten op het
programma.
Het troepenvervoer geschiedt i.v.
m. de crisis om het Suez-kanaal.
Er worden in hoofdzaak infanteris
ten overgevlogen, voorts enkele
technische detachementen en een
veldhospitaaleenheid
Nederlandse landbouw
deskundigen
naar Rusland
Op uitnodiging van het Sowjet-
russische ministerie van land
bouw zal een aantal Nederlandse
landbouwdeskundigen maandag
13 augustus a.s. naar Moskou ver
trekken voor een bezoek van 10
14 dagen aan Rusland. De perma
nente agrarische tentoonstelling
te Moskou zal worden bezocht. De
delegatie hoopt nader kennis te
kunnen maken met verschillende
facetten van de Russische land
bouw. De delegatie staat onder
leiding van de heer ir A. H. Jou-
stra, raad adviseur bij het mini
sterie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening.
Ingezonden mededeling
Valsemuntershumor
In Hannover zijn valse
bankbiljetten in omloop, die
volgens de politie veront
rustend goed nagemaakt"
zijn. Toch zijn de biljetten
duidelijk als valse te onder
kennen. Op die van vijf
mark b.v. luidt 't opschrift:
„Help u zelf, dan helpt God
u", i.p.v. het gebruikelijke:
Eenheid en recht en vrij
heid." Op de valse briefjes
van 50 mark is de waar
schuwing tegen het nama
ken van bankbiljetten ver
vangen door de volgende
spreuk: „Wie bankbiljetten
namaakt, kan zich vaak uit
de nood helpen, want het is
tegenwoordig moeilijk de
eindjes aan elkaar te kno
pen."
Weer moeilijkheden
met Ambonezen
In Steenwijk waren er zaterdag
wederom moeilijkheden met een
groep Ambonezen uit het kamp
Beender ribben. Ook ditmaal pro
beerden zij in enkele winkels in de
stad levensmiddelen te kopen zon
der daarvoor te betalen. Er wer
den bedreigingen geuit aan het
adres der winkeliers, die niet van
zins bleken zonder betaling te le
veren. Na een bespreking op het
politiebureau, waarbij ook de bur
gemeester van Steenwijk aanwezig
was, zijn de Ambonezen naar Been-
derribben teruggekeerd. Het kamp
staat sinds vorige week maandag
onder streng toezicht van de rijks
politie. Toen deden zich nl. soort
gelijke incidenten voor.
UIT VERGEELDE ARCHIEVEN
„Poortwachter had een vaste slaap''
De veranderde politiek der
landsregering in de eerste jaren
van 1850 moest ook in de gemeen
ten tot uitdrukking komen. Zo
zien we dat de gemeenteraads
verkiezingen hun entree maken
met al den aankleve van dien. De
kiezerslijst van Zierikzee telde 380
namen! Met klem werd de bur
gers op hun plichten gewezen, nu
ze ook rechten hadden verkregen
„Burgers die uw regten kent
zo luidde een rijmpje dat gij ze
niet versmaadt". Elf van de 13 ge
kozen raadsleden werden door de
krant aangewezen. Zeven werden
in eens gekozen, voor de overige
moest herstemming plaats heb
ben. Tot wethouders werden in
het nieuwe college gekozen de
heren A. Moens van Bloois en Jhr
K. W. de Jonge.
De poorten der stad sloten in
1850 's avonds nog hun zware
deuren. Eerst 1 mei 1866 bleven
ze dag en nacht open. Maar voor
men daar toe overging, gebeurde
het nog al eens, dat hij of zij, die
zich verlaat had, de portier uit
zijn eerste slaap moest wekken om
tegen betaling van een klein be
drag door het „klinket" weer in
de stad te kunnen komen. Sommi
ge dezer poortwachters hadden
een vaste slaap. Zo schrijft een
tijdgenoot van een dezer wachters:
„dat de portier aan de Nobelpoort
om de 10 minuten zo vast slaapt,
dat men 20 minuten moet schreeu
wen en bellen om de man wakker
te krijgen". Aan de poorten moest
men toen ook de zo zeer gehate
accijns betalen voor zout, boter,
spek, enz. Voortdurend werd er op
gehamerd deze belasting als „be
lemmering der vrijheid welke
ieder burger rechtmatig eist" af
te schaffen, wat echter eerst veel
later geschiedde.
Midden juni 1852 werd de alge
mene vergadering van het hoofd
bestuur der maatschappij tot be
vordering van landbouio en vee
teelt in de Lutherse kerk gehou
den. Aan deze bijeenkomst was
een tentoonstelling verbonden en
als festiviteit, ter opluistering een
ringrijderij, waaraan 24 ruiters uit
Zeeland deelnamen. De 11-jarige
prins van Oranje, de oudste zoon
van Willem III, bezocht met een
stoomjacht, komende van Willem
stad ons eiland. Te paard werden
Bruinisse, Haamstede en Brou
wershaven bezocht, waarna men
zich te Zierikzee inscheepte naar
Middelburg. Ook minister J. R.
Thorbecke bezocht de stad, sep
tember 1852, vergezeld o.a. van
het Kamerlid voor het district
Zierikzee, mr. S. H. Anemaet, no
taris te Sommelsdijk.
Een schipbreuk, kort voor de
ingang van de haven van Zierik
zee kostte 2 october 1852 aan elf
mensen het leven. De beurtschip
per G. van Dort liep met zijn
vaartuig waarop 32 passagiers,
meest mensen uit Brabant, die in
Schouwen mee hadden gedolven,
op een zandplaat in de Ooster-
schelde. De „Stad Zierikzee" ver
leende bij deze stranding toen
ze langszij kwam onmiddellijk
hulp. De hofmeestersbediende J.
Midde, redde vele mensen uit de
kaken van de dood, doch verdronk
zelf bij een der laatste reddings
pogingen. Ook een te Zierikzee
thuisbehorende koopvaarder, het
fregat „De Roompot", kapt. H. H.
de Boer, komende van Akyab en
geladen met rijst, strandde bij
Westkapelle. Het vaartuig sloeg op
de gevaarlijke banken uiteen,
waarbij een deel der bemanning,
bij pogingen om zich te redden om
het leven kwam.
De bloeitijd van de meekrap
cultuur bereikte in de periode van
1860-1870 de top. Niet minder dén
32 meestoven waren toen in be
drijf. Veel geld is er toen door de
meekrapverbouwers verdiend.
Dochde kunstmatige alizari
ne, een verfstof die anders uit de
meekrap werd bereid, gooide roet
in de mede. Op het in 1874 te Zie
rikzee gehouden landbouiofvuis-
houdkundig congres, stelde men
de bange vraag; wat men toch
voor de meekrapteelt moest doèn
om het dreigend gevaar te be
zweren. Een afdoende remedie was
niet te vinden en in de jaren tus
sen 1870 en 1880 gaat het met de
meekrap mis.
In 1877 werkten 12 stoven niet
meer. Wel trachtten sommigen wat
te verdienen met speculatie, maar
daarbij werden enorme verliezen
geleden. De ondergang van de
meekrapteelt betekende een revo
lutie op economisch gebied op
Schouwen-Duiveland. De machi
nefabriek van Nardten Lücker-
hof, die de maalmachines voor de
stoven leverde, moest opgeheven
worden, de garancine-fabriek, nu
o.l.s. school in de Nieuwstraat
werd 27 februari 1878 in het open
baar verkocht.
1872 is het jaar van de vrijver
klaring van de polder Schouwen,
waarvoor op 25 en 26 januari van
dat jaar de verkiezing plaats had
van 18 hoofd-ingelanden. Geko
zen werden: G. v. d. Cingel, J. v. d.
Vliet, J. Hoogenboom Bzn, L. Kre-
pel, A. Moolenburgh Cz, L. de
Oude Nzn, mr. C. v. d. Lek de
Clercq, C. M. Bolle, W. Smalle-
gange, R. Koole, J. J. Hoogenboom,
W. Vis Pzn, A. Boogerd Lzn, C. L.
Kloek, M. J. Kosten, A. P. van den
Bosse, M. L. de Bruine en L. C.
Boogerd. Voorzitter werd de heer
B. C. Cau en heemraden J. Schalk
wijk, C. L. Gast, M. Locker de
Bruijne en D. v. d. Maas. Ontvan
ger-griffier werd Jhr. J. L. de
Jonge. Deze werd later lid der
Tweede Kamer, doch volgde in
juni 1881 de voorzitter mr. B. C.
Cau op, welke 15 januari 1881
overleden was en ook burgemees
ter van Zierikzee is geweest.
PLECHTIGE TERAARDEBESTELLING
VAN WIJLEN WETHOUDER JOH. BAL
Onder enorme belangstelling had
zaterdagmiddag te Bruinisse de be
grafenis plaats van de heer Joh.
Bal Az., in leven wethouder der
gemeente Bruinisse, nadat ds. Mal
ign tevoren in het Ned. Herv. ver
enigingsgebouw de rouwdienst had
geleid.
Bij de open groeve herdacht bur
gemeester Michaëlis de heer Bal
als een zijner naaste medewerkers
in het bestuur der gemeente. Hij
had hieraan zijn kracht gegeven
en met genoegen zal spreker her
denken wat in de tijd van drie ja
ren werd bereikt, al overheerst
thans de weemoed over het zo tra
gisch en plotseling overlijden.
Vooral de armenzorg had reeds tij
dens zijn raadslidmaatschap de bij
zondere aandacht van de overle
dene en dat van armenzorg kon
worden overgeschakeld op de dienst
voor sociale zorg, was mede door
de stuwkracht die dhr. Bal in deze
had ontplooid. Als voorzitter van
deze dienst waren nieuwe initiatie
ven genomen en steeds was men
bezig geweest 't beste te zoeken wat
met beperkte middelen kon wor
den bereikt. In het dagelijks be
stuur der gemeente laat Bal een
lege plaats achter die moeilijk zal
kunnen worden vervuld. Tenslotte
richtte de burgemeester woorden
van troost tot de getroffen familie,
de verzekering gevende dat de na
gedachtenis van de overledene in
ere zal worden gehouden.
Burgemeester A. H. Vermeulen
van Dreischor sprak namens het
Gewest Zeeland van de Partij van
de Arbeid, de heer Bal herden
kende als overtuigd socialist, die
zijn krachten gegeven had om langs
de weg van het democratisch so
cialisme te komen tot een betere
samenleving.
Ouden van dagen
adresseren aan regering
Te Utrecht is dezer dagen opge
richt een comité voor de belangen
van de ouden van dagen.
Besloten is in een adres aan H.M.
de Koningin, de kabinetsinforma
teur prof. mr. P. Lieftinck, de de
missionaire minister-president en
de fractieleiders van de politieke
partijen, bezorgdheid uit te spre
ken over het voornemen van de
fractieleiders om de 25 procent
huurverhoging niet op 1 juli 1957,
doch op 1 januari 1957 te doen in
gaan.
Dit voornemen, aldus het adres,
heeft bij de betrokkenen tot een
grote verslagenheid geleid, omdat
de ouden van dagen, die door
zware en lange arbeid de grond
slagen gelegd hebben waarop de
thans levende generatie aan de zo
gestegen welvaart van land en
volk kan voortbouwen, aan hun zo
lang gekoesterde hoop om met 1
januari 1957 door verhoging van
inkomen hun positie te verbeteren,
de bodem ingeslagen zien.
Hun gerechtvaardigde hoop, om
eindelijk door de invoering van het
staatspensioen in staat gesteld te
worden in hun benarde positie
enige verbetering te brengen, wordt
- aldus het adres - teniet gedaan
door de rigoureuze huurverhoging
van 25 procent.
Het comité verzoekt tenslotte
vrijstelling van de huurverhoging,
indien de huurder(ster) ouder ls
dan 65 jaar en daarbij, als het gezin
uit één persoon bestaat, een lager
inkomen per week heeft dan f 35,
voor een gezin van twee personen
een lager inkomen per week dan
f 60,—.
De heer C. Hoek, districtsbe
stuurder van het N.V.V., dacht in
het bijzonder aan de tijd, nu on
geveer 25 jaar geleden, toen hij als
jongen van 18 19 jaar samen met
de heer Bal en enkele anderen be
gonnen was aan de organisatie dei-
arbeiders. Pionierswerk is in dit
opzicht door dhr. Bal verricht. Het
N.V.V. is de overledene grote dank
verschuldigd voor wat in het be
lang van de vakbeweging is gedaan.
Ds. Mallan, predikant der Geref.
Gemeente, citeerde het tekstwoord
uit Prediker 11, dat de mens gaat
naar zijn eeuwig huis. De kortheid
van het leven is in het sterven van
dhr. Bal op ontstellende wijze weer
bewaarheid geworden. Gelukkig de
mens die weet dat dit leven slechts
een doorgang is naar een ander
leven en die reeds in dit leven zich
geborgen weet in de veilige hoede
van zijn Borg en Zaligmaker.
Een neef van de overledene
dankte voor de grote belangstelling
en herdacht de grote liefde van
zijn oom voor zijn geboorteplaats.
De kist was gedekt met een krans
van het gemeentebestuur. Verder
hadden er kransen moeten zijn van
de Dienst voor sociale zorg, de af
deling Bruinisse van de P.v.d.A.,
het N.V.V., de afdeling Bruinisse
van .het Rode Kruis en de Ouden
van dagen, doch deze arriveerden
eerst na de begrafenis.
Het K.N.M.I. verwacht
tot dinsdagavond:
Koel, maar opklarend
Zonnige perioden, maar voorna
melijk in het noorden van het land
ook plaatselijk enkele buienkrach
tige tot matige westelijke wind;
weinig verandering in temperatuur.
14 aug. Zon op 5.24, onder 20.08.
Maan op 15.27, onder 23.41.
Eerste kwartier: 13 aug. te 9.45.
Hoogwaterstanden
ZIERIKZEE:
14 aug. 8.50 v.m. 21.11 n.m.
BROUWERSHAVEN
14 aug. 8.26 v.m. 20.53 n.m.
Springtij: 23 augustus.
Doodtij: 15 en 31 augustus.
Morgen opklaringen
In de afgelopen dagen is er een
actieve westelijke circulatie op de
Atlantische Oceaan ontstaan, die
tot west-Europa reikt. In deze cir
culatie bewegen flinke depressies
mee, die in het Noordzeegebied
hun grootste diepte bereiken. Tus
sen de depressies bevinden zich
zwakke gebieden met hogere lucht
druk.
Op de depressie die zaterdag ta
melijk veel regen in ons land
bracht, volgde gisteren een rug van
hogedruk met opklaringen.
Vandaag staat het weer onder
depressie-invloed. De kern van de
depressie trekt, omgeven door een
stormgebied, over Schotland. De
fronten ervan geven in ons land
wat regen.
Na de frontpassage, die vanavond
plaats vindt, zullen morgen weer
opklaringen voorkomen. Daarbij
zal er een frisse westelijke wind
waaien.
De gezamenlijke steenkolen
mijnen in Limburg hebben een be
drag van een miljoen Belgische
francs ter beschikking gesteld van
het provinciale comité te Charleroi
ten behoeve van de slachtoffers
van de mijnramp te Marcinelle en
hun nagelaten betrekkingen.
FEUILLETON
„Wacht eens?" viel Klaas hem
in de rede, „als u, als ingewijde
ermee op de hoogte bent, waarom
maakt u dan zo'n drukte van de
tweede helft? Dan zult u met uw
helft ook wel het gewenste doel
kunnen bereiken."
„Dat is juist niet het geval. Des
ondanks ziet u nu wel in, dat ik
in het voordeel ben."
„Integendeel, waarde heer,"
antwoordde Sweers scherp, „juist
in het nadeel. Want niets belet
mij, om mijn helft van de teke
ning te verbranden, want als het
puntje bij paaltje komt, interes
seert die hele geschiedenis met die
tekening mij maar matig en geld
heb ik niet nodig, want ik ben nu,
als erfgenaam van oom Willem,
financieel onafhankelijk. Begrijpt
u? Ik hoef maar één kik te geven
en de politie pakt u op, begrijpt u?
In de eerste plaats wegens het
plegen van inbraak, enkele malen,
voorts voor het vergiftigen van
een hond, het schrijven van dreig
brief jes en dergelijk fraais. Mij
dunkt, daarvoor zal de rechter
wel een recept weten."
Pluimers verbleekte even, maar
liet verder niets blijken, dat hij
door de woorden van de ander on
gerust was geworden.
„Zoiets moet ook nog bewezen
worden," zei hij op spottende toon,
hoewel er een lichte trilling lag in
zijn stem.
„Dat bewijs hebben wij, mijn
heer Pluimers, als het nodig mocht
zijn. Vergeet u dat niet."
De aangesprokene draaide on
rustig op de stoel.
„Ja, maar met dat al komen we
geen stap dichter bij elkaar. U
stuurde mij een telegram, waarin
u vermeldde, dat u bereid bent te
onderhandelen. Nou, laten we dan
maar eens spijkers met koppen
slaan. Noemt u de basis maar
Klaas dronk zijn bierglas leeg
en keek terluiks op zijn polshorlo
ge Drommels, pas half tien. Hij
zou genoodzaakt zijn om de kwi
bus nog minstens een half uur
aan de klets te houden. Om tijd
te winnen stak hij nog een' sigaret
op en presenteerde er een aan
Pluimers, maar deze bedankte
brommend en haalde een grote
sigaar uit zijn koker. Klaas be
stelde een nieuw rondje en wacht
te tot de kelner met de lege gla
zen vertrokken was.
„Wat zoudt u denken van fifty-
fifty?" vroeg hij aan Pluimers.
Deze zat eensklaps recht over
eind en keek zijn tegenstander
met vorsende blik aan. Het was,
alsof hij de ander wilde door
gronden.
„U weet meer, mijnheer Sweers,
meer dan u tegenover mij wilt
loslaten. Ongetwijfeld heeft uw
oom een soort testament gemaakt
en daarin natuurlijk medegedeeld,
dat ik in het bezit moest worden
gesteld van het spel kaarten. Hij
zal natuurlijk wel een toespeling
42
gemaakt hebben op de betekenis
van de tekening. Of u bent zeld
zaam brutaal enNee, dat be
staat niet. U weet niets, u kunt
niets weten. Sweers zal wel zo
verstandig geweest zijn om zijn
mond te houden. Nee, ik wil de
tekening compleet hebben. Alleen,
ik heb er recht op. En hoewel ik
erken, dat ik momenteel in het
nadeel ben, omdat ik de tweede
helft mis, ben ik niet van plan om
me te laten overbluffen. Ik zeg
nogmaals: Ik heb recht op de
tweede helft van de tekening.
Maar ik ben bereid er voor te be
talen. Noem u maar een bedrag."
Klaas kneep zijn ogen half dicht
en bezag zijn tegenstander met
spottende blik.
„Nu, als u dan niet samen wil
werken, mij ook goed. Wat zoudt
u dan zeggen van vijftigduizend
gulden? Als prijs voor mijn helft
van de tekening."
De ander staarde hem stom ver
baasd aan. „Vijftigduizend gul
den?" Hij prevelde inwendig iets,
terwijl hij zijn lippen bevochtigde.
„Neen, dat kan niet", sprak hij
zacht voor zich heen, „zo'n groot
bedrag had hij mij nog nooit ge
noemd. Maar toch, als het waar is,
als hij mij voor de gek gehouden
heeft
Geamuseerd zag Klaas toe, hoe
wel hem geen woord ontging. De
betekenis van dit alles moest toch
wel belangwekkend genoeg zijn
om zelf te gaan speuren. Het sprak
natuurlijk vanzelf, dat men niet
tot overeenstemming zou komen.
(Wordt vervolgd)
