JJJA'j
de half zware shag!
S
Samaritanen, Paasoffer en eieren
)_[2r
Hiommnt
(JOUWE
EGBERTS
//^speciale melange van de beste
lichte en pittige tabakken!
Plan tot bouw van nieuwe school
te Ellemeet goedgekeurd
SNOEK
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZATERDAG 9 APRIL 1955 - No. 17723
Heidense gebruiken hebben taai leven eSS, afklimmen de ÏÏÏÏ-
DE OUDE RITUS OP DE DJEBEL ET TOR
van Paasvuren is een goed Neder
lands gebruik dat vooral populair
is in Z.O. Friesland, Zuid-Gronin-
gen, Drenthe, Overijssel, Oost-Gel
derland, Beneden-Betuwe en N.
Limburg. In Huissen wordt bij die
beste kleren evenmin wegwerken
als later de Hervorming, die er
heftig tegen ageerde.
Djebel-et-tor is de naam van begrafenismaaltijden als symbool tig^ïSegenheden^Het ^ntSeken
een bijna 900 meter hoge berg in van wedergeboorte. wge JeieSenneaen- "et onisieiren
Israël. In de bijbel heet hij Geri- Men begroef eieren in de akker
zim. Hier moet de zegen over de om die vruchtbaar te maken. Waar
kinderen Israels zijn uitgesproken schijnlijk gaat daar het gebruik op
en hier ligt nog „de fontein van terug om eieren te verstoppen.
Jacob". Speciaal beneden de grote rivieren
In Nabloes, vlak bij de top van is dat nog in zwang. Maar ook an- tegenheid1 eïk"iaar "een 1 ïudas'
?euD1t»?",e';t0r r?,°ntHde "aUWe" ftï spe'letfie? *%n Populair. Eieren ®erbrand. In Tjuimarum, Usqiiert,
lijks 150 leden tellende gemeen- tikken heet "Zwolle boezen op Rod Zuilen Jen 01st h;ort4daar
schap van de Samaritanen. Zu zUn Overllakkee bollen en m Limburg rijstebrij bij volgens Krui2lnga. In
de enigen op de wereld die het tippen, kuppen o£ knotsen. In DJevenl^r stroomt men v00® het
Paasfeest nog volgens de oude ri- Steenwijk, Oldemarkt, Blokzijl, El- f t a Wo 7wo11p naar
tus vieren. Ons woord Pasen komt burg, Kampen, Olst, Zevenbergen £fSIs Lochem en
van het Latijnse Pascha dat op enz. gebeurt het op de Paaswei, in d" Paasbe^g, IS
zun beurt weer is ontleend aan het Losser op de dorpsbleek en in winlerswijk naar de Wenne,
Hebreeuws (sparende voorbijgang). Zeegse op de Brink.
Zoals de Samaritanen het nog In Duitsland zijn nog stenen al-
vieren houdt het oude Joodse Paas- taren te vinden, Easter-stenen, om-
feest nauw verband met de land- dat ze aan de godin Ostara waren
bouw en met het leven in de na- gewijd. De jeugd legde er bloem-
tuur. Het was het heilig offermaal kransen op en bij het licht van ^ns°dvle wagens hout moet ver
voor de landbouwers die van het grote Paasvuren danste men er .en. de Vader de Zoon en de
eerste, nog ongezuurde brood van luidruchtig om heen. Ondanks al- H ilige Geest In' Denekamp sieept
de gerst-oogst aten, en van de her- lerlei verbodsbepalingen heeft dat Judas.. de Paasstaak van do oude
ders die een lam van de nieuwe gebruik zich we en te handhaven ^avezathe Singraven naar het vuur.
dracht slachtten. Later is de na- tot een eeuw geleden. En het feest kan niet 0 to ver.
druk gevallen op de historische be- «sohillpnrif» in Cn-
tekenis, de herdenking van de uit- Judas, rystcbr« en vlöggelen lijnsplaat| Domburg, Xagtekerke,
tocht van de Israëlieten uit Egypt heeft de restanten van de Koudekerke en Nieuw- en Sint
Na de verwoesting van Jeruza- oe «ja neen ae resianien van ae Tnn«stlanH hp<»ft mpn 7Plf<! #»mi derde
lem kon het Paasoffer niet meer oude gebruiken niet kunnen weg-
bij het heüigdom worden geslacht, vagen. De eerste geloofsverkondi- Pa^sdag noütS-
Voortaan kwam de nadruk bij de gers zullen het wel hebben gepro- (Nadruk verboden).
Israëlieten sterker te liggen op an-
Ootmarsum naar de Paaskamp en
in Dwingelo naar het Dwingeler-
zand.
In Ootmarsum gaat men dan
vlöggelen bij een vuur dat min-
Ingezonden mededeling
„Ik zal het nooit weer doen
dere voorschriften, waarvan het
eten van ongezuurde broden een
van de belangrijkste is.
Germanen en Samaritanen
Het Christendom gaf het Paas-
feset een heel andere betekenis, ook
al is de naam - en aanvankelijk
waarschijnlijk ook de „datum" -
gelijk. Al vroeg werd Goede Vrij
dag van Paaszondag afgesplitst,
sinds het Concilie van Nicea be
sloot men Pasen te vieren op de
eerste Zondag na volle maan na
de lente-evening, met 22 Maart als
vroegste en 25 April als laatste da
tum. Sinds het begin van de ne
gende eeuw is deze datum alge
meen gebruikt.
Zo lag dus de situatie toen het
Christendom ingang vond in onze
streken. Hier werd toen al lang een
feest gevierd, waarvan men de die
pere zin echter zal moeten verge
lijken met het oorspronkelijke Pa
sen van de 150 Samaritanen op de Vierjarig Liesje was stout ge- gend, uit de drinkbak van de hond
Djebel-et-tor: een feest dat nauw weest. Moeder had gebromd en er gedronken. Toen moeder haar hier-
verband hield met de landbouw en was zelfs een klap gevallen. Wat op betrapte, ontstelde zij hevig en
met de natuur. De bewijzen hier- had Liesje gedaan? boos was zij uitgevallen. Liesje
voor kan men ontlenen aan de oor- Liesje was op een stoel geklom- kreeg een geducht standje en moest
spronkelijk niet-Christelijke ele- men, zoals zij des morgens altijd beloven, dat zij het nooit meer zou
menten in ons tegenwoordige Paas- deed om vader na te wuiven. Nadat doen.
feest, zoals het Engelse woord dis was gebeurd, was zij op de stoel Een poosje later vond moeder de
Easter en het Duitse Ustern (beide gaan wiebelen tot deze heen en kleine schelm bezig de inhoud van
afgeleid van de godin Ostara), het weer begon te schommelen. Na- de suikerpot .leeg te scheppen in
eten van Paaseieren, het lente- tuurlijk had het niet lang geduurd het grage mondje. Dat was natuur-
of Liesje was met stoel en al om- lijk heel erg stout. Liesje moest in
gevallen. In haar val had zij zich de hoek staan en zij mocht voor
vastgegrepen aan het raamgordijn, straf niet aan tafel eten. Maar toen
waardoor een bloemenvaas, die in zij moeder met haar betraande kij-
de vensterbank stond, in scherven kers verwijtend aankeek en achter
ter alle ongeveer hetzelfde begrip viel en er een grote natte plek op elkaar afraffelde: „Ik zal het nooit
dekken. Ze is dezelfde als Frigga. het lichte vloerkleed ontstond. meer doen", toen was alles weer
De bevallige godin was zo geliefd Hevig geschrokken had zij het op goed. Het ging gemakkelijk en vlug.
dat velen haar naam behielden een schreeuwen gezet en toen moe- Moeder vertelde het voorval die
voor het grote Christelijke feest: der haastig was komen toelopen avond aan vader en besloot „Zij be-
Ostern, Easter. De Saksische in- en de bende zag, was die klap ge- loofde zo echt lief beterschap". He-
vloed op de vorming van onze taal valien en harde, boze woorden wa- laas gaf deze moeder blijk hele-
is waarschijnlijk niet groot genoeg ren er gezegd. Liesje had zo onbe- maal niet te beseffen, dat het voor
geweest om baar naam ook hier te daarlijk gesnikt, dat moeder mede- Liesje maar een lege formule was,
lande te handhaven. lijden had gekregen. „Kom maar waarvan de eigenlijke betekenis
hier", had zij tenslotte gezegd, „zeg haar ten enenmale ontging. Zij wist
maar ik zal het nooit meer doen uit ervaring slechts dat deze be-
Lang voor de invoering van het en dan is het weer goed". paalde klanken in staat waren alles
Christendom vierde men haar feest „Nooit meer doen", had de kleu- weer prettig en gewoon te maken,
al door het uitwisselen van ge- ter nagepreveld en vertederd had
schenken in de vorm van gekleurde moeder haar geknuffeld. ^an sc^uld en schuldbesef
eieren, want het ei is het zinne- Het spreekt vanzelf, dat een der-
beeld van het beginnende leven. Ganw en gemakkelijk geIyke belofte yan nul en gen(Jr
Sou^^ar\e zeiden'dftTe^el Kort daar0P was er weer iets met waarde is- Alleen wanneer het kind
ook dé Opstanding verbeeldt "asje: ze had, op haar knietjes lig- begrijpt, dat het verkeerd heeft ge-
Zo zijn onze gekleurde Paas-
eieren dus al vele eeuwen in zwang
en dat niet alleen in ons land. Woensdagmorgen brak brand uit in het gebouw „Irene" van de Neder-
Eiergoden, eierspelen en eierfeesten landse Televisiestichting te Bussum. De brand heeft het gebouw voor
zijn gemeenschappelijk bezit van de de toekomst waarschijnlijk wel geheel onbruikbaar gemaakt; een ge-
gehele mensheid. Aten de Germa- deelte van de apparatuur kon echter worden gered. Onze foto toont
nen ze op de offermaaltijden van
Ostara, de Joden deden het op de het eebouw terwyl de vlammen uit het dak slaan. Op de voorgrond
een reportagewagen van de Televisiestichting.
handeld en schuld heeft, kan er van
wezenlijk schuldbesef worden ge
sproken. Maar als een kind iedere
dag ongestraft op een stoel mag
klimmen en alleen straf krijgt als
het er af valt of als het water
drinkt waarvan nimmer speciaal is
gezegd, dat het er niet aan mag
komen, dan kan men geen schuld
besef verwachten.
Moeders, die oververmoeid zijn
omdat zij het veel te druk hebben,
staan bij zulke dingen niet stil. Zij
handelen in een opwelling. Zij be
knorren en slaan een kind, dat ver
diept in zijn spel bijna onder een
auto komt en nog net niet wordt
overreden, zij varen uit tegen het
kind dat bloemen plukt langs de
slootkant, uitglijdt en een nat pak
oploopt.
Bij dergelijke gebeurtenissen
voelt een kind geen schuld omdat
het niet beseft, iets verkeerds te
hebben gedaan en het kan natuur
lijk volstrekt niet begrijpen, dat op
gewonden en boze volwassenen hun
angst en schrik op hem afreageren.
Het verwart hem en brengt hem
uit zijn evenwicht. Het begrijpt het
niet, maar op de duur leert het de
onbegrepen straf aanvaarden als
iets onaangenaams, dat er nu een
maal bij behoort.
Als onze kleine rakkers eenmaal
in de gaten hebben, dat een haastig
„ik zal het nooit meer doen" hun
van straf vrijwaart, dan is de
ouders een waardevol opvoedings
middel uit handen gegleden.
Laten wij daarom deze waarde
loze belofte niet eisen van onze
kleuters, voor wie immers het be
grip „nooit meer" een zinledig be
grip is. Het kind dat stout is, moet
straf hebben, maar wij dienen te
beseffen, dat wij het effect van de
straf verzwakken door bij wijze
van speciale genoegdoening een be
lofte te eisen, die voor het kind
niet meer is dan een lege formule.
Amy Groskamp ten Have.
Ingezonden mededeling
Begroting 1955 sluitend gemaakt
feest enz.
Eastre of Ostara was de Sak
sische godin van de lente. In ver
schillende streken is ze onder ver
schillende namen bekend, die ech-
De gekleurde eieren
De raad van Ellemeet vergaderde
Woensdag jl. onder voorzitterschap
van wethouder J. M. Dalebout, wnd.
burgemeester. Afwezig waren de
leden C. D. Gast en C. Hart.
De voorzitter doet verslag van de
bijgewoonde vergadering van de
N.V. Waterleiding Mij. „Schouwen-
Duiveland", terwijl de secretaris
mededelingen doet van de algeme-
no vergadering van -de Beatrix-
school te Zierikzee.
Op voorstel van burgemeester en
wethouders wordt besloten aan de
Stichting 1940-1945 in verband met
het 10-jarig jubileum voor 1955 een
extra subsidie te velenen van f 15
boven het jaarlijkse subsidie van
f 10,—.
Besloten wordt het Algemeen
Ambtenarenreglement en de Ar
beidsovereenkomstenverordening
met enkele bepalingen aan te vul
len.
De raad besluit voorts de weder
opbouwwerkzaamheden in verband
met de oorlogsschade over te dra
gen aan de Prov. Directie van de
Wederopbouw en Volkshuisvesting
in Zeeland, zulks in verband met
de aflopende werkzaamheden.
Goedgekeurd worden enkele be
grotingswijzigingen voor 1954 en
1955 voor het Burgerlijk Armbe
stuur van Ellemeet. Aan genoemde
instelling zal zo nodig een kasgeld
lening worden verstrekt.
De afdeling van het „Groene
Kruis" voor Eikerzee, Ellemeet en
Duivendijke heeft in verband met
een tekort voor het bouwen van
een wijkgebouw met zusterswoning
verzocht om een renteloze lening
van f 1500. De voorzitter deelt me
de, dat het Groene Kruis nimmer
in staat zal zijn om deze lening af
te lossen. Burgemeester en wet
houders stellen voor voor de bouw
een bijdrage fonds perdu te ver
lenen van f 1500 of zoveel minder
als het tekort bedraagt, op voor
waarde, dat ook de gemeenten Ei
kerzee en Duivendijke een over
eenkomstig besluit nemen. De raad
gaat hiermede accoord.
Het plan voor het bouwen van
een nieuwe O.L. school is thans
goedgekeurd door de inspecteur van
het Lager Onderwijs. In de bouw
tekening zijn enkele wijzigingen
aangebracht, welke door de archi
tect nader met de bouwkundig in
specteur zullen worden besproken.
De raad geeft er de voorkeur aan
om tot onderhandse aanbesteding
van het schoolgebouw over te gaan.
Ook de plaatselijke aannemers zul
len in de gelegenheid worden ge
steld om in te schrijven.
Vastgesteld wordt hierna de 3e
wijziging der gemeentebegroting
voor 1954.
Aan de heer F. Bliek wordt ver
huurd de gemeentewoning no. 149b.
De voorzitter deelt mede, dat vol
gens schrijven van Ged. Staten van
Zeeland voor het jaar 1955 de alge
mene uitkering uit het gemeente
fonds kan worden berekend naar
een basisbedrag van f 57,50 per in-
Ingezonden mededeling
DAMES!
Ondergoed
NOVANA
is het beste dat er
is en het kleedt
U een maat slanker
C&cfi beter voordeliger 6Q
APPELMARKT
TELEFOON 424
woner, hetgeen een belangrijke
verhoging betekent.
Invoering straatbelasting
Gelijk andere gemeenten op het
eiland dient de raad in beginsel te
besluiten tot het invoeren van een
straatbelasting met ingang van een
nader door Ged. Staten te bepa
len tijdstip. Volgens verkregen in
lichtingen zal eerst na de verbete
ring der wegen tot heffing van een
straatbelasting dienen te worden
overgegaan.
Verder zal in de toekomst tot in
voering van een rioolbelasting moe
ten worden besloten.
Op voorstel van burgemeester en
wethouders besluit de "raad in be
ginsel tot invoering van een straat-
belasting.
Hierna komt in behandeling de
gemeentebegroting voor 1955. Dank
zij de hogere algemene uitkering
kan de begroting sluitend worden
gemaakt. Betwijfeld wordt evenwel
of voldoende middelen zullen wor
den gevonden voor dekking van het
ten laste van de gemeente blijven
de gedeelte der kosten van het we-
deropbouwplan.
Na de nodige toelichting der
posten besluit de raad de begroting
vast te stellen volgens het aange
boden ontwerp.
De raad besluit op voorstel van
burgemeester en wethouders ter
gelegenheid van de 5 Mei-viering
een bedrag van f 200 beschikbaar
te stellen.
Onder intrekking van het raads
besluit d.d. 3 Februari jl. besluit
de raad tot het aangaan van een
kasgeldlening groot f 150.000 ter
voorlopige financiering van de wo
ningbouw. Hierna sluiting.
ZONNEMAIRE
Burgerlijke Stand over Maart
1955. Gehuwd: 4. L. A. Vis, 23 j. en
Z. Schilperoord, 23 j.; 17. A. C.
Goudzwaard, 24 j. en J. Geleijnse,
24 j.; 22. K. van Elteren, 29 j. en
C. M. v. d. Werve, 31 j.
FEUILLETON
12
TERKER
DAN DE HAAT
door H. van Heeswijk
„Wroeging, zegt U". De jonge
man lachte bitter. „Al die maan
den na mijn daad heb ik geen dag
rust gekend.
Die eerste nacht al, toen ik het
ternauwernood kon begrijpen, dat
ik mijn vriend had gedood. Toen ik,
ontzet en vol angst bij zijn reeds
verstijvend lijk zat. En dan die
angstige blik, hoe kan ik die ooit
vergeten? Nadat ik het lijk begra
ven had, had ik rust nog duur in
mijn kosthuis. Van mijn studie
kwam natuurlijk ook niets meer
terecht. Vanzelfsprekend was de
verdwijning van Willem de volgen
de dagen het gesprek van de dag
en algemeen vermoedde men dat hij
die avond aangeschoten in het wa
ter gevallen was en verdronken.
Er is nog gedregd door de Leidse
politie, maar dat had vanzelfspre
kend geen resultaat. Inwendig ver
teerde ik van wroeging en meer
malen stond ik op het punt naar de
politie te gaan, om mijn geweten
te ontlasten, maar wanneer ik
daartoe besloten had, ontbrak me
de moed, omdat ik wist, dat dit
vele jaren van mijn vrijheid zou
kosten.
Tenslotte kon ik het in Oegst-
geest niet langer uithouden en be
sloot ik terug te keren naar Indië.
Ongeveer 10 dagen na die vreselijke
avond ging ik met het vliegtuig
naar Indië, waar ik de leiding van
mijn onderneming op me nam".
„En hebt u in Indië dan nooit
spijt gehad van uw daad?" vroeg
de inspecteur.
„Spijt?" Van der Velde begroef
zijn gezicht in de handen. „Iedere
dag van mijn leven thuis werd ik
herinnerd aan die vreselijke avond
en nacht. Maar wat helpt spijt?
Wat helpt berouw? Maak je daar
mede een daad ongedaan? Werd
Willem daarmede weer levend?
Kon ik door berouw goed maken,
wat ik misdaan had? Immers niets.
Daarom moest ik, dag in dag uit,
mijn last meedragen, zonder dat
iemand me er van kon verlossen.
En mijn hele leven zal ik die ver
schrikkelijke avond als een last
moeten meedragen als een vloek.
Mijn leven is verwoest, door één
avond van onberadenheid kapot
gemaakt. Die twee jaren in Indië
waren een hel. Duizenden malen
heb ik mezelf pogen wijs te ma
ken: Het is niet zo erg, wat je ge
daan hebt, je hebt uit zelfverdedi
ging gehandeld, je moest wel. Maar
het is die verschrikkelijke drank
geweest. Waren we beiden niet
dronken geweest, dan zou ik nu
hier niet gezeten hebben als de
moordenaar van mijn beste vriend.
En de man die enkele uren tevo
ren op cynische wijze tot de in
specteur zeide: „Ik leg uw be
schuldiging zonder meer naast me
neer", zat thans als een gebroken
mens te snikken over zijn daad.
De bekentenis van Antoon van
der Velde was een schokkende ge
beurtenis in Nederland. De op sen
satie beluste bladen gaven grote
verslagen van hetgeen ze van offi
ciële politionele zijde over het ge
val vernamen.
Maar weldra luwde de belang
stelling: andere dingen die op hun
beurt weer tijdelijk actueel werden,
eisten de aandacht van de mens
heid op. Nog even flikkerde de be
langstelling op, toen V.an der Velde
in Den Haag terecht moest staan
wegens doodslag op Willem Bosch
van Drakenstein. De zitting was
dramatisch, maar overigens kort
en weinig sensationeel. Er was be
kend, er waren verzachtende om
standigheden en het was al onge
veer twee jaar geleden gebeurd.
Vijf jaar was de uitspraak en en
kele dagen later sloten de celdeuren
zich achter Antoon van der Velde,
die gedurende vijf jaren nummer
218 werd. En daarmede eindigde
voor de buitenstaanders dit drama.
Na vijf jaren zou de wereld het
welhaast vergeten zijn, dat een
student eenmaal zijn vriend had
gedood. Er gebeurt zo veel in het
leven en men vergeet zo gemakke
lijk
(Wordt vervolgd).
