Als een Babelse kolos rijst de Silo van de G.A.V. boven Zierikzee uit COEBERGH's - bessenj enever De Eerste Kamer ging accoord met belasting- en huurvoorstellen WRICLEYi:^ Den Osse, Schutje en op de korrel Duivendijke, Brijdorpe, Moriaanshoofd Er bestaan plannen voor allesomvattende Nationale Landbouwtentoonstelling In Holland staat een huis Productiviteit in bouwbedrijf moet omhoog Ingezonden mededeling Na de toelichting van dr. Drees heeft tijdens de behandeling van de belasting- en huurvoorstellen minister Witte het woord gevoerd. Spr. geeft als zijn oordeel te ken nen, dat de enge verbinding tussen huurprobleem en woningnood on juist is. Onjuist is ook, dat er over de oplossing van de woningnood verschil van mening binnen het ka binet zou zijn; er is geen spoor of schijn van. Men mag dan ook niet stellen, dat dit de oorzaak van de kabnetscrisis ie geweest. Hij merkt o.a. op, dat het woning tekort thans ingelopen wordt met 17.000 per jaar. Dat hogere huren zouden leiden tot een grotere wo ningproductie bestrijdt spr., België levert daarvan het bewijs. Overi gens is het aantal woningen, dat gebouwd kan worden, afhankelijk van het beschikbaar zijnde aantal bouwvakarbeiders. Spr. zegt - waar van de zijde der V.V.D. nogal cri- tische klanken zijn vernomen - dat hij verwacht had, dat men met ar gumenten zou zijn gekomen waar voor verhoging der huren de wo ningnood zou verminderen. De regering is geenszins tevre den met de huidige woningproduc tie. Er zal dus naar gestreefd moe ten worden om deze op te voeren. Maar er zijn grenzen: de arbeids krachten en het materiaal. Ook aan afremming van de bouw in andere sectoren zijn grenzen. Getracht zal moeten worden te komen tot ver hoging der productiviteit in het bouwbedrijf. Minister Witte merkt op, dat over het verdere huurbeleid harde noten zijn gekraakt. Men heeft het erg gevonden, dat er geen schema is. Het vraagstuk stopt echter niet op de afwezigheid van een schema, maar op de stokpaarden: afroming en geen afroming. Het spreken over een schema acht spr. „spielerei". Het lijkt hem verstandig voor lopig als richtsnoer te nemen een minimum raming der bouwkosten in de buurt van 239 punten. Spr. meent, dat men aardig op weg is om te komen tot een huur- peil der oude woningen gelijk aan de huur der nieuwgebouwde. Verlaging der huren van nieuw gebouwde woningen wegens verla ging der grondbelasting wijst spr. af, omdat deze tegen de opzet zou ingaan. Nagenoeg de hele Kamer is het er mede eens, dat de huren verhoogd moeten worden. Overi gens zou het slechts een zeer ge ring bedrag per week zijn en veel Ingezonden mededeling administratieve rompslomp zou er mee gepaard gaan. Nadat gerepliceerd was wordt het wetsontwerp z.h.s. aangenomen. Alvorens de vergadering te slui ten houdt de voorzitter, de heer Jonkman, een korte toespraak, waarin hij verklaart, dat de reeks openbare vergaderingen voor zes weken onderbroken kan worden. Deze vergadering is de 56e van het lopende zittingsjaar geweest; dat is iets boven het gemiddelde. Ingezonden mededeling 'n {Lens.heeft eigenlijk geen lesen pet dat brandend maagzuur... tiaar Rennies brengen uitkomstI Zo lang 't niet opkwam, was de dreiging er toch en zo was er dan, zelfs zonder enige aanwijzing, van eten al geen sprake meer. Maar komt 't eenmaal zo ver, dan is ook de meest snerpende zuurbrand (U kent dat) met een of twee Rennies bezworen. Die doven het vuur en stillen de pijn. Radicaal! 'n Heer lijk veilig gevoel zo'n paar Rennies op zak - bij voorbaat. Altijd bij de hand en als de nood aan de man komt, onmiddellijk baatWaar om zou U ze niet bij U steken? KAUW heerlijk verfrissend P houdt u in topvorm In uw werk en bij sport Korte berichten uit het Binnenland AMSTERDAM. Zaterdagmiddag 13 Augustus a.s. zullen duizenden kinderen uit Amsterdam als slot van het vacantiekinderfeest in het Olympisch stadion getuigen zijn van de traditionele ballonopstij ging, die ditmaal een zo natuurge trouw mogelijke historische na bootsing zal zijn van de eerste op stijging in ons land in het jaar 1785. GRONINGEN. Bij het omslaan van een pontje, waarop negen man nen van een scheepswerf aan het Winschoterdiep te Groningen een lading scheepsplaten vervoerden, is de dertigjarige T. E. om het leven gekomen. 's-GRAVENHAGE. In 's-Graven- hage is nog een dodelijk ongeluk gebeurd, het tweede op één dag en het zesde in tien dagen. Bij het Valkenbosplein is de zestigjarige n mevrouw m. m. B.-j. uit Bergen Heeds op 20 Augustus wovdt eerste graan ingenomen op Zoom, toen zij uit de motorwa gen van tramlijn drie stapte ter wijl de tram juist weer in beweging kwam om bij de halte te stoppen, gevallen en tussen de motorwagen en de aanhangwagen terechtgeko men. Zij kreeg ernstig letsel, is naar het ziekenhuis aan het West einde vervoerd en daar overleden. Symbool van Agrarische vooruitstrevendheid Vreemde staking 6.000 klerken van het secre tariaat der Indiase regering in Nieuw Delhi zullen Dinsdag een „striptease" staking be ginnen ter ondersteuning van looneisen. Zij zullen dan on geschoren en zonder overhemd op hun werk verschijnen. Zijn hun eisen een week later nog niet ingewilligd, dan zullen zij in plaats van gewone panta lons pyamabroeken naar kan toor gaan dragen, die een week later vervangen zullen worden door onderbroeken. Ook zullen zij dan geen schoenen dragen. Na 5 September zullen de sta kers in lendedoek, met bedde- lakens om de schouders, op kantoor komen. LAND- EN TUINBOUW Grote agrarische productie verwacht in Amerika. Het Amerikaanse departement van Landbouw heeft Woensdag voorspeld, dat de agrarische pro ductie van Amerika, met inbegrip van 4e veeteelt, dit jaar groter zal zijn dan ooit tevoren en dat de oogsten waarschijnlijk de record- productie van 1948 zullen evenaren. De tarwe-oogst wordt geschat op 910.958.000 bushels en de maisoogst op 3.477.000 bushels. 's-GRAVENHAGE. De Neder landse Aardoliemaatschappij heeft op haar boring in Dwingelo in Drente enige oliqgporen aangetrof fen. De vooruitzichten voor een economische productie zijn uiterst gering. Het onderzoek wordt voort gezet. „Gesproken boek" voor blinden Grote vreugde is de 79-jarige heer M. van de Voort te Den Haag bereid. Deze medewerker van de vereniging „Le sage ten Broek" prikte gedurende 25 jaar 65 boe ken, gelijkstaande aan 200 banden in Brailleschrift ten behoeve van Nederlandse blinden. Het lot wil de, dat de heer van de Voort on langs zelf blind werd en te oud bleek om het Brailleschrift met de vingers te leren lezen. De vereniging heeft^ hem thans het eerste „gesproken boek" van Nederland bezorgd. Dit zijn gra- mofoonrollen (zoals de ouderwetse Edison-wasrollen) van vouwbare kunst-stof, waarin magnetische draad verwerkt is. Op 36 rollen is het boek van Ernest Hemmingway „De oude man en de zee" in het Nederlands vastgelegd. KERKWERVE Benoemd tot onderwijzer aan de O.L. school te Sommelsdijk, de heer P. van Zijp aldaar, vroeger te Kerkwerve. D£t staat vast! En 't staat even vast, dat men de nieifWe dag niet beter kan beginnen dan met een bord H-O Haver, mout. Gezond en heerlijk voor jong en oud. UITSLUITEND VERPAKT VERKRIJGBAAR DE SCHOUWSE PLAATSNAMEN Betekenis van de namen kon worden opgespoord Als een massale Babelse kolos rijst de 47 meter hoge graansilo van de Coöperatieve Aankoop Vereni ging uit boven de gekartelde hui- zenlijn van Zierikzee. De silo heeft de vereiste hoogte bereikt en Woensdag werd de laatste beton „afgestort". Reeds is aan de afwer king begonnen - het gebouw moet nog worden geschilderd - en is men met man en macht doende de ma chines te plaatsen, want het ligt in de bedoeling reeds 20 AugustiLs het eerste graan in de silo op te nemen. Op een gure en natte December dag in 1954 werd de eerste beton nen paal voor de te bouwen silo in de modderige bodem van het bouw terrein geslagen en het is een pres tatie van de uitvoerder J. C. Veen- stra, dat ondanks door de vorst ontstane vertraging, de silo gereed is op een tijdstip, dat zij benut kan worden voor de oogst van dit jaar. Een respectabele bouwsnelheid werd dus bereikt, slechts mogelijk door specialisten in het vaak silo- bouw. Een voordeel was dat de bouw het droogproces van de aan gevoerde granen in het zg. voorhuis niet heeft onderbroken. Er kon dus doorgewerkt worden, maar de „full- employment" komt natuurlijk pas, als de machines hun werk doen in deze volautomatische inrichting, die men mag zien als een vooruit strevendheidssymbool van agrarisch Schouwen-Duiveland, dat geslagen maar niet gebroken uit de ramp tevoorschijn is gekomen. Het be werkingsproces na de ontvangst bestaat uit wegen, schonen en dro gen van de aangevoerde granen in dit agrarisch bedrijfscentrum bij uitnemendheid, dat hypermodern van opzet en inrichting mag wor den genoemd. Op een nog nader vast te stellen datum zal - naar ons door de zaakvoerder van de C. A.V. de heer J. J. Hanse werd me degedeeld - de nieuwe silo officieel worden geopend. Voorlopig is het echter zaak het gebouw zo snel mogelijk in bedrijf te krijgen. Op de inrichting van de silo en de tech nische bijzonderheden hopen wij t.z.t. nader terug te komen. Onteigening krachtens de Wederopbouwwet j Het hoofd van het gemeentebe stuur van Zierikzee, brengt ter openbare kennis, dat van 12 Aug. tot en met 2 September 1955, ter secretarie dezer gemeente voor een ieder ter inzage ligt een uitgewerkt plan van onteigening met bijbe horende stukken, als bedoeld in artikel 10, 3e lid van de Weder opbouwwet, voor de uitvoering van het plan van uitbreiding ten be hoeve van de bouw van woningen, straataanleg en rioleringswerk zaamheden op het perceel kadas traal bekend gemeente Zierikzee, sectie E nr. 845, in eigendom toe behorend aan B. W. Schot W.Kzoon e.a. te Zierikzee. Belanghebbenden kunnen gedu rende bovengenoemde termijn schriftelijk hun bezwaren tegen de voorgenomen onteigening bij het gemeentebestuur indienen. Zierikzee, 11 Augustus 1955. Het hoofd van het gemeente bestuur voornoemd, SCHUURBEQUE BOEIJE. LAND-EN TUINBOUW Mogelijk reeds in September valt definitief besluit De plannen van de „Contactcom missie Agrarisch Tentoonstellings wezen" om iedere twee jaar een allesomvattende landbouwtentoon stelling te houden, nemen vastere vormen aan. In nauw contact met de agrarische jaarbeurs te Utrecht is men thans doende een schema uit te werken om in oneven jaren, waarschjtfnltfk voor het eerst In 1957, tot een dergelijke manifesta tie te komen. De Agrarische Jaarbeurs heeft in de ogen van de landbouwwereld namelijk dit gemis, dat men er wei nig meer dan landbouwwerktuigen, zuivelmachines, mest en mengvoe ders vindt. Daarom wordt getracht de belangstelling te wekken van de veehouderij, de tuin- en bosbouw (sociale en culturele) werk der landbouworganisaties en vrouwen en jongerenverenigingen, van de coöperaties en van de landbouw handel en -industrie. De reacties zijn, op enkele uitzonderingen na, gunstig. Bij informatie bleek, dat de commissie tot haar teleurstelling ervoer, dat enige grote Rooms- Katholieke organisaties zich voor alsnog afzijdig wensten te houden. In alle andere kringen is de be langstelling voor het plan levendig. Men heeft dus het oog op een zeer uitgebreide nationale tentoon stelling, zoals deze bij voorbeeld ook in Engeland (Royal Show) en in Duitsland (D.L.G.) worden ge houden. Daaraan dienen dan uit de aard der zaak bijzondere attracties in de agrarische sfeer (ruiterfees ten e.d.) verbonden te worden. De financiering. De financiering van een dergelijk veelomvattend project wordt thans bestudeerd. Uit de commerciële we reld zijn geen bezwaren op dit ge bied gehoord, doch de sociale en culturele verenigingen zijn in hun middelen beperkt. Men hoopt daar voor een oplossing te vinden. Hoewel men niet van zins is ook maar enige dwang op te leggen, hoopt men een zodanige regeling tot stand te brengen, dat het agra rische tentoonstellingswezen in de „oneven jaren" geheel op de natio nale manifestatie zal worden ge richt, waartussen dan de „even ja ren" kunnen worden gebruikt voor regionale tentoonstellingen. Vooral in de commerciële sectoren van de landbouw wordt dit systeem oege- juicht, omdat op tentoonstellings- gebied een tamelijk grote chaos be staat, die de betrokkenen handen vol geld kost. Het is niet uitgesloten, dat reeds in September een zodanige over eenstemming over de plannen en de financiering v~n nationale land bouwtentoonstellingen zal bestaan, dat een definitief besluit te dien aanzien zal kunnen worden geno men. KERKNIEUWS Geref. Kerken Beroepen te Dieren: H. v. d. Plaat te Oudega; te Fijnaart en Minnerts- ga: A. Trapman, cand. te Ottoland. Ingezonden mededeling havermout Het complete ontbijt! De Ministersconferentie der „Grote Vier" Te Pajjjs is Donderdag officiëcl medegedeeld, dat de overeengeko men besprekingen der ministers van buitenlandse zaken van de „Grote Vier" 27 October a.s. te Genève zui len beginnen. Brandje aan boord van de „Ouwerkerk" Het vrachtschip „Ouwerkerk" van de V.N.S. heeft Donderdag ochtend de haven van Napels moe ten aandoen, omdat er in een van de ruimen, waarin vismeel was op geslagen, een brand ie was uitge broken. De „Ouwerkerk" is op weg van Yokohama naar Nederland. Na het verlaten van Port Said werd, ter hoogte van Kreta, ontdekt dat in ruim drie de lading brandde. De bemanning pompte water in het ruim en wist daarmee de brand de baas te blijven. In plaats van door te varen naar Genua, zoals het reisplan inhield, achtte men het raadzaam, Napels aan te doen om daar definitief met het vuur af te rekenen. (Van een bijzondere medewerker) De kerk- en torenloze gemeente Duivendijke voert in haar wapen en zegel drie duiven. Maar hoe mooi ook, het heeft niets te maken met de naam. Want Duivendijke is geen dijk voor of met duiven, maar is zeer waarschijnlijk een de (H) „oeve" of „oever" - of „over"-dijk. De plaats waar het oude Duiven dijke lag, is vlak tegen de Schouw- se dijk bezuiden Brouwershaven. Deze dijk was een oeverdijk van het later ingedijkte Sunne of Zon- nemaire. Oudtijds schreef men U voor oe. Duvendicke was dus Doe- vendicke, later verhollandst tot Duivendijke. De naam Loperskapelle betekent eenvoudig kapelle (kerkje) van Lo per die er wellicht de stichter of verzorger van was. Loper is een goed Zeeuwse mannennaam, net als Danker, Leender(t) en Gaander. 't Kapelletje is er niet meer. Alleen rest nog 't kapelle(kerk)hof, een graventerpje midden in het plaatsje Brijdorpe ligt in de gemeente Duivendijke. Het was in de Mid deleeuwen een belangrijk dorp. Vooral Graaf Floris V had er grote verwachtingen van. De Schouwe naars in hun lust tot bekorten maakten van Brijdorpe eenvoudig Briepe, juister Brype. Want de „ij" in deze woorden is een Griekse en moet dan als „ie" worden uitge sproken. 't Was en is dus Briedorp (e). Deze „Brie" beduidt geen „brie" (pap), maar is een dialectische uit spraak voor Bree - volledig „breed" De betekenis van de naam is dus Breedorpe ofwel uitgebreid, groot dorp. Brouwershaven maakte door zijn opkomst en bloei 't Brededorp tot een minder belangrijke plaats. Ge lukkig krijgt door „Landman van Briepe" de plaats toch nog al eens - zelfs landelijke - belangstelling. Door dit Jiedje gaat de naam in volkse vorm niet verloren. Het „buurtje" De Osse tussen Lange en Schouwse dijk, meestal (foutief) geschreven Den Osse draagt een naam die - zoals gemeld - ook met De Nisse of De Nesse kan weergeven. Het zeer oude dorp Kerkwerve draagt een naam, die niet moeilijk te verklaren is. Een kerk is een godshuis en een „werve" is een iets verhoogde en afgesloten terrein, veelal - maar niet altijd - aan het water gelegen. Kerkwerve is dus te verklaren als kerkerf of kerk- plaats. Schutje en Moriaanshoofd Schutje, dat vroeger een zelfstan dig kerkedorp was en toen Niéu- werkerke heette, behoort tot de gemeente Kerkwerve. Officieel heet het nog altijd Nieuwerkerk (Sch.), maar geen Schouwenaar zal het ooit zo noemen, 't Is en blijft Schutje, dat is .een kleine „Schut". Een schut is een wateraangelegen heid, waaraan deuren, draaiend, hangend of schuivend, te pas ko men. Een dergelijke inrichting van klein formaat in een „trekdulve" zal aan dit Nieuwerkerke de bij naam 't Schutje hebben bezorgd, wellicht omdat het de schut be langrijker vond dan de nieuwe kerk. De enigszins exotisch aandoende benaming van Moriaanshoofd heeft niets van doen met de „kaffer", de Moor en Indiaan uit het kerkelijk gezangboek, 't Buurtschapje ligt in het lage of moerland. Moer is turü- achtige derrie en daarom zei men oudtijds: „Gezegend is het land, welks kind zijn „moer" verbrandt". Moriaanshoofd thans Moriaans hoofd of kortweg „Merjaen" duidt vermoedelijk op een buitendijks ge legen of gelegen hebbende „nolle", dat is een stenen of houten zee hoofd, tot land en dijkbescherming, die de naam droeg van „Moertjens- hoofd". Dit werd der gewoonte ge trouw ingekort tot Moerjenshoofd en in het Schouws tot Merjaensood, of nog korter „Merjaen" en later in hoog-Hollands tot Moriaans hoofd opgesierd. Intussen wie het beter weet mag het zeggen, maar een „negerkop" is er vast niet mee bedoeld. Verkrijgbaar bij Uw slijter (de vakman l) FEUILLETON door B. J. TEN WESEPE „Mensen van onze stand begin nen in de regel allemaal eenvoudig. Maar desondanks heb je daarvoor heel wat geld nodig. Nee, laten we vaststellen, dat we het voorlopig met elkaar eens zijn. Dat is al heel wat. En dan gaan we verder zui nig leven, weinig uitgaan en zo, en sparen. Zo dat we binnen een paar jaar voldoende geld hebben om al les te kunnen bekostigen". „Ja, maar twee jaar wacht ik niet", zei de jongen op besliste toon „Nou, een jaar en elf maanden dan", antwoorde ze ondeugend. En toen Geert-Jan verstoord bleef kij ken, pakte ze hem energiek beet, trok hem naar zich toe en kuste hem hartelijk: „Lieve jongen, of we nu getrouwd zijn of niet, we kunnen elkaar toch altijd buiten werktijd ontmoeten?" „Eefje, ik houd van je en daarom wil ik met je trouwen Ze keek hem van terzijde aan en lachte. Hoofdschuddend antwoord de ze: „Zie je nu wel, dat jullie mannen net kleine kinderen zijn? Als je je zin niet krijgt, ga je drei nen: Ik wil dat meissie hebben En dat meissie zegt voorlopig: ge duld. We praten er nog wel eens over, hoor. Misschien heb je in de toekomst nog wel eens een beetje geluk". „Geluk? Meid, ik heb met jou de hoofdprijs „Uit de liefdesloterijJa, dat liedje ken ik ook van de radio. Kom, Geert-Jan, laten we nuchter blijven, met beide benen op de grond". Hij nam haar in zijn armen en kuste haar opnieuw. „Toch ben je een lief, eigenwijs kind, en daarom houd ik van je. En jij?" Ze beantwoordde rustig zijn kus sen en antwoordde zacht: „Je bent een lieve jongen en ik ben blij, dat ik Geert-Jan van Asten heb leren kennen 15. Voor de vacantieweek van Geert- Jan had het tweetal afgesproken dat ze 's middags kleine uitstapjes zouden gaan maken. Eefje was om vier uur klaar met haar werk. Men zou vroeg eten, zodat men om een uur of vijf kon vertrekken. Er stond noj£ een boottocht op het pro gramma, een avondje naar de na burige provinciale hoofdstad en voor dé rest fietstochtjes. Ze zbu- den er van maken, wat er van te maken was. Doch het jonge paar kon toen nog niet bevroeden, dat er een actieve week begon, met als inzet het lot van Geert-Jan's hui zen. Toen Geert-Jan 's Maandags met Brugman had afgerekend en hij zijn tevredenheid over de ï-estau- ratie had betuigd, ging hij de huur ophalen. Mevrouw Jansen, waar hij het laatste kwam, riep hem boven om een kop koffie te drinken en dat sloeg de jongen niet af. Onder het koffiedrinken kwam het nog steeds leegstaande huis, waarin Bolk had gewoond, ter sprake. „Hebt U er nog geen huur der voor, meneer?" vx-oeg de vrouw. Drommels, daar had hij eigenlijk helemaal niet bij stil gestaan. Aan vankelijk had hij verwacht, dat de gemeente het huis wel zou gaan vorderen voor een der vele op de wachtlijst staande gezinnen, maar tot nu toe had hij nog geen contact gehad met het woningbureau. En nu het hele blok weer geheel in orde was, moest hij maar zien een huurder te krijgen, want als het leeg stond, beurde hij er ook niets voor. „Ik zal eens naar het woning bureau fietsen", besloot hij. Een half uurtje later was hij bij de betreffende instantie. Na zich aan het loket gemeld te hebben, vertelde hij het doel van zijn komst en men verwees hem naar de wachtkamer. Lang behoefde hij daar niet te zitten, want binnen vijf minuten werd hij binnengelaten bij een meneer, die zich voorstelde als Nelemans. „Wat kan ik voor U doen, meneer Van Asten?" In het kort zette Geert-Jan uit een, dat hij eigenaar was van het blok woningen aan de Prinsen straat en dat hij enige weken ge leden een der huurders er uit had laten zetten wegens schuld. ,Tot nu toe staat de woning - he is een be nedenhuis - nog steeds leeg. Ik kwam eens informeren of U dit be kend is. En hoe doen we dat nu? Zet U er een gezin in of heb ik de vrijheid het naar eigen believen te verhuren?" (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1955 | | pagina 2