ORCAM
Zwitsaletten
„Stad en Lande" bekommerd over diep
ingrijpende veranderingen op het eiland
DOUWE EGBERTS
Dreischor maakt zich op voor
de viering van uniek feest
de pittige zware shagJ
-
KOU, GRIEP, KOORTS
DE ONVERBREEKBARE BAND
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 15 MAART 1956 No. 17915
VERANDERING VAN SFEER
Verschillende moedgevende restauraties
komen gereed
Niet zonder weemoed wordt In
het Jaarverslag 1955 van de Ver
eniging „Satd en Lande van Schou-
wen-Dulveland" gewag gemaakt
van de grote diepingrijpende ver
anderingen die zich op het eiland
voltrekken. Deze veranderingen
brengen een wijziging in de sfeer
met zich mede, die de gedachte aan
vroeger dingen doet vervagen.
De wijdheid van de Schouwse
polder zal straks gebroken worden
door een delingsdijk, aldus vervolgt
het verslag, terwijl de wegen meest
al kaarsrecht worden, berekend op
snelverkeer. Hierdoor heeft het na
tuurlijke landschap veel aan be
koring ingeboet. De boerderijen
zijn alle van eenzelfde model, met
meestal grotere schuren dan voor
heen. Het bouw- en weiland (door
elkaar geklutst om een vlak ge
heel te scheppen), vertoont vaak
een ziekelijk beeld. Toch is er
sprake van een verbetering der cul
tuurmethode, daar de waterhuis
houding in de toekomst beter kan
worden geregeld, wanneer eenmaal
de struktuur van de bodem zich
heeft hersteld.
Daar de bodemconstellatie nog
geen beplanting gedoogt, wekt het
landschapsbeeld - vooral in de
winter - nog veel herinneringen
aan de februariramp van 1953. De
dorpen zijn onherkenbaar van vorm
veranderd, waarbij de lage lande
lijke huizenbouw is vervallen. Dit
komt ten goede aan de betere be
woning der huizen, maar het bete
kent een verlies aan landschappe
lijk schoon.
Dit wordt nog geaccentueerd door
de geringe beplanting der dorpen.
Wanneer in de toekomst een singel
van groen om de dorpen zal zijn
gegroeid, kan dat een goede over
brugging geven, passend bij het
landschap. Nu steken de nieuwge
bouwde huizen brutaal hun daken
omhoog in het zeer vlakke land
schap.
Verlies aan schoonheid
in ZIerikzee
Ook de stad Zierikzee heeft - al
dus vervolgt het verslag - veel van
haar oude schoonheid verloren. In
de vroeger pittoreske straatjes zijn
gapingen ontstaan. Juist de geslo
ten straatwanden - aan Zierikzee
eigen - gaven de stad 'n oud karak
ter. Die straatwanden zijn nu mis
vormd door afbraken. De openge
vallen ruimten zijn dichtgespijkerd
met planken. Als gevolg van de
woningpolitiek worden oude wo
ningen in het stadscentrum afge
broken en met het hierdoor te ver
krijgen bouwvolume zal de nieuwe
stadswijk - in het uitbreidingsplan
- voor een gedeelte bebouwd kun
nen worden. Hieruit vloeit voort
dat de binnenstad, het bedroevend
beeld van vandaag nog lang zal
blijven vertonen. Het doet het be
stuur van de vereniging leed dat
hierdoor zelfs monumenten verlo
ren dreigen te gaan, als het Vlaam
se geveltje met tudorboog in de
Meelstraat en het Sint Rochushofje
in de Manhuisstraat.
Het middeleeuws karakter van
de stad wordt bovendien aangetast
door de dammen in de grachten
aan de noord- en zuidzijde van de
stad. De plannen stellen verder in
het vooruitzicht een ontvolking van
de oude stad, ook al door de bouw
van scholen in het uitbreidingsplan,
De moeilijkheden van het verkeer
worden hierdoor „meegenomen1"
naar de nieuwe wegen, aldus het
verslag.
Het slot „Moermond"
In de samenstelling van de stich
ting, die tenslotte het slot „Moer
mond" te Renesse aankocht, heeft
„Stad en Lande" een werkzaam
aandeel gehad. De eerste werk
zaamheden en schoonmaken der
grachten van het slot, zijn reeds
achter de rug en de restauratie van
het slot is in voorbereiding.
Als verdere restauraties worden
genoemd: het huis aan de Lage-
zoom te Haamstede (met kleine
subsidie van de vereniging), het
Veel schoorsteenbranden
in Nederland
In vergelijking met andere grote
steden in Europa staan die in Ne
derland aan de spits met het aan
tal schoorsteenbranden. Parijs en
Londen buiten beschouwing gela
ten, want daar is het al niet veel
beter dan in ons land, waar er zo'n
drie- vierduizend per jaar voor
komen.
In verscheidene buitenlandse ste
den is het schoorsteenvegen van
overheidswege geordend uit het
oogpunt van brandpreventie, zo
vertelde de heer P. W. Vitali, voor
zitter van de Algemene schoor
steenvegers patroonsbond, waarbij
430 van de circa 500 schoorsteen
veger sbed rij ven in ons land zijn
aangesloten. Hoeveel „beunhazen"
er zijn, is niet bekend, doch de heer
Vitali noemde hun aantal „hemel
tergend uitgebreid".
kerkje van Noordgouwe, de St. Ni-
solaaskerk te Brouwershaven, de
kerk te Nieuwerkerk, kerk en toren
te Serooskerke, de Kleine of Gast-
huiskerk te Zierikzee (gehoopt
wordt dat de Beurs deze zomer
ontdaan wordt van het houten
schot), stadhuis en Tempelieren
huis te Zierikzee. In voorbereiding
is de restauratie van de Zuidhaven
poort. Het poortje in de St. Do-
musstraat is geheel gereed geko
men. Het gildepoortje in de Ven
kelstraat reeds voor een groot ge
deelte. Een nieuwe zerken stoep-
paal werd (met subsidie) geplaatst
in de Nieuwstraat, twee deuren in
deze straat werden gerestaureerd,
terwijl nog verdere plannen in een
gevorderd stadium zijn.
Tussen de Rijksdienst voor Oud
heidkundig Bodemonderzoek en de
verkavelingsinstanties is een sa-
menspreking gehouden, waardoor
een waardevolle samenwerking is
ontstaan, zulks als gevolg van het
rumoer rond het vernielde kerkhof
van oud-Duivendijke.
Tegen het uitbreidingsplan van
Haamstede werd een bezwaar
schrift ingediend, omdat een ver
keersweg was geprojekteerd door
het bestaande bos, in de onmiddel
lijke nabijheid van het kasteel.
Herinnerd wordt aan het gehou
den oudheidkundig symposion, als
gevolg waarvan toezegging werd
verkregen van de Rijksdienst voor
Oudheidkundig Bodemonderzoek
Inzake Brabers en de resten van
de vliedberg te Zierikzee. Ook het
behoud van de vliedberg bij Eiker
zee en de opgraving en hei-stelling
van Klaaskinderkerlce en tenslotte
de opgraving van het slotplein te
Renesse om de mogelijke bewijzen
te vinden dat het in 1297 verwoeste
slot „Moermond" op die plaats ge
staan heeft, zijn van het symposion
positieve resultaten.
In een slotzin wordt in het rap
port de vraag gesteld, of de uit
voering van de Deltawerken niet
een verlies met zich zal brengen aan
folklore en bestaande schoonheids-
vormen. Uitdrukking wordt gege
ven aan de wil van het bestuur te
blijven sti-ijden voor het behoud
van bedreigde schoonheid, ook in
de bouwkunst.
KERKNIEUWS
De Nederlandse Zondagsschool-
Vereniging negentig jaar
De Nederlandse Zondagsschool-
Vereniging zal op 6 en 7 juni in
Amsterdam haar negentigjarig be
staan vieren.
Tijdens de eerste d ag zal des
morgens een officiële jaarvergade
ring worden gehouden; des mid
dags volgt een feestmiddag en des
avonds is er een herdenkingssa
menkomst waar het spel „De bij
belse boodschap" zal worden op
gevoerd.
In-de morgenvergadering van de
tweede dag zal een nog niet vast
gesteld onderwerp ter sprake ko
men, waarna in de middagverga
dering zal worden gesproken over:
„De kunst van het vertellen".
Bond van Geref. Jongelings
verenigingen
Blijkens het jaaroverzicht van de
Nederlandse Bond van Jongelings
verenigingen op Geref. grondslag is
het aantal aangesloten verenigin
gen gedurende 1955 toegenomen
met 11, waardoor het totale aantal
gekomen is op 1107. Het ledental
van deze verenigingen bedroeg per
31 december 1955, na een achter
uitgang van 53 gedurende dat jaar,
in totaal 17235.
Gedeputeerde Staten van Zee
land hebben als restaurateur van
het in aanbouw zijnde café-restau
rant te Kruiningen aangewezen de
heer C. A. Stadhouders te Bergen
op Zoom.
STRAKS EEN 105-JARlGE
Afwisselend feestprogramma opgesteld
Dreischor heeft in verband met
de komende 105e verjaardag van
de heer Jan Kip, een feest voor
bereid dat zal klinken als een klok.
Het feest is bepaald op maandag 19
maart. Zoals bekend valt de feite
lijke jaardag op zondag 18 maart.
De feestelijkheden op maandag zjjn
voorbereid door de Oranjevereni
ging „Dreischor".
De feestelijkheden beginnen om
kwart voor twee. Dan vindt de op
stelling plaats van een défilé dat
zal worden gehouden door de
schooljeugd, het muziekgezelschap
„Crescendo" en de dorpsvereni
gingen. Het défilé vindt plaats naar
de woning van de jarige. Daar zal
de vlag worden gehesen door twee
kleuters van de openbare kleuter
school, onder het zingen van een
speciaal gemaakt feestlied.
Komt nu kleinen, komt nu groten,
Ieder viert een zeldzaam feest;
Nimmer is er hier in Dreischor
Zo'n unieke dag geweest.
Dan worden toespraken gehou
den en vindt overhandiging plaats
van het geschenk der bevolking. De
harmonie „Crescendo" brengt een
muzikale groet.
Bij terugkomst van de stoet op
de dorpsring vindt een boomplan
ting plaats. De eerste bomen zullen
Ingezonden mededeling
m
Stad en Provincie
ZIERIKZEE
Ver. „Stad en Lande" van
Schouwen-Duiveland
Op vrijdag 23 maart zal een al
gemene vergadering worden gehou
den van de vereniging „Stad en
Lande van Schouwen-Duiveland"
Het jaarverslag zal worden uitge
bracht, alsmede het verslag van de
commissie tot nazien van de reke
ning. Een bestuursverkiezing zal
plaats vinden. Aftredend zijn de
heren A. A. van Eeten, Joh. Vijver
berg en P. van Beveren. Als tegen
kandidaten zijn gesteld de heren D.
Kosten, Joh. v. d. Bijl en C. O. J.
Hendrikse. Een voorstel komt ver
der ter tafel tot het houden van de
zomervergadering te Veere. Na de
pauze zal de heer D. Hack, bekend
fotograaf te Renesse, zijn serie
kleurenplaatjes van Schouwen-Dui
veland vertonen.
HAAMSTEDE
Grasstrook in brand
op vliegveld
Maandagmiddag omstreeks kwart
over twee werd de bevolking opge
schrikt door zeer langdurig sirene-
geloei. Later bleek - gelukkig - dat
de brand niet in de kom van de
gemeente was uitgebroken, doch op
het vliegveld.
In verband met in de toekomst
uit te voeren werkzaamheden werd
aldaar het aanwezige gras afge
brand. Door de minder taktische
wijze waarop dit gebeurde kreeg
de brand een dermate grote om
vang dat de brandweer gealar
meerd moest worden. Deze was in
zeer korte tijd op het terrein van
de brand aanwezig, waar de vuur-
strook zich inmiddels had uitge
breid tot een breedte van één km.
Met behulp van een aantal vrijwil
ligers werd het vuur bestreden door
het opgooien van zand en het uit
slaan met schoppen. Na een uur
hard werken kon het vuur tot
staan worden gebracht, juist op de
rand van het gebied der Domaniale
duinen.
Het gehele vliegveld - ongeveer
36 ha groot - en nog ongeveer 60
ha ander terrein werd afgebrand
en herschapen in een zwart gebla
kerd gebied. Dank zij de niet al te
sterke wind is het hierbij kunnen
blijven, anders ware het niet mo
gelijk geweest deze gevaarlijke
brand te blussen.
NOORDGOUWE
Vergadering IJsvereniging
In café den Hollander te Schud-
debeurs hield de ijsvereniging haar
algemene ledenvergadering onder
leiding van de voorzitter, de heer
J. de Keijzer W.Jzn.
In het bestuur kwamen geen ver
anderingen. Het kassaldo van vo
rige jaren bedroeg f 74,54, wat met
het daarbij ontvangen totaalbedrag
van f 696,76 de beschikking gaf
over f 771,30. De uitgaven bedroe
gen f 426,74, zodat de rekening sloot
met een goed slot van f 344,56.
Het bestuur legde grote aktivl-
teit aan de dag. Het organiseerde
vier ijsfeesten of wedstrijden voor
kinderen; zeven voor ouderen, w.o.
drie gekostumeerde. Herhaalde
sneeuwval maakte veel baanvegen
nodig, wat de bestuursleden, bijge
staan door sportieve belangstel
lenden, belangeloos op zich namen.
De winkelstand ter plaats was in
de uitgaven tegemoet gekomen door
gratis prijsjes, voornamelijk voor
de jeugd, beschikbaar te stellen.
Een woord van dank is hier op zijn
plaats, zomede aan de familie Ge
luk van „Weelzicht" voor de faci
liteiten welke zij verleende.
NIEUWERKERK
De ontspanning voor
bejaarden
De ontspanningsavonden voor be
jaarden alhier, mogen zich in een
toenemende belangstelling verheu
gen. Begonnen werd eenmaal in de
veertien dagen te vergaderen. Het
ligt in de bedoeling nu elke week
een bijeenkomst te houden en wel
op woensdagmiddagen. In verband
met de biddag is de bijeenkomst
deze week vastgesteld op donder
dag 15 maart.
ZONNEMAIRE
Voor het te 's Gravenhage ge
houden examen ter verkrijging van
het diploma tweede werktuigkun
dige Grote Handelsvaart, slaagde
de heer A. Geelhoed Azn. van hier.
De Franse regering heeft be
sloten de Mohammedaanse, troepen
uit Algerije terug te trekken om
dat velen deserteren. Zondag werd
de desertie van 114 moslims in Ca
sablanca gemeld. Vorige week lie
pen re bij Souk-Arras 75 naar de
opstandelingen over.
Het Russische schip „Ob", dat
deel uitmaakt van de Russische
zuidpoolexpeditie, heeft een nieuwe
archipel ontdekt die uit drie eilan
den bestaat. Deze archipel, die op
geen enkele kaart voorkomt, ligt
ten oosten van de Daviszee.
MUZIEK
Herdenking geboortedag
Joseph Haydn
Op de laatste dag van deze maand
wordt het feit herdacht dat Joseph
Haydn 224 jaar geleden werd ge
boren.
Haydn stamt uit een zeer muzi
kaal gezin, zijn ouders jongen goed
en bovendien was zijn vader een
kundig harpspeler. Spoedig was er
echter thuis niets meer voor hem
te leren en nam hij zijn intrek bij
een oom, die onderwijzer en musi-
kus was. De enige leermeesters die
Haydn ooit heeft gehad zijn deze
oom, de „Sëngerknaben" en de
komponist N. Porpora.
Door zijn grote belangstelling in
de prestaties van anderen kwam
Haydn in kontakt met al zijn tijd
genoten en heeft hij onmiskenbaar
zijn invloed doen gelden op vele
musici. Hij is de komponist van een
grote hoeveelheid onsterfelijke mu
ziek en heeft - door zijn koncert-
reizen - voor het 'eerst Europa in
kennis gebracht met de kunst die
in Duitsland leefde als een meer
of minder plaatselijke aangelegen
heid.
Haydn is naast de schepper van
maar liefst 104 symfonieën, de kom
ponist van een aantal prachtige
oratoria, o.a. „Jahreszeiten" en „Die
Schöpfung". Zijn piano-sonaten bie
den vooral voor de amateur een
onuitputtelijke voorraad goed speel
bare en fijnzinnige muziek.
worden geplant door opa Kip en
de autoriteiten en de overigen dooi
de oudste leerlingen der o.l. school.
Ook het verdere feestprogramma
is nog interessant. Optreden van
prof. Bartho Misticus, humoris
tisch goochelaar, voor de school
jeugd, afgewisseld met traktaties.
Verder zal een ontspanningsmiddag
worden gehouden voor alle inwo
ners boven de leeftijd van 65 jaar
in café „Centrum", met medewer
king van *t toneelgezelschap „Stre
ven naar beter" en de heer J. C.
de Later.
Als verdere programmapunten
noemen wij: volksspelen, draaior-
gelmuziek, fakkel- en lampionop
tocht met muziek en een serenade
aan de woning van opa Kip, waar
na op de dorpsring een vreugde
vuur zal worden ontstoken.
In de avonduren treedt de goo
chelaar weer op met medewerking
van de heer M. van Immerzeel m
café „Centrum". In café „De drie
schapen" zal worden gedanst. Het
felicitatieregister zal ter tekening
gereed liggen in het „Plaatsen-
huus".
Wij vernemen verder nog dat de
ring van het dorp alsmede de wo
ning van de heer Kip feestelijk zul
len worden verlicht met schijn
werpers, voor dit doel aangeboden
door de N.V. P.Z.E.M.
Aan de werkgevers is een ver
zoek gericht het personeel des mid
dags vrij af te geven. Alle inwo
ners worden uitgenodigd de gevels
met vlaggen (zonder wimpels) te
sieren.
KERKNIEUWS
Baptisten trekken zich terug
uit commissie Psalmberijming
De commissie der Unie van Bap
tisten gemeenten in Nederland
heeft in overleg met de desbetref
fende commissie ad hoe besloten
de Baptisten vertegenwoordiger in
de interkerkelijke commissie in za
ke psalmberijming terug te trekken.
De Unie-commisie meent geen
verantwoordelijkheid te kunnen
dragen voor de door de interker
kelijke commissie gevolgde metho
de, die afwijkt van de opdracht. Ze
heeft kennis genomen van het werk
der werkcommissie der interkerke
lijke commissie. Mede op grond van
een door de zangbundelcommissie
der Unie uitgebracht rapport, waar
aan was toegevoegd een rapport
van dr. J. J. Kiwiet over de tien
psalmen der werkcommissie, be
sloot de Unie-commissie voorkeur
te geven aan de berijming van Has-
per, zoals die in de door -de Unie
gebruikte zangbundel „Lofzangen
en gebeden" is opgenomen.
Engeland zal in het komende
begrotingsjaar, dat 31 maart begint,
ruim 680 miljoen gulden uitgeven
voor zijn program voor atoomener
gie, d.w.z. ongeveer 140 miljoen
meer dan in het huidige begrotings
jaar.
Ingezonden mededeling
zijn snel en afdoend te bestrijden meti
FEUILLETON.
door MAARTJE ZELDENRIJK
„Als je niet dadelijk bekent, dat
jij die letters gestuurd heb, ga ik
op staande voet weg, versta je?
Wat denk je wel van me?"
Hij legde sussend zijn hand op
haar arm, maar zij trok die onmid
dellijk weg. Zuchtend zei hij toen
maar: „Nou, vooruit dan maar,
kruidje-roer-me-niet, je wint het
toch altijd. Ja, ik zat hier op je te
wachten. Ik had een tip gekregen
van Sinteklaas en
„Hou maar op. Dan weet ik ge
noeg. Ik moest eigenlijk woedend
op je zijn. Weet je dat?"
„Wees jij nu maar niet langer
boos en blijf bij me als tafeldame.
Voor de zoveelste maal, bestudeer
nu eerst met menu en zoek wat uit.
Dan kunnen we gezellig samen eten.
Wat drommel, we zijn toch oude
schoolkameraden".
Ze keek hem lange tijd aan in zijn
lachende gezicht en toen bezweek
ze. „Eigenlijk moest ik je hier een
draai om de oren geven, maar ik zal
m'n hand maar over m'n hart strij
ken en je je zin geven".
Nadat hij haar bestelling aan een
kellner had doorgegeven, zei hij:
„Bedankt voor het aflossen van je
lening. Met de rente, die overigens
veel te hoog was, ben ik ruim
schoots tevreden".
„Kreeg je de zakdoeken op tijd?"
„Gistermorgen. Het eerste Sin
terklaascadeau. Ik vond het fijn.
Vooral omdat hieruit bleek, dat je
me nog niet vergeten was".
„Maar hoe ben je aan mijn
adres gekomen, Sinterklaas-zonder-
baard?"
„Nou, dat stond gisteren toch op
dat pakje?"
„Leugenaar! Ik heb .expres mijn
adres er niet op gezet. Omdat ik
best begreep, dat jij dan weer wat
terug zou sturen. Nee, je zult een
ander smoesje moeten bedenken".
„Ach, wat doet het er eigenlijk
toe. Wees blij, dat ikde Sint je
vandaag nog verrassen kom met
wat lekkers. Of houd je niet van
banket?"
„Jong,ik ben er dol op. Dat moest
je vrouw eens weten
„Die weet er alles van. Toen ik
haar gistermiddag de zakdoeken
liet zien en uitgelegd had, dat ik je
indertijd op school er een geleend
had, zei ze eigèner beweging: Je
moet vandaag nog een cadeautje
sturen, dan heeft ze het morgen
ochtend".
„Ga nou
„Heus. Apropos, ik heb haar die
avond, na ons etentje ook alles ver
teld van jou. En haar natuurlijk je
groeten overgebracht".
„En ze vond dat allemaal maar
goed".
„Natuurlijk, Elsje. Ik heb je toen
al gezegd, dat mijn vrouw helemaal
niet jaloers is. Nou, daar heb je de
bikkesement. Ik hoop, dat het je zal
smaken. Ben je nu nog boos op me?'
Ze keek hem half lachend aan en
schudde haar hoofd. „Jij bent
iemand, die af "en toe eens flink
door elkaar gerammeld moet wor
den, weet je dat?"
„Ik wist het niet, maar ik heb er
wel belangstelling voor. Doe het
dan straks na het eten maar. Dat
is vast goed voor de spijsvertering".
Een poosje zaten ze zwijgend te
eten, terwijl ze elkaar af en toe
eens aankeken. Eensklaps zei ze:
„Ben je al lang in de stad?"
„Van vanmorgen tien uur af. Ik
heb een nieuwe machine gekocht.
Ik ga uitbreiden, zie je?"
„Gaan de zaken goed?"
„Uitstekend. Het kan niet beter".
„Zeg, Jaap, waarom neem je je
vrouw nooit eens mee, als je zo'n
dagje uitgaat naar Amsterdam?"
„Omdat ze dat nooit wil. Die is
met geen stok haast de deur uit te
krijgen. Ik bied het haar vaak ge
noeg aan, maar ik moet altijd moe
derziel alleen op sjouw. Is het dan
te verwonderen, dat ik mijn troost
zoek bij een oude schoolvriendin?"
Ze ging hierop niet in, maar ver
volgde: „Hoe laat gaat je trein?"
„Ik kan gaan, wanneer ik wil. Ik
ben namelijk niet met de trein,
maar met de wagen. Die staat er
gens op het Rokin".
Ze wilde juist een hap in haar
mond steken, doch hield halverwe
ge op. „Je wagen? Heb je dan een
auto?"
„O, al jaren".
„Waarom ben je toen, op dat
schoolfeest, niet met de auto geko
men?"
„Omdat ik er geen zin in had. De
wagen gebruik ik hoofdzakelijk
voor mijn werk. Als ik voor mijn
plezier uitga, dan doe ik dat liever
met de trein".
(Wordt vervolgd).
