„Kunst en Eer'' is altijd innig verbonden
geweest met de burgerij
met melk meer mans!
De E 55 gereed voor de opening
EEN 125-JARIGE HARMONIE
RANG
en bussen zijn het gevaarlijkst
Ingezonden mededeling
Corps heeft boeiende geschiedenis
met talrijke hoogtepunten
Het zat dan wel eens. klein met
de voedselvoorziening in de derti
ger jaren van de 19e eeuw, maar de
zelfwerkzaamheid der goegemeente,
vooral op muzikaal gebied was er
niet minder om, want radio en
grammofoon ontbraken. Geen „mu
ziek in blik" dus, maar zelf doen,
dat was wel het parool en velen
vergaten wat van hun armoede,
zich spiegelend in de blinked ge
poetste instrumenten van „Kunst
en Eer", dat werd opgericht op 23
April 1830, „late" voortzetting van
de „musijck colleges", die in de vo
rige eeuwen opgang deden en di
recte boreling van de in'1816 en
1827 samengestelde schutterijen,
die ook een corps hadden, dat ech
ter onder zeer officieel patronaat
gereorganiseerd werd tot de soci
ëteit „Kunst en Eer", zoals het in
die eerste prille tijd werd genoemd.
Al direct werd de burgerij bij
„Kunst en Eer" betrokken en feite
lijk is dat altijd zo gebleven. Voor
en door de burgerij was en is op het
stedelijk Harmoniegezelschap van
toepassing. In een circulaire wordt
de burgerij opgewekt als „honorair
lid" en tegen betaling van f 3 jaar
lijks de nieuwe muziekvereniging
op de been te helpen en verder te
steunen.
De poging had succes en zo werd
op 23 April 1830 „Kunst en Eer"
samengesteld. Van een in het ar
chief bewaard stuk van 12 October
1830 zijn de namen bekend gebleven
der eerste werkende leden, die in
„Kunst en Eer"-verband de trom
pet aan de lippen hebben gezet. De
nieuwe sociëteit startte onder de
„muziekmeester" Johannes Frede-
rik Tinteman, met 15 leden Jen tot
October 1832 werden- de repetities
gehouden iri het koor van de St.
Lievensmonstertoren. Accoustisch
moet deze ruimte wel uitstekend
zijn geweest en de „Kunst en Eer"1-
leden zullen elkaar ook wel niet in
de weg hebben gelopen, maar waar
schijnlijk wel koud in het gure
jaargetijde. Maar - en dat was het
belangrijkste - het prille muzikale
plantje vatte en „Kunst en Eer"
werd een corps in de echte zin des
woords. Wie de geschiedenis goed
zou wiilen beschrijven, moet ge
lijktijdig de ontwikkelingsgeschie
denis van de stad meepakken, want
„Kunst en Eer" was er bij, zodra
er hoogtepunten Waren in het open
bare leven.
Het verwondert dan ook niet dat
de Harmonie, present was bij de
feestelijke ontvangst van de Kroon
prins en de prinsen Alexander en
Frederik Hendrik op 16 Juli 1830,
bij de eerste steenleging van de
Nieuwe Kerk op 9 September 1835,
bij de kiellegging van het eerste te
Zierikzee gebouwde schip „De stad
Zierikzee", bij het bezoek van Ko
ning Willem II op 26 Augustus 1841
en bij talrijke particuliere jubilea,
gouden huwelijksfeesten e.d.
Tot 1900
Om gezondheidsredenen moest de
heer Tinteman op 1 October 1841
ontslag nemen. Hij werd opgevolgd
door Carl Friedrich Ludwig Die
trich, die tevoren verbonden was
geweest aan het Marine-instituut
te Medemblik. Tot 1851 had hij de
leiding van „Kunst en Eer", dat on
der zijn bekwame hand een grote
bloei doormaakte. Na een korte va
cature kwam in zijn plaats een der
beste dirigenten, die de Harmonie
ooit heeft bezeten (23 Maart 1853)
Carl Eisner. Als leider van een
klein reizend Duits opera-gezel
schap had deze bekwame musicus
de muziekwereld van die tijd leren
kennen en hij bracht al zijn ken
nis en ervaring over op een groei
end „Kunst en Eer", dat evenwel
wat was ingezakt in de daaraan
voorafgaande jaren. Hij bevorder
de de discipline (wat was men in
die dagen streng) en droeg veel bij
tot de grote muziekfeesten, die toen
in Zeeland werden gehouden. Eis
ner hanteerde de dirigeerstok tot
28 Augustus 1865. Toen vertrok de
zeer geziene kapelmeester naar'
Groningen, waar hij evenwel geen
succes oogstte. Een magistraal af
scheidsconcert werd gegeven.
Nadien volgende directeuren zijn
geweest August Pick, Hugo Grüters
en Jan Albert Kwast, gevolgd door
Dirk Hendrik Ezerman, die op 13
November 1871 werd benoemd.
Twintig jaar lang voerde deze mu
zikale reus de alleenheerschappij
in Zierikzee en „Kunst en Eer"
ging met hem feitelijk een nieuw
tijdperk in.
De Harmonie was toen reeds zo
met het publiek verweven, dat er
alle aanleiding was het gouden ju
bileum op 23 April 1880 feestelijk
te herdenken. De heer Ezerman
heeft zijn geliefd „Kunst en Eer"
nog mogen leiden tot 1893. Hij
overleed op 20 Juli 1894 en werd
onder het spelen van treurmuziek
ter aarde besteld. Op 4 Februari
1895 volgde de benoeming van
Sjoerd Klimmerboom uit Franeker,
die met veel ijver en toewijding
verder werkte aan de uitbouw van
de Harmonie. Na zijn overlijden op
4 Augustus 1927 werd hij opgevolgd
door Johannis Franciscus Andreas
Theeuwis, voorheen werkend lid
van „Kunst en Eer". Bij het hon
derdjarig bestaan van „Kunst en
Eer" in 1930 had de heer Theeuwis
55 jaar lang zijn medewerking aan
het corps gegeven. Hij was de eer
ste directeur die geen muzikale ne
venfuncties (organist, klokkenist e.
d.) bekleedde.
BR1EF-CITAAT
In een brief van de presi
dent van het Muzykgezelschap
„Kunst en Eer" aan de heer
Jhr. W. M. H. de Jonge, geda
teerd 24 Juli 1853, van de toen
malige muziek-directeur Carl
Eisner, staat o.m. het volgende
te lezen: ben ik hiermede
zoo vrij vriendelijk en on
derdanig te verzoeken tot het
verzamelde Korps eene zeer
ernstige toespraak te houden,
nl. den leden te doen verstaan,
dat een lichtzinnig en wille
keurig. wegblijven van repe-
titièn, uitvoeringen, exerciti
ën etc. op het strengste zal en
moet worden gestraft". Wie
vroeger eens een keer ver
zuimde was niet goed af!
meente Amsterdam en de welwil
lende houding van de aangezochte,
verbond de heer Jos. Jimkes, mu
sicus te Bergen op Zoom, zich aan
het corps, dat dadelijk de zegen
rijke gevolgen van deskundige lei
ding toonde in een muzikale ver
dieping, die goede beloften voor de facetten weerspiegelen van de ste-
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Publicofa Nadorlondl Zuivelburc
toekomst inhoudt. Tijdens de laat
ste uitvoering legde het thans ju
bilerende corps daarvan op ondub
belzinnige wijze getuigenis af.
Intussen is ook in deze, aan offi
ciële gebeurtenissen zo rijke tijd,
reeds weer vaak een beroep gedaan
op „Kunst en Eer". We zagen de
Harmonie bij de sluiting van
Ouwerkerk, toen de mannen met
N.A.V.O.-Raad hoopt op goed resultaat
Viermogendheden-Conferentie
Zeer goede voorbereiding is noodzakelijk
delijke geschiedenis. Staande aan
de vooravond van een feestelijke
jubileumviering, gaan de gedach
ten terug naar het verleden. We
zien „Kunst en Eer" in de verwarde
dagen van de na-Franse tijd en een
„Kunst en Eer" in de plechtstatig-
heid van een oligarchische samen- üe z'l*ing van 116 Noord-Atlan- legenheid had gegeven tot „open-
leving met tuinfeesten en open- tische Raad is geëindigd, nadat de hartige en vrijmoedige discussies
lucht-bals en een „Kunst en Eer" de Raad de hoop had uitgesproken t?n^" Sf df Irete^aard^van
ie»» urci de Raad de hoop had uitgesproken
een brok in de keel een, beverig °vSjf dal he' Westelijk Initiatief om een de Kaad als
een forum voor poli-
Wilhelmus bliezen over het getem- JJ^eiijra:n^eenjjnverwaente bloei, bijeenkomst van de Grote vier tiek overleg omtrent kwesties van
gemeenschappelijk belang hebben
bewezen.
golven van een onverwachte bloei,
wiiiiciiuus uuwwj uvci net ge hern- wnrqfplpnh Ipppti hot bijeenkomst van
ple*t'le mrste sStóèKtg van htt tij' soms met treurmudek soms voor tc stellen, op de duur kan lei.
nieuw te bouwen Rode Kruis-zie- met het stralend rhythme van mar- den tot overeenkomsten „die oor-
kenhuis te Zierikzee, getrouw aan sen' ,v f,1? bon,'f hlsi°rlstjhe zaken van contliet uit de weg zul-
de traditie, de gemeenschap muzi- ™ZaF^r" hihfwffon dl len ruimen en 016 *"llcn bijdragen LAND- EN TUINBOUW,
kaal te dienen waar die gemeen- 1„IJ"?:,*?**!'!? tot de veiligheid en vrijheid van
ren. „Kunst en Eer" jubileert en de
schan 7ulk«! verlanet bevolking staat even stil, want wij
schap zulks verlangt. jubileren allen voor een deel mee, alle volken'
„Kunst en Eer" het is een be- onze stad jubileert, want „Kunst en
grip geworden, de harmonie innig Eer" en Zierikzee vormen een twee-
verweven met de stedelijke ge- eenheid.
meenschap, is een corps met een Dat het zo jnoge blijven tot in
boeiende historie, waarin zich alle lengte van dagen!
In het bijzonder gaf de Raad uit-
Overheid ondersteunt
aardappelmarkl
Het Landbouwschap heeft o.a.
Bij de herdenking van het eeuw
feest was de eerste gang van het
corps naar de algemene begraaf
plaats waar op het graf van wijlen
de heer Sj. Klimmerboom in alle
stilte een krans werd gelegd, waar--
uit blijkt jvelk een; grote plaats deze
dirigent in de harten had ingeno
men. De' heer Theeuwis was even
eens ''een man die tijdens en ook
voor 'zijn dirigentschap veel voor
,het corps heeft gedaan en tot op
hoge leeftijd zwaaide hij de stal.
De heer A. v. d. Houten nam ten
slotte belangeloos zijn taak langza
merhand over en. werd als zijn op
volger benoemd. In de moeilijke
oorlogsjaren was het dus de heer
v. d. Houten die „Kunst en Eer"
ondanks alles staande hield. Hij
ontviel „Kunst en Eer" tijdens zijn
evacuatie te Amsterdam in 1944.
Direct na de bevrijding in 1945
werd „Kunst en Eer" weer actief,
zij het wederom beroofd van vele
leden, waarbij de heer J. M. Luy-
kenaar bereid bleek de taak als
dirigent op zich te nemen. Ook on
der diens leiding is hard gewerkt
aan de wederopbouw, d.Qfh inJiet
voorjaar van 1949 vroeghij ontslag,
omdat de harmonie hemiocli niet
bleek te liggen. Als waarnemer
trad toen nog enige maanden op de
heer C. A. Swenne, die deze taak
in Juli 1949 overdroeg aan de heer
Jac. Kikke. Deze was als militair
kapelmeester wel zeer geschikt voor
het corps en onder zijn leiding ging
het dan ook snel opwaarts. Op de
Bondsconcoursen, waaraan „Kunst
en Eer" was gaan deelnemen be
haalde hij groot succes. „Kunst en
Eer" leek een grote toekomst tege
moet te gaan, "tot wederom een
spaak in het wiel werd gestoken.
De Ramp
Intussen liet de ramp „Kunst en
Eer" niet onberoerd. Als in één
flits bleken jaren van noeste op
bouw kapot gemaakt, maar een 125-
jarige wortelt diep en de Harmonie
begon zich - zij het met moeite -
te ontworstelen aan een door de
ramp toegebrachte ontreddering.
Mannetje voor mannetje druppel
den leden van „Kunst en Eer" Zie
rikzee weer binnen en versterking
kwam, doordat verschillende leden
van enkele andere corpsen op het
eiland zich tijdelijk aansloten, waar
er thans nog drie van aanwezig zijn.
Verscheidene leden van het corps
keerden echter niet meer in Zie
rikzee terug.
Uiterst moeilijk was - merkwaar
dige parallel met het verleden - de
vervulling van de directeurs-vaca
ture, want de heer Jac. Kikke keer
de niet terug naar Zierikzee. Dank
zij de medewerking van de ge-
drukking aan de hoop, dat de on- meegedeeld, dat een beslissing is
derhandelingen tussen de Grote gevallen betreffende een zekere
Vier die vreedzame en vrije her- participatie van de overheid in de
eniging van Duitsland en de ver- kosten van de getroffen en nog te
mindering van de bewapening en treffen maatregelen ter ondersteu-
van de strijdkrachten tot stand ning van de aardappelmarkt.
zullen helpen brengen. De Raad voorts is het thans gelukt te be
legde daarbij de nadruk op de Werkstelligen dat Engeland een
noodzakelijkheid van een grondige groot kwantum Nederlandse aard-
voorbereiding van de onderhande- appeien kan importeren. Daardoor
hngen, die „met geduld en vastbe- is thans eindelijk begonnen met het
radenheid moeten worden gevoerd afnemen der reeds eerder gekochte
,Inaardappelen van kleigrond. Wells-
de ministers er hun voldoening
over uit, dat de zitting hen de
Korte berichten
Ingezonden' mededeling
III .jliv
In diverse frisse vruChtensmaken a 32 cent per'100 gram
en in tollen cent^per rol
Let op de. naam RANG op het beschermend omhulsel
Kosten noch moeite zijn gespaard om een
fantastische expositie te organiseren
waar waren reeds bepaalde par
tijen afgenomen en verladen voor
andere bestemmingen, doch alle
door de „Stichting In- en Verkoop
van Aardappelen", S.I.V.A., ge
uit het Binnenland kochte aardappelen werden niet
tijdig afgenomen omdat de moge-
NjEUWPOORT. Een nieuwe lijkheid om een belangrijke hoe
autobus van de garage Jansen uit veelheid Nederlandse aardappelen
Grootammer's die op weg was naar naar Engeland te kunnen exporte-
het „Concours d' élégance" voor ren'langer op zich liet wachten dan
tourwagens te Noordwijk, is op de was voorzien. Voor zover deze
Lekdijk te Nieuwpoort tegen een aardappelen zijn bewaard door de
telefoonpaal gereden. De chauffeur telers hebben deze recht op be-
verloor hierdoor de macht over- zijn waarvergoeding,
stuur, waardoor de bus aan de bin- Thans is de gelegenheid open-
nenzijde van de dijk terechtkwam gesteld om behalve Bintjes, Meer-
en zwaar werd beschadigd. Behalve landers en Alpha's ook alle andere
de chauffeur zaten er slechts drie rassen aan de S.I.V.A. aan te bie-
personen in de bus. De echtgenote den in de maat 40 mm. opwaarts,
van de heer Gerding uit Grootam- bestemd voor export,
mers raakte zodanig bekneld, dat
zij eerst na drie kwartier bevrijd
kon worden. Zij liep een gebroken
been op en is naar Utrecht ver
voerd. De andere inzittenden ble
ven ongedeerd.
ROTTERDAM. Op de Hoofdweg
bi^ de Tochtbrug te Rotterdam is
de' 19-jarige veehandelaar A. den
Hóllander uit Nieuwerkerk aan de
IJssel met. zijn motorfiets, aangere
den door een personenauto. De bot
sing was zo hevig, dat hij met het
hoofd door de voorruit van de auto
sloeg. In zorgwekkende toestand
werd het slachtoffer naar het zie
kenhuis Bergweg vervoerd, waar
hij spoedig overleed.
Ingezonden mededeling
Met schrik en met genoegen heb
ben de Rotterdammers in de afge-
lopen maanden gezien hoe er aan
Het mensenleven in seconden
In Singapore hebben zich in,
de nacht van Donderdag op Vrij-
dag wanordelijkheden voorgedaan,
Een paviljoen wekt verbazing en welke aan twee personen het le_
De negen Amerikaanse oud
strijders, die in 1945 de „ontmoeting
aan de Elbe" tussen Amerikaanse
r->o v,p,nplrf*r Hio rfp uv-"^ *<-- dan uc -ciuc lussen ^meriKaanse
de E 55 werd gebouwd. Complexen- ontzetting^ De bezoeker, die „de ven hebben gek0st, terwijl er 21 en Russische militairen hebben
noodwinkels bij het museum Boy-Wjmeung DinneniraKW,zaïereen werden gew0nd. Een politieman meegemaakt zijn, na een verblijf
mans, onlangs gesloopt zodat een J^oSi^he klok ontwar^., waarop werd gedood en een student stierf van vier dagen in de Sowjet-Unie,
stuk binnenstad weer een zand- het i S^Sdeeld in üidnerken Wh in een ziekenhuis- Twee blanken waarbij zij zeer werden onthaald,
woestijn werd zoalsitien jaar gele- c"ren J veraeeia in ujaper^n. wy zijn met hoofdwonden ineen zie- per vliegtuig naar de Verenigde
den, werden geleidelijk aan ver- aardeVerschenen tn kenhuis opgenomen. Gene Symonds Staten teruggereisd. De negen zijn
vangen door nette tentoonstellings- wurmen op aarae verscnenen en correspondent van het Amerikaan- door de chef van de Russische ge-
hallen. De rommel en de verkeers- laaa se persbureau „United Press" werd nerale staf, maarschalk Sokolofsky,
moeilijkheden, die dat gaf, deerden trede deed. En als dan alle dieren ernstig gewond. ontvangen.
hen niet zo ere. want zoiets hoort aa fndel'e levende wezens ter we-
bij het straatbeeld in Rotterdam. irela 2«n gebracht, komt ook de -
mens op aarde, net op tijd, want
Opvallender was het wat er ge- de klok wijst inmiddels 40 sec. vóór /\UtO S ITiakGn GG ITiGGStG OIIPGlukken
beurde met het oude park aan de twaalfo
Maas, hun park met de beroemde Dat is nog niet genoeg, men voert
„Bult". Dat werd nu door een lucht- het publiek nog door grotten en on
brug boven de razende drukte van deraardse gangen, door de oertijd
de Westzeedijk met de overige ter- I (het is plm. 9 uur!) met het uitzicht Het aantal verkeersongevallen, de jaren 1950-1952, 172 bestuurders
reinen verbonden en er verscheen op de voorhistorische landschappen waarbij voertuigen op vier wielen en duopassagiers werden gedood,
zelfs een zweefbaan. in mysterieus licht. zijn betrokken, is belangrijk groter Voor de bromfietsen en rijwielen
Steeds meer lanen vonden ze af- TT dan die, waarbij voertuigen op twee bedroegen de overeenkomstige cij-
«ettotar? Onhi?S Het ls onmofichjk een indruk te wielen zijn betrokken: de gevolgen fers resp. 167 en 133 en voor de
leen noè maar rondtrekkende be- Saven in dit bestek van alles wat zijn echter voor de berijders van vrachtauto's, personenauto's en
wegingen mogelijk om de paviljoens deze gigantische tentoonstelling voertuigen op twee wielen gewoon- autobussen resp. 13, 25 en 14.
SlVafeoSdHr- biedt' Men kan ZdfS de Stïï ve?schinendeaavoertuigsoorten ge-
Ders. de Daden vol bonte masten en de zowel als de herstelde Moerdijk- Bureau voor de Statisliek is kun- varen opleveren voor de mede-weg-
brug zien liggen, men ziet er sche- nen komen, in een analyse van de gebruikers wordt in deze publicatie
pen bouwen, men kan onder een ongevallenstatistieken over de ja- aan de orde gesteld. Men vindt dan
ren 1950-1952. dat de aanrijdingen door autobus
sen en vrachtauto's het ernstigst
dat een auto zijn.
pers, de paden vol bonte masten en
lichtbomen, de kersvers opgebouw
de oude boerderij en de kegelbaan.
Het statige park, nauwelijks be- weg jn aanleg doorwandelen in het
komen van de Ahoy, moeizaam van
modder ontdaan na de overstro-
De Ontwapenings
besprekingen inLonden
De Britse minister van Staat, sir
Anthony Nutting, de Britse verte
genwoordiger op de ontwapenings
besprekingen der V.N., in Londen,
heeft op een Conservatieve verkie
zingsvergadering verklaard, dat het
terrein van overeenstemming tus
sen het Westen en de^ Sowjet-Unie
over een ontwapeningsplan ver
dubbeld is. De Sowjet-Unie had
met twee van de drie belangrijke
punten,'op welker aanvaarding het
Westen steeds had aangedrongen,
Ingestemd, te weten het verbod
voor atoomwapens en. de verklei
ning det massalegers^
collecteurriool. En alles is in ware Vastgesteld werd,
mingsramp, is eerst omgegraven, afmetingen opgebouwd. Papier-ma- per 1 millioen gereden km. ca. 14 Per 10 0Q0 onaevanen waarhij
daarna platgetrapt en toen van ver- ché is er niet bij. keer bij een ongeval was betrok-
sieringen voorzien. Café „Park- km Vaor de verschiüende ,00rtm een '•"kecrsacel^emer werd aan-
zicht" kreeg een Oosters aanzien. Het meest attractieve voor de be- gereden door een axitobus, werden
Bellevue" bleef zichzelf, dat heeft zoekers zal wel de televisiestudio auto s (vrachtauto s, personen- cr n[ ,5g pmo,le)1 „dood Per 10
blijkbaar genoeg aan zijn fantasti- zlin, waar men nu eens in werke- auto's en autobussen) vertoonden duizend aanriidinoen a™
sche ligging boven de Nieuwe Maas. lijkheid een uitzending kan bijwo- deze cjjjers oeen verschillen van
Even trots als altijd stroomt de "en in een apparatuur die zo kost- betekenis °"<os bedroeg di( coler 120 en door
rivier onder de heuvels langs. Het baar is, dat men er wel op rekenen personenauto's 69.
laden en lossen gaat gewoon door. nioet deze na afloop blijvend te t~ T
Oceaanstomers komen aan en ver- kunnen gebruiken. Daaientegen werden voor de In dit opzicht liggen de cijfers -
trekken. Plezierboten met namen Het-rumoer van de stad is ver- be!angi'1J5 lagei'e ge" voor de tweewielers aanzienlijk
die vacantie en rust suggereren, va- tienvoudigd. Het zal nog wel cres- vo" ëunstiger. Deze waren nl. voor de
ren langs het gewoel. cendo gaan dez!e zomer! Organisa- de motorrijwielen een gemid- motorrijwielen 41* voor de brom-
tor Kleiboer speelde het klaar Rot- deld£ van 10« voor de bromfietsen fietsen 14 en voor de rijwielen 9.
De Jobshaven naast het park tcrdam weer eëns ondersteboven te van 5 en voor de nyw»elen van ruim Bedenkt-men tevens, dat voor de-
wordt uitgediept. Bijna is de mon- keren en onze nationale manifes- 1 per 1 milUoen gereden km. ze laatstè categorie het aantal aan-
dmg van de fietsers- en voetgan- tatie van energie die 18 Mei ge- De SevolSen echter zijn voor de rijdingen - gerekend naar het aan-
gerstunnel op de kade verstopt door 0Dend wól.dt_ tov gloeiend feest beriJders van tweewielige voerlui- tal gereden k m. - relatief geringer
de staketsels voor een cafetaria en te maken (PA) gen van veel ernst*ger aard. Men is, dan worden de verschillen tus-
heeft nl. berekend, dat per 10.000 sen de groep auto's en tweewielers
andere bouwsels, die direct aan het
water zullen komen.
(Nadruk verboden).
ongevallen met motorrijwielen in nog aanzienlijker.
