Stille schoonheid in de duinstreek van
Schouwen op zonrijke herfstdag
COEBERGH's
Op noodsportveld aan het Groeneweegje werd
Schouwen-Duivelandse fokveedag gehouden
HAMEA
Schouwen-Duiveland versterkt de zwakke
plaatsen in de zeeweringen
frambozenbrandewijn
Kou en Pijn
DAM PO
Studietrip in verband met modernisering van
Zeeuwse Stoombootdiensten
„De 100 P.K.-man" zal Koningin Juliana KOUlt er weer invasie
over Surinamerivier pagaaien Van notenkrakers
In zijn conjaal zal Zij veilig zijn
De vogelwerkgroep Haarlem deelt
mede:
In de vorige herfst beleefden we
Kewal is een Aucaner-neger. Hy dag zal leggen, dat het verkieslijker in Nederland een grote invasie van
kent de weg door de stroomver- is de vorstin de spattende tocht een zeldzame vogel, en wel van de
snelllngen van de Boven-Suriname- door het ziedende water te be- notenkraker. Deze vogels bleken
rivier nog beter dan anderen hun sparen. De koningin zal dan een afkomstig te zijn uit Siberië, waar
woonkamer. ZJjn bynaam is „de voettocht van ruim vijf minuten ze in de uitgestrekte dennenwouden
100 P.K.-man", waarmee afdoende maken over de oever, waarna de broeden. In sommige jaren trek-
zjjn enorme spierkracht is aange- corjalen door de versnelling gaan ken deze bruine, wit gestippelde
geven. In een stikdonkere nacht, en hun vorstelijke passagiers aan kraaien, die ongeveer zo groot zijn
waarin men nauwelijks een meter de andere zijde weer aan boord als een kauw, uit hun broedgebied
zicht heeft, kan „de 100 P.K.-man" nemen. weg, waarschijnlijk tengevolge van
in een corjaal, voortgedreven door „De 100 P.K.-man" kent zijn ri- overbevolking. Ze kunnen dan ook
een buitenboordmotor nog wel, zjjn vier. Hij weet hoe haar te temmen, in ons land terecht komen,
ONDANKS DE MIST
Het eiland op weg
weg veilig door de stroomversnel
lingen vinden.
Aan Kewal is een grote eer te
beurt gevallen. Hij is uitverkoren
de stuurman te zijn van de corjaal
waarin de koningin de rimboetocht
zal maken bij haar bezoek aan Su-
riiHsme.
Deze tocht wordt gemaakt aan
het eind van het droge seizoen. De
waterstand in de rivier zal dan laag
zijn en de stroomversnellingen wor
den er des te woester door. De
stroomversnelling wordt veroor
zaakt door rotsblokken in de ri
vier, die de doorgang van het water
belemmeren. Op talrijke plaatsen
laten de rotsen enge kanaaltjes vrij,
waardoor het water met wild ge
weld kolkt. De bosnegers weten
Op de rivier leeft hij reeds jaar in Zo heben dan in de herfst van
jaar uit. Op 29 October zal hij aan 1954 vele mensen deze interessante
de Bigi Oema, de Grote Vrouwe, vogel waargenomen en ruim twee
zijn rivier laten zien.
Ingezonden mededeling
honderd gaven daarvan bericht. In
alle delen van ons land waren deze
vogels gezien en men schreef er
enthousiaste brieven over. Hierdoor
kon een goed overzicht van deze
invasie van de Siberische gast ver
kregen en vastgelegd worden.
Nu is in deze herfst de noten
kraker weer hier en daar in West-
Europa opgedoken. Men zag meer
dere van deze vogels in de provin
cie Groningen bij Loppersum, een
op het Deense eilanr
op. 12 October werd er een waarge
nomen aan de Noordzeekust bij
Zandvoort.
Is er hier sprake van een nieuwe
President Eisenhower viert van- invasie? vraagt men zich in geïn-
met inzicht, grote behendigheid en daag zijn 65ste verjaardag in het teresseerde kringen af.
kracht hun weg door dit wilde na- ziekenhuis te Denver. Hij krijgt een
tuurspel te kiezen. In de corjaal, grote verjaardagstaart, versierd
die onder de hoede staat van Ke- Amerikaanse vlaggen, aange-
wal, zal H.M, zo veilig zijn als in boden. De ruim tweeduizend ande
de crème calèche. re patiënten van het ziekenhuis
De grootste versnelling, die ge- zuuen van deze taart mee kunnen
nomen zal moeten worden op deze genieten.
tocht, is de Aloesoebanja. Arbei-
Geeft mooie Gaafheid
FispnHowpp veriaart in ^ee/lse edand Langeiand en
E/Iacllliuwcr vcrjaai 1 lil op. 12 October werd er een waarge-
ziekenhuis
Financiën en Economie
De handel tussen West-Duitsland
en Rusland
ders zijn thans bezig om langs deze
versnelling een pad aan te leggen.
Dit is een voorzorgsmaatregel om
onnodige risico's te vermijden. Het
zou namelijk kunnen zijn, dat dooi
de lage waterstand de Aloesoebanja
zo'n ongebreideld geweld aan de
Ingezonden mededeling
De leiding van het Federale Ver-
bond der Duitse industrie heeft zich
IWCCuC lustrumviering uitgesproken voor spoedige han
delsbesprekingen tussen de Bonds-
V.N. in Amsterdam republiek en de Sowjet-Unie.Daar-
bij is evenwel uitdrukkelijk ver-
klaard, dat naar het oordeel van het
De viering van de tiende ver- verbond de met Rusland aan te
jaardag der Verenigde Naties, die
in Amsterdam reeds is ingezet met
knopen handelsbetrekkingen geen
afbreuk zullen mogen doen aan de
de opening van de tentoonstelling h d van Duitsiand met de rest
van de wereld. Volgens de opvat-
zal hoogetpunten bereiken op
ting van het verbond zal de om-
Zaterdag 22 October a.s tijdens een - van de ha del me, RusIand
grootse zangdemonstratie op het hoofdzakelijk alhangen van de
Frederiksplein en op 24 October (de Bussische uitvoermogelijkheden.
dag der Verenigde Naties) met een
uitbouw van de Schouwen-Duive
landse veestapel.
Op grond van de gisteren opge
dane ervaringen zal het wellicht
mogelijk zijn een Fokveedag tot een
jaarlijks terugkerende traditie te
maken, hetgeen een opwekkend ac-
centje zou geven aan het boeren-
naar een goede veestapel leven op het eiland. Onnodig te
zeggen dat talrijke landbouwers
Het geloei van vele koebeesten Een gezonde veestapel hun weg naar de Zuidhoek vonden,
bleef Donderdagmorgen hangen op &m met belangstelling kennis te
de dikke mist die het noodsport- De mogelijkheid daartoe werd ge- nemen van de kwaliteit der aange-
terrein aan het Eerste Weegje te opend door een geleide aankoop voerde dieren. In dit opzicht was
Zierikzee veilig toestopte en van de van vee> waarbij vooral gelet werd het natuurlijk niet toevallig, dat de
weg af voor een groot gedeelte aan °P een goede gezondheidstoestand Donderdag voor deze vee-show
het gezicht onttrok. der dieren, speciaal wat betreft de was uitgekozen. In een wandkast
Od dit terrein werd de eerste 1 b c' en de Abortus Bang- Door in de secretariaatskamer stonden
fokveedag na de ramp op Scliou- subsidie Ult het F°nds Veeverbete- de (blinkende) prijzen tentoonge-
weii-Duiveland Behouden in een verkregen de landbouwers een steld, bestaande uit fraaie door di-
omgeving die voor dit doel prima sllmulansom ook zelf vrijwillig verse instanties beschikbaar ge
in gereedheid was gebracht. In Eoe? stamboekwaardig vee te gaan stelde bekers.
lange rijen stonden de adspirant- aanl'open en naar wy vernamen De keuring nam een goed deel
prijswinnaars in het stro wat te kwam °P de tentoonstelling tot van de dag in beslag en stelde de
koukleumen en zy kortten de tyd uitinS- dat de resultaten niet zijn jury dikwijls voor moeilijke beslis-
met het eten van wat klaverhooi, uitgebleven. Uiteraard beziet de sinngen. Het keuren van een kleine
als waren zy onbewust van de vele deskundige een koe met andere twee honderd dieren immers is geen
critische belangstelling die thans ogen dan de leek- maa^ ook voor sinecure. De jury kweet zich even-
naar hen uitging. bet niet deskundige oog was wel wel nauwgezet van haar taak, wel
In de muzikale omliistine van degelijk zichtbaar, dat hier prima wetend welke belangrijke belangen
verschillende luMsprJkeïs dfe Dit- mater,aal was ingevoerd, dat een voor het eiland op het spel ston-
«ge mèSêiUl„dve7L sch^mmon SOlide baSis vormt v00r de vcrtoe de" staan.
van dieren en mensen uitzonden,
kwam het na-rampse rund in de
keurende belangsteling, nadat wet
houder A. M. den Boer van Zierik
zee de fokveedag met een passend
woord had geopend.
Daartoe verzamelde een gezel-
^^^"'catVoeï'dë^u^vleden In Zeeland z«n nu 51 zwakke hef waterschap „Oosler- en Sir
en verschillende nauuf bij de vee d °/t,ciceI inland" en een aansluitingsdijk
en verscn uenae nauw dij ae vee- ajs zodanig erkend en op het ogen- in de polders „Gouweveer" en
teelt betrokken vertegenwoordigers bllk kan worden gezegd> dat er „Zelke".
°n~ schot begint te komen in het her- Onder meer moeten nog worden
dergebracht in een leegstaande wo- stei daarVan. Een aantal plaatsen uitgevoerd de plannen voor de ha-
mng aan het einde van het terrein. js aj voorzien; de plannen voor an- vens van Brouwershaven en Zie-
In de schuur terzijde van het ter- dere gedeelten zjjn in bewerking rikzee, voor de waterkering van de
rein was een consumptietent inge- dan wel bestedingsklaar. vissershaven Bruinisse en denoord-
ncht zodat de inwendige mens niet zijde van de dijk van dit water_
tekort behoefde te komen. Welhou- Schouwen-Duiveland heeft vijf- schap, alsmede de zeedijk van „De
der den Boer wees in zijn toespraak tien van deze zwakke plaatsen en Val".
op het belang van een dergelijke daarvan is de helft in herstelling.
fokveedag en op de waarde van een De inlaagdijk van de Meeldijk naar
gezonde veestapel op Schouwen- de Westensiühouwense inlaagdijk is Chr. Ger. Kerk
Duiveland. Zoals bekend is met tot gereed, alsmede de dijk van het in-
het organiseren van een dergelijke gepolderde Dijkwater. Beroepen te Overschie: W. de
dag overgegaan om ook op Schou- In uitvoering is het werk in het J°°de, Ede.
wen-Duiveland te komen tot een district Borrendamme, de verho- Bedankt voor Tholen: G. Blom,
volwaardige veestapel. ging van de noordelijke dijk van Meerkerk.
Ingezonden mededeling
Diverse plekken worden onderhanden genomen
herdenkingsbijeenkomst in het Ko
ninklijk Instituut voor de Tropen,
waar onder meer de minister van
Landbouw en Voedselvoorziening,
de heer S. L. Mansholt zal spreken
p. i. T.
(Ingezonden) i
De drie letters die U boven dit
over het werk en de taak van de stukje ziet staan, zijn geen onbe-
Verenigde Naties, meer speciaal kende letters voor U.
het werk van de F.A.O., de land- Protestants Interkerkelijk Thuis-
bouw- en voedselorganisatie der front. Het woordje front behoeft U
Ver. Naties.
Zeister verpleegster
niet te doen schrikken. We zijn
heelemaal niet van plan om te gaari
vechten. Wel willen we samen
bouwen.
Waaraan dan? Aan Christelijke;
militaire tehuizen voor onze jon-J.
een heerlijk glaasje voor de dames
aangerand en vermoord gï?ns in dienst Aan alIcs waardoor
zij in het soldatenleven een sfeer:
kunnen vinden die herinnert aan
thuis.
Hoe kunnen wij wat doen? Door
een milde gift te geven aan de col-31
lectanten die van 7 tot 21 October
bij U aan zullen bellen.
U doet toch ook iets in de bus?
Het plaatselijk comité.
Twee Hongaarse
onderwijzers ontsnapt
Derde bleef gewond achter
Twee Hongaren zijn er in ge- °ntbrak «isteren elk sP°or'
Woensdagavond is, naar Donder
dag is gebleken, de- 22-jarige leer
ling-verpleegster mej. W. van Soest
op de onverlichte Oude Wouden-
bergse zandweg te Zeist gemoles
teerd en daarna door wurging van
het leven beroofd.
De verpleegster, die in het zieken
huis „De Lichtenberg" te Amers
foort werkzaam was, heeft deze in
richting 's avonds verlaten voor een
bezoek aan de ouderlijke woning te
Zeist. Zij reisde daartoe met de
N.B.M.-bus van half acht naar
Zeist, waar zij is uitgestapt. De
naaste weg naar de ouderlijke wo
ning leidt langs een onverlichte
Eerst donderdagmorgen te half dorP Wentorf in Slees-
acht is het stoffelijk overschot door wijk-Holstein wordt sedert enkele:
een burger gevonden, die de politie dagen geterrroriseerd door wilde
in kennis stelde. Onmiddellijk is de katten. Reeds zeven personen zijn
recherche met het onderzoek be- met verwondingen naar een zie-
gonnen; het parket uit Utrecht kenhuis te Hamburg overgebracht,
heeft op de plaats van de misdaad De autoriteiten hebben besloten
het onderzoek geleid. Van de dader onmiddellijk alle honden en katten
van de plaats te laten doden.
Ingezonden mededeling
wrijft U weg met
Het is er „eender en anders"
als in de zomer
(Van onze redacteur)
slaagd de Oostenrijkse grens te
overschrijden. Een derde Hongaar
se vluchteling moesten zij zwaar
gewond achterlaten. Hij werd in
het prikkeldraad gevangen, nadat
een landmijn was ontploft. Toen
dit gebeurde richtten de Hongaarse
grenswachten zoeklichten op de
plaats van de explosie en openden
het vuur op de vluchtelingen. De
twee ontsnapten zijn onderwijzers.
Zij hebben zich bij de Oostenrijkse
Elke minuut winst op vaartijd is goud waard
Teneinde na te gaan of van de indeling der schepen, de ligging der
ervaringen elders geprofiteerd kan fuiken, de constructie daarvan,
politie te Gussmg aangemeld en worden de uitwerking der plan- evenals die van de toegangsbrug-
verklaarden, dat hun makker, die nen voor bet opvangen van de gen: ziedaar slechts enkele lcwes-
zij moesten achterlaten, aan beide steeds groeiende verkeersstroom ties, welke tot in de kleinste de-
benen zwaar gewond was. over de Zeeuwse stromen (en tails nagegaan moeten worden.
met name de Westerschelde), heeft Wanneer men weet, dat het de
t-> -ri rp. een gezelschap waterstaats- en bedoeling is straks een halfuur-
De Franse minister voor Tu- verkeersdeskundigen (ir J. H. van diensl t gaan varen tussen Vlis-
nesische en Marokkaanse aangele- der Burgt, hoofdingenieur-dircc- sin„en en Rreskens dan begrijpt
genheden, Pierre July, heeft tegen- icur van Rijkswaterstaat in Zee- men da[ geen minuut verloren mag
over journalisten verklaard dat de land, mr J. Nicuwenhuis, directeur paan wil men de aansluitingen op
Franse autoriteiten, na overleg met provinciale Stoombootdiensten, en bus niet missen. In dit ge-
de Spaanse, opdracht hebben gege- ceïl ingenieur van de Directie Brug- va^ za| ook vee} afhangen van de
ven troepen te legeren langs de ge- gen van Rijkswaterstaat te Den plaats waar de nieuwe haven van
hele grens tussen Frans-en Spaans Haag) onlangs reizen gemaakt naar Breskens wordf aangelegd, ten
Marokko om te verhinderen dat op- Noord-Duitsland, Denemarken, En- westen of ten Oosten van deze ge-
standelingen uit de Spaanse zóne geland en Frankrijk om zich op de meente. Binnenkort zal minister
zich op Frans gebied begeven. hoogte te stellen van de wijze, Algera wat djt betreft een beslis-
In het Noordelijke deel van waarop daar by dc veerdiensten sjng nemen.
de Negef-woestijn, nabij Cheletz, nautische en verkeers-technische
is opnieuw een rijke oliebron aan- problemen worden opgelost. In Denemarken blijkt, dat zeer
geboord. In dit gebied werd ver- vaak verende fuikwanden worden
leden maand reeds op 1.400 meter Het is een leerzame reis geweest, gebruikt voor de veerschepen en in
diepte de eerste olie op Israëlisch tijdens welke vele zaken zijn ont- Engeland (Dover) past men duc-
grondgebied aangeboord. De borin- dekt, die voor Zeeland van belang daiVen van rubber toe. Het is de
gen worden verricht door de Lapi- kunnen zijn. Het gaat er vooral om bedoeling ook in Zeeland tot de
dot-Maatschappij, een Israëlisch- op de vaartijden tijd te winnen. aanleg van verende fuikwanden te
Amerikaanse onderneming. Elke minuut winst is goud waard, korpen.
Het nresidium van de Op- zo verklaarde ïr van der Burgt.
Derste Sowfet van de Sowjet-Unie Zoals bekend zijn er plannen, Binnenkort zal een aantal leden
heeft Woensdag de verlenging van voor voor twee nieuwe veerboten van het collega van Ged. Staten
het Fins-Russfsclm vriendschap- (100 meter lang, 18 meter breed) van Zeeland eveneens een studie
verdrag me^ twin tig jaar en de voor de Westerschelde. Het ligt in trip gaan maken teneinde een in-
overeenkomst over de teruggave de bedoeling, dat deze in eerste in- zicljt te krijgen in de vele en m-
van de vlootbasis Porkkala aan stantie tussen Vlissingen en Bres- gewikkelde problemen, die bij de
Finland bekrachtigd aldus heeft kens gaan varen. De vaartijd be- noodzakelijke uitbreiding der veer-
ladto-Moskïi XeW Sraagt daar thans 21 minuten. De diensten moeten worden opgelost.
tit-'
Nieuwe duintjes, strand en zee bij de verklikker
Er was waarlijk wel een excuus
als men deze weck de weg nog eens
zocht naar de Westhoek, naar de
duinen en het strand en naar de
stille pracht van het verkleurend
groen, dat roerloos stond in het
milde zonlicht van een zoete Oc-
toberdag. Zo'n bezoek is als een
afscheid voordat de winter begint
en de herinnering aan de stralende
zomer met het feestelijk vertier der
mensen, is metgezel bij het betre
den van dc eenzame duinpaden en
het wyde verlaten strand.
Eender en anders was het aan
het Vuurtoren- en Verklikkerstrand
als in de voorbije zomer. Eender
omdat de herfst een gulle weelde
schonk aan zon en het kwik in de
middag nog speelse zomerse nei
gingen vertoonde. Maar het was
anders, omdat de stilte overheerst.
Geen menselijke voet betrad het
ver naar de einder zich uitstrek
kende strand en de idee „er moe
ten toch mensen" zijn was zo sterk,
dat men desnoods de stoere palen
van de Rijkswaterstaat als mensen
wilde zien. Maar ze kwamen na
tuurlijk niet dichterbij.
Intussen heeft de zee tijdens de
stormen alweer een aardig (en
hardhandig) spelletje gespeeld met
het duin. In de zomer vertoonden
de duinen van de buitenste reep
een zachte glooiing bespikkeld met
de kinderen, die er onveranderlijk
zullen en willen afglijden. Maar het
„duintalud" was al weer veel stei
ler geworden en men kon over de
gehele lengte zien waar de zee er
aan had geknaagd. Het onderste ge
deelte van de trap bij de Vuurtoren
hing er bij als een verfomfaaide
touwladder en de „beschermende"
palen waren netjes uit het zand
gerukt. De draden hingen er aan
flarden bij. Misschien is dit wel het
begin vain de totale verdwijning,
hetgeen wel niemand spijten zal.
Men kon het duin als steuntje ge
bruiken, zo steil was het alweer ge
worden.
Onder de ruime overkoepeling
van de hemel lagen strand en zee
zich wat te koesteren in het stra
lend goudlicht van October. Over
het water liep een brede zilveren
baan, vol ketsende zonnevonkjes.
Wat wind bewoog door de helm en
zwakjes stuwde de zee de golven
naar het strand, geplekt met uit
drogende blauwe reuzenkwallen.
Er moet wel ergens iemand in een
vergeten duinpan hebben gezeten,
want plotseling was er een dolle,
speelse hond langs de wijde water
lijn. Met lange soepele sprongen
bewoog het dier zich door het wa
ter, om dan als bezeten het strand
op te rennen. Die ene speelse hond
gaf reliëf aan de verlatenheid van
strand en zee, waarop geen schip
was te zien.
In dc duinen
In de duindalen daalt het gezeef
de licht neer op de groenschake-
ringen, waartussen bijna brutaal
fel het oranje van de duindoorns.
Op de duinweitjes heeft de regen
na het felle zomerseizoen weer ge
poogd wat goed te maken. Verse
scheuten gras zijn de verdorde
plekken weer komen kleuren. Wat
vliegjes dansen tegen het vergelen
de lover van de elzen, die haar
zwarte proppen overal hebben
rondgestrooid. Zo'n weitje ligt ver
der in de omkransing van braam
struiken, waaraan als blauwe ro
bijnen de resten van een verkwiste
en lang niet benutte oogst aan
vruchten. En als trouwe metgezel
len van de herfst toont zich het
bruin en grijs van de paddetoelen.
In de wegkronkelende laantjes en
op de bospaden houdt de natuur de
adem in. Een handvol moegeleefde
bladeren dwarrelt neer op het
sponzig bed rond de stammen, een
woudduif schiet weg op het verre
ratelen van een verschrikker daar
ergens in de boomgaarden van de
Westhoek. Daar zetten de kwekers
nog altijd hun laddertjes tegen de
bomen en zamelen de oogst. In
lange rekken ligt het fruit te wach
ten op transport. Jammer van dat
ene stormpje van onlangs, dat net
nog een heleboel bedierf. Vooral
aan de uiteinden van de boomgaar
den, minder beschermd door de
tegenover liggende windsingels, is
nogal wat fruit afgevallen. Maar
voor de rest zijn de kwekers niet
al te ontevreden, want de prijzen
houden zich goed en er is weer veel
kwaliteitsfruit te zien in de kop
van Schouwen. Af en aan rijden de
hoogbeladen vrachtauto's naar het
veilinggebouw, waar het gonst van
bedrijvigheid. Als straks het fruit
is afgevoerd, zullen de bomen kleu
men in de kille wind en zich bui
gen onder de striemende regen.
Dan is het alles weer gedaan daar
en de mens hoopt maar weer op
het mysterie der vernieuwing en
verjonging in de natuur, waarvan
eenmaal een-nieuwe lente zal ge
tuigen.
